Boeiend stuk geschiedenis over het leven
der vrouw in de afgelopen vijftig jaar
RADIO
Nauw contact tussen
steden in Nederland en de V. S.
Tentoonstelling „De Nederlandse Vrouw 1898-1948
De spionnage in
Amerika
Christ. Hist, tegen
Staatssecretarissen
Pontianak gaat
stemmen
De schoolkwestie
in Belgie
Ruim 200 ton //steungoederen,/ in
zes maanden
Bakkersarbeid op
30 Augustus
Moskou-satellieten
uit V.N.-commissies
r
T uberculose-
bestrijding
onder't rundvee
J
De zee dringt op
Nukkig
NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Vrijdag 20 Augustus 1948
PAC. 5
(Van een onzer verslaggevers)
DE TENTOONSTELLING „De Nederlandse Vrouw 1898—1948"
is er. Na een intensieve voorbereiding van anderhalf jaar
is binnen de muren van de Haagse Houtrusthallen gestalte ge-
geven aan een boeiend stuk geschiedenis over het leven der
vrouw in de afgelopen vijftig jaren. Het is als een roman, want
wie kan thans nog enigermate aanvoelen de conventie, die de
iaren beheerste, welke de expositie tot uitgangspunt koos? Een
periode, waarin werken buitenshuis voor ongehuwde meisjes
uit burger milieu was als een doodzonde tegen de burgerlijke
rechtschapenheid, een tijd, waarin aan de vrouw toegang tot
het openbaar leven in vrijwel algemene zin werd geweigerd.
Aan de vrouw is recht gedaan. Niet zonder strijd overigens.
Zij kreeg het recht om te werken en de medewerking om zich
voor haar arbeid capabel te maken.
TRUMAN. TEGEN „GE3TAPO-
ONDERVRAGINGEN"
Mr. Brons gezant te Cuba
Turfwinning in Noordholland. Nabij Limmen heeft rich een
veenkolonie" ontwikkeld. Om grondverbetenng tot stand te
brengen wonit het veen afgegraven. De opbrengst is betere grand
turf, die zolang de kolen nog met „vnj zijn gretig
aftrek vindt.
en
PROGRAMMA
MEDISCHE TOESTAND
IN INDONESIE
Het gevolg van Prinses
Margaret van Engeland
DE „TIMES" OVER
INDONESIE
De beste koers is geduldig
voort te gaan.
Meer Amerikaanse
toeristen naar Nederland
DE GRONDWETSHERZIENING
VOOR HET EERST IN DE
GESCHIEDENIS
DE POSTKANTOOR-
AFFAIRE
TE ROTTERDAM
Deel van buit
teruggevonden
Bisschoppen waarschuwen
tegen de neutrale school
STEUN UIT AMERIKA AAN ONS LAND
WOLGENS de laatst ontvangen gegevens zijn er door de „Uni-
V ted Service to the Netherlands" gedurende het^eerste hah
iaar van 1948 ruim 200 ton steungoederen naar Nederland ver
scheept ter waarden van biina 230.000 dollar. Deze zendmgen
bestonden onder meer uit levensmiddeien schoeisel textid. z p
huishoudelijke artikelen, sportartikelen, ieermiddelen me
menten en benodigdheden voor landbouw en Industrie. Alles
werd verzonden in 4159 kisten en verscheept met 16 Nederlandse
schepen.
Aankomst' troepenschepen
Baby gestikt
Sittard viert zeversde
eeuwfeest
Voorlopig nog
delinquenten-zaken
Sowjet-order
geweigerd
ZEVEN JAAR GE-EIST
WEGENS MOORD
Nieuwe valuta in China
De film „Moeder des
lands" gaat draaien
Wist U....
dat 7 van alle ge-
vallen van t uberculose
bij de mens veroorzaakt
wordt door de runder-
tuberkelbacil
dat een reagerend run
ten alien tijde open lijder
(dus besmettelijk) kan
worden
Denkt U er dan om
dat U 's winters nooit
kinderen in de stal moet
laten spelen zolang er
nog een of meer reageer-
ders aanwezig zijn
dat U daarom ook geen
rauwe melk moet drinken
of laten drinken- aldus
de direeteur van de Pro-
vinciale Gezondheidsdienst
voor Dieren in N.-Holland
V
AMELAND NEEMT
MAATREGELEN
Maar ook werden haar eisen m-
gewilligd om haar belangen in de
Volksvertegenwoordiging te beplei-
ten en door haar stemrecht invloed
op de samenstelling van de wetge-
vende colleges uit te oefenen. De
tentoonstelilng illustreert de voor-
uitgang der vrouw subliem. Maar
de vrouwenorganisaties hebben met
de inrichting hiervan meer tot uiting
willen brengen. En wel hun diep-
grondige dank aan Hare Majesteit
de Koningin, onder wier zegenrijke
regering de emancipatie der vrouw
zo'n grote vlucht heeft kunnen ne-
men. En daarom moet de expositie
in de eerste plaats worden gezien
als een monument uit dankbaarheid
opgericht ter gelegenheid van het
gouden regeringsjubileupi van Ko
ningin Wilhelmina.
