N'
Snufjes van de Jaarbeurs
JULIANA VAN STOLBERG
RADIO
Eerbiedwaardigste relikwie der
Christenheid"
Zeventigste verjaardag gevierd
Juliana is 'n uitstekende vriendin
De Lijkwade van Turijn
Hoe Beatrix geniet
De stammoeder van het Huis van Oranje
Grote buitenlandse deelname
St. Gregoriusvereniging
Kerkzanger vervult apostolische taak
Zij vergeet geen verjaardag
en geen verloving
PAG. 4
NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Dinsdag 14 September 1948
DE ZESTIENDE EEUW was een woelige tijd, die de hoogste
eisen stelde aan de persoonlijkheid der mensen, die er in
leefden, vooral aan hen aan wie de zorgen van een regering
werden toevertrouwd. Zij heeft krachtige persoonlijkheden voort-
gebracht, zelfbewuste mensen, die hun eigen lot kloekmoedig
in handen namen, maar niet alien wisten zichzelf voldoende te
beheersen en velen vielen ten offer aan hun hartstochten en hun
"hoogmoed. Tussen hen leefde, als een voorbeeldige vrouw,
Juliana van Stolberg, gravin van Nassau. Zij werd de 15e Fe-
bruari van het jaar Onzes Heren 1506 als het vierde kind van
Graaf Botho van Stolberg en Gravin Anna van Konigstein gebo-
ren en zij werd Juliana genoemd naar de Heilige Juliana uit Nico-
medie, die in de derde eeuw onder keizer Diocletianus voor het
geloof de marteldood stierf.
Kledingrhagazijn.
uitgebrand
PROGftAMMA
Een oud dok opgeruimd
PROGRAMMA VOOR DE
TOEKOMST ONTVOUWD
MEN maakt het tegenwoor
dig niet vaak meer mee,
dat een zanger op het oxaal
binnenvalt met de vraag:
„Zingen we nog?", en dat
dan het antwoord is: „Neen,
we doen niks als grego-
riaans!" Het systeem van ere-
lidmaatschap -voor-leden-van-
zangkoren-boven-de-60-jaar
vindt meer en meer toepas-
sing, en zo is er nog meer:
De St. Gregoriusvereniging in
Nederland heeft gegeven de
grote stoot aan tal van ver-
„WIJ ZIJN GOED-AF MET ZO'N KONINGIN"
AFSCHEIDVAN HET LOO
Personeel brengt hulde
aan Prinses Wilhelmina
anderingen op onze kerkko-
ren. De activiteit van deze,
eigenlijk alleen in kringen
van kerkmusici goed beken
de organisatie, is verbazing-
wekkend.
Boekbespreking
Tijdschriften
Contactdagen over
polifieke vraagstukken
(Speciale correspondentie)
HET IS THANS vijftig jaar gele-
den, dat de wereldberoemde
Lijkwade van Turijn door de ad-
vocaat Secondo Pio voor het eerst
werd gefotografeerd. Toen hij de
opname ontwikkelde vertoonde zich
op het negatief het positieve beeld
van de Lijkwade, iets zo ongeloof-
lijks en verhevens, dat hij de glas.
plaat in zijn verwarring bijna liet
vallen.
De koning van Italie de Lijk
wade is eigendom van het Huis van
Savoye was er eerst op tegen,
dat zij gefotografeerd zou worden,
omdat hij van de foto's geen han-
delsobject gemaakt wilde zien Pas
op voorspraak van Prof. Nogieras,
sen Turijns Saleziaan, gaf de vorst
zijn toestemming. .Pio begon op 25
Mei 1898 met het fotograferen op
glasplaten van 30 bij 40 cm. met
een beliohtingstijd van 5 minuten.
Omdat het electrisch licht flikker-
de gelukten deze opnamen niet
goed. Vijf dagen later gebruikte hij
vier glasplaten van 40 bij 60 cm.
Aangezien het glas voor de lijk
wade te veel spiegelde werd het
verwijderd en zo slaagden de twee
laatste opnamen.
De aandacht van de wereld werd
op dit wonderbaarlijk aandoend
verschijnsel gevestigd door de ,.Os-
servatore Romano" van 14 Juli 1898
en door een Franse brochure van
A Lotha. In 1931 werd de Lijkwade
ten tweede male gefotografeerd
door de specialist Giuseppe Enrie,
die daarbij van de nieuwste vond-
sten der fotografie gebruik maakte.
Is dit inderdaad de lqkwade
van Christus?
De kwestie van de echtheid van
de Turijnse Lijkwade scheen sinds
ruim dertig jaar geschiedkundig en
tekstcritisch niettemin in ontken-
nende zin beantwoord te zij®. De
nauwkeuriger opnamen van Enrie,
alsmede het natuurwetenschapDeHjk
onderzoek in zijn verschillende
vormen hebben echter tot resulta-
ten geleid. waar niemand, geheel
afgezien van godsdienstige gronden,
achteloos aan voorbij kan gaan.
De werkzaamheden van de Turijns-
Parijse onderzoekingscommissie on-
der leiding van Prof. Vignon, de
anatomische proeven van Dr Bar-
bet (Parijs), nieuwe medische ge-
zichtspunten, in het bijzonder over
de doodsoorzaak van de Gekruisig-
de verkregen door Prof. Hynek
(Praag). alsmede de onderzoekingen
van Prof Judica (Milaan) en Johan
nes TaeDper S.J. (Freiburg), getui-
gen ondubbelzinnig, dat het uitge-
sloten is een door mensen beschil-
derd doek te zien
Het betreft hier de afdruk van
een menselijk lichaam, welke van
chemische oorsprong is. Deze che-
mische inwerking opehet doek kan
men echter nog niet geheel schei-
kundig verklaren Daartoe zouden
eerst opnamen met ultra-violette
stralen en kwartslamo-belichting
gemaakt moeten worden.
