WESTELIJKE GEALLIEERDEN LATEN
ZICH NIET INTIMIDEREN
Bijna 5V2 millioen Nederlanders
Woensdag 7 Juli naar de stembus
Voor Alkmaar omgeving
IN BELGRADO
gaat alies zijn tjfewone gang
POUT!EKE VECHTPARTIJ
IN BULGAARS VLIEGTUIG
Melkvande bon
35 jaar Militaire Luchtvaart
200.000 meer dan in 1946
NOTA AAN MOSKOU
Demonstratie te Praag ten gunste van Tito
Met een dode en twee gewonden
in Istanboel gel and
Gaat Clay heen?
Herdenking in de Ridderzaal
Amsterdam heeft
half millioen kiezers
LES DER HISTORIE
Dissidenten kwamen
en gingen
HooMredacteur H. N. Smita,
rayonredacteur' Fr. Otten.
KrecteurE. J. M. Stumpel
Aboanementsp rijs 3.75 per
kwartaal; 1.30 per maand.
Advertentie-prijs per editie
13 c. p. mm.; minimum 2.50;
in alle edities 26 ct. per mm.;
minimum 4.-; Fam.ber. 20 c.
p. mm.; in alle edities 30 ct.
DONDERDAG 1 JULI 1948
BUREAUX:
Debat in het Britse Lagerh
Britse pers; Terugtrek-
ken is catastrophaal.
LONDEN, 30 luni '48 (Reuter en A.P.) Ernest Bevin, de Engelse
minister van buitenlandse zaken, heeft gisteren tijdens een debat
'n het Engelse Lagerhuis over de toestand in Berlijn verklaard,
Tat de Gewestelijke Geallieerden een rechtstreekse stap bij het
remlin overwegen ten einde te trachten de Berlijnse crisis tot
een oplossing te brengen. Antwoordend op voorstellen van An
thony Eden voor een gecombineerde Anglo-Frans-Amerikaanse
nota aan Moskou, zeide Bevin: „Het voorstel van Eden om op
het geschikte ogenblik stappen in Moskou te ondernemen, staat
ons zeer sterk voor de geest". Van een zijde, die nauwe verbin-
dingen onderhoudt met de regeringen," werd vemomen, dat de
drie westelijke mogendheden reeds overleg plegen in d.e vorm
en de bewoordingen van de nota. Volgens berichten uit Parijs
heeft Frankrijk aan Amerika en Groot-Brittannie voorgesteld om
gezamenlijk pogingen te doen, de Russische blokkade van Ber
lijn te doorbreken.
Eden; ,,Wij laten ons
niet bang maken."
Bevin; ,,Onze zenuwen
houden het uit."
Marshal: Wij blijven!
Nu de Russen geen stroom meer leveren, ligt ook het radiobedrijf
in West-Berlijn stil Derhalve zijn door de bezettende mogend
heden in hun sectoren jeeps ingeschakeld, die voorzien zijn van
luidsprekers, waardoor de bevolking niet eenzijdig is aangewe-
zen op het Russische nieuws. De jeeps doen regelmatig de ronde
door de ruinen-stad en houden het publiek op de hoogte van
iedere wijziging in de gespannen situatie.
I
Oud-minister
in het ongelijk
JHR. v. VREDENBURCH
volgende week
naar ons land
NOORS SCHIP
stoot op zeewering
bij Westkapelle
imWi
23 Juni is de trein Batavia—Bandoeng 3 km. ten Oosten van
Tjikamerak gederailleerd als gevolg van sabotage. Onmiddellijk
na de ontsporing werd de trein beschoten door een bende die
van vuurwapenen was voorzien, tengevolge waarvan enige do-
den en gewonden zijn te betreuren. Direct na het gebeuren werd
met man en macht gewerkt om de trein weer op de rails te krij-
gen. Overzicht tijdens deze werkzaamheden.
