HENRI DE GREEVE:
rusteloos predikant en apostel der liefde
Een zilveren jubilaris die zich zelf
nooit heeft gespaard
Kilometers versiering met de
feesten in Amsterdam
Mar/o
Het dilemma der kentering moet
leiden tot gewetensonderzoek
Mr. Dr. KORTENHORST
aanvaardt zijn functie als
Kamerpresident
Naar een vierjarig A/sleuteI/#-pIan
voor West-Europa
Landbouwwerktuigen op de
Jaarbeurs
Schaakmeesters bekampen
elkaar aan de Oostzee
ONZEKERHEID RECHTVAARDIGT GEEN
PESSIMISME
r
Tuberculose-
bestrijding
onder't rundvee
Sprookjesstad
J
C. v. G. D. gaat
feestvieren te Djogja
Prof. dr. Rogier wijst
op gevaren
IJsberende grootmeestersf
tikkende klokken
- Lang werk in Moskou - Tito onder t
druk - Reynaud's pogingen
Een week buitenland
J
PAG. 5
NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Zaterdag 14 Augustus 1948
Wist U.v.
dat 7 van alle ge-
vallen ijpn t uberculose
bij de mens veroorzaakt
wordt door de runder-
tuberkelbqcil
dat een reagerend run
ten alien tijde open lijder
(dus besmettelijk) kan
worden
Denkt U er dan om
dat U 's winters nooit
kinderen in de stal moet
laten spelen zolang er
nog een of meer reageer-
ders aanwezig zijn
dat U daarom ook geen
rauwe melk mpet drinken
of laten drinken- aldus
de directeur van de Pro-
vinciale Gezondheidsdienst
voor Dieren in N.-Holland
Een zalm aan de haak
Politiemannen moeten
diploma hebben
Na vechtpartij overleden
Tweede slachtoffer
explosie overleden
in*EOH 7.18 u.mmw I
Gevluchte S.S.-er eindelijk
gevat
f
ALS EEN JUBILARIS zich aan een feestviering te zijner eer
onttrekt, lijkt het unfair hem in de krant met feestklanken
te achtervolgen. Maar de jubilerende priester, Henri de Greeve,
die beter dan wie ook weet, hoe onontbeerliik een commentaar
kan zijn op de mensen en dingen van de dag, zal begrijpen, dat
de lezers het hun krant hoogst kwalijk zouden nemen, als deze
ditmaal verstek liet gaan. Om de jubilaris een hefboom-actie
tegen boze krantenlezers te besparen, zullen we derhalve van
de nood een deugd maken en er een vijf minuten-feestpreekje
op wagen!
Wij schrijven geen In Memorlam
van Henri de Greeve en behoeven
daprom niet alle mogelijke data en
levensbijzonderheden op te sommen.
Het gaat er hier om, dat hij op 15
Augustus 25 jaar priester is en wij
God dankbaar moeten zijn, omdat
deze priester 25 jaar lang altijd en
overal als priester heeft gewerkt.
Dat is een grote genade voor deze
priester zelf en voor alien, tot wier
welzijn hij zijn priesterlijk werk
heeft verricht.
Het priesterschap is een verhe-
ven ambt, dat zijn drager met zware
verantwoordelijkheid belast.
Een priester behoeft niet uit te
schitteren door zeldzame talenten
opn een goed priester te kunnen zijn.
Van hem wordt allereerst gevraagd
in de geest van Christus het werk
van Christus voort te zetten op de
plaats, die God hem bij monde van
de overheid aanwijst. Heiligheid en
zielenijver zijn bij de uitoefening
van het priesterlijk ambt meer
waard dan uiterlijke gaven.
Over de heiligheid oordeelt God
alleen en onder Gods voorlichting
de Kerk, als zij een van haar kin-
deren tot de eer der altaren ver-
heft. Zielenijver is echter een meer
tastbare grootheid, die in een pries
ter de „man Gods" doet vermoeden.
En zielenijver is het, die de priester
Henri de Greeve bij al zijn werk
drijft.
Daarom is hij binnen de katho-
lieke gemeenschap de rusteloze pre-
d'kant, die als een andere Johannes
de Doper de zonden veroordeelt,
maar evenals deze boeteprediker
ons aUijd weer bemoedigend wijst
op het Lam Gods, dat de zonden der
wereld wegneemt. Hij wekt geest-
drift voor de heerlijkheid van
Christus' Kerk zo goed als bewon-
dering en liefde voor de geheimen
van Christus' Altaar, maar als hij
ons meevoert langs de Staties van
de Kruisweg en ons de lijdende
Christus toont, beluisteren wij in
zijn stem opnieuiff een echo van
dezelfde Doper, die wilde, dat
Christus altijd groter zou worden,
maar hijzelf en wij kleiner. Want
eerst als we klein zijn gelijk kin-
deren en zo zuiver, zo oprecht en
edelmoedig, zullen we het Rijk der
Hemelen binnengaan
Altijd zoekt deze priester de
zielen en hij zoekt ze overal, ook
bulten de grenzen der Kerk. En
hij geliikt op Joannes de Apostel
der liefde, als hjj de liefde pre-
dikt, die de kinderen van een
volk, ofschoon gescheiden door
geloofsovertuiging en wereldbe-
schouwing, kan samenbinden tot
een buoederlijke gemeenschap,
waarin God zijn welbehagen
vindt. Want wie de naastenliefde
beoefent, -wint het hart van God
en God whit het hart van degene,
die naastenliefde ervaart. Het tij-
delijke voordeel is gering in ver-
gelijking met de geestelijke winst,
die de beoefening der naasten
liefde aan beide partijen geeft.
