Waterparadijs de „Biesbosch" verdwijnt
Indijking duurt 70 jaar
en kost 45 millioen
Benzineverbruik twaalf millioen
gulden minder in het leger
Dit land zal niet voor de Kerk
verloren gaan"
Het handelsverkeer tussen
Nederland en Indonesie
Vijf eeuwen na een natuurramp
Het Rijk
als zakenman
Verleent Sjahrir
steun aan
interim-regering?
Bezuiniging op personeel verantwoord
Elfduizend auto's wachten
Toenemend kerkbezoek in Bud a
Edele wijn en
aangrijpende muziek
NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD- Vrijdag 22 October 1948 1948
PAG. 3
Zuivering en Pensioenen
Nederlands protest tegen
infiltraties
Republikeinse
krijgsgevangenen
weer te Djogja
;\V M
4k
- -"A
i
'i, -
fiMH
Eric, een 18 maanden oude
chimpansee uit West-Afrika,
heeft geen enkel bezwaar te
gen de lekkernijen, die de drie-
jarige Barbara hem aanbiedt,
maar de kleuter zelf vindt het
harige beestje toch wel een
beetje griezelig.
Deviezen op de helling. Voor rekening van een Franse scheep-
vaartmaatschappij worden bij „De Schelde" te Vlissingen twee
grote vrachtschepen gebouwd, waarmede goede vorderingen
worden gemaakt. De beide schepen op de helling.
„Waterman" 10 Nov.
te Rotterdam
De strijd tegen de
benden in Indonesie
Centraal Instituut
voor sportlciders
Bondowoso-affaire toch
in hoger beroep
Verzending van
zeepost
Postpakketten met
aangegeven waarde
Secretaris C. v. G. D.
terug te Batavia
Postwissel verkeer
met Canada
Textielpunten ongeldig
WANNEER men U uitnodigt,
de stad Budapest te be
zichtigen, is het vooral Buda,
waarheen de schreden zich
richten. U staat op de Gellert-
berg, waar een prachtig stand-
beeld van de heilige Gellert
Gerardus is geplaatst. D&
heilige Gerardus predikte het
christelijk geloof onder de oude
heidense Hongaren. Vanaf dit
hoge punt werd de heilige in
de Donau geworpen.
fH
Het Gennepse raadhuis, een
der vele historische gebouwen
in Noord-Limburg, die tijdens
de oorlog werden beschadigd,
zal in zijn oorspronkelijke staat
worden teruggebracht. De plan-
nen tot restauratie van dit 16e
eeuwse gebouw hebben de
goedkeuring van Rijksmonu-
mentenzorg verkregen en bin-
nenkort zullen de definitieve
herstelwerkzaamheden
beginnen.
B.B.-ambfenaar
smokkelde
RUIM VIJF EEUWEN geleden werd ons land door de grootste
natuurramp uit onze geschiedenis van een vruchtbaar stuk
grond beroofd. Eeuwenlange werking van eb en vloed, van aan-
slibbing en afwisselende vegetatie hebben van dit gebied de
tegenwoordige Biesbosch gemaakt: een wdterparadijs, dat des
zomers vele honderden toeristen trekt en dat eigenlijk tot na-
tuurreservaat moest worden verklaard, als ons dichtbevolkte
land zich die weelde permitteren kon. Dat kan het jammer ge-
noeg niet, daarom gaat de 'Biesbosch verdwijnen. Drie maan-
den geleden is het grote werk der inpoldering begonnen, een
groot werk, dat minstens acht tot tien jaar zal duren en dat de
kapitale som van 45 millioen gulden zal vergen.
De Biesbosch is het enige voor-
beeld van een delta in Nederland.
