R
H
Japanse oorlogsleiders
veroordeeld
Bijzondere moatregelen tot
prijssteliing in de landbouw
-
r
Mgr. Breton, de blijmoedige
Fu
ALKMAAR EN OMSTREKEN vliecveld ypenburc
J
Mac Arthur vraagt over/eg voor gratie
Holiandia
Geweigerd kampong
plat te branden
Steunpilaar van het katholiclsme in Japan
Toch een stukje
Duitsland?
Onderwijsvrijheid
en finantiele gelijk-
stelling
Onder het
vergrootglas
PAG. 2
NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Maandag 15 November 1948
Komt in het geding
A.F.C.-NIF.UWS
Onze agenda
ZOALS WIJ nog in een deel van onze editie meldden
heeft het intemationale militaire Tribunaal te Tokio, waarin
elf landen vertegenwoordigd zijn, uitspraak gedaan in het
proces tegen 25 voormalige Japanse leiders. Alle beschuldigden,
met uitzondering van Sjigemitsoe, voormalig diplomaat en
Matsoei, bevelhebber van het leger in centraal-China, werden
schuldig bevonden aan samenzwering tot het voeren van een
aanvalsoorlcg. Zeven van de voormalige oorlogsleiders, waar-
ofider de ex-premier Tojo en de ex-minister van Buitenlandse
Zaken, Hirota, werden veroordeeld tot de strop.
STREED VERGEErS TEGEN
STERKER KINHEIM
R. K. Cemeenteraadsleden
VOOR ENKELE PRODUCTEN
NOG NOODZAKELIJK
Admiraal joujart
naar ons land
REGERING VRAAGT NADERE
INLICHTINGEN
HET BIJZONDER
ONDERWIJS IN
FRANKRIJK
Kcthoiieken richten zich
tot de Franse President
Nederland blijft bij
zijn eis
Leergeld betaald
EEN ONJUISTE
WETSTOEPASSING
De
vo<
lul
in
pei
vie
La
kai
D
niei
Ital
heic
taal
inv
gro'
Eer
gels
afki
mie
org
zal
om
beh
nig
de
leic
E
be!
me:
7.0li
hur
del
in
der
gin
voc
bei
F
wo
der
be«
we
val
de
kei
vai
En
aai
1
mu
dig
ko:
val
in
zij:
I
1
t
1
r
7
1
i
l
i
i
i
i
D
I>
d
v
P
ti
0
d
n
1
v
a
d
d<
m
u!
gi
el
tE
ir
d
li
s'
g
t
V
i:
GEDIPLOMEERD VERVOERDER
Bij de te Den Haag gehouden
examens vakkennis van het be-
roepsgoederenvervoer langs de weg,
slaagde aldaar onze plaatsgenoot.
de heer A. C. A. Praat. Door het
behalen van dit diploma is de heer
Praat de eerste in onze stad, die
door de Stichting Beroepsgoederen-
vervoer langs de weg, met goed ge-
volg werd geexamineerd.
WEEKEND IN BERGEN
Het sociale weekend, dat a.s. Za-
terdag in het retraitehuis in Ber
gen zou gehouden worden, gaat
niet door, Voor het weekend van
20 en 21 December zijn nog 22
plaatsen open. Men haaste zich dus.
Opgave, nadere inlichtingen en vol-
ledig programma bij de heer A.
Geels, Waerdendelstraat 3, Alkmaar.
K. A. V.
Een dezer dagen hield de K.A.V.
afd. St, Jozefparochie haar eerste
bi.ieenkomst in dit seizoen. De voor-
zitster mevr, van Slingerland gaf
een overzicht van de bedoeling en
werkwijze der K.A.V. Daarna werd
door een paar leden van het werk-
comitd de eerste les van het win-
terprogramma behandeld. Deze
ging over de economie in de huis-
houding onder het motte: De man
verdiend het geld en de vrouw
Verder werden onder het genot
van een gratis kopje koffie en de
biibehorende koek de vragen be-
antwoord en de verdere plannen
besDrokert. Een en ander werd aan-
gevuld door gezellige muziek en
voordracht door enkele onzer le
den. Om ongeveer 11 uur sloot de
voorz. de avond. die zeer in de
smaak was gevallen.
SCHAAKCLUB D.O.S.
D.O.S. 2 speelde haar eerste eom-
netitiewedstriid en wel tegen De
Pion 1 van Venhuizen. Het werd
een zware nederlaag voqr D.O.S. 2.
De eindstand luidde 72"; voor
De Pion.
D. O. S. De Pion
Obdam—Kooijman
A. Scholten
J. N. Swagerman 1—0
ApnelP. Mantel 0—1
Godiin—C. Vis 0—1
v. Hoven—J. S. Swagerman"-—'/?
,T. NiimanT. J. Burger 0—1
A. de BoerA. Burger 0—1
W. WeuterA. Balk 0—1
A. d. Boov—C. Zwaverman 0—1
WAv LeeuwenW. Koster 10
De nitslagen van de onderlinge
romnetitie ran Groep 1 luiden:
,T MoovSl'kker
w SpeetsB. Praneer
r' v. WezepA. Niiman
,T
T.
F
T,.
P.
0—1
1—0
1-0
1-0
1883
876
2.14
47
1837
650
2 51
37
1 346
855
1 80
35
1348
867
2.14
3?
1768
870
2.03
21
1229
636
1 93
18
919
514
1.73
14
1157
711
1.62
12
71 nn
664
3.16
27
7541
584
4.35
26
2697
642
4.19
°6
1939
659
2 94z75
7418
589
4.10
33
7059
565
3 64
27
1373.
