EEN KUSTLIJN, VANAF BORKUM
TOT AAN ZEEUWS-VLAANDEREN
Amerikaanse kinderen
Holland" kennen
leren
RADIO
DERODEPAARDEN
4 w
Moskou door Tito's verraad
volkomen verrast
Nederland gaat de zee buiten sluiten
Verzouting van de bodem dwlngt tot
uitvoering van massaal inpolderingsplan
Artistentroep kweekt goodwill
n
Via klompendansen, een wiegeliedje en
imitatiekunst
De gearresteerde
Roemeense
bisschoppen
Maarschalk hoopt zich te handhaven
met Amerika's steun
Advent
NIEUW NOORDHOLLANDS DACBLAD - Maandag 29 November 1948
PAG. i
PROGRAMMA
'"VSr
wC
mm
IK WIL NIET ZEGGEN, dat het „altijd" leuk is om je eigen
landgenoten in de V.S. te ontmoeten, maar dit keer was het
weer een groot genoegn. In een klein, hoogst onbelangrijk bui-
tenplaatsje van New York ontmoette ik ze; iets wat je nooit
van tevoren zou verwachten, maar dergelijke dingen gebeuren
altijd onverwachts, dat is juist de charme ervan.
DR. VAN MOOK
AUTEUR
WAT GEBEURT ER IN JOEGO-SLAVIe
Een Dakota van de Franse
luchtvaartmaatschappij „Mer-
cury", die in Nice was opge-
stegen, is bij het vliegveld van
Orly neergestort op het trans-
formatorhuis van een fabriek.
11 personen liepen ernstig let-
sel op. Het geheel vernielde
vliegtuig. De cockpit van de Da
kota bleef aan het transforma-
torhuis hangen.
Distributieambfenaar
wilde wat bijverdienen
TITO's VOLTE FACE heeft, naar
uit alles blijkt, te Moskou de
uitwerking gehad van een bom.
Voldoende be wij s daarvoor is
de briefwisseling tussen hem
en Stalin. Dat Stalin zelf deze
brieven schreef en in een zo
bittere toon doet duidelijk
uitkomen, dat de Joego-Slavi-
sche rebellie het Kremlin als
een koude douche heeft verrast.
Sint Nicolaas en de K.R O.
Mond- en klauwzeer
FEUILLETON
FAMILIEROMAN VAN MORTEN KOCH
Uit het Deens vertaald
A AN DE TOEKOMST van ons land knaagt een hoogst ernstig
en pas in de latere tijd voldoende onderkend probleem.
laarlijks zinkt onze vaderlandse bodem anderhalve millimeter
weg, of iuister: jaarlijks stijgt de zeespiegel ten opzichte van het
vastelandsniveau. Anderhalve millimeter lijkt een te verwaar-
lozen geval, maar de deskundigen denken daar anders over.
Zij maken zich ongerust over het feit, dat de zoutwatergrens
zich aldoor verder landinwaarts verplaatst. Welk een gevaren
daarin schuil gaan, kan blijken uit de feiten en cijfers, welke in
onderstaande bijdrage van een medewerker worden opgesomd.
Men neemt in de wetenschap aan,
dat zo ongeveer 200.000 jaren gele-
den bij het ten einde lopen van de
derde ijstijd, enorme watermassa's
van de smeltende gebieden van het
noordelijk halfrond, van de Poolge-
bieden, Rusland, Midden Europa en
de Alpengebieden de toenmalige
kom van de Noordzee deden over-
stromen en dat onder de enorme
druk van het water het Nauw van
Calais ontstond. De regelmatig ver
der afsmeltende Poolgebieden, voor-
al onder de invloed van een warme
gdlfstroom uit de Golf van Mexico,
produceerden sindsdien onafgebro-
ken dergelijke watermassa's, dat de
zeespiegel in de vervlogen eeuwen
met veertig meter steeg. Een laatste
groot slachtoffer van deze stijging
van de zeespiegel was de overstro-
ming en sloping van de laatste ver-
binding van het Europees vasteland
met Engeland ter hoogte van Texel-
Yarmouth.
In de laatste honderden jaren
constateert men een afsmelting van
ijsberg en gletchers met toenemende
frequentie, veroorzaakt door een
voortdurende gemiddelde stijging
van de temperatuur.
De wetenschap, die met eeuwen,
en duizenden jaren rekent, voorziet
dan ook in verre toekomst een in-
grijpende verandering in de huidige
water- en bodemverdeling van de
aarde. Het water zal nogmaals met
veertig meter stijgen. Dit proces zou
men verhaasten, wanneer al net
poolijs met atoomwarmte tot smel
ting zou worden gebracht.