Weliswaar kent. de christenheid
verscheidene „Lijkwaden des He-
ren'. doch twee daarvan uitgezon-
derd (een te Cornelimiinster en een
te Toledo), zijn zij absoluut als on-
echt te beschouwen. Slechts de
Lijkwade van Turijn duidt ondub
belzinnig op echtheid. ofschoon er
eerst in de 6de en 7de eeuw gewag
van werd gemaakt. Precieze be-
richten stammen uit de jaren 1204.
1353 en later. De Lijkwade werd
„JA, DIE KLEINE BEATRIX,
die vindt het wel leuk om prin-
sesje te zijn en vooral tijdens de
jeesten deze dagen kun je mer-
ken, hoe prettig zij het vindt als
de hele wereld haar en haar
Vader en Moeder en zusjes toe-
juicht. Ze is er helemaal in en
geniet er echt van."
Dit zijn woorden van iemand,
die de kleine prinses heel goed
kent en die ook weet, dat Ko-
ningin Juliana over haar oudste
dochter wel een zorg heejt, juist
,xom die pret, die zij heejt aan
plechtige ontvangsten en als de
hele wereld op zijn kop staat
voor haar.
De kleineprinses, die nu tien
jaar is, en toch nog een echt
kind is, zal, wanneer zij geen
broertje meer krijgt, de tfoonop-
volgster worden, zoals dat in de
Crondwet wordt bepaald. Zij
voert niet de titel van kroon-
prinses, die in onze wet niet be.
staat, jnaar heet ofjicieel „doch.
ter der Koningin en vermoede-
lijke erfgename van de Kroon".
Dit brengt op de huidige leeftijd
voor het prinsesje, ook nu haar
Moeder Koningin is geworden,
nog geen enkele consequentie
mee. Eerst wanneer zij achttien
jaar wordt, mits zij de positie
van erfgename van de Kroon
houdt, begint zij aan het staat-
kundige leven deel te nemen. Zij
is dan volwassen voor de Grond.
wet en wordt ge'insfalleerd als
lid van de Raad van State. Zij.
zal dan een eigen paleis, een
eigen hofhouding krijgen, in
een woord, een eigen staat gaan
voeren, en een eigen inkomen
ontvangen uit de schatkist.
Haar officiele namen luiden:
Matrix Wilhelmina Armgard,
Prinses der Nederlanden, Prin-
es van Oranje Nassau, Prinses
•an Lippe Biesterfeld.
Zij is dus geen prinses van
Oranje. Deze titel wordt alleen
gevoerd door de gemalin van
een eventuele Prins van Oranje,
de titel van wat in niet-wet-
telijke, maar niettemin in de
volksmond gebruikelijke taal de
kroonprins zou zijn.
door de H. Carolus Boromaeus naar
naar Turijn gebracht, waar zij sinds
1694 in de „Koninklijke Kapel" ver-
eerd wordt.
Alhoewel de geschiedenis van
deze Lijkwade dus niet in haar ge-
hele verloop te volgen is, is een
bewijs voor haar echtheid gelegen
in de aard van de wade zelf. On-
danks bovenstaande gedeeltelijke
uitkomsten van verscheiden onder
zoekingen heeft de moctrne natuur.
wetenschap uitgewezen, dat het
hier een dode betreft. die 36 tot 38
uur in dit linnen was gewikkeld en
daarin de afdruk van zijn lichaam
en lijden heeft pchtergelaten; de
betrokkene was gegeseld, had een
doornenkroon gedragen, werd ge-
kruisigd, met een lans doorstoken,
vluchtig met aloe bestrooid en
daarna in dit linnen gewikkeld.
Maar nu gaat het om de vraag:
wie was de dode? De geschiedenis
bericht ons in de H. Schrift over
een man, op wie dit alles slaat
Jezus Christus. Of zou het hier 'n
dubbelganger. of misschien een te-
rechtgestelde oproerling betreffen?
Deze veronderstelling is volledig
uitgesloten, omdat bij de Lijkwade
van Turijn eenvoudigweg alles
duidt op wat de H. Schrift ons over
de dood en het lijden van de Hei-
land mededeelt. Voor alles be-
schouwe men de majesteit van het
Gelaat. Als iemand meent. dat dit
te schoon is om waar te zijn, dan
kan men zeggen: deze beeltenis is
te schoon om door een mensenhand
tot stand te zijn gekomen!
Paus Pius XI gaf talrijke malen
tot bij Zijn laatste audiente voor
zijn overlijden, aan zijn prive-
mening uitdrukking, door te zeg
gen. dat wij bij de Lijkwade van
Turijn met de eerbiedwaardigste
relikwie der christenheid te maken
hebben!
Bevoegde autoriteiten zeggen, de
morele zekerheid te hebben. dat wij
hier de afbeelding van het Lichaam
des Heren voor ons zien, ofschoon
de Kerk niemand verplicht aan de
echtheid van deze relikwie te ge-
loven
AUWELIJKS is de galm van de feestliederen verstild, of de
zakenlieden Kebben hun stands p de 51ste jaarbeurs te
Utrecht weer betrokken. En hoewel het de eerste dagen vrij stil
was, momenteel vertoont de jaarbeurs het oude -vertrouwde
beeld weer van vele kijkers, maar ook van vele kopers. Zoals
ieder jaar is het grote handels-paleis- weer een stimulans voor
het Nederlandse zakenleven, doch deze keer is er tevens een
grote plaats ingeruimd voor buitenlandse inzendingen, speciaal
voor Belgische, hetgeen uiteraard het handelsverkeer met het
buitenland ten goede zal komen.