Van de 10.000 ha. worden er 6400 in
beslag genomen door bouwgrond of
grasland. De rest is water, biezen-
velden, rietgorzen, grienden of slik-
ken. In 1939 woonden er slechts 590
personhn, boeren en arbeiders, die
de grond bebouwden en het vee
verzorgden. Voor hen is het een
triest e'n onherbergzaam oord, dat
van alle twlntlgste-eeuwse gemak-
ken totaal verstoken is. Gas, elec-
triciteit, telefoon e.d. zijn er onbe-
kend. Om kerk en school te bezoe-
ken moet er eerst een lange reis
over water gemaakt worden. Dok-
tershulp is er evenmin, wat wel
eens tot critieke situaties kan lei-
den als bij stormvloeden of ijsgang
de Biesbosch dagenlang geheel van
de buitenwereld is afgesloten. De
boeren zullen inpoldering dan ook
toejuichen, want vooral de laatste
jaren krijgt. men de arbeiders er
met meer toe in de Biesbosch te
komen werken.
Een bestaan voor 10.000
mensen
Zo heel veel land zal er bij inpol
dering niet gewonnen worden, maar
wel groot is de winst aan grond, die
dan voor de landbouw geschikt zal
zijn.
Geschat wordt, dat de Biesbos
ongeveer aan 10.000 mensen een be
staan kan bieden.
Op de tweede plaats wordt met
inpoldering bereikt, dat een uitge-
strekt gebied ten zuiden van de
Amer en Bergse Maas, dat nu bijna
elk jaar onderloopt en als gevolg
daarvan nimmer tot normale ont-
wikkeling is kunnen komen, tot een
veel hogere bloei zal kunnen komen.
Om dit te bereiken, zal het gehele
in te polderen gebied van de Bies
bosch aan alle kanten met dijk-
stukken moeten worden omringd,
waarin voorlopig openingen worden
gelaten om eb en vloed nog vrij
spel te geven. Later zal dan in ge-
forceerd tempo de dichting van die
gaten moeten geschieden. Ook zal
er een schutsluis moeten komen bij
de Donge en het Oude Maasje.
Met deze werken is ongeveer drie
maanden geleden een nog be-
scheiden begin gemaakt in de
buurt van Werkendam.
Wie betaalt de kosten
Wanneer in snel tempo wordt
doorgewerkt zal met de Biesbosch-
werken nog acht tot tien jaar ge-
moeid zijn en de kosten worden ge-
raamd op niet minder dan 45 mil
lioen gulden.
Nu zijn de tijdsomstandigheden
voor de uitvoering van dergelijke
projecten verre van ideaal. De re-
gering heeft onlangs besloten alle
De overheid pleegt, als zij zich op
zakenterrein begeeft, een weinig
gelukkige hand te hebben, zo
schrijft ons een medewerker. Daar
van legt het jongste verslag van de
Rekenkamer weer ruimschoots ge-
tuigenis af. Men begeeft zich op
uitgeversterrein met een boek over
de bloembollen en het voorlopig re-
sultaat is een schadepost van rond
25 mille. Iemand steekt zijn neus om
de hoek bij een fotobureau en de
belastingbetaler mag er anderhalve
ton bijleggen. Er moet een militaire
propagandafilm worden gemaakt,
doch hiervan wordt later weer af-
gezien. De filmonderneming heeft
er twee mille aan ten koste gelegd,
maar voor het rijk wordt het een
schadepost van 16 mille, zo niet
meer. De rijksbureaux houden bij
de banken, voor een belangrijk deel
onnodig, geweldige saltji aan, die op
een bepaald moment tot 36 millioen
zijn nangegroeid. Nu ontstaat de
eigenaardige figuur, dat, via het
schatkistpapier, waarin de banken
op hun beurt deze gelden voor een
deel beleggen, het Rijk tegen beta-
ling van rente zijn eigen kapitaal
mag opnemen. Zo zouden wij kun
nen voortgaan: een lange lijst van
voorbeelden van gebrek aan effi
ciency, onoordeelkundig optreden en
onvoldoende zorg in de omgang met
het moeizaam door de burgerij op-
gebracht belastinggeld. Het is een
oud lied op een oude wijs. Maar het
dwaze is, dat dezelfde ambtenaren
die zo weinig koopmanschap beto-
nen, in tal van overheidsinstellingen
hoog te paard zitten tegenover de
zakenman, op wiens initiatief zij, tot
schade van's lands welvaart. met
hun eindeloze voorschriften een
verlammende invloed uitoefenen.
