MYSTERIE VAN DE RIJKSDAGBRAND
SPORT
OM ERICS LIEFDE
RADIO
IN BROKJES
Opzienbarende onthullingen van dr. Gevius
Mm
Communisten trachten mogelijke
tegenstand te voorkomen
Een complot, zo gemeen als wij nauwelijks
voor mogeiijk zouden houden
Naar wij vernemen:
Zei U iets?
Lijdensmeditatie
NIEUW NOORDHOLLANDS DACBLAD - Vrijdag 27 Februari 1948
PAG. 3
PROGRAMMA
Tsjecho-Slowakije. Fabrieksarbeiders werden met auto's van
hun werk gehaald om de luisteren naar de rede die op 24 Fe
bruari tijdens de een uur staking in Praag werden gehouden.
..ZUIVERING" IN TjECHO-SLOWAKIJE
Mgr. Sjramek bedankt
als parlementslid
PUDDINGPOEDER
VINDT WEINIG AFTREK
Maar blijft- toch
op de bon
DE BEURS REAGEERT OP
TSJECHISCHE CRISIS
,Heemaf" geeft 6 en
6.8 pCt. dividend
ZWERVER DEED
GEVAARLIjKE DUIK
Nachtverblijf in
ondergelopen kelder
Gepantserde auto met
honderd biggen!
GROMYKO:
Renville-overeenkomst-
is een sctierm
GEEN GEDWONGEN
ZONDAGSHEILIGING
zegt Raad van Barneveld
EX-POOLSE GEZANT
VERDEDIGT ZICH
Henri Ford II
Zondag in ons land
Nief- zonder
werkvergunning
naar Zwitserland
x,
De rietscheerders in het land kunnen nu iets makkelijker werken,
omdat alles toegevroren ijs is en zij het riet nu zo kunnen
afsnijden.
Commando-overdracht
Korps Mariniers
FEUILLETON
door HARRIS BURLAND
I
i
DEZE WEEK is het vijftien jaar geleden, dat de wereld word
opgeschrikt door het bijna ongelofelljke bericht, dat het
trotse gebouw van de Rijksdag te Berlijn door brand totaal ver-
nield was. En de voor ons Nederlanders bijzondere noot daarbij
was, dat een Leidenaar Marinus van der Lubbe, er de aanstich-
ter van zou zijn geweest. Er zal wel niemand buiten de grenzen
van het pas gestichte duizend-jarige rijk van Adoli Hitler ge
weest zijn, die ook maar een moment geloof heeft gehecht aan
deze bewering. Ook het vermaarde proces, dat niet minder dan
54 zittingen vergde. heeft niemand het gevoel kunnen geven dat
hier recht werd gesproken.
Maar hoe lagen de feiten dan
•wel?
In zijn bij de fa. Kemink en Zoon
te Utrecht uitgegeven boek ,.Tot het
bittere einde" heeft Dr. Hans Berud
Gisevius onthullingen gedaan, wel-
ke een complot ontmaskeren, zo
geraffineerd en zo gemeen, als wij
nu nog nau,welijks voor mogeiijk
kunnen houden. Maar de feiten
spreken voor zich zelf.
Met toestemming van de uitgever
publiceren wij in enige artikelen
deze wereldvermaarde episode uit
de wordingsgeschiedenis van het
Derde Rijk. zoals zij zich werkelijk
heeft toegedragen.
De 2? Februari 1933, laat op de
avond, staat plotseling het Duitse
Rijksdaggebouw in brand. Op die
Maandag, even na 9 uur, is een
theologisch student op weg naar
huis. Als uitgestorven ligt daar het
gebouw aan de Kdningsplatz. Het
plotseling rinkelen van een venster-
ruit doet hem opschrikken. Daar.
achter een der vele vensters van de
eerste verdieping beweegt zich een
donkere gedaante. De kerel slaat
net een ruit in. Dan rent de student
naar een der ingangen toe en alar-
meert daar een ..wachtmeister".
Deze bedenkt zich geen ogenblik en
spoedt zich naar de aangeduide
plaats. Werkelijk ziet hij een ge-
broken vensterruit, en binnen in
het gebouw een vuurgloed. Hij
spreekt erover met de man, die
naast hem staat. Wie is dat?
De wachtmeister neemt zonder
meer aan dat hij de student is die
hem heeft gewaarschuwd. In plaats
daarvan constateert hij plgtseling
een beetje verrast dat daar opeens
iemand naast hem is komen staan;
een jonge man, zowat 22 jaar oud
met donkere overjas en hoge zwarte
kaplaarzen. Een derde man komt al
even onverwatht naast hem staan;
hij, de auteur Thaler, die ook op
het schijnsel is afgekomen.
Aan dit drietal vertoont zich een
spookachtig schouwspel. Plotseling
danst er op de gelijkvloerse verdie
ping schimachtig een vurig schijnsel
reen en weer. Nu eens licht het
door het ene raam dan weer snelt
het een ander voorbij. Het gaat zo
snel. en zo ver, dat de drie op het
bordes meelopen en als de zonder-
linge indringer in het gebouw een
ogenblik blijft staan, is Thaler de
eerste die weer tot zichzelf komt.
