We zijn maar een arm landje
Landbouw in dalende
industrie in stijgende lijn
WEST SLOEG OOST
A.F.C. EEN KLASSE BETER
RADIO
ki
Klein duel Limburg—Brabant
in een matte wedstrijd
Forward zet herstel voort!
Goede prestatie van R.K.A.F.C.
Pancras verricht de
Hattrick
Alleen export van kwaliteitsartikelen
kan ons er weer bovenop helpen
Philips gaat vooraan!
In zeven jaar 140.000 personen
minder in de landbouw
Krachtvoedsel
PAG. 4
N1EUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Maandag 22 November 1948
ft
DE COMPETITIE
UITSLAGEN
AFD. NOORD-HOLLAND
vzv—svw
TECHNISCH BETER HUGO-
BOYS WINT VAN
CALLANTSOOG
PROGRAMMA
In afd. N.-Holland
geen verrasssingen
Van Olden,barnevelt a.s.
Woensdag te Amsterdam
SWALITEIT VAN
AGRARISCHE BEVOLKING
WORDT BELANGRIJK
Geestelijke Bedevaart
De Ned. Herv. Kerk te Zelhem,
die door oorlogshandelingen
grotendeels werd verwoest, zal
worden herbouwd. Men hoopt
over ongeveer twee jaar met
het herstel gereed te zijn.
Na een feestje
2 December: weer bakbier
Genoeg onderWijzers
V OLESGEZONDHEID
--
7
ZOWEL LONGA ALS EINDHOVEN hebben gisteren in de twee
entefe le klasse-wedstrijden een veer moeten laten. Vooral
de Tilburgenaren maakten een zeer slechte beurt door met 50
van Bleijerheide te verliezen, welke club hierdoor bij de kopploeg
bleef en in puntenaantal met Longa gelijk kwam. Eindhoven en
Maurits wisten in Lutterade geen van beiden te scoren en deel-
den dus de winst.
9
4
3
2
11
9
4
3
2
11
8
3
4
1
10
9
4
2
3
10
9
5
0
4
10
8
4
0
4
8
8
3
2
3
8
8
2
3
3
7
8
2
3
3
7
8
2
2
4
6
8
2
1
5
5
Waardoor de stand in de le klas-
se van district VI er thans als volgt
uitziet:
Helmondia
PSV
Eindhoven
Bleijerheide
Longa
Baronie DNL
Sittardse Boys
Sportclub Emma
Maurits
NOAD
Kerkrade
In de 2e klasse A van District I
verloor Volendam met 20 van de
Spartaan, waardoor de situatie voor
de wijdbroeken wel heel hachelijk
is geworden. Men vergelijke de
stand onder aan de ranglijst:
Volendam 9 3 0 6 6
Zaandijk 9 2 2 5 6
Hilversum 9 10 8 2
Het mocht Always Forward we-
derom gelukken een lastige tegen-
stander van zich af te schudden.
Vitesse werd in eigen omgeving met
13 geslagen. waardoor de club uit
Hoorn thans in 3 A geducht begint
mee te spreken.
De stand luidt:
WE
KVV
Forward
ADO
Zilvermeeuwen
Beverwijk
Vitesse
Helder
BKC
Succes
14
12
10
10
10
9
8
6
6
5
In 4A gingen drie wedstrijden
door. Berdos maakte tegen LSVV
geen fout. Zeevogels behaalde een
kostbare overwinning op Vrone en
AFC herstelde zich fraai door een
veelzeggende zege op Nieuwe Nie-
dorp. Hierdoor is de stand in deze
afdeling thans:
10
9
Texel
Randers
Watervogels
Zeevogels
Berdos
Nieuwe Niedorp
AFC
W.Waard
Vrone
Schoorl
LSVV
ZATERDAG
Jun. E:
DTS bHRCb
Foresters aJ.Holland a
Jun. F:
Westfrisia b—And.Boys a
Hollandia b—DEK a
Adsp. 1 G:
Alkm.Boys b—Vrone a
HRC c-HCSC a
Adsp. 2 F:
HCSV a—Winkel b
Adsp. 2V:
WGW dKSV b
WGW e—SRC c
Adsp. 2 U:
Westfriezen c—Valken c
ZONDAG:
X A:
WestzaanPSCK
IB:
V alkenSEW
1C:
ZeemachtJVC
2 B:
SpartanenWoudia
2 C:
HugoBoys—Callantsoog
Res. 1 C:
Watervogels 2DTS 2
Alkm.Boys 3—Schagen 2
Alcm.V. 4—HRC 4
3 El
RKa'fC 4—Alkm.Boys 4
DTS 3—Randers 3
3 H:
Hollandia 4Spartanen 1
SVW 2—RKVVS 1
31:
Westfriezen 2Witrood 2
4 F:
Randers 4—Egmondia 2
GVO 5—Meervogels A 3
4 G:
Berdos 3RKAFC 5
4 K:
Helder 5Watervogels 3
Geelzwart 3ZAP 4
4 M:
Schagen 4AWB 3
4 O:
WWW 2MOC 2
Zouaven 4Westfrisia 5