Er is een regeling gemaakt be-
treffende beschikkingen van de mi
nister van .verkeer en waterstaat,
waarin op grond van het zuiverings-
besluit verval van rechten wor<R
uitgesproken. Wanneer rechten voft
gens de pensioenwet 1922 van dit
verval van rechten zijn uitgezon-
derd, zullen eveneens worden uit-
gezonderd rechten of met het pensi-
oen verband houdende uitkeringen
ineens of op dat pensioen verleende
of te verlenen toeslagen.
Wanneer het recht op pensioen
gedeeltelijk van het verval van
rechten wordt uitgezonderd, wordt
de uitkering of de toeslag gesteld
op een bedrag, dat tot het bedrag,
dat bij niet vervallen verklaren zou
zijn of moeten worden uitgekeerd,
in dezelfde verhouding staat als het
verminderd pensioen staat tot het
onvermindbrd pensioen.
niet strlkt noodzakelijke overheids-
werken uit te stellen tot een peri-
ode van laagconjunctuur. De inpol
dering van de Biesbosch zal hierop
toch een uitzondering dienen te vor-
men. Zowel de behoefte aan bouw-
land als de voedselvoorziening
rechtvaardigen zulks.
Hiermede is tevens aangetoond,
dat deze werken mogen worden
beschouwd als 'n groot rijksbelang.
En er is dan ook alles voor te zeg-
gen de uitvoering ervan te doen
geschieden grotendeels op rijkskos-
ten. Tot dusver was de kostenver-
deling bij de uitvoering van partiele
werken: provincie 25 procent, Rijk
75 procent.- Wanneer de grotere
werken aan de beurt komen wordt
dit de provincie Noord-Brabant te
machtig. Stel, dat de belanghebben-
den in het gebied bezuiden de Amer
en Bergse Maas een 5 millioen bij-
dragen, dan blijft er nog 40 millioen
te verdelen over. Op basis van 75
25 wordt dat voor de provincie
Noord-Brabant f 10 millioen. Zulk
een last zou de begroting in de
volgende jaren volkomen uit haar
evenwicht halen.
Het probleem der kosten zal dus
nog nader bekeken moeten worden.
In afwachting daarvan worden de
werkzaamheden op een bescheiden
schaal voortgezet.
Biesbosch 'n openbaar lichaam?
Tenslotte is er nog een bestuur-
lijke kant aan deze zaak. Ged. Sta-
ten van Noord Brabant hebben aan
Binnenlandse Zaken voorgesteld de
Biesbosch te maken tot een open
baar lichaam, zoals ook bij de Wie-
ringermeer het geval is geweest. Dit
zou natuurlijk slechts een over-
gangstoestand zijn voor een jaar
of tien waarschijnlijk en kwesties
als gemeentegrenzen zouden moeten
blijven rusten, maar voor het aan
wfjzen van woonkernen en voor het
bouwen van huizen enz. zal toch 'n
instantie aanwezig moeten zijn. Met
het oog daarop is het van belang
dat dit openbaar lichaam er al
spoedig komt.
De Biesbosch gaat dus verdwij
nen.. Merkwaardig land, vrijwel al-
leen bekend aan vogelkenners, na-
tuurliefhebbers, vissers, line-crossers
politieke delinquenten en een hand-
vol boeren en arbeiders. De toeris
ten, die zo graag door dit gebied
van honderden kreekjes en stroomp-
jes rondtrokken, zullen 't verdwij
nen van dit water-paradijs welilcht
betreuren. Er blijft voor hen waar
schijnlijk toch wel iets over: een
paar van de mooiste stukjes, die
dqn tot natuurreservaat zullen wor
den verklaard.
BATAVIA, 21 Oct. (.Aneta).
„De republikeinse revering heeft
op 27 Mei 1947 de vorming voor
gesteld van een interim-regering
precies zoals zjj thans door de Nc-
derlandSe regering in Den Haag
is ontworpen," aidus verkiaarde
Soetan Sjahrir in een onderhoud
met een vertegenwoordiger van 't
- Chinese dagblad „Keng Po".
„Op dat tijdstip bekleedde Sjahrir
de functie van minister-president.
