In het teken van internationale samenwerking, regeling van het Indonesische vraaqstuk en geleidelijk herstel van de economische vri jheid Dr. van Mook keert onverwachts naar Batavia terug —as sz st Vo orAlkmacir Nederlandse regering hereid regering-Hatta te steunen Subsidies op levensmidde/en verminderd of beeindigd - Algemene herziening van Spoedig economische unie met Benelux Verhouding tot de republiek baart zorg Industrialisatie dringend noodzakelijk Verbeterde kinderbijslag De Landvoogd wil n op z/yn post zi/n Demobilisatie van onze troepen geremd Hatta wil geen hulp van Nederland sociale verzekering - Belasting v/ordt economisch en sociaal herzien Een uitvoerig stuk Hoofdredacteur: H. N. Smits, rayonredacteur: Fr. Otten. Directeur: E. J. M. Stumpel. Abonnementsprijs 3.75 per kwartaal; f 1.30 per maand. ^Advertentie-prijs per editie 16 ct p. mm.; minimum 2.50; in alle edities 26 ct. per mm.; minimum 4.Fam.ber. 20 c. per mm.; in alle edities 30 ct* DINSDAG 21 SEPTEMBER 1948 Buiten God is 't nergens veilig (Vondel) 44e IAARGANG - NUMMER 11367 BUREAUX: ALKMAAR: Langestraat 42 A, Tel. 2046 (adm.) 2047 (red.) K 2200. HOORN: Draafsingel 59, Tel. 4243 (K 2290) 2 lijnen. DEN HELDER: Keizerstraat 89 Tel. 2800 (K 2230). SCHAGEN Molenstraat 52, Tel. 459 (K 2240). Bank: Noorderbank H.M. KONINGIN JULIANA heeft heden de Verenigde Vergade- ring van de Staten-Generaal geopend met de volgende Troonrede: >r. H. J. VAN MOOK, de luitenant-gouvemeur-generaal, te voor besprekingen met de Nederlandse regering hier te lande was, is hedenmorgen vroeg onverwacht naar Batavia vertrokken met het normale lijntoestel van de K.L.M. Tegenover de journalisten verklaarde Dr. van Mook, dat hij terug gaa omdat de gebeurtenissen een dusdanige ontwikkeling nemen, waardoor hii meent niet longer weg te kunnen blijven. De besprekingen met de Nederlandse regering zijn hiermede aige- broken, aldus Dr. v. Mook, en zullen op een daartoe geschikt tijdstip weer worden hervat. NAAR BETERE VERHOUDING MET DE REPUBLIKEINEN De Landvoogd verklaarde ver- der nog geen beslisingen te hebben genomen in verband met de communistische acties op Republikeins gebied. Deze zullen door Dr. v. Mook eerst te Batavia worden genomen nadat hij zich eerst volkomen op de hoogte heeft gesteld van hetge'en zich daar heeft afge- speeld. Wei kon Dr. v. Mook verklaren, dat de Nederlandse regering volkomen bereid is de -Hatta te steunen. ESSS&r-STS. KPh",; vo!o™rn J col -e Antillen soortgelijke regelingen te treffen. 11r. vofc iTop gt.o°,, wlli »i» daadwetkelijke b.l.ngI....lng voor EUrZu,','i°mt mi. oogpunt v,n .uportbovordering .1. te woorborging regering- EEN ANTWOORD AAN MINISTER STIKKER BATAVIA, 2! Sept. (Aneta) - Antara meldt uit Djokja dat de Republikeinse minister-presi dent, Moh. Hatta, in een inter view heeft verklaard, dat de Republikeinse regering niet zal toestaan, dat de Nederlanders tussenbeide komen in de com munistische opstand in de Re publiek. Deze verklaring van Hatta is bedoeld als een ant- woord op het voorstel, gedaan door minister Stikker, via de pers in de Verenigde Staten van Amerika, om gezamenlijk het communisme in Indonesie te bestrijden. „Wij aanvaarden geen enkel voorstel, in welke aangelegenheid ook. De Repu blikeinse regering zal niet toe staan, dat de Nederlanders tus senbeide komen in iets, dat op Republikeins gebied plaats vindt. De opstand te Madioen is een geheel interne aangele genheid en wij zullen onze eigerj. middelen aanwenden om hem te onderdrukken. De Ne derlanders hebben zich nergens mede te bemoeien", aldus Moh. Hatta. Adviescommissie Bandoeng-conferentie gearriveerd £te^io^ Nieuuu Noordhollands DE EERSTE TROONREDE VAN K0HIHGIH JULIANA Leden der Staten-Generaal. C