Onderwijzers van Nederland protesteren
NIEUWE RECORDCIJFERS
Massabijeenkomst in Utrecht
RADIO
De dreiging der longtuberculose
Wij leven no,g van de steun
MEISJES, LUISTERT EENS!
DERODEPAARDE N
Zei U iets?
Politieke corruptie
in Indonesie?
Sint Nicolaas
Toch blijft de situatie zeer zorgwekkend
NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Maandag 6 December 1948
PAG. 3
PROGRAMMA
Grossier hield porcelain
en aardewerk achter
VOLKSGEZONDHEID
Bezinningsdagen voor
Kerstmis op Drakenburgh
Grote demonstrate tegen
Peron
MOND- EN KLAUWZEER
BEURSGESPREKKEN
Het stadhuis van Stockholm
heeft weer zijn traditionele kerst-
bazar geopend in aanwezigheid
van Prinses Sybille en drie van
haar dochtertjes. De kleine
Margareta Eorss maakt, zwaar
beladen met de bekende
strooien kerstbeelden, een wan-
delingetje over de tentoonstel-
ling.
MISSIE IN MONGOLIe
BEDREIGD S
Missionarissen blijven op
hun posf
FEUILLETON
FAMILIEROMAN VAN MORTEN KOCH
Uit het Deens vertaald
WORDT DE SALARISSTRIJD HERVAT? Dot ligt aan de rege-
ring. Regering bezin U want toegeven kunnen wij niet
het gaat om ons recht. Wanneer we nu berusten zijn we voor de
toekomst ons moeizaam verworven recht kwijt. Hardnekkig en
taai en als het moet langdurig, zal de strijd zijn we accep-
teren>hem als hij ons opgedrongen wordt, want het gaat om
onze eigenwaarde, ons gezin en om de toekomst van ons volk
de inzet is: handhaving van ons recht".
Scherp omlijnd en zorgvuldig ge-
kozen waren de woorden, waarmee
de heer A. C. Zevenbergen, onder
voorzitter van het A.N.O.F. zijn rede
besloot, welke door duizenden on
derwijzers van Nederland met lang-
durige en daverende toejuichingen
werden onderstreept.
Het waren er inderdaad duizen
den, die in weerwil van de zeer on-
gelegen tijd uit gezin en St. Nico-
laasdrukte op Zaterdag 4 December
waren weggeroepen om in Utrecht
te komen protesteren en getuigen
Vo6r de openbare behandeling van
de onderwijzersbegroting moesten
de Nederlandse onderwijzers hun
stem laten horen. Uit de verste
streken vfa ren ze gekomen, uit
Friesland en Limburg, uit Gronin-
gen en Zeeland, honderden en hon-
derden uit Twente. Zo massaal was
de opkomst, dat „Tivoli" de stroom
niet kon verwerken en ook de
Schouwburg gastvrijheid moest ver-
lenen. Het aantal werd op ruim
vierduizend geschat, daarnaast wa
ren er vele gasten-Kamerleden, o.a.
dr. Lucas en Roosjen, vertegen-
woordigers van andere organisaties
en ook de pers was in alle variaties
vertegenwoorftigd.
Openingswoord Wiltschut
„Er heerst deining en onrust, we
moeten getuigen, dat we staan op
ons recht" in een geladen atmos-
feer sprak de voorzitter van het
Kath. Onderwijzers Verbond en
A.N.O.F.-praeses, Willem Wiltschut,
die het congres presideerde. In het
kort zette hij uiteen waarom het
ging: na moeizame onderhandelin-
gen werd in 1946 in de commissie-
Wesselings wel geen volledig rechts-
herstel berelkt, maar met de rege-
ling nam men genoegen, omdat toe-
gezegd werd, dat de salarissen der
onderwijzers voortaan gelijktijdig
en evenredig met die der ambtena-
ren zouden worden gewijzigd, waar-
door aan de onderwijzers een vaste
plaats tussen de ambtenaren werd
verzekerd. Er was een „Godsvrede"
tot stand gekomen, nu dreigt het
gevaar, dat de regering deze ver-
breekt dat de onderwijzers op-
nieuw achtergesteld worden bij de
ambtenaren, dat hun de 2 procent
gratificatie, de jubileumuitkering
en de 5 procent voor salarissen
boven f 3000 zullen ontgaan. Maar
boven de financiele onbillijkheden
staat de vrees, dat het verworven
recht wordt bedreigd.
De heer Bothof spreekt
De directeur van de Ver. Chr.
Onderwijzers, de heer Bothof, zette
uiteen wat in 1946 is overeengeko-
men: niet alleen salarisverbetering
maar voor alles de plaats en het
recht der onderwijzers vtussen de
ambtenaren. „Toen dit bereikt was
hebben we ons zelfs met minder
salaris tevreden gesteld dan dat we
mochten verwachten, we zwichtten
voor het beroep der regering op de
economische toestand".
