Grote mate van overeenstemming
tussen de vijf delegaties
Republikein WIRANATA KOESOEMAH
gekozen tot staatshoofd van West-Java
Voor Alkmaar en omgeving
Spoedige slutting van Verdrag
dat vijftig jaar zou duren
4300 dollar per minuut
Ex-koning Michael in Engeland
Djajadiningrat verslagen
m
VRIJDAG 5 MA ART 1948
43e IAARGANG - NUMMER 11472
BUREAUX:
Naar oorlog?
Bijna een. ton verdween
uit bankkluis
Eerste Zweedse woningen
in Velsen
BRUSSELSE CONFERENTIE GEOPEND
Ook een Brits- en
Frans ontwerp
SIR STAFFORD CRIPPS:
Devaluatiegeruchten
zijn onzin
Maandag: vorming
interim-regering
m
-
laat Engeland door de vingers glijden
Troonafstand werd mij afgedwongen
Onze
Jongens
in Indie
4f;
Hoog in een boom,
ergens aan een de-
marcatielijn in In
donesia, staat een
eenzame post, die
de bewegingen
van de Republi
keinse troepen ob-,
serveert.
Hij blijft dienaar
van zijn volk
Finland bukt
met tegenzin
f
Amerikaanse vliegtuigen
voor Nederland
Londense conferentie
bespreekt het Ruhr-gebied
Nieuwe lening-vraag
van 85 millioen
Weer documenten
gevonden te Praag
Nederland leende
16 500.000 dollar
ONCERECELDHEDEN
AAN DE COUDKUST
Britse admiraliteit
zendt kfl^rvetten
Tweede Britse nota aan
Guatemala
Katholieken, stemrecht
en communisme
Geen communisten
meer in Canada
Oostenrijk onder
rode druk
TSJECHISCHE GEZANT
in Nederland afgef-reden
Sensationeel besluit te Bandoeng
Engelse tankboot strandt
bij Breskens
Vonnissen in Hongarije
Welk weer morgen
De samen-
werking
Nieuuu
Hoofdredacteur H. N. Smits,
rayonredacteur: Fr. Otten.
DirecteurE. J. M. Stumpel
Abonnementsprijs 3.75 per
kwartaal; 1.30 per maand.
Advertentie-pirijs per editie
13 c. p. mm.; minimum 2.50;
in alle edities 26 ct. per mm.;
minimum 4.-; Fam.ber. 20 c.
p. mm.; in alle edities 30 ct.
Noordhollands
Buiten God is 't
nergens veilig
g (Vondel)
ALKMAAR: Langestraat 42 A,
Tel. 2046 (adm.), 2047 (red.)
K 2200.
HOORN: Draafsingel 59, Tel.
4243 (K 2290) 2 lijnen.
DEN HELDER: Keizerstraat 89
Tel. 2800 (K 2230).
SCHAGEN Molenstraat 52,
Tel. 459 (K 2240).
Bank: Noorderbank
CEEN OORLOG wenst Stalin.
Daar zijn de geleerden het al-
gemeen over eens. D.w.z. hij wenst
voor het eventueel uitbreken van
een oorlog de uiterlijke verantwoor-
•delijkheid niet te dragen.
Maar in wezen drijft hij er naar
toe. Hij wacht, op het moment van
het onvermijdelijke uitbreken, tot
hij zel£ sterk genoeg is.
Dat is ook de betekenis van de
verklaringen van de bekende Victor
Kravchenko, in artikelen in de
Amerikaanse pers in November
1947.
„De Maasbode" ziet in een artikel
van Maandag jl. oorlog tegen Kus-
land als onvermijdelijke noodzaak.
Het blad schreef o.a.: „Het Westen
zal met Stalin moeten afrekenen op
dezelfde wijze, waarop het tenslotte
met Hitler wel afrekenen moest. De
toekomst is angstig, maar wij zullen
ze onvervaard onder de ogen moe
ten zien. Er staan hier niet alleen
politieke belangen op het spel, maar
ook hogere: culturele, ja zelfs de
hoogste: religieuze. Het geestelijke
staat nog altijd boven het stoffe-
lijke, en het eeuwige boven het
tijdelijke".
