Wiranata Koesoemah
pleit voor samenwerking
l
1
1LLEGAAL WERKER DOODDE
ZONDER NOODZAAK
UIT DE KERMIS DER WERELD
BESLUIT V.V.V.-OPBOUWDAG
RADIO
DE SPEURHOND
ft*
r
Gevaarlijke
politiek
Tien jaar tegen hem geeist
Slachtoffer van tegenstellingen?
Zei U iets?
Eerste transport stoffelijke overschotten
van overleden Nederlanders vertrokken
Wieringermeer: bewijs van vertrouwen
en doorzettingsvermogen
Opde openingszitting van de federate
conference te Bandoeng
Leiding
NIEUW NOORDHOLLANDS DACBLAD - Vrijdag 28 Mei 1948
Radio-uitzending
„Karel Doorman"
lllSil
VIJFTIEN JAAR GE-EIST
tegen
ex-hoofdcommissaris van
Utrecht
Voorlopig vijf wethouders
te Rotterdam
UITBREIDINC
TECHNISCH HOGER
ONDERWIJS
Weer een commissie
ingesteld
AanklacHt tegen
„De Waarheid"
Woendsagavond heeft het Nederlandse elftal te Oslo een 2—1
overwinning op het Noorse elftal behaald. Van der Tuin en Ro-
zenbuig doen een gezamenlijke aanval op het Noorse doel. De
Noorse doelverdediger Torgensen staat gereed. De aanval hep
op niets uit.
PROGRAMMA
Mattenfabrikanten
veroordeeld
6 weken voorwaardelijk
voor persdelict
Bevelhebber van
„Houston" posMiuum
onderseheiden
Belgische oorlogsinvaliden
Nederland vraagt crediet
van Belgische francs
Internationale
coloradokeverbestrijding
HARING VOOR
H.M. DE KONINGIN
Knoeierij op Zuivelfabriek
\fr/EER hebben onze Bisschop
pen gesproken. Zij doen
het met gezag. Zij zijn immers
aangesteld als onze geestelijke
overheid. Als zodanig hebben
zij recht van spreken. Een recht
dat rechtstreeks en onmiddellijk
van God Zelf komt. Hij heeft
gezegd: „Wie u hoort, hoort
Mij. En wie u versmaadt, ver-
smaadt Mij Dat is onze ka-
tholieke opvatting. Bovendien
zeggen de Bisschoppen niet zo
maar iets, zonder rijp overleg,
zonder oordeel en kennis van
zaken. Zij verhieven destijds
hun stem tegen bepaalde poli-
tieke richtingen in ons land.
Hebben zij geen gelijk gehad?
Nu de verkiezingen op komst
zijn, hebben de Bisschoppen
weer gesproken. Hun taal is
duidelijk voor wie verstaan wil.
Volgen we de leiding die ons
gegeven wordt!
FEUILLETON
De verdere behandeling tegen
de illegale werker W. J. J. K.
Kicken, die een tiental personen
tijdens de oorlog had geliquideerd
en die in verband met deze daden
voor de Haagse rechtbank was
gedaagd, heeft nog twee voile da-
gen vereist, alvorens de officier
van justitie zijn requisitoir kon
houdens. Tijdens deze zittingen
kwamen opnieuw feiten ter spra-
ke, die de dood van verschillende
mensen tengevolge hadden en die
door de officier werden bekeken
als moordaanslagen met het doel
rich in het bezit te stellen van
geld en sieraden der slachtoffers.
Tal van getuigen kwamen echter
vertellen, dat K. wel degelijk als
Ulegaal werker was opgetreden,
om mensen onschadelijk te ma-
ken, die door hun honding en
pedrag gevaarlijk waren voor de
andere Nederlanders.
Vlak voor de bevrijding werd
door hem een vrouw neevgescho-
ten, die hem in het begin van de
bezetting had verraden, waardoor
hij twee jaren in Duitse gevangen-
schap doorbracht. Na zijn ontslag
stuurde deze vrouw regelmatig
Duitsers en landwachters achter
hem aan. Voorts werd omstreeks
dezelfde tijd een overval gepleegd
op een Duitse juwelier in Den Haag,
waarbij de overvallene zich te weer
stelde en toen door K. met zijn
pistool werd neergeslagen, orn ver-
volgens doodgeschoten te worden.
Opnieuw werden de politie-amb-
tenaren, die de processen-verbaal
hadden opgemaakt. door K. in een
kwaad daglicht gesteld, doordat hij
beweerde, dat zij zijn verklaringen
verdraaid hadden opgenomen en
later ondanks zijn verzoek niet ver.
beterd.
Overste P. C. v. d. Bergh, com
mandant van het vierde bataljon
Oranjenregiment. als getuige ge-
hoord, verklaarde, dat K. tijdens de
bezetting als officier beSedigd werd
door de bevelhebber kolonel van
Arkel. Hij keurde goed wat K. tij
dens de bezetting gedaan heeft en
had de indruk gekregen, dat verd.
niets zonder noodzaak deed. Get.
verklaarde voorts, dat majoor Ki
cken nu voor zijn rechters stond als
een controverse tussen de Binnen-
landse Strijdkrachten en het Oranje-
regiment. Van de B.S. zeide hij, dat
hij deze omstreeks de bevrijding in
Den Haag ..een groot zoodje" vorri
De herkenningsarmbanden werden
tenslotte in de Wagenstraat (zwarte-
handelbuurt van Den Haag. red.)
gewoon verkocht. Ook deze getuige
viel de verklaringen van de K.P.-
commandant in Zuid-Holland hef-
tig aan. Verschillende getuigen 6
decharge kwamen verder kracht bij-
zetten aan deze uitingen.
