Schoenwinkeliers vragen
vrije prijsvorming
r
Z.H. de Paus dankt de leden
der K.A.B.
EEN AMERIKAANSE STEM
over de Indonesische kwestie
Landwachters voor het Bijz. Hof
„OUDE" NOORSE PLOEG
gemakkelijke prooi voor Oranje?
„De eigenschap der Nederlanders
is gezond te denken
Zei U iets?
Er is veel edelmoedigheid
en juist inzicht nodig
Overheid houdt prijsdaling tegen
Naar wij vernemen:
Pools Episcopaat
DE LANDBOUW-
POLITIEK
Het K.N.G.V.-feest
in Arnhem
N1EUW NOORDHOLLANDS DACBLAD - Dinsdag 25 Mei 1948
PAG. 5
DE VOORZITTER van de Nederlandse Katholieke Arbei-
dersbeweging te Utrecht ontving de volgende brief van
het staatssecretariaat van Z. H. de Paus als antwoord op
de brieven, die duizenden leden der K.A.B. aan Z.H. de
Paus hebben geschreven naar aanleiding van de herden-
king van de uitvaardiging der sociale encyclieken:
,,Gij hebt aan de Paus een brief gezonden, waarin gij Z.H.
in kennis stelt met de bijzondere plechtigheden, waarmee
de lederi van de Nederlandse Katholieke Arbeidersbewe-
ging de encyclieken „Rerum Novarum", „Quadragesimo
Anno" en „Divini Redemptoris" met toegewijde eerbied en
met geestdrift zullen herdenken.
Het vervult het hart van de H. Vader met grot© vreugde,
dat daardoor een dankbaar getuigenis wordt afgelegd van
trouw aan de apostolische stoel, die met documenten ge-
put uit het Evangelie de koninklijke weg heeft aangewezen,
langs welke het arbeidersvraagstuk met afwijzing van haat,
opgewondenheid en verwarring volgens de voorschriften
van rechtvaardigheid en liefde op passende wijze, doel,
treffend en waardig tot oplossing moet wo'rden gebracht.
Het is de vurige wens van de H. Vader, dat uw organisatie
in bloei toeneme en overvloedige vrucfiten van heil en nut
zal voortbrengen, hetgeen ongetwijfeld naar wens zal ge-
schieden, indien de sociale leer der Kerk, steeds klaar en
duidelijk aan de mensen wordt voorgehouden en onver-
schrokken en standvastig in practijk wordt gebracht. In dit
lofwaardig streven de christelijke naam waardig mag
Nederland zich door niemand laten overtreffen, wijl het een
eigenschap der Nederlanders is, ontvangen van hun roem-
rijke voorvaderen, gezond te denken en de gevormde
ideeen met gezamenlijke inspanning door te voeren.
Moge de goedertierendste Moeder van Christus, aan wie
de Paus deze wensen opdraagt, voor u verkrijgen, dat dat-
gene, wat onder zo verblijdende voortekenen is begonnen,
op nog verblijdender wijze zal uitvloeien.
Als onderpand dezer wensen verleent Christus' stedehouder
u, uw medewerljers en alien, die de H.H. Missen zullen bij-
wonen goedgunstig de apostolische zegen".
Dr. Weizmann
te Washington
Zarah Leander
in beroep
De massale K.V.P.-
bijeenkomst
in de Wieringermeer
De Hongaarse kinderactie
Het Zweedse elftal voor
Amsterdam
Voetbal
UITSLAGEN
Scheepsbouwer
Heeft1 strofwerk klaar
Hongaars gezantschaps-
raad verdwenen
De gelegenheid maakt
de dief
Auto stort omlaag
waarsehuwt de jeugd
jeugdige winnaars tijdens
Intern. Muziekconcours
MESSERSCHMIDT
krijgt slechts 2000
mark boete
DE KERKVERVOLGING
IN ALBANIE
PRANSE VAKBONDEN
eisen 20 pCf. loons-
verhoging
De distribufie van melk
Nazi-piloten bij
Egyptische luehtmacht?
NOORWEGEN—NEDERLAND
Radio-reportage
Noorwegen-Nederland
Politiek blijft een raar vak.
Er is een felle strijd ontbrand in
Palestinei, een nieuwe verwoes-
ting van Jeruzalem dreigt. In de
Veiligheidsraad, bijgenaamd de
I.P.C., hetgeen Internationaal
Praatcollege betekent, huilen de
diplomaten krokodillen-tranen.
Zij klagen, dat de wereldvrede
bedreigd wordt. Maar ondertus-
sen worden aan de strijdende
partijen wapens geleverd. Zijn
er in Lake Success geen kerken
en wordt daar het evangelie niet
voorgelezen? U weet wel, dat
van die huichelaars, die openlijk
prediken het water en heimelijk
drinken de wijn; de schijnheili-
gen, die moord en brand roepen
over de splinter in het oog van
hun broeder, maar de balk in
hun eigen oog niet zien!
Dr. Chaim Weizmann. president
van Israel, is per trein te Washing
ton aangekomen, waar hij begroet
wad door hoge functionarissen van
het Witte Huis en het ministerie van
Buitenlandse Zaken. Men verwacht
in welingelichte diplomatieke krin-
gert. dat als gevolg van de bespre-
kingen met Truman het embargo
op het zenden van wapenen naar
Israel mogelijkerwijs opgeheven zal
worden.