LECHTS KORTE TIJD is verlopen sedert ik, nadat mijn moeder afstand deed van de Troon en de regering door mij werd aanvaard, in uw mid den de eed aflegde en werd ingehuldigd. Met ontroering en dankbaarheid denk ik terug aan de wijze, waarop het 50-jarig regeringsjubileum van mijn moeder werd gevierd en bij de troonswisseling atom uiting werd gegeven aan warme gevoelens van aan- hankelijkheid ten opzichte van haar - en aan de wijie, waarop men m J heeft welkom geheten. De herinnering aan dit alles zal mij sterken bij het vervullen van de taak, die op mijn schouders is gelegd. Groot zal de in- spanning zijn, die van ons alien wordt gevergd om het hoofd te bieden aan de moeilijkheden, waarvoor het nog zo zwaar onder oorlogsgevolgen lijdende Koninkrijk gesteld is in een wereld, die nog geen wezenlijke vrede kent. De grote verwachtingen, die de samenwerking der Geallieerden in d- striid had opgewekt ook ten aanzien van samenwerking in de vrede, zijn niet in vervulling gegaan. Scherpe tegenstellingen blijven zich openbaren. Regering zal voortgaan om in het kader der Verenigde Naties te streven naar versterking der internationale gemeenschapsgedachte. Bijzondere aandacht wijdt zij aan de ontwikkeling van de kernen van internationale aaneensluiting, die in de Unie tussen Nederland, Belgie en Luxemburg en de samenwerking der vijf-mogendheden ingevolge het verdrag van Brus- sel reeds haar levensvatbaarheid hebben bewezen. Een spoedige totstandkoming van de economische unie met Belgie en Luxemburg acht de regering van groot gewicht. Zij werkt met kracht mede aan het wegnemen van de hinderpalen, die aan de realisenng dier unie m dOokeopSsodaal-cultureel gebied wordt nauwer samenwerking binnen de Benelux, zowel als in verband met het vijfmogendhedenverdrag voor- bereid In het bijzonder op het gebied van de gezondheidszorg is de werk- zaamheid van Nederlandse zijde in de Internationale sfeer toegenomen, mede door de totstandkoming van de wereld gezondheidsorganisatie De toestand van 's lands financien noopt er toe de militaire k^c^ts" inspanning, voor wat betreft de landmacht, vrijwel uitsluitend te blijven richten op het in Indonesia onderhouden van een voor haar taak bere- kende krijgsmacht. Voor zover betreft de koninklijke marine en de luc striidkrachten wordt daarnaast een begin gemaakt met de vorming van een bijdrage aan de gemeenschappelijke verdediging van de vlJf door het pact van Brussel verbonden West-Europese mogendheden. IN AANSLUITING aan de kortelings tot stand gekomen grondwetsher- I ziening zal krachtig worden voortgewerkt aan het scheppen van een nieuwe rechtsorde tussen Nederland, Indonesie, Suriname en de Neder landse Antillen, ter verwerkelijking van het gerechtvaardigde streven er volkeren overzee naar vrijheid, gelijkwaardigheid en zelfstandigheid. Met verheuging mag worden geconstateerd, dat de staatkundige op- bouw van de federalistische gebieden in Indonesie gestadige voortgang heeft gevonden. In al deze gebieden kan ook een bevredigend, zij het onderling gevarieerd, herstel van het economisch leven worden waarge- °"™S verhouding lot d, republiek Ulitt M v_oor.durlng_z.rg D, op grondslag van de Renville-beginselen gevoerde onderhandelingen heb ben nog niet de zozeer gewenste oplossing kunnen brengen. De heihaalde bemoeienis van de Veiligheidsraad met de Indonesische kwestie, ook n commissie van goede diensten in Indonesie haar werkzaam heden was beTonnen, heeft niet steeds bijgedragen tot een weloverwogen behandeling van de ingewikkelde vraagstukken, welke zijn ontstaan door dfgroei van nieuwe verhoudingen in Zuid-Oost Azie Vertrouwd mag intussen worden, dat onze ernstige wil om aan de gerechtvaardigde vrj in tussen