Montgomery voorzitter defensiecommissie der vijf Westelijke mogendheden - TWEEDEKAMERWILALWEER EEN NIEUWE PENSIOENWET Twaolfduizend man minder Voor Alkmaar en omgev'mg Uitbreiding Pact van Brussel tot een Atlantische Unie? Bestaande distributieregelingen zullen worden afgeschaft Voorgestelde verbetering werd door verdergaande motie hedre DE WERELD van vandaag in de Overzeese Gebiedsdelen Moeilijk punt Benelux-havens worden ingeschakeld H 111111 Tenminste, „zodra het maar even /con" Voorstellers zv/ichten voor het nnon possumusvan de regering Octobermaand Invfoed van internationale poiitiek op militair gebied Nota der Westelijke Drie overhandigd HET POSTVERKEER MET OVERZEE Hedenavond radio-causerie Voor de derde maal de doodstraf NIWIN zond 120.000 Kerstpakketten naar Indonesie Hoofdprijzen Staatsloterij Sloep „LuckyStar" terecht Minister Stikker naar Parijs *V' mmmmm Aantal prijsregelingen wordt losgelaten DE OORLOGSBEGROTING Aanval op gevangenis Modjoranoe Pond Sterling wordt niet gedevalueerd Nieuw Hoofdredacteur: H. N. Smits, rayonredacteur: Fr. Otten. Directeur: E. J. M. Stumpel. Abonnementsprijs 3.75 per kwartaal; 1.30 per maand. Advertentie-prijs per editie 16 ct p. mm.; minimum 2.50; in alle edities 26 ct. per mm.; minimum 4.Fam.ber. 20 c. per mm.; in alle edities 30 ct. Buiten God is 't nergens veilig (Vondel) DONDERDAG 30 SEPTEMBER 1948 44e JAARGANG - NUMMER 11375 BUREAUX: ALKMAAR: Langestraat 42 A, Tel. 2046 (adm.) 2047 (red.) K 2200. HOORN: Draafsingel 59, Tel. 4243 (K 2290) 2 lijnen. DEN HELDER: Keizerstraat 89 Tel. 2800 (K 2230). SCHAGENMolenstraat 52, Tel. 459 (K 2240). Bank: Noorderbank WELE PRIJZEN van noodzakelijke levensbehoeften zullen verhoogd worden, als gevolg van het feit, dat de regering een derde deel van de subsidies uit de Rijkskas op die levensmiddelen wenst te laten ver- vallen. Dit is een der voornaamste pun- ten, die in het komende debat over de sociaal-economische poiitiek van dit kabinet aan de orde zullen komen. Maar er zit voor veler gevoel iets onbevredigends in de gehele situatie. De regering, die in het algemeen de pol(tiek van het vorige kabinet wil voortzetten, houdt de 1 o n e n in de hand. Nu laat zij de p r ij z e n in een zeer gevoelige groep los. Dat klopt niet. De financiele toestand laat niet toe, voort te gaan met het verlenen van de genoemde subsidie. Maar dit betekent een doorbraak in de tot nog toe gevolgde loon- en prijs- politiek, van een poiitiek, die een nauwe „lotsverbondenheid" ver- toonde. Consequent zou zijn, dat de rege ring, als zij haar subsidiepolitiek zo ingrijpend wijzigt, met alle gevol- gen daarvan voor diverse prijsstij- gingen, ook de lonen niet langer stopt. Maar dat zou heilloze gevolgen kunnen hebben. Het zou ons in de befaamde vicieuze cirkel brengen. Menigeen denkt aan het voorbeeld van Frankrijk, en tot op zekere hoogte ook, van Belgie. En we 1 kennen het beroemde verhaal van de Franse minister, die zei: Als de lonen een trapje stijgen, gaan de prijzen met de lift. Doch als wij de prijzen met de lift laten gaan en de lonen blijven stilstaan, wat gebeurt er dan? Dan distancieren de prijzen zodanig, dat de lonen ze niet meer kunnen halen! Ook dan ontstaat een toestand, die zowel economisch als sociaal niet verantwoord is. Het kabinet-Drees-van Schaik Is met dit probleem aangeland op een moeilijk punt, dat zonder demago- gie, rustig en bezonnen logiseh moet worden opgelost. Dat zal niet