EMIGREREN IS OOK NIET ALLES!
Z. H. DE PAUS
wenslde Katholieke Universiteit geluk
s-
DE KEERZIJDE VAN DE
MEDAILLE
Nuttige selec
de stichting „La
r
Argentijnse babies hebben
gelakte nagels
Bedorven eieren, ongekookte
melk enbedrijfsorganisatie
KUNST
DERODEPAARDEN
J
Onder het
vergrootglas
J
Een verklaarbare combinatie in een
nuttige vergadering
J
"Welkomc?) VREEmdEhn&
NIEUW NOORDHOLLANDS DACBLAD - Zoterdag 16 October 1948
PAG. 3
Aan Zijn geliefde kinderen Bestuurderen, docenten
en leerlingen der R.K. Universiteit te Nijmegen
PAUS PIUS XII
Heil, geliefde kinderen, en Apostolische Zegen.
toekeren en hun geluk in de vreemde willen beproeven.
HAAGSE BRIEVEN
rO OP HET OOG schijnt dit
een vreemde combinatie,
maar in werkelijkheid is het
niet zo gek, als we nagaan, dat
de Katholieke Bond van melk-
handelaren een en ander be-
sprak in zijn najaarsvergade-
ring te Leiden: indien er een
gezonde bedrijfsorganisatie zou
geweest zijn, zouden niet zo
veel eieren, die nu opgeslagen
waren in koelhuizen, bedorven
zijn en zou er ook het probleem
van de melkflessen niet zijn,
waaraan een tekort is, dat
weer op zijn beurt moeilijkhe-
den veroorzaakte door het ge-
bruik van ongekookte melk, nu
dezer dagen dysenterie werd
geconstateerd in Amsterdam!
Ziezo. 't Seizoen is thans begonnen.
Weer ritselen zijden japonnen
En knelt het smokingvest de borst,
Die brandt van culturele dorst.
Er is gebruikelijk stemmengonzen,
Evenals geur van poederdonzen.
En door de nauwe stijve boord,
Wordt d'Adamsappel weggesmoord.
Hoevelen zijn niet in de waan,
Dat men naar het toneel moet gaan,
Naar een concert of cabaret,
Gekleed in super-chic toilet?
Ook voor het schellinkje is Kunst
Een uiting van der Muzen gunst.
Schoonheidsgevoel wordt niet bepaald
Door hetgeen men aan entree betaalt.
T.
f
1*
f
f
4
f
Beschuit wordt duurder
(Van onze parlementaire
redacteur)
NA in een vorige brief ge-
wezen te hebben op de
inderdaad dwingend geble
ken wenselijkheid van een
kabinet op brede basis, wil
len wij nu ook niet schro-
men om aandacht te wijden
aan de keerzijde van de me-
daille. v
FEUILLETON
FAMILIEROMAN VAN MORTEN KOCH
Uit het Deens vertaald
(Van een onzer verslaggevers)
IN HET WACHTLOKAALTJE van de Stichting Landverhuizing
„Nederland" zitten de gehele dag mensen. Het zijn emigran-
ten in spe, die om iniormaties komen. Mensen, die eruit willen,
die Europa te benauwd vinden, die geen kans meer zien in dit
land, waar iedere vierkante meter bezet is, hun bestaan op te
bouwen of zelfs maar in stand te houden. Het is een klein
hokje, zonder enige decoratieve pretenties. Witte muren waar
een reclameplaat van ons land hangt: een molen waaromheen
boeren en boerinnen dansen in de reL De Vereniging voor
Vreemdelingenverkeer heeft deze plaat laten maken voor ver-
spreiding in Amerika.
Hoe zij hier komt begrijpt nie-
mand. Hier wordt alleen maar ge-
dacht aan de handigste manier om
uit Nederland weg te komen. Er zit
een bode aan een tafeltje, die de
mensen een formulier laat invullen.
Daarna krijgen ze een nummer dat
straks wordt afgeroepen als het hun
beurt is om te verschijnen bij de
ambtenaren van de Stichting. Er
zijn boeren onder met grove werk-
handen en heertjes met handen, die
nauwelijks de spa kunnen hanteren.