overzee te voldoen op een wijze, die tevens heidsasplraties de veiligheid, ook internationaal in toenemende Hoewel I r«e,W* Dr Van Mook zeide, geen berich- ten ontvangen te hebben die er op wijzen, dat de communistische acti- viteit zich uitgebreid heeft tot de gebieden, welke buiten het repu blikeins gebied vallen. De verklaring van de Nederlands Indische regering enige dagenj>®" leden te 's-Gravenhage uitgegeven, waarin het communisme veroordeeld werd was reeds voor de verkiezin- gen in Juli opgesteld zo.,^!de dr Van Mook doch met uitgege ven, omdat er buiten de xepubliek van communistische activitert wei- nig te bespeuren viel en de Neder- lands-Indische regering niet de schiin op zich wilde laden door deze verklaring invloed uit te oefenen op de politieke situatie te Djokja Thans zijn de omstandigheden dus- danig veranderd, dat er geen re<ien was de verklaring langer op te h°Sprenkende over de situatie van het ogenblik in de republiek, zeide dr Van Mook „de commumstiscl t actie is duidelijk van buiten af op- gezet". Pas sedert emde Mei is de ontwikkeling in deze vorm geko men. Voor die tijd was er van een invloedrijke communistische activi- teit weinig sprake. Op een vraag of het vooral de Chinezen zouden zijn, die de com- munistische actie zouden steunen, merkte de heer Van Mook op, dat inderdaad in Madicen veel Chine zen wonen, doch dat het in t alge- meen gesproken niet het geval is. Een deel van de in de archipel wo- nende Chinezen is commumstisch, doch dit deel is niet van overwe- gende betekenis. Men mag de com munistische activiteit zeker niet op rekening van de Chmezen schuiven. Het verwijderen van een aantai 32 republikeinen uit Batavia enige tijd geleden, heeft niets te meken met de gebeurtenissen van de laatste dagen aldus de land- V°Een vraag, welke invloed de ge beurtenissen in de republiek zullen hebben op de verhouding tussen de Nederlanders en de republikeinen, beantwoordde de landvoogd als volgt: „Ik denk. dat deze invloed met ongunstig zal zijn. Allereerst zal de samenwerking met Singapore en Australie beter worden, bijvoor- beeld in Australie heeft men even- eens scherp stelling genomen tegen het communisme. De nood zal tot scheiding en verbinding der geesten bijdragen. De oppositie tegen de sa menwerking met de Nederlanders zal zich om de communisten groe- peren en aan de andere kant zullen de voorstanders van een samenwer king met de Nederlanders zich m het andere kamp verzamelen. Dit kan alleen maar verhelderend wer- ken." Tenslotte deelde de landvoogd nog mede, dat het niet uitgesloten is, dat de gebeurtenissen te Ma- dioen een kleine remming zullen veroorzaken op de demobilisatie van de Nederlandse troepen in In die. Het overgrote deel der oor- loigsvrijwilligers, die momenteel naar huis terug gaan of zullen gaan is echter reeds vertrok ken. minister L. Gotzen en dr R. J- A. Idenburg. Het KLM-vliegtuig ver- trok om 6.06 uur van Schiphol, doch keerde korte tijd later terug, in ver band met een technische storing. Om 6.39 uur was de technische sto ring opgeheven en kon het vlieg- tuig ten tweede male opstijgen. Dr Van Mook werd uitgeleide TTMffnnlr Van Mook. Uit indonesie arriveerde Maan- dagavond op Schiphol een delegatie van de ..Bandoeng-conferentie die de Nederlandse regering advies zai uitDrengen over het ontwerp voor een voorlopige federate regering. De zorg voor de behoeften van de kinderrijke gezinnen heeft de bijzondere aandacht van de regering. Overwogen wordt op welke voet aan daartoe door werkgevers in het leven geroepen fondsen gelegenheid is te geven uitkeringen te doen in individuele gevallen, waarin mede als gevolg van de omvang van het gezin de inkomsten beneden het sociaal gerechtvaardigde peil