WAT KUNNEN WIJ DOEN
met geblokkeerd geld?
Tweedracht in de Republiek
m
RADIO
DE NIEUWSTE AV0NTUREN VAN JAN KLAASSEN
1
UIT DE KERMIS DER WERELD
LEVENSMIDDELENAFVAL
IS WAARDEVOL VEEVOER
Sf
"MRsmL-wuiy
Fantastische kleurenpracht
in Berg en Bos -
door twisten en corruptie
in de hand gewerkt
Het wetsontwerp mzake de afwikkeling
van de geldsanering
Het rundvee zet 200.000 ton schillen
in tien millioen liter melk om
Zeven hoofdzonden
van Amerika
Een nationale betoging krijgt gestalte
Ook op Sumatra is de situatie niet
rooskleurig
Liever beheerst door
Nederland dan door
de republiek
f PAG. 4
NiEUW NOORDHOL'LANDS DAGBLAD - Dinsdag 22 Juni 1948
Voorbeeldig staaltje van fotografenkunst. Bij een concours van
oud-modische postkoetsen te Richmond in Engeland, maakte een
Keystone-fotograaf deze sublieme opngme van een lcoets vol
Engelsen, die met de traditionele grijze hoge hoeden getooid zijn.
De eerbiedwaardige eiken van •Richmond-park vormen een
ideale omlijsting. Men waant zich teruggeplaatst in Old-Enge-
land, toen nog geen auto's en telegraafdraden de romantische
sfeer van het landschap verstoorden.
NUTTIG WERK VAN
DE SCHILLENBOER
STAD EN PLATTELAND die-
nen in een goed geleide
gemeenschap elkaar wederke-
rig in de strijd om het bestaan
te steunen. Dit moge blijken
ten aanzien van een ogen-
schijnlijk zo weinig zeggend
probleem als de verwerking
van stedelijke afvalstoffen.
(Van onze Indische correspondent) Batavla, 13 Juni 1948.
I"\E SPANNING rondom de onderhandelingen met de republiek
duurt onverminderd voort en zal vermoedelijk wel niet afne-
men, voor het resultaat van de ophanden zijnde ontmoeting tus-
sen dr. van Mook en vice-president Hatta bekend. is. Het cmf-
woord van de republiek op de Nederlandse aide-memoire is nog
steeds niet officieel bekend gemaakt en op de veronderstelling
dat hierin gesproken zou zijn over compromis-voorstellen van de
Commissie voor Goede Diensten, is van paleis-zijde niet ge-
reageerd.
Mfcf '/^pEgL gEKNOf l
flues GOBOEN
VOEL, MA£VR JE
KRij&Y ER GEEN
CfcMY VOOR
TEROG-UJE.
ZOi-LEN
ER DUj
'(VpLlfUK'
STUKje..
Af HA i. EM
LAAT ONf Ho|0£<\)
PAT DE SEMAT
PE WA6EN WEER Op
GAWG KAN SffENGEM
PROGRAMMA
(Van onze financiele medewerker)
BIT DE TWEEDE KAMER is door de Minister van Flnancien een
nieuw wetsontwerp ingediend betreffende de afwikkeling
van de geldsanering. Hierdoor wordt de gelegenheid geschapen
voof de Kamerleden hun visie over deze kwestie naar voren te
brengen en hun bezwaren tegen de voorstellen in amendemen-
ten vast te leggen. Bestaan er dan bezwaren tegen het wets
ontwerp? Wie zijn oor in financiele kringen te luisteren legt,
weet dot men ernstige bezwaren tegen de nieuwe regeling
heeit. Reeds Jaren long worden nu al tal van personen, zaken
en instellingen gedupeerd door de geldblokkade.