Er zijn vrouwen en moeders met
baby's, werklui met de cement aan
de schoenen en grondwerkers met
de klei aan hun jas. Alles wil weg.
Naar Canada, naar Australie, naar
Zuid-Afrika, kan-niet-schelen-waar-
heen. Boven werken de employe's
van de Stichting. Het vorig jaar
hebben zij er 30.000 het land uitge-
werkt. dit jaar zullen het er nog
meer zijn. Het vorig jaar was het
vooral het Westelijk halfrond, dit
keer komt ook Australie aan bod.
In December vertrekt de „Volen-
dam". Als het schip vol komt, neemt
het tweeduizend passagiers mee.
Enkele honderden D.P.'s uit Duits-
land, ontheemden die in de Euro-
pese volksverhuizing op drift zijn
geraakt; maar voor het grootste deel
Nederlanders. Australie is mm \f
meer tuk op onze arbeiders en boe
ren. Het heeft ruimte en het heeft
industrialisatieplannen. Het kan
mensen gebruiken. Vandaar de uit-
nodiging, die in ons land geen dove
oren heeft gevonden.
Vandaar de tegemoetkommg om
op de reis van militairen een derde
van het bedrag te vergoeden. Dan
blijft er nog altijd genoeg over
want een reis naar Australie komt
op bijna f 1500.—, maar degene, die
een spaarcentje over heeft en er ge
noeg van heeft, zet djt bedrag in
cn tekent. Emigratie zal altijd een
risico zijn. Er is een zeker percen
tage dat nergens terecht komt, om-
dat men de nodige fut en uithou-
dingsvermogen ten enenmale mist.
Maar er is ook een flink percentage
Sat slaagt. vooral wanneer er met
zorg wordt geemigreerd._ Dit laatste
nu is in ons land, dank zij het voor-
treffelijke werk van de Stichting
Landverhuizing Nederland, een
voorwaarde die voor honderd pro-
cent vervuld wordt.
Een scherpe loupe
Om emigratie op verantwoorde-
lijke wijze te leiden moet men op
de eerste plaats het toekomstland
door en door kennen en vervolgens
de emigrant. Iedere Nederlander die
weg wil wordt hier onder een scher
pe loupe genomen. Men wil hem
graag helpen. Men zal hem geen
strobreed in de weg leggen. Integen-
deel. want ons land zit met een be-
volkingsoverschot, dat zonder emi
gratie met geen mogelijkheid is op
te lossen. De arbeidsbureaux ver-
wachten al nieuwe werkloosheid en
iedere gelegenheid om toekomstige
werklozen naar een land van nieu
we mogelijkheden over te brengen,
wordt dankbaar aanvaard. Maar er
zijn grenzen en daarbinnen houdt
men alle gegadigden met zorg be-
sloten. Het geeft geen enkel nut om
naar Canada te trekken als men
niets afweet van het boeren- of tuin-
dersvak en het heeft zelfs geen nut
naar Australie te gaan als men doc
tor in de chemie is, daar dit land
geen Nederlandse diploma's erkent.
Het Is volkomen overbodig pogm-
gen te doen om Amerika binnen te
komen wanneer men geen middel
van bestaan heeft en ook moet men
niet naar Argentinie verlangen,
wanneer men er niet in groepsver-
band heen kan trekken. Het zou een
fiasco worden voor de nuchtere_ en
eerlijke Nederlander. Argentinie is
een land waar heel andere sociale
toestanden heersen, waar de baby s
in de wieg al gelakte nagels krij-
gen, hetgeen maar een kleine ty-
pering is van de wijze waarop de
Argentijnen hun mensen weten te
verlakken en waar men dus alle
kans loopt in zeven sloten van maat-
schappelijke ellende te verzeilen,
als men niet gewapend met veel
kennis en beschermende medemen- j t „njVOr.
sen ten tonele verschijnt! Dagelijks stroomt het wachtlokaaltje van de Stichtmg Landver
Zo weten de employe's van de Nederland vol met mensen, die Europa de rug willen
Stichting meer wat de emigranten- huizing iNeaerianu j
in-spe niet vermoeden.