DWB 3—Andijk 4
4 Po
Sporters 3NOC 1
Ursem 2Ursem 3
Alw.Forw. 3—»StBavo 3
4 Q:
WW 3Zwaagdijk 2
HEO 2—MOC 3
Witrood 3Valken 4
Jun. D:
HRC a—DTS a
Jun. E:
Alcm. V. bAlkmaar a
Alkm.Boys b—Waterv. a
Jun. F:
Andiik aSporters a
HOSV a—Hollandia c
MFC a—HEO a
Jun. G:
Vitesse aHSV a
Jun. I:
SRC a—SVW a
Adsp. 1F:
Koedijk a—Egmondia a
Randers aUitgeest a
Adsp. 1 G:
Alcmaria dAlcmaria c
Adsp. 1H:
Oudesluis aWaterv. b
II:
Wier.waard aSt Boys a
1L:
WWW a—MOC a
Sijbekarspel aHEO a
Westfrisia dHollandia c
Adsp. 1 O:
Spartanen aBlokkers a
StGeorge aDWB a
RKWS aStBavo a
Adsp. 2 F:
N.Niedorp bUrsem b
Adsp. 2 K:
Kaagvogels bWiron c
Succes bBKC d
Adsp. 2 O:
StVictor aRKWS a
Adsp. 2 P:
Strandvoeels bWitrood b
AdsP. 2 Q:
WGW b—ZAP c
2—4
1—2
1—0
i—y
1—3
2—0
2—3
4—1
1—3
0—1
2—3
2—1
6—5
6—2
1—2
4—0
4—3
4—3
1—3
2—5
3—0
1—0
3—5
0—4
0—3
7—3
3—2
0—3
11—0
1—2
2—5
And.n.o.
0—2
0—10
7—0
0—1
0—1
2—2
2—3
4—2
6—2
2—4
4—0
0—1
5—0
SVWn o.
3—8
0—0
2—5
5—0
8—0
2—2
0—4
0—2
6—1
3—3
4—0
1—1
4—0
1—1
2—4
17—0
7—2
De lijstaanvoerder van 4B Grass
hoppers toonde Andijk duidelijk
haar meerderheid. Hierdoor werd de
stand aan de kop:
Grasshoppers 10 7 0 3 14
Oudesluis 9 6 0 3 12
In 4 C tenslotte leverde USVU een
zeer goede prestatie door tegen
CSV gelijk te spelen en daarmede
het eerste punt in de wacht te sle-
pen. De stand onderaan 4 C ziet er
als volgt uit:
Monnikkendam 9 12 6 4
USVU 8 0»17 1
Onder leiding van de heer Wes
ter en ten aanschouwe van een
talrijk publiek vond gisteren bo-
vengenoemde ontmoeting plaats,
welke met het oog op de grote
wedstrijd te Belgie reeds om 12
uur aanving.
In de beginne wogen beide par-
tijen aardig tegen elkaar op en al
direct daeht men Call, te zien doel-
punten maar de back Molenaar
wist nog net de bal uit de doel-
mond te maaien. Langzamerhand
neemt HB toch het spgl in handen
aangezien zij technisch de meerctere
zijn van Call, en ook omdat men
in de achterhoede van Call, elkaar
wel niet goed lijkt te verstaan.
Gelukkig voor Call, levert dit
voorlopig geen doelpunten op.
Na pl.m. 30 min geeft opeens
Kager een hard schot op doel dat
door de keper maar half wordt
gehouden en Pancras is er als de
kippen bij om H.B. de leiding te
geven. Even later is het G. Groot.
die de stand op 20 brengt door
een mooie pas van Jancras.
Na de rust is G. Groot met S.
Groot van plaats verwisseld en al
direct zien we dat S. Groot nu
beter op zijn plaats staat. Uit een
mooie voorzet van hem wist Pan-
cras weer te doelpunten. 30. Bij
Call, ontbreekf de schutter 4. om
succes te hebben. Wel wordt door
hen enthousiasf gesoeeld doch en
de voorsprong en de overwinning
is voor HB geen enkel moment in
gevaar geweesi Even voor het ein.
de ziet Pancras weer kans om de
stand od 40 te brengen waarna
het. einde komt met HB in de aan-
val. Door deze overwinning heeft
HB zich thans met maar 1 ount
verschil bij de leiders gevoegd en
dit belooft dus wat te worden in
de twpede helft wanneer de pun-
ten bijna dubbel gaan tellen.
-
X v
Met een plechtigheid, die veel overeenkomst vertoont met de
huwelijksceremonien, wordt een wetsrol overgedragen aan een
joods militair kamp. Onder een soorfe baldakijn, gedragen op
vier bajonetten en gevolgd door een ere-escorte, wordt de wets
rol door een erepoort binnengedragen. Het opschrift van de
poort luidt: „Mozes ontving de Torah op Sinai en gaf haar over
aan Jozua".