Handhaving van dit recht is bil-
lijk het kreeg nog een sterkere
basis door de toezegging in de
commissie-Wesselings ontvangen:
dat de wijzigingen in de ambtena-
rensalarissen gelijktijdig en even
redig voor de onderwijzers zouden
gelden. Tegen vastlegging daarvan
in het BezoldigingSbesluit hadden
twee regeringsvertegenwoordigers
bezwaar, tegen de strekking even-
wel niet. Er was geen enkel mis-
verstand op dit punt, anders zou
den de organisaties het rapport nooit
hebben getekend.
Nu wordt aan dit recht getornd.
Elke afwijking is een aantaSting
van de positie der onderwijzers.
Geven ze in enig onderdeel toe, dan
is alles verloren. De Minister van
Binnenlandse Zaken bestrijdt in de
Tweede Kamer publiek deze toe
zegging en ook op audienties wordt
ze ontkend.
Aan de hand van de stukken toont
spreker aan, dat deze toezegging
inderdaad is gegeven. Doch al be-
stond ze niet, dan is het billijk een
gelijke van onderwijzers en amb
tenaren te eisen. De onderwijzers-
organisaties willen af van het ge-
zeur om nu elke maatregel bij de
Minister van Onderwijs om toepas-
sing ook voor de onderwijzers te
DINSDAG 1 DECEMBER
HILVERSUM II, 415 M.
7.00 Nieuws, 7.15 Orkest, 7.45 Mor-
gengebed, 8.00 Nieuws, 8.15 Pluk de
dag, 9.00 Lichtbaken, 9.35 Operette-
muziek, 10.00 Voor kleuters, 10.15
Liederen van Schubert, 10.30 Mu-
ziekcursus, 11.00 Muziek houdt fit,
11.30 Als de ziele luistert, 11.40 Ne
gro Spirituals, 12.00 Angelus, 12.03
Metropole Orkest, 12.30 Weerover-
zicht, 12.33 „Om en Om", 13.00 Het
Nieuws, 13.25 Zang en orgei, 13.45
Kamermuziek, 14.30 Onder ofis, 15,00
Schoolradio, 15.30 Operafragmenten,
16.00 De Zonnebloem, 16.30 Zieken-
lof, 17.00 Na schooltijd, 17.15 Orkest,
17.30 Lang zullen ze leven, 17.45
Mariagezangen, 18.10 Sportpraatje,
18.20 Grace Moore, 19.00 Nieuws,
19.15 Enny Mols- de Leeuwe, 19.30
Dit is leven, 20.00 Nieuws, 20.05 De
gewone man, 20.12 „Tartuff'e" van
Moliere door de Toneeigroep „Co-
media", 22.37 Aetualitelten, 22.45
Avondgebed, 23.00 Nieuws, 23.15
Concertgebouworkest.
HILVERSUM I, 301 JVL.
7.00 Nieuws, 7.30 Harmoniemuziek,
8.00 Nieuws, 8.15 Amusementsmu-
ziek, 9.00 Concert voor klarinet van
Mozart, 9.30 Aubade, 10.15 De Speel"
doos, 10.50 Voor kleuters, 11.00 „Soft
and Sweet", 11.30 De Wekker, 12.UU
Piano en trio, 12.30 Weerpraatje,
12.33 Weens programma, 13.00 Het
Nieuws, 13.20 Dansorkest, 13.50
Charles Trenet, 14.00 Met naald en
schaar, 14.30 Matinee, 16.25 The Hill
Billies, 16.40 De Schooibei, 17.0U
Kinderkoor, 17.30 Orgel, 18.00 Het
Nieuws, 18.15 Piano, 18.30 Voor de
Ned. Strijdkrachten, 19.00 Kadio-
kinderverhaal, 19.10 Orkest, 19.15
Muziekjournaal, 20.00 Nieuws, 20,15
Bcmte avond, 21.30 Verzoekplaten,
22.30 Zang en samenspel, 23,00 Het
Nieuws, 23.15 Avondconcert.
vragen. Daarom eisen ze bij de eer-
ste slag in dit conflict de laatste
cent op. Hun recht moet worden
erkend. „Elk tussenvoorstel is on-
aanvaardbaar, we dulden geen ach-
terstelling". Dit betoog,- herhaalde-
lijk door minutenlang applaus on-
derbroken, eindigde met de woor
den: „Eist de economische toestand
van ons land dat we sober moeten
gaan leven, goed, maar dan alien;
we vragen God om de kracht daar-
toe en dat Hij de veerkracht van
ons volk beware, maar we verzetten
ons met alle krachten tegen onrecht
ons door mensen aangedaan."
Rede Zevenbergen.