Anderhalf jaar voorbereiding heelt
de tentoonstelling gekost. Wie de
Houtrusthallen heeft bezocht, zal dit
geen verwondering joaren. Niet tal
van, doch bijna alle facetten van
het leven en werken der vrouw
hebben een plaats gekregen. Het is
van de organisatoren goed gezien
om de eerste afdeling te wijden aan
de vrouw in het gezin. Hier toch
ligt voor haar een werkterrein, dat
haar van nature het meest geeigend
en vertrouwd is. Op suggestieve
wijze wordt uitgebeeld het goede
gezinsleven als pijler van de maat-
schappij. Foto's vertellen, dat het
nuttig is elke dag te begiryien met
een gezamenlijk ontbijt, dat ook de
kinderen reeds een taak in 't huis-
houden hebben en verder op welke
wljze het gezin zich opmaakt om
feesten te vieren. Wat er in vijftig
jaar veranderd is in de wijze van
woninginrichting kan men aan-
schouwen in verscheidene kamers
uit verschillende tijdperken. De
oude huiskamer voor het gezin met
de grote beurs met bronsgroene
gordijnen met draperieen en balle-
tjes, ovale tafel met kleed van
angora-pluche, vaas met pluimen,
verplaatst de bezoeker in vervlo-
gen tijden, waarin de huisvrouw
veel van haar krnchten verspilde
aan een ondoelmatige en onprak-
tische inrichting. Zij kon dit ook
doen, want zij mocht haar tijd im-
mers niet aan andere dingen be-
steden! Naast deze kamer toont de
expositie de moderne huiskamer.
Enorm groot is deze overgang. Hier
is de vrouw niet langer slaaf van
haar huishouding. Voor de kinderen
is er in de huiskamer een speel-
hoek ingericht, welke niet veel meer
gemeen heeft met de speelkamer
anno 1898. De kinderen moesten
toen hun fortuin zoeken in een
rommelkamer, een bergplaats van
afdankertjes, welke tevens dienst
deed als naai- en marigelkamer.
Ook de kamers van het huis voor
de kleine beurs hadden vijftig jaar
geleden een geheel ander aanzien
dan thans. Een halve eeuw geleden
trof men het dne vertrek, waarin
werd geslapen, gekookt, gegeten,
gewerkt en gerust. Wat het eerst in
de modelkamer opvalt, is de bed-
stee met aan het voeteneinde een
kribbe voor de baby. Geheel in
tegenstelling hiermee is weer de
moderne kamer, waar plaats is voor
aardige pulletjes. Grote aandacht
verdient ook de evolutie, die de
keuken heeft doorgemaakt. Op de
tentoonstelling treft men de ver
schillende typen aan.
Feminisme wint terrein
Het zljn in de geschiedenis de
tijden van grote beroering geweest,
welke mijlpalen zijn geworden In
de historie van het feminisme. De
Franse revolutie gaf de eerste stoot.
De eerste geemancipeerde eis werd
gesteld: beter onderwijs. En in
Frankrijk kreeg de vrouw haar ly-
ceum. Veel verder kwamen zij niet.
Er leefde onder de pioniersters van
de vrouwenbeweging nog aarzeling.
Dat de emancipatie toch doorzette,
vond voor een groot deel haar oor-
zaak in het besef van verantwoor-
delijkheid voor de lijdende mens-
heid Dat was in de dagen van de
Krimoorlog, toen Florence Nightin
gale de grondslagen legde voor de
organisatie, die wij thans als het
Rode Kruis kennen. Zowel de staat
als het particulier bedrijf ontdek-
ten en erkenden de vrouwelijke
kwaliteiten. De eerste wereldoorlog
was aanleiding tot wijziging van de
kieswet, waardoor aan vrouwen het
a'ctief kiesrecht werd gegeven. En
de tweede wereldbrand? Ook de
laatste oorlog heeft de vrouw met
andere ogen leren zien. De tentoon
stelling geeft hier een zeer uitge-
breid beeld van. De ruimte betre-
dend, die gewijd is aan de vrouw
in de oorlog, wordt de herinnering
aan deze tijd levend door de sug
gestieve schilderingen van Henry
C. Pieck, voorstellende een vrouw
met een kind boven een vlammen-
de ru'ine, en verder door een tableau
van figuren, die uitbeelden de hon-
gertochten, het hout sprokkelen, ,,in
de rij staan", jodentransporten en
het illegale werk. dat ook door
vrouwen werd gedaan.
President Truman der V.S. heeft
op een persconferentie te kennen
gegeven, dat naar zijn mening de
„ondervragingen over spionnage",
zoals het Congres die thans doet
plaats hebben, in strijd zijn met de
wet op de rechten en burgerlijke
vrijheden van Amerikaanse staats-
burgers.
Tevens deelde hij mee, dat zijn
regering wegen zocht om een stren-
gere anti-spionnagewetgeving tot
stand te brengen. Daarbii legde hij
er de nadruk op, dat het ontwerpen
van een zodanige wetgeving zeer
moeilijk geacht moet worden met
het oog op de burgerlijke en indi-
viduele rechten.