Het leven in het slot Stolberg on
der de vrome moeder, die tot haar
dood in 1538 het oude geioof trouw
bieef, was een prettig leven. Er
kwamen nog meer kinderen, in het
geheel twaaif, en grote gezinnen
zijn doorgaans vrolijke gezinnen,
men leert er het verschil in karak-
ter zien en waarderen, er wordt
doorgaans veel gebeden en veel ge-
lachen.
Het is geen wonder, dat Maaike,
de Prinses van Oranje, de dochter
van Willem de Zwijger, in een vah
de aardigste en vertrouwelijkste
brieven uit de zestiende eeuw, haar
grootmoeder, de Juliana van Stol
berg, over wie we thans schrijven,
de „Vrouwe Moeder" noemt. In dat
grote gezin van haar ouders te Stol
berg leerde Juliana reeds wat het
is een „vrome moeder" te zijn. Met
haar veertiende jaar was z» reeds
verloofd en haar bruidegom Graaf
Philip II van Hanau-Miinzenburg
telde nog slechts negentien jaar. Zij
huwden en hun "huwelijksleven,
waaruit vijf kinderen geboren wer
den, was kort en gelukkig. Op d£
28ste Maart 1529 stierf de jeugdige
Graaf reeds terwijl zijn vrouw twee
dagen later het leven schonk aan
een dochter, die ook Juliana ge
noemd werd, die haar het grootste
gedeelte van haar leven trouw ter
zijde gestaan heeft en die zij bij
zonder liefhad.
In 1531 huwde Juliana van Stol
berg voor de tweede maal met
Graaf Willem van Nassau Dillen-
burg en zij trok naar Dillenburg,
waar ze haar verdere leven sleet,
waar ze haar zorgen besteedde aan
het Hof en de overal beroemde
hofschool, waar ze, in de wisselin-
gen van een der meest woelige tij-
den uit.de geschiedenis van Europa,
een voorbeeld van standvastigheid
was en van hoog vertrouwen in
God.
De hoge opvatting van het moe-
derschap, deze standvastigheid, de
trouw, waren haar kenmerkende
eigenschappen, men kan het zien in
de verschillende brieven die van
haar bewaard zijn gebleven. Naar
de zede destijds tekende zij door
gaans met „uw getrouwe moeder
ten alien tijd" of „mijn leven lang"
of „tot aan mijnen dood", in deze
handtekening leeft haar gehele ka-
rakter, „Gij kent uwe oude Juliana",
schrijft zij in een van haar latere
brieven en degene, die de brief ont-
ving, alien, die ooit langer met haar
te doen hadden, kenden hun „oude
Juliana". Zij veranderde niet, zij
was als zij altijd geweest was. het
hart vervuld van de liefde voor
God en de liefde voor de naaste;
haar grote gezin niet alleen, maar
al die haar na waren, raad gevend
en troostend in de tegenslagen des
levens, die haar zelf allerminst be-
spaard bleven. Zuj wist streng te
zijn als het nodig was, bijvoorbeeld
ten overstaan van haar ongelukkige
schoondochter, de gemalin van de
Prins, van Saksen, maar zij was
altijd menselijk, hoe vaak blijkt dat
uit haar brieven.
In een van de meest ontroerende
brieven, die ze schreef, toen ze in
angst verkeerde over het lot van
haar zoon, de vrolijke Lodewijk, die
op de Mookerheide gevallen was,
zegt ze aan de Prins:
„Mijn Heer schrijft ons dat zon-
der den wille Gods niets geschieden
kan, dat wij dus met geduld moeten
dragen wat de Heer ons toezendt.
Dat alles weet ik, en dat wij schul-
dig zijn dat te doen; maar menschen
blijven menschen1 en kunnen zulks
zonder Zijn genade niet volbren-
gen".
„Menschen blijven menschen en
hoe nobel menselijk was ze. Her-
haaldelijk geeft ze blijk van een
fijne geest, zij kan lichtelijk spotten
met de zwakheid van degene tot
wie ze zich richt, maar nooit zal
haar een kwetsend woord ontvallen.
En hoe leefde ze mee met de stri.jd
van de Prins in de Nederlanden,
hoe juichte ze bij iedere victorie en
zondagmorgen woedde te Stads-
Kanaal een telle brand, tengevoige
waarvan het grote kledingsmagazijn
annex wonmginrichting van de fa.
Gebr. Zwgrtsenberg totaal werd
verwoest en een aangrenzend woon-
huis, bewoond door een der firman-
ten, ernstige schade opliep.
Het vuur, dat in de grote voorra-
den textielgoederen, meubelen en
tapijten een gretig voedsel vond,
,had zich spoedig over het gehele
perceel verspreid, zodat men er niet
in slaagde de brand meester te wor
den. De aangerichte schade is door
het verloren gaan van o.m. kost-
oare bontwerken en Perzische ta-
pijten. zeer aanzienlijk en wordt
vooriopig op tenminste 500.000 guL
den geraamd.
bracht ze God dank daarvoor, hoe
was ze begaan met het leed van de
velen, als het lot ongunstig bleek,
zij, de moeder van helden, de moe
der van Adolf, die viel, zo jorjg
reeds, bij Heiligerlee, de moeder
van Lodewijk en van de zwaar be-
proefde Willm de Zwijger.
Zij was als degenen van wie Hen-
riette Roland Hoist dichtte. Vanuit
het kleine Dillenburg had ze deel
aan de geweldige worsteling om de
vrijheid.