De spaarder ziet zijn spaargelden,
die hij met harde arbeid voor een
bepaaid doel bijeen had gegaard,
geblokkeerd en na drie jaar na de
bevrijding verkrijgt hij er nog niet
de beschikking over. De zakenman,
die op het mqment van de geldsa
nering door de uitverkoop van zijn
voorraden veel liquide middelen
had, kan deze nu al gedurende vele
jaren niet aanwenden voor aanvul-
ling van zijn voorraden. Velen heb-
ben zelfs schulden moeten aangaan
om aan hun financiele verplichtin-
gen te kunnen voldoen. Zij moeten
nu rente en aflossing betalen. ter
wijl anderzijds hun eigen middelen
geblokkeerd zijn en blijven. Het
aantal gedupeerden is legio. Een
ieder had gefcoopt, dat met de Ver-
mogensaanwasbelasting en de Ver-
mogensheffing het geblokkeerde te.
goed zou verdwjjnen. Immers deze
heffingen moesten het sluitstuk vor-
mep van de geldzuivering. De prak-
tijk wijst nu uit, dat er na de vol-
doening van deze heffingen nog een
groot bedrag aan geblokkeerd te-
goed zal overblijven. Welke moge-
lijkheden zijn er nu voor deze res-
tantbedragen die na betaling der
belastingen overblijven?
Waarom tot 1952 een
geldblokkade?
Allereerst moet geconstateerd
worden, dat na drie jaar geldblok
kade en na voldoening der zware
belasiinghgffingen er feitelijk ge-
nceg offers gebracht zijn voor de
geldsanering. De Minister oordeelt
echter anders en wil de restant be-
dragen aan geblokkeerd geld niet
vrij geven v6<5r 1952. Wii kunnen
niet beoordelen of dit uitstel van
vier jaar wel noodzakelijk is, aan-
gezien de grootte van deze restant-
bedragen niet bekend zijn. Wel
heeft de praktiik geleerd. dat de
vrees van de Minister voor des-
investering als ongegrond moet
worden aangemerkt. Tmrqers bij
vrijgave van deze geblokkeerde
saldi zal er ongetwijfeld een groot
gedeelte van gebruikt worden voor
investering in ens bedriifsleven, n.l.
voor aankoop van goederen, ma
chines. en voor vernieuwing en
herstel van geleden schade. De be-
dragen zullen stellig niet in de
..consumptieve sfeer" worden ge
bracht, gezien de terughoudendheid
van het kopend publiek. Waarvoor
dan nog. zo'n lange lijdensweg?
Waarom 'wordt het rechtmatig be-
zit, het eigen verdiend spaargeld
nu eindelijk niet aan de bezitter
teruggegeven? Is alleen door deze
handelwijze de redding van Neder.
land mceelijk? Zijn niet de jaar-
lijkse milliarden tekorten op de
begroting van veel doorslagc»ven
der betekenis voor het inflatie-
gevaar in ons land? Wanneer men
inderdaad nqg bevreesd is voor on-
gunstige monetgire invloeden. waar.
om zet men het restant geblokkeerd
tegoed dan niet om in biiv. 3% pet.
Staatsoblieaties. welke vrij ter beur-
ze verhandeld kunnen worden. Een
rentevergoeding van 3% pet. is
voor de gedupeerden van de geld
blokkade stellig geen al te grote
beloning. terwijl op deze wijze
voor de beurs dan een aantrekke-
lijk beleggingsobject geschapen
wordt, waardoor de parikoers dezer
stukken verzekerd is. Bij verhan-
deling der stukken wordt geen
nieuw geld gecreeerd.
Het nieuwe wetsontwerp wil
slechts ieder- jaar 20 pet. van het
restant geblokkeerd tegoed vrij
geven. waarbij dan nog een restric-
tie wordt gemaakt. welke voor de
houders van geblokkeerd geld an-
dermaal een groot nadeel zal op-
leveren.
Een derffe hefting
vrij. Men weet dus dat men in 1952
dit totaal bedrag terug heeft ont-
vangen.
Voor niet-particulieren, dus ven-
nootschappen, verenigingen en in
stellingen kunnen het geblokkeerd
tegoed fk-actisch gesproken slechts
beleggen in 3 pet. Investeringscer-
tificaten of 3% pet Beleggingscer-
tificaten. Deze cerificaten zijn ech
ter niet ter beurze verhandelbaar,
noch beleenbaar. Ieder jaar wordt
slechts een vijfde gedeelte verhan
delbaar gemaakt. zodat men dus
vijf jaar Ian? met een geblokkeerd
schuldbewijs blijft zitten. Men
draagt gedurende al die jaren
noodgedwongen de koersrisico's,
welke aan het bezit van deze
stukken is verbonden. Dit koers-
risico is inderdaad groot en mag
geenszins onderschat worden.