Vreemde ervaringen!
Er zijn ook dingen, die de emi
granten weten te vertellen en waar
de toevallige bezoeker zijn oren wijd
bij openzet. Een mijnheer laat mij
een brief zien van een zwager die
zes maanden geleden in Canada is
gekomen, om er als jonge boer een
eigen bedrijf te gaan oprichten.
DE R.K. UNIVERSITEIT te
Nijmegen is, in verband
met het 25-jarig bestaan,
vereerd met bijgacmd schrij-
ven van Z. H. de Paus
van dit jaar en het stelt de in-
spectie voor, waaraan een emigrant
wordt onderworpen, die dit land van
beloften binnentreedt. De broer van
de meneer die naast mij zit in het
kille naargeestige wachtlokaaltje
geeft mij de -prent en zegt: „Druk
Waar dat °P uitgedraaid is? Schuil-
kelders graven, die meer dan 30 m,;
onder de grond zitten, met het oog'
op de komende atoomoorlog. Dat
werd wat beter betaald!! De gega-
digde liet zijn boerderij in de steek!
Tenslotte Australie. Ook daarover
vinden wij een aardig documentje.
Het is geknipt uit een dagblad, dat
in Perth is verschenen op 3 Januari
die maar af in de krant, dan weten
de Nederlanders die weg willen wat
hun te wachten staat. Australiers
zijn Engels-sprekende mensen, zij
hebben blijkbaar de humor en de
reeele kijk op de dingen van de
Engelsen overgenomen. (Wij heb
ben de plaat overgenomen en de
Engelse teksten in het Nederlands
vertaald.)
GENERAAL. He1 was eel', erg
zenuwachtig ogenblik op Schiphol,
toen het toestel voor Oslo klaar
stond om te vertrekken en een der
passagiers spoorloos bleek te zijn.
_En niet zo'n gewoon passagiertje
'ook. Het was nl. generaal Donovan,
de 60-jarige Amerikaanse militair.
die in de oorlog de ondergrondse
strijdkrachten zoveel mogelijk ge-
coordineerd heeft. Wat was het ge-
val? De figaro van Schiphol had de
generaal fors bij zijn neus gepakt
om hem ..clean shaven" te maken
voor de trip naar Noorwegen. En in
de regel plegen. figaro's, als ze hun
vak tenminste goed verstaan. nogal
wat gesprekken te voeren te heb
ben. De generaal schijnt trouwens j
ook niet afkerig van een diepgaand
dispuut.
RIJK. De Engelse captain O.
Bird heeft ongeveer vijf millioen
gulden geschonken aan de stichting
tot bestrijding van rheumatiek. Bird,
die een der directeuren is van een
groot puddingconcern, leed de vo-
rige winter hevig aan zijn rheuma
tiek, die hij in 1920 reeds had op-
gelopen en in die tijd meende hij
tot het besluit te moeten komen, om
andere mensen te helpen van deze
pijnlijke kwelling af te komen. Van
daar die grote gift.
Vijf en twintig jaren, zo hebben Wij vernomen, zal het
weldra geleden zijn, sinds de Nijmeegse Universiteit V,
onder gelukkige v.oortekenen werd gbopend, en er is
Ons te kennen gegeven, hoezeer gij zoudt wensen, dat Wij, bij de viering van deze
heugelijke gebeurtenis, u deelachtig zouden maken aan de gedachten, die dit feit, waar-
mede Wij u Onze gelukwensen aanbieden, in Ons vaderlijk gemoed oproept. Dit doen
Wij volgaarne; niet slechts omdat Wij op de hoogte zijn van de overvloedige vruchten,
die gij in deze niet geringe tijdsruimte van uw Universiteit hebt mogen oogsten vruchten,
zo menen Wij, die strekken tot de voortgang der menselijke en der goddelijke wetenschap
en tot de degelijke en ware opvoeding en vorming der geesten maar ook omdat Wij
u met liefdevolle belangstelling wensen aan te sporen, om deze edele onderneming met
uw beproefde ijver en toewijding onder dagelijks grotere overgave te bevorderen.