„Ik ben tegen. enigerlei Gestapo-
wetgeving", verklaarde de president.
Hij ontkende ook met kracht, dat
gedurende de oorlog enig geheim
van betekenis zou zijn uitgelekt.
Aangaande de zaak-Kosenkina zei
Truman: „Ik ben van mening, dat
dit er op wijst, dat er in Rusland
veel mensen leven, die in de vrij-
heid van het individu geloven, zo
als de gehele Verenigde Staten dat
doen".
Met betrekking tot Palestina zel
Truman, dat Amerikaanse troepen
daar nimmer als zodanig gebruikt
zouden wordon, maar ten hoogste
via de bemoeii'ngen van waarnemers
der Verenigde Naties of als ver-
sterkingstroepen, indiende V.W.
daartoe de beslissing zouden nemen.
Bij KB is mr. J. C. Brons, oud-
gouverneur van Suriname benoemd
tot Harer Majesteits buitengewoon
gezant en gevolmachtigd minister
bij de republiek Cuba, alsmede bij
de republiek Haiti en bij de Domi-
nicaanse republiek.
ZATEKDAG 21 AUGUSTUS
HILVERSUM I 31)1 M.
7 00 Nieuws en gymnastiek, 7.30
Maria ter ere, 7.45 Morgengebed,
8.00 Nieuws, 8.15 Pluk de dag, 9.00
Voor de vrouw, 9.05 Solistenconcert,
10.00 Klein, klein kleutertje, 10.15
Gramofoon, 11.00 De Zonnebloem,
1145 Gramofoon, 12.00 Angelus,
12 03 Piano, 12.30 Weeroverzicht,
12.33 Orkest, 13.00 Voor de Nederl.
Strijdkrachten, 13.30 Orkest, 13.50
Film en Toneel, 14.10 Kamerorkest,
15.00 Gramofoon, 15.15 Jonge kun-
stenaars debuteren, 15.45 Gramo
foon, 16.20 Woord tot a.s. studenten,
16 30 „Gregoriaans", 17,00 De Wig
wam, 17.50 Wereldkampioenschap-
pen Wielrennen te Valkenburg,
18 00 Gramofoon, 18.15 Journallstiek
weekoverzicht, 18.30 Voor de Ned.
Strijdkrachten, 19.00 Nieuws, 19.15
Gramofoon, 20 00 Nieuws, 20.05 Gra
mofoon, 20.20 Lichtbaken, 2U.5U
Kerkconcert in de Dom van Keulen,
21.25 Gramofoon, 22.00 Orkest zon
der naam, 22.37 Actuaiiteiten, 22.45
Avondgebed, 23.00 Nieuws en gra-
mofoonmuziek.
HILVERSUM II 415 M.
7.00 Nieuws, 7.15 Gramofoon, 8.00
Nieuws, 8.18 Gramofoon, 10.20 Voor-
dracht, 10 35 Gramofoon, 11.00 Vqor
arbeiders 'in continubedrijven, 12.00
Wereldkampioenschappen Wielren
nen te Valkenburg, 12.15 Gramo
foon, 12.30 Weerpraatje, 12.33 Gra
mofoon, 13.00 Nieuws, 13.20 Strijk-
orkest, 14.00 Wereldkampioenschap
pen wielrennen, 14.15 Gramofoon,
1515 Concertgebouw-orkest, 16.15
Orgelspel, 16.45 Wereldkampioen
schappen wielrennen, 17.00 Platen
nieuws, 17.30 Hoorspel, 18.00 Nieuws
1815 Gramofoon, 18.45 Hollandse
volksliedjes, 19.00 Artistieke staal-
kaart, 20.00 Nieuws, 20.15 Orkest en
koor, 21.15 Commentaar, 21.30
Schramme'l-ensemble, 22.00 Hoor
spel, 22.35 Gramofoon, 23.00 Nieuws
en dansmuziek op gramofoonplaten
NEW YORK, 19 Aug. (ANP-
Aneta). Dr. Thomas Parran,
voormalig consul-generaal voor
gezondheid^zorg in de Verenigde
Staten, die onlangs is terugge-
keerd van een reis door Zuid-
Oost Azie, heeft zijn bewondering
uitgedrukt over de „buitengewo-
ne pogingen gedaan door de Ne-
lands-Indische regering om de
volksgezondheid in Indonesae te
verheteren".