Wat van Nederland zou
overblijven
Indien de zeespiegel nogmaals
veertig meter zou stijgen, dan zou
er van Nederland vermoedelijk niet
veel overblijven: een stukje Veiuwe,
een reep oost Nederland en de Lim-
burgse heuvels. De rest zou onher-
roepelijk onder het water verzinken
zoals eenmaal Reymerswael.
Men is geneigd om zich van deze
sombere voorspelling niet veel aan
te trekken. Dat ligt immers nog zo
ver in het verschiet. Maar men
realiseert zich niet, dat wij reeds
volop in dit verdrinkingsproces zit-
ten, al staan we ook slechts aan het
begin.
Hoe hoger het niveau van de zee
komt te liggen, hoe minder rivier-
water wij kunnen lozen. Elke cen
timeter hoger zeespiegel betekent
millioenen en millioenen kubieke
maters water minder lozing. Dit
lozingswater wordt constant te-
ruggedrongen en veroorzaakt zeer
veel onheil, waarvan een doorlo-
pende en steeds toenemende be-
dreiging voor onze dijken er een is.
Wanneer op dit ogenblik een dijk
van de Hollandse IJssel zou door-
breken (een gevaar, waaraan wij
altijd bloot staan) dan ontstaat er
een wateroverslag van ruim 10 me
ter. Het gevolg daarvan zou zljn,
dat het gehele Westen van ons land
reddeloos verloren zou zijn. Een
nieuwe zee zou zich uitstrekken tus-
sen Rotterdam, Den Haag, Amster
dam en Utrecht. Getijstromen zou-
den ontstaan en zouden zich wegen
,.anen en verbreden tot machtige
nieuwe zee-armen en wat er vroe-
ger aan kanaaltjes en sloten zou zijn
geweest zou spoedig onvindbaar vol-
geslibt zijn met zand, slib en....
zout.
Het zout de grote vijand
Een der grootste en schadelijkste
gevolgen van de voortdurende stij
ging van de zeespiegel is de toene
mende verzouting van onze bodem
en speciaal van onze cultuurgrond.
Wij zeiden reeds, dat het lozings
water in belangrijke hoeveelheden
wordt teruggedrongen. Waardoor?
Door de tegenvloed van het hogere
zeewater. Al dit water, het brakke
buitenwater en het brak wordenae
niet geloosd wordende rivierwater
zoekt naar ruimte om zich uit te
dijen. Kan dit niet aan de opper
vlakte geschieden, dan gebeurt het
onder de oppervlakte. Maar het ge
beurt.
De lage polders langs de kust en
de grote zeearmen weten wat dit be
tekent. Sinds jaar en dag borreit
daar het brakke water uit de bo
dem op en vernielt de vruchtbaar-
ste grond.
Van welk een omvang deze ver
zouting is, bewijst de toestand in
het Hoogheemraadschap Rijnland.
Aldaar hoopt zich per jaar niet
minder dan 350.000.000 kg zout op.
Neen, dit is geen vergissing. Op
Voorae (Voorne en Putten) be-
draagt de schade van de verzilting
aan de groenten en fruitkweek,
speciaal van druiven en tomaten,
niet minder dan 500.000 gulden per
jaar.
Men heeft dit verziltingsproces te
laat ontdekt. Men wist wel dat de
zeespiegel regelmatig stijgt, maar
men heeft er niet aan gedacht, dat
de gevolgen daarvan zich op der
gelijke ernstige wijze zouden uitwer.
ken. Thans zet dit zout zich reeds
in de bodem af tot voorbij Amster
dam, Rotterdam en Dondrecht, daar
het zeewater bij vloed tot diep in
het land in slootjes en kanaaltjes
opstuwt eh de bodem doordringt.
De enige afdoende oplossing
Van regeringswege laat men na-
tuurlijk Gods water maar niet over
Gods akker lopen. Men studeert ai
reeds geruime tijd aan -een radicate
oplossing, welke naar het oordeel
van de bodem-deskundige prof, van
Veenhuizen alleen maar kan zijn: 'n
geheel buiten dringen van de zee
uit Nederland en het zoet maken
van ons land door een gevoelig ka-
nalensysteem.
Dit geheei buiten dringen van de
zee impliceert het recht trekken
van de gehele kustlijn vanaf het
waddeneiland Borkum tot aan Z.
Vlaanderen. Dus het afsluiten van
alle openingen. De Waddeneilan-
den moeten onderling en met N.