eenvoudig zijn, maar daarbij moet ook niet de weg wor den gekozen, welke in zekere zin die van de minste weerstand zou kunnen worden genoemd. Nu is er van „looncorrecties" ge- sproken en de minister van weder- opbouw heeft in zijn rede op het Woningcongres bij de aankondiging van de huurverhoging ook dat! medegedeeld, dat maatregelen genomen zullen worden „om de arbeiders van deze verhoging niet de dupe te laten worden". Onder opmerking, dat hier het begrip ..arbeider" vermoedelijk wel zeer algemeen zal zijn bedoeld -— ook middenstanders, ambtenaren. boeren en tuinders worden in groot getal door huurverhoging getroffen menen wij, dat het, alvorens eni- gerlei beslissing ten aanzien van de prijzen wordt genomen, noodzake- lijk is, eerst eens te weten wat de regering voor plannen heeft ten aanzien van de in uitzicht gestelde looncorrecties en wat de maatrege len zijn, welke men op het oog heeft, om voor de lagere inkomens de lasten van de komende huurver hoging te compenseren. Eerst dan kan beoordeeld worden, of de aangekondigde prijsstijgingen in het kader van een rechtvaardige loon- en prijspolitiek aannemelijk zijn! In de uitzending van het radio- programma voor de Nederlandse strijdkrachten zal heden, 30 Sept., een causerie worden gehouden over het corresponderen met de militai- ren overzee. Deze causerie is te be- luisteren 18.3019,00 uur, via Hil- versum I. Voor het Bljz. Gerechtshof te Den Bosch werd gisteren voor de derde maal de doodstraf geeist tegen de journalist G. Vermeeren uit Hilver- sum. Verdachte was reeds op 30 Nov. 1946 tot de doodstraf veroordeeld door het Bijz. Gerechtshof te Rot terdam. Hij heeft een aantal jonge- lui. die naar Engeland wilden over- steken, in samenwerking met een andere handlanger van de Duitsers in de val laten lopen en aan de Duit sers uitgeleverd. Vier van hen zijn in Duitse concentratiekampen over- leden. Uitspraak Dinsdag 12 Oct. a.s. Met het s.s. ..Johan van Oldenbar- neveldt", dat 25 Sept. naar Indie vertrok, heeft de NIWIN 120.000 kerstpakketten voor de militairen overzee verscheept. Bovendien heeft de NIWIN met dit schip 588 dam- borden, 150 dozijn mondorgels, 450 camera's en een grote hoeveelheid materialen voor de welzijns-verzor- ging der militairen in de hospitalen naar Indie verzonden. 's GRAVENHAGE, 30 Sept. Staatsloterij: f 20.000.17673. Veldmaarschalk Montgomery, stafchef van het Britse impe- rium, is, naar van gezagheb- bende zijde te Parijs werd vernomen, gekozen als voor zitter van de permanente mi- litaire defensiecommissie, die gevormd is door Engeland, Frankrijk, Belgie, Nederland en Luxemburg. Een Franse generaal zal opperbe- velhebber worden van de land- strijdkrachten van de West-Euro- pese Unie, zo wordt tevens verno men. De officiele mededeling hier- van wordt de volgende week ver- wacht. De tweedaagse militaire bespre- kingen hebben de coordinate van de defensie tussen de betrokken vijf westelijke mogendheden een grote stap voorwaarts gebracht. De minis ters van defensie, tezamen met de Amerikaanse en Canadese waarne- mers hebben eveneens goede vorde- ringen gemaakt bij de voorbereiding van een uitbreiding van het pact van Brussel tot een „Atlantisch" de- fensiepact op dezelfde grondslag, zo wordt vernomen. Hierin zouden dan Amerika en Canada zijn opgenomen. Woensdag en Donderdag zijn te Parijs tevens besprekingen gevoerd tussen Amerikaanse, Britse en Fran se politieke leiders. Bevin heeft