Het aantal stemgerechtigden
voor de verkiezing van leden
der Tweede Kamer op 7 Juli
aanstaande, bedraagt voor het
gehele land 5.444.785. Ter ver-
gelijking diene, dat voor de
Tweede Kamerverkiezingen van
1946 5.229.927 personen op de
kiezerslijsten stonden inge-
schreven, voor 1948 dus een
toename van meer dan 200.000
kiegerechtigden.
391.979 (381.303)
329.097 (295.168)
269.760 (265.991)
346.967 (337.277)
502.956 (493.711)
Het aantal kiezers in de onderscheidene kieskringen is bij de
aanstaande Tweede Kamerverkiezingen als volgt:
's-Hertogenbosch325.203 (311.369)
Tilburg 275.950 (264.145)
Arnhem314-630 (306.718)
Nijmegen259.135 (251.649)
Rotterdam (gemeente)
's-Gravenhage (gemeente)
Leiden
Dordrecht
Amsterdam (gemeente)
Den Helder238.103 (232.539)
Haarlem 319.461 (307.022)
Middelburg 155.099 (149.845)
Utrecht313.917 (304.566)
Leeuwarden261.884 (259.681)
Zwolle 359.958 (350.002)
Groningen274.860 (260.732)
Assen 144.308 (142.817)
Maastricht341.042 (327.972)
De tussen haakjes geplaatste getallen zijn die van de Tweede
Kamerverkiezingen 1946.
Kieskring
I
Kieskring
II
Kieskring
III
Kieskring
IV
Kieskring
V
Kieskring
VI
Kieskring
VII
Kieskring
VIII
Kieskring
IX
Kieskring
X
Kieskring
XI
Kieskring
XII
Kieskring
XIII
Kieskring
XIV
Kieskring
XV
Kieskring
XVI
Kieskring
XVII
Kieskring XVIII
Vandaag, Donderdag, gaat voor
de gerste maal een eskader
straalvliegtuigen over de
Oceaan. Zes de Havillanc
Vampire-vliegtuigen van de
Engelse luchtmacht vertrekken
vandaag van Hampshire naai
Canada en de V.S. De Vampi
res zullen deelnemen aan oefe-
ningen van de Amerikaanse
luchtmacht
Nieuuu
Noordhollands
Buiten God is *t
nergens veilig
(Vondel)
ALKMAAR: Langestraat 42 A,
Tel. 2046 (adm.), 2047 (red.)
K 2200.
HOORN: Draalsingel 59, Tel.
4243 (K 2290) 2 lijnen.
DEN HELDER: Keizerstraat 89
Tel. 2800 (K 2230).
SCHAGEN Molenstraat 52,
Tel. 459 (K 2240).
Bank: Noorderbank
Maarschalk Sokolowsky, waarin de
hoop werd uitgesproken, dat de
spoorwegverbindingen en de verbin-
dingen per schip en auto spoedig
hersteld zouden zijn.
„Ik laat mij niet bedriegen door
woorden", verklaarde Bevin. „Xk
neem echter ook niet zonder meer
aan, dat alles wat zij zeggen, ver-
keerd is. Men moet het juiste mid
den zien te vinden, doch ik zal zeer
gelukkig zijn, als de eerste trein
weer loopt en de schuiten de Elbe
weer afvaren."
Over 't algemeen juicht de Britse
pers de rede van Bevin over de
crisis in Duitsland warm toe.
Vele bladen maken echter weer
met nadruk melding van de „ernsti-
ge consequenties indien der Weste-
lijk geallieerden zich zou terugtrek-
ken".