De impressario van Zarah Lean
der en het bestuur van het Alham-
bra-theater te Brussel zijn in beroep
gegaan tegen de beslissing van het
Ministerie van Arbeid, dat op het
laatste ogenblik de reeds toegeken-
de werkvergunning voor Zarah
Leander heeft ingetrokken. Bij het
ministerie van Arbeid zijn protes-
ten ingekomen tegen de beschuldi-
gingen in verband met de houding
van de zangeres tijdens de oorlog.
De New York Herald Tribune
van Zondag schrijft in een artikel
..Gevaar in Indonesie" o.m.: ,.De
Verenigde Naties bereikten resul
taten op Java en Sumatra, waar
zli de Nederlanders en Indone
siers ertoe bewogen het vuren te
staken, doch dit suoces wordt nu
in de waagschaal gesteld. Indien
de huidige politieke besprckingen
tussen Nederlandse vertegenwoor-
digers en Ieiders van de repuhliek
mislukken. zal waarschijnliJk op-
nleuw strijd uitbreken".
Het blad voorspelt, dat de Neder
landers in dat geval de Indonesiers
ongetwijfeld een nederlaag zullen
toebrengen, doch niettemin zou de
einduitslag geen werkelijke over-
winning voor de Nederlanders of
de democratische wereld beteke-
nen, omdat de communisten geleide-
iijk de macht in Indonesie in han-
Naar w(j uit diverse plaatsen
vernemen bestaat er zeer veel be-
langstelling voor de massale KV
P-biieenkomst welke op Vrljdag
28 Mei a.s. in Hotel Smit te Mid-
denmeer zal worden gehouden,
waarbij Prof. Romme het woord
zal voeren.
Vanuit diverse richtingen zullen
speciale bussen rijden om de bezoe-
kers van dit KVP-appil naar Mid-
denmeer te vervoeren.
In verband met de te verwachten
drukte wijzen wij alien er op dat
het gewenst is die avond om acht
uur in de zaal aanwezig te zijn, daar
de vergadering om klokslag acht
uur een aanvang zal nemen.
H.H. automobilisten worden vrien-
delijk verzocht, indien zij plaats-
njlmte in hun auto over hebben,
deze ter besehikking van vrienden
en bekenden te stellen, opdat ook
zij in de gelegenheid zullen zijn de
bijeenkomst te bezoeken.
Tegenover Hotel Smit zal een be-
waakte rijwlelstalllng aanwezig zijn
Bezitters van auto's worden ver
zocht hun voertuigen op de daartoe
ingerichte parkeerruimte te plaatsen
en daarbij de aanwijzlngen van de
politie op te volgen.
Wij zijn thans in staat gelnteres-
aeerden te kunnen mededelen,
dat in de maand Juni het twee-
4e transport Hongaarse kinderen
in ons land zal arriveren.
Hierbij bevinden zich o.m. groe-
pen voor Alkmaar, Bergen en
Helloo.
De voor Alkmaar bestemde kin
deren. waarschijnlijk ten getale
van circa 140, worden met uitzon-
dering van een paar gevallen, on-
dergebracht bij de pleegouders van
de St. Laurentlus- en de St. Domi-
nicusparochie.
De kinderen voor de St. Jozef-
parochle zullen niet eerder dan in
October aankomen.
In verband met de omstandigheld
dat de Rode Kruistrein, waarmede
de kinderen uit Budapest zullen
worden gehaald. gelegenheid biedt,
kleine pakketten, tot 1 kg. mede te
geven, zouden wij onze lezers wil-
len vrzoeken, kleine hoeveeiheden
schaarse en In Hongarije onbetaal-
iare artikelen, zoals koffie, thee,
cacao, suiker, boter, vet, een stuk-
je zeep en dergelijke, aan onze
bureaux te bezorgen, of de bonnen
hiervoor ter besehikking te willen
stellen.
Deze pakjes worden In Buda
pest aan hen, die in grote ontbe-
ring leven, ter hand gesteld.
Uit ervaring wetend. dat nimmer
vergeefs een beroep op U wordt
gedaan. bevelen wij deze gelegen
heid, om uw milddadigheid te be-
oefenen, van harte aan.
Nadere mededelingep omtrent de
aankomst der kinderen worden tij-
dig gepubliceerd. C. D. K.
UITSPRAKENTRIBUNAAL
N.V. Enkhuizer Scheepbouwmaat-
schappij te Enkhuizen: beschuldi-
ging vervallen verklaard.
De Zweedse Voetbalbond heeft de
volgende 12 spelers aangewezen als
eandidaat voor de ploeg, die op 9
Juni a.s. te Amsterdam tegen Neder
land speelt:
Sune Andersson, Heruyy Carlsson
en Boerje Leander, alle drie van
Stockholm, Bertil Nordahl van De-
gerfors, Gunnar Gren van Gothen
burg, Karl Svensson en John Wik-
dahl, beiden van Haelsingborg. Erik
Nilsson en Kjell Rosen van Malmo,
Torsten Lindberg, Gunnar Nordahl
en Knut Nordahl van Norrkoeping.
Het team wordt pas definitief sa-
mengesteld na de wedstrijden van
Zondag a.s., welke de Keuze-com-
missie in staat moetan stellen zich
een oordeel te vormen over de hui
dige conditie der geselecteerden.
Ummen I—PSCK I 6-0
(laatste competltle-wedstrijd van
Limmen.)
Alkm. Boys II—Wat.gr.meer II 1—5
Watergraafsmeer promoveert hier-
door.
