OM ERIC'S LIEFDE
Problemen, waorvoor Kardinaal Griffin
zich gesteld ziet
r
VAST EN
Over de gehele linie
samenwerking nodig
Over uw kinderen, ouders!
Honderd jaar Nederlandse
schilderkunst
Het lot der Katholieke Ziekenhuizen
Zei U iets?
De beste werken van eigen bod em
9
Wat leeft er in ons land?
HET GAAT WEL
N1EUW NOORDHOLLANDS DACBLAD - Zoterdog 14 Februari 1948
PAG.
KATHOLIEKE STEM UIT ENGELAND
V..
ONDERWIJS EN OPVOEDING
n.
„De Goddelijke Triologie"
Goede Week-bijeenkomst
op Drakenburgh
Positie Nederlandse
passagiersschepen
Koningin weer op
Huis ten Bosch
ir-yf
De Republikeinse troepen worden gedemobiliseerd. Als gevolg
van de ontwapeningsovereenkomst op de Renville worden de
verspreide contingenten der T.N.I, thans op bepaalde punten
aan de demarcatielijnen gebracht; zonder wapens worden ze
dan naar huis gezonden. Ziehier zulk een tafereel op West-Java.
Intern. Federatie van
Mannenafdelingen
der K.A. voorgesteld
Autosmokkelaar
veroordeeld
Weer hoog water
bij Waalwijk
Schoolstrijd
in Tsjecho-Slowakije
EEN RIETSCHEERDER
AAN HET WERK
Er is thans 'n zeer grote vra
naar riet en de rietscheerd
hebben dan ook moment'
druk werk. In ons waterri;
land is er wat riet betreft n
teriaal genoeg.
FEUILLETON
door HARRIS BURLAND
(Door onze medewerker
Graaf Michael de la Bedoyere)
TWEE OF BRIE weken geleden
was ik in de gelegenheid een
zeer langdurig gesprek te hebben
met Z.Em, de Kardinaal-Aarts-
bisschop van West-Minster. Het
was een prive-gesprek en daarom
is het niet de bedoeling er hier
als zodanig een verslag van te
geven. Maar een van de interes-
santste trekken ervan is het aan-
tal belangrijke onderwerpen,
waarover Z. Eminentie mij sprak,
niet alsof hij mij wilde raadple-
gen, maar enkei omdat ze hem
bezig hielden. Ze gaven mij een
indruk van de bezigheden, die het
leven vullen van de voornaamste
katholieke figuur in dit land en
het zal zeker geen kwaad kunnen
als ik naar enkele ervan verwijs
ten behoeve van de katholieke
lezers in Nederland.
„Genationaliseerde" artsen
Het dringendst is op het moment
ongetwijfeld de toekomst van onze
katholieke ziekenhuizen in dit land.
Volgens de wet op de Nationale
Gezondheidsdienst, die deze zomer
in werking treedt, zullen alle zie
kenhuizen worden overgenomen
door de regering en alle artsen wor
den uitgenodigd am deel uit te
maken van deze nationale dienst,
die aan de gehele bevolking gratis
medische behandeling zal verschaf-
fen.
U hebt misschien reeds gelezen
van de vijandigheid van vele artsen,
tegen het hele plan op grond van
het feit, dat zij tot ambtenaren ge-
maakt worden en hun gevoel van
primaire verantwoordelijkheid aan
de zieken en hun eigen onafhanke-
lijkheid zullenverliezen. Van ka-
tholiek standpunt bestaat het ern-
stige gevaar, dat de afhankelijkheid
der katholieke artsen van de ge-
seculariseera'e staat hen in gewe-
tensconflict kan verwikkelen tussen
de richtlijnen van de staat omtrent
bepaalde aspecten van medisch ad-
vies en behandeling en de katho
lieke leer in deze aangelegenheden.
Daarom zijn de meeste katholieke
dokters tegen deze wet.
Katholieke ziekenhuizen
Maar meer direct belangrijk is
het lot van de katholieke zieken
huizen. Zullen zij, wanneer de staat
ze overneemt, hun katholieke ka-
rakter en beheer behouden? De
minister van gezondheid beweert
van wel, maar hij weigert schrifte-
lijke garanties te geven. Er bestaat
zelfs geen garantie, dat de meerder-
heid van het bestuur van een ka-
tholiek ziekenhuis katholiek zal zijn.