gis- Hedenmorgen is een door Den Haag bevestigd bericht ontvangen, dat tussen het gemeenschappelijke export- en import-bureau voor de Brits-Amerikaanse zone van Duitsland enerzQds en Nederland en Belgie anderzyds overeenstem- ming is bereikt in zake groter gebruik van de havens van Rot terdam en Antwerpen voor de scheepvaart op Duitsland. Het scheepje „Lucky Star", dat reeds enige tijd zoek was, is terecht. Scheveningen radio heeft nl. van de trawler Verwachting IJM.204 bericht ontvangen, dat hij de „Lucky Star" 55 mijl Noord-Noordwest van Sche veningen ontmoet heeft. Alles was wel aan boord en het scheepje zette koers naar Scheveningen. Minister mr. D. U. Stikker is Don- derdagavond naar Brussel gereisd en zal heden doopreizen naar Parijs, waar hij de vergadering van de Verenigde NaTies zal bijwonen, als hoofd van de Nederlandse delegatie. Zondag wordt hij in Nederland weer terug verwacht. teravond gedineerd met de Cana dese eerste minister Mackenzie King. Hij heeft Donderdag minister Marshall en John Foster Dulles ont moet en naar verluidt is bij beide gelegenheden over een Atlantisch pact gesproken. Gewoonlijk welingelichte waarne- mers geloven, dat na de totstandko- ming van een Atlantische Unie deze Unie op haar beurt een permanente militaire commissie zal vormen, die ongetwijfeld een Amerikaanse mili taire leider als voorzitter zal heb ben. Men gelooft te Parijs dat de vor- ming van een Atlantische defensieve Unie door de Amerikaanse regering aan het congres zal worden voorge- sleld na de presidentsverkiezingen in November. OOK DE MINISTER van Economische Zaken doet in de toe- lichting tot zijn thans verschenen begroting enige mededo- lingen over het afschaffen van distributiemaatregelen en het los- laten van prijsregelingen. Tot een bedrag van 100 millioen gul den zullen de subsidies op de kolen vervallen, hetgeen sommige soorten duurder zal maken. Met het opheffen van enige rantsoe- neringen behoefl niet gewacht te worden, tot de markt over- verzadigd is. De prijspolitiek mag, meent de minister, niet eenzij- dig afgestemd zijn op de belangen van de consument. Op de ontwikkeling van de. industrialism moet niet bezuinigd worden. Woensdag heeft luitenant-admiraal C. E. L. Helfrich, die met ingang van 1 October zijn functie als bevelhebber der zeestrijd- krachten neerlegt, afscheid genomen van de mariniers te Rotter dam. Tijdens de inspectie brengt de scheidende bevelhebber een groet aan het vaandel. Achter de admiraal de generaal-majoor der mariniers M. R. de Bruyne. (Van onze parlementaire redacteur) r\E TWEEDE KAMER heeft zich gisteren lang en breed beraden over het (ook elders besproken) wetsontwerp tot verhoging van de ambtenarenpensioenen met een toeslag, een woord dat mevr. Fortanier-de Wit (V.V.D.) overigens liever door het beter Nederlandse „bijslag" vervangen wilde zien. Deze bijslag, drin- gend nodig geworden door de gestegen kosten voor levensonder- houd, is ook over '47 reeds bij wijze van voorschot uitgekeerd, doch zij moet dan nu bij deze wet haar wettelijke beslag krijgen. Een deel van de betrokkenen heeft echter ook in feite nog wel degelijk belang bij een wettelijke regeling van deze materie, omdat de uit deze hoofde uit te keren bedragen hoger liggen dan de voorschotten die zij thans genieten. Voor de verkiezingen is dit ontwerp uit tijdnood van de agenda afgevoerd, de bezwa- erh, die toen^echter reeds golden, bleken ook nu en zo