Maandag werd te Waalwijk een
vergadering gehouden door de
Nationale Vereniging van Schoen
winkeliers. De vergadering ver
zocht aan de Vakgroep Detail-
handel in Schoenen er bij de mi
nister van economische zaken op
aan te dringen dat men spoedig
zal geraken tot opheffing van de
prijsvorming voor schoenen en
tot opheffing van de bepalingen,
die de vrije productie van schoe
nen belemmerde, zuiks in het be
long van de bevolking en in het
belang van de schoendetaillisten.
Tevoren had dr. G. van den Burg
een rede uitgesproken, waarin hij
zeide, dat de uitkomsten van een
diepgaand onderzoek, ingesteld bij
een groot aantal winkeliers, tijdens
het laatste half jaar aan toont dat
nu de tijd volkomen rijp is om de
handel vrij te maken van alle nog
resterende overheidsbepalingen. De
officiele prijsvorming kan gerust
worden gemist en de concurrentie
zal weer een voldoende bescherming
kunnen opleveren voor het publiek.
Dit wordt aangetoond door het feit,
dat het verkopen van schoeisel na
de opheffing der distributie (gelet
op het seizoen) eerder verminderd
is, dan vermeerderd. Het is zeker
dat in de behoefte aan schoeisel ge-
heel en al is voorzien.
Als gevolg van een. en ander zal
de prijzen-concurrentie weer snel
zijn intrede doen. met als resultaat,
dat de prijzen van het schoeisel voor
het grote publiek zullen dalen. Dit
wordt echter belemmerd door de
starre politiek van regeringswege,
die voor alle soorten schoenen een
enkele marge vaststelt, waardoor de
winkeliers niet in staat zijn bepaal-
de soorten beneden de vastgestelde
maximumprijzen te verkopen.
De prijsvorming houdt hier der-
halve de prijsdaling tegen.
De vaststelling van de verkoops-
prijzen door de winkeliers zal uiter-
aard tegelijkertijd betekenen, dat de
concurrentie zich ook in andere ge-
ledfngen van het vak zal doen ge-
voelen, m.a.w. ook de importeurs,
de looiers en de fabrikanten zullen
in deze strijd worden betrokken,
zullen alle Fransen, die in de Mei-
dagen van 1940 hier te lande sneu-
velden, op een verzamelkerkhof in
Zeeland worden bijgezet, voor ZQ-
ver de familieleden de stoffelijke
oversehotten niet opvragen;
kreeg Pastoor van Brekcl in
Waalwijk bij zijn zilveren priester-
feest een gift van 10.000 gulden, te
besteden voor de beschildering van
zijn kerk;
heeft de schooljeugd te Neer
500.400 coloradokevers verzameld,
daarmede eeri grandioos record ves-
tigend in de jacht naar deze on-
dieren. Een van de jongens had er
54.000 voor jijn rekening genomen.
De Plantenziektenkundige Dienst
wil meer van dergelijke proefnemin-
gen toepassen;
zijn 26 Nederlandse politiemannen
op bezoek gegaan bij hun collega's
in Denemarken, die onlangs in ons
land waren. Aanknopen van vriend-
schapsbanden, heet het in het reis-
prograjnma;
zijn de bestuurders van het KLM-
toestel, dat in December 1947 tegen
de tqren. van de St. Bonifaciuskerk
te Leeuwarden aanvloog, voor de
Raad van Luchtvaart verhoord. Des-
kundigen begrepen niet hoe de pi-
loot zich in een dergelijke hoogte
had vergist. Uitspraak volgt later;
zal op vfjf Juni a.s. een nationale
reclasseringsdag worden gehouden,
toneinde zoveel mogelijk gelden in
te zamelen voor dit prachtige werk.
H.K.H. de Prinses-Regentes heeft
deze dag in de grote belangstelling
van het volk aanbevolen.
hetgeen ongetwijfeld leidt tot prijs
daling.
Bovendien zal de opheffing van
de overheidsbepalingen inhouden,
dat de fabrieken weer vrij zullen
kunnen worden in hun productie
en schoenen zullen kunnen produ-
ceren. die het publiek verlangt.
De handel in schoenen vrijlaten
betekent dus voordeel voor het
gi*ote publiek en herstel van de win-
kelier tot zakenman, inplaats van
half ambtenaar, waartoe hij de laat
ste jaren is gemaakt. Dat de rege-
ring ook op deze wijze kan bijdra-
gen tot beknotting van het ambte-
naren-apparaat en dat op deze wijze
bezuiniging van betekenls kan wor
den verkregen, is zeker.
In Cadzand is in de laatste oor-
logsdagen de reddingboot verloren
gegaan. Tot nu toe was deze Zuid-
Nederlandse kustplaats niet in he'
bezit van een nieuwe. Een scheeps
bouwer, die voor de Duitsers had
gewerkt, kreeg echter als strafmaat-
regel de opdracht een nieuwe red
dingboot te vervaardigen. Deze boot
is thans gearriveerd. Zij is geschikt
voor het vervoeren van ongeveer 20
personen met een bemanning van
vier koppen. De boot draagt <5e
naam „Zeeuwsch-Vlaanderen".
De Hongaarse gezantschapsraad
te Warschau. Paul Porstner, is ver
dwenen, enkele dagen nadat hij van
zijn ragering opdracht had gekre-
gen naar Boedapest terug te keren.
Volgens sommige inlichtingen zou
Forstner voor enkele dagen uit Po-
len via Zweden naar Groot-Brittan-
nie zijn vertrokken.
den zouden krijgen, tenzij de Indo
nesische Moslims op godsdienstige
gronden de strijd zouden aanvan-
gen. Het artikel besluit: „Er is
verschrikkelijk veel edelmoedigheid
en juist inzicht van de zijde der
Nederlanders in Indonesie nodig.