Holland door een dijk verbonden
worden en verder moeten de
Zeeuwse zeearmen worden afge-
sloten.
Op die wijze wordt de kustlijn
van 1400 km tot 450 km terugge-
bracht. De landaanwinst bedraagt
dan pl.m. 375,000 ha tot een mil-
lioen na ongeveer een eeuw van
aanslibbing en inpoldering.
Bijzondere technische voorzienin-
gen zullen de riviermondingen ver-
eisen.
Op deze wijze kunnen onze naza-
ten de voortdurende stijging van de
zeespiegel met gerustheid tegemoet
zien, komt er meer land in boeren-
hand en kan de verzilting afdoend
worden verholpen.
De zgn. tussenwateren
Dit ailes klinkt weliswaar fantas-
tisch, maar het is een reele zaak.
Talrijke deskundigen zijn sinds lang
met de plannen bezig. Zij werken
aan een gigantisch plan, dat heel
nuchter „landaanwinningsplan" ge-
noemd wordt.
Volgens dit plan wordt de kust
va Westkapelle tot „De Hoek" ge-
dicht op een smalle Maasmond en
enkele zoutlozingssluizen na.
De oesterputten van de ingedijkte
Zeeuwse en Zuid-Hollandse stromen
dienen dan te verhuizen naar de
overgebleven gedeelten van de
Waddenzee. Over een eeuw zal Ne
derland een land zijn zonder bfede
zeearmen. Alleen de Westerscheide
en het IJsselmeer en de Dollard
blijven bestemd tot boezem voor de
overal elders ingedamde vloed.
In dit verband mag ook gewezen
worden op de dan totaal veranderde
situatie in de zgn. Historische Tus
senwateren, welke een integrerend
deel vormen van de bestaande
ScheldeRijn-verbinding. Al ligt 'n
wijziging van deze situatie nog in de
verre toekomst, het is een daad van
gezond verstand. dat bij het ontwer-
pen van een nieuwe ScheldeHijn
verbinding, welke voor goed een
oplossing van dit probleem brengt,
daarmee rekening wordt gehouden.
Reden temeer, om dus te zoeken
naar een oplossing, welke nu reeds
de straks verdwijnende zeearmen
uitschakelt.
DElfZUl
BRONIH SEN
LieuwARosn
RUHGCN
HEERENV^EN
STAVOREN
OEN HE
ALKMAAR
DALFSEN
ELBUR
VENTER
S GRAVENHAGE
WRECHJ^
VIANEIV
ARNHEM
WlNTERSmjK,.
iHBnHH
ROTTERDAM
BEESD^^
NIJ
?S BOSCH ,..v
fWj-LMONp
'mDHOVt-N
5:;
V
BOCHOLT
RDRECHT
OUdEN
TJLBURQ
DUISBURG
KREFELD
A*
NEUZEN
DUSSEL
DORF
NTWERPEN
ERMOND
fTTARD
KEULEN
HASSEU
MA AST RICH
AKEN
F~1 GEBtED BOVEN 1 m+N A. P
LANDAANWINNING IN OVERWEGING
GESLOTEN KUSTLIJN
Een Amerikaanse vriendin nam
me mee naar een Hollandse uitvoe
ring voor Lagere Schoolkinderen.
Bijna iedere school heeft hiervoor
een aparte organisatie die beroeps-
mensen uit de verschillende ianden
uitnodigt om iets van hun land te
vertellen, zodat de Amerikaanse
jeugd enig idee krijgt hoe het ieven
daar is. Het is een goed idee en zal
zeker meehelpen tot een wederzijds
begrijpen.
't Begon met een klompendans
Dit keer was Holland aan de beurt
en daarom ging ik graag eens mee
om te kijken, hoe ons landje hier
vertegenwoordigd zou zijn. Ik was
tevens nieuwsgierig om te zien, or
het wel „echt" was.
Mijn verwachtingen werden ver
overtroffen en hoewel het maar een
uur duurde was het zeer de moeite
waard. De hoofdfiguren waren het
echtpaar Harry en Gita van Pelt,
Carel Coenraad met zijn accordeon
en als gast Jos Windt, welbekend
door zijn imitaties.
DINSDAG 30 NOVEMBER
HILVERSUM II, 415 M.