Opgewonden roept hij de agent toe,
dat hij schie.ten moet. Deze sch pt
inderdaad: en verdwenen is het
spook.
Om 9.14 wordt brandalarm gege-
ven en vier minuten later is de eer
ste brandweersectie al aanwezig.
Ook politiemannen zijn dan rap ter
plaatse. Als zij het gebouw binnen-
snellen constateren zij al gauw dat
het brandt in alle hoeken en gaten.
In de grote wandelgang zien zij niets
dan brandende sofa's en leren fau-
teuils.
Plotseling ziet een der agenten
iets voor hem opduiken. Moeilijk en
kort ademhalend komt hun een
man tegemoet lopen, die er zonder -
ling uitziet: hij heeft iets angstwek-
kends en dolvermetels in zijn voor-
komen; hij is halfnaakt en heeft
niets aan dan een broek en sehoe-
nen. Als ze wat tegen hem schreeu-
wen schrikt hij hevig. Blijkbaar
heeft hij niemand ho-en aankorjien.
Onmiddellijk doet hij wat er ver-
langd wordt Gewillig steekt hij zijn
handen omboog. Met starre blik
kijkt hij toe, hoe een der agenten
een zakmes en een pas uit zijn zak
haalt. En pas als een agent hem
luid schreeuwend vraagt waarom
hij het gedaan heeft, krijgt hij zijn
spraakvermogen terug. ..Protest,
protest!", klinkt het in een vreemd
koeterwaals.
Al om 9.30 zat de ..brandstlchter"
cp het bureau van politie en geeft
ZATERDAG 28 FEBRUARI
HILVERSUM I (301 M). KRO:
7.00 Nieuws; 7.15 Ochtendgym.; 7.30
Morgengebed; 8.00 Nieuws. 9.00 Voor
de vrouw; 9.05 Ochtendconcert;
10.00 Klein, klein kleutertje; 10.15
Franse Operaromantiek; 11.00 De
Zonnebloem. Radio - ziekenbezoek;
11.45 Orgei, viool, harp en koor;
12.00 Angelus; 12.03 Richard Tauber s
Favorieten; 12.30 Weeroverzicht;
12.33 Lunchconcert; 12.55 Zonnewij-
zer; 13.00 Ned. Strijdkr.; 13.30
Lunchconcert; ,13.50 Film en toneel,
14.10 Hawaiian melodieen; 14.20
Engelse les; 14.40 Elck wat wils;
15.15 Debutantenconcert; 15.45 KRO
kiosk; 16.00 Music Hall; 16.20 Kath.
Volkshogeschool; 16.30 De schoon-
heid van het Gregoriaa^; 17.00 „De
Wigwam"; 18.00 Piano en orgel;
18.15 Journalistiek weekoverzicht;
18.30 Ned. Strijdkrachten; 19.00 Het
nieuws; 19.15 Regerings uitzending
en Kareol Septet: 19.50 „Banden die
Binden"; 20.00 Nieuws, 20.05 „De
gewone man"; 20.30 Lichtbaken,
21.00 Operaprogr., 21.30 Pluvier
knapt het op. Radio feuilleton; 22.00
Weekend-Serenade; 22.45 Avond-
gebed; 23.00 Nieuws en Kath. nieuws
23.25 Omroep kamerorkest.
HILVERSHM II (415 M). VAR
A: 7.00 Nieuws en gr. platen; 8.00
Nieuws en gr. platen; 10.20 Radio
feuilleton; 11.00 Voor de arbeiders
in continu bedrijven; 12.00 De Ram
blers; 12.30 Weerpraatje; 12.33 Or-
gelspel; 13.00 Nieuws, 13.15 Kalen-
der; 13.20 Carlo Carcassola en zijn
orkest; 14.15 Harmonie orkesten,
attentie; 15.15 Uit de nieuwste op-,
namen; 10.15 Klein kunst progr.;
16.45 Actualiteiten, 17.15 Volks-
concert; 18.00 Nieuws; 18.15 Sport-
praatje; 18.30 ..Het probleem Duits-
land; 20.00 Nieuws; 20.05 Vara-
varia; 20.08 Dingen van de dag;
20.15 „De Notgnkraker; 21.15 Do-
cumentenoorlog; 21.30 Weekend-
orkest; 22.00 „De vrouw in de mist"
22.30 „Breng eens een zonnetje";
23.00 Nieuws; 23.15 Hobby hoek'
voor puzzlaars; 23.30 gr. platen.
zijn personalia op. Hij hee* Marti-
nus van der Lubbe en is afkomstig
uit Nederland (Leiden).
Een van de eersten die op de
plaats van de misdaai verschijnt is
Herman Goring. Hij woont maar
weinige passen van net Parlements-
gebouw. Hoew-il dc vcr.Kiezingsactie
hi r hoogtepun; heeft bcrcikt, heeft
hij vanavond toevallig geen spreek-
uur, dit geldt ook voor Hitler, die
even later met Goebbels arriveert,
en nu, temidden van een schare mi
nisters en ambtenaren strak het ge-
willige spel dor vlammen gadeslaat.