Na het principiele en diep-ern-
stige betoog van de woordvoerder
der Chr. Onderwijzers kwam de
voorzitter van het Ned. Onderwij
zers Verbond, de heer Zevenbergen,
aan het woord. „In 1946 streden we
om te krijgen wat we niet hadden,
nu om te houden wat we hebben,
onze rechtspositie." Hij ging na wat
er na 1946 is geschied en formu-
leerde zijn bezwaren gelijkluiend
aan die, welke de heer Wiltschut
had opgenoemd. Ook hij besprak 't
antwoord van de Minister van Bin
nenlandse Zaken, noemde het on-
toelaatbaar en de dood voor elk ge-
organiseerd overleg. Men tracht de
onderwijzers te verdringen van de
verworven plaats. Het A.N.O.F.-be-
stuur hoopte de strijd binnenkamers
te houden, maar als de tekenen niet
bedriegen, zal het een publieke ac-
tie moeten worden met een beroep
op het gehele*volk, de pers, en de
Centrales, want elke o-vereenkomst
in georganiseerd overleg is dan in
gevaar. Aan de Tweede Kamerleden
wordt verzocht het proces-verbaal
en notulen op te eisen, zoals die in
1946 werden opgemaakt, dan kan
het antwoord van de minister op
de juiste waarde worden getoetst.
Met de in de aanhef geciteerde
woorden eindigde hij zijn betoog.
De vergadering nam daarop een-
stemmig een motie aan, waarin de
situatie wordt uiteengezet, de grie-
ven worden neergelegd, de eisen
geformuleerd met name de 2 pqt.
en de 5 pet, en de jubileumpitke-
ring en met nadruk: de gelijktijdige
en evenredige regeling met de
ambtenaren.
De grossier in keramische artike-
len uit Haren (Gr.) M. D„ stond
Vrijdag terecht voor de tuchtrechter
van de prijzen in zake het achter -
houden van grote partijen porcelein
en aardewerk. Voorts heeft ver-
daehte zich schuldig gemaakt aan
koppelverkoop en prijsverhoging.
Een voorraad steengoed ter waarde
van f 94.990.werd aanvankelijk
in beslag genomen. Verdachte werd
veroordeeld tot een geldboete van
f 10.000.Op een deel der voor
raad ter waarde van f 42.000.werd
gerechtelijk beslag gelegd.
Nog eenmadl Sint Nicolaas.
Tenslotte is het vandaag, 6 De
cember, de werkelijke jeestdag
van de echte Heilige volgens de
liturgie van onze Moeder de
H. Kerk en daar komt alles, wat
we nu pas achter de rug hebben
toch vandaan. Sint is een alge~
meen erkende heilige, zij het
dan in dit geval met een kleine
letter. En daarom is het toch
goed, dat, beter dan dikwijls nog
het geval is, aan de mensen
voor gehouden wordt, dat niet
v ij j, zoals velen nog altijd den-
ken, maar z e s December de
jeestdag van Sint Nicolaas is.
Het is overigens merkwaardig
dat dit feest zo algemeen wordt
gevierd, behalve door de lui van
ds. Zandt, die er alleen maar
een „paepse stoutigheid'' in zien.
En het is verheugend, dat de vie-
ring van het Sinterklaasfeest
zich niet alleen zo sterk hand-
haaft, maar ook uitbreidt. Dit
jaar viel dat sterk op. Sinter-
klaas is zo algemeen geeerd en
gewaardeerd, door alle groepen
en standen en partijen, dat hij
eigenlijk kan gelden als de
schutspatroon van de d o o r-
braak! Dat had Oom Wullem
Schermerhorn indertijd nou nog
'ns moeten weten
Terwijl de Belgische textielindustrie met werkloosheid te •kampen
heeft, hebben de Nederlandse textielfabrieken een schreeuwend
tekort aan arbeidskrachten. Van ver in de omtrek worden de
arbeiders en arbeidsters naar de industriecentra gehaald. Tege-
lijkertijd worden in Twente nieuwe spinnerijen en weverijen
gebouwd. De in aanbouw zijnde spinnerij van Van Heek Co.
te Enschede.
BAT A VIA, 4 Dec. (Aneta).
Het Bataviase „NieuwsbIad" van
heden schrjjft onder de titel „do-
delSjke blamage", dat het berich-
ten uit Djogja ontvangt „aan wel-
ker juistheid wij in geen enkel
opzicht vermogen te twijfelen".
Deze berichen komen hierop neer:
„a. dat een of meerdere lieden,
die annex zijn dan wel tot voor
korte tijd annex waren aan de
Commissie voor Goede Diensten,
voorbesprekingen voerden met de
allerhoogste' republikeinse rege-
ringspersonen, vlak voordat het
Amerikaanse lid der commissie,
Cochran, zijn aparte voorstellen aan
deze zelfde ergeringspersonen voor-
legde;
b. dat bij deze voorafgaande be-
sprekingen door bedoelde aan de
C. v. G. D. verbonden persoon of
personen nauwkeurige instructies
verstrekt zijn aan republikeinse re-
geringspersonen en hun medege-
deeld is, wat zij Cochran moesten
antwoorden. opdat „zij zich niet
zouden binden";
c. dat Cochran hoogstwaarschijn-
lijk volslagen onbekend was met
deze demarches van een of meer
dere leden van de staf van de C. v.
G. D.
Het ^Nieuwsblad" schrijft, ,,hier
onthult zich een politieke corruptie
met zulk een verschrikkelijke ach-
tergrond en strekking, dat men in
de .geschiedenis tevergeefs zoekt
naar een parallel".