En om deze geestelijke winst is
het Henri de Greeve altijd te
doen.
Hij vermaant en beschuldigt, hij
pleit, h,ezweert en bedelt, hij orga-
niseert en voert acties, hij herhaalt
zijn ideeen desnoods in honderd-en-
een variaties met egen ander doel
dan dat wij alien zullen mogen
leven in het genezende lipht \jan de
hoogtezon der liefde. Daarheen wil-
len zijn lichtflitsen ons leiden, daar-
toe ontsteekt hij voor hen. die rond-
zwalken, zijn lichtbaken bij de in-
gang van de veilige haven.
Als we in een priester de geest
en het werk van Christus moeten
terugvinden, dan zien We Hem in
deze priester als Degene, Die mede.
lijden had met de schare, Die de
parabel van de Barmhartige Sama-
ritaan predikte en Zich vol deernis
heenboog over alle ongelukkigen,
die Hij op zijn weg ontmoette.
Zulk een priester te mogen zijn,
is een grote genade en zulk een
priester te mogen ontmoeten, is het
niet minder.
Daarom danken we bij dit zilve
ren priesterjubileunj Hem, van Wie
alle goede gave voortkomt en Die
de Vader der lichten is. We zijn
God tevens dankhaar, omdat Hij
deze priester de middelen en de
talenten gaf, die hem in staat stel-
len ontelbaren te bereiken en te
bezielen.
De jubilaris, cjie zichzelf nooit
heeft gespaard in de dienst vap he!
Evangelie, danken wij oprecht voor
al zijn toewijding en offervaardig-
heid. Wij wensen hem van harte
geluk, omdat God zijn vijf-en-twin-
tigjarig priester leven* zo rijk h^eft
wiilen zegenen en wij hopen vurig,
dat deze zegen nog lang bestendigd
zal blijven. De Heer van de oogst
moge aan het gewas, door zijn die-
naar over zo'n uitgestrekte akker
geplant en met zijn zweet besproeid,
overvloedige wasdom geven. En
omdat wij weten, dat God, Die de
rijkdommen uitdeelt, voor vijf ta
lenten er tien terug vraagt, bidden
we, dat deze priester volharde in
zijn zielenijver ter ere Gods en tot
heil van vele katholieken en niet-
iJjatholieken in Nederland.
Weze zijn naam onuitwisbaar ge-
grift in het Gouden Boek van Gods
Liefde! K. J. H. Lautenschutz.
7
De hengelaar A. v. d. Bergh te
Tiel deed Donderdag een zeldzame
vangst." Een zalm van 6'/i pond wist
hij met zijn hengel in de rivier de
Waal te verschalken. Toen de vis-
ser beet had ging hij te water en
bracht de zalm op het droge.
\/OOR ONS katholieken heejt
15 Augustus altijd een heel
bizondere smaak, het is een dag
met een geheel eigen gewaar-
wording. Het is Maria's jeest.
Gods Moeder werd ten Hemel
opgenomen. Zo geloven en belij-
den wij het. Laat dat morgen
weer opnieuw tot uiting komen.
Het moet een dag zijn, waarop
wij Maria in haar heerlijkheid
op bijzondere wijze eren. Nemen
wij uan dit mooie jeest deze ge-
daphte mee uit het Evangelie,
dat maar een ding noodzakelijk
is, dat het maar op een enkel
ding aankomt: Zoals Maria ons
grote einddoel te bereiken. Niets
is het leven, niets op deze aarde
is iets in vergelijking daarmee.
MARCUS
BATAVIA, 13 Aug. (Aneta)
De commissie voor goeda diensten
heeft hedenmickdag besloten, de uit-
nodiging van de republiek te aan-
vaarden om op 17 Augustus naar
Djokja te komen tot bijwoning van
de feesten ter viering van de on-
afhankelijkheidsdag. Op 16 Augus
tus zal de commissie zich naar Solo
begeven ter bezichtiging van de
economische tentoonstelling aldaar.
BIJ DE HERDENKING van Mgr.