Zijn opwinain'g wordt van minuut
tot minuut groter. In hartstochte-
lijke bewoordingen geeft hij Goe-
ring alle politionele volmachten.
In deze nacht worden de beruchte
noodverordeningen van 28 Februari
1932 afgekondigd. Volgens de be
woordingen zijn het echte commu-
nistenverordeningen. Maar al heel
gauw zullen ze op onbeperkte wijze
op alle mogelijke terreinen toepas-
sing vinden.-Dit nieuwe politierecht,
dat u't de verbijsterende vlammen-
zee aan de Koningsplatz een schijn
van recht putte, leverde een volk
van 60 millioen aan het schrikbe-
wind uit.
Nog dezelfde nacht arresteert de
politieke politie alle afgevaardigden
en functionarissen van de K.P.D.
(Kommunistische Partei Deutsch-
land). Torgler de voorzitter der
communistische Rijksdagfractie, die
men niet kon vinden, meldde zich
de volgende dag persoonlijk.
Ondertussen heeft de politie
nauwkeurig het verleden van van
der Lubbe uiteengerafeld. Deze
moeilijke jongen met uiterst ver-
warde ideeen heeft enkele dagen
voor hij in het Rijksdaggebouw ge-
arresteerd werd lucifers en .Dinger
aum kacheln" gekocht, waarmede
hij heel plastisch uitdrukte dat hij
vuuraanstekers wilde hebben. Hier
en daar werpt hij zo'n brandende
..Kohlenztinder1' naar binnen en
maakt zich dan meteen uit de voe-
ten. Maandag koopt hij opnieuw
deze aanstekers en komt even voor
negenen bij de Rijksdag aan. Aan
de Westzijde van het verlaten ge
bouw ktautert hij naar boven. Op
dc eerste verdieping slaat hij een
ruit in, steekt een van zijn vuurma-
kers aan en springt een zaal in.
Vandaar loopt hij door verschillen-
de gangen, reeksen vertrekken en
vestibules. Zijn hemd en een paar
tafellakens, die hij in een open kast
vindt, dienen als fakkels. Wild
zwaait hij ze om zich heen en steekt
alles aan. wat hem enigszins brand-
baar toeschijnt. Een keer schrikt
hij, omdat een paar harnassen hem
plotseling doen griezelen. Een an-
dare keer deinsf hij een ogenblik
terug, omdat hij een scherpe knal
hoort. Dat .is het schoj van- de
wachtmeester. Maar verder laat hij
zich door niets storen. Rusteloos
vliegt hij heen en weer, todat zijn
lot bezegeld is en politieagenten
hem arresteren. Tegenover van der
Lubbe's beweren, dat hij de enige
dader is, staat het verenigd front
der deskundigen. Zij zijn het er
over eens, dat er meer daders aan
het werk moeten zijn geweest. De
experts lachen er om, dat zijn vuur-
makers de Rijksdag hebben aange-
stoken.
DE communisten zijn onmiddel
lijk begonnen met alle tegen
stand, die mogeiijk te verwachten
is, bij voorbaat onmogelijk te ma-
ken. Alle afdelingen van de ver-
dedigingsfederatie, welke mili-
taire na-opleiding gaven, hebben
bevel gekregen hun wapens In te
leveren. Dertig ..reactionaire"
professoren. van de Karel-Univer-
siteit zijn door de comite's van
actie ontslagen. Het ministerie van
binnenlandse zaken is nu geheel
in handen van de communisten.
In Praag ziet men alleen de vlag-
gen van de communistische partij.
Alle c4itiek in de pers op de actie
der communisten, die tot en met
Maandagavond in de kranten ver-
scheen, is verdwenen.
Viert Ommen dit jaar haar zil-
veren eeuwfeest, dat in de eerste
week van Augustus op luisterrijke
wijze gevierd zal worden;
meende men in 1940 op het ter-
rein van „Duin en Kruidberg" te
Santpoort overblijfselen te vinden
van een Germaanse nederzetting.
Het Leidse Museum te Leiden deelt
thans mede, dat de opgravingen
niet zullen worden voortgezet, daar
ze niet aan de verwachtingen heb
ben voldaan;
is de Amsterdamse politie druk
aan het zoeken naar een onbekende,
die uit de wagen van een hoofd-
stedelijke kaashandelaar 19.008 kaas-
rantsoenen heeft ontvreemd;
raakte te Delft een huis in brand,
tengevolge van het vlamvatten van
een kist met papier, welke te dieht
bij de kachel stond. Ongevallen de-
den zich niet voor;
vierde gisteren Opoe Pauwels-
Tieleman, te Schoondijke onder
grote belangstelling van de zijde
der burgers haar lOOste verjaardag
Ze is nog zeer kwiek en verricht
nog vele huislioudelijke bezigheden;
heeft in het kader van de Bene
lux, Dordrecht vriendschapsbetrek-
kingen aangeknoopt met de Belgi
sche stad Aalst. Vele Dordse auto-
riteiten hebben aan de stad een be-
zoek gebracht. Gesproken werd
over de band van eenheid tussen
Belgie en Nederland. Morgen zul
len de Belgische gasten Dordrecht
bezichtigen;
zal het Philips-concern te Zwolle
weer een belangrijke uitbreiding
ondergaan. Een vleugel, ter grootte
van het thans bestaande gebouw.
zal erbij gebouwd worden. voor de
fabricage van die apparaten welke
men in Eindhoven nodig zal hebben
voor de vervaardiging van Rijwiel-
dynamo's, radio's. gramophoons,
scheerapparaten enz.