,,Het is .duidelijk, dat de atmos-
feer. waarin de C. v. G. D. heeft te
werken op verbijsterende wijze ver-
troebeld is", aldus dit Nieuwsblad,
dat spreekt van „dodelijke blama-
ga" voor de ganse commissie.
Men is het erover eens, dat na
de oorlog, ondanks de reeds inge-
trede verbetering der voeding, het
aantal nieuwe gevallen van tuber-
culose schrikbarend hoog is, veel
hoger dan voor de oorlog. Het heeft
weinig zin om in te gaan op de oor-
zaken dezer stijging; voor de leek
is het voldoende op twee dingen te
letten: zo te leven dat de ziekte zo
weinig mogelijk vat heeft op het
lichaam, en in gevallen dat \men
twijfelt of misschien een infectie
plaats heeft gevonden, zo snel mo
gelijk doelmatige hulp te zoeken.
Reeds vroeger hebben we gewe-
zen op de beste middelen om tuber-
culose te voorkomen: licht. lucht,
zindelijkheid, doelmatige voeding en
geregeld leven, dus leven volgens 'n
tamelijk vast schema, waarin vol
doende plaats is ingeruimd voor
rust.
lets anders is de vraag, wanneer't
ntd heeft om te trachten zekerheid
te Icrijgen of er tuberculose is ont-
staan of niet, Het is natuurlijk uit
de boze om te bezorgd te zijn: men-
sen die zo laezorgd zijn dat ze in
een voortdurende angst leven, zullen
eerder in lichamelijk slechte condi-
tie geraken, dan minder pietluttige
broeders en zusters. Maar een nor-
male. goede waakzaamheid is wel
gebjjden.
Die waakzaamheid is op de eerste
plaats gewenst, wanneer men gere
geld of nu en dan in aanraking
komt met lijders aan open tubercu
lose. Wanneer deze lijders de nor-
male voorzorgen, die men hen in
Sanatorium of op het Consultatie-
bureau heeft bijgebracht, in acht
nemen, leveren ze geen gevaar op
voor besmetting. Zijn ze echter slor.
dig en zorgeloos, dan zijn ze een
gevaar voor hun omgeving, en dan
staat die omgeving voortdurend
bloot aan besmetting,
Maar ook andere mensen, die niet
in de omgeving van tuberculose-pa-
tienten ieven, lopen het gevaar om
bij toeval besmet te worden, b.v.
door mensen die zich nog niet be-
wust zijn, dat ze aan tuberculose
lijden door omgang met tuberculeus
vee en dergelijke.
We kunnen gerust zeggen, dat er
enige verschijnselen zijn, die de lij-
Traditiegetrouw zullen van 21 tot
24 December a.s. op het Katholiek
Gemeenschapsoord „Drakenburgh"
enkele dagen van geestelijke bezin-
ning en culturele verdieping gehou
den worden ter voorbereiding van
Kerstmis. Het programma bevat een
reeks beschouwingen over 't myste-
rie van Christus' komst op aarde.
Het hoofdthema wordt omgeven
door voordracht en over verwante
onderwerpen, zoals de Oosterse Ico-
nografie, de Kerstlitteratuur etc.
Instrumentale muziek. koorzang
en declamatie completerefi het veel-
zijdige Kerstprogramma.
De deelnemers(sters) vertoeven
gedurende deze dagen' als interne
gasten op het landgoed van de
Stichting. Belangstellenden van alle
gezindten zijn welkom.
Yoor nadere inlichtingen wende
men zich tot het secretariaat van de
Stichting, Gemeenschapsoord „Dra-
kenburgh" te Baarn.
der eraan verdenking op longtuber
culose moeten bijbrengen. In de
eerste plaats is er natuurlijk de
boest, hetzij een droge hoest, hetzij
een met opgeven. De practijk wijsit
uit, dat in het begin niet alle tuber-
culose-patienten slijm opgeven, dus
dat ook een droge hoest van tuber-
culeuse oorsprong kan zijn. En nu
is natuurlijk een hoest van een paar
dagen. na kouvatten of de bekende
rokershoest niet verontrustend.
maar een hardnekkige hoest geeft
te denken.
Een ander verschijnsel is het vrij
plotselinge vermageren. Vaak is de
eetlust gestoord, maar lang niet al
tijd: heel vaak vindt bij beginnende
tuberculose de vermagering plaats
„zonder reden".
Minder veel komen voor: ver-
moeidheid. nachtzweet, pijnen in de
borstkas, en niet te vergeten koorts,
vooral tegen de avond.
De temperatuurverhoging kan dan
vrij gering zijn maar is, in vele ge
vallen reeds te vermoeden aan de
koortsachtige blosjes van de patien|.
Komen deze verschijnselen voor,
vooral wanneer meer dan een ver-
BUENOS AIRES, 4 Dec. (Reuter)
Meer dan duizend personen hebben
gisteravond te Buenos Aires gede-
monstreerd tegen Peron. De me-
nigte werd door de politie verspreid
nadat schoten waren gehoord en
vechtpartijen waren uitgebroken.