mogelyk nog sterker te gelden: De Kamer was algemeen van oordeel, dat de voorgestelde verhoging onvoldoende aan de behoeften van de betrokkenen tegemoet komt. GEBED VOOR HET KOSTBARE GOED VAN DE VREDE ^ORGEN begint de October maand, de maand van het Rozenkransgebed, de maand van het extra-gemeenschappe- lijke gebed ter ere van Maria, voor de vrede. Onze Bisschop heeft er in een oproep. die in de kerken is voor- gelezen, nog eens op gewezen, en met nadruk, dat alle katho- lieken iedere dag aan dit ge- meenschappelijk gebed ter ere van O. L. Vrouw van de Rozen- krans moeten deelnemen, indien het enigszins mogelijk is in de kerk, zo dit niet mogelijk is dan toch zeker in de huiselijke kring, Wij kunnen ons inderdaad niet genoeg doordringen van de kracht van het Rozenkrans gebed. De H. Maagd zelf heeft dat meermalen betuigd en haar kinderen daartoe bijzonder aan- gespoord. Pausen en Bisschop- pen houden niet op, daartoe te vermanen. In deze zeer ernstige tijden mogen wij niet nalaten door ons voortdurend gebed de pogingen te steunen van hen, die alles doen wat mogelijk is, om de vrede, dat kostbare goed, te be- waren en te verzekeren. Daarom heeft de Bisschop ook dit jaar bij de voorgeschreven gebeden voor de Octobermaand een bij zonder gebed voor de vrede ge- voegd. Moge niemand achterblij- ven, maar hartelijk en vurig en welgemeend zijn aandeel in deze gebedsactie van de Octo bermaand leveren! Op de eerste plaats is dit wets ontwerp wel zeer lang in de minis- teriele pen gebleven. De heer Sta- pelkamp (A.R.merkte terecht op, dat wanneer het 't vorig jaar was ingediend, het de betrokkenen wel- licht dankbaar had kunnen stem- men. Inmiddels is het leven echter reeds lang weer duurder geworden en daarmee de noodzaak klemmen- der om de bijslag hoger te stellen. „Strijk uw hand over het hart", was zijn bede en dit verzoek werd met enige variaties door alle volgende sprekers herhaald. Het ontwerp geeft in beginsel een verhoging van 100 pet., tegelijk worden echter maxima g'esteld, waar de bijslag niet boven- uit mag komen, met het gevolg, dat in sommige gevallen zelfs nog geen verhoging van 25 pet. wordt be reikt. Verhoog dus deze maxima, zei de heer Stapelkamp, met 50 pet. De heer van Sleen (P.v.d.A.) greep nog iets hoger en bepleitte een ver hoging van 60 pet. Hoezeer de voor gestelde bijslag wel ontoereikend was toonde hij aan door de gemid- delde pensioentoeslag van 25 pet. tegenover een verhoging van de ambtenarensalarissen met gemiddeld 43 pet. te plaatsen. Mevr. Fortanier- de Wit wilde in elk geval de we- duwen nog wat meer tegemoet komen. Motie-van Sleen De heer van Sleen (P.v.d.A.) had echter zeker gelijk toen hij zelf al wel bleek in te zien, dat het ten- slotte toch niet zo eenvoudig zou zijn om incidentele wijzigingen in dit ontwerp aan te brengen. De ene wijziging roept tegelijk de noodzaak van andere wijzigingen op. Verbe- teringen voor de een. mogen geen onbillijkheden voor de ander ver- oorzaken. Hij had er dan ook iets anders op gevonden. Hij kwam met een motie, die de minister uitno- digde om met een verbeterd wets ontwerp te komen, het huidige zou voorlopig worden aangehouden en onderwijl kon het bestaande systeem van voorschotten nog even door- gaan. Deze motie was door leden van alle fracties ondertekend, ook door de heer Dassen (K.V.P.), met uitzondering van de communisten. Het zag er dus naar uit, dat de nieuwe bewindsman, mr. v. Maarse- veen, in