De nieuwe communistische mi
nister heeft verklaard, dat er vroe-
ger een rechtspraak voor rijken en
armen is geweest, maar dat daar nu
verandering in zou worden ge
bracht. De fatsoenlijke lieden zullen
worden beschermd, de destructieve
elemeijten zullen, evenwel zwaar
worden gestraft. Het blad van de
communistische vakbonden heeft
gemeld, dat een van de eerste stap-
pen van de nl uwe regering zal zijn
de zuivering van het corps Tsje-
chische diplomaten.
In afwachting van de confiscatie
van grondbezit met een oppervlakte
van meer dan 50 ha is de verkoop
van grond in het land stopgezet.
Meer dan honderdduizend commu
nistische boeren zullen Zaterdag
bijeenkomen om herverdeling van
het grondbezit te eiserr.
De leider van de katholieke
volkgpartij, Mgr. Jan Sjramek,
voormalig vice-premier, heeft zjjn
parlementszetel ter beschikking
gesteld. Hij is het hoofd geweest
van het voorlopige Tsjecho-Slo-
waakse kabinet in Londen en heeft
beboord tot de twaalf ministers,
die enige dagen geleden hun ont-
slag hebben genomen.
De Ojcfordse studenten hebben de
Praagse studenten telegrafisch ge-
luk gewenst met hun pogingen zich
staande te houden tegenover de
..communistische stoomwals".
De fabrikanten van puddlngpoe-
der klagen, dat, nu dit artikel op
de keuzebon verkrijgbaar is,* nadat
het eerst vrij was geweest, zij
slechts zeer weinig van hun product
bij de detailhandel kunnen afzetten.
Vooral- is dit het geval met de fa-
brieken, die uitsluitend pudding-
poeder vervaardigen. De pudding-
poederfabriek te Baarle-Nassau ligt
om deze reden zelfs al vijf weken
stil.
Toen bekend werd, dat het pud-
dingpoeder op de bon kwam, heb
ben de fabrikanten via de detail
handel $r bij het publiek op aan-
gedrongen meer dan normaal van
liet nog vrije artikel in te slaan.
De huisvrouw schijnt aan deze aan-
wijzing gevolg te hebben gegeven
en nu met een behoorlijke voorraad
puddingpoeder achter zich aan an-
dere producten, de voorkeur te ge
ven, vooral aan brood.
De puddingpoederfabrikanten'heb
ben reeds verschillende keren de
wens naar voren gebracht de pud-
ceingpoeder weer zonder bon ver
krijgbaar te stellen, doch de over-
heid deelt mede, dat de maatregel,
waarbij de keuzebon werd ingevoerd
genbmen is op grond van een bezui-
niging op meelproducten. Het ligt
voorshands niet in het voornemen
een wijziging van de regeling te
overwegen.
In het veen kijken te op geen
turfje maar er liggen op het
ogenblik millioenen turven
doelloos opgeslagen in de veen-
derijen, *erwijl vele Nederlan
ders best teat brandstof konden
gebruiken. Ho, ho, zegt u
nou niet, dat die ambtenarij er
weer de schuld van is. D'r zal
wel wat tussen zitten, ik lees
over ongenoegen onder de ver-
veners over het handhaven van
de bestaande huisbrandbeschik-
king en de prijzenregeling, maar
er is ook nog wat anders: een
bepaalde firma in Klazienaveen
heeft moeilijkheden met de ver-
veners. Ook is er nog altijd het
vervoerverbod. Wat leven we
toch in een rare wereld! Wij
zitten met veel moeilijkheden
met de kolenvoorzieningk we
zouden wel veel geld er voor
over hebben, om meer kolen te
kunnen krijgen uit het buiten-
land, maar de brandstof, de
oerechte Nederlandse brandstof,
die we zonder deviezen kunnen
bemachtigen en die tal van
pientere jongens graag voor ons
uit Drenthe willen halen, die
laten we doelloos opgestapeld
liggen. En onze kolenhokken la-
ten steeds driester de bodem
zien. Dat komt van die voelt
u de minachting un dat woordje
„die", beminde lezer, geleide
economie, zegt de zakenmandie
minstens twee broertjes dood
heeft aan alles wat naar orde-
ning streeft. Hij heeft nqtuurlijk
geen gelijk. Maar mij is het toch
ook heus niet duidelijk, wat die
leiding hier, in dit geval
meteconomie te
maken heeft. De boze verveners
•halen er natuurlijk minister v. d.
Brink bij en ik hoop, dat hij een
nieuwe bewerking klaar krijgt
van de bekende schlager: Turf
in je ransel. Zo in de trant van:
Tqrf in de kachel, en niet langer
renteloos op de sombere heiden
van Drente!