In zijn requisitoir voerde de offi
cier van justitie aan, dat verdachte
Kicken hier zijns inziens terecht
was gedagvaard, als verdacht van
moord. doodslag, poging tot moord,
uitlokking van moord en roof. Hij
constateerde in alle gevallen een
volslagen ontbreken van besef van
fatsoen en ridderlijkheid en voorts
een gebrek aan schuldgevoel. De
officier was overtuigd van de kwade
trouw van verdachte in het mislei-
den van zijn medewerkers, die hij
een geschokte, ongave persoonlijk-
heid noemde.
Tenslotte eiste hij tegen Kicken
een gevangenisstraf van 10 jaren en
ter beschikkingstelling van de rege-
ring voor de rest van het leven.
Van de plechtige overdracht van
het Britse vliegkampschip Hr. Ms
..Venerable", de nieuwe ..Karel
Doorman", aan de Koninklijke Ma
rine". op Vrijdag 28 Mei te Ply
mouth, zal Zaterdag te 18.30 over
Hilversum I een reportage worden
gegeven. Op de dag dat het schip
in Rotterdam wordt verwacht, n.l.
Woensdag 2 Juni. zal er een radio-
uitzending van zee uit worden ver-
zorgd, eveneens over Hilversum I te
18.30 uur. Beide reportages worden
uitgezonden in het programma der
Nederlandse strijdkrachten.
ALS Romme vanavond in Mid-
denmeer spreekt, komt hij
waarschijnlijk net terug van een
van de merkwaardigste wande-
lingen, die hij in zijn leven in
Amsterdam heeft gemaakt! Hij
zou, zo bleek in de Eerste Ka-
mer, waar hij aangewezen was,
om zijn initiatiefvoorstel te ver-
dedigen, met de communist van
Santen, die dat notabene zelf
voorgesteld had, een onderzoek
instellen naar de vraag, hoeveel
belangstelling er bij de gewone
man bestaat voor de betekenis
van de grondwetsherziening in-
zake de invoering van de bur-
gerlijke staat van beleg. Dat
gaat allemaal veel te vlug, zei
van Santen, niemand weet er
wat van. Niemand weet waar 't
over gaat. Top, zei Romme, dat
neem ik aan. Want ik wil wel
eens zien, hoe het met de gees-
tesgesteldheid van de lezers van
de Waarheid gesteld is, die in
de laatste dagen gedaverd heeft
van beschouioingen over deze
wetswijziging. Die slag was
raak, van Santen kroop in zijn
schulp en ik ben toch bang, dat
de wandeling niet doorgegaan
is. Ook Nederlandse communis-
ten hebben geen bezwaar tegen
snel handelen, en wij horen
nooit een woord van critiek te
gen de overijling, waarmee Rus-
land over diverse landen ijzeren
gordijnen neerlaat
ft;
'■■vr-
•v.
Het bijzonder gerechtshof te
Utrecht behandelde "onderdag
de zaak tegen de gewezen wnd.
hoofdcommissaris v. politie W. H.
Fransen, de man die zich een
slechte reputatie verwierf door
zijn streven om het Utrechtse po-
litiekorps tot een knokploeg te
degraderen.
Hij had aan burgemeester G. van
Ravenswaay voorgesteld de politie
te reorganiseren in deze zin, dat de
anti-duits gezinde politiemensen uit
het corps verwijderd moesten wor
den. Samen met Van Ravenswaay
had hij een politie-afdeling inge-
steld, genaamd de centrale con-
tr61e, speciaal belast met de arres-
taties van joden en personen van
anti-duitse gezindheid. In de func-
tie van commandant van de orde-
politie had hij in '43 een nationaal-
socialistisch getinte rede tot het po-
litiecorps gehouden .naar aanleiding
van het verzet speciaal "van de r.k.
ambtenaren, om deel te nemen aan
de arrestaties van jeugdige en
jdodse personen. Dit ten gevolge
van een rondschrijven van de ka-
tholieke bisschoppen.
De verdachte gaf toe hierin in
derdaad „fout" te zijn geweest. Wat
het ophalen van gijzelaars betreft.
hiertoe was opdracht binnengeko-
men van de S.D. Aan de arrestatie
van studenten zou verdachte in het
geheel geen deel hebben gehad.
De proc.-fiscaal, mr L. W. M. M
Drabbe, wees er in zijn requisitoir
op. dat verdachte als wnd. hoofd
commissaris, na een bespreking met
de N.S B.-burgemeester Van Raven
swaay, een reorganisatie in het P°"
litiecorps heeft doorgevoerd. Dit
hield een zuivering in, met ontslag
op grote schaal. om de politie naar
de hand van de burgemeester te
zetten. Het was een slaafse opvol-
ging van Duitse bevelen.