7.00 Nieuws, 7.15 Zigeunerorkest,
7.45 Morgengebed, 8.00 Nieuws, 8.15
Pluk de dag, 8.55 Hoogmis, 10.15
Voor kleuters, 10.30 Muziekcursus,
11.00 Muziek houdt fit, 11.30 Licht-
baken, 12.00 Angelus, 12;03 Sopraan
en piano, 12.30 Weeroverzicht, 12.33
Amusementsorkest, 13.00 Nieuws,
13.25 Amusementsqrkest, 13.45 Uit
het boek der boeken, 14.00 Mezzo-
sopraan en piano, 14.30 Onder ons,
T5.00 Schoolradio, 15.30 Harry Roy
en zijn orkest, 16.00 De Zonnebloem,
16.30 Ziekenlof. 17.00 Na schooltijd,
17.15 Balletmuziek, 17.30 Lang zul
len ze leven! 17.45 Septet, 18.10
Sportpraatje, 18.20 Negro Spirituals,
19.00 Nieuws, 19.15 Chansons, 19.30
Dit is leven, 19.45 Orkest en zang,
20.00 Nieuws, 20.05 De gewone man,
20.12 Radio Philharmonisch Orkest
eri piano, 21.50 Kamermuziek, 22.37
Actualiteiten, 22.45 Avondgebed,
23.00 Nieuws, 23.15 Symphonie-
orkest, 23.45 Sopraan.
HILVERSUM I, 301 M.
7.00 Nieuws, 7.30 Orkest, 8.00 Nieuws
8.15 Orkesten, 9.00 Symphonieorkest,
930 Aubade, 10.15 Arbeidsvitammen,
10.50 Voor kleuters, 11.00 Soft and
Sweet, 11.30 De Wekker, 12.00 Bari-
ton, 12.30 Weerpraatje, 12.33 Dans-
orkest, 13.00 Nieuws, 13.20 Ensemble,
14.00 Met naald en schaar, 14.30
Radio-matinee, 16.40 De schoolbel,
17 00 Kinderkoor, 17.30 Nederlandse
Dagbladpers, 18.00 Nieuws, 18.15
Piano, 18.30 Voor de Nederi. Strijd-
krachten, 19.00 Kinderverhaal, 19.10
Viool en piano, 20.00 Nieuws, 20.15
Bonte avond, 21.35 Verzoekplaten,
22.30 Zang en piano, 23.00 Nieuws,
23.15 Strijkorkest.
ROME (K.N.P.) Wi> verne-
men, dat de vjjf Grieks-katholieke
Bisschoppen in Roemenie kort
voor hun arrestatie gezamenlijk
schriftelijk bij Minister-President
Groza protesteerden tegen de on-
gehoorde vervolging der Grieks-
katholieke priesters en leken, die
weigerden zich neer te leggen bij
de opheffing van hun Kerk en
Haar ..inlijving" bij de Roemeense
Orthodoxe Staatskerk. Hun pro-
test-schrijven besluit met een ver-
klaring van trouw aan de Kerk
van Rome.
„Mede in naam van onze geeste-
lijkheid en de aan ons toevertrouw-
de gelovigen, verklaren Wij ons
vastbesloten, om de herders en zo-
nen van de ene Kerk van Jezus
Christus te blijven, onverbrekelijk
verbonden met de katholieke een-
heid ingevolge de orde, ingesteld
door dezelfde God, Schepper van
het heelal. Die ons met onze zen-
ding heeft belast, alsmede in de
vaste overtuiging, dat Wij ons in
deze Kerk, welke Wij op leven en
dood dienen, dienstbaar maken aan
de belangen van het volk en het
vaderland, zoals Wij dit tot op de
huidige dag gedaan hebben."
De brief werd ondertekend door:
Mgr. Valerius Trajanus Frentiu,
Bisschop van Oradea Mare; Mgr.
Alexander Russu, Bisschop van Ma-
ramures; Mgr. Julius Hossu, Bis
schop van Cluj; Mgr. Johannes Ba-
lan, Bisschop van Lugoj; Mgr. Jo
hannes Suciu. Apostolisch Admi
nistrator van Blaj.
ppy - n
fmm
Schoorsteenveger in Berlijn is wel een van de minst benijdens-
waardige baantjes in deze geteisterde stad. De rookkanalen van
de intact gebleven huizen zijn meestal slechts na duizelingwek-
kende klauterpartijen over de vernielde daken te bereiken.
Dr. H. van Mook is toegetreden
tot de auteurs-cooperatie „De Bezige
Bij". Zijn eerste boek zal in Januari
a.s. bij deze uitgeverij verschijnen.