Hoewel Woensdag, getuige de
toen heersende willige stemming,
de politieke situatle de Beurs niet
scheen te bei'nvloeden. werd er
Donderdag blijkbaar ruimer aan-
dacht aan de gebeurtenissen in
Tsjecho-Slowakije geschonken,
daar de fondsenmarkt een druk
onderging, die zich in het koers-
verloop uitte. De neiglng tot ver-
kopen kreeg de overhand en ook
de favorieten van Woensdag, t.w.
de aandelen der Indlsche cultuur-
instelllngen konden zich aanvan-
kelijk hieraan niet onttrekken.
Zo kwam Donderdag de koersstij-
ging tot stilstand en deden zich
enige vrij sterke fluctuates voor,
waardoor per saldo enige fondsen
beneden het vorig peil de markt
verlieten. Een scherpe koersdaling
ondergingen aandelen Philips. Dit
fonds, dat de laatste dagen zich rond
de 400 heeft bewogen, staaat meer
dan ooit in de belangstelling door
de emissiegeruchten, waarbij ver-
luidt, dat de nieuwe aandelen zou
den worden geemitteerd tegen 225
procent, hetgeen op de beurs ken-
nelijk een minder gunstige indruk
maakte. Er ontstdnd althanp ruim
aanbod en de koers daalde van gis
teren 399 tot 380. waarna een her-
stel tot circa 385 volgde. De overige
internationale waarden lagen iets
zwakker, olies hadden een kalm
verloop. Woensdag werd in oude
aandelen Koninklijke slechts voor
f48.000 en in nieuwe aandelen voor
f75.000 omgezet. bij een totale om-
zet van 3,3 millioen gulden, waar-
van Unilever, HVA en de tabaks-
fondsen de kroon spanden. De in-
dustriemarkt was kalm gedispo-
neerd. Unielever verloor 5 pet, Aku
iets zwakker, doch hoogovens prijs-
houdend. Aandelen Zwitsal onver-
anderd en Bierbrouwerij de Drie
Hoefijzers iets aantrekkend op het
voorgestelde dividend. Indische
fondsen waren Donderdag aanmfer-
kelijk kalmer gedisponeerd, doch
tabakken- wisten zich na 2 uur tot
het peil van Woensdag en zelfs nog
iets daarboven te herstellen.
De N.V. ..Heemaf" te Hengelo
heeft over 1947 een netto-winst ge-
maakt van f 410.199.— (vorig jaar
f 202.074) Voorgesteld wordt uit
deze winst een dividend op de ge
wone aandelen uit te keren van 6
pet. (vorig jaar 3.2 pet.) en van 6.8
pet. (vorig jaar 4 pet.) op de pre-
ferente aandelen.
Een zwQrver, pas uit de eel ont
slagen, zocht in Rotterdam in de
vrieskou voor de nacht een onder-
dak.Op de Schiedamse Singel
meende hij in daar in aanbouw
zijnde woningen althans enige be-
schutting te kunnen vinden. Hij
scharrelde er in de duisternis wat
heen en weer tot er niemand in de
buurt was, nam een duik en ver-
dween in een van de kelders. Op
een gangenaam neerkomen had hij
nu niet bepaald gerekend, maar wat
hij hier ervoer bezorgde hem kip-
pevel gepaard met koude rillingen.
Hij kwam n.l. met een plons neer
in het meer dan een meter hoge
water, dat er stond en voelde er
niets voor hierin te verdrinken. Er
schoot niets anders over dan om
hulp te schreeuwen, hetgeen hij dan
ook niet naliet. Surveillerende
agenten gingen in het schijnsel van
hun zaklantaarns eens zoeken, waar
dat hels lawaai vandaan kwam en
toen de man ontdekt was, kon hij
met veel moeite op het droge wor
den gehesen. Klappertandend liep
hij tussen de dienaren Hermandads
mee naar het hoofdbureau. Daar
kreeg hij eentoch wat comforta-
beler nachtverblijf en werden zijn
kleren op een lijntje gehangen. Hij
vond het alleen erg onprettig daar
opnieuw aan eel en justitie herin-
nerd te worden.
Een grote vrachtauto, waarvan
de cabine geheel gepantserd was
en in welke wagen niet minder
dan 100 biggen geladen waren, is
gisterennacht, na een achtervol-
ging door ambtenaren van de am-
bulante dienst van de douane
onder Vessem in een greppel te-
recht gekomen. De beidc inzitten-
den, die het vee naar Belgie wil-
den gmokkeien, zijn uit de rijden-
de auTo gesprongen. zjj wisten in
de duisternis te ontkomen.
Ambtenaren van de douane kre-
gen des nachts melding, dat er een
gedeeltelijk gepantserde vrachtauto
in de omgeving van Vessem was
gesignaleerd. Onmiddellijk zetten
twee ambtenaren van de ambulan-
te dienst van de douane in een jeep
de achtervolging in.
Zij losten enige schoten. De be-
stuurder van de vrachtauto heeft,
naar verondergteld wordt, de grote
bocht naar rechts. welke in de rich-
ting van de Belgische grens voert,
niet genomen. maar wel de zwakke
bocht naar links. Hierdoor reed de
auto echter het binnenland in en
kwam in een greppel terecht. De
smokkelaars sprongen tevoren uit
de nog rijdende wagen en verdwenen
in de duisternis.