Dat alles is onverbloemde taal.
Zij doet ons denken aan een uitla-
ting in een Spaans blad anno Juli
1947: „Zal men, door met militair
geweld Rusland d.w.z. Stalin-
Rusland te verslaan, ook zege-
vieren over het communisme?"
Dat is de grote, allesbeheersende
vraag. Want het bezwaar gaat niet
tegen Rusland, nog minder tegen
het Russische volkt maar tegen de
macht, die Rusland, en een deel van
de wereld al, terroriseert.
De kliek van Stalin en zijn mach-
tige politie- en strijdorganen, die
het „gezag" uitoefenen en met be-
hulp van de nieu\fre Kominform de
vijfde colonnes uitzenden.
Zou „Rusland" in deze zin op-
gevat door militair geweld wor-
den uitgeschakeld, dan zou het
communisme a.h.w. het voertuig van
zijn gedachte kwijt zijn, de propa
ganda van de vijfde colonne zou zijn
„stok achter de deur", de Russische
militaire macht, verliezen.
Maar dit alles zou nog geen op-
lossing bieden voor hen, die het
commufiisme (beter gezegd, het
bolsjewisme) zien als een geestes-
ziekte. Die bestrijdt noch overwint
men met geweld van wapenen.
En toch: de tijden zijn rijp voor
een nieuwe kruistocht. Maar dan
liever een van meer geestelijke in-
stelling. Daarnaast zijn nog maat-
regelen genoeg te nemen, als het
niet al te laat is.
Moeten wij b.v. nog langer
„vriendschappelijke" betrekkingen
onderhouden met de machthebbersc
van het Kremlin? Moeten wij nog
langer een partij als de C.P.N, vrij
spel laten?
De gedachte .van een v e r b o d
is thans min of meer concreet aan
de orde gesteld. Opnieuw en drin-
gender onder de indruk van het
drama in Praag.
Ze is niet nieuw. In de politieke
orde heeft prof. Romme ze al eer-
der gelanceerd. Men had er geen
oren naar. Men wilde zelfs niet
horen van een onderzoek naar de
mogelijkheid en de 'wenselijkheid.
Thans zal men deze kwestie niet
kunnen ontgaan! Men zal haar moe
ten onderzoeken, snel en degelijk.
Onder de dwang van de omstan-
digheden, nu het vijf minuten voor
twaalf is. Maar men had het uit
meer vrije overtuiging kunnen doen,
toen de klok nog niet zo dreigend
stond, maar dreigend genoeg, om
daadwerkelijk handelen te recht-
vaardigen!
BARNEVELD, 4 Maart. Een
nauwgezet onderzoek door de po
litie heeft uitgewezen dat in de
nacht van 28 Februari uit de kluis
van de Coop. Landbouwersbank
te Barneveld f 94.532 is gestolen.
De buit is dus aanzienlijk groter
dan men aanvankelijk had bere-
kend. De eerste berichten over de
inbraak maakten namelijk melding
van een schadepost van f 40.000.
Het onderzoek wordt energiek
voortgezet. Hoewel er enige ver-
denking; bestaat zijn er nog geen
arrestaties verricht.
28 zgn. Zweedse woningen, huizen
waarvan het quotem binnenwerk
in Zweden is geprefabriceerd, zul
len binnenkort in Velsen gebouwd
worden als onderdeel van de 172
Zweedse woningen, die er in totaal
zullen komen.