Hij verklaarde, dat de lopende.
uitgaven voor volksgezondheid in
Nederlands-Indie thans achtmaal
hoger zijn dan die van voor de oor
log Hij prees eveneens de repubii-
keinse regering, die ,.zeer mdruk-
wekkend werk heeft verricht door
te trachten onder zeer moeilijke
omstandigheden het Instituut Pas-
steur op Java op te bouwen. Par-
ran verklaarde voorts, dat ongeveer
3 millioen dollar in het kader van
de UNAC beschikbaar zijn voor
het Verre, Oosten, exclusief China
800.000 dollar zijn toegewezen aan
Indonesie, waarvan 500.000 voor de
niet-republikeinse gebieden en
300 000 voor de republiek Ken
speciaal fonds van 300.000 dollar is
gesticht voor bestrijding van de
malaria in het Verre Oosten. Over
de toestand in de republiek ver
klaarde Parran, die de reis maakte
onder bescherming van de Com-
missie van Goede Diensten,, dat
hier speciaal de framboesia sterk
is verbreid. De republikeinse hos-
pitalen kunnen de kinderen, die
lijden aan c^senterie slechts jeer
weinig hulp bieden. Er is eveneens
een groot tekort aan textiel en fa
milies met meerdere kinderen stu-
ren deze vaak om beurten naar
school, omdat slechts een stel kle-
ren beschikbaar is.
In niet-republikeinse gebieden
heerst eveneens een tekort aan ge-
neesmiddelen en medisch Perso-
neel en volgens Parran zijn de ln-
donesische artsen hier in vele ge-
valien niet bereid om voor de Ne-
derlanders te werken.
Prinses Margaret zal bij haar be-
zoek san Amsterdam ter gelegen-
heid van de inhuldiging van Piin-
ses Juliana, vergezeld worden door
de Duke of Beaufort, de Countess
of Halifax. Lady Margaret Egerton
en Wing-Commander Townsend.
Zaterdag 5 September zal het ge-
zelschap per vliegtuig naar Neder-
i land vertrekken.
De Londense „Times" van Don-
derdag schrijft over Indonesie, dat
de huidige situatie aldaar een grote
zelfbeheersing en een zakelijke be-
oordeling van de Nederlandse re
gering vraagt. „T
De beste koers voor Nederland
is thans geduldig en gestadig voort
te gaan met de instellmg van een
voorlopig federale regering m ln-
donesi, zoals de met-repubhkein-
deelstaten wensen. De republiek
zou dan voor een duidelijke keus
geplaatst worden. Zij mod, haar
plaats innemen in de federatie ofr.
wel zichzelf tot afzonderling ver-
De opstandigheid der republiek
komt gedeeltelijk voort uit de in
terne moeilijkheden. Haar gebicd
bestaat uit enige van de meest
vruchtbare delen der wereld, doch
op financieel gebied heerst er een
chaos Nog ernstiger is het met de
openbare veiligheid in de republiek,
die de weg bereid heeft voor de
ontwikkeling van militant com-
munisme op grote schaal en die
onverantwoordelijke elementen aan-
gemoedigd heeft in de aangrenzen-
de gebieden aanvallen te plegen.
De ambassadeur der Ver. Staten,
dr Herman B. Baruch, bezocbt bet
gebouw van de Algemene Neder
landse Vereniging voor Vreemde-
lingenverkeer, vergezeld van de
heren Allan Valentine, vertegcn-
woordiger van het plan Marshall
in Nederland en Norman Littell,
Amerikaans rechtskundige die een
leidende rol heeft gespeeld bp de
totstandkoming van het plan
Marshall.
De heer Valentine sprak. na het
bezoek,de hoop uit, dat van de
zijde der Nederlandse regering het.
grote belang van de ..tourist dol
lar" moge worden begrepen Hij
verklaarde zich bereid hierbij zijn
voile medewerking te verlenen,.
Deze bijeenkomst van Ameri
kaanse en Nederlandse deskundi-
gen op het gebied van de iman-
cieel-economische zijde van het
toeristenverkeer wettigt, de hoop,
dat het bezoek van Amerikaanse
toeristen aan Nederland in de ko-
mende jaren nog aanzienlpk zal
worden gestimuleerd, hetgeen de
Nederlandse deviezenpositie ten
zeerste ten goede zal komen.
In de avondvergadering der
Tweede Kamer is aan de orde
gesteld het wetsontwerp tot ver-
andering in de Grondwet, strek-
kende tot aanvulling van de
tweede afdeling van het tweede
hoofdstuk met een bepaling no-
pens het inkomen van een koning
of een koningin, die afstand van
de kroon heeft gedaan.
Vervolgens komt aan de orde het
ontwerp tot verandering in de
Grondwet, strekkende tot invoe-
ring van het instituut van staats
secretarissen.
De heer Tilanus (C.H.) verklaart,
dat het ontwerp naar zijn inzicht
verworpen rhoet worden. De staats-
machine zal worden verzwaard en
zal stroever gaan lopen, meent hij.
De heer van der Goes van Naters
(Arb.l is van oordeel, dat de rege
ring gradueel ontlast moet worden.
Z.i. is het duidelijk dat niet nieuwe
ambtenaren worden opgekweekt;
een nieuwe groep politiek verant-
woordelijke bestuursorganen wordt
toegevoegd aan het kabinet. Het
ontwerp dient naar zijn mening te
worden aanvaard.
De heer Hoogcarspel (C.P.N.)
meent, dat er in de toekomst aller-
lei bezwaren en •moeilijkheden kun
nen rijzen. Sprekers fractie zal haar
stem niet aan het ontwerp geven.