Het zal voor het hof niet moei-
lijk zijn, aldus mr Drabbe, in ver
dachte een „streber" en opportunist
te zien. De oorlog gaf hem zijn
kans V66r 1940 vrij-metselaar. werd
hij eerst lid van het Rechtsfront en
toen N.S.B.-er. De promotiekansen
kwamen toen los. Wanneer verd.
zegt, dat de positie van de politie
zo moeilijk was, lach ik hem in zijn
gezicht uit. Dit argument mag ver
dachte zeker niet aanvoeren. De
positie van de politie was juist
daarom zo moeilijk geworden, door
dat mensen als verdachte aan het
hoofd kwamen. Het typeert verd.,
dat hij niet opzag tegen verraad en
lid werd van de geheime mlich-
tingendienst der Germaanse S.S.
Mr Drabbe eindigde met 15 jaar
met aftrek te eisen. met ontzetting
uit de burgerrechten voor 't leven.
De Rotterdamse gemeenteraad,
die zich na de ontslagneming als
raadslid van de communistische
wethouder L. W. Schmidt opnieuw
voor de wethouderskwestie geplaatst
zag, heeft Donderdagmiddag op
voorstel van alle fracties, behalve
die van de C. P. N., besloten de
zesde wethouderszetel voor de zit-
tingsduur van de tegenwoordige
raad onbezet te laten.
Mr. Donker, P. v. d. A., die het
voorstel toelichtte zeide, dat na de
motie tegen het aanblijven van een
communist als wethouder, het nood-
zakelijk was ,het wethouderscollege
nu geheel uit leden van de andere
fracties samen te stellen. Er deden
zich echter dusdanige moeilijkheden
voor, dat men het onder de gegeven
omstandigheden beter oordeelde de
zesde zetel niet te bezetten.
WISKUNDE
PAPIERMOLEN
In 12 maanden werden
door de Engelse rege-
De 24-jarige wiskunde- ringsdepartementen 6677
lerares, Margaret Jo- schrijfmachines aange-
kiel in Brooklyn moest
door de politie naar
een eindexamen gees-
corteerd worden. Daags
te voren had ze een
brief ontvangen, waar-
in stond. Als je niet
alle leerlingen voor wis
kunde een voldoende
geeft, zul je morgen
de groei van het gras
aan de onderkant kun-
nen bestuderen. Een
half jaar later werden
enkele schoten op haar
afgevuurd. Het is een
spannend eind-examen
geworden.
kocht, terwijl er nog
3448 werden besteld. En
nu maar typen, jongens
DE BERG EN
MOHAMMED
Een Amerikaanse mil-
lionair komt in Am
sterdam zijn witte-
broodsweken doorbren-
gen. Je zou bijna den-
ken, dat hij met zijn
dollars Amsterdam naar
hem zou kunnen laten
komen.
NOBELE OUDERS
E* 26-jarige Agnes
Stevenson uit Schot.
land werd door de
ouders van een Ameri
kaanse soldaat, die haar
beloofde te trouwen,
doch met een ander in
het huwelijk trad, als
dochter geadopteerd.
Beter een half ei, enz.,
denkt Agnes.
VERGEETACHTIG.
Verslaggevers in Kaap-
stad gingen een bezoek
brengen aan Sophia
Arendse, die haar 108e
verjaardag vierde. Ze
moesten wachten. De
108 jaar oude Sophia
was naar haar werk
gegaan en vergeten,
dat ze jarig was.
SPULBAAS
In verband met het rapport van
de op 29 Maart 1947 ingestelde
commissie, waarin advies is uitge-
bracht over de wijze waarop en de
mate, waarin tegemoet gekomen
moet worden aan de vraag naar
goed onderlegde ingenleurs in ver
band met de verdere intensieve in-
dustrialisatie van Nederland en
overwegende de noodzakelijkheid
om technisch hoger onderwijs in
Nederland buiten de technische ho-
geschool te Delft in te richten, heb
ben de ministers van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen en van
Economische Zaken een commissie
ingesteld, aan welke wordt opge-
dragen: 1). een organisatieplan voor
te bereiden voor de te decentrali-
seren technische hogere opleiding;
b) hen voor te lichten omtrent de
plaats of de plaatsen, waar een
nieuw - technisch - wetenschappelijk
opleidingscentrum het best kan
worden opgericht.
Van deze commissie is benoemd
tot voorzitter tevens lid: prof. dr. G.
Hoist, voorzitter van het college
van curatoren der technische hoge-
school te Delft.
De minister van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen, dr. Jos. J.
Gielen heeft Donderdag deze tweede
commissie-Holst in de vergaderzaal
van zijn ministerie geinstalleerd
met het uitspreken van een rede.
Tegen Paul de Groot, hoofdredac-
teur van „De Waarheid", is door de
heer Alex Wins een aanklacht ln-
gediend wegens laster in verband
met een artikel in „De Waarheid
van 27 April 1948 over het proces
van der Waals, waarin volgens de
heer Wins lasterlijke aantijgingen
aan zijn qdres zijn vervat.