Sjahrir verkiaarde, dat toentertiid
de Nederlandse regering wrevelig
tegenover het voorstel stond en zei-
de. zeer verbaasd te zijn, dat Den
Haag thans dit ontwerp naar voren
heeft gebracht De heer Sjahrir ver
kiaarde verder, dat ditmaal de on-'
derhandelingen niet mogen misluk-
ken. Indien het Nederlandse ont
werp gereed zou zijn en hem zou
kunnen overtuigen. zou hij trachten
te verhinderen, dat de onderhande-
lingen op een dood punt zouden
lopen. Ofschoon hij niet wilde zeg-
gen, dat dit de laatste kans zou zijn,
kon Soetan Sjahrir niet ontkennen,
dat de huidige toestand allermoei-
lijkst is.
De geruchten. die te Batavia de
ronde doen. als zou de heer Sjahrir
canjlidaat zijn gesteld voor de fede-
rale' interim-regering. noemde hij
..praematuur", aldus de ,.Keng Po".
BATAVIA, 21 October (Aneta).
Van de zijde der Nederlandse dele
gate voor de onderhandelingen met
de Republiek zal bij de C.v.G.D. een
protest worden ingediend tegen de
voortdurende infiltraties van Repu
blikeinse zijde.
(Van. onze verslaggever) I.
UTRECHT, 20 October. Het is geen kleinigheid om in de
luttele uren, die een dag telt, vier van de grootste werkplaatsen
en njagazijnen van het Nederlandse leger te bezichtigen en
zich de werkwijze van de troepen- en materiaal-onderdelen te
laten uitleggen. Vooral niet, wanneer deze gelegen zijn in plaat-
sen, die gemiddeld toch 'n vijftig kilometer uit elkaar liggen.
Maar de kwartiermeester-generaal van het Nederlandse leger,
luitenant-generaal J. J. C. P. Wilson, heeft zijn gezelschap, be-
staande uit een twintigtal persvertegenwoordigers, toch bijna
op de klok af naar de verschillende onderdelen laten voeren
met een efficientie, die een woord van lof verdient. Men heeft
tijdens deze rondleidingen, zij het uiteraard oppervlakkig omdat
het te vlug moest gaan, een kleine indruk mee naar huis kun
nen nemen van wat er in een modem leger moet omgaan
alvorens de man werkelijk bezit wat hij nodig heeft.
Er komt, zover lekenogen dat
kunnen bekijken, heel wat aan te
pas, om zoals de leider van deze
tocht, de luitenant-kolonel-inten-
dant M. Carol, dat uitdrukte, de
militair „van de tandenborstel tot
het kanon", zo volledig mogelijk
uit te rusten.
Daarvoor is immers nodig de kle-
ding, de ligging, het onontbeerlijk
gerief voor ieder persoonlijk, de
wapens groot en klein. En tot slot
bij een geheel gemoderniseerd le
ger de voertuigen. Om die voertui-
gen is heel wat te doen geweest de
laatste jaren. Denkt men aan Dee-
len. dan schudt men zijn hoofd en
spreekt zijn afkeer uit over zoveel
verspillingen. Denkt men verder
aan de tijd, dat practisch alles wat
een militair uniform aan had, ach-
ter het stuur van een auto kroop
en zo vaten benzine verreed, dan
zijn woorden niet voldoende om die
verspilling te becritiseren.
Bezuiniging geblazen.
Die tijd is gelukkig voorbij. Dat
was voor luitenant-generaal Wilsftn
een rede om het gezelschap in
Utrecht op te vangen en onder een
allergezelligst praatje te vertellen
waar het nu om ging.
Zo deelde hjj mede, dat het
benzineverbruik van het Neder
landse leger het laatste jaar kon
worden teruggebracht van 19 mil
lioen gulden op 7 millioen, en dat
de personeelssterkte slonk van
17000 tot 3000. Dit laatste niet *o-
zeer uit bezuiniging als wel om
het feit dat de Dienst van de
kwartiermeester-generaal zodanig
was georganiseerd, dat al wat
overtollig bleek, kon afvloeien.
Met de chef van de Generale Staf
en de adjudant-generaal vormt de
kwartiermeester-generaal het z.g.
Leger-driemanschap en zijn dienst
omvat nu zes Directoraten.
Uit het niet.