Het begon met de boerenklompen-
dans begeleid met accordeon in Vo-
lendams costuum. Daarna een wle-
gelied van Gita met een Markense
pop in haar armen, wat vele ah's en
qh's te weeg bracht bij de kieine
meisjes in de zaal, Met accordeon-
begeleiding bewerkte van Pelt de
zingende zaag, welks geluid zijn
vrouw later echt zingende overnam,
dat was goed. De zaal vond het
prachtig, maar ik geloof dat de
jeugd de Kunst ervan begrepen
heeft.
Holland: ook poker!
Van Pelt kwam hierna aan de
microphoon en vertelde over Hol
land, over de dijken, klederdrach-
ten, bloembollen, schaatsenrijden en
andere sporten en daarna over Zee-
land en het bombarderen van de
dijken met een compliment aan de
Amerikanen voor het1 zenden van
goede -kunstmest, zodat het eens on-
dergelopen land weer bebouwd kon
worden. Hij vroeg daarna of er nog
iemand iets te vragen had en na een
lange stilte kwam er een trillend
vingertje in de lucht en vroeg een
zesjarig jongetje of ze ook Poker
speelden in Holland! Ja, we spelen
ook poker en bridge en schaken en
alle dingen, die jullie in Amerika
ook doen.
Een ander vroeg, hoe of ze op de
klompen schaatsenreden! Typlsche
vraag van een Amerikaan, die Hoi-
land een lief, romantisch landje met
dijken en klompjes vindt en dat ook
altijd zal blijven vinden.
En ien beetje psychologie
Jos Windt kwam daarna op 't to-
neel en veranderde ineens de iief-
lijke stemming door allergekste ge-
zichten te zetten en met een rare
stem te spreken. Het is fantastisch
hoe hij in de vier dagen, dat hij pas
hier was, de mentaliteit van de
Amerikaan heeft begrepen en zijn
optreden ervoor gemaakt heeft. Hij
vertelde korte verhaaltjes met een
rare mimiek en deed o.a. een auto
na, die achtervolgd werd door poli-
tie met sirene, omdat ze te hard
reden, iets, dat hier zo gebruikelijk
is.
De kinderen gilden dan ook van
pret en ook voor ons ouderen was
het hoogst amusant en precies naar
werkelijkheid nagebootst.
Ik was ook enthousiast en vond
dat ze in alle opzichten 'n goed
figuur hadden gestagen. Toen ik de
spelers later sprak, zeiden ze me dat
ze al in elke plaats en dorp Holland
se mensen waren tegengekomen, die
een van hen of van hun kennissen
kende. Ja, ons landje is maar klein!
Ze hadden nog 3 andere opvoerin-
gen dezelfde dag en vele dagen
daarna en kwamen dan 's avonds
doodop om 9 uur thuis.
Bij alle andere landen, die ik tot
dusver hier in de scholen opvoerin
gen heb zien geven, sloeg Holland
een uitstekend figuur. Dat zal zeker
tot de algehele Goodwill meewer-
ken.
Een distributie-ambtenaar te Her.
wen en Aerdt had tot taak distribu-
tiebescheiden te verstrekken aan
uit het buitenland komende schip-
pers, Hij schipperde op zonderlinge,
maar lucratieve wijze met de bon-
nen, vervalste formulieren en raak-
te in het vaarwater van Amsterdam-
se zwarte handelaren. Tenslotfe
kreeg de politie de lucht van het
spelletje en toen zat de ambtenaar
aan de grond. Bij een huiszoeking
werd een bedrag van ruim f 8000.
in beslag genomen. zomede een
radio-toestel en een kostbare accor
deon. De officier wilde in aanmer-
king nemen, dat het Rijk zijn amb-
tenaren karig betaalt (deze man
verdiende f 150.— per maand), maar
er blijft tenslotte de persoonlijke
verantwoordelijkheid. Eis: 1 jaar en
3 maanden, vonnis: 1 jaar gevange-
nisstraf met verbeurdverklaring
van het in beslag genomen en met
verbod, het beroep van ambtenaar
uit te oefenen gedurnede de tijd van
4 jaar.
Moskou zal Tito dit verraad nim-
mer vergeven. Hij heeft niet alleen
de zwaarste doodzonde bedreven
tegen de communistische partij-
dogma's en de van alle communis-
ten zo streng verlangde discipline
(daarvoor zijn duizenden de dood
ingedreven), maar zijn afvalligheid
heeft ook het front in Gneken-
land in gevaar gebracht. De erger-
nis in Moskou moet nog te groter
geweest zijn, omdat een stopzetting
der hulpverlening aan Markos door
Tito voor Sovjet-Rusland niet als
motief kon dienen om tegen de
Joego-Slavische communisten op te
treden. Voor de buitenwereld wordt
immers het standpunt verdedigd,
dat van zodanige hulpverlening aan
de Griekse rebellen geen sprake is.