Uromyko, de Sovjet-gedelegeer-
de heeft Donderdag, bij de hervat-
ting van de behandeling van de
Indoonesische kwestie in de Vei-
ligheidsraad gezegd, dat de over-
eenkomst van de Renville een
scherm vormt, waarachter Neder
land met behulp van de Ver. Sta-
ten en andere koloniale mogend-
heden maatregelen nemen dm het
oude koloniale bestuur te herstel
len.
Gromyko noemde deze overeen-
eenkomst een der schandelijkste
documenten. die ooit onder de ver-
antwoordelijkheid van de Ver. Na-
ties gepubliceerd zijn en hij sloot
zich bij de beschuldiging van de Re-
publiek aan, dat Nederland de
overeenkomst van de Renville ge-
schonden heeft.
Mr. van Kleffens heeft er nog eens
aan herinnerd, dat de West-Java-
conferentie de eerste is van een
reeks volkomen officieuze confe
rences zonder enige druk van Ne
derlandse zijde.
Hoewel de A.R., C.H. en S.G.P.-
kiesverenigingen te Barneveld 12
van de 15 zetels bezet hebben in
de Raad, kon een verzoek van deze
kiesverenigingen om op Zondag
de cafe's gesloten te houden geen
meerderheid krijgen, omdat de
A.R. en C.H.-raadsleden van oordeel
waren, dat het niet de taak is van
de gemeenteraad andersdenkenden
de Zondagsheiliging op te leggen.
De heiliging van de Zondag is r# n
zaak van de kerk en iedere chris
ten persoonlijk. Wel werd aange-
drongen op de instelling van de
Engelse Zaterdag.
De heer B. Elmer, de afgetreden
Poolse gezant, deelt mede. dat in de
brief d.d. 13 Februari 1948, waarin
hij werd teruggeroepen, en die 22
Februari te Den Haag ontvangen
werd, de president, de minister-
president en de minister van bui-
tenlamdse zaken uitdrukking gaven
aan hun waardering voor de dien-
sten van dr. Elmer, er aan toe voe-
gend, dat het hun bedoeling was
hem te belasten met andere functies
elders.
Na ontvangst van de brief van
dr. Elmer d.d. 15 Februari, waarin
deze zijn ontslag aanbood, en welke
de brief, waarin hij werd terugge
roepen, kruiste, beval dezelfdd mi
nister van buitenlandse zaken het
persone#! van de Poolse legatie te
Den Haag tegen de afgetreden ge
zant geweld te gebruiken tenzij
deze binnen 24 uur de legatie ver-
liet.
De datum van het onderzoek,
waarvan in een communique van
Warschau gewag wordt gemaakt,
was vervalst. Dit onderzoek heeft
plaats gevonden in September 1946
niet in September 1947. In 1947 is
geen enkel onderzoek gedaan. Dr.
Elmer heeft de vorige winter meer
dan een maand in Polen doorge-
bracht (NovemberDecember) en
keerde terug op zijn post, zoals hij
zeventien maanden lang op deze
post gebleven is na het onderzoek
in September 1946. waarvan thans
beweerd wordt dat het door dr. El
mer gepleegde aan het licht ge
bracht heeft. Nimmer is tegen hem
enige beschuldiging ingebracht voor
enig tuchtgerecht.
Zondag zal de Amerikaanse auto-
koning Henri Ford II aan Eindho
ven een bezoek brengen. De heer
Henri Ford II, die in een Belgische
Fordauto arriveert, wordt Zondag-
morgen om ongeveer half tien te
Reusel aan de Belgische grens ver-
wacht, waar hij door de Nederland
se directie van de Fordfabrieken te
Amsterdam en ir. F. Philips, wordt
opgewacht.
Daar zal Henri Ford in een Hol-
landse Fordwagen overstappen en
zich in een stoet van auto's naar
Eindhoven begeven. Na aldaar de
lunch te hebben gebruikt, begeeft
de heer Ford zich naar Amsterdam.
Het Ministerie van Buitenlandse
Zaken vestigt er de aandacht op, dat
het in Zwitserland voor vreemde-
lingen verboden is zonder werk
vergunning werk te aanvaarden. Zij
die dit verbod overtreden, stellen
zich bloot aan strafvervolging en
uitwijzing.
Voor hen, die zonder voldoende
geldmiddelen naar het buitenland
gaan en door e> -i schuld in moei
lijkheden aeraken. geldt de waar-
schuwing, dat de Nederlandse Con-
su laten opdracht hebben in deze
gevallen geen geldelijke steun te
vcrlenen.'
De Generaal-Majoor der Mariniers
H. F. J. M. von Freytag Drabbe zal
Maandag 1 Maart het commando van
het korps Mariniers overdragen aan
Generaal-Majoor M. R. de Bruijne,
die commandant van de Mariniers-
brigade is geweest van de oprichting
tot 20 TTuni 1946. Prins Bernhard zal
de plechtigheid, die bij de v. Ghent-
kazerne aan hqf Toepad te Rotter
dam zal worden gehouden. biiwo-
nen. Ook de bevelhebber der Zee-
strijdkrachten, Lt.-Admiraal C. E. L
Helfrich zal aanwezig zijn. Na afloc
is er receptie in de kazerne.