Het is voorzeker duidelijk, dat wel verre daarvan, dat de Kerk de voortgang der mense
lijke beschaving zou willen verhinderen of tegenhouden, zij veel meer zoals de ge-
schiedenis leert geen oudere zorg kent dan om aan de schitteringen van onze rede
grotere luister bij te zetten, en met behulp der goddelijke openbaring, die zich zonder twijfel
onmogelijk datgene, wat het menselijk verstand aan werkelijke waarheid voortbrengt, kan
verwijderen, onze geest tot een meer wijds en meer verheven gebied van het weten over-
tocht en toegang te verschaffen. Waar gij nu door onderzoek, studie en onderricht, hetzij
enigerlei soort dwalingen, waarnaar de mensheid onvermijdelijk afglijdt, ontdekt en recht-
zet, hetzij nieuwe elementen aan de stdnd van onze huidige kennis toevoegt, doet gij een
werk, dat voorzeker van nut is voor de burgerlijke samenleving en anderzijds zeer wel-
gevallig aan de Katholieke Kerk. Wanneer gij gij echter voordelen, die zich vaak met de
schijn der waarheid smukken, ontmaskert en in het juiste licht plaatst, dan dient gij
een zaak, die zich niet alleen met de ware beoefening der wetenschap dekt, maar die
bovendien de weg kan effenen en bereiden, waarlangs oprecht zoekende geesten gewe-
zen en gebracht kunnen worden tot het omhelzen der christelijke leer en haar instellin-
gen. Intussen is het Onze wens, dat gij er vooral naar streeft niet alleen het verstand maar
ook het gemoed op juiste en doeltreffende wijze te vormen en te ontwikkelen. Het ver
stand immers moet door toedoen van uw onderricht door de waarheid naar alle zijden
worden verlicht, en anderzijds moet het gemoed daadwerkelijk worden gevormd naar
die deugdzaamheid, die uit de christelijke beginselen ontspruit en door de goddelijke
genade wordt bevestigd.
Dit zijn, beminde kinderen, Onze vaderlijke vermaningen en Onze vaderlijke wensen, en
opdat zij in gelukkige vervulling mogen gaan, dragen Wij ze onder bidden en smeken aan
Gods opperste Majesteit op. Moge Hij u goedgunstig bijstaan en moge Hij uit uw werk
de vruchten doen ontspruiten, die niet slechts de Kerk, maar ook uw dierbaar vaderland
tot heil zullen zijn.
Hiervan zij de bewerker, en tevens zij u tot bewijs van Onze bijzondere welwillendheid
de Apostolische Zegen, die Wij aan u alien afzonderlijk, Bestuurderen, docenten en leer
lingen der R.K. Universiteit te Nijmegen, liefdevol in de Heer verlenen.
Gegeven te Castel Gandolpho bij Rome, op 6 Augustus 1948, in het tiende jaar van Ons
Pontificaat. T,TTTr, „TT
w.g. PIUS pp. XII
De Katholieke Bond van Melk-
handelaren vergaderde in Leiden,
waar tegelijk het 35-jarig bestaan
van de afd. Leiden werd gevierd
In zijn openingsrede wees de
bondsvoorzitter, de heer C. A. Heuft
er op. dat de melk heel terecht van
de bon was gegaan. De omzet over
ihet gehele land was alechts met
2 pet. gestegen. Hij sprak er zijn
teleurstelling over uit, dat het rap-
port-Ouwerkerk nog
steeds niet
0Y£R5cl>At|,„>(^\.
zijn beslag gekregen heeft. Dit rap
port beoogti tot een verdedigbare
winstmarge te komen voor de klein
handel. Gebleken is nam'elijk, dat
de berekeningen, vooral voor het
platteland, te laag waren. Deze
moeten nodig worden opgetrokken.