Want er is altijd iets, waarvoor
wij vreezen
vyij zijn als vrouwen van vissers
op zee,
die dag aan dag water en winden
lezen:
hun heel bezit deint op de
golven mee.
Ons hart is ingescheept op 't
wereld-woelen,
haar stormen en haar stilten
doen ons aan
haar branding breekt op ons en
wij gevoelen
haar rillingen door onze diepte gaan.
Zij, de stammoeder van de Oran-
jes heeft door haar voorbeeld. haar
raad en medeleven Oranje klaar
gemaakt voor de overwinning. Zij
stierf zacht en kalm in de morgen
-van de 18de Juni 1580. ,.Ik heb de
goede strijd gestreden. Ik heb de
loop geeindigd. Ik heb het geloof
behouden". Met deze. hare woorden
besloot H. M. de Koningin Wilhel
mina in het Stadion te Amsterdam
Dinsdag haar afscheidsrede. terwijl
ze deze grote vorstin. de stammoe
der van het Huis van Oranje. om
haar geloof. haar taaie volharding,
haar grote offervaardigheid. haar
wijsheid en haar moederlijk hart
aan haar naamgenote .onze nieuwe
koningin, ten voorbeeld stelde.
„Deze tiid". zei Hare Majesteit.
..vraagt sterk'e mensen". Juliana van
Stolberg toonde in haar lange en
zwaarbenroefde leven, een van de-
zen te zijn.
Zakeiyk en kunstzinnig.
Ruim 2200 deelnemers hebben dit
jaar weer stands betrokken in de
grote Jaarbeurshallen en op het ter-
rein aan de Croeselaan. Helaas
moesten enkele honderden aanvra-
gen worden afgewezen omdat de
ruimte al weer te klein is gebleken.
Op het Vredenburg tfeffen we aller-
eerst de groep electrotechnische ar-
tikelen aan. Ook nu weer vele
nieuwtjes, voornamelijk natuurlijk
van Philips, die in deze branche on-
gtewijfeld de' toon aangeeft. Een
verrassing was de kleine „Philet-
tina", een lief radio'tje, tegen een
populaire prijs straks te brengen,
n.l. f lOij.en aanmerkelijk beter
dan de vooroorlogse van f 80.—,
voor deze dure tijd dus wel iets
bijzonders. Ook de beroemde „Phi-
lishave" zagen wij er in een nieuwe
uitvo^ring van wit philite en met
het s'cheerhoofd aan de zijkant. Het
apparaat ligt aanmerkelijk beter in
de hand dan het vorige type.
Zakelijk bezien laiedt deze beurs
veel interessants, maar ook degene,
die in de handel niet thuis is en op
dit terrein een vreemdeling in Je
rusalem, zal met plezier de prach-
tige stands bewonderen van die fir-
ma's die zake'lijkheid aan het kunst-
zinnige weten te paren. Zo trof ons
b.v. de stand van de Lee'rdam glas-
fabrieken met o.a. prachtige glas-
spiegels, het unieke werk van de
Maastrichtse Kristal-Unie met haar
luxueuse en haar eenvoudige, maar
zeer smaakvol glaswerk, het Goudse
a^rdewerk van Goedewaagen, die
meer maakt dan pijpen alleen, zie
maar eens naar die mooie lampen,
met kap en al worden ze geleverd.
Een schat van tinnen gebruiksvoor-
werpen, waarop onze voorouders
jaloers zouden zijn, iets van de me-
taalfabrieken uit Tiel, sieraarde-
werk van de Mosa-fabrieken uit
Maastricht, smaakvolle serviezen
van de ..Zenith" uit Gouda, het is
er te kust en te keur.
Groot en klein spoor
Een bijzonder aantrekkelijke stand
was er van de Ned. Spoorwegen,
die altijd en overal tegenwoordig
als de kippen er bij zijn. Het publiek
wordt er beziggehouden door een
prijsvraag waarbij men gratis re-
tours kan winnen. We hebben ook
een kwartier met onze neus boven
plattegronden gelegen en hebben
ons briefje, onder het motto: „God
zegen de greep", uiteindelijk maar
in de bus gedaan.
Voor de ouders is er de verras
sing, dat geldt meer voor de vaders,
van het echte ouderwetse spoortje
weer, u weet wel, dat degelijke
type met locomotief en wissels,
seinpalen en bruggen. Haal er uw
hart maar aan op!
Schoentjes als een droom
Binnen- en buitenlandse schoen-
fabrikanten hebben getracht, de
droom van vele dames te verwe-
zenlijken, en het gekke is, het is
hun nog gelukt ook! We zagen er
juweeltjes van vakmanschap, schoe-
nen. die teer zijn als eenbloem,
kleurig als een Meimorgen. Middel-
eeuwse puntlaarsjes van groen en
bruin# suede, stevige, doch elegante
sneeuwschoenen in moderne tinten
en op een stevige rubberkool. En
balschoentjes, te mooi om over te
praten. Daarnaast kinderschoenen,
werkschoenen, lederwaren. tassen,
enfin. wij weten niet hoe het u zal
vergaan, maar onze wederhelft was
er niet weg te slaan.