(Van een speciale verslaggever)
„DE OORLOG heeft van het welvarende Nederland een arm
landje gemaakt. Belangrijke bronnen van welvaart zijn opge-
§j droogd, althans voorlopig. Denkt u maar aan de export van onze
zuivelproducten,, aan onze land- en tuinbouwgewassen, aan de
Indische cultures, aan onze havensteden en aan de Rijnvaart,
nu Duitsland als achterland is weggevallen. Denkt u aan de
vernieling en plundering van bedrijven, aan de nog steeds toe-
nemende Buitenlandse schulden, die onze beleggingen in het
buitenland reeds ver overtreffen, dan voelt u wel dc& we voor
een groot probleem staan: hoe voor de ruim 9.000.000 Nederlan-
ders noodzakelijke middelen van bestaan te vinden en hen een
dragelijk levenspeil te verzekeren."
apparaten en schakelingen te bestu.
De wedstrijd, welke Zondag op
het Go Ahead-terrein tussen een
westelijk en een oostelijk dis-
trictselftal werd gespeeld, is een
teleurstelling geworden. In het
bijzonder geldt dit voor het Ooste
lijk elftal, dat een 3—2 nederlaag
leed tegen een westelijke ploeg,
die toch heus niet zo sterk geacht
mocht worden.
Het westelijk elftal was bgter dan
de vertegenwoordigers van Dist-r. 3,
de combinaties waren wat geraffi-
neerder en vooral toen na de rust
de westelijke voorhoedespelers wat
op elkaar ingespeeld raakten, trad
duidelijk aan het licht, dat de weste-
lijken de beste papieren hadden.
Hun voorhoede manoeuvreerde toen
niet onverdienstelijk en toen tot
overmaat van ramp het Oosten zich
nog aan kort spel ging bezondigen,
ontstonden er heel wat gevaarlijke
situaties voor het doel van Span-
jaard (Sch.), die voor de rust reeds
door Blokland (KFC) gepasseerd
was (01).
Had het Oosten voor rust nog kans
gezien enkele perioden van over-
wicht te demonstreren, in de 2de
helft gaf het Westen overwegend
de toon aan. Hanse (RCH) scoorde
met een hard schot. Nadat Lamie
(KFC) de kracht van de lat had be-
proefd en Goossens (SVV) zijn voor-
beeld had gevolgd, igng bij deze ge-
beurtenis Schrump* (SW) de bal
op en passeerde de oostelijke doel-
man voor de derde maal.
De westelijken bgonnen het toen
blijkbaar welletjes te vinden en 't
publiek. dat tot nu toe zonder enig
enthousiasme naar een matte verto-
ning had gekeken en tevergeefs op
enig tempo gehoopt had, begon 10
TOEN de stand met de rust 3—1 was, in het voordeel van A.F.C.,
had niemand de gedachte, dat na de rust N.-Niedorp slechts
eenmaal tot het A.F.C.-doel zou naderen, en daaruit nog een
tweede tegenpunt zou scoren. A.F.C. speelde daarentegen na
rust een klasse beter dan haar tegenstander en toen N.-Niedorp
de gevaarlijke attaques van de Westerwegbewoners niet wist
te beantwoorden, zocht het haar heil in ruw en te fors spel, dat
alleen een serie strafschoppen opleverde. De 52 uitslag was
dan ook geenszins geflatteerd. Doelman Modder was de man
die N.-Niedorp voor een grotere nederlaag behoedde.
Over de wedstrijd het volgende:
Om klokke twaalf u. stelden de elf-
tallen zich op onder leiding van de
heer Avis. N. trapt af en de eerste
aanval is al meteen gevaarlijk. De
A.-achterhoede staat nu en dan
raar te schutteren, waardoor de N.
Niedorpers gevaarlijk opzetten. De
A -voorhoede komt hen te hulp en
als de Nijs de bal goed opbrengt en
deze naar buiten afgeeft, volgt een
scherpe voorzet, deze wordt door de
N.-doelman onvoldoende wegge-
werkt en over de hoofden der spe-
lers plaatst Heijnis de bal in de
touwen 10.
N.N. laat zich niet onbetuigd en
een onvoldoend wegwerken van A.
wordt afgestraft met de gelijkmSker
1—1. -
DINSDAG 23 NOVEMBER
HILVERSUM II, 415 M.
7.00 Nieuws, 7.15 Tsjechische mu.
ziek, 7.45 Morgengebed, 8.00 Nieuws,
8 15 Piuk de dag, 9.00 Lichtbaken,
9.35 Liederen, 10.00 Voor kleuters,
10.15 Fluitkwartet, 10.30 Schooiradio
11,00 Muziek houdt fit, 11.30 Als de
ziele luistert, 11.40 Orgei, 12.00 An-
gelus, 12.03 Metropole orkest, 13.00
Nieuws, 13.25 Lichte orkestwerken,
13.45 Kamermuziek, 14.10 Sympho-
nie van Mozart, 14.30 Plastics",
15.00 Schooiradio, 15.30 Luchtige
klanken, 16.00 De Zonnebloem, 16.30
Ziekenlof, 17.00 Na schooitijd, 17.15
Tenor en piano, 17.30 Jarige kinde-
ren, 17.45 Om en om, 18.10 Sport-
praatje, 18.20 Orkest, 19.00 Nieuws,
19.15 Rhythme, 19.30 Dit is leven,
20.00 Nieuws, 20.05 De gewone man,
20.12 Hoe ik mijn kind gedood heb,
een hoorspel naar de roman van
Pierre L'Ermite, 22.37 Actualiteiten,
22.45 Avondgebed, 23.00 Nieuws,
23.15 Poolse symphonie van Tschai-
kowsky.