DONDERDAGMORGEN om 11 uur heeft minister-president
Spaak in het ministerie van buitenlandse zaken te Brussel
de Vijfmogendhedenconferentie geopend. De bijeenkomst van
gisteren duurde slechts kort en werd verdaagd tot hedenmiddag
om de Engelse en en Franse delegaties gelegenheid te geven
de door de Benelux voorgestelde tekst van een verdrag nauw-
keurig te bestuderen. Volgens het eerste uitgegeven communique
zou de aan de Engelse en Franse delegaties voorgelegde tekst
wijzen op een grote overeenkomst van zienswijze tussen de vijf
delegaties over de principiele kwesties, die door het voorgestel
de verdrag worden opgeworpen.
De Nederlandse detegatie bestaat
uit de heren Baron van Harinxma
thoe Slooten, Nederlands ambassa-
deur te Brussel, Prof. Mr. J. P. A.
Francois, raad-adviseur bij het de-
partement van buitenlandse zaken,
dr. H. N. Boon, hoofd van de afde-
ling politieke zaken van het minis
terie van buitenlandse zaken en Jhr.
Mr. H. Th. A. M. van Rijckevorsel,
gezantschapssecretaris.
Verwacht wordt, dat de uitwer-
king der details van het nieuwe
verdrag vrij snel haar beslag zal
krijgen en dat men hiermede Zater-
dag of Zondag gereed zal zijn. On-
middellijk na of voor de conferen
ce van 15 of 16 Maart te Parijs zul1
len de ministers van buitenlandse
zaken der vijf. landen op korte ter-
mijn bij elkaar komen om de laaf-
ste hand te leggen aan de tekst-van
de overeenkomst en zullen de do-
cumenten getekend worden.
Het A.N.P. meldt nog nader uit
Brussel, dat de landen der Benelux-
groepering voorstander zijn van het
sluiten van een regionale overeen
komst, gebaseerd op de artikelen 52
en 53 van het hindvest der V.N.
Naar verluidt zou het verdrag
gelden voor een tijdsduur van 50
jaar. Multilaterale verdragen zullen
noodzakelijk'zijn voor de verwezen-
lijking van de economische doelein-
den, welke men zich heeft gesteld en
waarvan sprake is in hoofdstuk 9
van het Handvest der V.N. Voor de
samenwerking op cultureel gebied
zullen bilaterale verdragen voldoen-
de zijn.
SIR STAFFORD CRIPPS, de
Britse minister van financien,
heeft de geruchten, volgens welke
de Engelse regering op de confe
rence te Brussel zou hebben voor-
gesteld tot devaluatie van het
pond sterling, de Franse franc en
de Nederlandse gulden als „vol-
komen onzin" gequalificeerd. Een
gelljke tegenspraak is gekomen
van de zijde van de ministeries
te Den Haag en te Brussel.
In Belgische handelskringen
meende men, dat de devaluatiege-
ruchten in verband staan met de
Britse deviezenmoeilijkheden. In
deze kringen werd betoogd, dat En-
geland vroeg of laat verplicht zal
zijn het pond sterling te devalueren
en dat dan de Belgische franc zal
moeten volgen. Op de Brusselse
beurs hebben deze geruchten nog
geen noemenswaardige invloed uit-
geoefend maar op de vrije markt
werden gouden sovereigns, welke
enkele weken geleden nog slechts
800 Belgische francs deden, voor
1000 francs verkocht.
Reuter verneemt uit Brussel, dat
Engeland en Frankrijk heden een
nieuw ontwerp voor een West-Euro.
pese Unie zullen indienen op de
conferentie. Dit ontwerp, dat een
gevolg zou zijn van de jongste Brits-
Franse besprekingen, zou door de
Benelux-landen, wier eigen ontwerp
reeds een goede ontvangst te beurt
is gevallen, worden overwogen.
Te Parijs was men zeer optimis-
tisch over de resultaten van de
Brusselse conferentie. Te Brussel
vernam men weer, dat het mili
taire aspect van het voorgestelde
vljf-landen-verdrag niet op de
huidige conferentie zal worden
behandeld. doch eerst wanneer
veldmaarschalk Montgomery, chef
van de Britse imperiale staf, aan
het eind van deze maand een tocht
maakt langs de Belgische militai
re versterkingen.