Op vooroorlo\s peil
Als men langs de vele stands met
textiel, gebruiksvoorwerpen, papier
en verduurzaamde levensmiddelen,
een branche die steeds meer aan
aantrekkelijkheid gaat winnen,
schrijfwaren en kantoorinstallaties
wandelt, krijgt men vooroorlogse
visioenen. Een verheugend ver
schijnsel is, dat de handel veel vlot-
ter gaat en dat ook de leverings-
tijden voor de meeste artikelen vrij
kort geworden is, wel een bewijs
hoe snel onze industrie zich heeft
hersteld, al zijn we er dan ook vol-
■gens experts nog niet helemaal. Het
Nederlandse boek, sinds kort een
geregelde verschijning op de beurs,
komt ook goed verzorgd voor de
dag, maar de grote plaats is deze
keer ingeruimd aan de meubelindu-
strie, geen wonder, de vraag is ge-
weldig en de export b.v. is vijftien
magj van die voor de oorlog. Aan
de stalen meubelen, hoe practisch
ook, kunnen wij nog maar niet
wennen, Misschien een uiting van
ons con&rvatisme, ach, laten wij
er maar niet over twisten.
Het zwaartepunt van de tuinbouw
en de agrarische afdeling valt niet
zozeer op de producten als wel op
de technische hulpmiddelen, die
steeds meer geperfectionneerd wor
den. Een bezoek aan deze afdelin-
gen is voor die tuinder of land-
bouwer, die doordrongen is van het
nut en de noodzakelijkheid van me-
chanisatie, van onschatbare waarde.
Moge ook deze beurs, die weer
veel heeft gevergd van het organi-
satietalent van de ondernemers,
weer die aandacht hebben, die Ssij
verdient en er toe bijdragen, dat
ons handels- en zakenleven, een
zeer voornaam onderdeel van onze
volkswelvaart, weer tot grotere
bloei komt.
Na een bezoek aan huilende
schoonzuster te Utrecht, die naar
Canada is vertrokken en huilende
familieleden, die helaas blijven, heb
ik mijn troost maar bij de satel-
lieten van Mercurius gezocht. Van-
daar ongevraagd een klein over-
zicht van de jaarbeurs.
L. S.
WOENSDAG 15 SEPTEMBER
HILVERSUM I, 301 M.
7.00 Nieuws, 7.15 Ochtendgymn.,
7.30 Reveille, 8.00 Nieuws, 8.15 Ge-
wijde muziek, 8.30 Symphoniecon-
cert, 9.00 Ziekenbezoek, 9.30 Sym-
phonisch concert, 11.00 Pianorecital
door Ali de Wit; 11.30 Lichte klan-
ken, 12.00 Trio, 12.30 Weeroverzicht,
12.33 Koor, 13.00 Kieuws, 13.15 Orgel
13.45 Engelse composities, 14.30
Blaaskwintet, 15.00 Kamermuziek,
16.00 Postzegelverzamelen, 16.15
Voor jongens en-meisjes, 17.30 Zang
door Tenor, 17.50 Orkest, 18.00 Mu-
ziekvereniging, 18.30 Voor de Ned.
Strijdkrachten, 19.00 Nieuws, 19.15
NCRV-kwartet, 19.30 Actueel ge-
luid, 20.00 Nieuws, 20.15 Radio Phil-
harmonisch orkest, 21.20 Lezing,
21.40 Koor en orgel, 22,10 „Sans
Souci", 23.00 Nieuws, 23.15 Gramo-
foonplaten.
HILVERSUM II, 415 M.
7.00 Nieuws, 7.15 Gramofoonmuziek,
8.00 Nieuws, 8.15 Gramofoonmuziek,
8.50 Voor de vrouw, 9.00 Muziek van
Rossini, 9.35 Gramofoonmuziek, 10.20
Onze keuken, 10.30 Voor de vrouw,
11.00 Non-stop-programma, 12.00
Malando en z'n Tango-orkest, 12.30
Weerpraatje, 12.33 Voor het platte-
land, 12.38 Orgelspel, 13.00 Nieuws,
13.15 Metropole-orkest, 14.00 Ge-
sproken portret, 14.15 Kamermuziek,
15.00 Hoorspel, 15.35 Platenlolerij,
16.00 Kinderkoor, 16.15 Het stond
in de krant, 16.45 Vragenbus, 17.15
Miller-sextet, 18,00 Nieuws, 18.15
Gramofoonmuziek, 20.00 Nieuws,
20.15 Operaconcert, door orkest,
koor en tenor, 21.15 Hoorspel, 21.55
Cabaret, 22.45 Van boek tot boek,
23.00' Nieuws en dansmuzlek.
Na negen maanden harde arbeid
is men erin geslaagd een 57 jaar oud
dok, dat op de bodem van de ha
ven van Priok lag, aan het water-
oppervlak te krijgen, de haven uit
te slepen om het vervolgens ten
Westen van het eiland Enkhuizen
voorgoed tot zinken te brengen.
Het zes duizend tons dok was
door, de eigenaresse, de ,.Droogdok-
Maatschappij Tandjong Priok", in
Februari 1942 voor de komst van de
Japanners tot zinken gebracht. Ja-
reniange pogingen, door de Japan
ners ondernomen, brachten het dok
weer boven. Lang hebben de Japan
ners het dok niet kunnen gebrui-
ken. Na de capitulatie brachten
extremisten het dok nogmaals tot
zinken. Veertig platen waren nodig
om de „huid" van het dok te dich-
ten. Het ijzer was in de loop der
jaren zeer zwak geworden eh tel-
kens vielen er weer nieuwe gaten
te dichten
„Ja, af en toe krijg ik hier in
huis een telefoontje uit de stad
met de vraag of het goed is dat
zij even langs komt. Of ik wel
tijd heb en of ik werkelijk geen
andere afspraken heb. Altijd valt
mlj dat weer op, hoe de prinses
erop aandringt precies te zeggen
of zij niet ongelegen komt. Zo is
zij altijd geweest: ze wil gewoon
zijn".