HILVERSUM I, 301 M.
7.00 Nieuws, 7.30 Victor Sylvester en
George Formby, 8.00 Nieuws, 8.15
Orkest, 9.00 Gramofoonmuziek, 9.30
Aubade, 10.15 Arbeidsvitaminen,
10.50 Voor kleuters, 11.30 De Wek-
ker, 12.00 Trio, 12.30 Weerpraatje,
12.33 Orkest, 13.00 Nieuws, 13.20
Dansorkest, 13.50 Sopraan, 14.00 Met
naald qn schaar, 14.30 le en 2e acte
van „Ai'da" van Verdi, 16.40 De
schoolbel, 17.00 Kinderkoor, 17.30
Gramofoonmuziek, 18.00 Nieuws,
18.15 Piano, 18,30 Voor de Nederl.
Strijdkrachten, 19.00 Kinderverhaal,
19.10 Muziek van Strauss, 19.15 Ka
mermuziek, 20.00 Kort nieuws, 20.15
Bonte avond, 21.35 Verzoekprogram.
ma, 22.30 Sopraan en piano, 23.00
Nieuws, 23.15 Lehdr-melodieen.
Het spel gaat gelijk op, een klein
A.-overwicht besluit Stam met een
doelpult 21.
N.N. houdt goed vol, doch de
voorhoede weet geen resultaat te
bereiken. Na een dezer N.-aanvallen
haalt de Nijs de bal op, met enige
schijnbewegingen schudt hij de te-
genstanders van zich af, een soloren
besluit hij met een prachtig en on-
houdbaar doelpunt 31. Hierna rust,
Na de rust is het alles AFC wat
de klok slaat, het plaatsen der Alk-
maarders was goed verzorgd, her-
haaldelijk snijden zij door de N.N.-
achterhoede. Op het middenveld
stuwt Pannekeet steeds zijn voor
hoede op. maar doelpunten laten op
zich wachten. Dan herhaalt Panne
keet 'n zelfde staaltje als zijn club-
genoot, door de gehele N.-aehter-
hoede te verschalken en de bal be-
heerst in het doel te plaatsen 41.
N. Niedorp probeeft zich los te
werken, maar nu staat de A.-ach
terhoede paraat en maakt geen fou-
ten. De thuisclub blijft stuwen en
als na enige vrije schoppen Heijnis
de bal krijgt. plaatst hij deze voor
de vijfde maal in het lege doel 51.
Toch zal N. Niedorp bij een wei-
felen der A.-achterhoede, de stand
veranderen in 5—2.
In een der laatste minuten ziet
de scheidsrechter zich genoodzaakt
de N -linksbuiten, voor natrappen
het veld uit te zenden. Kort hierna
fluit de scheidsrechter voor de laat
ste maal en heeft AFC zijn aanhang
niet teleurgesteld en twee kostbare
punten bemachtigd.
NAGEKOMEN
VOETBALUITSLAGEN
Res. 2e kl. B:
Volendam 2—Watergr.meer 2 3—2
OSV 2—DWV 2 2—2
Res. 3e kl. A:
WFC 3—Volendam 3 5—1
W.Frisia 3—Hollandia 2 4—0
Res. 3e kl. C:
OSV 3—WFC 4 4
KVV 2—VVZ 2 1—1
WSV 30 2—ZW 2 3—3
ZATERDAGMIDDAG-
SNLZwaluwen
ZCFCIJmuiden
De GeuzenSVJ
Kennemerl.Bl.Wit W.
KromhoutDindua
min. voor het eind reeds het veld
te verlaten, om nog bijtijds de
wedstrijd was nl. om 1 uur begon-
nen naar de uitzending van Bel
gieHolland te kunnen luisteren.
Zij hebben intussen het spannendste
deel van de wedstrijd gemist, want
tegen alle verwachting in kwam en
nog enige opleving in de oostelijke
ploeg. Een schot van linksbuiten
Langwenus (WVC) tegen de lat
luidde een oostelijk offensief in, dat
resulteerde in 2 doelpunten van
Langwenus en Honskamp (AGOVV)
Er was to&n nog 1 minuut te spe
len en de tijd was voor het Oosten
te kort om nog meer succes te boe-
ken. De uitslag 23 was overigens
een aan het spelbeeld beantwoor-
dend resultaat. Uit blinker bij het
Westen was linkshalf Wimmers
(Quick), die Engelsman (Quick)
menigmaal de voet dwars ^ette.
De enkele wedstrijden die nog
gespeeld zijn, hebben geen werke-
lijke verrassingen opgeleverd.