..Manchester Guardian": Sokolofs-
ky heeft Robertson in milde termen
De leider van de Engelse oppo-
sitie Anthony Eden drong er bij
zijn regering tijdens het Lagerhuis-
debat van gisteren op aan, Moskou
te doen weten, dat „wij niet bereid
zijn ons door bruut geweld of chan
tage te laten intimideren". Eden
ging na, wat naar zijn mening de
gevolgen zouden zijn, indien beslo-
ten werd de strijdmacht der Weste
lijke Geallieerden uit Berlijn terug
te trekken. Hij concludeerde, dat 'n
terugtrekking uit Berlijn de Russi
sche regering alleen maar zou ster-
ken in het geloof, dat verder druk
verder toegeven ten gevolge zal
hebben, totdat op het laatst cor:
positie moet worden ingenomen, die
oorlog onvermijdelijk maakt.
Bevin, die vervolgens aan het
woord kwam, verklaarde, dat de
blokkade van Berlijn in strijd is
met de viermogendhedenverdragen.
Hij beschuldigde de Russen ervan,
dat zij een zenuwenoorlog voerden
in Berlijn en zeide: „Ik geloof, dat
geprobeerd heeft te nnderzoe-
ken hoe lang onze zenuwen het zou
den kunnen uithouden, niets wijst er
nog op, dat zij kapot zullen gaan.
Bevin verklaarde, dat de Weste
lijke mogendheden besloten hebben,
per vliegtuig voedsel naar Berlijn
te brengen en dat de plannen om de
stad door de lucht g e h e e 1 van le-
vensmiddelen te voorzien, met grote
spoed zijn uitgevoerd.
„De Britse regering en de Weste
lijke Geallieerden zien geen alter-
natief tussen dat en overgave en
niemand van ons kan overgave aan-
vaarden. Engeland is bereid de po
gingen Van de Grote Vier om de
Berlijnse crisis te regelen, te her-
vatten, zo gauw de transportblok-
kade opgeheven zal zijn", aldus
Bevin.
„De eerste stap, die genomen
dient te worden. is schikkingen te
treffen, om de 2'/, millioen mensen
in onze sector in Berlijn te voeden,
zo gauw de beperkingen in het ver-
voer opgeheven zullen zijn. zal deze
ogenblikkelijke crisis afgelopen
zijn."
Bevin berichtte tevens, dat er in
de Russische zone een nieuwe na-
tionaal-democratische partij wordt
opgericht, die de ex-nazis moet aan-
trskkon
„De Westelijke Geallieerden", zei
hij, „maken zich uit veiligheids-
oogpunt ernstig bezorgd als zij zien
hoe bekende ex-nazis in deze semi-
nationalistische partij worden bij -
eengebracht.
„Wij kunnen de kloekmoedige
Berlijnse democraten, die thans wei-
geren zich te voegen naar de Rus
sische pressie, niet aan hun lot
overlaten", verklaarde hij. „De mo-
raal van de grote Berlijnse bevol-
king is uitstekend en zij is vastbe-
sloten liever alle ontberingen te
doorstaan, dan zich te schikken in
de Russische overheersing: zij moe-
ten onze meest volledige steun heb
ben."
Bevin sprak over de brief van
geantwoord. Doch zijn brief is cy-
nisch en zou kunnen blijken niets te
betekenen. Wij zullen geloven, dat
de Sovjet-Unie vriendschappelijke
bedoelingen heeft indien de eerste
trein zich in beweging zet naar Ber
lijn en de aken op de Elbe varen.
„Daily Telegraph": Een terugtrek-
ken zou in het bijzonder ondenk-
baar zijn met het oog op de bewon-
derenswaardige houding der Berli.i-
ners van de drie Westelijke sectoren
in deze tijd van spanning.
„News Cronicle": Wij hebben
nooit twist met de Sovjet-Unie ge-
zocht en zullen die nooit zoeken.
Doch te Berlijn hebben wij een
punt bereikt waaraan wij niet voor-
bijgedreven mogen worden. Dit
moet de Sovjet-Unie nu duide-
lijk zijn.
..Daily Mail": De impasse kan
slechts door oorlog overwonnen
worden, indien de Sovjet-Unie
blijft trachten de Wer>elijke gealli
eerden uit Berlijn te verdrijven.