597
3.17
77
1877
616
3 04
19
Rilinrt-nieUWS
Co— petiti estanden:
Klasse C
Ale. Victrix
Dnesprong
I.irdenhoek
7,. E K. Z.?
Dp W?ae
GeVr. Valk
Volharden
O-o'er Otis
Klasse A:
Drie Buiten
Ootimisten
TTveelsior
Ale. Vietrix
Volharden
T>r?®spr''rt^
C-cV-r Valk
Ovler Ons -
Hedenavond worden in Klasse B
de vei«ende weds.tr'iden gespeeld:
Ale. Victrix—Drie Bu'ten
Cafe Hecker,
Excelsior—De Was»
Cafe de Nachtegaal
Harmonie—Optimsten
Cafe de Kl. Harmonie.
Welpen: Randers aAFC a 04;
AFC bHSV b 2—0: Foresters a—
AFC c 20; Alcm. Victrix dAFC
d 0—2; AFC e—Alkm. Boys c 1
Wij moeten eerliik zeggen, jullie
deden het keurig. Een serie ver
diende overwinningen. een paar ge
li.ike spelen en enkele nederlagen.
Gaat zo door!
De jun. a was gelijk. De c's gaven
goed partij tegen. b en verloren net
aan.
De adsp. a doorboorden het H.H.
Waarder doel 4 x en hielden het
heel goed en doelpuntten maar liefst
eigen doel schoon. De F's speelden
8 maal. De g's hielden prachtig vol.
maar bezweken 5 min. voor het
einde voor een penalty.- Dat was
jammer. De h's speelden een pittige
wedstrijd en scoorden 3 maal. Dp
adsp. i sleeoten een nutti^ puntje in
de wacht. Volgende maal nog beter.
De c's namen in een vriendschappe-
liike match de Duinranders op de
korrel met 4 schoten in de ross.
Tot slot de welpen: A, b en
wonnen verdiend; c en e moesten
voor de overmacht zwichten. maar
het was net aan. Jongens, jullie ga
ven een goed voorbeeld en het is 'n
goed voorbeeld voor de senioren
om iedere Zondag ook zo uit de bus
te komen. Daarom senioren in de
eerste helft van de competitie liep
het niet zo als wij wensten, maar
laten wij daarom ons niet ontmoe-
tigen. R.K. Alkmaar blijft ondanks
alles op u rekenen en blijven
trouw, dat is zeker. De toekomst
zal bewijzen dat het kan. Nogmaals
houdt 22 November, Maandagavond
vrij voor de ledenvergadering bij
Beemster.
De P.P.C.'er
BENOEMING
LID GEMEENTERAAD
De voorzitter van het Centraal
Stembureau brengt ter algemene
kennis, dat het besluit, waarbij hij
de heer W. de Boer te Alkmaar
heeft benoemd verklaard tot lid van
de gemeenteraad, in plaats van de
heer G. J. Wagenaar, die zijn be-
noeming niet heeft aangenomen,
voor een ieder ter gemeente-secre
tarie ter inzage is neergelegd.
Alkmaar, 12 Nov. 1948.
De voorzitter voornoemd,
WYTEMA.
BURGERLIJKE STAND
Geboren: Henricus C. M., z. v.
R. A. Dekkinga en A. Smit; Cornelis
F., z. v. J. N. Akkerman en N. Geus
Sonja E. M., d. v. A. Langkemper
en J. C. C. Koreman; Hendrik F.
z. v. G. Bulman en B. J. van Laar
Catharina M. A., d. v. C. J. J. Jon
kers en C. M. Tromp; Carla, d. v
J. Stafecky en J. de Waard.
Gehuwd: Gerrit Paap en Aaltje
Vriesema.
GEVAARLIJK SPEL
Zondagmiddag heeft een drieta
jongens, twee van 10 en een van 8
jaar, op het platte dak van de fa
de Wild met stro en afval een
vuurtje gestookt. Toen de vlammen
hoog oplaaiden en zij vreesden de
zaa niet meer in hun macht te
hebben, schoven zij het brandende
zaakje van het dak af in het vijver-
tje. Persoonlijke ongelt'cken kwa
men niet voor en de politie kon het
brandje zelf blussen. De knapen zijn
echter ernstig onderhouden.
VERBONDSCURSUS
Wegens de Missie in Alkmaar
vervalt vanavond en morgenavond
de bijeenkomst van de 3-jarige cur-
sus van de K.A.B. Men waarschuwe
even zijn kennissen. Een vergeefse
tocht is onaangenaam.
GRANAAT GEVONDEN
Zaterdagmiddag werd aan het
politiebureau gemeld door bewoners
van de Aceleystraat, dat. in een
sloot bij de Bergerhof een granaat
lag van de Luchtdoel-artillerie. De
marechaussee heeft de granaat, een
niet-ontploft exemplaar, op 't droge
gebracht en meegenomen.
BIOSCOPEN
HARMONIE: Een moordenaar
bekent; volw.
VICTORIA: Het huis der
vrouwen; volw.
CINEMA: New York ont-
waakt; 18 jaar.
A.B.T.: Nieumandsland; 14 jr.
APOTHEKEN: Dr. H. Har-
tong van Ark, Langestr. 1.
NACHTDIENST TAXI'S: H.
Jong. Lindenlaan 100, telef.
3628.
GESLAAGD
HEILOO. Voor het op 9 Nov.
te s-Gravenhage gehouden exame»
schoonheidsspecialiste slaagde mevr.
Lehnert-Vink, voorheen wonende
te Alkmaar.