In de le klas
won P.S.C.K. van Westzaan, waar
door de Kalfbewoners de 5e plaats
stevig bezet houden. In B kon SEW
het tegen Valken inderdaad niet
bolwerken. Het werd een 21 ne
derlaag, waardoor Valken weer
verder omhoog klimt.
In 1C
een benauwde zege van V.Z.V. op
S.V.W. De cijfers 65 duiden nu
niet bepaald op sterke verdedigin-
gen. De op oorlogsterkte verschij-
nende Zeemacht had weinig moeite
met J.V.C., dat met 62 verloor.
Het begint er nu slecht uit te zien
voor de Julianadorpers.
In de 2c klasse
won Woudia van Spartanen en had
Hugo Boys heel weinig moeite met
Callantsoog (40).
Het m.s. Johan van Oldenbarne
velt wordt, onvoorziene omstandig-
heden voorbehouden, Woensdag-
avond a.s. met militairen en bur-
gerpassagiers te Amsterdam ver-
wacht. De ontscheping zal Donder-
dagmorgen 25 November om 9 uur
beginnen.
COMPETITIE
2—0
2—6
2—0
4—2
Hier volgt de stand:
36— 9
IJmuiden
10
9
1
0
10
Kennemerl.
10
6
3
1
15
35—19
S.N.L.
10
5
3
2
13
25—17
Dindua
10
4
4"
2
12
20—20
Kromhout
10
4
3
3
11
24—19
De Geuzen
10
5
1
4
11
26—25
S.V.J. (Johez)
10
3
3
4
9
19—17
H.C.S.V. (Zw.)
10
2
1
7
5
10—23
Z.C.F.C.
10
1
1
8
3
13—38
Bl.Wit W.
-10
1
0
9
2
15—36
ALDUS Prof. Dr. G. Hoist, advi-
seur voor wetenschappelijk on-
derzoek der N.V. Philips. Ook de
heer Hoist zoekt de oplossing in de
richting van een veel intensievere
industrialisatie van ons land:
„Wij zullen een aantal artikelen,
die wij in het verleden uit het bui
tenland betrokken, zelf moeten gaan
maken, al was het alleen maar om
dat wij ze niet meer zullen kunnen
betalen. Daarnaast zTillen wij een
aantal artikelen moeten fabriceren,
die voor het buitenland aantrekke-
lijk zijn, die men zal willen ruilen
tegen de grondstoffen en voedings-
middelen, die wij nodig hebben en
waarmede wij rente en aflossing van
onze leningen kunnen betalen. Dat
zullen dan producten moeten zijn,
die uitmunten door de zorg, die er
aan besteed is, door de kennis, die
er in verwerkt is of door het aan-
trekkelijke uiterlijk, dat men er aan
heeft weten te geven. In ben woord,
het zullen kwaliteitsproducten moe
ten zijn, moeilijke. nauwkeurige,
smaakvolle of nieuwe producten,
die men niet zonder, meer overal
kan maken."
Meer research!
Om dat nu te bereiken, zal het
wetenschappblijk onderzoek in de
toekomst op veel grotere schaal
moeten worden aangepakt, dan in
het verleden. „Kijken wij maar naar
andere industrie-landen", zegt Prof.
Hoist. Maar wij zeggen: laat ons
naar Philips kijken en zien hoe het
moet. Alles wat deze firma heeft tot
stand gebracht, heeft ze, letterlijk,
aan de wetenschap ontfutseld. Want
Philips behoren niet tot de bevoor-
rechten, zoals de petroleummaat.
schappijen of de mijnen, die over
een bron van grondstoffen beschik-
ken, die een ander niet heeft. Men
moest het van meet af van zijn her.
senproducten hebben en daarom
kunnen wij Philips gerust als voor-
beeld stellen, want wij zien een pa
rallel tussen het onderzoek zoals het
bij Philips is geschied en de lijn die
de nieuwe industrieen in Nederland
zullen moeten vol'gen.
Hoe het groeide
Van de oude peervormige lamp,
waarin het meisje de gloeidraden
met tangetjes aan het glazen para-
pluutje bevestigde (zo iets als een
matroos, die doende is een scheepje
in een nauwe fles te bouwen). tot
de B.B.M. de ballon-blaasmachine,
die 1500 ballonnetjes per uur afle-
vert, loopt een lange-weg, een weg
met vele zijwegen. Want de wil om
de lamp zo veel mogelijk te perfec-
tioneren opende vele nieuwe gebie-
den en mogelijkheden. Weldra over,
schreed men dan ook de nauwe
grenzen van het gloeilampengebied
en besloot men alle mogelijke soor-
ten van ontladingsbuizen te maken,
zoals Rontgenbuizen, ontvang- en
zendbuizen voor radio, gelijkrich.
ters en neonbuizen. Het bleek toen
echter al vrij spoedig, dat het, om
deze buizen zo goed mogelijk te
kunnen maken, nodig was ook de
(Van onze landbouw medewerker)
REEDS TIENTALLEN van jaren
is er een teruggang waar te
nemen van hot aantal personen
dat in ons land werkzaam is in de
landbouw; ter wij 1 daartegenover
een stijging te zien is van het
aantal personen dat in industrie
handel en verkeer zijn brood ver-
dient. Zo was bijv. in 1899 bijna
dertig procent van onze hele be-
roepsbevolking in de landbouw
werkzaam, in 1930 was dit percen
tage gedaald tot ruim 20 pCt. In
1899 werkte bijna 34 pCt. van
onze beroepsbevolking in de in-
dmltrie, in 1930 was dit percentage
gestegen tot bijna 39 pCt. Voor
wat de in handel en verkeer
werkzame personen betreft be-
droeg de stijging in de periode
van 1899 tot 1930 vijf procent.