Wat moet de katholieke gemeen-
6chap in deze omstandigheden doen?
Is zij bereid het risico te nemen af
te gaan op de mondelinge toezeg-
gingen van de minister en aldus
grote sommen uit te sparen, die
anders nodig zijn voor het onder-
houd van de ziekenhuizen? Of moet
zii trachten verontschuldigingen te
vinden om de katholieke zieken
huizen buiten het staatsplan te hou-
den hetgeen niet gemakkelijk of
zeker is en voort gaan met te
trachten het benodigde geld te vin
den?
Dat is het dilemma, waarvoor de
Kardinaal zich geplaatst ziet. Van
zijn beslissing hangt ontzettend veel
af. Ik kan me niemand voorstellen,
die zulke zware verantwoordelijk
heid graag zou delen.
Schoolstrijd
Dan is er de eindeloze scholen-
kwestie. Hierin werd een compro-
*nis bereikt tussen Kerk en Staat,
maar het was een compromis in
algemene termen. Het bracht voort-
durende problemen mee, op het
terrein der administratie en op een
plaats hebben we het geval, dat
katholieke ouders in staking gaan
omdat de overheid niet bereid of
niet in staatis aan hen recht te
doen wedervaren. Behalve zulke
problemen heeft men constante
hoofdpijn van de moeilijkheid om
de geweldige bedragen bijeen te
krijgen, benodigd om te voorzien
in het katholieke aandeel van nieu-
we scholen, die kunnen voldoen aan
de zeer hoge en dure norm, welke
de staat eist.
Echtscheidingsprobleem
Plotseling wordt aan de Kardi
naal de moeilijkheid voorgelegd om
aan het gehele land katholieke lei-
ding te geven in een of andere con-
troverse, die in de pers sterk op de
voorgrond is gebracht. Zo is er b.v.
juist een uitspraak gevallen in het
Hoogste Hof van het land, waarbij
een nietigverklaring werd gewei-
gerd van een huwelijk in het geval,
waar beide partijen middelen had-
den aangewend om geen kinderen
te krijgen. In zijn uitspraak had de
rechter gezegd, dat voortbrenging
niet het eerste doel van het huwe
lijk was! Natuurlijk werd de Kardi
naal om zijn standpunt gevraagd.
Hij moest snel de katholieke leer
toepassen op een ingewikkeld geval,
er daarbij aan vasthoudend, dat
voortplanting een primair doel van
het huwelijk was, maar van de an
dere kant toegevend, dat het vonnis
zelf juist was, omdat een ontbinding
ook niet zou zijn toegestaan door
een kerkelijke rechtbank in dezelfde
omstandigheden, maar om andere
redenen.
Een andere keer is het weer nodig
de belachelijke positie op te ruimen
waardoor het aan de katholieken bij
wet niet is toegestaan om in naam
van hun hierarchie aan de Troon
betuigingen van trouw aan te bie-
den, omdat de titels van die hierar
chie niet erkend zijn. Ik meen rustig
te kunnen zeggen, dat dank zij het
werk van de Kardinaal deze absur-
diteit binnenkort uit de wereld zal
zijn.
De telefoon gaat en een ter dood
veroordeelde legt zijn geval voor
aan Zijne Eminentie en vraagt hem
stappen voor hem te doen bij de
autoriteiten. De Kardinaal luistert
en overtuigt zich ervan, dat er in-
derdaad aanleiding is iets te onder-
nemen. Als gevolg van direct con
tact met de autoriteiten wordt het
vonnis veranderd in gevangenisstraf.
Geen benijdenswaardige positie
Dergelijke zaken kunnen in de
loop van een enkele dag de aan-
dacht vragen van de Prins der Kerk!
We kunnen soms wel eens den-
ken, dat de eer, die zo'n persoon
te beurt valt en de diepe eerbied,
waarmee hij wordt behandeld, de
grote rol welkom en bemjdenswaar-
riig maken. Misschien is het wel
eens zo geweest. Nu is het in elk
geval niet zo. Zware en voortduren-
de verantwoordelijkheid rust in de
moderne tijd op de regeerder en
niet het minst op de regeerders in
de Kerk. Ze zijn slechts mensen of-
schoon hun eigen gebeden en die
van anderen hen geweldig helpen.