I'artisanenstrijd herleeft
Met de verbanning van Tito c.s.
uit de Kominform werd een nieu
we faze in de geschiedenis van
Joego-Slavie ingeluid. De maar
schalk bleef het antwoord met
schuldig en lint onmiddellijk al de-
genen gevangen nemen, die Moskou
trouw bleven en zich tegen hem
durfden verzetten. Vele Joego-Sla
vische communisten vluchtten naar
Roemenie en vormden daar, met
behulp van Moskou, weerstands-
groepen tegen Tito. Hetzelfde ge-
beurde in Albanie. maar ook m
Joego-Slavie zelf ontstond onder-'
gronds verzet.
In een land, waar ook in voile
vredestijd het roverswezen een
normaal verschijnsel was en waar
het partisanendom practisch gjtijd
heeft bestaan, is thans de illegali-
teit op grote schaal herleefd. Geen
dag gaat voorbij zonder sabotage-
daden. Het is een strijd van alien
tegen alien.
Op het ogenblik vechten met
minder dan vier illegale hoofd-
groepen tegen Tito en tegen el-
kaar: le. de rechtse Kroatische
nationalisten. die voor een volko
men onafhankelijk. niet-commums-
tisch Kroatie strijden; 2de de ko-
ningsgetrouwe Joego-Slaven, die
alleen maar een herstel van het
koninkrijk wensen (Groot-Serven,
Tchetnicks, enz.), 3de de Moskou-
getrouwe communisten. en 4de de
partisanen-ex-professo. de mhilis-
ten. die zich wellicht anarchisten
zouden noemen, wanneer ze van
die naam op de hoogte waren.
De hoofdstrijd speelt zich tussen
de twee groepen van communisten
af. De vraag, wie van beide het
zal winnen, is moeilijk te beant-
woorden. Dat Tito de weg der ver-
zoening met Moskou nog zal v'n-
den, wordt hoogst onwaarschijnlijk
geacht. Een verzoening zou buiten
hem om moeten plaats vinden. Dit
nu lijkt uitgesloten, want met Tito
staan of vallen een groot aantal
van zijn medestanders.
Tito's enige toevlucht: AmerlKa
Wegens de zorgelijke economi-
sche toestand van het land moest
er spoedig een oplossing komen.
wil Tito zich staande kunnen hou.
den. De onontbeerlijke hulp kan
alleen Amerika verstrekken. Op-
nieuw heeft het geld zich de sterk-
ste macht getoond. De Ver. Staten
zijn uitermate tevreden met de
brede scheur in het ijzeren gor-
dijn. Zij hebben Tito voldoende la
ten merken, dat hij van hen hulp
kan krijgen, maar natuurlijk onder
zekere voorwaarden.
Wat Tito eist. is inmiddels reeds
bekend. Hij wil aan de macht blij
ven en verlangt dienaangaande ga-
ranties. Met zijn binnenlandse te-
genstanders denkfhij het zelfs wel
klaar te spelen. Anders staaf het
met zijn talrijke vijanden in het
buitenland: in de eersfe plaats
Moskou vervolgens de verzets.
groepen van diverse nluimaee. zo
als de buitenlands vertoevende
koningsgetrouwe Serv de Kroati
sche en Slovenische federalisten.
wier centra zich ten dele in Oosten-
rijk. ten dele in Amerika bevinden.
Vandaar zijn eis, dat alle ..fascis-
tische" opposanfen in het buiten
land verdelgd zullen worden. On
der deze ..fascisten" verstaaf Tito
alle in het buitenland levende
Serven. Kroaten en Slovenen, of zij
nu tot de Slovenische opposifie,
tot het Koningsgetrouwe Comite, tot
de Kroatische nationalisten of de
Kroatische Boerenpartij van Dr. Ka.
ral Katsjek behoren, of zij geeste-
lijken dan wel leken zijn, of zij be
horen tot de vrijwel ter ziele gegane
Oestacha-beweging of de Kroatiscne
Katholieke Actie, de Kruisvaarders.
de Lotics, Dombranchis of hoe ze
verder gegroepeerd mogen zijn.
Wat gebeurde er op het
eiland Vis?
Tenslotte eist de maarschalk mill
taire hulp tegen Rusland, voor het
geval dit mocht overgaan tot een
militaire actie tegen Joego-Slavie.