Wij zitten tegenover een vroe-
gere studiegenote van de prinses
uit Leiden. Een van de velen die
tot haar intieme vriendinnen zijn
gaan behoren. Die zyn gaan ont-
dekken, dat het heel goed moge-
lijk is met een prinses gewoon
om te gaan en hartelijke vriend-
schap met haar te sluiten.
Hoe groot de stoet van vrienden
uit de Leidse tijd is, is eerst goed
onder de oorlog gebleken. Er kwa
men langs bekende en onbekende
wegen vaak brieven uit Canada.
Dap rende ik, gelukkig met mijn
kostbaar bezit, vaak naar anderen,
die haar kenden en dan ontdekte
ik een hele reeks van mensen, die
zij geschreven had. Hartelijke spon-
tane brieven waren dat, onvergete-
lijke uitingen van fijn gevoel ook!
Eens had ik haar laten weten,
dat wij een kindje gekregen hadden
en ik had er de naam bij geschre
ven. Het was de bijbelse naam
Ruth. Maar ik had niet gezegd waar-
om wij haar zo genoemd hadden.
Prinses Juliana had het wel begre-
pen en zij heeft het mij aanstonds
geschreven: „Ik vond het zo buiten-
gewoon sympathiek van je, dat je
dat kind Ruth g #.oemd hebt in deze
tijd van jodenvervolgingen, waar-
aan wij hier met zoveel angst en
verdriet denken
Wat mij het meest is opgevallen
in mijn omgang met prinses Juliana
in haar studententijd, dat was haar
verlangen naar een gewoon leven,
zoals ieder meisje dat heeft. Niets
liever dan ongemerkt tussen de ge-
wone mensen in de tram zitten tus
sen Katwijk, waar zij woonde, en
Leiden. Zelf je kaartje betalen uit
je eigen portemonnaie, dat vond ze
heerlijk.
Kampeerpartijtje op de Veluwe
Het was een spontaan, maar toen
reeds een zeer zelfstandig iemand,
een typisch modern mens in de
goede zin van het woord, vertelt
ons deze intieme vriendin, die van
die critische zin zelf ook niet ver-
stoken lijkt. Een typisch staaltje
van de wijze, waarop zij een onaf-
hankelijk standpunt innam, was dat
kampeerpartijtje op de yeluwe, met
een heel stel vriendinnen. Er werd
op Zondag een godsdienstoefening
gehouden en iedereen trok voor die
gelegenheid een mooiere jurk aan.
De meisjes vonden allemaal dat de
plechtigheid op die mamer wat
meer cachet kreeg en dat dat nodig
was. De enige, die er niets voor
voelde, was de Prinses. Zij kwam
in haar tennisjurk en vond dat dat
best giifg. Het was zo opvallend
anders, dat enkele vriendinnen haar
toefluisterden, dat zij toch beter zou
doen een jurk, die wat beter was,
aan te tre'ckcn en die lange mou-
wen had. „Maar mijn beste jurk,
mijn avondtoiiet, heeft helemaal
geen mouwen", was het antwoord.
Ik wil er alleen maar dit mee aan-
tonen, dat zij altijd zelf over de
dingen nadacht en oordeelde los
van alle conventies. Zo heeft ze
b.v. later haar kinderen ook zonder
enig bezwaar bij Kees Boeke in
BUthoven op school gebracht. Zij
heeft trouwens in Den Haag het
lager onderwijs gevolgd volgens het
systeem van Jan Ligthart.
In die zin geloof ik, dat de prin
ses, die nu koningin wordt, modern
is, zoals ook haar mgn dat is. Nuch-
ter, eerlijk, uitgesproken intelligent,
critisch, eenvoudig, het zijn .alle
maal eigenschappen, die met die
moderne opvattingen in verband
staan. Zij kan zeer scherp zien hoe
iemand of iets is, maar zij uit zich
zeer voorzichtig, want met die hel-
dere kijk, die mensen van deze tijd
vaak hebben, gaat een uiterst fijn
gevoel gepaard. Ik kan mij niet
herinneren, dat zij ooit iemand, be-
wust of onbewust, gekwetst zou
hebben.
„Om je dood te lachen!"
Zij ziet ook aanstonds het grap-
pige in situaties en mensen. Ik
herinner mij, dat wij als novieten
van de Vrouwelijke Studenten in
Leiden eens een wandeling naar
haar huis in Katwijk maakten. Daar
stond voor de deur een oerstijve
hofdame, een en al etiquette, klaar
om ons, vrolijke jongemieisjes, op
te vangen. De prinses zag de poes-
pas, die deze dame daar r*»s.dstrooide
en zij fluisterde heel voorzichtig
mij in het oor, zodat niemand an
ders het kon horen: „Om je dood
te lachen". Zij zag het potsierlijke
van de situati», maar in haar ogen
zag ik tevens dat begrip voor die
voorbije levensstijl. Dat begrip en
dat gevoel voor humor, dat heb ik
altijd zo in haar gewaardeerd. En
dan krijg je van zo iemand, die
geen verjaardag vergeet, geen feest-
je in de gezinnen van al haar vrien
dinnen voorbij laat gaan zonder een
hartelijkheid, die altijd tijd vindt,
hoewel zij geen minuut over heeft,
om bij iedere verloving of huwelijk
er bij te zijn, dan krijg je van haar.
soms telefoontjes: „Zeg, kan het
echt vanmiddag, ben je niet te druk
met wat andersEn mag ik een
boterham blijven eten?"
Geloof mij, wij zijn goed-af met
zo'n Koningin!"