Het beeld dat ik van Kardinaal
Griffin heb getekend, zou herhaald
kunnen worden in het geval van
vele andere kerkelijke autoriteiten.
Zij verdienen ons gebed en onze
sympathie.
Ik ben Uw Kruisweg langs gegaan
En zie Uw lijden, Heer.
Gij ziet nfiij stilverwijtend aan.
Uw stem daalt zachtkens tot mij neer:
Bezie Mijn lijdend Aangezicht,
Gestagen en verraden.
Bezie Mijn Lichaam, gans cntwricht.
Met wonden overladen.
Bezie Mijn Handen, wreed doorboord
En slag der geselriemen.
Mijn woorden heb je nooit aanhoord.
louw zonden zijn Mijn striemen.
Hoor, hoe de mensen Mij vervloeken.
Hoor, hoe zij razen tegen Mij.
Mijn Naam schrappen zij uit hun boeken
En lopen Mij voorbij. Ook jij.
Mijn Zoon, heb Ik daarvoor geleden?
Had Ik daarvoor Mijn Liefde veil?
Heb Ik Mijn Vader niet gebeden
Om jouw oneindig, eeuwig heil?
Geef Mij je droomverloren dagen,
De stilte van je eenzaam-zijn.
Geei Mij je kleinheid in je klagen.
A1 je zorgen, al je pijn.
Wijd Mij het jagen van je bloed,
Je felle hunkering
Naar Liefde, rust en eeuwig Goed.
Je bittere ontgoocheling
En leg, Mijn Zoon, je zorgen stiL
Om eer en ijdel streven.
En geef je over aan Mijn WiL
Begin een nieuw, een ander leven.
10 Febr. '48.
GERARD PONSIOEN
OUDERS, herinnert n het zich
nog? We waren het er dan
over eens, dat u verantwoordelijk
is voor de opvoeding van uw kin
deren.
Laten we eerlijk zijn. Het werk,
dat u door uw huwelijk zelf, vrij-
willig, begonnen bent, zult u toch
zelf moeten afmaken.
En het is niet af, voor u met
trots kunt zeggen: Mijn kinderen
zijn groot. Ze staan op eigen
benen. Ik heb er aan gedaan, wat
ik er aan kon doen.
Maarondanks al uw zorgen,
zal het soms toch mislopen. Het valt
b.v. niet mee, om het ego'isme uit
uw kinderen te krijgen. Of de on-
eerlijkheid. Of de hoogmoed. Of de
koppigheid. Kijk maar eens rond, in
de wereld van grote mensen. Toch
zijn dat ook kinderen geweest, die
een opvoeding hebben genoten. Een
gedeelte van de narigheid, die u
aagelijks ondervindt. is een gevolg
van de niet-helemaal geslaagde (of
de helemaal-niet geslaagde)
opvoeding van de kinderen van 20
en 30 jaar geleden.
Hoe zal dat zijn in het komende
geslacht?
Ouders, als u slaagt in de opvoe
ding van uw kinderen, heeft u uw
deel bijgedragen in de verbetering
der wereld.
Nog eensgemakkelijk is het
niet!
Gelukkig. U kunt rekenen op
hulp.
De H. Kerk zal u helpen.
De school zal u helpen.
De jeugdbeweging wil u helpen.
Maar u moet zich er eerst van
doordringen, welke geweldige in-
vloed u kunt uitoefenen op de toe
komst der maatschappij. Juist door
uw kinderen.
En dan een goed gebruik maken
van uw hulptroepen.
Zullen we de volgende keer weer
eens verder praten. Misschien dat
dan de aap uit de mouw komt
Twee doktoren hebben te
Amsterdam gedebatteerd over
het vraagstuk van bevolking en
van de geboorteregeling. De een
was dr. C. van Embde Boas, de
ander de bek'ende medicus-lite-
rator, dr. Huddleston Slater. Te-
veel kinderen in een gezin, zei
de eerste o.a., brengt het bestaan
en de gezondheid van de andere
kinderen in gevaar tengevolge
van de economische nood, omdat
een steeds groeiend percentage
van het huishoudbudget voor
voedsel moet worden besteed.