Donderdagmorgen om kwart
voor zeven is het eerste transport
van 140 stoffelijke overschotten
van in Duitsland tengevolge van
oorlogshandelingen of terreurda-
den omgekomen Nederlanders uit
Berlijn vertrokken. Het transport
bestaat uit vler grote vrachtauto's
met aanhangwagens. Het werd uit-
geletde gedaan door de Nederl.
consul-generaal. Vermoedelijk zal
't transport Zaterdagochtend om
streeks 9 uur bij Beek (Nijme-
gen) de Nederl. grens passeren.
De stoffelijke overschotten zullen
naar Amersfoort worden overge-
bracht en daar, zo nodig. voorlopig
worden begraven. Met vriji grote
zekerheid kan verder medegedeeld
worden. dat de oorlogsgravenstich-
ting een terrein van 5 HA. aan de
provinciale weg, nabij de Gezichts-
laan. te Bilthoven van de gemeente
zal aankopen.
Op dit terrein zal een eregrafveld
voor 4.000 in Duitsland omgekomen
Nederlanders worden aangelegd. De
stoffelijke overschotten zullen. al
naar de keuze van de familieleden.
op dit eregrafveld of in de voor-
malige woonplaatsen worden be
graven.
Het ministerie van oorlog ver-
zorgt het vervoer der stoffelijke
overschotten tot de aula's der kerk-
hoven. en geeft een uitkering ter
bestrijding der begrafeniskosten. De
oorlogsgravenstichting bekostigt de
plaatsing en de verzorging der graf-
ZATERDAG 29 MEI
HILVERSUM II: 7.15 Maria ter
are 7.45 Morgengebed, 8.15 Pluk de
dag 9 00 Voor de vrouw, 10.00 Voor
de kleuters, 10.15 Britse componis-
ten 1100 De Zonnebloem, 11.45
Schoolradio, 12.33 Lunchconcert,
13 00 Kath. Nieuws, 13.50 Film en
toneel. 14.40 Omroep Kamerorkest,
15.15 Concert der jongeren, 15.45
K.R.O.-kiosk, 16.20 Het grote maat-
schappelijke kwaad, 17.00 De Wig
wam, 18.00 Cantus populorum, 18.40
Spinenza. 19.15 Gram.pl.,20.20
Lihctbaken. 21.00 De klok heit ne-
gen 22.15 Klanken uit Engelanden
Am'erika. 22.45 Avondgebed, 23.15
HILVERSUM I: 7.30 Gram.platen,
Slavische componisten.
818 Lichte morgenklanken, 9.15
Kamermuziek, 10.00 Morgenwijding,
10 20 Radio-feuilleton, 10.50 Metro-
pole-orkest, 12.00 Gram.pl., 13.00
Voor de Ned. Strijdkrachten. 13.30
The Ramblers, 14.15 Filmland pre-
senteert, 14.45 Garm.pl., 15.15 Gev.
programma. 16.45 Om en nabij de
twintig, 17.15 Volksconcert, 18.15
Sportpraatje, 18.30 Voor de Ned.
Strijdkrachten. 19.00 Artistieke staal-
kaart, 20.15 Metropole-orkest, 21.30
Weense melodieen, 22.00 Hoorspel,
22 35 Tango-rumba-orkest. 23.15 The
Ramblers, 23.45 Rustige avondklan-
ken.
De opening van de federale con
ference te Bandoeng werd o.a. bij-
gewoond door de gedelegeerden van
het opperbestuur L. Neher en Jhr.
mr. H. L. F. V. v. Vredenburch, als-
mede door Raden Abdoelkadir, It.
generaal S. H. Spoor, de wali's ne-
gara van Madoera, Pasoendan, O.
Sumatra en vele anderen. De ope
ning geschiedde_ om 11 uur Javatijd.
Dr. van Mook 'sprak zijn opemngs-
rede achtereenvolgens in het Maleis
en Nederlands uit. De conference
wordt gehouden in het parlements-
gebouw van Pasoendan.
Om half tien landde het vlieg-
tuig van de It. gouverneur-generaal,
waarmede dr. van Mook, mevrouw
van Mook en de ministers Goetzen
Lieftinck de reis naar Bandoeng
hadden gemaakt, op het vliegveld
te Bandoeng, waar het Wilhelmus
werd gespeeld en het gezelschap
werd ontvangen door generaal
Duerst Britt, de regeringscommis-
saris voor West-Java en de minister-
president van de staat Pasoendan.
Na inspectie van de erewacht begaf
het gezelsclipp zich naar de woning
van de regeringscommissaris. In-
tussen stroomde de conferentiezaal
vol met de honderden deelnemers
en genodigden. Het podium was met
bloemen versierd. Naast dr. van
Mook namen plaats de heren Ab
doelkadir. Wiranata Koesoemah, mr.
van Diffelen, de gouvernements-
secretaris van Boetzelaer en de
adviseurs van dr. van Mook. mr.
Enthoven en Thio TRiam Tjong.