Over de voorstellen van Benelux
wordt nog vernomen, dat deze veel
verder gaan dan de beginselen van
het verdrag van Duinkerken en het
inter-Amerikaanse verdrag van we-
derzijdse bijstajid. In het Benelux-
voorstel wordt om wederzijdse bij -
stand gevraagd en een vreedzame
bijlegging van alle mogelijke ge-
schillen tussen de ondertekenaars,
die zouden worden voorgelegd aan
het internationaal gerechtshof te
Den Haag. Het Brits-Franse voorstel
zou verdgr gaan dan het oorspronke-
lijke plan.
Batavia, 4 Maart (AP) Naar
vandaag bekend gemaakt is zal op
Maandag 8 Maart een nieuwe in
terim regering voor geheel Ne
derlands Oost-Indie worden be-
noemd en geinstalleerd.
Men verwacht, dat de politieke
onderhandelingen tussen de Neder
landse en Republikeinse delegaties
via de Commissie van Goede Dien-
sten hervat worden als jhr. mr. L.
K. F. van Vredenburch in Batavia
terugkeert.
Dr. van Mook zal de interim re
gering installeren en een bezoek
aan Bandoeng brengen voor de
inauguratie van het pas gekozen
staatshoofd voor West Java.
Men verwacht, dat dr. van Mook
bij deze beide gelegenheden belang-
rijke dingen zal zeggen waaruit
misschien de toekomstige Neder
landse politiek tegenover de repu-
bliek zal blijken.
- jt
Nauweljjks is het erge koude weer
gaat de boer weer naar zijn akk s
de ontvangst van nieuw zaad. De
voorbij of" overal op het platteland
om de grond gereed te makenvoor
paarden trekken weer voor na voor.
taenie is gisteren in gezelschap
van zijn moeder, ex-koningin He
lena te Southampton aangekomen.
Zij zullen vandaag zich inschepen
aan boord van de „Queen Eliza
beth" om naar Amerika te vcr-
trekken. De ex-koning hield gis-
terenmiddag een persconferentie,
waarin hij zeide, dat hij zich niet
gebonden achtte door zijn troon-
afstand, daar deze hem was afge
dwongen.
Het is thans niet meer nodig om
dieper in te gaan op de oorzaken
en omstandigheden van bepaalde
politieke gebeurtenissen.
De motieven van de diepgaande
politieke veranderingen, die aan
de kleine landen in Oost-Europa
zijn opgelegd, zijn nu maar al te
zeer bekend geworden.
Wat betreft het gebeurde in Roe-
menie wil ik gaarne gebruik ma-
ken van de eerste gelegenheid, die
mij geboden is, om persoonlijk ver-
slag te geven van de gebeurtenis
sen.
Op de ochtend van de 30ste De
cember 1947 legden de heren Petru
Groza en Georghioe Dej, leden van
het Roemeense kabinet, mij de tekst
van de troonsafstandverklaring
voor, er op aandringend dat ik de
ze terstond zou tekenen.
Zij kwamen beiden naar het ko-
ninklijk paleis, nadat dit was om-
singeld door soldaten en deelden
mij mee, dat zij mij aansprakelijk
zouden stellen voor het bloedver-
gieten, dat zou plaatsvinden als een
gevolg van reeds doo.r hen gegeven
instructies, indien ik niet binnen
de vastgestelde tijd zou tekenen.
De troonafstand is mij met ge
weld afgedwongen door een re
gering, die geinstalleerd is en aan
het bewind wordt gehouden door
een buitenlandse mogendheid. een
regering, die de wil van het R<?e"
meense volk in het geheel met
vertegenwoordigt.
Deze regering had internationale
r verdragen, die haar verplichtte de
politieke vrijheid van het Roemeen
se volk te respecteren, geschonden.
Zij had de verkiezingen vervalst en
de democratische politieke leiders,
die het vertrouwen van het land
genoten, uit de weg geruimd.