Dit zijn stokoude rationalistische
argumenten, die veel op neo-
maltusianisme lijken, wat de
spreker zei te verwerpen. Dr.
Huddleston verdedigde op schit-
terende wijze de natuurwet en
toonde dan, dat de economische
moeilijkheden, die het gevolg
kunnen zijn van het groeiend
ki'.dertal, langs sociale weg moe
ten worden opgelost, en niet met
ongeoorloofde middelen, zoals
de ander ze bepleitte, o.a. met
een be' ep op de democra
tic! Zelfs daar heerst het wan-
begrip omtrent het wezen van
de democratie. Wat zoudt u me-
nen? Hebben de Pauselijke zend-
brieven over het huwelijk (Casti
Connubii) en over de maat-
schappelijke orde en het vraag
stuk van het rechtvaardige loon
(„Quadragesimo Anno") e-d., nog
reden van bestaan, ja dan neen?
Bestudering daarvan en
practische toepassing, o.a. door
afdoende morele en stoffelijke
hulp voor de grote gezinnen,
schijnt niet nog, maar veel meer
o p n i e u w, dringend actueel!
„Zou men armoe lijden om een
mondje meer? Ach, waar men-
sen strijden, helpt de Heer!"
Tijdens de Goede Week zullen in
de Kath. Volkshogeschool „Draken-
burgh" nabij Hilversum (post
Baarn) dagen worden georganiseerd
ter geestelijke bezinning op het
Paasfeest.
De te houden voordrachten heb
ben tot thema: „De Goddelijke Trio
logie van lijden, dood' en verrijze-
nis".
De plechtigheden zullen worden
geleid door de Eerwaarde Paters
Carmelieten.
Van de verschillende sprekers
noemen wij Pater dr. Schoonenberg
S. J. De lezingen worden afgewis-
seld met uitvoeringen van muziek,
zang en declamatie.
De bijeenkomst vangt aan op a.s.
Woensdagmiddag 24 Maart en ein-
digt op Paaszaterdag des morgens
te pl.m. 11 uur.
De deelnemers(sfcers) vertoeven
als interne gasten op Drakenburgh.
Belangstellenden van alle gezindten
zijn welkom.
Inlichtingen aan het secretariaat
van de Stichting: Landgoed Dra
kenburgh post Baarn.
Vrijdag. 13-2: Aldabi. 13-2 van
Rotterdam te Rio de Janeiro ver-
wacht; Alhena. TeneriffeRotter
dam, pass. 12-2 Madeira; Balanipa,
RotterdamBatavia, pass. 10-2 So-
cotra; Bali, 12-2 van Penang te Sin
gapore; Boissevain, 12-2 van Santos
te Rio de Janeiro; Limburg. 12-2
v.m. van San Francisco te Makas
sar; Maaskerk. 12-2 van Le Havre
naar Antwerpen; Oranje, Java
Amsterdam, 12-2 bij Sabang; Tawa-
li. BataviaAmsterdam, pass. 12-2
Finisterre; Westland, Amsterdam
Rio de Janeiro, pass. 12-2 Fernando
Noronha; Zuiderkruis, 12-2 Algiers
naar Rotterdam.
H. M. de Koningin heeft Vrijdag
weer haar intrek genomen in Huis
ten Bosch te 's Gravenhage.
Omstreeks vijf minuten voor half
een arriveerde haar auto, die geen
koninklijke standaard voerde en
waarin H. M. geheel alteen had
plaats genomen voor het bordes.
-•>-- V'4 J*
rasafegaiffiaKaA
Met de regelmaat van een uur-
werk volgen de schilderjjen-ten-
toonstellingen in het Stedelijk Mu
seum te A'dam elkaar op en wel in
een dergelijk tempo, en met een
zo grote verscheidenheid, dat het
zelfs de kunstliefhebber, die jaren-
lang naar een dergelijke mani-
festatie heeft uitgezien, af en toe
wel moet duizelen.
Twee, soms zelfs drie tentoonstel-
lingen tegelijk, stellen de bezoeker
van het Museum vaak voor een
moeilijke keus. Met de expositie,
welke de „Vereniging tot het vor-
men van een openbare verzame-
ling van hedendaagse kunst" heeft
ingericht, is het wel enigszins an
ders gelegen.