Ten aanzien van de eierenpositie
uitte hij zijn verbazing, dat er zo
weinig eieren in distributie worden
gebracht en alles maar opgestapeld
wordt in de koelhuizen. De eieren,
die op de bon verkrijgbaar zijn,
komen voornamelijk uit de koelhui
zen en zijn voor 50 pet. bedorven!
De vestigingsregeling, die tot °P
heden voor het Westen van het iand
gold, zal zeer binnenkort ook lan-
delij'k worden doorgevoerd. Met
voldoening constateerde de heer H.
dat dit jaar de vacantieregeling
over de gehele lijn een feit was
geworden.
Nadat de jubilerende Leidse af-
deling door het hoofdbestuur en
verschillende andere afdelingen op
sympathieke wijze was gehuldigd,
kwamen een negental voorstellen in
behandeling.
Hiervan noemen wij het voorstel-
Alkmaar. om er bij de minister op
aan te dringen meer flessen be-
schikbaar te stellen, teneinde beter
te kunnen voldoen aan de vraag
naar gepasteuris|eerde flessenmelk.
De noodzaak is dezer dagen weer
duidelijk gebleken uit de dysente-
riegevallen in Amsterdam, ten ge
volge van het consumeren van on
gekookte melk. Het hoofdbestuur
zegde alle medewerking toe, of-
schoon de binnenlandse productie
nu eenmaal ontoereikend is en de
import uit Engeland veel deviezen
vraagt.
Volkomen accoord ging het hoofd
bestuur met het voorstel-Rotterdam
om 'n wijziging aan te vragen van
het B.Z.-voorschrift, dat ook model-
boerderijen moeten vallen onder de
bepalingen van de zelfslijtende vee-
houders, daar deze wel 300400
meer standaardmelk verkopen dan
modelmelk, hetgeen misleidend is
voor het publiek.
Natuurlijk kwam de bekende va
cantieregeling in Haarlem ter spra-
ke. Doordat de verordening van 't
B.Z., om de melk aan huis te be-
zorgen, was overtreden. kwam deze
de slijters op een boete van 15.
te staan.
Het hoofdbestuur zal in dit ver
band het Bedrijfsschap verzoeken
ten opzichte van het functionneren
van een vacantieregeling de eis van
het dagelijks bezorgen te doen ver-
valien. De plaatselijke melkhandel
moet dan in overleg met de plaat
selijke overheid een regeling vast-
stellen, waardoor de belangen van
de consument ten voile worden be-
hartigd:
Pater E. Commandeur, de geeste-
lijke adviseur. sprak naar aafllei-
ding van de Publiekrechtelime Be
drijfsorganisatie over „Het kapitaal
aan banden".
In aansluiting hierop gaf de heer
Heuft een beschouwing over de ver-
dere uitbouw van de organisatie in
verband met de P.B.O. Hij wees
hierbij op de grote taak. die ook
de kleinhandel heeft te vervullen.
Het hoofdbestuur heeft onlangs in
Utrecht besprekingen gevoerd met
de andere bonden. Dit heeft tot re-
.sultaat gehad. dat de drie landelijke
organisaties zullen overgaan tot het
stichten van een Centraal Bureau
voor de gehele Nederlandse kleip-
melkhandel. met aan het hoofd een
representatieve figuur. Een conj"
missie van zes is benoemd om dit
plan nader uit te werken.
Dit Centraal Bureau zal dus ge-
dragen worden door de drie lande
lijke organisaties. Dit betekent dan
tevens, "dat de bestaande federatie.
waar de confessionele bonden des-
tijds om prineipiele redenen zijn
uitgetreden, zal verdwijnen. Be
sprekingen zullen worden gevoerd
om ook de provinciale bonden er
in op te nemen. Het ziet er naar uit
dat ook hier een goed resultaat
zal geboekt worden.
DIVIDEND. De ..Sunripe"-ciga-
retten schijnen toch niet zo goed te
gaan, als de vervaardigers wel ge-1
meend hadden. Wat was het geval?