Na dr. van Mook, die wij giste-
ren weergaven, sprak de wali ne-
gara van Pasoendan, Wiranata Koe
soemah, die onder meer zeide:
..Langs de weg der revolutie toonde
het Indonesische volk de kracht van
zijn verlangen om de richting in te
gaan. die reeds tot uitdrukking
kwam in ons streven sedert het
begin van de volksbeweging. Thans
Een maand geleden stond een
groot aantal Genemuider matten
fabrikanten voor het Zwolse tribu-
naal terecht. Zij hadden zich te ver-
antwoorden voor de vele leveran-
ties in oorlogstijd aan de Duitsers
gedaan. Het betroffen o.a. camou-
flagenetten, matrasdekken, enz. Het
tribunaal heeft in deze zaak advies
gewezen en hierbij bleek, dat de
mattenfabrikanten niet over een nam
werden geschoren. Ten aanzien van
een fabrikant werd geadviseerd een
verbeurdverklaring van f 10.900.
internering voor de tijd reeds in be-
waring doorgebracht en ontzetting
uit de kiesrechten. In de zaken te
gen twee'anderen luidde t advies.
verbeurdverklaring van f 5000, in
ternering voor de tijd in bewaring
doorgebracht en ontzetting uit de
kiesrechten.
13 verdachten in deze zaak wer
den geldboetes opgelegd, varierende
van f 100 tot f 300. In 6£n geval
werd de beschuldiging vervallen
verklaard.
zoeken wij egn andere weg. die
open staat ter verwezenlijking van
onze wensen, namelijk de weg, in-
geslagen met Linggadjati en de
Renville-overeenkomst". De wali
negara pleitte voor samenwerking
en herinnerde aan een oude volks-
legende, die, getransponeerd in mo-
derne vorm. hierop neer zou komen,
dat op de Bandoeng-conferentie, na
veel strijd, over het lot van de
staten beslist zou worden, waarna
de rust zou wederkeren. Hij dankte
voor de keuze om Bandoeng als
conferentiestad aan te wijzen en
heette de aanwezigen welkom.
Het Amsterdamse Gerechtshof
heeft de 20-jarige P. W. Russel,
redacteur van het weekblad ..De
Nieuwe Post" tegen wie op de 13e
Mei een gevangenisstraf van zes
weken was geeist wegens belediging
van minister Mansholt, veroordeeld
tot zes weken voorwaardelijke ge
vangenisstraf met een proeftijd van
drie jaar en een boete van f 200.
bij niet betaling te vervangen door
50 dagen.
R. had in zijn blad de uitlating
gebezigd: Men fluistert. dat minis
ter Mansholt belang'nebbende is in
de Cooperatieve vlasfabriek Din-
teloord.
Bij K.B. is bepaald, dat wijlen
Captain A. H. Rooks van de Uni
ted States Navy zal worden inge-
schreven in de registers van de
Kanselarij der Nederlandse Orden
ais ridder dfr 4e klasse der mili-
taire Willemsorde. Deze hoge on-
derscheiding is Capt. Rooks pos-
thuum toegekend, omdat hij zich
als commandant van de Ameri
kaanse kruiser ..Houston" in
Februari 1942 bijzonder dapper
heeft gedragen.
Met grote moed leidde hij de ge-
vechtsacties van de ..Houston", die
deel uitmaakte van een Geallieerd
eskader, dat onder Nederlandse
commando opereerde in de Javazee,
daarbij bracht hij de vijand zware
verliezen toe. Een dag later bracht
hij tezamen met de ..Perth", ter
hoogte van de Bantambaai vier
grote schepen. die voor de Japanse
landingsoperaties van groot belang
waren, tot zinken. Daarna bonden
beide" oorlogsschepen onverschrok-
ken de strijd aan tegen de intussen
genaderde overmachtige vijandelijke
oorlogsvloot. waarbij hij, tot het
laatst vechtende. met zijn schip en
het grootste deel van de bemanning
ten onder ging.
Volgens opgave van het Belgische
Ministerie van Oorlog bedraagt het
aantal ondersteunde invalieden uit
de oorlog 1914—1918: 78.970; dat uit
de oorlog 1940—1945: 42.000. waar-
van 28.000 30 tot 60 procent en
2.800 meer dan 60 procent invalide.
Na de vergadering te Petten en
de excursie door het geteisterde en
weer in herbouw zijnde dorp, brak
het gezelschap op naar Wieringer-
meer.
Tijdens de lunch in hotel Smit
voerden weer velen het woord.
K. Schenk, de voorzitter van VVV
Wieringermeer, sprak hiier het wel-
komstwoord. Wij Wieringermeerders
hebben u geen vermaak aan te bie-
den en niets dat de gewone vacan-
tiegenieter zoekt. maar wij zijn trots
op onze nieuwe bouwwerken en de
producten van onze landerijen, die
kunnen wedijveren met de beste
van de wereld. Hier kunt u zien
met welk een moed een zwaar ge-
troffen bevolking zich er weer bo-
venop werkt en dus het eens aan-
gevangen nationale werk voortzet.
Burgemeester Loggers noemde
hetgeen hier door de bevolking
wordt gedemonstreerd een afspie-
geling van de beste karaktereigen-
schappen van ons volk. Men zit niet
neer, maar pakt aan. Voorzeker zijn
wij niet tevreden over de stand der
wederopbouw. Maar dat is niet de
bevolking aan te rekenen, die er
in slaagde reeds in 1946, toen er
nog geen huis en een schuurtje
stond. een bijna volledige oogst van
de akkers te halen. Wel echter
drukt deze schuld op de bouwvak-
arbeiders elders, die ten enenmalc
niet te bewegen zijn hun aandeel
in de wederopbouw van een ver-
nield land te geven.