Men moet hierbij echter denken
aan de voor de Nederlanders gun-
stige voorlopige overeenkomsten,
die in andere landen in ruime mate
steun vonden, voornamelijk omdat
Nederland beloofde de Indonesiers
zeflbestuur binnen het Nederlandse
gemenebest te geven. Terwijl men
acht sloeg op de Nederlandse be-
weringen, dat de Indonesiers nog
niet rijp voor zelfbestuur waren,
wees men er op, dat deze onrijp-
heid het resultaat was van hon-
derden jaren Nederlands bestuur
en dat hierin verandering moest
komen.
De Indonesiers voerden aan, dat
de Nederlandse beloften waardeloos
bleken en dat de Ieiders van de
republiek zeer bezorgd zijn over de
vestiging van de afzonderlijke door
de Nederlanders beheerste staat
West-Java. Er schijnen veel bewij-
zen te zijn, dat althans enige Ne
derlandse autoriteiten wat betreft
Indonesie willen terugkeren tot de
toestand van voor de oorlog. Indien
deze autoriteiten de Nederlandse
politiek te veel bei'nvloeden, dan
zal de invloed van de Verenigde
Naties, die bij de Indonesische
kwestie reeds haar doelmatigheid
toonden, gebrulkt molten worden
om tot een redelijke overeenkomst
te komen". aldus de New York
Herald Tribune.
Tijdens de Maria-omdracht te Nij-
megen, Zondagmiddag j.l., hebben
brutale inbrekerg van de gelegen
heid gebruik gemaakt, een kraakje
te plegen. Terwijl de politie druk in
de weer was om het verkeer te re-
gelen en de orde te bewaren tijdens
de processie, waaraan duizenden
dcelnamen en waarnaar tlenuuizen
den keken, forceerden tot nu toe
or.bekend gebleven inbrekers een
deur van een groot schoenenmara-
zijn in de v. Welderenstraat. Zij
haalden de hele wlnkel en een
daararhter gelegen kamer overhoop.
en stalen een bedrag aan geld en
verschillende artikelen. Men schat
dat e" voor een waarde van ruim
2000 gulden gestolen is.
Terzelfder tijd stalen jongens. die
ir.middels ziin gearresteerd, uit een
huis in de Hevestraat 100 gulden.
Zondhgmiddag gleed de vrachtwa-
gen van de heer W. Luyten op de
gemeentelijke stortplaats te Huls-
berg uit en stortte daardoor van een
hoogte van ong. vijf meter omlaag.
De chauffeur sprong uit de achter-
waarts vallende wagen, maar werd
daarb" waarsehijnliik door de deur
getroffen. Hij werd zwaar gewond
en moest, na het H. Ollesel te heb
ben ontvangen. naar het ziekenhuis
te Heerlen worden overgebracht,
Het zes-jarig zoontje van de heer
Rietrae. dat meereed, bleef zitten en
iiep geen letsel op.
Warschau. 24 Mei (AP). De
Katholieke Kerk heeft het Poolse
volk Zondag gewaarschuwd tegen
..het prijsgeven van uw gods-
dlenst" en slaven van het -mate
rial isme" te worden. Deze waar-
schuwlng was vervat in een Her-
deriyk schrijven dat van de kan-
sels voorgelezen werd en voorna
melijk bestemd was voor de Pool
se jeugd die thans door het hui
dige regiem wordt gemobiliseerd.
Ten sterkste werd de jeugd aan-
gespoord zijn geloof in God te be
waren ondanks de „nimmer aflaten-
de materialistische propaganda in
geheel Polen".
Intussen zet de regering de mobi-
lisatie van jongemannen van tussen
16 en 21 jaar krachtig voort. Zij
moeten aan het opbouwwerk deel-
nemen en een militaire cursus van
16 uur per maand volgen tenelnde
..de militaire paraatheid van Polen
te verhogen".
In het herderlijk schrijven werd
de jeugd voorts op het hart gedrukt
„Gods wetten te vrezen en uw
christelijke idealen nooit ontrouw
te worden".
..Werk niet alleen voor het wel-
zijn van het land maar voor het be-
houd en de verbreiding van zijn
christelijke cultuur", aldus wordt in
de brief gezegd. ,.Gooi materialisti
sche litteratuur in de hoek. Doe op
school nog beter je best wat de weg
zal openen tot begrip van de pro-
blemen van het volk".
Op het Internationale muziek-
concours te Scheveningen zijn in
de afdeling viool twee eerste prij
zen verleend, n.l. aan Michel
Szwalbe. een in Zwitserland
Woonachtige 28-jarige Pool en aan
de 14-jarige Fransman Christian
Ferras. De tweede prijs was voor
bet 22-jar. Hongaarse meisje Elisa
Cserfalvy.
De zilveren medaille is toege-
kend aan de Nederlander Theo
Olof. Twee bronzen medailles,
resp. aan Hedi Gigler uit Oosten-
rijk en aan de Nederlander Her
man Krebbers.
De beide eerste prijswinnaars
zullen Donderdagavond op het gala-
concert met het residentie-orkest in
het Kurhaus optreden. Ferras speelt
het eerste deel van het vioolconcert
van Tsjaikofsky, daarna Szwalbe 't
gehele concert van Mendelssohn.