WASHINGTON, 30 Juni. (AP).
De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken heeft gisteren ver
klaard: „Wij zijn van plan in Berlijn
te blijven, ongeacht de Russische
blokkade".
Marshall verklaarde voorts, dat
een maximaal gebruik zal worden
gemaakt van luchttransport, tenein-
de de bevolking te bevoorraden.
HET STEEKSPEL BERL'JN
Sbroomhoevoer naar
W-Berlin afgesneder
Voedselaanvoer
door Am.Nel#mactrt
oorwegen
_^r
ftuss. doel is
oeheel Berlijn
ponder Rus*
console
u»s. voedsel
blokkade
interna*.
Pal-rouitVeri
ICARTO-4864
In Belgrado is het rnstig, de
arbeiders gaan gewoon als altijd
naar hun werk, de scholen zijn
geopend. In de winkels en op de
pleinen ziet men de portretten
van Tito en Stalin naast elkaar.
Nergens heerst enige nervositeit.
De radio maakt melding van een
a.s. voetbalwedstrijd tussen Joe-
goslavie en Bulgarije en verstrekt
nieuws over het a.s. communis-
tische congres op 21 Juli
Over een verplaatsing van het
bureau van de Kominform hoort
men niets meer. Het enige nieuws
is, dat het tweemaandelijks blad
van de Kominform niet meer in
Belgrado gedrukt zal worden.
2000 Joego-Slavische gymnasten,
die tot de orgarrisatie Fyzkultura
behoren en die naar Praag gekomen
waren om deel te nemen aan het
congres van de Sokols, hebben
Woensdag in de straten van Praag
gedefileerd, roepend Leve kame-
raad maarschalk Tito.
Op het Wenceslasplein hebben de
toeschouwers geantwoord met Hoe-
ra voor Tito.
Maarschalk Tito heeft Woensdag
een bezoek gebracht aan weder-
opbouwcomplexen nabij Belgrado,
aldus meldt Radio Belgrado.
De bekendmaking werd in Lon-
den door het officiele Joego-Slavi
sche persbureau beluisterd. Dit is
de eerste aanduiding, waar Tito
zich bevindt, sedert door de Ko
minform enige dagen geleden een
aanval op hem gedaan werd.
Tito was vergezeld van regerings-
personen uit Kroatie. Hij sprak met
jongens en meisjes van de Bouwers
van een nieuw Belgrado-organisatie
dei bezig zijn met de bouw van een
hotel en hij werd ..geestriftig be-
nieuw regeringsgebouw en een groot
groet" aldus de radio.
De Joego-Slavische communis-
tische leiders hebben Woensdag
vastberaden de onafhankelijkheid
van hun land geproclameerd en
een oproep gedaan tot de vorming
van een Balkan-biok, dat „het
Albaanse, het Bulgaarse en het
Joego-Slavische volk op het be-
ginsel van nationale geltjkheld
verenigt."
Het programma werd voorge
steld door de centrale commissie
van Joego-Slavie, waarvan Tito het
hoofd is, en zal op het vijfde na
tionale communistische congres, dat
21 Juli in Belgrado bijeenkomt be-
handeld worden.
Het werd slechts enkele uren,
nadat de centrale commissie de
scherpe veroordeling van de door
Tito en zijn regering gevolgde po-
litiek door de Kominform als „leu-
gen en laster" bestempelde, in het
partij-orgaan Borba gepubliceerd.
ISTANBOEL, 1 Juli (AP)
Gisteravond is op het vliegveld
Istanboel een vliegtuig geland,
waarin een bloedbad had plaats
gevonden. Het toestel was afkom-
stig nit Bulgarije. De piloot was
gedood en twee leden van de be-
manning waren gewond. Volgens
beambten van het vliegveld zou
den communisten en anti-com-
munisten een hevige strijd heb
ben gevoerd in de lucht boven
hun vaderland.