Hieronder ressorteren: de aan-
schaffing van letterlijk alles wat
het leger nodig heeft, het behetv
en de verstrekking., de technische
diensten, het verkeerswezpn d-
gebouwen, terreinen en werken, en
de dienst. die de opleiding van ue
troepen van deze directoraten re-
gelt. Drie jaar geleden uit het niet
opgebouwd is er nu een organisatie,
die met de beste van welk land ook
vergeleken kan worden. Nu de
troepen zover geoefend en gedisci-
pljneerd zijn, dat zij nieuw mate-
riaal in handen kunnen krijgen zal
hiermee in 1949 worden begonnen.
Tot nu toe geschiedde de voorzie-
ning met het materiaal, dat van de
geallieerden tegen niet al te veel
kosten was overgenomen, doch dit
zal geleidelijk aan worden opge-
ruimd. Voor de eerste 2500 voertui
gen werd reeds toestemming ont-
vangen.
Troepenverschepingen
Ook de verscheping van de troe
pen die naar en van Indonesie va-
ren, valt onder de competentie van
de kwartiermeester-generaal. met
welke taak dan het Directoraat
Verkeerswezen ressorteert. Met v°l-
doening sprak luitenant-generaal
Wilson er over, dat in 2 jaar tjjd
100.000 man volledig kon worden
uitgerust en verzonden, waarbij
practisch al wat noodzakelijk was
in enkele maanden tijd gereed ge
maakt moest worden. Voorts be-
klemtoonde hij, dat, zolang de wo-
ningtoestand in Nederland nog zo
slecht was, men zo maar niet in
woningen of bewoonbare ruimten
kon blijven en dat de bouw op grote
schaal van militaire objecten om
dezelfde reden niet verantwoord is.
Z.g. Romney-huts dienen nu om
het voertuigmateriaal in onder te
BATAVIA, 21 October (Aneta).
,.The Voice of free Indonesia" meldt
dat zes personen, die sedert de po-
litionele actie in gevangenschap van
de Nederlanders hebben verkeerd,
per trein in Djogja zijn aangeko-
men. Zij zijn 15 October vrijgelaten
en aangezien zij niet in door Ne
derlanders gecontroleerd gebied
mogen blijven, zijn zij naar Djogja
teruggekeerd.
brengen en de Hissenhuts voor uit-
breiding van de legeringsruimte.
Zo vertelde de kwartiermeester-
generaal door over de vele moei-
lijkheden waarmee zijn dienst te
kampen had en nog heeft en verder
over de mogelijkheden die er nog
te over waren, om het leger te per-
fectioneren en de man volledig
vertrouwd materiaal te geven.
In verhouding tot de getalsterkte
overheerst het burgerpersoneel en
dit verantwoordde luitenant-gene
raal Wilson aldus, dat de soldaten
uiteraard te jong zijn om volslagen
vakbekwaam te zijn en dat daar-
door de burger-vaklieden zeer ge-
wenst waren.
Ook oorlogsinvaliden zullen in
de verschillende bedrijven wor
den ingeschakeld en daar staat de
kwartiermeester-generaal op. Drie-
honderd man ziin op deze wijze
al tewerk gesteld. Want onver-
antwoordelijk beschouwt hij het
eveneens. dat jonge mensen uft
hun studie en werk worden ge-
haald, om bij de verschillende
werkplaatsen diensten te verrich-
ten die doeltreffender en enthou-
siaster door burgers worden ge-
daan.
Waf er tijdens de excursie van de
werkzaamheden te zien werd gege-
ven en in iiltempo kon worden be-
zichtigt rechtvaardigt deze eis ten
voile. Zo werd Rotterdam bezocht
en voorts Woerden, vervolge'ns de
Centrale Werkplaats in Utrecht en
tenslotte het enorme wagenpark in
Soesterberg. waar nog ruim elfdui
zend voertuigen wachten op her-
stel en revisie, en waar tegelijker-
tijd al het voreige dumpmateriaal
wordt gesorteerd op waarde en
gebruik. Daarover nader.
;v::-
Het troepenschip ..Waterman",
vertrok Maandag j.l. van Singapore
met o.a. 300 Chinezen voor de KPM
aan boord. Het schip wordt om-
streeks 10 November te Rotterdam
verwacht.