Ariens z.g. te Maarssen, welke
door de vrienden van mgr. Ariens
jaarlijks wordt gevierd, heeft prof,
dr. L. J, Rogier. die prof. dr. Ge
rard Brom als voorzitter van het
Ariens-comite zal opvolgen, een
rede gehouden, waarin hij tot een
gewetensonderzoek kwam, waarbij
hij sprak van het „dilemma der
kentering". Elk geslacht, zo zeidp
hij, leeft feitelijk in een overgangs-
periode van verleden naar toe-
komst, maar er zijn momenten die
duidelijk een keerpunt betekenen:
Reformatie, Grote Revolutie van
1789 en nu de twintigste eeuw.
Twee punten trekken de aandacht
in deze kentering: Oge.nschijnlijk
in tegenspraak, vormen ze toch sa-
men het probleem. Het zijn deze
vragen: Heeft het Christendom in
Europa nog toekomst, wat zal er ge-
beuren als straks in Nederland de
katholieken de meerderheid gaan
vormen?
Het verval van het Christendom
in Europa sinds 1789 is duidelijk.
De 19de eeuw met z«n opbloei van
kerkelijke kunst, is een vervaltijd
voor het Christendom .door de
massaliteit van de afval en de af-
Mr. L. G. Kortenhorst heeft
gisteren, voor de Tweede Kamev
"begon met de debatten over de
regeringsverklaring en nadat het
K.B. houdende zijn benoeming tot
Kamer-president door de griffier
was voorgelezen, zijn nieuwe
functie met de volgende rede aan-
vaard:
Volgens oud en eerbiedwaardig
gebruik aanvaardt de nieuwbe-
noemde Kamervoorzitter zijn ambt
met een daaraan voorafgaande korte
rede.
Wat gewoonte is, behoeft geen
verontschuldiging.
Staat mij dus toe de eerste maal,
dat ik in mijn nieuwe kwaliteit tot.
u het woord mag richten, uitdruk-
king te geven aan mijn gevoelens
van dankbaarheid voor he_t ver-
trouwen (onmisbare voorwaarde
voor het goed vervullen van dit
verantwoordelijk ambt) in mij ge-
steld door mij als nummer eta op
de voordracht te plaatsen en aan
Hare Koninklijke Hoogheid de Re-
gentes voor de bekrachtiging van
uw voorkeur.
Ik sprak van een oude en eer-
biedwaardige gewoonte.
Bij raadpleging der Handelingen
van de Kamer is het mij opgevallen,
dat de eerste voorzitter van deze
vergadering door een tragische in-
dispositie niet in staat is geweest
dit gebruik te vestigen.
Ik lees op biz, 3 van de Hande
lingen der vergadering van 3 Mei
1914, dat deze voorganger, Baron
van Lynden van Hoevelaken, door
Het Zweedse lid van de organi-
satie voor Europese economische
samenwerking, Hammerskjold,
deelde Woensdag op een perscon-
ferentie mede, dat deze week aan
alle landen, die aan het plan-
Marshall deelnemen, een reeks
vragen zal worcten gesteld door
de organisatie. De antwoordcn op
deze vragen zullen de gxondslag
vormen voor een vierjarig ,,sleu-
tel"-plan voor West-Europa.
De vragen, die voor einde Sep
tember moeten worden beantwoord
kunnen in vier groepen worden sa-
mengevat, en wel: 1. Hoe staat uw
regering tegenover de mogelijkheid
van het voeden van uw land in het
kader van een gezonde Europese
economie? 22. welke productie-in-
s(tanning getroost uw land zich? 3.
Zullen deze productie-inspanmngen
invloed hebben op de in- en uit-
voersituatie van uw land? en 4.
Met welke binnenlandse ontwikke-
lingen (op finnacieel of monetair
gebied of op het gebied van de ar-
beidssituatie), die de algemene eco
nomie van het land waarschijnJi.jk
zullen bei'nvloeden, wordt rekcnmg
gehouden?
Op een desbetreffende vraag deel
de Hammerskjold mede, dat geen
gegevens zullen worden gevraagd
over de nationalisatie-plannen der
verschillende landen. De op boven-
omschreven wijze geformuleerde
nationale ,,sleyatel"-plannen zullen
door de organisatie in October
worden samengevoegd tot een inter-
nationaal „sleutel"-plan, dat medio
November- aar#de E. C. A. in Ame-
rika zal worden voorgelegd. Ham
merskjold deelde nog mede, dat in
1952, in welk jaar de Marshall-hulp
eind'igt, de structuur van de Euro
pese handel als resultaat van net
plan in belangrijke mate zal zijn
gewijzigd.
De Minister van Binnenlandse
Zaken heeft bepaald, dat aan de
ambtenaren van gemeentepolitie,
die zijn aangesteld in de rang van
agent, boven de wedde, welke hen
op de datum van ingang van deze
beschikking (15 Aug.) is toege-
kend. de 3e en volgende periodieke
weddeverhogingen niet toegekend
zullen worden, indien zij niet in 't
bezit zijn van een politiediploma.