Zeventien van de 20 personen, die
zich aan bpord van het toestel be-
vonden, waren passagiers, die gis
teren van Varna naar Sofia ver-
trokken waren.
Getuigen op het vliegveld ver-
telden voorts. dat met alien uit
Bulgarije vluchten wilden, doch dat
verschillende personen na de lan
ding verklaard hadden, dat zij com
munisten waren en terug wensten
t6Aan boord van het vliegtuig
moesten zij zwichten voor't wapen-
geweld dat door de anti-commu-
nisten gebruikt werd. De anti-com-
munisten doodden de piloot en ver-
wondden de twee leden van de be-
manning kort na het opstijgen. Hier-
na nam een vroegere officier van
de luchtmacht het toestel over en
zette koers naar Istanboel, waar hij
eerst na zes gevaarlijke landmgs-
pogingen er in slaagde het toestel
op de begane grond te brengen. Ter-
stond na aankomst brak wedeiom
een vechtpartij uit tussen de poli-
tieke tegenstanders aan boord van
het toestel en de politie moest ge
weld gebruiken om hieraan een
einde te maken.
De president van de Amsterdam-
se rechtbank, deed uitspraak in de
zaak, waarbij mr. G. J. van Heuven
Goedhart de heer A. H. Lunshof in
kort geding had gedagvaard.
Hij achtte het door mr. van Heu
ven Goedhart gevraagde verbod
niet gerechtvaardigd, daar, naar hij
iVi het vonnis had neergelegd, „ae
grenzen van het geoorloofde niet
waren overschreden" en veroordeel-
de de eiser in de kosten van het
geding, zijnde f 20.—.
BATAVIA, 30 Juni (Aneta).
Jhr. mr. H. F. L. van Vredenburch
zal in de loop der volgende week
naar Nederland vertrekken om met
de regering overleg te plegen over
de huidige toestand in de onder-
handelingen en ter nadere bepaling
der instructie van de delegatie van
het koninkrijk. De heer T. Elink
Schuurman, hoofd der directie
Verre Oosten van het Min. van Bui
tenlandse Zaken, zal de heer van
Vredenburch tijdens diens afwezig-
heid vervangen als vice-voorzitter
der Ned. delegatie.
De minister van Landbouw,
Visserij en Voedselvoorzienlng
heeft, naar officleel wordt mede-
gedeeld, besloten In afwachtlng
van een definitfeve beslissing,
welke eerst in het najaar kan
worden genomen, wanneer meer
gegevens bekend zijn over de
vooruitzic.hten voor de krachtvoe-
dervoorziening en de uitkomsten
van de teelt van ruwvoedergewas-
•sen met ingang van Donderdag
1 Juli (heden) de distributie van
consumptiemelk en consumptie-
melkproducten voorlopig op te
heffen.
Voor aflevering van melk, be-
stemd voor verwerking b.v. tot con-
sumptieijs, chocolademelk e.d. blijft I
het stelsel van toewijzingen tot na-
der order gehandhaafd. Bestaande
melkverwerkingsverboden, zoals b.v.
he verbod tot het verwerken van
melk in brood blijven eveneens ge
handhaafd.
De verwachting bestaat, dat ook
gedurende de aanstaande herfst en
winter de opheffing van de melk-
distributie gehandhaafd kan blijven,
Er kunnen zich echter omstandig-
heden voordoen, zoals b.v. een te-
genvallende melkproductie of een
belangrijke toename van het ver-
bruik. welke mede met het oog op
de belangen van onze export van
zuivelproducten de wederinvoering
van de melkdistributie noodzakelijk
zouden kunnen maken.
De zuivelbedrijven en melkinrich-
tingen zullen van het bedriifschap
voor zuivel nader administratieve
voorschriften ontvangen.