Er zijn verscheiden arrestaties ver-
richt.
De demonstranten hadden een op-
tocht gevormd na afloop van een
verkiezingsvergadering van de ra-
dicale partij. De optocht trok door
de hoofdstraten van de stad naar
het hoofdkwartier van de Peronis-
tische partij, waar het incident
plaats vond.
X/ANDAAG LOOPT welhaast
iedereen in Nederland rond
met een blij gezicht en heejt in
zijn hart een opgewekt en dank'
baar gevoel. De verrassingen die
de goede heilige man uit Spanje
hem gisterenavond oj vanmor-
gen heejt gebracht, hebben een
prettige stemming gewekt. Ver"
rukte kinderstemmen hebben
weerklonkeh en ouderen heb
ben genoten van de jijne en
lieve attenties die hun werden
bewezen. Wat is een dag als
vandaag van grote waarde voor
ons gezins- en jamilieleven, voor
de eensgezindheid en liefde! Dat
is wel het prachtigste geschenk
dat wij elkander kunnen geven
Laten we juist dat waarderen!
MARCUS
sehijnsel tegelijk geconstateerd
wordt, dan is een bezoek aan de
arts of aan het consultatiebureau
voor tuberculose zeer gewenst, al
ware het maar ter geruststelling.
Over de plaatselijke regeling dier
consultatiebureaux kan de wijkzus-
ter van het Wit-Gele Kruis u in-
lichten.
Overdreven bezorgdheid is na
tuurlijk verkeerd, maar iedereen
moet op zich en zijn omgeving acht
geven. om het bedroevende cijfer
van tuberculose naar beneden te
krijgen. En de methode is: tijdig ze
kerheid verwerven. W.G.K.
De Directeur van de Prov. Ge-
zondheidsdienst voor Dieren in Nd.-
Holland, D. Rempt, schrijft ons:
In Belgie heerst mond- en klauw.
zeer in vrij hevige mate en zo ge-
leidelijk komt het ook over Neder
land. In Zuid-Holland en Utrecht
zijn reeds meerdere gevallen gecon
stateerd en nu in de laatste 14 dagen
werden er in 8 verschillende plaat-
sen gevallen van mond- en klauw-
zeer vastgesteld in onze provincie
Noord-Holland.
Het betreft voornamelijk niet-
geente dieren. Maar ook runderen,
waarbij de laatste enting langer dan
zeven maanden geleden werd ver-
richt, worden aangetast.
Het duurt reertien dagen voor een
rund. dat ingespoten is met mond-
en klauwzeer-entstof, de grootst mo-
gelijke onvatbaarheid bezit. Daar
dienen de veehouders dus wel dege-
lijk rekening mee te houden.
Het mond- en klauwzeer is een
grillige ziekte en dikwijls is het to-
taal onverklaarbaar hoe en waarom
het in een bepaalde koppel uit-
breekt, en soms zelfs midden in de
winter, dus in de staltijd.
DE MARSHALL-HULP blijft voor Nederland gelukkig niet zon-
der resultaat. Op economisch gebied is het althans een ver
heugend verschijnsel, dat verschillende nieuwe hoogte-records
kunnen worden geboekt. Deze ontwikkelingstendens mag niet
worden onderschat, omdat wij het in ons land nu eenmaal van
een grotere productie en een hogere uitvoer moeten hebben.
Alleen deze twee factoren kunnen tot een grotere welvaart bij-
dragen.
Nu blijkt het algemene productie-
indexcijfer voor de Nederlandse in-
dustrie in September 1948 tot 116
(basis 1938: 100) te zijn gestegen,
tegen 96 in September 1947. Hier-
mede is een nieuw record bereikt.
Hetzelfde geldt voor onze export.
De uitvoer steeg in October 1948
tot f 307.9 millioen, tegen f 217.3
millioen in October }947. Door deze
sterk gestegen uitvoer werd onze
invoer voor 64.2 pet. ged.ekt door de
uitvoer, tegen 57.1 pet. in 1947.
Er zijn nog enkele factoren, waar-
op wij hier de aandacht willen ves-
tigen en dat zijn de stijgende steen-
kolenproductie en de hogere ruwe
olieproductie.
In October 1948 leverden de Lim-
burgse mijnen 932.300 ton steenkool
op. De gunstige ontwikkeling blijkt
uit de volgende vergelijkende cij-*
fers, waarbij tevens valt op te mer-
ken, dat wij het vdoroorlogse pro-
ductiepeil. nog niet hebben bereikt.
In 1938 bedroeg de gemiddelde
maandproductie 1.124.000 ton, terwijl
de ontwikkeling na de oorlog als
volgt was: 1945: 425.000 ton gemid-
deld per maand; 1946: 693.000 ton;
1947: 842.000 ton en 1948: 916.400 ton.
Een verdere verhoging blijft hier
dus dringend gewenst.