Burgemeester Ritmeester noemde
hetgeen hfer is gepresteerd een be-
wijs, dat alle Nederlanders, niemand
uitgezonderd. de ondeelbare taak
hebben dit land weer op te bou-
wen en groot te maken. met voor-
bijgaan van alle verschillen van
geloof of politiek inzicht. Met ont-
roering had hij uit de rede van
H.M. de Koningin begrepen, dat zij
iedere Nederlander op die taak
wees. Rentmeester Ovinge releveer-
de het drama der inundatie in de
weken vlak voor de capitulatie van
de Duitsers. Hij herinnerde er aan.
hoe in het machtige dijkmassief 2
gaten sprongen: een van 200 en een
van 160 meter lengte. waardoor per
minuut 28000 m3 water kolkte, dat
de vruchtbare akkers in een zee
herschiep. De zware golfslag ver-
nielde in enkele uren de prachtige
bouwwerken, producten van 10 ja
ren onvermoeide arbeid. Het dem-
pen der gaten was onmogelijk.
Daarvoor waren ze te diep. nl. 30
35 m., dat is meer dan een flinke
kerktoren hoog is. Daarom legde
men nieuwe dijken buitenom. 5 Aug.
45 kwamen die boven water uit en
op 9 Aug. begonnen de gemalen te
draaien met een intensiteit, dat de
gehele polder reeds op 11 December
droog viel. Toen stond men voor de
gigantische opdracht 1000 km dicht-
gespoelde sloten, vaarten en andere
waterwegen weer uit te graven.
Ondanks gemis aan ieder comfort
kwam dat in Mei 1946 gereed en
waren dus de voorwaarden gescha-
pen voor de oogst.
De heer v. d. Gronde, directeur
van de A.N.V.V., verklaarde diep
onder de indridf van dit alles te
zijn. Wij alien nemen naar het Zui-
den de wetenschap mee. dat hier
ten tweede male iets groots is ver-
richt.
Een rondgang door de polder
leerde bovendien. dat er nu nog
hard wordt gewerkt. Dat 400 van de
500 schuren reeds gereed kwamen,
evenals 350 woningen en 6 scholen.
Men beschouwde de dijkwerken en
de enorme gaten. en realiseerde zich
dat juist dit bezoek aan de Wierin
germeer een waardig besluit was
van deze V.V.V.-opbouwdag.
Na overleg met de Belgische re-
gering heeft Nederland bij het in-
ternationale monetaire fonds een
aanvrage ingediend ter verkrijging
van 300 miliioen Belgische francs,
welke aanvrage in de op 6 Mei 1948
gehouden vergadering van het in-
ternationale monetaire fonds una-
niem is goedgekeurd, aldus deelt
het ministerie van Financien mede.
stenen, indien de familie dit niet
zelf doet.
Tot het transport, dat uit de Rus-
sische zone van Duitsland afkom-
stig is, van 140 stoffelijke over
schotten, behoren 69 urnen. 38 van
deze stoffelijke overschotten zullen
op het eregrafveld worden begra
ven, de overige in de voormalige
woonplaatsen.
'S-GRAVENHAGE, 27 Mei. Nu
dezer dagen de strijd tegen de colo-
radokever met het in werking stel
len van de spuitplicht achtereenvol
gens in de verschillende delen van
ons land zijn meest intensieve vorm
gevonden heeft, en met het oog op
het grote belang van deze activiteit
voor ons land zowel als voor heel
West-Europa, zal op Vrijdag 28 Mei
a.s., 's avonds te 8.05 uur, over de"
zender Hilversum I, de Minister van
Landbouw, Visserij en Voedselvoor-
ziening, de heer S. L. Mansholt een
radio-causerie houden over het on-
derwerp: ..Internationale colorado
keverbestrijding."
Een delegatie vissers uit Vlaar-
dingen heeft op 't Loo aan de
Vorstin de eerste Koninginneharing
aangeboden. Het waren de heren
A. Hoogendijk. de schipper Arie
Poot van de stoomlogger ..Marthq
Maria" (VI. 199), die de haring had
gevangen en twee keurmeesters.
Voor het eerst sedert vele jaren
nam H.M.. vergezeld van enkele le
den van haar Hofhouding. de beide
oranje vaatjes. ieder ongeveer 60
stuks van het kostelijk zeebanket
bevattende, persoonlijk in ontvangst.
Eenzelfde geschenk was anderhalf
uur tevoren aan het Prinselijk gezin
op Paleis Soestdijk aangeboden.
De Economische Rechter te Maas
tricht heeft de 40-jarige bedrijfslei-
der J. de Roos van een Zuivelfabriek
in Reymerstok, die meer dan 1000
kilo boter heeft verkocht, zonder
dat daarvoor bonnen werden aange-
nomen, terwijl deze omzetten ook
niet in de boeken waren verant-
woord en er bovendien verschillen
de andere malversaties in de boe
ken waren ontdekt, veroordeeld tot
acht maanden gevangenisstraf,
waarvan vier maanden voorwaarde
lijk met een proeftijd van 2 jaren.