LONDEN, 1 Juli (AFP) Vol
gens de ..Daily Mail" doen te Frank
fort geruchten de ronde, dat gene-
raal Lucius Clay als Amerikaanse
militaire gouverneur in Duitsland
vervangen zou worden door gene-
raal Albert Wedemeyer.
Het Noorse stoomschip ..Jupiter
van de rederij Bergenske in Bergai
(Noorwegen), metende 2471 ton,
komende van Antwerpen, is van-
nacht op de zeewering van West
kapelle gestoten. De ..Jupiter is
door de sleepboot ..Adnaan Letzer
in de haven van Vlissingen gesleept
De schade is nog onbekend, maar t
schip maakte water.
Het schip heeft ernstige schade
aan de voorsteven gekregen. In de
voorsteven waren voor de derde-
klas-passagiers slaapplaatsen aan-
gebracht. Deze slaapplaatsen zijn
vernield; een passagier werd ge
wond.
YVoensdagavond werd in de
Ridderzaal te 's-Gravenhage een
plechtige herdenkingsdienst ge-
houden ter gelegenheid van het
35-jarig bestaan der militaire
luchtvaart in Nederland.
Bii de talrijke aanwezigen be-
vonden zich de Minister van Oorlog
Luit Kol A H. J. L. Fievez; de
heer M. van' Meel, vliegtuigbouwer
en vlieger uit de beginpenode; Ad-
miraal Heeris, in Londen na 1940
directeur L.S.K., Koionei milaardt
Sacre eerste commandant Militaire
Luchtvaart; de heer W. Versteegh.
oud-commandant Vliegschool Soes-
terberg; dr. A. pl?tsma"'
H Damme, voorzitter der KomnK-
lijke Vereniging voor Luchtvaart
deputaties van alle onderdelen der
luchtmacht en een groot aantal mi
litaire en burgerautonteiten
Deze herdenkingsdienst werd ge-
mmmm#
Ter verduidelijking diene, dat bij
deze becijfering als basis is geno
men de kiezerslijsten, welke in elke
gemeente volgens de wet, op 22 Fe-
bruari van dit jaar moesten wor
den vastgesteld. In bovengenoemde
getallen is het aantal kiesgerechtig-
den, ingeschreven bij het Centrale
Bevolkingsregister te Den Haag,
begrepen In 1948 bedraagt dit aan
tal 20.476 (personen zonder vaste
woonplaats, zoals schippers)
De gemeente, met het grootste
aantal stemgerechtigden, is Amster
dam met 502.956. Voor de eerste
maal heeft Amsterdam een aantal
kiesgerechtigden personen van meer
dan een half millioen De twintig
gemeenten met het girootst aantal
deze
Rot-
stemgerechtigden zijn in
volgorde: Amsterdam 502.95b.
terdam 391.979, Den Haag 329.097,
Utrecht 109.085, Haarlem 94.751
Groningen 78.680, Eindhoven 69618,
Tilburg 60 638, Enschede 59.464, Ni]-
megen 59.234. Arnhem 58.118, Lei
den 51.544, Hilversum 50.694, Apel
45.701,
41 452.
40.289
doom 47.928, Leeuwarden
Breda 45.583. Dordrecht
Maastricht 40.890, Schiedam
en Delft 35.374.
Van de 1017 gemeenten in Neder
land heeft een drietal minder dan
200 kiesgerechtigden op de lijst
staan. Overslag in Zeeland is de
kleinste met 147 kiesgerechtigden,
Serooskerke op Schouwen heeft 154
en Bemelen in Limburg heeft 159
kiesgerechtigden.
houden in aansluiting op de onthul-
ling van het gerestaureerde monu
ment voor gevallen kameraden,
welk monument Z. K. H. Prins
Bernhard des morgens onthulde. De
eerste spreker hoofd-leger-aalmoe-
zenier kolonel H. J. J- M van
Straelen memoreerde de oorlogsda-
gen van Mei 1940, toen de Neder-
landse Luchtmacht zulke gevoelige
klappen kreeg, maar desondanks
zich moedig verweerde tegen de
vijand; het gehele wapen kreeg
voor de door hem bewezen moed,
beleid en trouw van Generaal Win-
kelman de Militaire Willemsorde.