Bij een cijfer van de rentestand
welke algemeen wordt verwacht.
zullen de koersen van deze stuk
ken een sterk dalende tendens ver-
tonen. Een koersverlies van 10 pet.
is dan spoed.ig bereikt. Deze koers-
daliqg zal men noodgedwongen
moeten medemakeq. daar de cer-
tificaten niet ter beurze verhandel
baar zijn. De houder van geblok
keerd tegoed weet dus practisch
reeds van te voren, dat hij nim-
mer zijn geld voor de voile 100 pet.
terug ontvangj. Feitelijk gaat de
Minister hier geheel willekeurig
aan bepaalde personen. die toeval-
lig geblokkeerd tegoed bezitten,
anderaal een nieuwe heffim| op-
leggen Is dit billijk en reclffvaar-
dig? Moet er niet in ieder geval
worden zorg gedragen. dat de voi
le 100 pet. wordt terugbetaald en
dat verliezen zijn uitgesloten? Wan.
neer de Minister er van overtuigd
is. dat de rentestand van 3 pet. de
juiste is en tot 1952 zal gehand-
haafd blijven, waarom geeft hij
deze koersgarantie dan niet? Wan
neer de Staat een geldblokkade tot
1952 noodzakelijk acht in het alge
meen belang. dan is toch niet meer
dan billijk., dat na beeindiging van
deze bldkkade in 1952 de houders
van geblokkeerd tegoed voor de
voile 100 pet. hun eigen verdiende
gelden terug ontvangen. Deze ze-
kerheid biedt het nieuwe wetsont
werp niet en dit is de grootse leem-
te. welke er aan vast kleeft.
Moge de hphandeling van het
wetsontwerp in de Tweede Kamer
er toe leiden dat hierin verandering
komt en dat de door de geldblok
kade toch reeds zo gedupeerde per
sonen niet andermaal een veer moe
ten laten.
LETTERLIJK NIETS
Een plastieke regen-
jas is uitgevonden, die
zo klein kan worden
opgevouwen, dat het
in een damestas kan
worden opgeborgen.
De uitvinders beloven
in de naaste toekomst
een regencape voor
mannen. die tot „let-
terlijk niets" kan wor
den opgevouwen.
De moeilijkheid zal
volgens Spulbaas nu
zijn, dat letterlijk dui-
j zenden kopers letter
lijk tot op de huid nat
zullen worden wan
neer ze trachten letter
lijk niets te ontvou-
wen wapneer het gaat
regenen. Het herinnert
Spulbaas aan de man,
'die een inbraakvrij
kippenhott uitvond en
tot de ontdekking
kwam, dat hij niet in
het hok lmn komen om
de eieren"te rapen.
KOFFIE EN THEE-
LANDING
De piloot van een Aer
Lingus Dakota, kwam
toen hfj op het Man
chester vliegveld wilde
landen tot de ontdek
king, dat hij zijn lan-
dingsgestel niet uit
kon laten zakken, om-
dat de olie uit het hy-
draulische systeem was
gelekt. Met behulp
van een mengsel van
hee, koffie, melk en
water uit de provisie-
kast van de stewardes
gelukte het hem het
systeem te herstellen
en zonder ongelukken
de landing te volbren-
gen.
I
KERMJSACHTIGE
CORRESPONDENTS
Mevr. de Douartere Z.
A. P. v. N. tot Z. te B,
Ja, mevrouw, Linggad-
jatl is nog even naakt
als vroeger. Misschien
kunt u een fancy fair
organiseren voor het
kopen van kleertjes.
De fa. Romme en Co.
levert ze zonder tex-
tielpunten.
SPULBAAS
C^plangs berichtte onze land-
bouwattacM in Engeland, dat daar
Particulieren toch mogen slechts
een bedrag van f 3500,op een
zgn. Beleggingsrekening plaatsen.