Tijdens de algemene vergadering
van aandeelhouders in* de fabriek. I
die ergens in Engeland gehouden
werd, hield de voorzitter allereerst.
de gebruikelijke toespraak en toen
hij hiermede klaar was, vertelde hij.
dat men besloten had om dividend
uit te keren en wel ieder een pakje
cigaretten van 20 cent. Of de aan
deelhouders erg blij met dit presen
ce waren vermeldde de agenda
verder niet meer. De geschiedenis
ging tenslotte in rook op.
DAKLOOS. Ook gouverneurs
zijn niet altijd even gelukkig, dat
leert de historie. Niet alleen soms
het bestuursterrein. maar ook
elders moeten ze wel eens het on-
derspit delven. Zo b.v. de gouver-
neur van de staat Kenya ergens in
Afrika. Deze, Sir Philip Mitchell,
was gedwongen het gouvernements-
gebouw te verlaten. omdat er een
school in gevestigd zou worden.
Ook hij zal nu op de lijst van huis-
zoekenden geplaatst worden. met
dit verschil wellicht. dat hij een
streepje voor zal krijgen.
STROP. De Duitse zwarte han-
delaren vrezen, dat zij binnenkort
een ander baantje moeten zoeken.
want in de Britse en Amerikaanse
zone van Duitsland zullen weldra
150 millioen cigaretten (wat zegt u?
nee, niet zo vloeken) worden inge-
voerd. Daarmee hoopt men de
zwarte mannen de loef af te steken
en de overige mannen in rozengeur
te wikkelen. MICROS.
In verband met de stijging van de
bloemprijs heeft de Minister van
Landbouw, Visserij en Voedselvoor-
ziening toegestaan, dat de kostprijs-
verhoging van beschuit, die 1 cent
per dubbele rol bedraagt. in de ver-
koopsprijs wordt doorberekend. De
prijs bedraagt thans 26 cent per
dubbele rol van 14 stuks.
Onder het vorig kabinet voelde
men, dat er vaste banden waren,
die regering en grote groepen van
ons volk bonden. De regering werk-
te nauw samen met de grote orga
nisaties en die organisaties legden
op hun beurt weer de band met het
volk. Ondanks dit feit, dat ook toen
reeds de spanning tussen lonen en
prijzen aan de kant van het wer-
kende volk wel zeer pijnlijk gevoeld
werd, bleek toch allerwege. als ge-
volg van deze samenwerking, een
opmerkelijlc begrip voor het onver
mijdelijke en noodzakelijke hiervan
tc bestaan.
Die band schijnt thans wel niet
zo sterk. Van regeringswege zijn de
laatste tijd aankondigingen betref-
fende d'e prijzen gedaan zonder dat
hierover van te voren met ge-
noemde organisaties overleg werd
gepleegd, Het gevolg hiervan is ge
weest, dat de organisaties zich nu
ook op hun beurt vrij voelden staan,
thans in het openbaar hun bezwaren
formuleerden en andermaal de mo-
gelijke noodzakelijkheid van een
derde loonronde aan de orde stel-
den. Men mag er niet blind voor
zijn, dat zich aldus wat eerste rim-
pels gaan vertonen op de vijver van
onze sociale vrede, die in West-
'Europa wel haast enig mocht heten.
Daar komt nog iets bij. Er was
tot dan toe een ordening. die deels
een natujirlijk gevolg was van de
schaarste-economie. Wij zijn
echter op een punt gekomen, waar
op wij weer kunnen overschakelen
naar normaler verhoudingen. Ook
de economische unie met de Bene
lux-partners en de doorwerking van
het Marshall-plan spelen hierbij een
rol. Het is nu echter maar de grote
vraag welke "draad door deze nieu
we verhoudingen zal lopen. De nei-
ging om de teugels te vieren en de
ijver voor een sluitende begroting
behoeven minstens nog een tegen-
wicht. Er is thans zeker enige arg-
waan, niet onbegrijpelijk na de aan-
kondiging' van de reeds genoemde
prijsverhogingen en de maar slecht
te verteren verdeling van ons volk
in wittebrood- en gewone brood-
eters, in boter- en margarinever-
bruikers, in varkensvlees- en rund
vlees-consumenten, in anthraciet- en
cokes- en eierkolenstokers. Niet on
begrijpelijk temeer, omdat dit alles
zo de onverholen instemming blijkt
te hebben van niet onverdachte
zijde. Men zou dit alles voorlopig
kunnen karakteriseren als een zich
afvragen, of men zich op de brede
basis wel even zeker kan voelen
als op de vertrouwde smalle.