BEKROONDE LAMPIONS
ZUID-SCHERMER. De jury
bestaande uit de dames van Baar,
Boldewijn en Slooten kende de prij-
zen, die door de Buurtvereniging
„Zuid-Schermer" waren beschik-
baar gesteld voor de St. Maarten
lampions, als volgt toe; le Git
Swart, 2e Truus Swart, 3de Riet
Pronk, 4de Piet Kaandorp, 5de
Jeanne Kraakman, 6de Jan Schil-
der.
OPRICHTING BADHUIS
EGMOND AAN ZEE. Het Be-
stuur van het Witte Kruis heeft
het initiatief genomen tot oprich-
ting van een badhuis. Het ligt in
de bedoeling dit badhuis te bou-
wen naast het bestaande Wijkge-
bouw. Dezer dagen zullen de plan
nen in een ledenvergadering wor
den besproken en aan de gemeen
teraden van Egmond aan Zee en
Egmond-Binnen worden voorgelegd
daar subsidiering door de gemeen-
ten noodzakelijk zal zijn.
STICHTING SPEELTUIN
EGMOND AAN ZEE.. Een Eg-
monds ingezetene heeft het initia
tief genomen in deze gemeente een
speeltuin te exploiteren. De plan
nen zijn groots van opzet. Deze
speeltuin zal, volgens plannen, in
de omgeving van het Gemeentelijk
Sportpark komen. De verwezenlij-
king zou inderdaad voor de ge
meente in een behoefte voorzien.
BURGERLIJKE STAND
WIERINGERMEER. Geboren:
I.eendert Cornelis, zoon van C. J.
Jensen en J. de Zeeuw; Martje Seij
kelina, do'chter van W. R. Hoeksema
en P. Dekens.
Getrouwd: Albert Verwer (Utrecht
en H. Ei. Kieft.
Overleden: Ids Kuperus, 47 jaar,
landbouwer.
Ingekomen: Josep H. J. Schroer,
Waardweg A 9, van Eibergen; Jan
Hendrik Schenk met gezin, a.b
Nieuwesluizervaart, van Haarlem;
Dirk Pijper met echtgenote, Brug-
straat 53. van Hoogwoud; Johanna
M. van Leusen. Brink 15, van De-
venter; Neeltje Hollander, met zoon
Kerkstraat 41, van Callantsoog;
Abfaham van Duinen, met gezin,
Groetweg C 2b, van Winkel; Lam-
bertus Heidekamp. met gezin, To-
renstraat 8, van Nieuwe Niedorp;
Jan Versluis met gezin. Kerkstraat
59. van Winkel; Hendrik Moes met
gezin, Slootweg E 9, gekomen van
Wieringen; Jan Bond met echtgenote
Nieuwesluizerweg A 17. van Edam;
Aart van der Jagt. met gezin, Alk-
maarseweg D 48. van Winkel; Jouw
Hiemstra met gezin, Torenstraat 16,
van Oude Niedorp; Leendert Silvis
met gezin, Torenstraat 20, van Sint
Maartij; Anthonius Maria Konincks,
Kerkstraat 33, van Haarlemmermeer
Vertrokken: geen.
Opnieuw is de kwestie van het
vliegveld Ypenburg de laatste dagen
ter sprake gekomen. De gemeente
Den Haag had zich reeds voor ver-
betering en uitbreiding van dit veld
uitgesproken, doch het is bekend,
dat de gemeente Rotterdam ijvert
voor een eigen vliegveld onder de
naam Schieveen. De heer Frits Die-
pen leverde geruime tijd .geleden
commentaar over de aanleg en bouw
van Schieveen, maar nu heeft B. en
W. van Rotterdam voor de tweede
maal er de aandacht op gevestigd,
Dit college verwierp zonder meer
de plannen voor Ypenburg, waarbij
in het openbaar werd bekend ge-
maakt, dat er plannen aanwezig zijn
om van Schieveen een vliegveld te
maken met z.g. A-banen, m.a.w. om
het als eerste klas vlieghaven in te
richten, terwijl de minister van
waterstaat uitdrukkelijk -toestem-
ming heeft verleend voor de aanleg
van z.g. E-banen, zoals ook Ypen
burg die heeft.
Voor de tweede maal heeft ook de
heer Frits Diepen de kwestie Ypen
burg in het openbaar behandeld en
wel voor de Mij. van Handel en
Nijverheid te Rotterdam, waar hij
uitvoerig de reeds bestaande plan
nen aan een critisch onderzoek on-
derwierp en waar hij tevens de
hierboven omschreven geschiedenis
van beide vliegvelden besprak,
waarbij hij tot de conclusie kwam,
dat Ypenburg, als reeds bestaand
vliegveld. gemakkelijk kan worden
uitgebreid, waarbij de belangen van
Rotterdam voldoende tot uitdruk-
king zullen kunnen komen.
Volgens hem waren drie oplossin-
gen denkbaar en wel het laten ver-
vallen van de plannen voor Schie
veen, waarbij voor uitbreiding van
Ypenburg 3% millioen gulden nodig
zouden zijn, voorts zou men, zowel
Ypenburg als Schieveen kunnen la
ten gaan, terwijl hij als derde moge
lijkheid zag, dat men Ypenburg op-
zij zou schuiven, om Schieveen aan
te Ieggen, wat tot gevolg had, dat
Ypenburg als vliegveld verdwijnt,
of dat het blijft bestaan en de rege-
ring het zal overnemen.
Over deze kwestie zal, alvorens
een definitieve beslissing wordt ge
nomen, nog wel het een en ander
te doen zijn.