deze aan de wens van de Kamer zou moeten voldoen. dan wel een 'nederlaag lijden. Uit het betoog van de woordvoerder van de K.V.P.. de heer de Kort. moest men vervolgens echter wel afleiden, dat de heer Dassen. die zelf deze mid- dag niet aanwezig was. blijkbaar op eigen initiatief gehandeld had. De heer de Kort kwam namelijk wel- iswaar tot de- conclusie, dat de voor gestelde bijslag zeer zeker onvol doende was, maar hetgeen op het ogenblik geboden werd. wilde hij toch niet op losse schroeven zetten onder het motto: Beter een half ei dan een lege dop. Door deze hou- ding of een gevolg van gebrek aan teamgeest in de fractie, dan wel een plotseling gewijzigd inzicht kwam de heer van Sleen met zijn motie wel heel zwak te staan. te- meer daar, naar later bleek, ook de steun van de heer Stapelkamp (A.R.) onder het voorbehoud was gegeven, dat het wetsontwerp zelf niet in gevaar mocht worden ge bracht. Uit het antwoord van de minister was inmiddels ook al wel gebleken, dat hij geenszins van plan was op de motie in deze vorm in te gaan. Formeel had hij zeker ge lijk, toen hij betoogde dat de Kamer in dit stadium nog slechts voor ver- werpen of aannemen stond, omdat zij in het andere geval immers nog langer het niet wettelijk gefun- deerde systeem van voorschotten zou sanctioneren. Wat een eventuele verhoging betreft hield hij het mi- nisteriele been onverbiddelijk strak. Alle amendementen, die het ont werp kostbaarder zouden maken, werden al bij voorbaat afgewezen. Er was geen geld voor beschikbaar, met zeer veel moeite had men de begroting sluitend verkregen. De minister had het beter hierbij kun nen laten. Waar niet is, heeft zelfs de keizer zijn recht verloren. Hij voegde er echter aan toe, dat andere ouden van dagen, niet-ambtenaren, er nog veel slechter aan toe waren en dat een verhoogde aanpassing aan het levenspeil ook de noodzaak zou oproepen van een vermindering van de pensioenen bij de daling hiervan, argumenten, die ons min der terzake schenen. Ten aanzien van het eerste argument voerde de heer Stapelkamp (A.R.) zeer juist aan, dat de Staat, hier werkgever zijnde, grotere zorg voor de ambte naren dient te hebben dan voor andere categorieen. Hoe het zij, het was intussen wel duidelijk geworden, dat er dus zeker niet meer voor de betrokkenen te bereiken viel. De heer van Sleen (P.v.d.A.), van verwachte steun be- roofd, moest nu echter nog de weg terug vinden. Hij deed dat door zijn motie in dier voege te wijzigen, dat de minister, los van dit ontwerp, werd uitgenodigd op korte termijn met verhoogde bedragen te komen, een motie, die de minister dan rustig naast zich kan neerleggen en waarop hij alleen de vage toezeg- ging deed, dat hij de zaak nogmaals in de ministerraad zou bespreken en dat er ook bij de begroting nog over gesproken zou kunnen worden. Ook bij aanneming een schijnsucces, hetgeen de heer Hoogcarspel (Com.) dan ook niet naliet naarstig te be- nadrukken. Zowel over het wets ontwerp als over de motie zal he den worden gestemd, aanvaarding is echter wel reeds verzekerd. De Kamer maakte vervolgens nog een aanvang met de behandeling van de herziening van de provin ciate financien. Zowel de heer Al- gera (A.R.) als de heer IJsselmui- den (K.V.P.) gaven uiting aan hun waardering voor het ontwerp. de laatste spreker achtte het echter onjuist. dat er drang wordt opge- legd om zoveel mogelijk provinciale inkomsten binnen te halen. Minister van den