De ruwe olieproductie, welke in
Nederland voor de oorlog nog niets
te betekenen had, is reeds gestegen
tot 44.710 ton in Juli 1948 tegen
15.185 ton in Juni 1947.
Naast de industriele productie is
't ook verblijdend, dat de landbouw
dit jaar, mede dank zij de gunstige
weersgesteldheid, recordoogsten te
zien heeft gegeven, welke voor 5
producten reeds het vooroorlogse
niveau heeft overtroffen, o.m. voor
wintertarwe met een percentage van
105 (v.j. 70) en de consumptie-aard-
appelen met 132 (v.j. 109).
Boven onze stand.
Bij dit alles mogen wij evenmin
uit het oog verliezen, dat het han-
delsverkeer met Indonesie reeds
dusdanig is gestegen, dat de handels-
balans aldaar in evenwicht is voor
1948, terwijl ook het wederzijds
handelsverkeer met Nederland be-
langrijk is toegenomen.
,Wij mogen ons gelukkig prijzen,
dat op velerlei gebied de stijgende
lijn zich blijft voortzetten en voort
durend nieuwe hoogterecords ge
boekt worden. Een en ander is drin
gend noodzakelijk. daar de feitelijke
economische situatie nog steeds zeer
zorgwekkend is.
Wij kampen met een zeer groot
te kort op onze betalingsbalans, het-
geen erop wijst, dat wij meer ver-
bruiken dan produceren. Ook de
Minister van Economische Zaken
heeft er dezer dagen in zijn Memo-
rie van Antwoord aan de Tweede
Kamer uitdrukkelijk op gewezen,
dat de economische positie van Ne
derland slechter is dan veelal wordt
aangenomen en dat moet worden
ander blijkt dan wel heel duidelijk,
hoe zorgwekkend de situatie in
Nederland is en hoe moeilijk ofBos-
baar deze is.
Het is echter wel zaak bij al onze
gerechtvaardigde verlangens toch
steeds te bedenken, dat wii in Ne
derland nog van de steun i%ven.
Daarom is het des te meer ver
heugend, dat de stijgende lijn van
de productie en export in Neder
land nog niet tot staan is gekomen.
Er zal echter nog een zeer be-
langrijk verder herstel nodig zijn -
alvorens wij zonder buitenlandse r
hulp het huidige welvaartspeil in
Nederland zullen kunnen handha-
gewaakt tegen een te hoog opvoeren
van de consumptie. Wij leven, vol
gens de minister, nog steeds boven
onze stand, en daardoor sluit de be
talingsbalans niet. Ons welvaarts
peil ligt nog te hoog en wij kunnen
dit niveau alleen handhaven, dank
zij de buitenlandse hulp, dank zij
de goederen, welke wij via het j
Marshall-plan ten geschenke krij
gen.
Hierbij zullen wij echter moeten
bedenken, dat wij niet altijd leentje
buur kunnen blijven spelen. Het
Marshall-plan is van tijdelijke aard
en daarna zullen wij weder geheel
op onszelf zijn aangewezen.
Het is niet opwekkend en het stelt
teleunt als wij de minister van eco
nomische zaken horen verkondigen,
dat de grondslag onzer volkshuis-
houding een zeer wankele js en de
economische situatie grote gevareii
in zich sluit. Zonder de Amerikaanse
hulp zou het Nederlandse economi
sche leven, aldus de minister, zich
thans in een ernstige crisis hebben
bevonden.
Moeilijk oplosbaar probleem
Wij leven dus in Nederland nog
op een te grote voet, ons welvaarts
peil en ons levensniveau ligt nog
te hoog. Dit te moeten constaterep
is niet prettig; vooral niet wanneer
men anderzijds het stemgeluid hoort
van de K.A.B. over de loon- en
prijspolitiek. Van deze zijde wordt
er juist op gewezen, dat het bestaan
van de arbeiders en bedienden reeds
minimaal is en dat dit niet verder
bedreigd mag worden. Onder geen
beding, aldus lezen wij. verslechte-
ring van de positie der werkers,
daar kan niets meer van af.
Wij zullen de laatste zijn om dit
tegen te spreken. doch uit een en
SHENPA (Mongolie) K.N.P.
De stad Paotow, eindpunt van de
spoorweg die van Mongolie via Pe
king naar Tientsin loopt, is zonder
slag of stoat in communistische
handen gevallen. Het gebied om
deze stad' telt 30.000 katholieken en
wordt thans door de roden beheerst.
De Belgische Scheutist, mgr. Van
Melckebeke. Bisschop van Ningsia,
en de zes Belgische en Nederlandse
Scheutisten, die met hem te Shenpa
verblijven, verwachten de commu-
nisten ieder ogenblik. Reeds heb
ben zij hun voorzorgen genomen,
doch zij zullen bij de katholieken
in hun gebied blijven. De rest van
het missiepersoneel, priesters en
zusters. zullen met 12 vrachtauto's
en een jeep 200 KM door de
woestijn reizen om naar de Mon-
goolse stad Ningsia te gaan. Deze
wordt verdedigd door Gouverneur
Ma Hong Hoei. Ook zal de katho-
lieke missie de protestantse zende-
lingen en hun gezinnen uit dit ge
bied evacueren. De uittocht van de
bqvolking zal zeer waarschijnlijk
op een ramp uitlopen; de winter is
reeds ingetreden en de koude is
uiterst fel.