De afschaffing van de monarchic
vormt een nieuwe gewelddaad in de
politiek, die er op gericht is om
Roemenie tot slavernij te brengen.
Onder deze omstandigheden acht
ik mij in geen enkel opzicht gebon
den door deze daad, die mij is af
gedwongen.
Een woordvoerder van het Finse
ministerie van buitenlandse zaken
heeft verklaard, dat het waarschijn-
lijk is, dat Finland zich bereid zal
verkliyien met de Sovjet-Unie on-
derhaWdelingen te beginnen voor
het verdrag voor militaire bijstand.
Hij voegde hieraan toe. dat de pre
sident cn het parlement hct laatste
woord echter zullen hebben. Een
speciale correspondent van Reuter
meldt. dat de meeste politieke par-
tijen in Finland ten zeerste gekant
schijnen tegen een verdrag.
WASHINGTON. 4 Maart (AP).
Aan Nederland zijn twee bommen-
werpers en 6 gevechtsvliegtuigen
voor grondinstructie verkocht.
Met ongeschokt vertrouwen in
onze toekomst en bezield door de
zelfde toewijding en werklust zal ik
voortgaan de dienaar te zijn van 't
Roemeense volk, waarmee mijn be-
stemming onverbrekelijk is verbon-
den.
De ex-koning verklaarde nog, dat
Prinses Anne en hij „in de naaste,
toekomst in Denemarken in het
huwelijk hoopten te treden.
Brits commentaar
Het .commentaar van hetBritse
ministerie van buitenlandse zaken
over de verklaring van ex-koning
Michael luidde:
Bij zijn troonafstand herinner-
den wij er aan. dat hij een grote rol
had gespeeld bij de bevrijding van
het Roemeense volk van het fascis-
tische juk.
Wij herinneren er tevens aan, dat
hij een van de weinigen was. aan
wie de Russische orde der Victorie
is uitgereikt. Dit is nog steeds ons
enige commentaar.
Het Roemeense gezantschap wel-
gerde commentaar te geven.
De Benelux-delegatie heeft Woens-
dag een bijeenkomst van de com
missie voor het Ruhr-gebied, die
door de Driemogendhedenconferen-
tie werd ingesteld. bijgewoond. Naar
thans verwacht wordt, zal de con
ferentie Vrijdag beeindigd worden..
Engeland is op zoek naar dollars.
Het loopt thans met de laatste
geleende Amerikaanse dollars in
de zak en het heeft zijn geld door
zijn vingers laten glijden met een
snelheid van iets meer dan 4300
dollar per minuut. In de afgelo-
pen zomer was er zelfs een tijd,
dat het meer dan 5 maal zoveel
bedroeg.
De Amerikaanse lening bedroeg
in totaal 4.4 milliard dollar maar
Engeland kreeg slechts 3750 mil
lioen dollar om uit te geven. In
dien het daartoe in staat is, zal En
geland met de terugbetaling in 1951
beginnen. De bedoeling was, dat
men vijf jaar met het geld zou doen
maar de laatste dollar werd na ne-
gentien en een halve maand opge-
nomen.
Thans hebben functionarissen van
de Amerikaanse regdring gisteren
Naar vernomen wordt, zijn bij 'n
huiszoeking in het bureau van de
voormalige minister van Justitie,
dr. Prokop Drtina, verscheidene do
cumenten gevonden waaruit blijkt,
dat vooraanstaande leden van de
nationale socialistische partij ge-
intervenieerd hebben ten behoeve
van vroegere collaborateurs. In dit
verband worden de namen genoemd
van dr. Zenkl, vroeger vice-premier
en voorzitter van de nationale socia
listische partij, dr. Krajina, alge-
meen secretaris van die partij en
Otto Hora, parlementslid.
WASHINGTON, 3 Maart (AP)
Het internationale fonds heeft
Woensdag bekend gemaakt, dat
het Nederland 16.500.000 dollar
heeft geleend en Belgie 11.000.000
dollar.