BATAVIA. 21 October (Aneta)
Twee leden der bende van de be-
ruchte Pakilap werden gedood en
zeven gearesteerd, toen militairen
van de K.L. en het KNIL de kam-
pong Tjiweloet ten noorden van
Krawang omsingelden en door-
zochten. Een karabijn, een stengun,
een tomygun en een pistool werden
in beslag genomen.
Uit Semarang wordt gemeld. dat
een met geweren en klewangs ge-
wapende bende in de desa karang-
lesem bij Poerwokerto het dessa-
hoofd. diens vrouw en een politie-
man hebben vermoord. Het dessa-
hoofd en de vrouw werden gedwon-
gen, hun huis te verlaten en wer
den buiten doodgeschoten. de poli-
tieman was aanwezig op een feestje
werd daar weggehaald en op een
donkere plaats doodgeschoten.
De officiele opening van het cen
traal instituut voor opleiding van
sportleiders, gevestigd te Overveen,
zal op 10 November a.s. geschieden,
des middags om half drie. Prins
Bernhard heeft de wens te kennen
gegeven de openingsplechtigheid bij
te wonen.
DEZE FOTO van Z. H. de Paus wordt tijdens de inza-
melingsweek ten bate van de noodlijdenden in
Duitsland, welke gehouden wordt van 25 October tot
1 November, ten bate van deze actie verkocht. Het is
een treffende beeltenis van de Heilige Vader; op Zijn
gelaat ligt de ernstige bezorgdheid over de noden van
millioenen Zijner onderdanen duidelijk uitgedrukt. De
foto is afgestaan door de National Catholic Welfare
Conference, de grote katholieke weldadigheidsinstel-
ling in Amerika, die haar voor hetzelfde doel gebruikt.
In de komende week worden afdrukken van deze foto
in ons land verkocht op briefkaartformaat, tegen de
prijs van een kwartje. De H. Vader verldaarde onlangs:
„Het is mijn grootste zorg, dat er over de gehele
wereld nog millioenen kinderen zijn, die aan alles
gebrek hebben. Zij lijden honger en koude en worden
door allerlei ziekten geteisterd. Maar vooral voelen zij
het gemis aan warme, echte liefde. Alles moet worden
aangewend, om hen moreel en materieel te helpen".
Wie zou aan deze dringende bede lcunnen weerstaan?
EEN BEZOEK AAN HONGARIJE (II)
BATAVIA, 21 October (Aneta).
Het hoog militair gerechtshof te
Batavia zal mWden November een
aanvang maken met de behandeling
van de Bondowoso-affaire. Tegen
de uitspraak van de krijgsraad bij
de Zeemacht te Soerabaja had, zo
als men weet, de fiscaal hoger be
roep aangetekend, dat hij, naar de-
z'er dagen reeds werd gemeld, ten
aanzien van drie der veertien ver-
dachten heeft ingetrokken.
Op 30 October a.s. vertrekt het
m.s. „Tarakan'' naar Indonesie. Het
schip neemt zeepost voor Ipdonesie
mee, welke uiterlijk 26 October ge-
post moet worden. Naar Suriname
vertrekt op 27 October het m.s.
Bonaire", naar Curacao en de ove.
rige Nederlandse antillen het m.s.
Helena". Ook met deze schepen
kan zeepost worden verzonden, mits
deze niet later dan resp. 24 en 25
October ter post wordt bezorgd.
Met ingang *ran 1 November a.s. is
het in het wederzijds verkeer met
Engeland en Noord-Ierland weer
mogelijk postpakketten met aange
geven waarde te verzenden. Het
maximum der aangegeven waarde
is vastgesteld op f 1000.
BATAVIA, 21 October (Aneta).
De algemene secretaris van de
C.v.G.D., de heer T. Gnarayan. is
Woensdag per vliegtuig uit Lake
Success te Batavia teruggekeerd. Te
Calcutta had hij zijn reis onder-
broken.
Met mgang van 1 November '48
wordt het maximum toegelaten
bedrag voor in Nederland te ver
zenden postwissels naar Canada,
onder de geldende beperkende be-
palingen, verhoogd van Can. dol
lars 9.30 tot Can. dollars 37.50.