Wij krijgen hier een overzicht van
de Nederlandse schilderkunst van
de laatste honderd jaar. Een keur-
collectie van de beste werken, die
op een duidelijke wijze aantoont de
ontwikkelingsgang, niet van iedere
schilder apart, maar in ieder geval
toch van onze nationale schilder
kunst. Met een stijgend gevoel van
trots doorlpopt men de zalen, waar
ruim vierhonderd en vijftig werken
zijn samengebracht en waar wij een
indruk krijgen van de verbazing-
w'ekkende hoeveelheid schilderstuk-
ken, die in de loop van deze laatste
eeuw vervaardigd zijn. Men kan er
grotendeels de opkomst zien van de
Haagsche school, met bekende na-
men als Jozef Israels, de gebroeders
Maris, Bosboom, met toen opkomen-
de figuren als Bauer, Breitner en
Suze Robertson. Een hele zaal is
gewijd aan het werk van Breitner,
Willem Witsen is goed vertegen-
woordigd, terwijl wij ook met Weis-
senbruch, Mesdag en Mauve als het
ware worden geconfronteerd. Het
aantrekkelijke van deze verzame-
ling is wel, dat men zich, globaal
genomen althans, op min of meer
bekend terrein begeeft. Namen als
Toorop, Willem van Konijnenburg
en van Gogh, alsmede een Floris
Verster en een Jan Sluyters, waar-
van enkele zeer mooie, warm ge-
kleurde olieverven aanwezig zijn,
klinken toch ook de meeste leken
vandaag de dag niet meer onbekend
in de oren. Dat ook werken van
Franse schilders, van invloed op on
ze Hollandse meesters, bijeenge-
bracht zijn, is voor de meer op dit
terrein thuis zijnde liefhebber een
attractieve bijzonderheid.
L. S.
Te Londen plofte een
klein vliegtuig in een
straat neer. belandde
op de voorkant van
een trolleybus en
verwoestte een fa-
brieksmuur. Een na-
bijzijnd restaurant,
vol mensen. werd op
een haar na gemist.
De beide inzittenden
van het toestel kwa-
men om en zeven an
dere personen wer-
den gewond.
(Van onze speciale verslaggever)
IX (slot)
Wat blijft er na al de cijfers en
berekeningen nog over, om waar te
maken, wat de Minister van Land-
bouw als slagzin proclameerde „Ne-
derland is een goedkoopte-eiland?"
Nog voldoende, om als eindconclu-
sie te kunnen zeggen, dat dit ook zo
is, ondanks de zorgen en moeilijk
heden, die ons dag en nacht kw€?-
len.
Want zolang in andere landen de
inflatie dreigde of een feit wordt
en zolang vlak bij ons voor de
doodgewone levensmiddglen bijna
twee maal zoveel moet worden be-
taald. als dat hier het geval Js, blijft
de Minister gelijk hebben, ook al
halen wij er onze schouders over op.
Alleen de typische geest van
ambtenarij zal moeten veranderen
en de kleine bekrompenheid. die
niet verder gaat dan eigen porte-
monnaie en eigen voordeel. Dat alles
beheerst nog veel te veel ons eco-
nomisch leven, zowel van overheid
als van particulieren, terwijl als
ergste soort kwaad nog bepaalde
groepen in de economie de alleen-
heerschappij voor import en uitvoer
opeisen.
Dat alles laat de grote machine
van de gemeenschap, die Nederland
heet, nog veel te stroef draaien en
als dat niet verandert, moeten er
brokken komen.
Er zijn gelukkig nog industrielen
en personen in de agrarische groe
pen, die verder willen kijken en die
zelfs nu nog met een reeel
idealisme zijn bezield, om ons land
weer tot een gezonde economische
gemeenschap te maken. In hoeverre
zij kans van slagen hebben zal voor
een groot deel afhangen van een
juist begrip bij iedereen over de
toestand, zoals die op het' ogenblik
is.
Aldus spreken onze idealisten en
wie kan hen .ongelijk geven; nie
mand immers, ook de gewone man
in de straat niet.