De Minister kan op voorstel van
de burgemeester bepalen, dat in
bijzondere gevallen deze regeling
geen toepassing vindt.
heesheid niet in staat was zijn me-
deled.en toe te spreken en derhalve
de fungerende president heeft ver-
zocht de bijeenkomst te leiden. Het
register der vo'orzitters van de
Tweede Kamer sinds de grondyets-
herziening van 1848 bevat "mij-
zelf inbegrepen 23 namen, een
aantal, beduidend minder dan de
gedurende deze eeuw opgetreden
ministeries, waaruit de conclusie
valt te trekken, dat aan het ambt
van voorzitter een groter bestendig-
heid eigen is dan aan dat van voor
zitter van de rgad van ministers.
De waarnemende voorzitter dezer
vergadering, mr. Terpstra, heeft
gisteren op een wijze, die ik niet
zal pogen te overtreffen, dank en
hulde gebracht aan mijn voorgan
ger, mr. J. R. H. van Schaik. Het is
mij een behaefte des harten mij
daarbij aan te sluiten en niet on-
vermeld te laten, dat hij, met 15
dienst jar en in deze functie, record-
houder is van de bestendigheid,
waarvan ik zo juist gewaagde.
Het aanzien en het ffecorum van
de volksvertegenwoordiging zijn
zeker niet alleen en zelfs niet in
hcrofdzaak van de voorzitter afhan-
kelijk. Laten wij alien ons bewust
blijven, dat de eerbied voor het
volk, wiens representanten wij zijn
ons de plicht oplegt het peil onzer
beraadslagingen hoog te houden.
Wie zelf g^en eerbied heeft gekoes
terd, zal ook niet in staat zijn die
bij anderen op te wekken.
U daarbij yoor'te gaan, zal ik niet
alleen als een voorrecht. maar meta
nog als een ere- en gewetensplicht
beschouwen.
Ik hoop en vertrouw op uw alter
medewerking om het gezag, dat van
onze beraadslagingen en besluiten
uitgaat, de eerbied en de hoge
waarde' voor de constitutionele in-
stellingen bij het Nederlandse volk
en de volkeren overzee telkens op
nieuw bewust te doen blijven.
Ik behoef u niet te verzekeren,
dat ik met een verklaarbare wee-
moed vanaf deze hoge plaats een
blik sla op het groene l^inkje, waar
ik sinds 1925 achtereenvolgens naast
Nolens, Aalberse, Goseling en Rom-
me mijn plaats in uw midden heb
ingenomen. Het kost mij enige
moeite mij in te denken, dat ik mijn
rol in de politieke kamp^plaats - ga
verwisselen voor die van neutraal,
onpartijdig en rechtvaardig kamp-
rechter over uw edele tournooien.
Ik hoop dat het mij, met de Tiuip
van de Allerhoogste. vergund moge
zijn de tradities van mijn voorgan-
gers voort te zetten en ik besluit
met de formule, wglhaast honderd
jaar geleden op 16 Februari 1849
door de Eerste Kamervoorzitter na
de grondwetswijziging, mr. J. K.
Baron van Golstein, uitgesproken:
„Mijn taak zal vervuld zijn, in
dien het mij gelukken rpag de vrij-
heid in uwe beraadslagingen onge-
schonden te bewaren en dien regel
matigen loop aan haar te verschaf-
fen, die aller gevoelen doet uitko-
men en de eindelijke beslissing op
eene gelukkige wijze voorbereidt."
En hiermede verklaar ik mijn
ambt als voorzitter van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal te aan-
1 vaarden.
schrijving van God in het openbare
leven,
Daarnaast is het beeld van een
bloeiend kathollek leven in Ne
derland; vaak geroemd, vertoont
het echter zwakke plekken. Er is
te veel „zielzorg voor nette men-
sen alleen" geweest, te weinig re-
kening gehouden met de trek naar
de grote steden en het industria-
Iisatie-proces.
Wajr priesters als Ariens en
Poels, die dit gevaar van verlies
aanvoelden, en „apostolische werk-
zaamheid in nood" begonnen, is de
afval gekqprd, getuige Twente en
de mijnstreken.
Na gewezen te hebben op 't grote
gevaar om in de strijd tegen het
communisme de Kerk met een be-
paalde maatschappelijke ordening te
vereenzelvigen. wees prof. Rogier er
op, dat we geen herhaling mogen
krijgen van wat reeds tweemaal
gebeurde: de 16de eeuw bracht de
Reformatie en eerst de 17de eeuw
het redmiddel: het devote humani^
me; de 18de eeuw kende de Revo
lutie. terwijl de Christendemocratie
die 1789 onmogelijk had kunnen
maken, eerst in de 19e eeuw kwam.