't Was geen gemakkelijke taak
weike Holiandia gisteren voor de
boeg had. Een van de best'e ploegen
in de 3e klasse, welke Kinheim on-
getwijfeld is, in eigen huis te be-
kampen, is inderdaad een lastige
opdracht. Toch ging Holiandia er
met goede moed heen. Was ook
HRC, zij het dsn in eigen huis,. niet
door de roodwitten geklopt?
De voorhoede was voor deze ge-
legenheid weer eens herzien. Ze
was dit keer als volgt geformeerd:
Groot en Bakker op de vleugels,
Schulfel midvoor, terwijl Appel en
Boom als binnenspelers fungeerden
Ondanks het betere spel van de
gastheren wist Holiandia de stand
in evenwicht te houden. Het enige
doelpunt wat Kinheim in deze pe-
riode scoorde ontstond uit een pe
nalty, welke de scheidsrechter gaf
voor een vermeend handsgeval. Een
van de Hollandia-spelers kreeg n.l.
de bal in he.t gezicht toen hij op
hetzelfde moment zijn gelaat met
de handen wilde beschermen.
Onhoudbaar werd de kans benut
(10). Spoedig kwam de rust.
Na de thee eenzelfde spelbeeld.
Uit een vrije schop, die op een
enigszins onverklaarbare wijze langs
Mulder vloog zonder dat iemand er
iets aan deed, behalve natuurlijk
degene, die de schop nam, vergroot-
te Kinheim de voorsprong (2—0).
Groot kreeg nog een goede kans
de achterstand in te lopen, doch hij
faalde en ook Hardy was niet ge-
lukkig toen hij een Vrije schop kei-
hard inschoot en de bal via doelman
en paal weer het veld insprong.
Tenslotte werd met een derde
goal van Kinheim het pleit beslecht.
De Vereniging van Katholieke
Gemeenteraadsleden in de Staten-
kring „Hoorn" vergadert heden,
Maandagavond, om half acht in res
taurant Leering. In deze vergadering
zal de heer V. Nolet, burgemeester
van Ursem, spreken over de ge-
meentebegroting.
De andere vijf ter dood veroor-
deelden zijn: Kenji Doihara, bevel
hebber van het zevende leger te
Singapore; Itagaki, bevelhebber van
het leger te Singapore in 1945; Ki-
moera, opperbevelhebber van het
Japanse leger in Birma; Matsoei,
verantwoordelijk voor de plundering
van Nanking in 1937 en Moeto, staf-
chef van het leger op de Philippij-
nen.
Tot levenslange gevangenisstraf
zijn veroordeeld: Sjiratori. Oemezoe,
Araki, Osjima, Kaja, Hiranoema,
Hasjimoto, Soezoeki, Hosjino, Hata,
Sato, Oka, Kido, Koiso, Sjimada en
Minami.
Sjigemitsoe, voormalig ambassa-
deur in Engeland, werd veroordeeld
tot zeven jaar gevangenisstraf.
Togo, ambassadeur in Sovjet-Rus-
land in 1938 en minister van buiten
landse zaken onder Tojo, werd ver
oordeeld tot twintig jaar gevange
nisstraf.
Het tribunaal is tot de conclusie
gekomen, dat 27 op elke honderd
krogsgevangenen in Japanse han
den zijn gestorven, in vergeiijking
met vier op de honderd krjjgsgc-
vangenen in Duitse hahden.
De voorzitter van het tribunaal
deelde mede, dat drie van de elf
rechters zich niet eens verklaard
hadden met de uitspraak. De Indi-
sche rechter Pal was het niet eens
met de uitspraak bij meerderheid.
De Nederlandse rechter prof. Roling
en de Franse rechter Bernard waren
het gedeeltelijk met de uitspraak
oneens.
De president van het tribunaal,
Sir William Webb, verklaarde in
een minderheidsuitspraak, dat kei-
zer Hirohito zelf voor het tribunaal
had behoren te Verschijnen
Ook rechter Delfin Jaranilla (Phi-
lippijnen) diende een afwijkende
beoordeling in. welke echter, even-
als die van Webb, in het algemeen
met de uitspraak van het tribunaal
overeen kwam.
Generaal McArthur heeft de ge-
allieerde opperbevelhebber in Ja
pan, de leden van de gealiieerde
raad en de hoofden van de missies
te Tokio van de gealiieerde rege-
ringen, die bij het tribunaal verte-
Voor enkele producten kan niet
worden volstaan met een markt-
ordenend systeem, gebaseerd op een
importregeling. doch moeten bijzon-
der maatregelen tot prijssteliing
worden genomen in verband met
de overweging, dat de voortbren-
ging van deze producten ter wille
van het belang van de Nederlandse
volkshuishouding dient te worden
gestimuleerd, aldus de minister van
Landbouw verder in zijn Memorie
van Antwoord inzake de landbouw-
begroting. Het betreft hier artike-
len welke niet of alhans niet al-
leen voor gebruik als veevoeder
zijn besemd, t.w. koolzaad. tarwe,
een gedeelte van de rogge, fabrieks-
aardappelen en suikerbieten. Het
ligt niet in de bedoeling voor tar
we. fabrieksaardappelen en suiker
bieten een bepaalde prijs ,.af-b'oer-
derij" vast te stellen en te garan-
deren, doch de basis daarvoor kan
worden gevonden door het vaststel-
len van een prijs voor de daaruit
bereide eindproducten, t.w. tarwe-
bloem en -meel, suiker en.aardap-
pelmeel. Aangezien het noodzake
lijk moe't worden geacht ook voor
de productie van voedingsmiddelen
in Nederland in de toekomst een
vaste basis te behouden, ligt het in
het voornemen voorlopig voort te
gaan met het voorschrijven van de
verplichting inlandse tarwe in de
broodbloem te mengen. Op welk ni
veau uit hoofde van dit stelsel de
prijs „af-boerderij" van deze pro
ducten zal komen te liggen. is op
het ogenblik niet nauwkeurig te
zeggen, doch gestreefd zal worden
naar een prijs welke voor 1949 circa
f 2.boven het niveau van de voe-
dergranen zal liggen. Hetzelfde zal
gelden voor een voor bakdoeleinden
geschikt deel vafl de rogge, en wel-
licht eveneens voor dat gedeelte
van de haver, dat voor directe men-
selijke consumptie is bestemd. Ook
ten aanzien van brouwgerst zal de-
zelfde lijn kunnen worden gevolgd.