Het pleit voor de gezonde kijk op
de gang van zaken, die de doorsnee
man-uit-de-straat heeft, want hij
geeft met evenveel woorden toe,
dat het van iedereen afhangt, hoe
het er over tien jaren in Nederland
zal uitzien. Al klaagt hij en te-
recht over het schandelijk ver-
schijnsel, dat de nationale armoede
niet evenredig over iedere bevol-
kingsgroep wordt verdeeld.
Fiscale recherche, economische
politic, opsporingsdiensten, cor-
ruptie-vervolgers en meer derge
lijke instituten ten spijt zijn er
nog veel te veel personen (offici-
eel en niet-officieel), die dag en
nacht om het gouden kalf dansen,
tot ze moe-gedraafd zichzelf in
zalig-niets-doen terugtrekken en
zich ieder ogenblik kromlachen
om die „humoristische kranten,
die het zo goed menen, maar de
plank altijd misslaan."
Ook deze opmerkingen werden
opgevangen, maar voor deze gewe-
tenloze materialisten bestaat jam
mer genoeg geen bijzondere rechts-
pleging en het enigste wat hen be-
schermt is het oer-gezonde Neder
landse spreekwoord „als je in de
modder roert, gaat het stinkfen."
Van dat soort heeft men ongeloof-
lijk veel hinder, wanneer men eer-
lijke voorlichting vraagt voor het
grote publiek en dat juist maakt, dat
er geruchten onder de massa ko
men, die kant noch wal raken.
Is hier geen taak weggelegd voor
onze volksvertegenwoordiging, om
maatregelen te eisen tegen alles
wat corruptie, (ook morele corrup-
tie) omkoperij, belastingontduiking
en zelf-verrijking heet?
Zonder idealisme is er niets te
bereiken en zonder vechten nog
minder.
Het is en blijft nu eenmaal een
schandaal, dat er groente naar de
mestvaalt gaat, maar!!! hier ligt
niet alleen de schuld bij de rege
ring en het is en blijft treurig. dat
iemand met wat meer geld vol
doende textiel, auto's, fietsen,
schoenen (noem maar op) kan
kopen. Maar nogmaals!!!, dit is
niet uitsluitend de schuld van de
ambtenarij en de regering.
Iedereen die met een beefje ver-
stand de maatschappij beziet, weet,
dat de schuld bij alle lagen en stan-
den van het volk ligt, omdat de
dans rond het gouden kalf nog altijd
als een prachtig feest .wordt be-
schouwd.
Men behoeft niet eens aangesloten
te zijn bij de vele menslievende,
godsdienstige of politieke verenigin-
gen, om te zien, dat naast de
schreeuwende ellende de rijkste pe-
danterie en het grofste parvenisme
wandelt.
Zolang dat zo blijft helpen geen
publicatie's over land- en tuinbouw
of over de ijver, die er in de indus-
trieen heerst.
Wij hebben met vreugde in ons
de Vele gegevens links en rechts
door het land verzameld, maar
daarnaast jammer genoeg ontdekt,
dat er bij ons alleen een grote schuld
ligt, dat het nog steeds niet is, zo
als het moest zijn.
Daarom is er over de gehele linie
samenwerking nodig, waar hoog en
laag bij ieder onderhoud om vroeg!!
En tegen al degenen, dit? zeggen:
het gaat niet. zeggen al die reele
idealisten: „Het gaat wel."!!! Al is
Bbt dan ten koste van ons eigen
gouden kalf.
Want, blijven we dansen rond dat
perfide materialisme, waar de ge
hele wereld van bezeten is, dan zal
de geschiedenis met bitterheid over
deze generatie oordelen.
T. v. d. H.
De landelijke voorzitter van
Katholieke Acrtie voor Mannen
Italie, Prof. Luigi Gedda, heeft c
schrijven gericht tot alle nation
besturen der Kath. Actie-organi
ties voor Mannen, waarin hij n
het oog op het komende Heilig J;
in 1950 voorstelt, dat alle nation
organisaties der Kath. Actie v<
Mannen zich zullen verenigen in f
internationale federatie. -
Deze internationale samenwerki
zal dan tot doel moeten hebben,
een algemene, eensgezinde en da
door krachtige actie te komen
verdediging en verbreiding van
grondbeginselen van het Christ)
dom betreffende Kerk, Gezin
Arbeid.