Bij de komende begrotingsdebat-
ten zullen ook de politieke partijen
wel in deze zin in het krijt treden
Dan zal tevens blijken of ook in
deze sector eerder sprake is van
critisch toezien dan van vertrou-
wend volgen. Toen het een ogenblik
de schijn kon hebben of de rege
ring andermaal onder het juk van
van Mook was doorgegaan (dat dit
niet het geval is. zal wel spoedig
blijken), schreef de partijsecretaris
van de V.V.D. reeds direct vrij
scherp in het blad van zijn partij:
..Niemand wenst met besluiteloze
leiders samen te werken in een vage
politiek". In het katholieke kamp
is de critiek herleefd op de afzon-
derlijke indiening van het wetsont-
werp op de „Ondernemingsraden",
waarover men het, voor de verkie-
zingen nog in de boezem van het
vorigekabinet eens was geworden.
Bij de P.v.d.A. bespeurt men de
neiging om weliswaar Mansholt te
verdedigen, doch dan ook een pijl
meer op v. d. Brink te richten. Bij
de behandeling van het wetsontwerp
betreffende de provinciale financien
bleef de P.v.d.A. de katholieke mi
nister wat betreft de z.g. kortings-
regeling steunen, de K.V.P. ging
echter overstag, temeer opmerke-
lijk omdat zij onder het vorige kabi
net in een soortgelijk geval niet de
zijde van de tdenmalige oppositie
had gekozen.
Ook hier zou men op dit ogenblik
willen volstaan met te zeggen, dat
de. banden losser zijn geworden.
Noch het een noch het ander wet-
tigt vooralsnog conclusies van ver-
dere draagwijdte, wel zullen deze
en nog volgende verschijnselen mee-
spelen als te zijner tijd weer de al
dan niet wenselijkheid van een
brede basis ter sprake zal komen,
zonder dat hiervoor zoals nu awin-
gende motieven aanwezig zijn.
Een van de in de oorlog totaal ver-
nielde Nijmeegse straten, de Broer-
straat, is thans zover hersteld, dat
zij op 16 October weer voor het
verkeer kan worden gebruikt. Dc
eerste panden zijn verrezen, waar-
onder een winkelgalerij naast de
kerk, die over enkele weken haar
deureri zal openen.
56
Misschien hielp een bemoedigen-
de blik van Ole Bente op dreef, een
feit was het dat ze eensklaps over
haar verlegenheid heen was en met
grote levendigheid vertelde over
elk paard waar ze" bij kwamen. Nu
voelde zij zich vrij en ongedwongen
en ze bracht er de anderen toe,
aandachtig naar haar te luisteren.
Bijna alle paarden waren die dag
binnen; Bente vertelde over Moster,
en over de veulens Tip en Top, over
de kleine Sara en over de wedren-
paarden. Toen ze bij Junker kwa
men, stak deze zijn hoofd al voor-
uit om aangehaald te worden.
..Dat is wel je lievelingspaard,
geloof ik." zei Ellen met een lachje.
„Ja", gaf Bente toe. „Vader gaf
hem mij, dadelijk na het ongeluk.
Hij zeiPlotseling zweeg ze en
vlijde USar gezichtje tegen Junkers
hals.
„Ik meende dat alle paarden ver-
kocht zouden worden", zei Sara,
zich tot Ole kerend. „Ik geloof dat
ze enkel verlies opleveren, denk je
zelf ook niet?"
„Vader zou diep rampzalig zijn
als hij wist dat we er ook maar een
ogenblik aan dachten. ze te verko
pen. De paarden waren alles voor
vader, en ik ben ook erg aan ze ge-
hecht,"' antw'oordde Bente, pogend
haar stem rustig te doen klinken,
wat haar echter niet geheel lukte.