Deze leningen zijn gedurende de
maand Februari beschikbaar gesteld
Belgie heeft hiermee totaal opge-
nomen 33.000.000 dollar en Neder
land 64.500.000 dollar.
Het internationale monetaire fonds
is destijds opgericht, om leden le
ningen op' korte termijn te ver-
strekken.
verklaard. dat Groot-Brittanie bin
nenkort bij het Internationale mo
netaire fonds een aanvraag zal in
dienen voor een lening van 85 mil
lioen dollar. Dit is het maximum,
dat Groot-Brittanie tot September
van het fonds mag opnemen. Reeds
eerder verstrekte het fonds lenin
gen ter waarde van 240 millioen
dollar. De functionarissen der Ame
rikaanse regering waren van rae-
ning, dat de 85 millioen dollar
waarschijnlijk voldoende zijn tot 1
April, wanneer de Marshallhulp ter
beschikking zal komen. Zij zeiden,
dat Engeland niet onmiddellijk
voor een financiele ineenstorting
staat, maar dat het ogenblik geko
men is. dat aanzienlijke hulp van
buitenaf gevonden moet worden.
De Britse admiraliteit maakte
bekend, dat twee Engelse korvet-
ten van Simonstown in Zuid-
Afrika op weg zijn naar de Goud-
kust, waar thans wijdverspreide
ongeregeldheden plaats vinden.
In deze verklaring van de admi
raliteit werd niet gezegd, of de
beide 1430 ton metende oorlogs-
schepen gebruikt zullen worden
voor het herstellen van de orde in
Brits West-Afrika.
De ongeregeldheden begonnen Za-
terdag, toen een organisatie van
oud-strijders bij een parade de
vooraf vastgestelde route verliet en
trachtte op te rukken naar het pa
leis van de gouverneur in de hoofd-
stad Accra.
In het Lagerhuis verklaarde een
zegsman van de regering, dat de
communisten hadden aangespoord
tot de ongeregeldheden, waarbij 14
slachtoffers vielen.
De tveede Britse nota aan de
regering van Guatemala binnen
twee dagen is te Guatemala door de
Britse gezant Gallienne ingediend.
aldus een woordvoerder van het
Engelse Ministerie van Buiten
landse Zaken.
Van gezaghebbende zijde in Va-
ticaanstad wordt Merklaard, dat
de Katholieke Actie zich voorstelt
om een intensieve campagne te
gen het communisme te gaan voe-
ren met het oog op de verkiezin
gen, die 18 April gehouden zullen
worden.
Binnen het kader van deze cam
pagne heeft de Katholieke Actie
voor de eerste maal op zich geno-
men om de grootst mogelijke ver-
spreiding te geven aan een Pauselyk
decreet, dat twee jaar geleden werd
uitgevaardigd, waarin aan de ka
tholieken over de gehele wereld
wordt voorgehouden slechts hun
stem te geven aan candidaten die
eerbied hebben voor de rechten van
de Kerk.
De congregatie van het H. Consi-
storie, heeft een decreet gepubli-
ceerd, waarin de katholieken werd
medegecleeld, dat zij alleen mogen
stemmen op candidaten, die „de
rechten van de katholieken van
Zuid Italie tot Noord Como zullen
eerbiedigen en verdedigen".
Vele Bisschoppen en andere pre-
laten hebben in navolging van kar-
dinaal Schuster, de aartsbisschop
van Milaan, te kennen gegeven, dat
't decreet inhoudt, dat het verboden
is te stemmen op communistische en
uiterst linkse candidaten.
De Clanadese regering heeft be-
sloten communisten de toegang tot
het land te verbieden. De regering
heft deze stap reeds enige tijd over
wogen in verband met het aantal
leden van uiterst-linkse vakvereni-
gingen, dat uit de V.S. het land bin-
nenkomt.