Het Centraal Distributiekantoor
deelt mede. dat op de punten der
oude textielkaart VA 705 na 23 Oc
tober niet meer gekocht kan wor
den, daar deze kaarten dan hun
geldigheid verliezen.
Hier vindt u ook, in de rotsen
uitgehouden, een kerk. eigenlijk 'n
vffrzameling van kapellen, myste-
rieus. onvoorstelbaar schoon. Aan-
grijpend Ts de gedachte, hoe intens
zich het geloofsleven hier heeft ont-
wikkeld, trots de gevoelige moei-
lijkheden en vervolgingen waaraan
Hongarije is blootgesteld geweest.
In deze rotskerk worden ook da-
gelijks heilige missen opgedragen
en een verheugend verschijnsel is,
dat het kerkbezoek, het bijwonen
van< de godsdienstoefeningen, zich
in stijgende lijn beweegt.
De priesters en wij hebben er
vele gesproken verheugen zich
over dit verschijnsel. Hoe moeilijk
de huidige omstandigheden ook
zijn, men is er zeker van, dat Hon
garije niet voor de Kerk verloren
zal gaan, dank zij het rotsvaste ge
loof. het Katholicisme, waarmede
de Hongaar is vergroeid en wat
deel uitmaakt van zijn wezen, van
zijn bestaan.
De patrones van Hongarije, de
H. Maagd, het grote aantal natio-
nale heiligen zullen dit land, in
diepste wezen oerchristelijk, niet
aan duistere machten ten prooi la
ten vallen. Deze overtuiging is het.
die onwrikbaar in de harten der
mensen leeft, niettegenstaande de
huidige, zorgvolle omstandigheden.
Het volgende verhaal doet mo-
menteel de ronde:
Ergens in het buitenland leeft
een religieuse, een heilige, een zie-
neres. In verschijningen is haar ge-
openbaard, waarom Hongarije zo
veel moet lijden. En wel, om door
dit lijden de bekering van Rusland
te verkrijgen.
Wij zijn met de tandradbaan
verder gegaan. stijgend naar hoge
toppen. Men voelt. op historische
grond te staan. Hier, in Midden-
Europa, is geschiedenis gemmakt.
De blik glijdt langs de toppen naar
de diepte. die vergezichten zijn van
grootse verscheidenheid. Men zet
zich neer, genietend van de ma-
jestueuze pracht waarmede de Gro
te Tovenaar. die God is, de aarde
heeft gezegend. Is het wonder, dat
men een gebed, een dankgebed sta-
melt. om zoveel schoonheid? De
mens bouwt en vernietigt. wat God
schiep is onaantastbaar.
De vriend voert zijn bezoeker
naar een vendeglo, waar een keur
van verfrissende 'wijnen wacht, om
de dorstige te laven.
De Bsdacsonyi, een edele wijn.
parelt in de glazen. Vloeibaar goud
waarin de zon gevangen is.
Het bouquet is verrukkelijk en
de smaak overtreft iedere ver-
wachting. Men drinkt en drinkt
weer, het is een godendrank, de
stemming stijgt, doch dank zij de
onvolprezen eigenschap van de
Hongaarse wijn, die de zoetste
stemmingen opwekt. de tong los
maakt, doch en dit is belangrijk
hoofdpijn noch bedwelming ver
oorzaakt, blijft het genot beperkt
tot het dieoorloofde.
En wanneer het avond is en ge
zit in uw zetel gedoken, dan zijn
het de zigeuners, die u met hun
spel in hun ban gevangen houden.
Uit hun machtig-mooie violen tove-
ren zij' een klankenweelde, die u
opneemt, medevoert, naar ongeken
d'e verten.
En wanneer de zigeuners ervaren
dat het ..contact" tussen hen en de
luisteraar is tot stand gebracht
dan eerst recht spelen deze bege
nadigden hun aangrijpende melo
dieen op een wijze. die u ontrukt
aan alles wat zweemt naar mate-
rialisme. Het is niet hun hand die
de stok over de snaren doet gaan
het zijn niet hun vingers, die de
tonen aan het instrument onflok
ken, het is hun ziel die spreekt
over vergankelijkheid en dood
over opstanding en eeuwig leven.