Landbouwinventarisatie 1947
Het Centraal Bureau van de Stti-
tistiek heeft nu onlangs een aantal
cijfers gepubliceerd omtrent de
landbouwinventarisatie 1947. wan
neer men -de uitkomsten van deze
inventarisatie vergeiijkt met de cij
fers uit het begin van de oorlog
(Juni 1940) dan blijkt dat in 7 jaar
tijds he$ aantal personen dat in de
landbouw werkzaam was, terugllep
met ongeveer 141.000 personen. Men
vindt hierin de bevestiging van een
nog steeds verdere teruggang van
de landbouw in ons land tegenover
industrie, handel en verkeer.
Aantal bedrijven bleef stfjgen
Wanneer we de uitkomsten van
de landbouw Inventarisatie 1947
die we kortheidshalve hier niet alle.
maal opnemen nader gaan be.
schouwen, vailen er nog meer con-
clusies te trekken. Op de eerste
plaats dat het aantal bedrijt'shoof-
den in de jaren 1940'47 is toegeno.
men met 28 duizend. Tegenover de
d a 1 i n g van het totale aantal in de
landbouw werkende personen is er
djus een stijging van het aantal
bedrijven. De oppervlakkige be-
schouwer kan geneigd zijn de oor-
zaak hiervan uitsluitend te zoeken
in een toename van het aantal klei-
ne (eenmans) bedrijven. Maar ver
dere cijfers leren ons daaromtrent
iets anders.
Vrouwen- en kinderarbeid
neemt af
Het aantal niet-betaalde mede.
werkende gezinsleden is namelijk
sterk gedaald. In de hierbedoelde 7
jaar met niet minder dan 128.000
personen. Hiervan zijn ruim 2/3
vrouwelijke gezinsleden. Daarenbo
ven is er een daling van de mede-
werkende gezinsleden beneden de
15 jaar die 29.000 personen bedraagt.
En hieruit vallen in het algemeen
gunstige conclusies te trekken.
Allereerst deze, dat de vrouwen- en
kinderarbeid in de landbouw dalen.
de is. In het verleden heeft het ge-
zinsbedrijf altijd als afkeurenswaar.
dig gevolg gehad de vrouwen- en
kinderarbeid en het is een zeer gp-
lu'kkig verschijnsel dat beiden sterk
afnemen.
Gaat karakter van gezins.
bedrijf verloren?
De tweede gunstige conciusie is
voorts dat aangenomen mag worden
dat een aantal jonge agrariers voor
zijn toekomst een weg gezocht heeft
buiten de landbouw. Een zeer on.
gunstig verschijnsel is echter de te.
ruggang van de gezinsbedrijven. Het
aantal medewerkende gezinsleden is
slinkende. Als gevolg daarvan zijn
de Nederlandse boerenbedrijven dus
op de weg die hun het karakter van
gezinsbedrijf kan doen verliezen.
Tegenover dit verschijnsel zal grote
waakzaaamheid geboden zijn.
Het feit tenslotte dat enerzijds de
boerenbedrijven minder sterk bezet
zullen zijn een gelukkig ver
schijnsel overigens en dat ander.
zijds de landbouw in het algemeen
een blijvende teruggang vertoont
tegenover de bedrijfstakken van
handel, industrie en verkeer, maak.
te het in de toekomst meer dan
ooit noodzakelijk, dat de boeren-
bevolking van hoge kwaliteit is.
deren waarin deze gebruikt werden.
En.... zo ontstonden de radio-
apparatenfabriek en de rontgentoe-
stellenfabriek, waarvan de eerste
een geweldige viucht heeft geno-
men. En om de onderdelen daarvan
zo goed en goedkoop mogelijk te
maken, kwam men vanzelf weer op
andere terreinen. Zo is de schijn-
baar heterogene lijst van Phiiips-
producten ontstaan.
Chocolade!
Alles goed en wel, zult U weilicnt
zeggen, maar wat heeft Philips nu
met die Van Houten chocolade te
maken? Ja, ook bij die reep chocola
is men in enkele stappen bij ae
gloeilamp terug! Bij het onderzoek
naar een lichtbron voor ultraviolette
stralen kwam men.... op vitamine
D. Dit vitamine wordt thans in een
„dochter-bedrijt", n.l. door Philips.
Van Houten te Weesp geproduceerd.