De minister-president, de heer
Drees, merkt op, dat nog niet ge-
zegd kan worden in welke omvang
en hoe van het instituut gebruik
gemaakt zal worden. Hij stelt de
voordelen iu het licht, werke naar
het inzicht der regering aan invoe-
ring van het instituut zijn verbon-
den. Tenslotte wijst hij er op, dat
niet anders gebeurt dan de moge-
lijkheid te scheppen.
Aan de orde komt tenslotte net
wetsontwerp tot verandering in de
Grondwet, strekkende tot aanvul
ling van het tiende hoofdstuk met
een regeling nopens de mogelijklieid
van overgang van grondwettelijke
bevoegdheden van organen van bur-
gerlijk gezag op andere organen van
burgerlijk gezag.
De heer Gortzak (C.P.N.) betoogt
dat er te weinig voorlichting over
het ontwerp is geweest. De heer
Gortzak betoogt, dat een aanslag op
de vrijheden van het volk gedaan
wordt, ook al beroept men zich op
bijzondere omstandigheden en dat
men een campagne tegen de com-
munisten heeft opgezet.
De minister van binnenlandse
zaken, de heer van Maarseveen, ver
klaart van oordeel te zijn. dat de
stormloop, die de heer Gortzak
ondernomen heeft. zonder redelijke
zin is. Hij vestigt er o.m. de aan
dacht op, dat eerst nog een wet
ingevolge het nieuwe artikel zou
moeten tot stand komen. Dus op
het ogenblik gebeurt er nog niets;
slechts wordt een artikel van de
Grondwet verduidelijkt.
Na korte replieken worden de
vier wetsontwerpen in stemming
gebracht. waarvan de uitslag elders
is vermeld.
PONTIANAK, 14 Aug. (Aneta
PL.) Dinsdag aanstaande zullen
de burgers van Pontianak voor de
eerste maal in de geschiedenis van
de stad ter stembus trekken voor
de gemeenteraadsverkiezingen. De
gemeenteraad zal bestaan uit vijf
Chinezen, vijf Indonesiers. twee Ne-
derlanders en een vreemde ooster-
1 De nieuwe gemeenteraad zal zich
meteen voor ernstige problemen ge
plaatst zien; vooral het huisvestings-
probleem is nijpend. In uitvoering
is reeds gebracht een project van
98 gemeentewoningen. Voorts be
staat er het probleem van'de water-
leiding. dat op een oplossing wacht.
De bodem van Pontianak is zwaar
zouthoudend en in verband hier-
mede zijn speciale buizefi nodig.
De Rotterdamse politie is er in
geslaagd een deel van het geld,
dat op 26 Januari en 24 Augustus
1946 uit de kluis van het hoofd-
posikantoor aan de Coolsingel
werd gestolen in totaal 300.000
gulden te achterhalen. BU een
gerechteHjke hulszoeking in de
woning van een oom van een der
veertien gearresteerden in deze
zaak, de 59-jartge A. M. J. van K.
werd in een schullplaats in een
hangkast een bedrag van 9950 gul
den gevonden.
Op 9 Juli j.l. stelde de rechter-
commissaris, zoals bij een gerechte-
lijke huiszoeking gebruikelijk is,
vergezeld van een griffier en ver
schillende werklleden, persoonlijk
een onderzoek in. Alles werd over-
hoop gehaald en opengebroken, tot-
dat men eindelijk in de hangkast
het gezochte vond. Het geld beyond
zich in biljetten van tien en vijfen-
twintig gulden in een houten kistje.
Van K. was zelf niet thuis en durfde
na de huiszoeking zijn meu
meer te betreden. In de nacht van
Zondag op Maandag j.l, werd hij in
een woning in Crooswijk van zijn
bed gelicht. Van K. verklaarde dit
geld door sparen bijeen te hebben
vergaard doch daar hij van Sociale
Zaken tr'ok, werd dit zeer onwaar-
schijnlijk geacht. Behalve voor he-
ling werd ook proces-verbaal tegen
hem opgemaakt wegens oplichting
van Soc. Zaken.
Het gezamenlijke Belgische Epis-
copaat heeft in alle kerken des lands
een brief doen voorlezen, waarin
het zijn standpunt bepaalt ten over-
staan van de schoolkwestie en de
christelijke opvoeding der leugd. De
Bisschoppen wijzen er op dat thans
een krachtige en systematische Pro
paganda wordt gevoerd onder de
katholieke gezinnen van geheel Bel
gie voor de oprichting van neutrale
scholen. zonder dat -daarvoor een
noodzaak bestaat.
De Bisschoppen herinneren daar
om de ouders aan hun ernstige
plicht en verantwoordelijkheid voor
de katholieke opvoeding hunner
kinderen. De plaats van het katho
lieke kind is niet in de neutrale
school. Om dit te staven citeren de
Bisschoppen de uitspraken van de
Pause'n.