Wanneer tenslotte. ver na mid
dernacht. de bezceker meent te
moeten heengaan, voert, zijn bege-
leider hem naar een .Espresso" een
der talrijke eelegenheden, waar
men' een heerliike koffie geserveer
krijgt. feketc kave zwarte kof
fie ofwel habos kav£ koffie met
slaeroom.
Zo was het in Budapest, zo is het
nog voor hen die in staat zijn de
hoge prijzen te betalen.
-C. D. K.
MAKASSAR, 21 October (Aneta).
In de strijd tegen de smokkelaars,
welke wordt gevoerd door de dou-
ane in samenwbrking met de politie
en de marine, is een schrijver bij
het binnenlands bestuur gearres-
teerd, die van zijn verlof gebruik
maakte- om met een zeilprauw,
waarin hij veertig copra vervoerde,
naar Singapore te gaan. Ook zijn
superieur, op wiens last hij deze
clandestiene handel dreef, is in
hechtenis genomen.
Het Coordinatie-college Neder-
land-Indonesie heeft gedurende de
petiodieke besprekingen. welke dit
maal te Batavia hebben .plaats ge-
vonden, o.m. de goederenlijsten
vastgelegd welke zullen gelden
voor het handeisverkeer tussen Ne
derland en Indonesie voor de pe-
riode 1 October 1948 tot 1 October
1949. De aldus ontstane ramingen
voor dit handelsverkeer dienen nog
ter definitieve goedkeuring aan
beide regeringen te worden voorge-
iegd, doch zullen voorlopig met te-
rugwerkende kracht van 1 October
1948 af over en weer worden toege-
past. In verband hiermede is het
georganiseerde bedrijfsleven dan
ook inmiddels met de volledige con-
tingentslijsten in kennis gesteld.
Op deze plaats moge er dan ook
mede worden volstaan te vermelden
dat de raming van het handelsver
keer in beide richtingen vergeleken
bij de in- en uitvoer in de vorige
12-maandelijkse periode een niet
onaanzienlijke uitbreiding heeft on-
dergaan. De raming voor de invoer
in Nederland uit Indonesie beloopt
in totaal voor de genoemde periode
circa f300.000.000.tegenover een
uitvoer uit Nederland van circa
f250.000.000,Een en ander bete-
kent een verruirping van de moge
lijkheden in het wederzijdse han
delsverkeer met circa 50% vergele
ken bij de voorafgaande periode.
De invoer in Nederland, die
uiteraard in hoofdzaak grondstoffen
betreft, bevat als voornaamste sec
tor de groep vetten met als voor
naamste posten copra 200.000 ton,
palmolie 40.000 ton, palmpitten
15.000 ton en grondnoten 18.000 ton.
Deze hoeveelheden betekenen een
belangrijke vooruitgang vergeleken
bij de leveranties van de vorige pe
riode. Voorts zullen belangrijke
hoeveelheden thee, foelie, huiden en
vellen, aetherische olien, tin, kapok,
vezels en rubber en diverse andere
producten geleverd worden.
Bij de uitvoer naar Indonesie is
de belangrijkste post het textielcon-
tingent voor welke sector in totaal
een uitvoer van circa f80.000.000,
is geraamd. De uitvoerlijst toont
verder een grote diversiteit van ar-
tikelen, waarbij voor vrijwel alle
sectoren van de Nederlandse uit-
voerindustri§ exportmogelijkheden
zijn vastgesteld. Uiteraard nemen
hier electro-technische artikelen en
diverse landbouw-indutriele pro
ducten zoals vlees en visconserven,
gecondenseerde melk en voorts ge-
droogde groenten, jenever, jams,
biscuits enz. een belangrijke plaats
in, terwijl daarnaast exportmoge
lijkheden bestaan voor o.a. zwavel-
zure ammoniak, meststoffen, pud-
dingpoeders, griesmeel, aardappelen,
diverse papiersoorten, pharmaceu-
tische producten, metaalwapen, in-
strumenten, sigaren enz.