„Een halve eeuw slotvrouw van
het Loo", dat was eigenlijk het the-
ma van de hulde welke Zaterdag
aan haar H. K. H. prinses Wilhel
mina op de bassecour van het ko-
mnklijk paleis „Het Loo" werd ge
bracht door alien, die daar op eni-
gerlei wijze aan verbonden zijn. Een
kleurige landelijke stoet met ver
scheidene fraai opgetuigde wagens
bestaande uit het voltallige perso
neel van de intendance, de congier-
gerie, de koninklijke boerderijen, de
bloemisterij, ije moestuin, en de
houtvesterijen'Gortel en Hoog Soe-
ren, alsmede talrijke kinderen van
personeelsleden en een groot aantal
gepensionne'erden, trok gedurende
een half uuf langs de prinses, die
gezeten was op de bordes van het
paleis. Duizenden toeschouwers
sloegen he schouwspel gade en
juichten H. K. H. prinses Wilhelmi
na. voor zij zich na afloop naar bin
nen begaf, bij herhaling hartelijk
toe. In de bioscoopzaal van het pa
leis werd na het defil£ een toepas-
selijk spel voor H. K. H. opgevoerd
door de kinderen van de school te
Hoog Soeren.
Rrlnses Wilhelmina verscheen na
afloop van het spel op het podium
en dankte alien, daarbij de hoop uit.
sprekend nog vele jaren temidden
van de gehele Loo-bevolking te mo-
gen doorbrengen. Een onvergetelijk
ogenblik was het voor de vele oude-
ren toen H. K. H. ten afscheid per-
soonlijk de hand drukte.
Bladerend in oudere jaargangen
van het 'blad van de vereniging ont-
moeten we in bonte volgorde een
reeks aandacht vragende onderwer-
pen als zangersretraite, orgelbouw,
allerlei cursussen voor zangers-, or
gel- en directie-diploma's, prijsvra-
gen voor kerkelijke composities.
zangtechniek, Gregoriaans, het ker
kelijke vollcslied, liturgie, jongens-
koor, oprichting korenbonden, op-
drachten aan musici. stijlkennis, en
al wat ge nog maar meer op het
gebied van de kerkzang kunt uit-
denken.
Deze St Gregoriusvereniging vier
de deze week haar 70-jarig bestafin
te 's-Hertogenbosch. Het was uiter
aard een viering in stijl. De dag ving
aan met een Pontificale Hoogmis in
de St Jansbasiliek. Om half drie des
middags begon de feestvergadering,
die werd opgeluisterd door het Sa-
cramentskoor uit' Breda onder la
ding van L. Toebosch; dit koor zo'ng
ook het Lof, dat na de vergadering
werd gecelebreerd, aldus -de taak
van „Die sangheren Onser Lieven
Vrouwen", die de plechtigheid van
de morgen hadden gdzongen, ver-
gemakkelijkend.
Het nieuwe orgel
In de St Jan kon, hetgeen zeer
werd geapprecieerd, kennis worden
gemaakt met het nieuwe kerkorgel.
Eenmaal verwend door het oude
machtige instrument, zal dit nieu
we orgel zeker nog wensen onver-
vuld laten. Toch is het werk de
naam van kunstwerk waardig. om
dat het een product is, van vakman
schap en kunstzin en tweede
conditie voldoet aan de accous-
tische eisen die voor dit kerkorgel
gesteld mogen worden. Met zijn
ruim 2000 pijpen, verdeeld over on-
geyeer 30 registers, biedt het de
organist nog rijke mogelijkheden en
zal het de koorzang een koninklijk
aspect kunnen geven.
Programme der toekomst
i Laten we echtef terugkeren naar
de feestvergadering. Allereerst werd
het woord gevoerd door prof, dr
Smijers, voorziter van de vereni
ging, die tot zijn vreugde onder de
aanwezigen ook mgr Mutsaerts, mgr
Hendrikx en burgemeester Loeff
mocht begroeten. In een korte uit-
eenzetting wees hij op het vele, dat
in het verleden was gepresteerd, en
herdacht hij enige prominente figu-
ren, die in de laatste jaren aan de
vereniging ontvallen waren, terwijl
hij pater Huygens, die onlangs de
leiding van de Kerkmuziekschool in
Utrecht neerlegde, een otium cum
dignitate wenste. Met een oproep
om samen te werken en nog eens
samen te werken om het doel van
de vereniging te bereiken, besloot
hij zijn rede, waarna hij de feest-
redenaar, dr Kat, rector cantus van
de Kathedraal van Haarlem, inleid-
de. Deze spreker ging diep in op
de belangrijke, geestelijke, aposto
lische taak van de kerkzanger. Hij
schilderde deze als een schone, maar
ook uiterst verantwoordelijke op-
dracht, omdat de practische bele-
ving van het Christendom door het
volk, voor een gedeelte van zijn
taakopvatting afhangt. Spr. wees
hierna op de consequenties voor
de geest elijkheid: speciale geeste
lijke leiding en grote interesse voor
het koor; op consequenties voor zan
gers en directie: de grote stoot voor-
waarts, die zij kunnen geven, maar
BERGEN JN WOORD EN BEELD
Bij de Boek- en Handelsdrukkerij
v.h. Herms Coster en Zoon te Alk-
maar- verscheen de tweede druk
van het mooie boekje „De Heer-
lijkheid Bergen in woord en beeld"
van de hand van de reeds verschei
den Mevrouw M. van Reenen-Vol-
ter. Deze druk werd aanmerkelijk
uitgebreid en biedt naast een goed
overzicht van de geschiedenis en
de folklore van het oude Bergen
ook veel bijzonderheden uit de
nieuwere tijd waarbij aandacht is
besteed aan de laatste oorlogsjaren.
Mevrouw M. E. Baronnesse Taets
van Amerongen-van ROenen heeft
het bekende boekje met veel we-
tenswaardigs aangevuld, waardoor
het ook voor hen, die Bergen
slechts sinds kort hebben leren
kennen, aantrekkelijk is geworden.