Het hoofdnummer van de Olym-
pische dag. op Zondag 20 Juni zal
worden gevormd door een voetbal-
wedstrijd tussen het Nederland*
Bondselftal en het Brits Olympisch
elftal In tegenspiaak met, het eer
ste bericht. zal dit amateur team
niet hocfdzakelijk bestaan uit spe-
lers van de Queens Park Rangers,
een 3e divisie prof-team uit Lon
den, doch uit spelers van Queens-
park ui<t Glasgow, een sterke ama-,
teurp'oeg.
De Zweedse zwaargewicht Olle
Tandberg behaalde te Miami een
puntenoverwinning op de Ameri-
kaan Walter Hafer. Het gevecht,
dat tien ronden lang tot groot on
genoegen van het publiek een lus-
teloozt vertoning was, eindigde in
een hevige regenbui, zodat geen
toeschouwer meer op zijn plaats zat
toen de laatste gongslag viel.
Willy Pep, houder van de wereld-
titel vedergewicht, verdedigde voor
de zesde maal met succes zijn k-am-
pioenschap in de laatste van de
tien ronden behaalde hij een tech-
nische knock out zege op de Cu-
baan Humberto Sierra. Als scheids-
rechter bij dit gevecht trad op de
oud wereldkampioen Jack Dempsey
De Haagse IJsclub organiseert
Zondag a.s. ijs en weder dienen-
de op de Haagse ijsbaan de Ne-
derl. kamploenschappen schoonrij-
den voor paren. De wedstrijden be-
ginnen des morgens om 11 uur.
Ging in de Tour de France de be
langstelling steeds uit naar de gele
trui en in de ronde van Italic naar
de rose, welke gedragen werd door
de leider in het algemeen klasse-
ment, in de komende „Ronde van
Nederland". die van 24 April tot 2
Mei zal worden gehouden. zal de
best geplaatste rijder in het alge
meen klassement getooid worsen
met de Oranietrui.
De dezer dagen gespeelde ijshoc-
keywedstrijd H.H.Y.C.Bern werd
door de Hagenaars met 54 gewon-
nen (20, 2—1. 1—3). In de laatste
minuut kwam de Hongaarse trainer
van H.H.Y.C., Robby Thele, die met
deze club meespeelde. zo ongeluk-
kig te vallen, dat hij met een her-
senschudding weggedragen moest
worden.
Dlnsdag versloeg het dubbel Riggs
(Amerika) en Pails (Australie).
Jack Kramer (Amerika) en Segura
(Ecuador) met 2725. Dit is naar
men meent de langste set. die tot
nu toe in een tennis^vedstrijd is ge-
speeld. Het vorige ..record" werd in
1923 in Amerika gevestigd, toen
Tilden met 25—23 van Anderson
won.
Zondag 29 Februari wordt te
Westzaan onder suspicion van de
Federatie van IJselubs, het kam-
pioenschap op de korte baan voor
beroepsriiders verreden. De toerrij-
ders worden gewaarschuwd. dat het
ijs in Noordholland en Noordwest
Utrecht zeer onbetrouwbaar is.
Door de vele wakken konden geen
banen uitgezet en geen dorpentoch-
ten georganiseerd worden.
VASTENBRIEF van onze
Bisschop drong er op aan,
dat wij in de Vastentijd de Lij
densmeditatie zouden gaan be-
luisteren in onze parochiekerk.
Inderdaad, ddt is de sfeer waar
in wij het Lijden van Onzen
Heer het meest geschikt kunnen
overwegen. In een gemakkelijke
stoel in een warme kamer, met
een pijp of sigaret of kop koffie
luisteren naar een meditatie over
de radio is eigenlijk niet ddt.
Daar ontbreekt de voile gods-
dignstige wijding aan, die toch
nodig is, wil een ddQgelijke me
ditatie zin hebben en vrucht
dragen. Luisteren we ook niet
uitsluitend of in hoofdzaak naar
de predikant. Qf die nu goed is
of geweldig of onbeholpen en
stuntelig dat is maar bijkom-
stig. Zoek ook geen sensatie in
een Lijdensmeditatie, wees niet
hongerig belust op een chro-
nique scandaleuse Lijdensmedi
tatie wil zeggen overweging,
biddend. over het Lijden van
Onzen Heer.
MARCUS
45.
Ze kreeg een kleur van veront-
waardiging.
„Het is volkomen waar!" ant-
woordde ze.
„En die man van je?"
..Ging op reis en liet me alleen
achter. Hij ging voor zaken en werd
compagnon van twee broers, ge
loof ik. Met hun drieen zijn ze naar
Zuid-Amerika gegaan. Maar hij
leed schipbreuk."
Vallon scheen te schrikken. Maa?
toen Simone hem aankeek, was zijri
gelaat al weer strak als een mas
ker. Doch ze voelde, hoe zijn hand
beefde.
„Dus.... hij is dood?" vroeg Val
lon met effen stem.