Brink zet uiteen, dat de ervaring heeft geleerd, dat bet eerder vriigeven van artikeien (eerder dan dat de markt over-ver- zadigd is) geen bezwaren behoeft op te leveren. In de begroting is reke- ning gehouden met een vrij ver gaande inkrimping van het prijs- vormings- en controle-appaaat. Dit betekent echter niet, dat de prijsbe- heersing zal verzwakken op be- langrijke terreinen, bijv. die van belang zijn op het huishoudbudget. De brandstoffen De subsidies op kolen zullen op 'n enkele uitzondering na in 1949 wor den afgeschaft. Het subsidie bedroeg in 1948 ongeveer 100 millioen gul den. De afschaffing betekent dus 'n belangrijke besparing. Ten einde 'n te zware druk op het huishoudbud get te voorkomen, ligt het in de be- doeling de prijzen van de eierkolen en cokes niet te verhogen. De prijzen van de andere kolen zullen wel hoger worden, hetgeen ook voor de industrie een belang rijke kostenverzwaring betekent. De minister meent, dat dit nadeel tegen het voordeel van de bezuiniging op- weegt. De koopkracht Door het voeren van een doelma- tige prijspolitiek wil de minister meewerken aan de handhaving van de koopkracht van het geld. De prijs politiek mag echter niet eenzijdig afgestemd zijn op de belangen van de consument. Als gevolg van de inkrimping van de overheidsbemoeij'ng met het eco nomische leven zal cr op het Depar- tement belangrijk bezuinigd kunnen worden. Dit blijkt uit de volgende cijfers: werkelijke uitgaven 1948: 184 millioen. Raming 1949: 76.5 millioen. Bezuiniging: 107.5 millioen gulden. Behalve deze bezuiniging heeft de inkrimping van de overheidsbemoei- ing volgens de minister het voor deel, dat de verstarring die een on- vermijdelijk gevolg is van distribu te- en prijsregelingen, verdwijnt. Concurrentie en initiatief zijn voor een spoedig herstel broodnodig. De opheffing van veel overheidsingrij- pen is voorts van belang in verband met de verwezenlijking van de Be nelux, die per 1 januari 1930 tot stand zal moeten komen. Bovendien zal het mogelijk zijn, naarmate de bemoeiingen met de details minder worden. zich meer te concentreren op'de grote lijnen van het beleid. Voortdurend zal worden nage- gaan voor welke sectoren van het bedrijfsleven een streng vergunnin- genstelsel niet behoeft te worden gehandhaafd. De Economische Raad zal de minister advies uifbrengen oyer de wenselijkheid van handha ving van het Bedrijfsvergunningen- besluit 1941. voor de industriele ontwikkeling. Van grote betekenis acht de mi nister voorlichting en propaganda ter verbetering van het industriele klimaat en krachtige bevordering van onderzoekingen op industrieei gebied. Het zal uiter^ard noodzake- lijk zijn de industriele ontwikke- ilng aan te passen aan de interna- tionale situatie (Benelux. Europees Herstelplan.) Middenstandspolitiek De traditionele middenstands politiek opvoering vakbe- kwaamheid, versterking van de financiele kracht en bevordering van de economische organisatie van de middenstand zal conse quent voortgezet worden. Onze buitenlandse handel neemt in omvang en betekenis steeds toe. Nagegaan zal worden of op het ge bied van de in- en uitvoer met handhaving van waarborgen ten aanzien van de bestecling van onze deviezen tot eenvoudiger proce dures kan worden overgegaan om verstarring te doorbreken. Op de documentatie- en voor- lichtingsdienst van het minlsterie zal bezuinigd worden. ZAL ENGELAND STAND HOU DEN IN DE KWESTIE-BERLIJN? DE OORLOGSBEGROTING