„Blijvertjes"
Wat „blijvertjes zijn? Een popu-
laire benaming voor een product of
artikel, dat men niet zonder meer
overal kan maken. Met de gloeilamp
en met het radiotoestel trouwens
ook ligt de zaak zo, dat vele
landen in de loop der jaren een
eigen gloeilampenindustrie gegrond.
vest hebben. Veelal liet men dan
Philips verstaan dat men de eigen
arbeiders ook eens graag aan het
werk zette, en stelde men haar voor
het alternatief, of een afzetgebied
verliezen of in het betrokken land
de fabricage ter hand te nemen. Zo
komt het dat Philips tegenwoordlg
in vele landen fabrieken heeft. Phi.
lips vervaardigd echter ook vele
apparaten waarvoor een grote tech
nische staf in werking moet komen.
Veelal zeer ingewikkejde producten
die men niet zo maar een twee drie
aan de lopende band kan vervaar
digen. Dat zijn de „blijvertjes".
Welke producten hier onder vallen?
B.v. Televisieontvangers, zeer snelle
facimile-apparaten, mobiele radio,
telefonie-installaties, bakenzenders,
projectoren voor geluidsfiim, Philips
Miller apparaten en niet te verge-
ten de electronenmicroscoop die
onlangs in productie genomen is. Al
deze artikelen zijn en blijven de
bron van deviezen voor Nederland
van daar dus de naam „blijvertjes".
Het Laboratorium
Het laboratorium van de N. V.
Philips dateert van 1914. Dat prille
begin was niet groter dan een wer
tal vertrekken. Gestadig groeide
laboratorium en werd tenslotte in
een eigen gebouw ondergebracht;
dit nieuwe laboratorium bevat
400 werkkamers. Hier wordt de
eerste steen gelegd voor elk nieuw
artikel, hier stond de wieg van de
televisie-apparatuur, maar ook de
wieg van de rijwieldynamo. Van
wetenschappelijke vinding tot ver.
koopbaar product is het dan, in de
regel, nog een lange en moeilijke
weg. Het maken toch van een fa-
briekmatig te vervaardigen product
stelt namelijk totaal andere eisen
dan het verrichten van wetenschap.
pelijk onderzoek en dit maakt, dat
zelfs bij Philips! een onderzoe-
ker slechts zelden die eigenschap-
pen bezit, welke nodig zijn om zijn
vinding tot een verkoopbaar artikel
te ontwikkelen.
Naar een ZuideHjke T.H.
Het zou best mogelijk zijn, dat een
tweede T.H. hieraan aparte aan-
dacht zou kunnen schenken. Boven.
dien zou naast de wetenschappelijke
kant van de opleiding, ook de men-
selijke kant in het oog gehouden
moeten worden. Ook de ingenleur
is niet alleen op de wereld, maar
moet samenwerken met collega's en
arbeiders. Dus zal ook de sociaie
belangstelling voor de evenmens en
diens werk reeds op de school
moeten worden aangekweekt. Voor.
al onze jonge industrieen, die zullen
moeten starten met een bescheiden
laboratorium, zullen ingenieurs be-
hoeven, die zich met het overige
personeel weten te verstaan, liefst
ingenieurs van eigen grond, die de
eigen aard van dit land en volk
kennen, en die met grote geestdrift
hun beste krachten willen schenken
aan de specifieke zuidelijke indus
trieen.
Moge de tijd niet ver meer af zijn
dat een zuidelijke T. H. de oplel
ding van dergelijke krachten kan ter
hand nemen.
Van 30 November tot en met 8
December wordt in dit jaar de
vierde Novene tot O.L. Vrouw van
Lourdes gehouden. Alle leden van
de Geestelijke Bedevaart tot O.L.
Vrouw van Lourdes worden aan-
gespoord in deze negen dagen hun
gebed te verenigen, bm de hulp en
voorspraak van O.L. Vrouw in te
roepen en af te smeken voor hun
eigen eeuwig en tijdelijk welzijn,
voor het verkrijgen van het katho-
liek geloof voor onze niet-kathb-
lieke landgenoten, voor de vervolgde
geloofsgenoten in andere landen en
voor de bekering van Rusland. Ook
zij, die geen lid zijn van de Geeste
lijke Bedevaart tot O.L. Vrouw van
Lourdes, worden hiermede opge-
wekt, deel te nemen aan deze no
vene. Wie onder hen zich wil aan-
sluiten bij de Geestelijke Bedevaart,
moge zich schriftelijk wenden tot
het secretariaat, Singel 381, Amster-
dam-C. De aandacht wordt nog ge-
vestigd op de advertentie in dit blad.
Na afloop van een feestje, in een
perceel aan de Weterinkade te Den
Haag, viel de aldaar op bezoek zijn-
de ",0-jarige L. C. W., uit het door
hem op de 2de etage geopende raam
op straat, Hij overleed tijdens het
vervoer naar het ziekenhuis.
Vanaf Donderdag 2 December a.s.
zal men weer net als vroeger ge-
durende enkele weken kunnen ge-
nieten van een oud-vaderlandse
drank, het traditionele bokbier.