Het is een feit, dat Tito op het
eiland Vis in de Adriatische Zee een
samenkomst heeft gehad met een
persoonlijkheid uit de Ver. Staten.
Al laat hij dit openlijk tegenspreken
en al gaat zijn geheime politie nog
zo te keer tegen hen, die geruchten
daaromtrent verspreiden, aan de
Natuurlijk brengen vooral de kin-
deruitzendingen omtrent de 5de
December de St. Nicolaassfeer.
Op 30 November om 10.15 uur zult
u kennis kunnen nemen van de voor-
vreugde bij de kleuters en op 4
December om dezelfde tijd wordt
de spanning verhoogd door een
kleutervertelling over het paard van
Sinterklaas, dat stout was.
In de Wigwam op 4 December
komt de grote kindervriend zelf op
bezoek en hij zal daar een van zijn
indrukwekkende avonturen vertel
len.
Daar de goede Sint dit jaar op
Zondag jarig is, wordt op die dag
ook een plaatsje ingeruimd voor de
viering van zijn feest. Van 15.50 tot
16.10 kunt u horen hoe de kleuters
honderd-uit vertellen in afwachting
•van zijn komst.
Op 2 December om 9 uur geeft
Leni Verstegen voor de vrouw wen-
ken omtrent de viering thuis en ook
de hors d'oeuvre staat op die dag
in het teken van het feest.
De „Negen heit de Klok"-uitzen-
ding op 4 December vertoont ge-
lijksoortige interessen en dan zijn
er nog de muzikale programma's,
waarin de verjaardag wordt her-
dacht.
De meeste belangstelling van de
volwassenen zal echter uitgaan naar
het ,.Uit en Thuis"-programma van
5 December, waarin zij kennismaken
met het St. Nicolaasspel, het oudste
mirakelspel uit de Franse literatuur,
dat voor het jaar 1200 werd geschre-
ven door Johan Boder, dezelfde die
de strijd van Karel de Grote tegen
de Saksen onder leiding van hun
opperhoofd Widukind verhaalt.
Het aantal sterfgevallen tenge-
volge van mond- en klauwzeer in
de week van 1421 November 1948
bedroeg: runderen 4, j. kalveren 2,
varkens en biggen 15.
U zijn we in de Advent en
gaan Kerstmis voorbereiden.
Vanzelj dragen deze weken een
meer ernstig karakter. Op ons
leven als katholiek zowel in het
openbaar als in de huiselijke
kring drukt dat zijn stempel. Het
is goed, als we aan onszelf be-
merken dat we mee-leven met
de KerkWij worden ons dan
meer bewust van de wezenlijke
waardigheid die wij in de bele-
ving van ons geloof bezitten. Het
is een levenslustig meisje, dat
graag danst, maar dat dezer da
gen ook verklaarde, dat zij in de
Advent niet zou dansen. Een
kleinigheid is het op zichzelf ge.
nomen. Maar toch is het iets
moots, dat navolging verdient.
MARCUS
juistheid van dit bericht behoeft
niet getwijfeld te worden.
In de Italiaanse pers zijn zelfs be-
richten verschenen over een militair
verdrag, dat tussen Amerika en
Joego-Slavie gesloten zou zijn. Deze
berichten zijn zowel van Ameri
kaanse als van Joego-Slavische zijde
tegengesproken, maar juist deze te-
genspraak en de vorm, waarin zij
gegoten was. heeft de mening doen
postvatten, dat de berichten niet ver
van de waarheid verwijderd waren.
92.
„Ik wil U alleen maar zeggen dat
wij tot onderhandelen bereid zijn
wanneer U ons een boodschap
stuurt", zei hij op kalme, beminne-
lijke toon. „Wij willen Enekaer ko-
pen, en ik kan het nodige geld ver-
schaffen. Wanneer wij het landgoed
en de stoeterij krijgen, kan het zo
geregeld worden, dat er geen smet
wordt geworpen op de naam van
Munk".
Zelfs voor die prijs is Enekaer
niet te koop", antwoordde Ole, Ben-
te bij de arm nemend, terwijl hij
heenging.
HOOFDSTUK XXV
Ole had enkele boodschappen in
de stad te doen en wilde dat Bente
in het hotel op hem zou wachten
en samen met hem zou eten. Het
was al ver over twaalven. Maar
Bente had er geen lust in. Ze wilde
liever f«en vreemde mensen zien
als ze het kon vermijden. Toen Ole
na een uur terug kwam, zat ze op
de achterbank in een hoekje van de
auto. Ze had geschreid, maar pro-
beerde haar tranen te verbergen.