Voor de suikerbieten streeft de
regering naar een uitbreiding van
de teelt. Het is de bedoeling het
stelsel van .bietensteun" te verla
ten en over te gaan op het vaststel-
len van een suikerprijs ,.af-fabriek",
zodat de suikerbietenprijs afhanke-
lijk wordt van de verwerkingskos
ten van de industrie.
Voorts zal voor aardappelmeel.
evenals voor de oorlog het geval
was. voor 1949 een zekere prijs
worden gegarandeerd, waaraan de
aardappelprijs zich zal aanpassen.
Voor koolzaad, dat moeiliik onder
een dezer categorien is te brengen
en waarvan de productie voor Ne
derland van zeer groot belang ge
acht moet worden. is reeds een be
paalde prijs „af-boerderij'' gegaran
deerd (f 60.per 100 kgl. De mi
nister overweegt dit ook in de toe
komst weer te doen.
Voor peulvruchten zal geen prijs
reeeling worden getroffen.
Het stelsel zal er zeker niet toe
leiden. dat aardappeltelers of pro-
ducenten van welke andere artike-
len dan ook aan het vrije spel der
krachten worden overgelaten. De
Nederlandse landbouw zal in dit
stelsel bescherming genieten tegen
excessieve prijsbewegingen op de
buitenlandse markt en zal bij zijn
productie de steun ondervinden van
een evenwichtig gehouden binnen
lands prijspeil. zodat deze tak van
bedrijf een bevredigende afzetmo
gelijkheid wordt geboden.
Continuiteit in het prijsbeleid
denkt de minister op de duur te be-
reiken door middel van heffingen
c.q. foesiagen aan de grens. waar
aan uit de aard der zaak verbonden
dient te worden een systeem van
restituties c.q. heffingen bij uitvoer,
Voorlopig zal in vele gevallen een
gecentraliseerde import c.q. export
noodzakelijk zijn, zulks in verband
met de verhoudingen ten aanzien
van het buitenland. Zodra zulks
mogelijk is hoopt de minister on
het terrein van landbouw en voed
Selvoorziening gelegenheid tot indi
viduele import en export te openen
genwoordigd zijn, verzocht met him
ten aanzien van de vonnissen over-
leg te plegen.
A.F.P. meldt nader, dat McAr
thur met de gealiieerde vertegen-
woordigers overleg wil plegen over
eventuele verzoeken om gratie, die
tot 19 November kunnen worden
ingediend.
De Sovjet-Russische rechter Zar-
janof heeft zijn voldoening te ken-
nen gegeven over de uitspraak, die.
aldus zeide hij, precies zijn mening
weergaf.
A.P, verneemt van kapitein ter
zee O. de Booy, ver tegen woordiger
van1 de Nederlandse Marine bij de
gecombineerde staf van West-Euro-
pa, datd de Franse admiraal Joujart,
vlagofficier van de Westelijke IVia-
rine-strijdkrachten, in de tweede
helft van November een bezoek aan
ons land zal brengen.
Naar aanleiding van vragen ge
steld door de heren Van der Goes
van Naters en Vorrink betreffende
de veroordeling van drie mariniers,
die zouden hebben geweigerd te
voldoen aan het bevel tot het plat-
branden van de kampong Pakisadji,
hebben de ministerpresident Dr. W.
Drees en minister Sassen geant-
woord, dat het hen noodzakelijk
voorkomt hieromtrent nadere in
lichtingen te ontvangen. Minister
Sassen heeft zich telegrafisch tot
de regering van Indonesie gewend
om een nadere toelichting.
De betrokken mariniers waren in
hoogste instantie veroordeeld tol.
resp. 2 jaar en zes maanden, 2 jaar
en 1 jaar en zes maanden. De mari
niers hebben gratieverzoeken inge
diend, die thans nog in behandeling
zijn.
In 10 departementen van Midden-
en Oost-Frankrijk hebben de ou-
ders, wier kinderen de bijzondere
scholen bezoeken. een telegram ge-
zonden aan de Franse president
Vincent Auriol. Zij protesteren met
kracht tegen de opheffing van de
bijzondere scholen in het mijnge-
bied van Grand 'Combe, hetgeen zij
als een schending van de rechten
van het gezin beschouwen. De be-
trokkenen verklaren zich solidair
met de gezinshoofden in West-Fr,
die eveneens gerechtigheid op on-
derwijsgebied eisen. De katholieke
oudervereniging te Dijon heeft aan
de pers een protestvarklaring ver-
strekt over de positie van het bij
zonder onderwijs in Midden- en
Oost-Frankrijk.