blijven. Voorts is een wijziging van de wettelijke kinderbijslagregelingen in overweging, teneinde in die regelingen e nodige correcties aan te brengen. In aansluiting aan een enkele maanden geleden uitgebracht rapport wordt een algemene herziening van de sociale verzekeringen ter bevor- dering van meer eenheid en tot uitbreiding dier verzekeringen tot daar- voor in aanmerking komende groepen van zelfstandigen verder voorbe- reid, mede teneinde te voorzien in een duurzame regeling ten b van de ouden van dagen bij beeindiging van de thans geldende tijdelijke voorziening. De voorbereiding van een wetsontwerp op de ziekenfondsen zomede van een nieuwe wettelijke organisatie van de gezondheidszorg, zal met bekwame spoed worden voortgezet. r\E LANDBOUWPOLITIEK van de regering zal gericht zijn op verho- V ging van een rationele bodemproductie, op intensivering van het land- bouwbedrijf, alsook op het verzekeren van bestaanszekerheid van boeren en tuinders in goed gelaide bedrijven, mede door een zekere mate van productie- en marktordening, waarbij in het bijzonder aandacht zal wor den geschonken aan het vraagstuk van de kleine boeren. Door voorstellen tot verbetering van de ruilverkavelingswetgeving en van de pachtwetgeving, alsmede door het beheersen van pacht- en koopprijzen verwacht de regering een doelmatig gebruik van de gxond bevorderen. Gezien de gunstige ontwikkeling van de ,pr ductie en de toestand op de wereldmarkt mag een voortgaande verbete ring in de voedselvoorziening worden verwacht. Ofschoon de financiele toestand moeilijk is, vertoont de begroting voor 1949 een belangrijk gunstiger beeld dan die over het loPend« 3 a een resultaat, dat ten dele werd verkregen door gunstiger verwachtingen met betrekking tot de middelen en anderdeels door beper^ge^ uitgaven. Met vooropstelling, dat de bevordermg van de volkswelvaart van primair belang is en dat aan de eisen der sociale xechtvaardigheid niet te kort mag worden gedaan, zal aan een verdere inkrimping van overheidsuitgaven bij voortduring aandacht moeten worden geschonken. Intussen dient er op te worden gerekend, dat voor het herstel van Indo nesie ook in het komende jaar een beroep op Ne<ler hulp in de vorm van credietverlening zal worden gedaan Hoewel dank zij de buitenlandse credietverlening en het verbeterde begrotmgsbeeld het gevaar voor inflatie is geweken, dient te worden voorkomen, dat op- nieuw inflatoire krachten de overhand knjgen. Zo zal met name in ver band met de verdere afwikkeling der geldzuivering voorzichtigheid moe- ten worden betracht. Op het gebied der belastingheffing zal worden voortgegaan met een herziening in sociale en economische zin. Enige verlaging van het ta van de inkomsten- en loonbelasting is in overweging, evenals een tege- moetkoming aan het bedrijfsleven met betrekking tot de berekeningva de belastbare winst. Voorts zal gestreefd worden naar een vergroting van de rechtszekerheid voor de belastingplichtigen en naar een vereen- voudiging van de bestaande belastingwetgevmg. De geboden uiterste soberheid leidt er toe, dat in het komende jaar in hoofdzaak slechts wer zaamheden die nodig zijn voor behoud van bestaande verkeersverbindin- gen en andere waterstaatswerken of ter voltooiing van reeds aangegane overeenkomsten, zullen kunnen worden uitgevoerd. De indijking 7nirfpr7ee wordt verder voorbereid. Op korte termijn kan de indiening worden verwacht vane. ontwerp betreffende samenwerking van gemeenten onderling en van van de taak en van de organisatie van de politie zal opnieuw onder het oog worden gezienDaartoezaleen commissie worden ingesteld, welke de regering op korte termijn advies zal hebben uit te brengen. i^ j iqsa der Voorstellen zullen worden gedaan ter uitvoering van artikel 195a der DE WERELD VAN VANDAAG is terwille van de Troonrede heden opgenomen op pagina 2. door mevrouw r!