Van dit bedrag komt dan te begin-
uen 1 Juni 1948 telkens f 700,
Op het jaarlijkse Pan-Amerikaan-
se diner, dat de algemene leiding
der „Knights of Columbus" pleegt
te geven aan de Amerikaanse gei
zanten en diplomaten in de Zuid-
en Middel-Amerikaanse staten,
waarschuwde Father Ignatius Smtfh
van de katholieke universiteit van
Amerika voor de zeven hoofdzon
den der Ver. Staten, welke de de
mocratic van dit land van binnen
uit zou kunnen ondergraven. Deze
zeven hoofdzonden ziet Father
Smith in het verval van het Ame
rikaanse gezin. economisch onrecht.
schijnvroomheid, onverschilligheid
tegenover de democratie, wetteloos-
heid, onverschilligheid tegenover
God en misbruik der vrijheid.
Het Amerikaanse gezin wordt
door echtscheiding en geboortebe-
perking ondermijnd, het economisch
onrecht toont zich in het streven
van werkgevers zowel als van ar-
beiders om hun meningsverschillen
met geweld en zonder rekening te
houden met het salgemerfe welzijn
tot oplossing te brengen. Als voor-
beeld van ae onverschilligheid van
de gemiddelde Amerikaan tegen
over de democratie, wees hij op de
grote kapitalen. en de vele energie,
die aangewend moeten worden
om bij de komende verkiezingen d^.»
politieke problemen voor de open-
bare mening duidelijk te maken.
Vele Amerikanen hebben nu een-
maal niet de interessei om zich met
deze problemen bezig te houden of
zelfs om van hun stemrecht gebrutk
te maken. De toenemende wette-
loosheid en losbandigheid spreekt
ook duidelijk uit het felt, dat 52%
van de misdrijven, die het vorige
jaar zijn begaan, het werk was van
jeugdige personen.
DEMONSTRATIE VAN WARE BURGERZIN
IN BERG EN BOS, het idyllische landgoed nabij Apeldoorn,
waait de wind anders dan hier in ons lage vlakke polderland.
Niet zo guur, niet zo hard en (blijkbaar) niet zo aanhoudend.
Daar is de wind een zachtaardige vriend voor de wandelaar,
die onder het hoog opgaand geboomte door de iraaie lanen
wandqjt, en door de ruisende bladeren en de miljoenen zacht
wiegende bloemen van deze sprookjestuin wordt bedwelmd. Die
wind laat het doorzichtig blauwe water van het Berg en Bos-
meer zilverig oprimpelen in het zonlicht, dat aan alles zo'n on-
vergetelijk fleurig cachet geeft. Door het water flitsen forellen,
schieten de beweeglijke goudvissen en de logge karpers, die rond
de drijvende tuinen een vlug 3pel van waterrimpels toveren.
Ja moeilijk zal een schoner plekje
grond in ons Vaderland te vinden
zijn dan in Berg en Bos, nu dat
door het belantVze werl$ van dui-
zenden Apeldoorners wordt omge-
zet in de grootste openluchtbloe-
mententoonstelling die Europa ooit
zag. Dat er gewerkt is bleek uit
alles. De grote geheel uit rond on-
bewerkt hout vervaardigde gebou-
wen zijn gereed, evenals alle be-
plantingen. Men zie bijv. de Con-
greszaal. Een maand geleden was
de grond daar nog ongerept. Nu
ziet men het aan 700 bezoekers
plaats biedende stijlvolle houten
bouwwerk in voile glorie. Postkan-
toor, politiebureau, restaurant (voor
1200 gasten) de tientallen theehuis-
jes, toiletten en alle andere gebou-
wen, ze zijn gereed om de te ver-
wachte stromen bezoekers te ver-
werken. Spreken de heren organi-
satoren niet van groepen van 10.000-
den tegelijk?
Architect de Koo
heeft het 8°ed gezien. Het is moge-
lijle gebleken om met een b/schei-
den beurs iets geweldigs te organi
seren. Immers het materiaal kostte
haast niets. De bossen rond Apel
doorn leverden het mateloos om
niet. De bijkomende benodigdheden
vensters, tegels,\waterleiding enz.
stond het Gemeentebestuur in
bruikleen af. De Enkhuizer zaad-
kwekers en anderen gaven de bloe
men die hier in zo'n ongekende
verscheidenheid te bewonderen zijn.