Mgr Rousseau, Bisschop van Men-
de in Zuid-Frankrijk, heeft de vol
gende richtlijnen aan zijn diocesa
nen gegeven: „A1 onze christelijke
scholen in het departement Lozere
moeten behouden blijven. Het gaat
om het behoud van het geloof in
dit gebied en om de aanwerving
van studenten voor onze semina
ries. Onverwijld moet aan elke van
onze 100 scholen een vereniging
voor volksopvoeding verbonden
worden. Alle gemeenteraden van
het departement Lozere moeten
stemmen v66r subsidies aan be-
hoeftige gezinnen."
Nieuwe bedreiging van
het gezinsrecht
De Franse Minister van Onder
wijs heeft ontdekt, dat er „een aan-
zienliik en steeds toenemend aantal
instellingen bestaan, welke, om de
moeders te helpen, zeer jonee kin
deren opnemen. die de leerolichtige
leeftijd nog niet bereikt hebben."
Dit schiint 4iij op te vatten als een
bedreiging voor de „verwereldlii-
king" en,de vorming en de
gezondheid van de jeugd." Daarom
zal de minister, aan het parlement
een wdtsontwerp voorleggen. da.ti
deze als ..clandestien" aangeduide
kleuterscholen zullen verdwijnen
Het wetsontwerp luidt o.m.: ..Iedere
narticuliere instelling. welke het
onderwijs of het bewaken van kin
deren ten doel heeft en kinderen
ouder dan twee jaar opneemt. wordt
gelijkgesteld met een bijzondere la-
gere school. Voor deze instelling
gelden dezelfde voorschriften als
voor de lagere scholen."
Dr. H. M. J. A, Luns, de Neder
landse gedelegeerde bij de zes-mo
gendhedenconferentie, die thans te
Londen wordt gehouden teneinde 'n
internationaal controle-orgaan voor
het Ruhr-gebied in het leven te roe-
pen, heeft de conferentie medege-
deeld, dat Nederland, ongeacht de
vorming van een internationaal or-
gaan bij de vrede met Duitsland, zou
trachten een klein stuk Duits grond
gebied te krijgen. Dit werd gisteren
door een Britse woordvoerder te
Londen verklaard.
Of men nu kamerlid, reiziger of
wederopbouw-arbeider is, iedereen
wordt gehouden om de wet op te
volgen. Veel wederopbouwarbeiders
die 's morgens vroeg met de NACO-
bussen naar de Wieringermeer trok-
ken, meenden echter dat zij in een
bevoorrechte positie vekeerden, al-
thans zij lapten het rookverbod aan
hun laars.
Noch de goede woorden van de
conductrice's, noch de dreigementen
van chauffeurs en controleurs yer-
mochten hiertegen iets uit te rich-
ten, afgezien van onbeschaamde
grofheden. Ten einde raad heeft de
NACO-directie, belast met de nale-
ving der wettelijke voorschriften en
het verzekeren van de veiligheid,
de politie in de arm genomen, om
aan deze onhoudbare toestand een
einde te maken. Zaterdagmorgen
ondernamen enkele wachtmeesters
dan ook een kruistocht langs de di
verse lijnen. Alle rokers gingen op
de bon en werden verplicht om het
laatste stuk naar hun werk te voet
af te leggen.
Door de Haagse gemeenteraad
werd onlangs, overeenkomstig het
voorstel van B. en W., afwijzend be-
schikt op het verzoek van een vier-
tal besturen van katholieke scholen,
waarbij overeenkomstig art. 72 der
Lageronderwijsi^t beschikbaarstel-
ling werd gevraagd van de nodige
gelden voor de aanschaffing van
nieuwe catechismusboekjes. B. en
W., en in navolging van hen de
raad, waren van oordeel, dat deze
uitgave diende bestreden te worden
uit de gewone jaarlijkse exploitatie-
vergoeding.
Ofschoon het opvallend is, dat
katholieke en anti-revolutionnaire
leden van de raad van oordeel wa
ren dat het verzoek diende te wor
den ingewilligd, terwijl de oude
linkerzijde met de christelijk-histo-
rische leden zich afwijzend toonden,
willen wij niet veronderstellen, dat
men zich bij dit besluit door poli-
tieke, of, wat nog erger is, door anti-
katholieke overwegingen heeft laten
leiden. Om daarover te kunnen oor-
delen zou men van de volledige be-
raadslagingen kennis moeten dra-
gen. Wij hebben daarover helaas
niet de beschikking. Zou dit laatste
onverhoopt toch het geval zijn, en
daardoor een besluit zijn genomen
niet in overeenstemming met de
wettelijke aanspraken van de betref
fende schoolbesturen. dan zal het
ongetwijfeld binnenkort worden
achterhaald door een uitspraak van
Gedeputeerde Staten of Kroon.
Hierop vooruitlopend is het zeker
niet ondienstig, temeer waar te ver-
wachten valt dat binnenkort in
meerdere gemeenteraden een sqort-
gelijk verzoek aan de orde komt,
aan de hand van de bepalingen en
de jurisprudentie der Lageronder-
wijswet zuiver objectief na te gaan,
hoever de aanspraken van school
besturen in deze gaan.
Tot het leerprogramma van dej
katholieke lagere scholen behoort
het catechismus-onderwijs. De Ne
derlandse bisschoppen hebben thans
voorgeschreven, dat de voor enige
tijd vastgestelde nieuwe officiele,
catechismus, aan de voorberelding
waarvan ettelijke jaren is gearbeid,
met uitslulting van de voorheen
geldende moet worden gebruikt.