van minister Schokking begint met te vertellen, dat er ruim 33 millioen meer nodig is in 1949 dan in 1948. Maar, dat is meer schijn dan wer- kelijkheid, want er is voor 1948 al heel wat meer nodig geweest, dan aanvankelijk begroot was en dat nog op suppletoire begrotin- gen verantwoord zal worden. Maatregelen zijn nodig, als ge volg van het buitenlands beleid, zo- als het deelnemen aan het Pact van Vijf en de militaire samenwer king met Belgie. De voorbereidin- gen daartoe worden getroffen, al legt de toestand van 's lands finan cien beperkingen op. Nodig zijn voorts maatregelen tot versterking van de luchtverdedi- ging, voor beveiligingen tegen een overval uit de lucht en voor het eventueel leveren van een bijdrage voor een internationale strijdmacht. Dit alles zal medebrengen, dat 't militaire apparaat in Nederland 'n beperkte uitbreiding zal moeten ondergaan. Deze uitbreiding zal mede dienst- baar worden gemaakt aan de ver- zekering van de binnenlandse orde en rust. De gemiddelde sterkte van het in Nederland vertoevende deel van de Landmacht, zal met inbegrip van de Luchtstrijdkrachten, 52.000 man bedragen. In het voor 1948 uitge- stippelde plan tot uitzending van troepen naar de Overzeese Gebieds delen is geen wijziging gekomen. Het ligt in de bedoeling, wanneer de toestand in Indonesie zich ont- wikkelt, zoals de regering hoopt (wanneer schreef de minister deze woorden? Red.), in het voorjaar 1949 de le divisie „7 December" (en de daarmede uitgezonden 6 bewa- peningsbataljons) en in het najaar 1949 de 2de divisie (en de daarmede uitgezonden 6 bewakingsbataljons) te doen repatrieren. Indien deze maatregelen kunnen worden doorgevoerd, zal de gemid delde sterkte van het personeel der Koninklijke Landmacht, met inbe grip van de luchtstrijdkrachten, in Indonesie, Suriname en de Neder landse Antillen van 84.700 man in 1948 worden teruggebracht tot 72.400 man in 1949. De industrialisatie Op het begrotingsonderdeel. dat betrekking heeft op de ontwikke ling van onze industrie, zal niet be zuinigd worden. Minister Van den Brink meent. dat er nog een zeer lange weg afgelegd moet worden voordat de productie zo hoog opge- voerd is. dat we tot een sluitende betalingsbalans kunnen komen. De deviezenschaarste is nog altijd een van de meest remmende factoren BATAVIA. 29 Sept. (Aneta). Volgens Antara heeft een gewapen- de bende zich gisteren toegang ver- schaft tot de gevangenis t.e Modjo ranoe. 8 kilometer van Bodjonegoro. 36 gevangenen laten ontsnappen. 9 bewakers ontvoerdfcen vee van de bevolking ter plaafse meegevoerd. De bende wordt door militairen achtervolgd. De Britse kanselier van de schat- kist, sir Stafford Cripps, heeft te Washington verklaard. dat Enge land absoluut tegen een devaluatie van het pond sterling is. Engeland, Frankrijk en de V.S. hebben Donderdag gezamenlijk een nota ingediend bij de Verenigde Naties, waarin de Sowjet-Unie be- schuldigd wordt van het scheppen van een situatie te Berlijn, die „de internationale vrede en veiligheid bedreigt", weshalve de drie Weste lijke landen het verzoek doen de zaak door de Veiligheidsraad te la ten behandelen. De nota is gezonden aan de alge- mene secretaris der V. N., Trygve Lie. De Sowjet-Unie wordt boven dien beschuldigd van het gebruik van ..illegale middelen en dwang- middelen" teneinde politieke doel- einden te verwezenlijken, waartoe zij, aldus de nota. het recht mist en die z*j langs vreedzame