En tenslotte gaf de vApeldoornse
burgerij haar werkkracht. Maar
stelde zich bovendien belangeloos
beschikbaar als h,v. gidsen, serveer-
sters, garderobe-meisjes. postkan-
toor-bedienden, tuinlieden enz., met
opoffering van eqn week vacantie.
Architect de Koo ontwierp alle
bouwplannen, die, omdat bijzonder
materiaal moest wordfen verwerkt,
alien even bijzonder, maar naar
thans blijkt. ook even welgeslaagd
zijn te noemen.
Het Puikje van
lands Hoveniers
Neer-
wierp zich op als de leiders bij de
verzorging van de tuinen. En met
welk een succes! Biedt niet de kilo
meters lange Jubileumlaan een
waarlijk Koninklijke indruk? Wat
hebben ze niet bereikt met de Dah
lia en Gladiolenlaan, 300 meter
lang? En dan het sprookjesdal, waar
honderden pastelkleurige bloem-
soorten met elkaar wedijveren in
sierlijke bevalligheid. Komende van
onder de monumentale tunnel
wordt ieders blik meteen gevangen
door de weelde van oranjekleurige
bloemen, waartussen de statige co-
niferen van de „Oranjevallei" op-
rijzen als eigenaardige groene reu-
zen. Mensenwerk blijft onvolmaakt,
maar toch moet eens het Paradijs
iets in die geest zijn geweest. En
hoe w61 passen in deze omgeving
de talrijke beeldhouwwerken die
het Ned. Beeldhouwersgilde be-
schikhpar stelde.
Maar bij de beSchrijving van dit
alles, mogen enkele
zakelijke mededellngen
ten gerieve van onze lezers niet
achterwege blijven. De openings-
dag 5 Juli a.s. is uitsluitend be-
stemd voor de genodigden. Nu door
gewijzigde omstandigheden H.M. de
Koningin zelf niet in staat is de
opening van dit festijn, liaar gewijd,
bij te wonen. is het accent verlegd
naar alle belangloze medewerkers.
Hun zal dus de eer van de openings-
dag toekomen. De binnenexpositie
in de Bloemenhal (een patente vin-
ding) is gewjjd aan de producten
van Nederland, Indig en Zuid Afri-
ka, doch hoofdzakelijk snijbloemen,
die worden opgesteld door „Fleur-
op". Dit geschiedt steeds op Vrij-
dag, zodat die dag de bloemenhal
gesloten blijft. In het openlucht-
theater wordt iedere dag een ma-
nine gegeven, waarvoor zich nu
reeds 1300 medewerkers (sters) aan-
meldden. In de entreeprijs van 75 ct.
en f 1,25 is alles begrepen, dus ook
een bezoek aan de openluchtbios-
coop, het theater, de muziek- en
zanguitvoeringen enz. enz. Bij het
planten der bloemen is er voor zorg
gedragen, dat gedurende alle 7 we-
ken de bloemenpracht onvermin-
derd zal voortduren, rampen voor-
behouden. En tenslotte vergete nie-
mand het felicitatieregister voor
H.M. de Koningin te tekenen. Want
dat is de opzet van alles: dat het
wordt een nationale betoging voor
onze geliefde vorstin.
onder de drang van de oorlog een
perfect werkende organisatie is
ontstaan, die de. levensmiddelenaf-
val der steden verwerkt tot waar-
devol veevoer. Momenteel worden
hiermede een half millioen varkens
vetgemest met voedsel, dat 10 jaar
geleden nog werd weggegooid en
een waarde vertegenwoordigt van
100.000 ton voedermeel, dat .men
anders zou moeten importeren. De
afval wordt van schadelijke voor-
werpen ontdaan, gesorteerd, ge-
kookt en ingedampt en buiten de
distributie om grif verkocht. Ook
Nederland, dat met zijn uitgebreide
veehouderij steeds te kampen heeft
met gebrek aan veevoer, dat
#chaars is en deviezen kost, heeft
een schlllenactie met succes in- en
voortgezet. De inzameling van
bruikbaar huisafval is, evenals in
Engeland, wettelijk geregeld. De
schillenboer was vele jaren voor de
oorlog reeds een bekende figuur in
menige stad. De. actie voor de
„schillen"inzameling wordt van
Regeringswege ook nu sterk gepro-
pageerd. Onder „schillen" wel te
verstaan aardappelschillen, groen-
ten- en fruitafval, oud brood en
„kliek".