HET
WERELD-
GEBEUREN
MARCUS
Op het moment, dat juist de Wes-
terse mogendheden met het oog op
het gevaarlijk opzettende commu-
nisme een grote solidariteit aan de
dag moeten leggen, met Amerika
als ruggesteun, dreigt plotseling de
Palestijnse kwestie een tweespalt te
veroorzaken tussen de twee groot
ste bondgenoten van de tweede we-
reldoorlog, Engeland en de Ver.
Staten.
De wegen van de politiek zijn
ondoorgrondelijk. Mochten we aan-
vankelijk met vreugde constateren,
dat in de Ver. Naties twee anti-
poden, Rusland en Amerika. het
eens waren over de manier waarop
het Palestijns probleem opgelost kon
worden voor Engeland haar man-
daat zou opheffen, kort daarna wer
den we verrast door het intrekken
van Amerika's goedkeuring van het
verdelingsplan, waardoor de Ver.
Naties in tijdnood kwamen en de
strijd in Palestina niet meer kon
worden voorkomen.
Onrfiiddellijk en om redenen, die
we in deze rubriek reeds eerder
uitvoerig hebben behandeld. erken-
de Amerika de uitgeroepen staat
Israel en verklaarde zich hiermede
voor het eerder
verworpen ver
delingsplan. Het
is echter nog
verder gegaan.
I Voorgesteld
J werd de Arabi-
sche staten met
sancties te treffen. Truman beloofde
Israel een lening van ongeveer 250
mlilioen gulden, waarmede de Jo
den Amerikaanse wapens kunnen
kopen en heeft het Amerikaanse
State Department protestnota's aan
Egypte en Syrie gezonden.
Evenals Amerika staat ook Rus
land, dat misschien de Joden ont-
vankelijker voor communistische
invloed veronderstelt dan de Ara-
bieren. die openlijk zich tegen de
communistische leer hebben ver
klaard. aan de zijde van de nieuwe
staat Israel.
Door deze stand van zaken dreigt
Engeland lelijk in de knel te ge-
raken.
Hoewel de gevoerde mandaats-
politiek onbewust de vorming van
een Joodse staat in de hand heeft
gewerkt. staat de Engelse regering
thans afwijzend tegenover Isra81
Het staatkundig zionisme werd door
Engeland verworpen op het moment
dat verdragen van vriendschap en
bijstand met de Arabisehe landen,
waar de petroleumbronnen een
enorm belang zijn voor het Britse
wereldrijk, werden gesloten.
Engeland houdt vast aan deze
verdragen, levert wapenen aan ko-
ning Abdoel van Transjordanie.
weigert Israel te erkennen en heeft
uiterlijk kalm de handschoen opge
nomen, die Amerika het heeft toe-
geworpen.
De Engelse labourregering dreigt
nog meer in discrediet te geraken,
wanneer het Amerikaanse dreige-
ment. dat de hulp aan Engeland
beperkt zal worden. tot uitvoering
wordt gebracht. Dit is het laatste
wat de Engelse economie. waarvan
Sir Stafford Crips een paar dagen
geleden nog de kritieke toestand
heeft toegelicht, kan verdragen.
Al met al zal Bevin 6} het ver
delingsplan moeten steunen, of de
indirecte inmenging moeten laten
varen. Voortzetting van de huidlge
politiek behoort tot de onmogelijk-
heden, daar hierdoor niet alleen een
wig gedreven wordt tussen de
Anglo-Amerikaanse samenwerking
en verstandhouding. die als tegen-
ligger van de Sovjet-politiek onont-
beerlijk is, maar ook Engeland in
een economische crisis zal geraken,
die het moeilijk met eigen krachten
te boven zal kunnen komen.
Sic transit
Oorspronkelijke romcm uit het Russische spionnenleven
46.
Als ze het leven er bij liet. zou hij
met de moordenaar afrekenen. Die
moordenaar was Tegleff. Hij balde
de vuisten. klemde de tanden vast
opeen. Wacht, ellendeling, als je
haar dood op je geweten hebt, zal
ik dag noch nacht rust kennen, voor
ik je het hart doorboord heb.
Maar, als ze leeft, zal ik haar te
rug vinden, al moet ik mijn eigen
leven duizendmaal op het spel zet
ten. En. hij besloot, getrouw aan de
afspraak zich naar de oude volks-
buurt te begeven, waar zijn vroe-
gere teringachtige makker gewoond
had. Die buurt lag aan de andere
zijde van de Newa. ver weg, wel
twee uur gaans. Er liepen op dit
uur geen trams meer en 'n taxi ne
men, wilde hij niet, omdat hij wist,
dat de meeste chauffeurs, die des
nachts de taxi's bedienen, geheime
spionnen waren, of voor speciale
diensten betaald werden. In de Rus
sische hoofdstad was na de revo
lutie niemand meer te vertrouwen.