De richtlijnen voor deze ac
zullen worden vastgesteld tijd<
een bedevaart "naar Lourdes in S<
tember van dit jaar, waartoe a
mannen der Katholieke Actie o?
de gehele wereld zullen wore
uitgenodigd.
De 23-jarige Haarlemmer C. Boe
ma is door de Haarlemse rec
Bank veroordeeld tot drie jaar j
vangenisstraf met aftrek van vo<
arrest wegens diefstal en eland
tiene uitvoer van auto's. Hii stal
dertjental wagens in Utrecl
Heemstede en Baarn en vervoei
deze naar de LimburgsBelgisc
erens. waar ze werden overgenom
door aldaar wonende medeplich
gen, die ze voor hoge prijzen
Belgie verkochten.
Opnieuw zijn de buitenpold<
van Waalwijk tengevolge van
hoge waterstand onder water ge
pen De uiterwaarden van de Be?
se Maas staan eveneens weer blat
Naar wordt gemeld, wast het wa
nog.
Het Tsjechoslowaakse Episcop:
zond een memorandum aan de re;
ring, waaraan wij het volgende o
lenen:
„Ter. gelegenheid van de Bissch(
penconferentie in de herfst van 1!
werd aan de regering een memor;
dum overhandigd, waarin 'n rec
vaardige en democratische oplossi
van de schoolkwestie geeist we
Tot heden bereikte ons geen a
woord. In Mei van het jaar 1!
werd een resolutie uit het Manif
van de katholieken overhandigd,
ook op deze resolutie kwam ge
antwoord. In onze gemeenschap)
lijke herderlijke brief legden wij
nadruk op onze bange verwacht
gen. waarmede wij de voorbereidi
van de nieuwe Schoolwet volgd'
Ook op deze brief kwam geen
woord."
In het vervolg van dit- memor;
dum wordt er op gewezen, dat
regering geen plechtige belofl
mag verbreken en de Staat
democratie bij het buitenland
discrediet brengen.
De bisschoppen waarschuwen
regering geen Kultuurkampf te o
keenen en de vruchten van zov
offers niet te vernietigen. die n
het bloed van hen. die leden
stierven voor de binnenlandse vre
bezegeld zijn.,
34.
Hij aarzelde." Hij was er volsstrekt
niet op gesteld. haar te vertellen,
waar hij het gekregen had.
„Ik heb het op het strand van 'n
verlaten eiland gevonden, waar ik
schipbreuk geleden heb".
„Ja.... ja.... ga door!"* zei ze
gejaagd.
..Dat is alles", antwoordde hij.
..Waaarom vraag je dat zo?"
Ze liet zijn arm losr en verwij-
derde zich enige schreden. Maar
opeens kwam ze terug.
,.Ik zal het je vertellen", zei ze
zachtjes, „dan vertel jij me mis
schien alles wat je er van weet. Die
halve penning heb ik nooit tevoren
gezien.... maar de schakels van
die armband.... die zijn indertijd
van mij geweest! Mijn voorletters
staan er nog op.... en ik gaf hem
zelf.... aan mijn man."
„Je man?" riep Trega verbaasd
uit. „Ik wist helemaal niet, dat je
getrouwd was geweest!"
„Toch is het zo, maar mijn man
is acht jaar geleden op reis ge
gaan en hij is nu dood. Op zee
verdronken. Toen heb ik mijn meis-
jesnaam weer aangenomen. De zij
ne was niet eervol meer."
Tregat stond als uit steen ge-
houwen. Alle eigen ellende was
voor het ogenblik vergeten. Als een
stroom van vuur drongen de woor
den der vrouw in zijn hersenen en
hij kon aan niets anders denken
dan aan dat ene, verschrikkelijke
feit. waarom alles draaide. Het was
onbegrijpelijk afschuwelijk.
„Haar man!" mompelde hij in zich
zelf. „Haar man! Grote hemel!"
Ze kon zijn gelaat in de duister-
nis niet genoeg onderscheiden, maar
ze hoorde toch zijn gemompel.
„Ja, mijn man...." zei ze lang-
zaam en met moeite. „Zeg me nu.
waar je die armband gevonden hebt
En de waarheid.... de voile waar-
heid hoor!"