C A/ nu jongens",
zegt de jujjrouw,
allemaal je ogen
dicht, we gaan bid
den!" Stijj gaan - de
ogen dicht, zeljs die
van. Jan (recht op de
foto) al kun je wel
aan zijn olijke snuit
zien, dat ie't ook wel
eens vergeet. Alleen
'kleine Pieter, op de
scho'ot van de juj
jrouw, is gedispen-
seerd! Wie die juj
jrouw is? Goed gera-
den! Natuurlijk een
onzer gezinsverzorg-
sters. Wij alien ken-
nen ze, die jrisse
vrolijke meisjes, die
elke dag over stad en
dorp uitzwermen om
in vele gezinnen de
taak van moeder te
verlichten, als de zor-
gen haar te machtig
dreigden te worden.
Vroeger waren ze
nog een bezienswaar-
digheid, thans zijn ze
al ingeburgerd, horen
bij het stadsbeeld.
Maar goed ook, want
de gezinsverzorgster
heejt graag zo weinig
mogelijk bekijks, ze
timmert niet langs de
weg, ze doet haar
werk in alle stilte,
werkt niet voor loj
en bedankjes, is blij
als moeder weer haar
plaats aan tafel kan
innemen en zij haar
taak tot een gelukkig
einde heejt gebracht.
Ik schreej daar juist:
ze doet haar werk in
alle stilte. O, o hoe
kon ik dat schrijven;
die kwinkelerende
vogeltjes stil? U moet
ze in de diverse keu-
kentjes bezig horen!
Kan het ook anders?
Dit mcoie werk is
slechts te doen met 'n
grote brok liefde en
een flinke lepel met
humor! Die twee
samen geven een blij
gemoed.
Geen wonder dus
dat vele flinke vrolij
ke meisjes zich ge-
roepen voelen de ge-
lederen van het leger
gezinsverzorgsters te
sluiten. Meisjes uit
alle standen, ja zelj:
meisjes die zich reeds
sen maatschappelijke
oositie verworven
hebben, bijvoorbeeld
die onderwijzeres die
zich onlangs kwam
melden- Want als we
eens heel even heel
ernstig worden, en
diepdiep nadenken,
dan zijn we hier op
aarde om hier en ook
hiernamaals gelukkig
te worden. Dat zullen
we echter nooit hele-
maal zijn als we al
leen aan ons zelj
denken. en anderen
alleen laten ploete
ren. Nee. 'meisje, we
moeten het samen
doen, samen gelukkig
worden, samen trach
ten het hoojd boven
water te houden. We
zijn nu eenmaal alle
maal verantwoorde-
lijk voor de brokken,
want wie maken de
tijdgeest, wie maken
de maatschappij? Wij
allemaal!
Daarom zijn onze
gezinsverzorgsters 't
iiefst in gezinnen,
waar zij het meest
nodig zijn. Of dacht
u dqt ze bang waren
om de handen vuil te
maken? Gisteren nog
ving ik de volgende
schampere uitlating
op: Gezinszorg? Die
komt alleen als je
huishouden in de
soep ligt! Niks hoor!
Want dan is ze veelal
te laat! De gezinszorg
wil juist in gezinnen
van alle rang en alle
stand! algeheel
deraillement voorko-
menvoorkomen is
hier beter dan gene~
zenDat zij thans nog
alleen in erge nood~
gevallen Jxulp kan
bieden, komt omdat
er nog altijd te wei
nig meisjes zijn. Het
ideaal van de Ge
zinszorg is namelijk:
op iedere 1000 zielen
een gezinsverzorg
ster. Opmerkelijk is,
dat het platteland het
meeste meisjes levert
em dat uit plaatsen,
waar Gezinszorg zelfs
broodnodig is, zeer
weinig krachen ko
men. Kom stadsmeis-
je, die dit leest, over-
weeg eens oj dit zo
schone werk ook
voor jcu iets is.
Bedenk, dat je het
geluk niet vindt door
het te zoeken, doch
door het te geven.
98. Willers toon was
hartelijk, hij was een knappe man
en had op dat ogenblik iets zeer
innemends.
„Nu zal ik u eens voor altijd ant
woorden: neen, neen, en nogmaals
neen," kwam Ole scherp. ,.Ik wil
Enekaer niet verkopen en wij zijn
niet bang voor Munks goede naam.
Indien iemand trachten wil. een
smet op die naam te werpen, dan
zullen we hem wegens laster aan-
klagen."
,,En u bent ook niet bang voor
uw vader?" fluisterde Mejrup, die
vlak voor Ole was komen staan.