De goede geest van het wapen
bleek in het uur der beproeving.
Vervolgens zong het Koninklijk
Mannenkoor „Die Haghe Sanghers
twee liederen van Da Palestrina.
Generaal Majoor C. Giebel, chef
luchtmachtstaf bracht hulde aan de
nagedachtenis van Generaal Snij-
ders, die in 1913 de Militaire Lucht-
vaartcommissie instelde Kort na-
dien werd tot oprichting der lucht-
vaartafdeling besloten. Ernstige ge-
varen dreigden, toen reeds in het
eerste jaar van haar bestaan de we-
reldoorlog uitbrak, ten gevolge
waarvan de nodige materialen zeer
moeilijk waren te verkrijgen. Des
ondanks groeide het vliegtuigen-
park, mede ten gevolge van het
feit, dat een aantal Duitse vliegtui-
gen werd ge'interneerd.
In dit verband noemde de gene
raal de naam van de toenmalige ka-
pitein der genie Wallaard Sacre,
die de grondslagen van de militaire
luchtvaart legde. De golf van paci-
fisme na het sluiten van de vrede,
had tot gevolg, dat het Jonge
luchtwapen in zijn natuurlijke groei
werd gehinderd. Zo kon het ge
beuren, dat tegen 1940 ons land in
de lucht onvoldoende bewapend
was. Toch stond het moreel van
onze vliegers op hoog peil, zodat in
de oorlogsdagen van Mei 1940 deze
vliegers zich door moed en behen-
digheid onderscheidden. Een veel
groter aantal Duitse dan Neder-
landse vliegtuigen ging verloren
Typerend was, aldus spr., dat de
..Luftwaffe" zich op 10 Mei nog
meer tegen ons land dan tegen Bel-
gie en Frankrijk keerde. Ook de
luchtdoelartillerie leverde zeer ver-
dienstelijk werk. Dank zij het feit,
dat onze vliegers een zo groot aan
tal Duitsers vernietigde, heeft En
geland in „The Battle of Britain"
kunnen overwinnen, zo zeide Gene
raal Majoor Giebel.
Ook in Engeland bleef de be-
kwaamheid der Nederlandse vlie
gers op hoog peil. Zij onderscheid
den zich in velerlei takken van de
luchtmacht.
..Die Haghe Sanghers" zongen
vervolgens de militaire vliegermars
..Soesterberg"
Het slotwoord werd gesproken
door de hoofdlegerpredikant Kolo
nel Ds. A. T. W. de Kluis, die een
gedenkwoord aan de gevallenen
wijdde en bracht de plicht der le-
venden in herinnering.
Tot slot zongen „Die Haghesan-
I ghers" het ..Wilhelmus".
De GROEP-WELTER is niet de
eerste en zal ook niet de laatste
groep dissidenten zijn, die poogt af-
breuk te doen aan de kracht en de
eenheid van onze grote politieke
organisatie, de K.V.P. Waartoe dat
dissidentisme geleid heeft en wat er
de bittere resultaten van waren,
leert ons de klare taal der cijfers.
Daaruit blijkt, dat alle dissidente
groepjes er wel in slaagden splin
ters te slaan van de hechte rots
van onze politieke eenheid, doch
dat deze laatste onwankelbaar bleel,
terwijl de dissidenten een roemloos
einde vonden in de vergetelheid.