De jury meende in de twee eerste
prijswinnaars, die twee generatles
vertegenwoordlgen twee artisten
ontdekt te hebben, van wie de 14-
jarige zonder overdrijving een sen-
satie en de 28-jarige een rijp artist
genoemd kan worden. Omdat beide
eelijk waren in prestatie, heeft de
jury het juist gevonden in afwij-
king van het oorspronkelijk plan,
twee eerste prijzen toe te kennen,
elk gelijk aan de aanvankelijk uit-
geloofde ene eerste prijs.
Professor Willy Messerschmidt. de
Duitse vliegtuigontwerper. is dooi
eqji zuiveringshof te Augsburg tot
2.000 mark boete veroordeeld. Hij
werd bestempeld als een meeloper
van de nazi's. Het was komen vast
te staan, dat hij niet deel heeft ge
nomen eati nazistische politieke ac-
tiviteit, doch alleen zijn weten-
scTiappelijke doelen had nagestreefd
Hij had verschillende aanbiedingen
om naar het buitenland te gaan van
de hand gewezen.
VATICAANSTAD, 24 Mei (A.P.).
Over de vervolging van de
Katholieke Kerk in Albanie werden
vandaag van gezaghebbende Vati-
caanse zijde de volgende bijzonder-
heden verstrekt:
Met uitzondering van de 77-jarige
Mgr. Bernard Schlak, Bisschop van
Pulati, wiens Diocees in de bergen
in het Noorden van het land gele
gen is, zijn alle Hoogwaardigheids-
bekleders van de Katholieke Kerk
in Albanie vermoord of in de ge-
vangenis geworpen.
Het aantal wereldgeestelijken en
Katholieke Kerk in Albanl werden
de 70 leden van de reguliere geeste-
lijkheit zijn er 12 terechtgesteld en
is een groot aantal gevangen gezet.
Van de 55 leden van de Societeit
van Jezus zijn 17 priesters en 14
lekenbroeders van Italiaanse natio-
naliteit uit het land gezet. De Itali
aanse Liefdezusters zijn eveneens
uitgewezen en het merendeel van de
religieuze instellingen, kloosters en
abdijen heeft zijn deuren moeten
sluiten. 12 Minderbroeders zijn ver
moord.
Alle confessionele scholen zijn ge-
sloten en de religieuze drukkerijen
geconfisceard, terwijl de Katholieke
Actie ontbonden is.
De Franse vakverenigingen heb
ben de regering om een loonsverho-
ging van 20 pCt. verzocht, Het ant
woord, dat zij van de minister van
Arbeid. Daniel Mayer, ontvlngen,
ward door hen als een weigering
beschouwd.
Mayer verklaarde tegenover jour-
nalisten, dat hii de eisen niet wei-
gerde te onderzoeken en dat hij deze
aan de regering zou voorleggen.
Alain dc Leap, secretaris-generaal
van de CTJ.T.. dat viif millioen ar-
beiders vertegenwoordigt. zei: ..Wit
hebben tevens een automatische
herziening der lonen eeeist. telkens
wanneer de kosten van levenson-
derhoud met 10 pCt zijn gesteger."
Naar aanleiding van de resolutie,
die de Federatie van Melkhandela-
ren ten aanzien van de melkdistri-
butie had aangenomen, werd het be
stuur ervan door de Minister van
Landbouw. Visserij en Voedselvoor-
ziening ontvangen.
In dit onderhoud heeft de Minister
duidelijk gemaakt. dat de regering
niet kan zwichten voor een zodanig
gesteld ultimatum. De minister staat
niet afwijzend tegenover het op-
heffen van de melkdistributie. doch
dit zal langs geleidelijke weg moe
ten geschieden. De minister deelde
het bestuur tenslotte mede. dat het
Bedrijfschap Zuivel zich een dezer
dagen over het vraagstuk zal uit.
spreken.
HAIFA. 25 Mei. (AFP). In
Joodse militaire kringen beweert
men, dat er zich onder de lijken
der vijf piloten van de Egyptisehe
vliegtuigen, die Zaterdag j.l. boven
het Britse vliegveld Teramat David
te Haifa werden neergehaald, twee
van Duitse nazi-piloten bevonden.
In dezelfde kringen voagt men er
aan toe, dat de Britse autoritelen
dit bericht eerst hadden tegenge-
sproken, maar naderhand hebben
toegegeven dat op twee van de viif
lijken gben identiteltsbewijzen zijn
gevonden,
Nadat het Bijzonder Gerechts-
hof te Amsterdam gistermorgen
de landwachter P. Boom, die o.m.
te Zwaagdtjk een vluchteling had
neergeschotcn, tat 15 jaar gevan-
genisstraf had veroordeeld, met
aftrek, en zijn collega-landwacli-
ters Engel Meurs en F. Watsen
elk tot 6 jaar met aftrek, stond
de landwachter Teun Bier uit
Landsmeer tereoht, wiens ver-
schijnen in de Beemster, naar een
voorgelezen getuigenverklaring,
destijds de uitwerking had van
een rode lap op een stier.