„Evenmin voor mijn vader. Ik heb
al eerder gezegd dat ik geen ver
dere insinuaties met betrekking tot
mijn vader duld." zei Ole, Mejrup
strak aanziend. De agent sloeg de
ogen neer. Zijn magere gezicht ver-
trok krampachtig, hij stond op het
punt, een scherpe opmerking te ma
ken, maar bedwong zich.
..Dan gaan we maar," zei Wilier
razend. „Het is nu de laatste keer,
dat ik u dit aanbod doe. In de toe
komst moet u niet verwachten dat
we u ook maar in enig opzicht zul
len sparen."
„Ik zou lust hebben heel wat over
u en mevrouw Zita te zeggen;
maar ik wil volstaan met u uit te
laten," antwoordde Ole bedaard, de
deur openend.
„Ben je werkelijk helemaal niet
bang?" vroeg Bente toen Ole weer
binnenkwam.
,.Nee. absoluut niet," antwoordde
Ole. ,.Ik geloof vast en zeker dat
je vader een eerlijk man was."
,,Ik ben zo blij dat je dat zegt,
Ole, Maar hoe moeten we hem red
den en hem de schande besparen.
Je hebt gisteren Frandsen gespro-
ken. Is hij iets te weten gekomen?"
„Heel weinig, Bente. Hij zoekt
een zekere Reimers, de man zelf
heeft hij nog niet gevonden. maar
wel een spoor van hem. Van Hov-
mand hebben we niets meer ge
hoord. maar hij is bezig. Reimers
zit in het buitenland en ik geloof,
dat Hovmand hem zoekt."
„Ik begrijp niet wat er met die
Hovmand is. Hij kijkt me aan of
hij van me houdt. Waarom weet
ik niet; maar ik heb het gevoel dat
hij me zal helpen als hij kan," zei
Bente. met verstrooide blikken de
tuin inkijkend.
..Daar ben ik ook van overtuigd,
Bente. en ik zelf zal eveneens mijn
uiterste best doen," antwoordde Ole.
haar toeknikkend. Hij meende re
den tot hoop te hebben; maar daar
van wilde hij Bente nog niets zeg
gen.
..Als het geluk je nu maar gun-
stig is, Ole. Maar laat ik je nu
eerst bedanken. Je weet niet half
hoe blij ik met mijn nieuwe cos-
tuum ben. Het zit schitterend, Ole,
en vind je ook niet dat het me
goed staat?" Coquet keek ze hem
aan.
..Het kleedt je magnifiek. ant
woordde Ole, haar van het hoofd
tot de voeten opnemend.
..Ik hoop dat je niet beleedigd
zult zijn als ik je een zoen geef."
Bente voegde de daad bij het woord
en sloeg haar armen om Ole's hals
en kuste hem op de wang.
„Je bent toch niet boos?" vroeg
ze, haar armen nog om zi.in hals
geslagen. Ze wendde hem de rode
kant van haar gezichtje toe, maar
hij zag haar in de ogen. die hem
nog nooit zo mooi toegeschenen
hadden.
„Nee, ik ben niet boos, integen-
deel," zei hij glimlachend.
..En je bent ook niet boos, dat je
naar Stockholm moet?"
„Ik verheug er me nu nog meer
op dan eerst," verzekerde hij haar.
„Ik verlang er naar te vertrekken."
Die eigen middag werd Junker op
transport gesteld. Ditmaal moest 't-
paard de reis alleen maken. Jorgen
moest met Top en Sara naar Ko-
penhagen. en Mikkel zou de leiding
hebben over de werkzaamheden
thuis.
Ole en Bente gingen zover met
Junker mee en zorgden a® voor dat
het paard voldoende eten en drin-
ken had en dat het bem aan niets
zou ontbreken gedurende de lange
reis. Het kostte Bente moeite, af-
scheid te nemen van Junker. Drin
gend had ze gevraagd, Junker te
mogen wegbrengen. Ole echter wil
de er niets van horen. hij vond het
veel te vermoeiend voor haar.
De volgende ochtend vroeg ver-
trokken ze samen per auto van
Enekaer, en kwamen. na een uit-
stekende reis, 's Woensdags te
Stockholm aan. waar ze hun intrek
namen in een e^ste klasse hotel,
waar Ole twee kamers had besteld.
Ieder had z'n eigen kamer hij
wist dat Bente het zo wenste:
HOOFDSTUK XXVII
De volgende ochtend was Ole al
vroeg bij de hand, hij had een wan-
deling willen maken voor Bente
opstond; maar tot zijn verwonde-
ring zag hij haar in een hoek van
de ontbijtzaal zitten, toen hij be
neden kwam. Ze keek hem lachend
aan, haar heldere, grijze ogen schit-
terden na de goede nachtrust, klei
ne, bruine krulletjes vlijden zich
tegen haar blanke hals.
Ze maakte het ontbijt voor hen
beiden in orde en smeerde de brood-
jes en boterhammen voor Ole. Vol
gratie bewoog ze haar handen; ze
waren zo klein en goedgevormd,
niet zacht en week, het stempel
dragend van haar werken met de
paarden, maar toch welverzorgd en
mooi. (Wordt vervolgd.)