Indien ouders om gewichtije re-
denen hun kinderen toch naar de
neutrale school moeten zenden, heb
ben zij de zware gewetensplicht,
hun kinderen te doen inschrijven
voor leergangen in de katholieke
geloofsleer aan deze instellingen en
moeten zij iedere leergang in de ze-
denleer zonder godsdienst ufwijzen.
Deze verklaring zal tot en met Zon
dag 12 September iedere Zondag In
de Belgische kerken worden voor-
gelezen.
Bij beschikking van de minister
van sociale zaken, is in verband
met de viering van het regerings-
jubileum van H.M. de Koningin,
goedgevonden, dat hoofden en be>
stuurders van bakkerijen en bak-
kersgezellen op 30 Augustus a s. om
2 uur 's morgens met de bakkers
arbeid beginnen. In broodbakke-
rijen, voor welke een vergunning
als bedoeld in art. 37, eerste lid, der
Arbeidswet 1919 is verleend, mag
reeds te middernacht worden be-
gonnen met het gereedmaken van
deeg en ovens.
Van deze vergunning mag slechts
gebruik worden gemaakt onder
voorwaarde dat op 31 Aug. geen
arbeid verricht wordt. Deze voor
waarde geldt echter in broodbak-
kerijen. die tevens koek- en banket-
bakkerijen zijn, niet voor banket-
bakkersarbeid, verricht door het
hoofd of de bestuurder der onder-
neming en door banketbakkers, ten
aanzien van wie geen gebruik wordt
gemaakt van bovenbedoelde ver
gunning.
In de nacht van 31 Augustus op
1 September mag van middernacht
af door 6en persoon van 18 jaar of
ouder arbeid worden verricht. be-
staande in het stoken van ovens.
Aan een bakkersgezel, die tussen
20 uur's avonds en 5 uur's morgens
arbeid verricht, moet onmiddellijk
voor de aanvang van zijn arbeid,
die geheel of gedeeltelijk tussen die
uren ligt, een onafgebroken rust-
tijd van tien uren worden gegeven.
Het troepentransportschip Grote
Beer zal niet, zoals de Legervoor-
lichtingsdienst aanvankelijk mede-
deelde om 9.00 uur Vrijdag a.s. te
Amsterdam aankomen, doch om
10 00 uur. De Johan v. Oldebarne-
velt wordt Vrijdag omstreeks 14.00
in de sluis te IJmuiden verwacht.
De ontscheping vindt Zaterdagmor-
gen om 9 uur plaats.
Woensdagmiddag is een acht
maanden oude Rotterdamse baby,
die met haar moeder op bezoek was
bij haar grootmoedeT, gestikt. Het
kind was op een bed neergelegd en
raakte met het hoofd beklemd tus
sen de matras en een spijl van het
ijzeren ledikant. Het toonde geen
enkel teken van leven meer en de
door de ontboden geneesheer toege-
paste kunstmatige ademhaling
mocht niet meer baten.
Vele geestelijke en wereldlijke
autoriteiten woonden de plechtige
raad^ergadering bij, die onder
voorzitferschap van burgemeester
Coenders ten gemeentehuize van
Sittard werd gehouden in verband
met het .700-jarig bestaan van deze
stad.
De Sittardenaren hebben van
oudsher een reputatie op het ge
bied van feestvieren, en het is dan
ook niet verwonderlijk, dat zij deze
"week wel hun beste beentje heb
ben voorgezet. De handels- en m-
dustrietentoonstelling De Zuider-
poort. een der grootste exposities
die de laatste jaren in Limburg
zijn geweest, mag zich nog steeds
in de belangstelling van hemde en
ver verheugen.
Volgens een mededeling van de
heer Victor H. S. Scales, assistent-
secretaris en penningmeester van
de ..United Service to the Nether
lands", staat thans practisch elke
eemeente in Nederland in direct
contact met een Amerikaanse ge-
meente door middel van correspon-
dentie door het zenden van steun
goederen of doordat een Neder
landse gemeente door een Ameri
kaanse is geadopteerd of wel plan-
nen hiervoor in voorbereiding zijn.
Hij deelde mede. dat sedert begin
1947 door bemiddeling van deze
organisatie ruim duizend ton steun
goederen ter waarde van meer dan
1.000.000 dollar zljn gezonden in op-
dracht van Amerikaanse particu-
Iieren, gezinnen, scholen, kerken.
organisaties en gemeenten.
Een van de prettigste aspecten
van deze steunorganisatie, aldus de
heer Scales, was de wijze, waarop
het Amerikaanse volk aan deze
actie met hart en ziel deelnam en
blijk gaf van zijn traditionele ge-
voelens van vriendschap voor andere
landen. Hij merkte op, dat deze actie
niet in een bepaalde richting wordt
gevoerd, doch ook op ander gebied
werkzaam is. Zo zijn b.v. thans vele
Nederlandse gemeenten nauw ver-
bonden aan Amerikaanse gemeen
ten door, voorgenomen onderlmge
culturele ultwisseling en steun-
programma's, waardoor de idealen
van de Verenigde Volkeren in wer-
kelijkheid worden omgezet en waar
door wordt bijgedragen tot een be
ter internationaal begrip en vriend
schappelijke verhoudingen tussen
de volkeren.