-ion 'DJAPARA REM8AN0 KOEDOCS T0E8ANC BL0RA B00J0NE&0R0 BANJARNE&ARA nn 0 TEMANCiGOENO GO MAGELANG POERWOPEOJO SOERAKARTA KEBOEMEN^ WES ®KLAT£N 0 0J0KUA- PONOOORO KARTA staat VAN 8ELCG DJOMB^N JOKCRTOzr: D10EN DOOR COM MUNlSTEN BEZET patjitan blitar lOOkm GEBIED ONDER NEDERLANDSE CONTROLS piaats ecnh^^St0oPrr0zbovee"dat fn haar vermogen ligt, economische StSlteln t'slZgll die het bedrijfsleven tot een gezonde uit- zal al het mogelijke a RptipIux oartners als op de noodzakelijkheid tot verlichtmg van houden met ^ewdgeif daarvan voor de kosten van levensonderhoud en bii de tT volgen foon- en prijspolitiek de instandhouding van sociaal gerechtvaardigde en economisch verantwoorde loon- en prrjsnormen blj- ven bevorderen. ZEER UITVOERIG is de eerste Troonrede, die H. M. Koningin Juliana heden in het parlement heeft uitgesproken. Zij begint met een herinnering aan de voorbije nationale gebeurte nissen; dat deze haar zal sterken bij het vervullen van haar taak, kan van eeh Koningin, die woorden sprak gelijk op 6 September in de Nieuwe Kerk klonken, geen zmle- dige frase zijn. In korte zinnen perst deze tocn al lange Troonrede veel samen_ Zo spreekt zij in het begin van de grote inspanning, die van ons alien wordt gevergd om het hoofd te bieden aan de moeilijkheden, waarvoor het Ko ninkrijk gesteld is, dat nog zo zwaar onder de oorlogsgevolgen hjdt, in een wereld die nog geen wezenlijke vrede kent. Hoe komt dat? De Troonrede zegt niet, dat dit op de eerste plaats komt omdat zovelen in de wereld die in overheid gesteld zijn, de Tien Geboden Gods niet erkennen noch in het openbaar bestuur tot gelding brengen. En toch is dit een van de voornaamste oorzaken van de we- reldellende, ook van de geestelijke en morele, welke in dit staatsstuk wederom nauwelijks wordt aange- stipt De Regering moge er van uit- gaan, dat haar pogingen om de in ternationale gemeenschapsgedac e te versterken een gevestigde Chris- telijke overtuiging en een sterk geestelijk fundament behoeven, juist omdat „in het kader van de Vere nigde Naties" zo weinig ontzag en gezag voor God, als de Heer der Wereld en de Koning der Koningen, wordt ontmoet. Die internationale samenwerking is in dit tijdsgewricht voor ons van het hoogste belang en de Regering ziet dan ook terecht hoopvolle en activerende perspectieven aan de horizont van de Benelux en de Westelijke Unie, voor welke laatste intussen, na de laatste verklaring van Bevin, een en ander in de mist Het zal onmogelijk zijn, dit-lang- ademige stuk, waarin de Regering er blijkbaar naar gestreefd heeft, niets te vergeten, (hetgeen haar m verband met de verbrede basis blijkbaar meer tot breedsprakigheiu dan tot diepgang noopte) het zal, zeggen wij, onmogelijk zijn, reeas thans alle punten van de Troonrede op de voet te volgen. De plaats- ruimte zou het niet toe laten. Voor heden niettemin een critisch nootje bij enkele punten. Ietwat vreemd doet de medede- ling aan, dat de zorg voor de land macht zich vrijwel bepaald tot In donesie. De gemeenschappelijke West-Europese militaire samenwer king bepaalt zich tot marine en luchtmacht. Wij zijn benieuwd, wat daarover nader gezegd zal worden. Dat de toestand van 's lands finan cien ook hier tot beperking noopt, is begrijpelijk. Reeds de militaire lasten voor Indonesie zijn schier ondragelijk Maar voor de verdedi ging en het behoud van de onaf- hankelijkheid en de zelfstandigheid van het Rijk mogen de offers niet gauw te zwaar geacht worden en aan idyllisch pacifisme, gelijk dit dertig jaar geleden de wereld ken- merkte en zoveel onheil brouw- de! zijn we