Laten we bidden dat de reddende
wijsheid nu niet in de 21ste eeuw
komt, dan is het uur der Kerk voor-
bij in het Westen. Nu in 1948 moet
een doeltreffende afweer gevonden
worden.
Ook in Nederland bestaat gevaar.
Amper 50 pet. dergenen, die hun
eerste H. Communie doen. blijft
trouw, zodat, in weerwil van het
grote kindertal. niet eens de meer
derheid gehaald zal worden.
Hoe dit te voorkomen is? Prof.
Rogier meende dat -de klank v^n
metaal geen betekenis meer mocnx
hebben in de kerk. dat allerlaagsten
en allerhoogsten daar zich als ge-
lijken moeten voelen, dat de aan-
matiging der gouden kalveren moet
ophouden. dan zal het proces van
vervreemding ophouden. Dan za\
ieder er zich weer thuis voelen."
NIET MINDER djn twaalf en
een halve kilometer stof, 12
kilometer groene slingers en
achttien kilometer palen zullen
worden gebruikt om Amsterdam
tydens de jubileumfeesten en de
inhuldiging Van koningin Juli
ana „aan te kledenlt. Nijvere han-
dpn zullen 120 kilometer zomen
naaien aan vlaggedoek en het
aanttil electriische lampen, dat
voor de feestverlichting wojdt
gebruikt is niet op 100.000 te
schatten.
Dit zijn harde cijfers, maar zij
zullen ^reemden onwerkelijk aan-
doen in de sfeer van het Amster
dam, zoals zich dat zal tonen in de
laatste week van Augustus en de
eerste week van September. De
kleuren en lichtjes van de roman-
tische versieringen zullen dan zelfs
de hardste materialist uit zijn ge-
wone doen brengen.
Alle mogelijk technische en ar-
tistieke hulpmiddelen zijn te baat
genomen om" een feestverlichting
aan te brengen die de belangrijk-
heid van de komende gebeurtenis-
sen waardig zal blijken. Uiteraard
bleven de ontwerpers en uitvoer-
ders aan een zekere soberheid ge-
bonden, in overeenstemming met
de wens van H.M. de Koningin,
maar binnen deze grens is toch
alles gedaan om Amsterdam te
tooien op een wijze zoals nimmer
te voren is geschied.
De heren C. Feltkamp, architect,
verbonden aan het bureau Publieke
werken der gemeente en belast
met het ontwerpen van de versie
ringen *voor ta gemeente aan te
brengen, heeftThierover het een en
ander verteld.
Allereerst is besloten niej; alleen
de drie grote grachten, de Heren-,
Keizers- en Prinsengracht, maar
ook epn deel van de Amstel, de
Blauwbrug en misschien pok de 20
pitoreske magere bruggen m. lamp-
jes te versieren. Bovendien zullen
behalve de Westerkerk, de Zuid.er-
kerk en de Nieuwe kerk ook de
Muiderpoort en de Haarlemmer-
poort in floodlight baden. Het Fre-
deriksplein wordt niet gaslicht gi-'-
illumineerd, de haven zal een heel
bijzondere versiering krijgen, waar-
over nog weinig gpzegd kon wor
den. Ook het monument voor Ko
ningin Emma op het Emmaplein
wordt verlicht.
Belangrijke hoogtepunten in de
versiering zal men vinden op het
Rembrandtplein, het Leidseplein,
het Koningsplein en uiteraard de
Dam. Ook Amsterdam-Noord is in
de versiering betijokken. Op zes
grote pleinen in de verschillende
stadsdelen, n.l. de Dam, het Kwa-
kersplein, het Mercatorplein, het
Museumplein, het Javaplein en het
Mosveld zullen geluidsinstallatjes
worden opgesteld, zodat iedereen in
de gelegenheid zal zijn de afscheids
rede van H.M. Koningin Wilhelmi-
na en de gebeurtenissen in de nieu
we kerk te volgen.
Er zouden natuurlijk nog tglnj-
ke Uijzonderbedgn te vertellen zijn.
zoals bijv. over de prijsvraag ten
bate van hej; Emma-kinderzieken-
huis op het Rembrandtplein, maar
het is zaak dit alles met eigen ogen
te zien, omdat het zich toch niet
laat vertellen.
Amsterdam belooft een waardige
feesttooi te dragen.
Op 1 Augustus j.l. bezocht de
75-jarige J G. R. een caf6 aan het
Westeinde te Den Haag en ont
moette daar de 50-}arige B v.,
waarmee hij een 10-tal dagen tevo-
ren ruzie had gehad. Wederom kre-
gen de mannen twist. Enigszins
onder ipvloed van s^erke drank
verlieten zij samen het cafe en zet
ten de ruzie op straat voort. R. zou
toen V, een klap m^J een wandel-
stok hebben gegeven. V. schopte R.
daarna tegen de buik. Naar aanlei-
ding hiervan is R., die aanvanke-
iijk geen dokter wilde raadplegen,
op 3 Aug. in het ziekenhuis opgeno
men, aldaar geopgreerd en in de
nacht van 5 op 6 Augustus overle
den. Het lijk werd door de polltle
in beslag genomen. Nadat sectie
was verricht, bleek dat R. tenge-
volge van perforatie in de dunne
darm, vermoedelijk veroorzaakt
door uitwendig geweld, is gestor-
ven. V. werd door de politie aan-
gehouden.