De plannen in verband met de
adoptatie van Nederlandse gemeen
ten door Amerikaanse gemeenten
worden op verschillende manieren
bevorderd. Verleden jaar hebben
inwoners van Tiel oen bezoek J?e"
bracht aan Richland in de staat
Washington, waarmede zij in corres
pondence waren getreden en omge-
keerd hebben inwoners van laatst-
genoemde stad dit jaar een bezoek
aan Tiel gebracht.
Zestien Nederlandse scholen wor
den thans door Amerikaanse scho
len gesteund. Deze Amerikaanse
scholen hebben voorraden kleding-
stukken, schoolbehoeften en andere
benodigdheden gezonden als gen
onderdeel van een „inter-scnool
program". Onder de vele adoptatie-
plannen van de Nederlandse steden
met steun van de ..United Service
to the Netherlands", worden ge-
noemd die van de provincie Neosho
in de staat Kansas, welke Zeven-
bergen heeft geadopteerd en een
eerste verscfieping van versnaperin.
gen en schoolbehoeften heeft afge-
zonden; van de stad Tuxedo in de
staat New York, welke een zending
versnaperingen, zeep en kleding
naar de door deze stad geadopteerde
gemeente Engelen-Boxhoven heeft
gezonden; verder de stad Brooklyn,
eveneens in de staat New York,
welke voorraden naar Breukelen
heeft gezonden. De stad Hudson in
de staat Ohio heeft ruim een ton
steungoederen naar Oost- en West-
De Sovjet-Unie beschuldigde Don-
derdag Engeland en Amerika ervan
hun invloed aan te wenden om de
communistische landen uit de com-
missies der V.N. te werken vanwege
hun sociale structuur, die afweek
van die der meerderheid van landen.
De Sovjet-afgevaardigde bij de
economische en sociale raad ver-
^rdbeUnrgsfeunrkt"temleVeXh0be: Waarde, dat de Anglo Amerikaanse
staan er nog adoptatieplannen onder
meer van Deventer door Schenec
tady in de staat New York, Enschede
door Memphis in Tennessee, Burgh
door Bakesdale in Washington, Nij-
megen door Albany in de staat New
York en Brielle door New Jersey.
Hoewel de Tribunaalzaken, die
thans zoals bekend. door de kanton-
gerechten behandeld worden, lang-
zamerhand in aantal afnemen, is
nog niet met zekerheid te zeggen,
waar en wanneer het laatste poli-
tieke delinquentengeval berechf zal
worden. Van justitionele zijde ver-
nemen wij, dat nog steeds personen
opgespoord en aangehouden worden
die over hun gedragingen in de
bezettingstijd voor een kantonge-
recht verantwoording zullen moe
ten afleggen. Ook komt het vrij
veel voor, dat oud SS-ers en NSB-
ers uit Duitsland naar Nederland
terug keren en zich vrijwillig aan-
melden omdat zij aan een interne-
ring in Nederland de voorkeur ge
ven boven de vrijheid in het na-
oorlogse Duitsland.
Erich Bab. burgemeester van het
centrale district van Berlijn heeft,
ondanks een order der Sowjets, ge
weigerd doctor Robert Reidel, een
sociaal-democratisch lid der ge
meenteraad, te ontslaan. Reidel
werd ervan beschuldigd, de huizen-
bouw waarvoor hij verantwoordelijk
was, te hebben verwaarloosd.
De Chinese regering heeft Don-
derdag een reeks financiele maat-
regelen afgekondigd, die ten doel
hebben een einde te maken aan de
steeds meer om zich heen gri.ipen-
de inflatie. die reeds drie jaren
duurt en het natiohale economische
leven voor ineenstorting moet be-
hoeden
Zij voerde een geleide gouden
standaard valuta in, „gouden joean
geheten. welke voor 100 procent
door reserve is gedekt en onder
controle tegen buitenlandse valuta
inwisselbaar is.
De nationale film „Moeder der
lands", welke ter gelegenheid van
het Regeringsjubileum van HJVL.
Koningin Wilhelmina vervaardigd is
door de N.V. Polygoon Profilti met
verwerking van archief-opnamen
van de Regeringsvoorlichtingsdienst
en het Bureau voor Oorlogsdocu-
mentatie, zal omstreeks 31 Augustus
zowel in ons land als in de over-
zeese gebiedsdelen vertoond worden.
In Wellfare"-verband zal de film
draaien voor de militairen in Oost
en West-Indie en op de troepen-
transportschepen, varende tussen
Nederland en Indie.
Voorts voor Nederlandse clubs en
verenigingen te Rome, Buenos
Aires. Stockholm, Pretoria, Brussel,
Washington, Bern, Dublin, Ottawa,
Madrid, Ankara, Rio de Janeiro,
New-York. Canberra, Oslo, Cairo,
Willemstad en Paramaribo.