Naar verluidt zullen niet onmid
dellijk stappen worden genomen om
communisten, die reeds in Canada
zijn het land uit te zetten, doch ver
wacht wordt, dat tijdelijke verblijfs-
vergunningen van communisten niet
worden verlengd.
In de V.S. is de toegang voor com
munisten reeds verboden.
Vanwege de Oostenrijkse rege
ring is gisteren medegedeeld, dat
de communisten de eerste stappen
doen in hetgeen een algemeen of-
fensicf tege.i de Oostenrflkse rege
ring bleek te zijn.
Een hooggeplaatst lid van de re
gering voegde hieraan toe, dat de
Sovjei-autoriteiten voedsel achtcr-
houden, waardoor de rantsoenen op
een minimum komen en waarmee
men hoopt voedselrelletjes en de-
monstraties aan te moedlgen.
Naar het A.N.P. verneemt, is de
Tsjechische Gezant bij het Neder
landse Hof, Generaal Serge Ingr,
afgetreden.
De heer Ingr heeft ons naar aan-
leiding van zijn aftreden de volgen-
de yerklaring gegeven:
„De huidige regering van Gott-
wald verkreeg haar macht door een
vooraf overwogen staatsgreep,
nauwkeurig voorbereid in ieder on
derdeel en uitgevoerd door de poli
tie en gewapende communisten-
benden, tegen de wil van de groot-
ste meerderheid van het Tsjecho-
slowaakse volk. Ik kan die regering
derhalve niet erkennen en erken ze
ook niet als een legale Tsjechoslo-
waakse regering, in overeenstem-
ming met de grondprincipes der
democratic."
DE REPUBLIKEINEN hebben gisteren op de conferentie van
West-Java te Bandoeng een groot succes behaald, doordat
Raden Ario Adipati Wiranata Koesoemah met 54 tegen 46 stem-
men tot staatshoofd van West-Java werd gekozen. Wiranata
Koesoemah is voorzitter van de hoge adviesraad van Soekarno
en bevindt zich momenteel te Djogja. Zijn tegencandidaat, Hil-
man Djajadiningrat, de huidige regeringscommissaris voor be-
stuursaangelegenheden werd verslagen.
Wiranata Koesoema werd ge-
steund door de Indonesische fractie
in het parlement. Slechts de ver-
tegenwoordigers van de Nederland
se, Chinese en Arabische minder-
heid stemden op Hilman.
Er moest voor de verkiezing drie-
maal worden gestemd. De speciale
correspondent van Aneta bericht,
dat er bij de strijd tussen Wiranata
Koesoema en Djajadiningrat in de
zaal grote spanning neerste. Tot n
het 51ste stembriefje met de naam
Wiranata Koesoema uit de stembus
kwam en zijn verkiezing als wali
negara dus vast stond, ontlaadde de
spanning zich in een luid applaus
van de gedelegeerden, aldus de cor
respondent van Aneta.
Bij de verkiezing waren alle ion-
derd afgevaardigden aanwezig, ter-
wijl de publieke tribune stampvol
was.
Na de verkiezing deelde de voor
zitter der vergadering, de heer
Djoearsa, in het openbaar mede. dat
het nieuwe staatshoofd het verzoek
zal worden gedaan, zo spoedig mo-
gelijk naar Bandoeng te komen, om
zijn taak als wali negara' te aan-
vaarden.
Wiranata Koesoema was de eer
ste republikeinse minister van bin-
nenlandse zaken.
Het is duidelijk, dat Wiranata
Koesoema niet alleen werd gekozen
omdat hij republikein is, maar ook
omdat hij de grootste populariteit
en het grootste prestige onder het
Soedanese volk. die op West-Java
een meerderheid vormen, geniet.
Voor de oorlog was hij regent van
Bandoeng en bleef dit tijdens de
Japanse bezetting. Toen Soekarno
in 1945 de republiek uitriep, werd
hij minister van binnenlandse za-'
ken in het eerste republikeinse
kabinet. De thans 59-jarige Wiranata
Koesoema heeft de laatste tijd last
van beroerten, maar neemt deson-
danks zijn functie in Djokjakarta
waar. Hij is zesmaal getrouwd ge-
weest en is de vader van 20 kin-
deren, waarvan er 18 in leven zyn.