Het is een bekend feit, dat de
Nederlandse boer zich bij het aan-
schaffen van een werktuig of ma
chine altijd zeer kie^jceurig betoont.
Dit is als een voordeel te beschou
wen. Het vindt zijn osrsprong in
het veelzijdige aanbod van werk-
tuigen, waarvan hij altijd kennis
heeft kunnen nemen. Ook thans zal
het op de Najaarsbeurs, welke van
7 tot en met 16 September wordt
gehouden, gewenst zijn, dat fabsi-
kanten en importeurs aan de veel-
omvattende vraag op de juiste wijze
tegtai.oet komen.
Dui.tsland was v6^r de oorlog ge-
wend veel en goed materiaal voor
heragrarisch bedrijfsleven te leve-
ren. Alhoewel dit land met enkele
producten vertegenwoordig^ zal
zijn.'neemt het thans toch nog bij
lange na zijn vorige positie niet in.
Daarentegen zullen tal van werk-
tuigen aanwezig zijn uit Amerika,
Canada, Engeland, Zweden, Zwit-
serland, Frankrijk, Tsjecho-Slowa-
kije en onze Benelux-partner Bel-
gie.
Door deze vele buitenlandse ver-
tegenwoordigingen heeft de Kon.
Nederlandse Jaarbeurs en in het
bijzonder haar Agrarische Afdeling
een sterk intern.ationaal karakter
gekregen. Het gevolg is, dat voor
de praktijk een ruime keuze aan
wezig zal zijn, hetgeen weer de
economische zijde van het bedrijf
en daarmede de productiekosten ten
goede kan "komen.
Bovendien bleek op de uorige
beurs, dat voor de werktuigen van
Nederlands fabrikaat, behalve van
eigen agrarische kant, ook van de
zijde van het buitenland grote be-
langstelling bestond voor bepaalde
objecjen'daar deze aan hoge eiseh
voldoen. Ook dit jaar is de deel-
neming van onze eigen Industrie
weer zodanig, dat de fabrikanten
met hun producten zeer zeker be-
vredigende transacties zullen kun
nen afsluiten. Vooral in verband
met onze "moeilijke deviezenpositie
en de nog grote vraag naar werk-
tuigen, zal op deze wijze een zeer
waardevolle bijdrage voor onze
export kunnen worden geleverd.
Gisterennacht is in he* zieken
huis aan de Zuidwal te s Graven-
hage het tweede slachtoffer van de
explosie in een metaalgieterij aan
de Waldorpstraat te Den Haag, de
36-jarige BWesterhout, aan zijn
verwondingen overleden.
(Van een medewerker)
Saltsjobaden, Augustus 1948.
Er heerst spanning in Saltsjoba
den, een verrukkelijke badplaats
aan de Oostzee gelggen op een half1
uur sporen van Stockholm. Want 2u
grootmeesters in dienst van Caissa
strijden onder hoogfepanning in het
interzonale tournooi, georganiseerd
door de wereldschaakbond. Vijf
hunner zullen uitverkoren worden
om in 1949 tezamen met Keres,
Smyslov, Reshewski, Euwe en mis
schien Fine een candidaten tournooi
te spelen, waarvan de winnaar de
wereldkampioen Botwinnik mag
uitdagen.
In de speelzaal heeft men een
prachtig gezicht op de omgeving,
doch niemand heeft daar nu oog
voor. IJsberende grootmeesters,
tikkende klokken, peinzende bljk-
ken en een gnote schare tpeschou-
wers, Het is hltijd en onv.erander-
lijk de sfeer van een gigantische
schaakwedstrijd, boeiend, fascine-
rend en meeslepend. Reeds teke-
nen zich na 15 ronden de favorieten
af. Szabo, de jeugdige en sympa-
thieke Hongaar; Boleslavsky, een
der Russische deelnemers, waar-
I den, Najdorf uit Argentinie en
Bronstein, kampioen van Moskou
en een veelbelovend genie. Er wordt
gevochten aan de borden, wils-
kracht en ondernemingsgeest ma
ken de partijen tot sprankelende
duels, waaraan de scherpe wapens
van het intellect hun glans ver-
lenen.
Hieronder volgt uit dit tournooi
een schitterend staalje van schaak-
kunst.
Wit: Zwart:
Boleslavsky Book (Finland)
Siciliaanse verdediging.
1 e2e4, c7—c5; 2. Pgl—f3, d7—
d6; 3 d2d4 (modern is hier 3.