Het is ontegenzeggelijk een onaan-
tastbare voorwaarde der onderwijs
vrijheid, dat de katholieke onder-
wijsinstellingen geheel zelfstandig
en zonder enige inmenging der bur-
gerlijke overheid hebben uit te ma
ken, welke leerboeken zij menen te
moeten voorschrijven. De gemeente
raden gaan dan ook hun bevoegd-
heid te buiten, wanneer zij zich een
oordeel aanmatigen over het gebruik
van bepaalde leerboeken.
De Lageronderwijswet zegt nu met
zoveel woorden, dat een aanvrage
van een schoolbestuur om beschik-
baarstelling van de nodige gelden
voor de aanschaffing van nieuwe
schoolboeken slechts in twee ge
vallen geweigerd mag worden, en
wel:
1. wanneer daardoor de normale
eisen, aan het geven van lager on-;
derwijs te stellen, zouden wordeb
overschreden;
2. wanneer de aanschaffing ge-j
schiedt ter vervanging van versleten!
leerboeken.
Zoals hiervoor reeds gezegd, gaat
het hier over de aanschaffing van
nieuwe catechismusboekjes, waar J
van het gebruik met uitsluiting van
vroegere uitgaven is voorgeschre
ven. Aan de tweede weigeringsgrond
kan derhalve rustig worden voor-
bijgegaan. Voor de afwijzing blijft
zodoende als enig motief, dat met
de inwilliging de normale eisen
zouden worden overschreden. Onge
twijfeld is ten aanzien van het be-
grip „normale eisen" in bepaalde
z.g. grensgevallen een verschillende
opvatting denkbaar. Daarover is dan
ook in het verleden een vrij om-
vangrijke jurisprudentie ontstaan.
Wanneer men evenwel aan dit be-
grip een logische uitleg geeft en
daarbij tevens ten voile acht slaat
op al de ter zake genomen beslis-
singen, dan zal zelfs bij de meest
enghartige uitleg het voor niemand
twijfelachtig zijn, dat voor het ka-j
tholiek onderwijs het gebruik van
catechismusboekjes als een absoluut
normale eis geldt. Slechts uiterst
zelden werd in het verleden over-;
schrijding van de normale eiseni
aanwezig geacht waar het gold da
aanschaffing van leerboeken; mees-
tentijds was hiervan sprake bij ver-i
anderingen der inrichting van heti
schoolgebouw en de aanschaffing
van schoolmeubelen en meer bijzon
dere leermiddelen. Maar zelfs wat
dit laatste betreft valt het bij het
naslaan der overvloedige jurispru
dentie aanstonds op, dat overschrij-
ding van normale eisen alleen dan
aanwezig wordt geacht, wanneer het
verlangens betreft die zonder de
minste schade aan het onderwijs
achterwege kunnen blijven. Deze
plaats laat helaas niet toe dit onderj
aanhaling van tal van beschikbare
voorbeelden nader aan te toner.
Er is alle reden voor om te mogen
verwachten. dat het Haagse admi-
nistratieve apparaat, dat de beslis-
singen over wetstoepassing voorbe-
reidt, die deskundigheid bezit, welke
Badinrichting voor de jongens in Indonesie. Het kost een beetje Is vereist om het gemeentebestuur
fantasie om u deze primitieve inrichting ,als badkamer voor te 'Lz^ko^li.^oeilijk^o^e^^M
stellen. Zij bevindt zich in de omgeving van Tembangan Rem- resultaat leiden dan hiervoor werd
bang. De mannen op een vlot, dat met het wisselende waterpeil aangegeven. Wat dan te denken van
r 1 de in de aanhef vermelde beslissing?,
op en neer-gaat. Heiloo, j. j. j. M. FSSSW
(Speciale KNP-correspondentie)
TOKIO (K.N.P.) De Franse
Bisschop Mgr. Albert Breton, die
nu reeds 43 jaar in Japan werkt,
kan terecht beschouwd worden als
een steunpilaar van het katholicis-
me in dit land, waar hij alom ge-
eerd wordt. Dezer dagen erkende
ook de Franse regering zijn ver-
diensten door hem de versierselen
van het Legioen van Eer te doen
uitreiken. Een wel internationaal
gezelschap was hiervan te Yoku-
saka getuige: een muziekcorps van
de Amerikaanse marine speelde de
Marseillaise, terwijl de leden van
de Franse ambassade, Amerikaanse
autoriteiten, de Apostolische Dele-
gaat in Japan, alsmede de inheem-
se bisschop van Fukuoka en ver-
tegenwoordigers van de missiege-
nootschappen toekeken.
De persoonlijkheid van Mgr. Bre
ton, die een sterk humoristische in-
slag heeft, alsmedf* zijn langdurige
ondervinding, hebben ertoe geleid,
dat de gealiieerde bezettingsautori-
teiten, evenals de kerkelijke en we-
reldlijke hoogwaardigheidsbekle-
ders in Japan, ten zeerste op zijn
medewerking gesteld zijn. Wat hij,
ook sinds het eind van de oorlog,
gepresteerd heeft voor het alge
meen welzijn en de volksgezond-
heid, is van onschatbare waarde
voor het herstel van zijn tweede
vaderland.
Yokosuka, dat sedert 1945 het
brandpunt van zijn activiteit is,
wordt door de Amerikaanse ex
perts geprezen als een modelge-
meenschap. Hier stichtte Mgr. Bre
ton o.m. het St. Josephshospitaal
met 10 dokters, 35 verpleegsters, 25
leerlingverpleegsters en 12 nonnen,
van wie een de doktersgraad in de
medicijnen heeft. Tezamen met ka
pitein John Owsley, Amerikaans
officier van gezondheid, heeft hij
hier, in de onmiddellijke nabijheid
van de wereldsteden Tokio en Yo
kohama, het gezondheidswezen op-
gevoerd tot een peil, dat in Japan
onbekend was.