Jaarlijks worden in 54 gemeenten
200.000 ton aardappelschillen opge-
haald die een waarde vertegen-
woordigen van 4 millioen gulden.
Door het rundvee kunnen deze
worden omgezet in 100 millioen
liter melk. Het aantal officieel
erkende schilleno^halers is tot
circa 1500 gestegen. De maxi-
mumprijzen voor aardappelschil.
len zjjn voor de zomerperiode
officieel vastgesteld op f2.— per
100 kg., voor de winter op f2.50
per 100 kg by levering aan de
grossier indien de laadplaats niet
verder dan 10 km verwjjderd is
van het centrum van de wijk van
de ophaler. By levering aan de
veehouder mag de prqs worden
verhoogd met de wetteiyk geoor-
loofde vervoerskosten.
De bemoeiingen van de ge-
meente - reinigingsdiensten door
wijkindeling en vergunningsstelsel
hebben veel effect gesorteerd. De
Nederlandse huisvrouw bleek ge-
voelig t'e reageren op de propagan
da. De hoeveelheid aardappelschil
len en groentenafval, die geschei-
den moeten worden bewaard en
aan de schilleboer afgeleverd, dus
niet in de vuilnisemmer gegooid,
bedraagt ca. 3 kg. per drie dagen
per gezin of 1 kg. per persoon per
week. In de gemeente Haarlem
bleek 80 pet. der huisvrouwen
reeds een schillenbak te gebruiken.
Dit is een kwestie van volksvoor-
lichting en opvoeding en gemeen-
schapszin. Bij een juiste wijkinde
ling van de stad en een goed ge-
kozen aantal acyeve schilleboereri
verloopt de inzameling naar wens,
Bovendien worden de gemeenterei-
nigingen zodoende van een grote
hoeveelheid .vuil ontlast, daar deze
schillen in de grote gemeenten
meer dan een vijfde deel van de te
verwerken hoeveelheden vuil uit-
maken. In de plattelandsgemeenten
worden de schillen meestal aan
klein vee als konijnen, geiten, var
kens, opgevoerd zodat een schillen-
inzameling geen zin zou hebben. De
actieve schillenboer moet ook in de
toekomst gelegenheid vinden met
een efficiente schilleninzameling
gedurende de gehele week een vol-
ledige dagtaak te vervullen waar
door hij een redelijk en verant-
woord inkomen kan genieten, dat
thans, f40.tot f60.per week be
draagt! In dat geval kunnen in Ne
derland ruim 1000 personen en en
kele grossiers dit voor onze vlees-
en meelvoorziening nuttige vak uit-
oefenen.
De moellijkheden met de afzet
van de in de zomer opgehaalde
schillen zullen worden opgelost
door een juiste methode van vee-
voederconservering. De stadsbevol-
king geve blijk de noden van het
platteland te verstaan en helpe
hiermede zichzelf tevens aan een
betere voedselvoorziening. Zij
scheppd voldoende nuttig werk
voor een eerzame stand van schil-
lenboeren en onttrekke zeer bruik-
bare afvalstoffen aan de vernieti-
ging.
.NaUiurlijk vegieemt men in Ba-
tauia wel allerhande" geruchten, die
op de inhoud van het antwoord be-
trekking hebben en een van deze
hardnekkige geruchten is, dat
de zoeven gereleveerde veronder
stelling niet alleen jui^t is, maar
dat de republiek het aanvaarden
of althans het bespreken van het
C.G.D -compromis-voorstel, als voor-
waarde gesteld zou hebben voor de
komst van Hatta.
Ook omtrent tiet compromis-voor
stel zelf verneemt men gissingen.
Een daarvan en men beweert
dat het veel meer is dan een gis-
smg zegt, dat de C.G.D. een „all-
Indonesian-conference" zou wensen,
waaraan ook door de republiek zou
wojden deelgenomen.