Het is een prettig leesbaar boekje
geworden, mede door de talrijke
mooie photo's, dat wij van harte
kunnen aanbevelen.
JAARBOEK RADBOUD-
STICHTING
Het jaarboek van de St. Rad-
boud-stichting, dat ons dezer dagen
werd toegestuurd, is een heel boek-
werk geworden. Het geeft uitvoerig
verslag van het wel en wee van
onze R.K. Universieit te Nijmegen,
vermeldt alle promoties en examens
en geeft aan het slot een overzicht
van de financieen. Voor hen, die
met het universitaire leven in aan-
raking komen of nog moeten ko
men biedt het een uitstekende
leiddraad.
VERKEERSBOEK VOOR
DE JEUGD
De Firma van der Plaats gaf een
aardig verkeersboek voor de jeugd
uit dat aantrekkelijk is gemaakt
door een spaar-ruil-systeem van
plaatjeg, die in het boek gepla(ct
dienen te worden. De jeugd leert
op een gemakkelijke manier de weg
door ons land te vlnden en wordt
tevens opgevoed in de ingewikkelde
verkeerstechniek. Een en ander is
verwerkt in een reisverhaal van
twee helden, Pirn en Bram Snor,
door A. Hildebrand geschreven en
met vele goede illustraties voor-
zien. Een aantrekkelijk boekje voor
de jeugd, waar echter menig ouder
ook plezier van zal beleven.
FILMFRONT
In het kader van de Belgisch
Nederlandse culturele samenwer-
king verschijnt sinds enige tijd een
filmtijdschrift „Filmfront" genaamd
dat op uitstekende wijze het oude
bekende katholieke Filmfront blijkt
te kunnen vervangen. Het is met
de filmtijdschriften na de bevrij-
ding niet erg gelukkig gegaan. We
hebben- ..Parterre" zien sneuvelen,
geyolgd door ..Katholiek filmfront"
Met Filmfront is een tijdschrift
verschenen, waarin niet alleen al
ien, die op filmgebied iets te zeg
gen hebben, aan het woord komen,
doch dat tevens, door het grotere
afzetgebied, een betere finantiele
basis biedt dan alle voorafgaande
bladen. In de korte tijd van haar
bestaan heeft het blad voldoende
bewezen, levensvatbaarheid te be-
zitten. Het is uitstekend geredi-
geerd en biedt zowel de filmlief-
hebber als de filmvakman interes-
sante lectuur. waarbij aan de grote
taak. het publiek filmisch op te
voeden, een ruime plaats verzekerd
is. Wij kunnen dit blad, een van de
weinigen dat op de bres staat voor
ware filmkunst, met inachtneming
der christelijke beginselen, niet
warm genoeg bij onze filminnende
lezers aanbevelen,
In aansluiting op ons bericht,
waarin werd vermeld, dat het in
het voornemen van de Stichting
Katholiek Gemeenschapsoord lag,
om enkele studiedagen te organise-
ren over het vraagstuk der vrije
meningsvorming en meningsuiting
binnen de Katholieke Volkspartij,
kan thans medegedeeld worden,
dat Prof. Dr. J. E. de Quay het
voorzitterschap van deze conferen-
tie op zich heeft genomen, terwijl
de heren Dr. A. Wijffels en Dr. L.
A. Albering als inleiders zullen
optreden.
De bijeenkomst, welke gehouden
wordt op het Oord van de Stich
ting Landgoed „Drakenburgh" te
Baarn vangt aan op Vrijdagmiddag
1 October en eindigt des Zaterdags
te ongeveer 7 uur n.m.
Zowel het Centrum van staatkun-
dige vorming als het bestuur van
de Katholieke Volkspartij hebbbn
hun medewerking toegezegd.
Belangstellenden kunnen zich voor
nadere informaties richt^n tot het
Secretariaat .van de Stichting Land
goed ..Drakenburgh", post Baarn.
Tel. (K 2950) 9803.
ook de afbreuk, die zij aan de goede,
zaak kunnen doen.
Even schonk hij aandacht aan de
muzikaal-artistieke zijde van de
kerkzang, waarna hij als program
voor de toekomst stelde:
Geen eenzijdigheid, maar aanvaar-
den van alles wat goed en schoon
is, gregoriaans, klassiek, modern,
polyphoon.
Vervolgens:
Grote aandacht voor de scholing
van de koren, zangtechnisch, muzi-
kaal, liturgisch. Daarnaast stevige
aandacht voor het jongenskoor.
En als derde punt: zorg voor het
gewone, goede volkslied van de ge-
lovigen.
Bisschoppelijk woord
Aan het slot van de vergadering
sprak mgr Mutsaerts 'n kort woold.
Hij wees vooral op het voorrecht,
dat de zangers in hun uitverkiezing
bezitten, en dat ook hun in de mond
legt, het woord, dat Koningin Ju
liana zo pas nog gebruikte: „Wie
ben ik dan toch, dat ik d&t mag
doen?" Met het oog op hun heilig
ambt, mogen de koordirecteuren
niet iedere goede zanger als lid aan-
nemen, maar moet evenzeer als
voorwaarde worden gesteld, dat hun
leven inderdaad overeenkomt met
de leer, die zij in de kerk zingend
verkondigen. Na een aansporing tot
deelneming aan retraites, schonk
Monseigneur aan alien zijn bis-
schoppelijke zegen.
Een schone dag, die de zanger
weer moed geeft, om zijn opoffe-
ring-vragende taak weer met vurige
ijver voort te zetten.
J. M. R.