„We zullen ze ook niet verkopen,"
haastte Ole zich te zeggen. ,.We ge-
loven vast dat ze ons geluk en voor-
spoed zullen brengen."
Sara had een spottende opmer-
king op de lippen, maar kwam er
niet toe nog iets te zeggen, daar
Claus hen riep om aan tafel te ko
men.
De stemming onder het eten was
in het begin tamelijk gedrukt; lang-
zamerhand evenwel werd het beter.
Tarite zat naast Offer; ze vond dat
hij de glazen niet dikwijls genoeg
vulde, zodat ze zelf die taak op zich
nam, waarvan ze zich dan ook be-
hoorlijk kweet, telkens haar glas
opheffend om de anderen toe te
drinken. Ze voelde zich min of meer
als gastvrouw en genoot van haar
waardigheid. Jorgen en Mikkel za-
ten naast elkaar, en tante zorgde
dat hun glazen nooit leeg stonden.
Offer was zich bewust dat hij een
speech op het bruidspaar moest af-
steken, maar voelde dat het hem
moeilijk zou vallen. de juiste woor-
den te vinden. Sterker nog dan an-
ders drong de weemoed, welke zijn
ziel vervulde. naar boven. Hij was
zich zijn grote schuld jegens Ole
scherp bewust, en zag in zijn verle
genheid zijn zoon smekend aan. Ole
begreep wat hij dacht en kwam
hem te hulp.
„Je hoeft helemaal niets te zeggen,
vader. Ik weet best dat je liever
geen toespraak houdt. Het is ook
geen echt bruiloftsdiner; dat kon-
den we nu, zo kort na de dood van
Munk. niet geven. We moesten.
dunkt me. alle plechtigheid en al
het officiele maar laten varen."
..We zitten immers gezellig bij el
kaar, en het is lang geleden dat ik
zulk heerlijk gebraden vlees gege-
ten heb. Maar we kennen alien de
bekwaamheden van mevrouw Fre-
deriksen," meende de notaris.
,.Ja, we moeten beslist op je
drinken," vond tante Stance, op-
staand.
Na het eten werd de koffie geser-
veerd in de grote huiskamer.
Offer nam Ole een ogenblik apart.
„Als de last, die ik op je schouders
gele"gd heb, maar niet al te zwaar
is, m'n jongen," zei hij bezorgd.
„Er is geen sprake van een last",
zei Ole spontaan. ..Bente en ik zul
len het best goed hebben samen. Ik
voel me al helemaal vergroeid met
het landgoed en de paarden hgbben
een grote plaats in m'n hart. Het
lijkt me toe of ik hier reeds heel
lang ben, en ik zou me gewoon niet
kunnen indenken om weg te gaan
van Enekaer."
,.Dat zeg je toch niet om mij te
troosten?" vroeg Offer, z'n zoon on-
derzoekend aanziend.
„Ik zeg het omdat ik het meen",
antwoordde Ole, „maar je moest
proberen eens wat opgewekter te
zijn, vader, en niet langer zo tob-
ben. Als je jezelf altijd maar zorgen
blijft maken, is mijn gaan naar hier
Vergeefs."
„Nee, dat is is niet vergeefs, jon-
genlief. Nu hebben we onze plicht
tegenover Munk gedaan, ik ben blij
dat hij een mooie. rustige dood ge-
storven is, verlost van zorgen. Ik
ben er ook van overtuigd dat Bente
een lieve. goede vrouw voor je zal
zijn, en Enekaer is een magnifiek
landgoed. Als je nu maar tegen de
moeilijkheden opgewassen bent."
Offer begon zijn zoon allerlei vra
gen te stellen, waarop Ole zijn va
der vertelde wat er zo al geheurd
was sedert zijn komst. Slechts
vluchtig sprak hij over de bedenke-
lijke staat van hun financien. daar
hij zijn vader niet wilde verontrus-
ten-
(Wordt vervolgd.)