Een van zijn zoons, de 35-jarige
Wiranata Koesoema, is de huidige
regent van Bandoeng en wordt ge-
acht meer dan zijn vader voor
samenwerking met Nederlanders te
voelen.
Tegenover een vertegenwoordiger
van Antara verklaarde de heer
Wiranata Koesoema, dat het ver
trouwen, dat het parlement van
West-Java heeft getoond in hem te
stellen, hem met voldoening ver-
vult; groter echter is nog zijn te-
vredenheid over het feit, dat de
bevolking van West-Java met zijn
verkiezing instemt. Wiranata Koe
soema legde er echter de nadruk
op, dat iedere zaak, betrekking heb-
bend op de staat West-Java, in de
sfeer van de republiek dient te
worden betrokken, aldus Antara.
Het Engelse tankschip ..British
Virtue" is hedennacht bij Breskens
aan de grond gelopen. Nadat het
schip om onmiddellijke sleepboot-
hulp had verzocht, zijn sleepboten
van Vlissingen uitgevaren, doch
voor deze het schip konden berei-
ken, was het op eigen kracht los
gekomen.
BOEDAPEST, 4 Maart (AP)
Twee voormalige waarnemende mi
nisters van buitenlandse zaken zijn
Donderdag tot levenslange gevan-
genisstraf veroordeeld en twee di-
recteuren van de fabriek Nitroche-
mia kregen respectievelijk doodstraf
en levenslang voor hoogverraad.
De eerste directeur van Nitroche-
mia, Corel Szabo, was de ter dood
veroordeelde, bij de uitspraak ^zei
de rechtbank, dat de gedaagden mi
litaire geheimen verraden hadden.
Medegedeeld door het K.N.M.1 te
De Bilt, geldig tot Zaterdagavond.
NOG WEINIG VERANDERING
Weer lichte vorst in de nacht en
na het optrekken van de mist
flink ojilopende temperaturen.
Weinig wind.
DAT WIJ met meer dan gewone
voldoening kennis hebben ge
nomen van de opmerking van prof.
Romme in de „Volkskrant" van gis
teren. betreffende de verhouding
van P.v.d.A. en C.P.N., zal men be-
grijpen.
De P.v.d.A. heeft verklaard, de
samenwerking met „de Communis
ten" te willen beperken. Reeds eer
der, op de protestvergadering in
Amsterdam, waarschuwde de Am-
sterdamse wethouder, mr. de Roos
de Communisten, dat de samenwer
king wel eens verbroken zou kun
nen moeten worden. De latere ver
klaring van de Partij spreekt van
„overweging" om de samenwerking
te beeindigen „in particuliere orga-
nisaties en comite's".
Strekt dit zich ook uit tot de
politieke colleges? Blijkens de be-
woordingen niet. En als men iets
wil, zal men toch consequent moe
ten zijn. Terecht schrijft Romme
dat er op dit gebied, in colleges van
Gedeputeerde Staten en gemeente-
besturen nog wel het een en ander
is geschied en Romme vindt en
vond ook dit onjuist. Die on-
juistheid klemt in de druk van de
nieuwe gebeurtenissen nog te meer.
Wij weten er in Noordholland
van mee te praten en het verheugt
ons daarom zozeer, dat nu ook een
gezaghebbend man als prof. Romme
in deze kwestie stelling neemt, om
dat men ons, toen wij anderhalf
jaar geleden over deze ongewenste
samenwerking e.d. alarmeerden,
scherpslijperij en zo meende te kun
nen verwijten.
Dat was het niet. Het was prin-
cipieel een standpunt vaststellen,
afgedacht van opportunisme, dat nu
een factor bij de bepaling van iom-
miger houding is.