Lb5+) 3c5xd4; 4. Pf3xd4,
Pg8f6; 5. Pbl—c3, e7—e6; 6. Lfl—
e2, a7a6: 7. 0—0, Dd8—c7; 8. f2—
f4, Pb8c6r9. Lcle3, Ff8—e7; 10.
Ddl—el, Pc6xd4 (juist was hier 10.
0—0 en verder ontwikkeling
van de zwarte legermacht); 11
Le3xd4, e6e5, (geboden was hier
wederom 00; de tekstzet
wordt op grandioze wijze weerlegd).
12 f4xe5!. d6xe5; 13. Del—g3! (de
pointe!), 13Le7—c5 (het eni.
ge); 14. Ld4xc5, Dc7xc5+; lf>- Kgl
—hi (zwart staat nu reeds verloren
I schijnlijk ook Stahlberg van Zwe- 0—0 faait nu n.l. op-Txl6!) 15.
De 38-jarige S.S.-er R. G., die in
1946 uit Ijet kamp „Duindorp" bij
Den Haag ontvluchtte, werd Donder
dag in een perceel aan de Van
Diepenburchstraat opnieuw gear-
resteerd.
Ke8f8 (min of meer gedwongen,
maar plezierig is anders); 16. Pc3«—
d5, Pf6xe4; 17. Dg3xe5, Pe4—f6 (op
17 Pf2+ volgt 18. Txf2, Dxf2;
19 De7+, Kg# en 20. De8 mat). 18.
Tal—dl, Lc8—e6; 19. b2—b4i (het
begin van het einde, eenvoudig en
overtuigend is wits strategie). 19.
Dc5—c6; 20. Pd5xf6, g7xf6; 21.
Tflxf6 Tb8—g8; 22. Le2—f3. Dc6—
b6; 23. Tdl—d6, Db6--f2; 224. Lf3x
b7 (beslissend, stukverlies is nu nift
meer te pargren). 24Df2xc2;
25. Td6xe6! (pareert en passant het
mat op de onderSte lijn). Zwart
gaf op.
Het gaat met de besprekingen in Moskou
niet als men dat zich wensen zou. Er zijn
moeilijkheden over belangrijke problemen ge-
rezen en als we het Warschausche dagblad
„Zycie Warszawy" kunnen geloven, dan hjeeft
Stalin zes punten opgesteld, die de basis zouden
moeten vormen voor een eventuele eonferentie
over Duitsland. Deze punten zouden dan zijn:
1. Economische eenheid. 2. Een zelfde politieke
systeem. 3. Russische deelname aan de controle
van de Ruhr. 4. Terugtrekking van de bezettings-
troepen. 5. Een uniforme Duitse geldeenheid. 6.
Erkenning van Polen's Westgrenzen.
Zelfs als deze punten juist zijn, bevatten zij
niets nieuws. Er zijn genoeg aanwijzingen, dat
Rusland ten aanzien van de in Duitslad te volgen
politiek de zelfde houdirtg blijft aannemen. Dit
wordt bevestigd door het Russische legerdagblad
„De Rode Ster". dat o.m. schreef: ,,Het uitwerken
van een vredesverdrag voor EJjiitsland en de
organisatie van een centrale Duitse regering zijn
absoluut noodzakelijk voor het herstel van de
politieke en economisphe eenheid in dit land."
De oude argumenten, dat de Anglo-Amerikaanse
monopolies trachten de handen te leggen op de
industrie en de delfstoffen van West-Duitsland,
komen ook nu weer in dit krantenartikel op de
proppen.
Intussen is er van geallieerde zijde eveneens
verklaard. dat niet van het tot nu toe ingenomen
standpunt zal worden afgeweken en dat de els
bliift gehandhaafd: ..Eerst blokkade van Berlijn
opheffen. dan praten."
Wat zal het resultaat ziin van dit halsstarng
volhouden van het Kremlin, is met geen moge
lijkheid te zeggen. wel echter te vrezen.
De geallieerden blijven beweren, dat het geen
tweede Miinchen mag worden. maar houdt dit
in. dat herhaling der gevolgen van het eerste
Miinchen thans uitgesloten is?
Intussen is het alles behalve rustig in het land,
met welks problemen de heren in Moskou zich
de afgelopen week bezighielden.
De Duitse arbeiders protesteren en staken
zelfs om de prijzen omlaag en de lonen omhoog
te krijgen. De woede is hier en daar de Duitsers
naar de kop gestegen en deze schijnen nog
niet rijp genoeg te zijn om de democratische
methodes van de Engelsen en Amerikanen ten
voile te kunnen waarderen.
machten gekregen. Door een" vreemde ironie van
het lot, is thans de zelfde man, <Jie acht tgpgische
jaren geleden met de grootste crises in de Franse
geschiedenis te maken kreeg, geroepen om
Frankrijk van een, economische ineenstorting
te* redden. Hij heeft de vrije hand gekregen
om een programma door te voesen, dat een
economische s^abilisati.e voorstaat. Dit program
verschilt"* wel weinig met dat van zijn vqpr-
ganger, Rene Mayer, doch hij he^t meer kans
van "slagen dan Mayer, doordatr^ieze laatste
dporlopend door de Assemblee in de wielgp
werd gereden, terwijl Reynaud 'n paar maanden
voor zich heeft, gedurende welke hij geen parle-
mentaire interventie te vrezen heeft.