weg niet be reiken kan. Wanneer men de rede van Bevin heeft gelezen, zou men daaraan niet twijfelen. Maar hoe staat het met het Engelse publiek? Want dat de behandeling van de klacht der Westelijke Drie tegen Rusland in de Veiligheidsraad niets of op zijn hoogst weinig zal uithalen, zal iedere waarnemer willen aannemen. En dat heeft tot gevolg, dat de Westelijke Drie dan eindelijk een keuze zullen moeten doen tussen de aftocht blazen uit Berlijn of ge- weld gebruiken, dus schieten. En in dit verband is het zeer interessant te lezen wat de diplo- matieke medewerker van de Man chester Guardian hierover schrijft. Deze acht zich namelijk niet in staat de vraag te beantwoorden of de Westelijke Drie in beginsel reeds besloten hebben het desnoods op schieten te laten aankomen. Rege ring en oppositie mogen nog zozeer met elkaar ijveren in hun verzeke- ringen, dat men tot elke prijs in Berlijn zal standhouden, maar dat het grote publiek, als puntje bij paaltje komt, ook werkelijk bereid zou zijn de prijs van oorlog te be- talen of dat de regering het zelf zou aandurven het daarop aan te sturen, staat, volgens de diploma- tieke medewerker van de Man chester Guardian, nog steeds niet vast. Niet iedereen in Engeland is het er over eens, dat de Westelijke Drie hun grond goed gekozen heb ben door Berlijn, gelijk Bevin het verleden week uitdrukte, tot een symbool van het westelijk verzet te promoveren. Strategische waarde bezit dit symbool immers geenszins, in tegenstelling met Tsjecho-Slowa- kije, dat in Miinchen werd prijs- gegeven. Daarom wordt de door Bevin verdedigde stelling. als zou men door Berlijn los te laten, weer in de kardinale fout van Miinchen vervallen, allerminst voetstoots aanvaard. Wat men in Berlijn zou verliezen is slechts prestige. En dan zijn velen, ook Engelse diplomaten, van mening, dat men beter Berlijn in het afgelopen voorjaar had kun nen verlaten Nog opmerkelijker is wat de Times hierover schrijft. De Times, dat dikwijls de officiele spreekbuis van de Engelse regering wordt ge noemd. Na geconstateerd te hebben, dat het bestuur van Berlijn in zijn oude vorm toch niet meer hersteld kan worden, schrijft het blad. dat de Westelijke Drie thans terecht be sloten hebben om in Berlijn stand te houden, hun rechten te doen gel den en te tonen, dat zij niet door het grove wapen van de blokkade gedwongen kunnen worden de stad te verlaten. Maar het blad gaat ver- der met een zeer bedenkelijke zin: ..Onze poiitiek moet een wijder doel hebben, d.w.z. het komt er uitein- delijk op aan, om een basis te vin- den voor een definitieve regeling in Europa, of bij gebreke daarvan, voor een duurzame wapenstilstand." ,.En waar moet men die basis zoeken? Zo mogelijk en op de duur in een algemene qntruiming van Duitsland. Maar als daar geen overeenstem- ming over kan worden bereikt „zou het nodig kunnen worden een nieuwe en definitieve verdeling van Duitsland onder ogen te zien. die zou inhouden. dat men alle pogingen tot de handhaving van een vier- mogendhedenbestuur opgeeft. het geen beide partijen een aanzienlijke concessie verschaft." Wat hiermede bedoeld wordt, valt niet moeilijk te raden IJit is heel een andere taal dan Bevin, Mar shall en Spaak hebben laten horen. Maar het zou niet de eerste keer zijn. dat een draai als de Times neemt gevolgd werd door een ge- lijke draai van Downing Street.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1948 | | pagina 1