Het is ons officieel niet bekend,
wat van deze veronderstellingen
juist is. doch het spreekt vanzelf,
dat, zo zij bewaarheid zouden
worden, de toch al niet te grote
sympathie voor de C.G.D. er zeker
niet door vergroot zal worden Men
wijst er n.l. op dat de Commissie
door een dergelijk voorstel niet al
leen haar bevoegdheden zou over-
schrijden zij mag, zo meent men,
alleen bemiddelen in het conflict
Nederland—Republiek, heeft met de
overige deelstaten niets van doen
en mag alleen voorstellen indienpn
als de betrokken partijen daar bei-
de om vragen doch men zou een
dergelijk voorstel met het oog op
het constuctieve werk dat momen
teel te Bandoeng wordt verricht
verregaand ontactisch achten.
Is dit alles reeds meer dan vol
doende om de spanning op peil te
houden, deze wordt ook nog gevoed
door de verwarde situatie in de re
publiek, waar naar aanleiding nog
steeds van de .Soeripno-affaire en
de daaruit voortgevloeide moeilijk-
heden, de partijen en belangenstrijd
steeds feller sehijnt op te laaien.
In dit verband is het zeker inte-
ressant te releveren, wat dezer da
gen door een vooraanstaand repu-
blikeins journalist in het dagblad
..Soember" werd geschreven. Hij
zegt, dat de besprekingen over een
nationaal program mislukt zijn om
dat het links geefhienteerde en zeer
machtige ..Front Demokrasi Ra'jat"
de oppositie dus, de.contacten met
de Sovjet Unie wil pousseren Hij
beschrijft hoe corrupteurs, profi-
teurs en avonturiers, zich bij het
..Front Demokrasi Ra'jat" hebben
aangesloten en onder leuzen als
„Voor Staat en Volk", „Voor de
ware democratie" e.d hun eigen
posities en voordelen trachten te
verbeteren, In het besef, dat door-
voering van de rationalisatie hun
corrupties aan het licht moet bren
gen, hetgeen hun hoge posities in
gevaar zou brengen en hun auto's
en voor wat sommige generaals
betreft hun sterren en strepen
zou kunnen kosten. ®e republikein
schrijft letterlijk: „Twisten, weder-
zijdse beschuldigingen, en egoisti-
sche belangen zijn de oorzaken ge
weest dat het resultaat der bespre
kingen tussen de vertegenwoordi-
gers der pju-tij&n voor een Natio
naal Program een grote nul is ge
weest. Indien dus het Indonesische
volk momenteel een advertentie
moet plaatsen, moet deze aldus lui-
den: ,,Gezocht: eerlijke leiders".
De reis van Soekarno naar Suma
tra doet onwillekeurig de vraag
stellen, hoe de situatie is, in dit ge
deelte van de republiek Het Chi
nese blad „Min Pao'"'deed ons on-
verdacht getuigenis aan de hand.
Het schreef: „Een ambtenaar van
het ministerie van voorlichting op
Sumatra, die kortelings op zijn
doorreis naar Djocja te Batavia is
aangekomen, heeft ons omtrent de
huidige situatie aldaar o.a. het vol-
gende verteld:
„De economie in de republikein-
•se'gebieden op Sumatra en vooral
ii* Sumatra's Westkust is reeds ge
durende twee maanden sterk ach-
teruit gegaan. De' prijzen van voe-
dingsmiddelen en andere artikelen
zijn tot 500% gestegen, zodat het
volk bijna geen kleren mew draagt;
daarentegen is een zekere* divisie-
commSndant In het bezit van 4
auto's.
„De financigle situatie Is, sedert
het leger eigen muntbiljetten mag
drukken, zeer slecht Tot op heden
zijn er reeds 10 soorten geld op Su
matra door het leger uitgegeven
Zodra er nieuwe biljetten uitgegej
ven worden, is het oude niet meer
geldig, waardoor de moeilijkheden
der ingezetenen vermeerderd wor
den.