Reyaud zal de Franse financien, de genationa-
liseerde industrieen. de tyirgerlijke en milytaire
administraties en de nationale economie reorga-
niseren. H£j zal trachten de begroting in even-
wicht te houden.
Een aantal factoren zijn vrij gunstig voor
hem. Communistische invloed, zowel politiek als
industrieel is de laatste tijd aanzienlijk afge-
nomen. Het succes van De Gaulle's beweging
was te danken aan de reactie op de communis
tische dreiging. Nu echter blijkt, dat de consti
tutionele partijen in staat zijn op energieke wijze
aan de Franse economische moeilijkheden het
hoofd te bieden, zal de aanhang van De Gaulle
zeker verminderen. IrWjctober bij de ggmeente-
raadsverkiezingen zal dit tot uitdrukking koipen.
Het is zeker, dat de vierde republiek ,vecht
voor haar leven en dat haar strijd om zich lp
de ogen van het Franse volk en de gehele wereld
te rechtvaardigen. met grote belangstellmg,
hoewel met verschillende hoop, wordt gade-
geslagen door Moskou, Londen en Washington.
Tot slot nog even naar Palestina. waar de
Rusland" het lid van de Grote Vier is, dat de ^lot^npg^^eedT^ntet^met besprekingen.
oplossing van de kwestie Duitsland heeft gesabo- 1 1 A^£ieren hebben geweigerd rechtstreeks
teerd en als de tekeneji ons met bedriegen. nog Israel te onderhandelen en schendingen van
saboteert. Maar hoe kan men dat Duitsers aan wapenstilstand komen steeds meer voor.
het verstand brengen? dg toestand in Jeruzalem baart veel
De storm om Tito blijkt nu weer meer dan zorgen. maar ^n^ot^effe®erklaard1°dat een
een in hy bekende glas water te zijn geweest. niet op en ,hoe^®L Jacht van 25.000 man niet
Rusland overweegt een economische blokkade mternationale strijdrnacrn dse
van Jo.ego-Slavie, teneinde het regiem van Tito voWoende. zou zijn de v8orming
omver te werpen. Een rapport uy Praag ver- ^^^"^nternationaal leger de enige oplossing
blijken te zijn van de zeer moeizaam voort-
slepende Palestijnse kwestie.
De Engelsen en Amerikanen blijiKn de lucht-
brug gebruiken om voedsel en steenkool naar
Berlijn te vervoeren en brengen daarbij hoge
offers. Op Tempelhof stortte weer een skymaster
neer.
Daf generaal Clay de wet, die een meer actief
aandeel van de.arbeidsraden in het bestuur van
de industriele ondernemjngen voorzag, niet ten
ujjvoer kan leggen, zolang Duitsland nog geen
werkelijke regering heeft, in logisch. Het is
echter ook logisch, dat de Duitsers het wachten
op die regering. vertraagd door het mgpings-
verschil der grote mijgendheden. moe worden,
hoewel het onredelijk is de Anglo-Amerikaanse
bezetting hiervan de schuld te geven, daar
klaarde dat Rusland's satellieten van plan zijn,
op Joe'go-Slavie druk uit te oefenen door
controle van de'handel en zelfs door een aantal
sancties: Het belangrijkste in dit verband is de
olie, die door Tito uit Altanie, Roemenie en
Tsjecho-Slowakjje betrokken y01^- Doch Tito
heeft deze moeilijkheden vooidopig het hoofd
geboden door de aankoop varflPO milliden ton
olie in Engeland'Verder wordt aangenomen, dat
Tito van het Westen hulp verwacht ypor zyn
industriele plannen. Als de Russische^ sancties
worden gehandhaafd, zal Joego-Slavie vooral
met Italie, Zwitserland en Oostenrijk handels-
overeenkomsten moeten sluiten.
In Frankrijk heeft Reynaud zijn speciale vol-
Zo heeft de afgelopen week ons m vele
oozichten weer gestort in een onzekerheid die
een zekere dreiging betekent. De opluchting
van enige tijd geleden is weer te met gedaan
door het uitblijven van concrete sesultaten,
vooral van de besprekingen in Moskou. Maar
laten we de beroemde spreuk: „Honi soit qui
mal y pense" niet vergeten, waardoor al
degenen worden veroordeelt, die er kwaad van
denken.
SIC TRANSIT