De man, die thans in Crailo te
Laren gedetineerd is, was sinds '36
NSB-er en had tijdens de bezetting
deelgenomen aan de controle op de
naleving der Duitse voorschriften,
alsmede aan huiszoekingen, arrea-
taties en het bewaken van spoor-
lijnen. Op de vraag van de presi
dent, waarom hij bij de Landwgclll
was gegaan, gaf verd. ten antwoord,
(Van onze sportredacteur)
Het Is wel een toevallige samen-
loop van omstandigheden. dat het
Nederlands elftal het interland voet-
balseizoen vdor de Olympische Spe-
len besluit met twee wedstrijden
tegen de Scandinavische landen,
Noorwegen en Zweden. Even merk-
waardig is het feit, dat wij met
beide landen na 1936 geen enkel
contact meer hebben gehad. Noor
wegen ontmoette Nederland voor
de laatste maal op 1 November '36
te Amsterdam tegen Zweden heeft
Oranje bijna 20 jaar geleden voor
het laatst gespeeld, 9 Juni 1929 te
Stockholm. Nog merkwaardiger is
de herinnering, dat het Nederlandse
elftal in de vier tegen de Noren
gespeelde ontmoetingen nimmer een
overwinning heeft kunnen behalen.
Zelfs niet op de gedenkwaardige
le November 1936, toen het Neder
landse Internationale voetbal eigen-
ljjk op het toppunt van zijn macht
stond en wij krachten in het veld
brachten, die stuk voor stuk het
oranje-shirt dubbel en dwars waard
waren. Met kunst- en vliegwerk
slaagde de sterrenploeg Halle,
Weber, Caldenhove Bas Paauwe,
Anderiessen, Van Heel, Wels, De
Bock, Bakhuys Smit en Van Nellen
er toen in om nog een 33 gelijk
spel te behalen.
Het was het derde gelijke spel
In de serie van vier. Op 31 Augus
tus 1919 speelde Nederland te Oslo
met 11 gelijk, daarna volgde 12
Juni 1929, eveneens te Oslo, een
4—4 uitslag, de eerste wedstrijd te
Amsterdam op 3 November 1929
bracht ons zelfs een 1—4 neder
laag en tenslotte de 33, wederom
te Amsterdam. Al met al dus geen
resultaten om over te juichen.
Wat er in de afgelopen twaalf j partijen.
jaren eigenlijk in de Noorse voet-
balwereld is gebeurd, weten wij
slechts vaag. Het Noorse spel, zover
wij ons dat uit het verleden kun
nen herinneren, werd immer ge-
kenmerkt door weinig franje, het
was eerder primitief eerste klas-
voetbal, doch met een bewonde-
renswaardjge taaiheid en felheid
gespeeld. Hoe de score ook luidde,
nimmer dachten' de Noren er een
moment aan om op te geven. Het
is de aard van het Noorse volk,
welke men in zijn spel terugvindt;
nooit bij de pakken te gaan neer-
zitten.
De vorige week werden de na-
men bekend van het Noorse elftal.
Veel zeggen ze ons niet. Wij weten
slechts, dat het Noorse elftal kort
na de oorlog met cijfers, die op een
grote zwakte zouden duiden. van
de Zweden verloren, 100. Doch op
dat moment had Noorwegen, even-
als wij. pas een uitputtende oor-
logsperiode achter de rug, terwijl
de Zweden in hun sport en dus
ook voetbalprogramma geen on-
derbreking hadden gekend. Sinds-
dien is er ook aan het Noorse voet
bal stevig gedokterd. en de ploeg,
welke men thans heeft geformeerd.
zal beslist sterker zijn dan het on-
geluks-elftal, dat door de Zweden
onder de voet gelopen werd.
Wat men denkt
Overigens blijkt men in Noorse
voetbalkringen niet bepaald opti-
mistisch te zijn over de uitslag van
dit eerste na-oorlogse treffen tegen
Nederland. Men heeft zich blijk-
baar te veel laten bei'nvloeden door
de verrassende resultaten, welke
Orauije in de na-oorlogse periode
reeqg op interland-terrein heeft
geboekt, uitslagen, welke niet altljd
een juist beeld gaven van, wat men
noemt, de krachtsverhoudingen der
Over het algemeen Is het Noorse
elftal een ..oude" ploeg. De gemid-
delde leeftijd van de spelers is niet
ver van de dertig af. De doelver-
dediger, Tergeir Tergersen, 24 jaar
oud, is een bekende. Verseheidene
malen heeft hij reeds onder de lat
in internationale wedstrijden ge-
staan. Rechtsback Johan Saksvik,
29 jaar, is notabene een debutant
(op die leeftijd). Linksback Holm-
berg, 30 jaar. is gemakkelijk voor-
bij te lopen (iets voor v. d. Tuyn),
maar moeilijk ..voorbij te spelen".
Linkshalf Willy Sundblad, 80 jaar,
speelt zijn tweede interlandwed-
strijd in 9 jaar. Ook niet snel is spil
Svendsen. 25 jaar, een soort stop
per, die uitstekend kopt en daaren-
boven zijn lengte mee heeft. De
29-jarige rechtshalf Spydevold is
een soort Abe Lenstra, die men op
alle plaatsen met een gerust hart
kan opstellen. De schutter in de
aanval is Gubnar Thoresen, 28 jaar,
zeer snel en met een hard, zuiver
schot. De nestor van de ploeg is de
33 jaar oude Reidar Kvammen, die
van zijn 17e jaar af bijna constant
in de Noorse ploeg werd opgesteld.
Een oude rot dus. Tegen Nederland
speelt hij zijn 49e interlandwed-
strijd. Middenvoor Soerensen, 28
jaar, is van origine eigenlijk een
linksbinnen. Doch het middenvoor-
probleem heerst in Noorwegen in
nog grotere mate dan bij ons. Van-
daar dat men de knoop heeft deor-
gehakt en deze intelligente voet-
bailer tot aanvalsleider heeft ge-
promoveerd. Een knappe schutter
is ook l.-binnen Harry Boye Karl-
sen, 26 jaar. Tenslotte komen we
bij de 27-jarlge linksbuiten Gunner
Dahlen, een speler ,die puik is.,.,
als hij zin heeft. Maar heeft hij de
bokkepruik op, dan.,..