In 1922 behaalde de RKSP 874.745
stemmen; de dissidenten-groepen
Lijst Arts 15.830 en NKP 13.499
stemmen De RKSP behaalde 32 ze-
tels, doch zou, wanneer de stem-
men van deze twee groepjes met
voor haar verloren waren gegaan,
direct 33 zetels gekregen hebben
plus nog een restzetel, nog-wel ten
koste van de Staatkundig Gerefor-
meerde Partij, die destijds oorzaak
was, dat het Gezantschap bij het
Vati'caan werd opgeheven. Het dis
sidentisme kostte ons toen dus twee
Z0InSi925 behaalde de RKSP 30 ze
tels en de RKVP (dissidenten) 1 ze-
tel (resp. RKSP 883.333 st. en
RKVP 36 571 St.)
In 1929 kreeg de RKSP met
1 001.589 st. 30 zetels. De Dissiden
ten van dat verkiezingsjaar de
RKVP en de RKBP behaalden resp.
23.804 en 3 369 st., doch geen enkele
zetel; hunstemmenaantal zou de
RKSP echter de 31ste zetel bezorgd
hebben, die toen aan de Communis
ten ten goede kwam. Zo hielpen de
katholieke dissidenten, die in 22 de
papenvreters van de Staatk. Ger
Partij aan een zetel hielpen, in 29
de communisten van de groep-
Wijnkoop aan hun enigste zetel.
In 1933 waren er maar liefst v l e r
katholieke dissidentengroepen; de
outers waren toen. RKSP 1.03 l.JM
st 28 zetels, RKVP 40.894 St., KDP
20.427 st, RKAP 6.202 St., R.K.
Bouwvakarh. 1.330 st. Alleen de
RKVP behaalde toen een zetel, doch
de stemmen van deze gezamenlijke
dissidente groepen zou de
twee restzetels hebben opgeleverd,
die nu de Hervormd Geref. Staats-
partij en het Verbond v. Nationaal
Herstel in het parlement brachten.
In 1937 namen de KDP en de
Groep-Bouwman (kl. boeren) aan
de verkiezingen deel; zij behaalden
resp. 27 673 en 21.199 stemmen, doch
kwamen daarmee niet voor een
kamerzetel in aanmerking. De
RKSP behaalde met 1,169.867 stem-
men 31 zetels, doch zou met de
stemmen der dissidenten een zetel
meer behaald hebben, die nu aan
de Chr Historischen als 8ste zetel
toeviel."
A1 deze dissidente groepen zijn
sindsdien van het politieke toheel
verdwenen. De eerstvolgende ver
kiezingen hadden plaats in 1946,
toen de KVP de enige katholieke
politieke partij was. Het aantal ka-
tholieken, dat toen doorbraak-nei-
gingen had en op de PvdA stemde,
aismede diegenen, die aan andere
politieke partijen hun stem gaven,
is niet bij benadenng te schatten,
doch de KVP kwam met 32 zetels
als de grootste uit de bus.
De Welter-dissidenten en de met
hen sympathiserenden, dienen wel
te bedenken, dat zij
scheurmakerspolitiek weinig of
niets zullen bereiken, zoals al hun
voorgangers; dat zij zelfs in de kaart
kunnen spelen van de door hun
veel-gesmade PvdA en mogelijk
ook van flo Communisten, die zij
door het misbruik, dat zij van hun
stem zouden maken, aan een zeteltje
kunnen helpen.
En al zou Welter met zijn gene
raal in de Kamer komen, wat ge-
zien de historie van het katholieKe
dissidentisme nog zeer te bezien
staat, welk een politick roemloos
einde wacht hem dan? Hij moge
bedenken, dat wie zich aan een
ander spiegelt, zich zacht spiegelt.
In onze kiezers hebben wij echter
het vertrouwen, dat zij hun kost-
bare stem niet aan het dissiden
tisme zullen verknoeien, zulks in
het besef, dat onze staatkundige
eenheid onontbeerlijk is, vooral in
het komende tijdsgewricht, waarin
gewichtige problemen van binnen-
landse en buitenlandse politiek aan
de orde komen!
Fr. O.