Hij kon geen woord uitbrengen.
Eerst na een poosje zei hij op een
toon van het diepste medelijden.
„Ik vond hemaan de arm
van een lijk".
..Gelukkig!" zei ze met nadruk.
„Ik dank de hemel, dat hij dood is"
Tregat huiverde en schudde haar
hand ruw van zijn arm.
.Ah.... je veracht me", riep ze
heftig. „Je vindt, dat ik er bedroefd
om moest zijn. Maar die man heeft
mijn hele leven verknoeid! Acht
jaar lang heb ik geweten. dat hij
dood wasmaar nu heb ik het
zekerste bewijs! Daar ben ik de he
mel.... Grote goedheid.wat is
dat....? Vlug, jongenwe heb
ben onze tijd verpraatgauw..
gauw verberg jeo!het
is te laat.
Tregat wendde zich om en zag
enige lichtjes dwalen, die in hun
richting bewogen. Zijn uitweg naar
het pad over de heuvels was afge-
sneden. Tegelijkertijd hoorde hij
riemslagen en het schurem van een
boot over het kiezel van het strand
en kwamen enige mannen van de
andere kant ook aan. Hij was om-
singeld.
HOOFDSTUK XIII
In de mazen van het net
Een enkel ogenblik stond Tregat
besluiteloos. Hij dacht niet aan
Zichzelf, maar aan de vrouw, die
gekomen was, om hem te redden
en die nu onder verdenking van
medeplichtigheid zou komen. Hij
draaide zich om en greep haar arm
ruw beet.
..Schreeuw!" zei hij fluisterend.
„Schreeuw hard, zodat ze je goed
horen! Gil. alsof je in doodsangst
bent! Gauw!"
Ze zweeg.
„Drommels, schreeuw dan toch!"
beval hij ruw en hij kneep haar zo
hard in de arm, dat ze een gil van
pijn uitte.
Daarop holde hij haastig van
haar weg, alsof hij na een poging
tot moord wilde ontvluchten. Het
kwam er niet op aan, welke kant hij
uitliep. Aan de ene zijde was de
hoge klip; aan de andere de zee
met twee bo ten; voor en achter
hem de donkere gedaanten van zijn
vervolgers. Hij liep snel op de man
nen, die uit de boot gesprongen
waren, toe en bleef vodr hen staan.
„Wat willen jullie van me?"
vroeg hij bedaard. „Laat me dooi>!"
Hij zag enige geweerlopen op zi ih
der manr
gericht, maar geen
kwam op hem af.
„Laat me door!" herhaalde
„Ik ben Eric Tregat en jullie dej
beter, me niet in de weg.te staa
„We zullen het toch doen!"
een stem en het bleek Jean Val)
te zijn. De anderen grinnikten
Tregat's bloed begon te kok
Hij dacht er aan. hoe hij veerti
dagen geleden die man het lev
gered had.
„Jullie zijn gek!" schreeuwde 1
Jullie zitten de verkeerde acht
na! Laat me voorbij!"
Weer grinnikten ze. Toen kw;
hij met gebalde vuisten op hen
Hij wist, dat het verloren spel v
en ontsnapping onmogelijk.
mannen zouden wel niet durv
schieten, zolang hij tegenover t
stond. uit vrees hun makkers,
van de andere kant kwamen. te
ken, maar zodra hij voorbij
zijn, konden ze hem gemakkel
een salvo nazenden. Het zou dan
wonder zijn, als hij niet gera;
werd. Hij begreep volkomen. dat
hem eerder zouden doden, dan
ten ontsnappen. En daarom vlcj
hij op hen af, om voor het laa
dan nog maar eens flink te vec
ten en zijn leven zo duur mogel
te verkopen. De mannen, overtui
van hun meerderheid van twa
tegen £en, bleven van schaan
staan, waar ze stonden. Hij sic
er twee tegen de grond. maar da
op vielen zes anderen hem op 1
lijf, om hem tegen de grond te ki
gen. Hij wierp er met iedere ha
een van zich af. zodat ze tegen
grond terecht kwamen en sloeg
woest om zich heen, dat de ove
gen terugdeinsden.
(Wordt vervolg