Ole zei dat het hem speet dat hij
haar lang had moeten laten wach
ten. Bente antwoordde dat ze hier
best gezeten had en nu alleen maar
verlangde, thuis te komen. Ole was
bereid meteen weg te rijden en toen
ze generlei aanstalten maakte van
plaats te wisselen, nam hij haar m
zijn armen en tilde haar op de voor-
ste bank, In het licht zag hij pas
goed hoe bleek en overstuur ze was.
Voorzichtig zette hij haar neer en
streek liefkozend haar japon glad.
Voor ze buiten de stad waren,
sprak hij niet tegen haar, maar hij
zag dat ze nog altijd zeer bedroefd
en rampzalig was.
„Je moet het je niet zo aantrek-
ken", zei hij. ,In ieder geval ging
het niet slechter dan we hadden
kunnen verwachten".
„Ik schaam mij zo", zei Bente.
,.Ik heb het gevoel, dat ik de men-
sen niet meer vrij in de ogen kan
zien. Morgen zal vast de hele stad
het weten en de hele streek. ^Ik
moet aldoor aan vadeflr denken."
Opnieuw kwamen de tranen haar
in de ogen; maar ze drong ze te
rug en schoof dichter naar Ole toe.
„Het is een schande, ik denk
maar steeds aan vader en aan me-
zelf. Ik moest veel meer aan jou
denken. Meende je werkelijk. wat
je in de rechtszaal zei?"
..Natuurlijk Bente. je moet voor
al niet geioven, dat ik de zaak
opgeef." Ole antwoordde spontaan.
zonder zich ook maar een seconde
te bedenken.
..Maar ik moest dat offer niet
van je aannemen. Waarschijnlijk
zul je alles wat je hebt verliezen.
terwille van mij. Het is veel erger
en we staan er veel slechter voor
dan het leek, toen je Enekjer
overnam. En als nu op vaders
naam een smet zal moeten blijven
rusten, als ze hem misschien zul
len stempelen als een bedrieger?
Dan valt de schande terug op mij."
Bente zweeg even, alsof zich
bedacht. ..Ik heb een brief- van
Wilier gekregen", vervolgde zij ten
slotte. ..Eigenlijk moest ik het je
niet vertellen."
..Wat kan Wilier jou te schrijven
hebben?" vroeg Ole.
..Eerst heeft hij 't er over dat hij
er spijt over voelt wat hij Junker
heeft aangedaan. Hij beweert dat
hij Junker behandelde, zoals hi]
meende. dat het beste voor hem
was. Hij zal nooit meer trachten
onze paarden kwaad te doen."
„Dat zou hem ook niet goed be-
komen. Ik heb mijn voorzorgsmaat-
regelen genomen; bij de eerste de
beste poging, die hij doet om mij
te hinderen, wordt hij volkomen
onmogelijk bij alles wat paarden-
sport heet", viel Ole haar in de
rede.
„Ja, maar nu het belangrijkste.
Hij schrijft, dat ik niet het recht
heb, jouw hele toekomst te ver-
woesten en je totaal te ruineren.
En dan doet hij verder een bod,
hij wil je vijf en twintig duizend
kronen geven, als jij afstand doet
van Enekaer. Ik mocht je vooral
niet vertellen. dat hi^ me die brief
geschreven had. maar ik moest je
zien over te halen om met hem te
onderhandelen."
„Je hebt hem toch zeker niet ge-
antwoord?" vroeg Ole.
„Nee, maar ik heb er wel veel
over nagedacht. Als je vijf en twin-
tig duizend kronen kreeg, zou je
toch niet alles kwijt zijn. Dan zou
je zeker wel iets' anders kunnen
vinden."
Je moet niet aldoor „je" zeggen,
je moet nu langzamerhand eens le
ren van „ons" te spreken. Vergeet
niet dat ik je man ben en dat wij
bij elkaar horen", zei Ole.
Een ogenblik zat Bente stil voor
zich uit te staren. „Ja, als we el
kaar uit vrije wil gekozen haden
Ole, en van elkaar hielden", fluis-
terde ze.
Ole hoorde de smartelijke toon
die in haar woorden doorklonk:
snel boog hij zich naar haar toe er.
kuste haar op de wang. „In ieder
geval blijf ik zo lang mogelijk op
Enekaer. En zelfs als het ze inder-
daad zou lukken me er uit te wer
ken, en ze doen alles wat ze kun
nen om dat gedaan te krijgen
gen, dunkt me, dan nog stel ik me
voor dat we samen gaan".
(Wordt vervolgd.)