De Officier van Jusfitie bij de
Rechtbank te Rotterdam eiste
Donderdagmorgen 7 jaar gevange-
nisstraf tegen de 37-jarige chauf
feur E H H. M. S„ die op 1 Maart
van dit jaar fcle 33-jarige buffet-
juffrouw Joh. B te Rotterdam met
een dolkmes had doorstoken en de
keel afgesneden, terwijl S. zelf zich
eveneens van het leven trachtte te
beroven. Toen de politie ter plaat-
se arriveerde leefde de man nog.
Toewel zijn toestand aanvankelijk
ernstig was. genas hij, zijn stem
verloor hij echter grotendeels.
Hij stond terrecht wegens moord,
daar uit het onderzoek was geble-
ken, dat de daad met voorbedachte
rade was gepleegd.
De psychiater verklaarde,
niet te bewijzen was. dat S. volko-
men toerekeningsvatbaar was S
herinnert zich niets van zijn daad
en reageerde, bij de zeer pijnlijke
behandeling. die hij na het vrese-
lijk gebeuren in het ziekenhuis on-
derging. in het geheel niet, hoewel
hii bij bewustzijn was.
Uit getuigenverklaringen bleex.
dat de verstandhouding tussen rer-
dachte en ziin vriendin J. Breeds
geruime tijd slecht was. S. kon
zich niet verenigen met de wijze,
waarop zii leefde en hij trachtte
haar op allerlei manieren weer uit
het caf£leven te halen.
De Officier van Justitie. wilde
niet wegciiferen. dat de vrouw de
man zeer diep heeft gegriefd. Daar
verdachfe de eel niet zal kunnen
verdragen en een speciale psvchia-
trische behandeling zal moeten on-
dergaan en ook na zijn strsfti.id
onder controle zal moeten bliiven,
eiste hij dat de straf in de bijzon
dere strafgevangenis te Schevenin-
gen moet worden ondergaan.
Uitspraak op 2 September.
meerderheid in de raad handelde
in strijd met de geest van de V.N.
Bij de stemming, die Donderdag
in de vergadering van de raad ge
houden werd, vervingen Denemar-
ken en Griekenland Wit-Rusland in
de commissie voor de rechten van
de mens en de commissie voor de
status der vrouwen, terwijl Turkije
bij tweede stemming de plaats in-
nam van Tsjecho-Slowakije in de
sociale commissie. Polen versloeg in
tweede stemming Griekenland en
behield zijn plaatsen in de commis-
sies voor economische zaken en te-
werkstelling en transport en com-
municaties.
De sociale commissie keurde een
resolutie goed, die aandringt op de
spoedige vestiging van alle refugies,
die weigeren naar hun eigen land
terug te keren. De resolutie doet
een beroep op alle staten, deze
vluchtelingen „in zo groten getale
als mogelijk op te nemen". De Sov
jet-Unie, Wit-Rusland en Polen
stemden tegen!
Amerland, dat thans nog een op-
pervlakte heeft van 25 bij 4 kilo
meter, verliest langzamerhand ge-
deelten van zijn grondgebied. De
duinrand brokkelt af, het strand
wordt smaller. Ameland heeft weer
te strijden tegen zijn eeuwenoude
vijand: de zee, waaraan het in de
loop der historie al een vierde deel
van zijn oppervlakte heeft moeten
offeren. De dorpen Sier en Oerd
zijn er al aan ten prooi gevallen.
Een Duitse bunker, die eerst nog
een behoorlijk eid van het strand
lag. ligt nu beschadigd aan de voet
van de duinen. De duinbeplanting
stort omlaag, de waddenklei spoelt
droog. Tegen dit opdringen van de
zee worden maatregelen genomen.
Een deel van de mensen, die Wal-
cheren op het water hebben her-
overd, is thans op Ameland aan het
werk. Vooral de rietvlechters uit
Werkendam, die ook de zinkstuk-
ken voor de Zuiderzeewerken ver-
vaardigen, hebben hier een groot
aandeel in. Bij laag water vervaar-
digen zij de zinkstukken, waarvan
de oppervlakte varieert van 1200 tot
1600 vierkante meter. In het geheel
worden er acht van deze zinkstuk
ken met een totale oppervlakte van
10.000 vierkante meter vervaardigd.
KAIJNHEER NURKS uit de
Haarlemmerhout wandelt
cok wel in andere plaatsen rond
en soms neemt hij zijn zuster
op zijn tochten mee. Hij en zij
lijden aan ochtendziekte of
zelfs aan een kwaal die de hele
dag kan duren. Zure, boze ge-
zichten. Geen woord, geen
lachje kan er meer af. Een
somber, onheilspellend stil-
zwijgen. Men smijt met deuren.
Brr! Een koude atmosfeer van
diep onder het vriespunt hangt
in het rond. Om te rillen.
Waarom toch dat nukkige, dat
wispelturige, dat boos-geluimde,
dat slecht-gemutste? Het ene
ogenblik zo, het volgende weer
anders. Als een weerhaan. On-
standvastig. Mijnheer Nurks.
Juffrouw Nurks geboren Nurks.
MARCUS