Zijn bekendheid met de Japanse
mentaliteit was onmisbaar bij het
overkomen van het heersend bij-
geloof ten aanzien van zijn desbe-
treffend programma. Een hindernis
was, dat een Japanner, die in het
ziekenhuis werd opgenomen. zijn
hele gezin meevoerde! De echtge
note bracht dan haar draagbaar
fornuisje mee, teneinde voor haar
man te koken; vanzelfsprekend kon
zij haar kinderen daarbij niet in de
steek laten. Thans zijn in de mees-
te grote ziekenhuizen centrale keu-
kens gevestigd en worden de pa-
tienten er bediend door het verple-
gend personeel. Dat is maar een
voorbeeld uit honderden.
Sinds Mgr. Breton, die thans 66
jaar is. in 1905 Japan betrad, heeft
hij er de Kerk zien groeien van een
„zwevend" missie-orgaan tot een
steeds krachtiger en stabiel ele
ment in het nationale leven. Dit ge-
schiedde dermate, dat de katholieke
beginselen allengs zijn doorgedron-
gen op het gebied van het onder
wijs, het sociale werk en de vak-
verenigingen. Hij kwam in Japan
als een missionaris van de buiten
landse missien van Parijs en werd
in 1931 benoemd tot bisschop van
Fukuoka. Toen in 1941 de Japanse
regering slechts Japanners in der-
gelijke functies wenste, moest hij
zijn zetel opgeven (welke thans nog
wordt ingenomen door Mgr. Domi-
nicus Fukahori). Doch hij bleef zijn
opvolger van advies dienen tot hij
als „gevaarlijk" door de autoriteiten
werd gei'nterneerd. Zij lieten hem
na vier maanden weer vrij, omdat
volgens Mgr. Breton de Ja
panners niet langer tegen zijn voort-
c'urend gezang konden! Over zijn
humor en scherpe geest weten ook
de Amerikaanse autoriteiten te ver-
tellen. Vlak na de oorlog, toen in
heel Japan geen verf te krijgen
was, merkte genoemde kapitein
Owsley, dat de ziekenzalen in het
St. Jozefshospitaal blinkend wit ge-
schilderd waren. „Waar ter wereld
hebt u deze verf gevonden?" vroeg
hij aan de bisschop. „Niet in deze
wereld", antwoordde Mgr. Breton,
..die verf komt recht uit de hemel!"
Een paar dagen later ontdekte de
kapitein, dat het sous-terrain van
het ziekenhuis niet was opgeschil-
derd. Mgr. Breton zei hem, dat er
geen verf meer te krijgen was. „Wat
is er dan met de hemel gebeurd?"
vroeg Owsley. „Daar hebben wij het
contact mee verloren", aldus de
bisschop. En momenteel weten de
autoriteiten nog niet, waar deze zijn
verf haalde.
Thans is Mgr. Breton herstellende
van een zware ziekte. In zijn eigen
ziekenhuis te Yokusaka wordt hij
echter terdege verzorgd door de
Japanse zusters van de Visitatie, een
congregatie, door hem zelf gesticht.
OMLIJSTING. In de Sowjetsector
van Berlijn draait de laatste tijd 'n
Russische kleurenfilm, getiteld
„Lied van Siberie". De Berlijners
hebben er op eigen houtje muziek
als omlijsting bijgedacht en deze de
naam gegeven „Muziek van de ura-
nium-mijnen". Humor, die de bit-
tere werkelijkheid zelfs overschrijdt,
OLIE. Twmtigduizend eenden, die
hun trektocht naar het Zuiden van
de V.S. ondernamen, streken op het
meer St. Peter bij Montreal neer
maar door de laag stookolie, die er
zich op bevond konden zij niet meer
wegvliegen en kwamen om. Enkelen
die het er levend afbrachten zijn
chemisch gereinigd en kunnen hun
tocht nu ondernemen.
GEHEUGEN. Een verpleegster te
Philadelphia, die een man, lijdend
aan geheugenstoornis verzorgde,
kwam dezer dagen plotseling op het
lumineuze idee, om hem de teie-
foongids van de stad voor te lezen.
Bij een bepaalde naam gekomen
riep hij ineens, dat dit zijn broer
was en hierdoor kon hij geieidelijk
aan weer in gezonde toestand wor
den gebracht.
IIULP. I. Mr. Robertson een in-
vloedrijk zaken man uit Amerika
die een trip door Europa had ge-
maakt, wilde in het Londen's Savoy-
hotel een afscheidsdiner nemen met
enkele genodigden, maar omdat hij
zijn avondkleding reeds naar de
boot had laten brengen verscheen
hij gewoon, als iedere Amerikaan
dit pleegt te doen. Doch de portier
bleef onverbiddelijk en mijnheer
Robertson met al zijn dollars, zaken
en banken mocht er niet in. In
arremoede heeft hij toen maar een
ander hotel opgezocht, doch nam
heerlijk wraak door in een tafel-
speech te zeggen: „De Engelsen aan-
vaarden de Amerikaanse hulp pr|'
cies als hun butler die een kaartje
van een onbekende gast in gewoon
pak aanneemt. Wellicht Is dat alles
maar een houding, om het beset' le-
vendig te houden, dat zij het Britse
Imperium zijn." Die Yankee toch
Micros stelt zich voor, dat hij in
zijn doodgewone pak, net als U en
hij, meer pret heeft gehad, dan al
die laaggerugde lady's en besmo
king-de gentlemen.
•sSS'iisi
J 'V.