„Ja, dood. En zijn twee venno-
ten, wel heel toevallig, de enige
overlevenden. Ze werden door een
schip opgepikt en naar hier ge
bracht. Ik las het heel toevallig
in de krant en poogde terstond
met hen in relatie te komen. Maar
uit het verhaal, dat ze aan de
krantenverslaggevers gedaan had-
dqp. bleek wel, dat zij met hun
tweeen de enig overlevenden wa
ren en dat al de anderen verdron-
ken waren."
,.Dus, dan is het immers zeker,
dat je man dood is? Hij zal heus
niet uit de doden $errijzen, denk
je wel?"
„Neen, hij komt niet terug", ant-
wooadde ze zachtjes.
Ze dacht aan de gebroken ket-
ting, die Tregat om de pols van
de dode gevonden had. Maar ze
durfde er tegenover Vallon niet
over te praten.
,.Hij zal niqt terugkomen", her-
haalde ze loom, „maar ik meende.
dat ik je dit toch vertellen moest,
in geval
..Ja, je hebt gelijk met het me
te vertellen. Simone. Groot gelijk.
Ik zal nasporingen doen, maar om
dat het al zo lang geleden is, zal
het wel niet veel opleveren. Hoe
heette dat schip?"
„Het was de Wisahickon",
..En de haam van je man., jouw
naam?"
„Is Landes".
„En van die twee broers?"
„L£bert.... Henri en Pierre
Libert."
Vallon maakte enkele aanteke-
ningen. Hii keerde zich af van Si
mone en keek over de zee heen.
Zijn gelaat stond ondoorgrondelijk
strak. Maar zijn bovenlip trilde ze-
nuwachtig en als Simone in zijn
ogen had kunnen zien. zou ze als
door een f>aar vensters in de bran
dende hel van zijn ziel hebben
kunnen schouwen.
HOOFDSTUK XVIII
Pierre Libert, de pandhuis-
houder
Nog enige tijd bieven ze onder
de rots zitten. maar Vallon zei bij
na geen woord meer, tot grote op-
luchting van Simone. Hij was in
gedachten verzonkep. Hij scheen
geheel in niet al te'aangename ge
dachten verzonken. Zij schreef die
toe aan wat ze hem zoeven verteld
had over haar vorig huwelijk en
hoopte in stilte, dat hij haar van
haar verplichtingen tegenover hem
zou ontslaan.
Toen ze in de dorpsstraat terug-
kwamen. bemerkten ze tekenen
van buitengewone opwinding. De
vrouwen stonden druk pratend in
kleine groepjes bijeen. Maar het
was cpmerkelijk, zo weinig man-
nen er te zien waren. Zelfs de
luierende vissers stonden niet voor
hun edeuren te roken. Een plotse-
linge vrees bekroop Simone. Zou
Trigat mogelijkerwijze toch weer
gevangen genomen zijn?
Zodra ze de eerste groep nader-
den, kwamen de vrouwen hen druk
gebarend en roepend tegemoet.
Uit haar verwarde mededelingen
vernamen zij 't verschrikkelijke
nieuws. Mijnheer Margau was ster-
vende gevonden. vlak bij het Tr6-
gatbos en was overleden; zijn
dochter Solange was verdwenen.
Vallon duwde de mensen opzij.
Hij bekommerde zich niet om ver-
dere bijzonderheden.
,.Ik zal je naar het hotel bren
gen. Simone". zei hij, ,.en dan zal
ik trachten, zo veel mogeiijk te
gaan helpen. Miiqheer Margau en
zijn dochter hebben mijri huis gts-
terenavond om zeven uur verlaten
en zouden naar Linonvaux wande-
len. Wonderlijk dat dit zo vlak na
de ontsnapping van Tregat moet
voorvallen!"
„Ja zekerheel wonderlijk..
maar het is toch hoogst onwaar-
schijnlijk. dat hij de vrouw, die hu
liefheeft, kwaad zou doen en haar
vader vermoorden."
„Iemand, die zijn verstand kwijt
is, doet de dwaaste dingen. Ik ben
bang, dat ik tegenover de maat-
schappij een grote misdaad begaan
heb door hem los te laten. Maar
jaer bestaat geen enkele mis
daad. die ik om jou niet zou be
gaan!"
..Hij was onschuldig", riep ze
verontwaardigd. ,.Ik weet zeker.
dat Tr£gat niets te maken heeft
gehad met deze en met de vorige
moorden. En jlj weet het ook heel
goed. Als hij dan gek was, waarom
heeft hij dan jouw leven gespaard?
Hij had geen enkele reden, om iets
voor je te gevoelen."
..Krankzinnigheid komt vaak bij
vlagen", zei hij koppig, .demand
kan het ene ogenblik goed bij zijn
verstand zijn en het volgende
ogenblik een razonde gek. Ik ben
bang, dht ik de verantwoordelijk-
heid voor Margau's dood draag."
„Mettertijd zul je de voile waar-
heid wel eens horen", zei ze en
sprak verder niet meer, tot ze aan
haar hotel was.
Vallon verliet haar aan de deur
met een kort afscheidswoord en
een handdruk.
Daarna ging hij vlug door het
dorp naar Huize Tregat. Onmiddel
lijk. nadat hit Simone verlaten had,
vlel het masker van zijn gelaat.
(Wordt vervolgd)