Zo bezien staan de kansen voor
Nederland dus lang niet slecht in
het Ulieval-stadion met zijn 30.000
zitplaatsen, welke reeds volkomen
zijn uitverkocht. Oranje treedt nu
met een aanval aan, die er tegen
'"olverhampton werd het bewezen
zijn mag. Middenllnie en verde-
diging zijn als vanauds, niet bril-
lant, doch solide. Inderdaad dus
een Oranjeploeg, welke wat in haar
mars heeft en kan winnen.
dat hij de zwarte handel wilde be-
strijden; de meeste punten van de
tenlastelegging, die nog giechts een
bloemlezing was van hetgeen hij
gedurende de bezetting heeft uitge-
spookt, hadden met de bestrijding
van de zwarte handel niets te ma
ken. Behalve de arrestatie van de
In de ringvaart van de Beemster
gesprongen van Viersen, die bij het
vervoeren van vier koeien door de
landwaeht geattrappeerd werd, had
hij de huiszoeking bij een aantal
illegale werkers te Edam en elders
op zijn naam staan; hij verweerde
zich door te zeggen, dat hij In en
kele gevallen van huiszoeking
slechts op wacht gestaan had. Na
Dolle Dinsdag bewaakte hij met
enkele kornuiten op de Veluwe een
spoorliin, waar een zonderling jong-
mens door hem werd aangehouden
en naar de landwaehtblokhut werd
gebracht; na enkele verheren werd
deze arrestant doodgeschoten; doch
verd. wist van niets; hij dacht, dat
ze hem hadden laten lopen, want er
mocht over de arrestant niet meer
gekikt worden. Enige tijd later werd
het lijk van de man opgegraven en
werd door een Nederlandse en
Duitse dokter geconcludeerd. dat de
man begraven was, toen hij nog
leefde. Hoewel de verd. alleen aan
de arrestatie van deze ongelukkige
sehuldig was, nam de president hem
een en ander hoogst kwalijk. Mr.
Keune, de proc.-fiscaal, wees er op,
dat de Landwaeht meestal in
groepsverband optrad en een ge
zamenlijke verantwoordelijkheid
droeg; het opheil. dat zij stlchtten.
namen zij veelal voor gezamenlijke
rekening; acht jaar was de eis.
Mr. Leesberg Jr. trok een ver-
gelijklng met andere gevallen en
eoneludeerde tot een lichtere straf
De Alkmaarse landwachter J.
Kaaij. aanvankelijk machinist ter
koopvaardU. later kok bij Wester-
licht en nog later werkzaam op de
Riikswerf, had als landwachter
dienst gedaan ter bewaking van
gebouwen, in gebruik bij de Duitse
weermacht. Hi) droeg daarbij een
geweer, dat, naar de president eon
eludeerde, wel niet gediend zal
hebben om zijn kiezen uit te peu-
teren. In Hoorn nam hij deel aan
straateontrole en te Obdam nam hij
in Maart '45 deel aan de arrestatie
van een tiental personen, wier per-
soonsbewijzen nie^ in orde waren.
Blijkens een rapport van zijn toen.
malige landwachtcommandant v. d
Spek had hij zich daarbij ongeschikt
getoond en zich laf gedragen; de
tien arrestanten hadden hem nl.
overmeesterd en de benen genomen.
Toen werd hij maar weer in de
landwachtkeuken te werk gesteld.
Hoewel hem dit niet ten laste was
gelegd, had hij destijds aan de
NSB-commissaris van politie van
Maarleveld een door hem gevonden
illegaal oamfletje doorgegeven; de
officier-fiscaal vend dit typerend
voor verd.. die voor de landverra-
ders een bruikbaar man was; hoe
wel ziin optreden beperkt was ge
bleven, was hii een aetief nationaal-
soclalist. Mr. Keung eiste tegen hem
5 jaar met aftrek, Mr. Berkhouwer
vond nog aanleiding om elementle
te pleiten. Uitspraak 7 Juni.
L
(Van een medewerker)
Een HARDE WAARHEID waar
naar geluisterd moge worden!
Naast de vele bedrljfseconomische
kwesties zijn er momenteel alge-
mene problemen aan de orde waar-
van de oplossing voor de toekomst
van onze boerenstand en daarmede
voor ons voik beslissend zal blijken
te zijn. Het Is noodzakelijk, dat deze
vraagstukken in hun voile omvang
door de boerenstand worden gezien,
doordacht en in de goede zin opge-
lost, voor het wellicht te laat zou
zijn.
Wij herinneren slechts aan: de
aangekondigde wetten inzake pacht
en vervreemding van landbouw-
gronden. die met het eigendoms-
recht nauw verband houden; de ac-
tuele vraag van de verhouding vak-
organisatie tot standorganisatie tot
huidige Stichting \lan de Landbouw
tot toekomstig Landbouwschap, die
aan het subsidiariteitsbginsel raakt,
het nog steeds onopgeloste vraag
stuk van de kleine boerenbedrijven.
Wat dit laatste betreft; Landbouw
en boerenstand vormen twJe afzon
derlijke begrippen. die terdege on-
derscheiden moeten worden. De
boer zij steeds primair en niet het
grondgebruik als zodanig. hoe be-
langrijk dit laatste ook moge zijn.