Wat bokbier eigenlijk is? Heel in
het kort zou men kunnen zeggen:
het eerste brouwsel van de nieuwe
oogst, waarvoor uiteraard de beste
gerst is uitgezocht. Deze traditie
gaat terug tot de tijd dat de brou-
werijen alleen 's winters brouw-
den, omdat de zomer te warm was.
Zij besteedden dan jaarlijks aan 't
eerste brouwsel extra veel zorg en
gebruikten daarvoor gerst uit de
nieuwe oogst en ook nieuwe hop.
Bokbier heeft een hoger gehalte
dan de normale biersoorten en valt
direct op door de warme, donkere
kleur, het sterke romlge schuim en
de pittige smaak.
Blijkens gegevens van de 16de
September j.l. waren in Nederland
200 onderwijzersplaatsen voor ver-
plicht personeel vacant. Van de zij-
de van het Ministerie van Onder-
wijs, Kunsten en Wetenschappen
werd vernomen, dat deze toestand
normaal genoemd kan worden. Bo-
vendien zijn er na 16 September
weer 1342 onderwijzers bijgekomen
van de een-jarige cursus.
Over het algemeen aldus het
Ministerie is er bij het onderwij-
zend personeel een tendenz waar te
nemen, om in de grote plaatsen van
het land te blijven en de „uithoe-
ken" te mijden.
Men heeft bijv. liever een tijde-
lijke aanstelling in Amsterdam, dan
een vaste op een afgelegen plaats.
Tijdelijk vacant, door ziekte of
militaire dienstplicht waren op 16
Sept. 136 plaatsen.
Wie wil beoordelen hoever het
herstel in ons land op het gebied
der voedselvoorziening is voortge.
schreden, hoeft maar eens om zich
heen te zien en te constateren, dat
de mensen weer noten op hun zang
krijgen. De tijd dat we in verruk--
king naar een army-biscuit keken is
lang voorbij, en dat we eens ooit
suikerbieten hebben gegeten is vrij.
wel vergeten. We krijgen, voorzover
het de voedselvoorziening betreft,
rijkelijk genoeg, al hoort men wel
eens de opmerking, dat krafchtig
voedsel nog erg matigjes is.
Met krachtig voedsel bedoelt men
dan vooral vet, want vet eten „staat"
in de maag, en zonder vet schijnen
maar heel weinig huisvrouwen een
smakelijke pot te kunnen koken.
En toch is de waarheid, dat een
mens gezond en sterk kan blijven
al krijgt hij nooit vet of boter. Hoe
naar een klein vetrantso'en dan ook
is, dat zal bij gezonde mensen geen
afbreuk doen aan hun gezondheid,
wanneer ze overigens maar vol-
doende eten.
lets anders is het gesteld met het
eiwit in ons dieet. In ons distribu-
tiepakket isflnog maar weinig viees,
weinig kaas aanwezig, en als we het
met die beide rantsoenen moesten
doen om onze eiwitbehoefte te dek.
ken, dan zou dat waarschijnlijk to
taal onvbldoende zijn.
Hoeveel eiwit een mens nodig
heeft, is niet met absolute zeker-
heid te zeggen: de getalien die de
geleerden vermelden, lopen sterk
uiteen. Maar dat er^een zeker eiwit-
minimum is, dat we moeten krijgen
om gezond en fit te blijven is zeker.
Het grootste deel van dat eiwit-
voedsel kan echter gerust van plant-
aardige oorsprong zijn: veel piant-
aardig eiwit met een kleine toeslag
dierlijk is voldoende. Maar nu is
het aantal plantaardige voedings-
middelen dat we in ons land piegen
te gebruiken en dat eiwit bevat vrij
gering. Aardappeien en graan be-
vatten zeker eiwit, maar bij het
schillen van de aardappel gaat
daarvan het meeste verloren, en
wanneer we nu niet veel voelen
voor aardappels in de schil, die vol-
gens de „voorlichting" tijdens de
oorlog veel lekkerder zouden zijn
dan gewone kruimi'ge piepers, dan
is het wel zaak om voor ander ei-
witvoedsel te zorgen. En dan komt
in de eerste plaats in aanmerking in
het gebied van plantaardige voe-
dingsmiddelen: de peulvrucht in
alle verscheidenheid: erwten, bonen,
schokkers, linzen en wat dies meer
zij. Die zijn vrij rijk aan„ het be-
geerde eiwit en leveren dit in een
goedkope vorm,
Daarnaast zijn er ook vrij goed
kope dierlijke eiwitbronnen. We
denken aan melk, die vrij van dis-
tributie is, aan goedkope vissoorten
als haring, bokking, zoetwatervis en
dergelijke. Dat is volwaardig dier
lijk eiwit, dat niet duur is in ver-
gelijking met bijvoorbeeld vlees of
eieren.
Wanneer men voor een gezin met
kinderen als handregel neemt, dat
men naast het wekelljkse viees. en
kaasrantsoen, behoorlijk melk laat
gebruiken en eens in de week een
goede portie vis, en eens in de week
peulvruchten op tafel brengt, dan
kan men wel verzekerd zijn, dat de
eiwitbehoefte, ook van sterk groei-
ende kinderen, ruimschoots is ge-
dekt.