De eenheid, die reeds hecht en
sterk was, wordt verscheurd door
onderling wantrouwen De scheuring
is ontstaan doordat leiders hun be
voegdheden ten eigen bate uitbui-
ten-, dan wel door het optreden van
onbekwame mensen. Het Bestuurs-
colilege van Sumatra's Westkust
heeft reeds moeite gedaan om deze
scheve verhouding te verbeteren,
maar een duidelijk vruchtdragend
resultaat ten voordele van het volk
is nog niet te bespeuren. Het volk,
dat zich in deze moeilijkheid be-
yindt, heeft geen vertrouwen meer
in hun „leiders". Onder het volk
bevlnden zich mensen, die deze
onrechtvaardige toestand niet meer,
langer kunnen verdragen, zodat zij
de volgende „cri de coeur" uiten:
..Beter weer door de Nederlan-
ders overheerst, dan overheerst
door de republiek" Het nieuws
van de recente kom'st van Soekar
no hergeeft het volk echter het ver
trouwen in de republiek en het
hoopt dat de leiding snel en beleid-
vol zal optreden".
EtCOCHT
WOENSDAG 23 JUNI
HILVERSUM II: 7.45 Een woord
voor de dag; 8.15 Gewijde muziek;
9.00 Ochtendbezoek bij jonge zie-
ken; 9.35 Werken van Brahms; 10.30
Morgendienst; 11.00 Clavecimbel;
11.15 Hoorspel; 12.00 Zang-recital;
12.33 Cello en orgel; 13.15 Van Ra-
meau tot Ravel; 14.00 Engelse koor-
werken. 15.30 Vioolrecital. 16.15
Voor de jongens en meisjes. 17.45
De oerwoude'n van Sumtra. 18.05
Nederlandse koren en korpsen. 18.30
Sprookjes. 19.30 Internationale ten-
niskampioenschappen. 20.05 Anjer-
dag. 21.30 Pianoduetten. 21.45 Om-
roeporkest. 22.45 Avondoverdenking.
23.15 The Masaueraders. 23.45 Slot-
accoord.
HILVERSUM I: 7.15 Ochtendgym-
nastiek. 7.30 Selectieprogpamma. 8.18
Lichte morgenklanken. 9.00 Operette
klanken. 10.00 Morgenwijding. 10.20
Onze keuken. 10.30 Als de stofzui-
ger zwijgt. 11.00 Populair non-stop.
12.38 Lunchconcert. 13.20 Orgelspel.
14.00 Gesproken portretten. 14.15
Omroeporkest. 15.00 Hoorspel. 15.35
De Regenboog. 18.15 Het stond in
de krant. 17.35 Silvestri-kwartet.
18.20 Gram.platen. 18.30 Voor »de
Ned. Strijdkrachten. 19.30 Voor de
jeugd. 20.15 M«Iando en orkest. 20.45
Hoorspel. 21.35 The Ramblers. 23.15
Nieuwe successen van over de
Oceaan. 23.45 Rustige avondklanken.
60. De kaasvader is altijd $en wijs man, die
met zijn kaasdragers best praten kan. Hij zei:
mannen, zoals u begrijpen zult, die lege plaats
moet worden aangevuld. Anders gaat de ka^s-
markt niet door. Ik voor mij, ik ben er dus voor
dat Jan Klaassen, althans voor deze dag,
als kaasdrager assisteren mag; maar dan, zei
de oudste tasman, op de bekende voorwaarden,
die alle aspirant-kaasdragers moeten aanvaar
den: dat hij het gilde een bieravond aanbiedt.
vibd ik het goed, maar anders niet. Dus
zei hij, Jan Klaassen, je krijgt een kans, de
plaats in te nemen van kaasdrager Lans. wan
neer je, zoals is voorgeschreven, het gilde mor-
genavond een bierfuif wilt geven, Een vat van
honderd liter is genoeg; maar die fuif geven
wij niet in een kroeg. Dat doen wij in de kaas-
dragerskamer, volgens traditie; dan hebben wij
niks te maken met de politie. Behalve voor
bier, om te lessen onze dorst, zorg je ook voor
broodjes met worst, terwijl tenslotte ook nog
is voorgeschreven, dat je alle gildebroeders een
pijp met tabak moet geven. Je weet wel, van
die lange C^ludse pijpen, allemaal voor jouw
rekening, dat zul je wel begrijpen. Zeg op,
neem je de voorwaarden aan? Dan zal daar
officieel aan het gjlde mededeling van worden
gedaan. -=- Olreit, zei Jan Klaassen, laten wij er
maar niet langer over zeuren; ik neem het
aan en het zal precies zo gebeuren.