De economie dient immers steeds
tegen de sociale achtergrond te
worden gezien. Het voortbestaan
van een verantwoorde kleine boe
renstand staat thans op het spel.
Daar is voorts het brandende
vraagstuk van de afzet der land-
bouwproducten, waarmede de mid-
denstand ten nauwste is betrokken.
De cooperatleve gedachte bij aan
en verkoop behoeft een grondige
analyse.
Dan is er. gezien het grote over,
schot aan boeren, die onvoldoende
geschoold zijn om een ander beroep
te kiezen, een sterke drang tot emi-
gratie, die geleid moet worden. Aan
Fr-ankrijk met zijn grote landvlucht
kan voor onze moreel standvastige
en politiek bezonnen boeren niet
genoeg aandacht worden besteed.
Onze landelijke bevolking zou zo-
doende Frankrijk en daarmede
West-Europa tot grote zegen kun
nen strekken.
Verder zijn er de talloze verwik-
kelingen, die de vereiste industriali-
satie ten plattelande met zich mede-
brengt, waarin tijdig zal moeten
worden voorzien. wil de komende
industrialisatie in plaats van een
waldaad niet een vloek zijn.
Het technisch onderwijs der scho-
ling van de boerenjeugd zal met
voortvarendheid moeten worden
aangevat. Men bedenke, dat er een
sterke tendenz is tot overindustria-
lisatie in het Westen van ons land
waardoor een verwerpelijke grote
stadsmentaliteit ten koste van de
meer rustlge natuurlijke platte-
lands-sfeer nog sterker zou gaan
domineren.
Tenslotte is er het kardinale
vraagstuk van de steeds verder en
dieper om zich heen grijpende over-
heidsbemoeii'ngen. Mag het verant.
woord zijn, dat in tijd van nood de
staatsorganen met eon zeer sterk
gezag worden bekleed, er is de nei-
ging, dat zij op onverantwoorde
wijze blijven uitgroeien ook als dit
niet meer strikt noodzakelijk zou
blijken. Zeer zeker behoort een
overheid gerespecteerd te worden,
voorzover haar gezag een principieel
gezonde basis heeft. Naar de geest
van het Nederlandse Staatsreeht be
hoort te worden gepeild. Staatsal-
macht behoort te worden geweerd
als levensgevaarlijk voor ons volk.
Het blijkt verre van denkbeeldig
dat het beter geoutilleerde ambtena-
renapparaat de in wezen gezonde
drift tot weerstand van de georganl-
seerde boerenstand eenvoudig lam
slaat of op een zijspoor dringt, Meer
dan ooit behoeft de boerenstand
karaktervaste leider\ die tevens
voldoende deskundig zijn of over
experts kunnen beschikken. En op
dit laatstgenoemde punt moet soms
ernstig twijfel rijzen. Aan de ont-
wikkeling van de boeren ontbreekt
nog veel, de georganiseerde boeren
stand mist ee.n apparaat. dat de tal
loze kwesties. die zich in overstel-
pende mate voordoen, tijdig kan
onderzoeken. In boerenvergaderin-
gen heerst nog te veel het sentiment,
weliswaar vaak natuurlijk en ge
zond tegen vermeende onrechtma-
tigheden. doch daar ontbreekt vaak
het doorslaggev-ende argument, ge-
boren uit gedegen studie en gedul-
digde bezinning op de beginselen.
De boeren en tuinders zullen hun
organisaties echter ook financieel in
staat moeten stellen een staf van
betrouwbare deskundigen te vor
men, die de al te druk bezette Iei
ders van advies kunnen dienen, wil
len deze mettertijd in staat zijn de
landbouwpolitiek in de goede rich-
ting te leiden.
In de gemeenteraad van Arnhem
heeft de woordvoerder van de
KVP-fractie geinterpelleerd over
het jubileumfeest van het KNGV.
Betreurd werd. dat op de ochtend
van de Eerste Pinksterdag wel de-
monstraties werden gegeven. niet-
tegenstaande de belofte om dit ach-
terwege te laten. Voorts achtte men
de kleding van de deelnemers, die
zich in sporttenue buiten het de-
monstratie-terrein begaven, onwel-
voegelijk. Verzocht werd om maat-
regelen, die iets dergeiijks voor de
toekomst onmogelijk maken. De
woordvoerders van de prot-chr.
fraeti'es waren geheel tegen uitvoe-
ringen op de Eerste Pinksterdag.
De voorzitter deelde mede. dat
bij het overleg met foet KNGV-be-
stuur was gebleken, .dat ook dit
bestuur het in sporttenue gekleed
gaan buiten KNGV-verband niet
wenseli.ik aehtte. Dat men zich ge-
noodzaakt zag op Eerste Pinkster
dag overigens eerst om tien uur,
terwijl er op het terreln een protes-
tantse godsdienstoefening werd ge
houden demonstrates en wed
strijden in te lassen. werd in door
gemeentebestuur in door de KNVG
sterk betreurd. Men hefeft hier ge-
handeld in een dwangpositie, omdat
men door enverwachte oorzaken
anders het programma geheel had
moeten wijzigen. Spreker bepleitte
beerip bij de raad voor deze moei-
liikheden- De woordvoerder van de
KVP-fractie toonde zieh voldaan.
Woensdag a s, geeft de VARA
over Hilversum I een reportage van
de voetbalwedstrijd Noorwegen—
Nederland, van 18.25 tot 2W30 uur.
De reporter is ir. A. van Emmenea.