nog niet toe! Het spreekt van zelf. dat de Troonrede in haar belangrijke Overzeese'* paragraaf vasthoudt aan de vrijheid, gelijkwaardigheid en zelfstandigheid in de nieuwe op- bouw. Dat de „vrijwilligheid' hier nu niet meer wordt genoemd. zal wel niet betekenen, dat „het roer ten dezen aanzien „omgaat". Inte- gendeel, over de gestadige vooruit- gang van de staatkundige opbouw in de federalistische gebieden wordt met voldoening gesproken. (Vervolg pag 3, 7e koloml Grondwet. A AN EEN IN TE STELLEN commissie zal worden opgedragen de rege- A ring van advies te dienen omtrent vereenvoudiging der pensioenwet- geving. Werden in het voorjaar 1948 enkele maatregelen tot verbetering van de salarispositie van het rijkspersoneel aangekondigd en reeds ten dele geeffectueerd, de verwezenlijking van de toegezegde technische her ziening kan, naar het zich laat aanzien, binnenkort worden verwacht. Het probleem der politieke delinquenten heeft de voortdurende aan dacht der regering. Een aanvang wordt gemaakt met de behandeling der gevallen van de jeugdige delinquenten, ten aanzien van wie een onder- zoek naar de mogelijkheid van reclassering zal worden mgesteld. Liquidatie van de buitengewone maatregelen op het gebied van het recht en de rechtsbedeling zal met kracht worden nagestreefd. Wettelijke voorzieningen betreffende het gevangeniswezen zijn in gevorderde staat van voorbereiding. Bij de verschillende typen van onderwijs heeft het opvoedings- en vormingsaspect de bijzondere belangstelling van de regering. er ver vulling van de functie van het onderwijs ten opzichte van enkeling en gemeenschap zijn nauwe verstandhouding en samenwerking tussen de leerkrachten bij de onderscheiden soorten van onderwijs nodig. De regering streeft er naar, dat uitzonderlijke aanleg in onze maat- schappij vroegtijdig wordt onderkend en dat er meer gelegenheid wordt geboden om die begaafdheid tot ontploohng te brengen. Om aan de eisen van de steeds verder voortschrijdende specialisering op wetenschappelijk gebied het hoofd te kunnen bieden, zal het nodig zijn om, zonder inbreuk te maken op de vrijheid van onderwijs. m over- leg met de instellingen van hoger onderwijs, op een taakverdeling aan tC "Tot behoud en verhoging van het peil van het culturele leven zal aan de zorg voor de kunst bijzondere aandacht worden besteed. In gevorderde staat van voorbereiding zijn wetsontwerpen tot rege ling van het kweekschoolonderwijs, tot regeiing van het v0°rbe""*end hoger en algemeen vormend middelbaar onderwijs, tot regelmg van he zuiver wetenschappelijk onderzoek en tot regeling van het tuchtrecht J Reeds zijn tal van belangrijke wetsontwerpen bij u aanhangig, op welker afdoening de regering prijs stelt. Ik noem in het bijzonder ontwerpen inzake de regeling der matenele oorlogsschade, de publiek- rechtelijke bedrijfsorganisatie, de ondernemingsraden, de wachtgeld- e werkloosheidsverzekering, de bedrijfspensioenfondsen, de afwikkeling der geldzuivering, rechtshandelingen landbouwgronden, het tegengaan van lichtvaardige echtscheidingen. de wijziging van het ontslagrecht, de reg ling voor de opsporing. de vervolging en de berechting van economische delicten, de credietverstrekking aan Nederlands Indie,- de eP^chhng van de Nederlands-Indonesische Maatschappij tot financiering van het herstel van Indonesie en de tijdelijke voorzieningen ten behoeve van de weder- opbouw en de bevordering van de bouwnijverheid. Veel zal dus van uw werkkracht worden gevraagd. Met de bede dat God ons alien de kracht en wijsheid moge schenken, nodig voor het vervullen van onze taak, verklaar ik de gewone zitting der Staten-Generaal geopend.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1948 | | pagina 1