Hij ging te voet in de richting van
de Anisjkobrug over het Petersplein
me het schitterende Winterpaleis.
waaroirt door de Rode en Witte Gar
de zo bloedig was gestreden. Dan
ging hij dwars door de Wasilli-
Ostrow-wijk waar de aanzienlijke
Duitse kooplieden voor de oorlog
woonden en wier huizen door de
soidaten der Rode Garde werden
leeggeplunderd. Wel schrijnend was
de tegenstelling tussen de paleizeri
en de opeengehoopte krotten in de
volksbuurt waar Jewssje eenmaal
woonde. Hier was geen licht, geen
lucht, geen ruimte. De autoriteiten
hadden weliswaar in den beginne
de deftige huizen der rijken ter be-
schikking van de daklozen gesteld,
om de grote hongerende massa aan
zich te binden, maar die vreugde
was van korte duur geweest. De
huizen zagen er spoedig uit als
veestallen. Er moest geld bij om ze
te onderhouden. Nadat de daklozen
er een jaar gehuisd hadden, waren
de woningen waardeloos. De ruime
belasting, die er vroeger door in de
rijkskas vloeide, hield niet alleen op
de regering moest bijpassen en het
geld daartoe was niet disponibel.
Michael, somber gestemd en vol
angstgedachten over Alexandra's lot
vervolgde zijn weg. diep in gedach-
ten. Het grote geluk, dat hij, een
ogenblik gezien en bezeten had, was
hem met een slag we ex ontrukt. Dat
maakte zijn verbittering des te in-
tenser. O, als het hem eens gelukt
was. met haar de Zweedse grens te
bereiken. Welk een heerlijk vrij le
ven zouden ze daar samen geleefd
hebben, verlost uit de Russische hell
Daar zou hij gewerkt hebben aan
zijn schrijftafel, om de hele be-
schaatde wereld te waarschuwen
voor een regime, dat alleen spreekt
van rechten, rechten, maar, dat van
plichten, voor zover het de leiders
betreft niet wilde horen. Plichten,
ja, die zijn er inderdaad te vervul-
len, maar alleen de plichten, die zij
voorschrijven en doen nakomen met
de knoet en de karabijn, plichten
door hen opgelegd en die hun macht
des te hechter maken. „Ik sta wder
alleen", zei hij tot zichzelf, „maar
ik geef de strijd niet op, want nu
heb ik een dubbele plicht te ver-
vullen."
Diep in de nacht bereikte hij de
Basiliek-steeg, 'n nauw straatje,
waarin de hoge, maar zeer smalle,
vervallen woning van de oude Pe-
troff stond. Petroff was een ver-
armde huidenkoopman. die z'n pak-
huis tot woonruimte had ingericht.
en het grootste deel van die woning
aan arbeiders verhuurde. Zou hij
nog in het sous-terrain wonen? Het
was (ioodstil in deze steeg, waar
geen enkele lantaarn brandde. Mi
chael's hart bonsde sneller bij de ge-
dachte, dat Alexandra misschien
hier voor hem zou zijn aangekomen
Nu zij hem ontnomen was, voelde
hij pas. hoe hartstochtelijk lief hij
haar had. Haar bekentenis, dat zij.
op haar beurt, hem beminde. had
hem een stralend wonder toege-
schenen. 'n openbaring, waarin iets
groots, iets heiligs lag. Nu was het
leven weer de moeite waard, ge
leefd te worden. Deze twee zielen
hadden elkaar lief gekregen in de
opgang naar eenzelfde ideale doel:
doen wat in hun vermogen ligt, om
hun evenmensen te vrijwaren voor
al te grote ellende en hun een
beetje geluk te verschaffen.
Hij klopte zacht op het lulk van
het sous-terrain, maar, van binnen-
uit kwam geen teken van leven. Hij
klopte nogmaals, lang achtereen.
Toen hoorde hij een zacht gestom-
mel. Onder aan een stenen trap was
een deur. Deze ging langzaam open
en 'n stem vroeg achter de kier:
,.Wie daar?"
..Zijt gij het Petroff?"
„Ja, die ben ik. Wat wilt ge mid
den in de nacht?"
,.Ik ben een van de vrienden van
Jewssje, je weet wel, Petroff."
.Jewssje?" klonk de stem ge-
schrokken"„die ken ik niet.
die heb ik nooit gekend. Ik ben geen
contra-revolutlonnair, ik doe mijn
plicht als trouwe burger van de
Sovjet-Republiek. Ga heen en Iaa1
me met rust".
..Petroff.... kent geGorocha
niet meer?"
,.Nee, nee, ga heen, ik heb geer,
kennissen en vrienden, ik ken nie
mand."
..Petroff, wat is er met je ge-
beurd? Zie me in het gezicht, ik
ben Gorocha zelf."
Nu ging de kleine deur iets ver
der open. De oude Petroff stond
daar in z'n onderkleren. met in de
hand een stompje brandende kaars
..Zijt gij het werkelijk Gorocha?
Bewijs het me! Zeg iets, waaruit ik
zeker kan weten dat gij het zijt.*
„Wel, hebben wij samen niet de
doodskist voor uw goede Maria ge-
timmerd?"
,.Kom binnen Michael, gij zijt het.
Kom binnen. maar vlug, want uit
alle hoeken loeren ogen, in alle
hoeken luisteren oren. Kom, ik zal
me kleden en licht aansteken".
(Wordt vervolgdJ
