RADIO Fout op de kaart geen oorzaak van de Prestwick-ramp Geestelijke Volksgezondheid in nieuwe banen „Ogen-banken", uitkomst voor blinden GRIEP! NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Woensdag 19 [anuari 1949 PAG. 3 Artsen verklaren de tragiek der vertraagde hulp Zei U iets Even geniaal De schilder Goedvriend wordf 70 jaar Motorrijder verongelukt als eenvoudig Geeft geen apenootjes aan kleine kinderen Koningin ontving nieuwe ambassadeur Nederland wil via Mauritius vliegen Debat over Indonesië 24 uur uitgesteld Zilvervloot bleek smokkelvloot te zijn Teraardebestelling Wethouder v. d. Wall De fooi voor taxi-chauffeurs Gouden uurwerken gesmokkeld Ijsveld voor Lemmer Paus prijst Marshall-hulp 500 Hongaarse kinderen naar hun land terug WEERSVERWACHTING Kerk-vervolging Feuilleton IK WAS ACHTER HET IJZEREN GORDIJN te 23.16 uur was gemaakt, luidend: „Er staat op startbaan 26 een krach tige wind-stroming", verklaarde Leslie dat het de indruk maakte, dat het woord „stroming" was ge schreven op een plaats, waar was geradeerd. Mej. Onions verklaarde dat, toen de boodschap door de controleur werd uitgezonden, hij het woord „zijwind" gebruikte, doch het veranderde in „stroming"; zij had de verandering aangebracht op het tijdstip, dat de controleur zijn wijziging gaf. Zij verklaarde verder dat, toen zij de woorden „brandweer pa raat" van het vliegtuig ontving, zij deze woorden neerschreef, ze uit veegde en ze daarna weer neer schreef. Het was de gewoonte raderingen en verbeteringen aan te brengen op de wijze, zoals deze hadden plaats gevonden. DE PRESIDENT van het hoi te Ayr, dat een onderzoek instelt naar de ramp van de „Nijmegen" bij Prestwick, verklaarde Dinsdag, dat het hof de bedoeling heeft Woensdag het vliegveld en de plaats van het ongeluk te inspecteren. De heer G. J. Ma- louin verklaarde, dat het geen twijfel leed, dat Parmentier een redelijk goede kennis had van het gebied van Prestwick. Hij verwierp het denkbeeld, dat de fout op de kaart het ongeluk tot gevolg had. Parmentier had ter vermeerdering van zijn ken nis van het gebied van Prestwick nog een aantal aanvullende instructies gelezen. Hij zou nooit de fout gemaakt hebben op een hoogte van 45 voet te rekenen, terwijl de werkelijke hoogte van het betreffende punt op de kaart 450 voet was. KATHOLIEKE STEWARDESS SPRAK ONVERSTAANBAAR Dr. Arthur Moreland Brown, arts in het ziekenhuis te Kilmar- noch, zeide, dat hij om 1 uur 15 in de ochtend van 21 October door Prestwick was opgebeld, waar de vliegramp had plaats gehad. Een kwartier later wa ren een dokter, genaamd Her, drie artsen van het ziekenhuis, een verpleegster en een me disch student in een ambulance vertrokken. Door de mist kwa men zij pas om 2 uur 15 aan. Zes personen leefden nog. Aan hen werd medische hulp ver leend. Twee vrouwen, van wie een de stewardess was, wer den naar het ziekenhuis te Kil- marnoch overgebracht. Van de laatste was niet na te gaan welk geloof zij had. Zij had slechts Nederlands gesproken. Indien men gewe ten had dat zij Rooms-Katho- liek was had men zeker een geestelijke kunnen laten ko men, aldus getuige. Een andere dokter was vijf minuten over half twee door 'n boer van Tarbollen opgebeld, die hem mededeelde, dat er een vliegtuig neergestort was en er gewonden over het veld verspreid waren. Hij was toen met negen per sonen vertrokken en wel in twee auto's, een ambulance wagen en een auto, die instru menten en andere nodige din gen vervoerde. Zij waren onge veer een kwartier na het tele foongesprek vertrokken. Een derde arts, dr. William Kennedy van Tarbolton zeide, dat hij gewekt was door een sterk ge luid van een vliegtuig. Er was een krachtig wit licht te zien geweest. Zijn assistent deelde later mede, dat er een vliegtuigongeluk had plaats gehad. Dr. Kennedy was met zijn assistent naar het neerge storte vliegtuig gesneld. Hij had hier injecties aan gewonden gege ven. Aan Malouin van de K.L.M., werd later door de vertegenwoordiger van het Britse ministerie voor de burgerluchtvaart Leslie gevraagd of hij van mening was dat met het oog op de verandering in het weer een speciaal weerbericht naar het vliegtuig had moeten worden ge zonden. Kapitein Malouin beaamde dit; het toenemen van de bewolking had het uitzenden van een speciaal rapport gerechtvaardigd. In antwoord op de vraag van Leslie; „Zou u een weinig ongerust zijn geweest, indien u een zicht- landing had moeten uitvoeren op startbaan 26, terwijl de hoogte van het wolkendek 96 meter bedroeg?" verklaarde Malouin: „Indien ik dat geweten had, zou er geen poging om op startbaan 26 te landen zijn gedaan". Margaret Onions, bedienster van de radio van het vliegveld in de nacht van de ramp, getuigde over het voorkomen van een radering in haar logboek, waarin de gesprek ken met de vliegers worden vast gelegd. Sprekend over een aante kening, welke in de bewuste nacht Hoeveel mensen zouden er ge profiteerd hebben van de wel daad van minister van den Brink om, nogwel veertie dagen lang, textiel te kopen zonder punten? Heel Nederland loopt op de koopjes en al is niet alles goud wat er in de etalages blinkt, er is toch wel menig koopje te ha len gewééstwant het mooi ste is er na de eerste dagen na tuurlijk al uit. Noordholland heeft zich niet onbetuigd gela ten en met alle respect voor de zakenmensen op de dorpen, er was natuurlijk een grote trek naar de stad. De treinen liepen vol, de bussen puilden uit, fiet sen waren er overal wel bij honderden en honderden. En als we nu even mogen zeggen, dat er, de eerste dagen al, beste, hier en daar zelfs zonder voorbehoud enorme zaken zijn gemaakt, zo' dat de klanten en de winkeliers beiden tevreden zijn, dan mag even bescheiden worden ge vraagd, waar het geheim van dit succes eigenlijk voor een groot deel schuilt. En dan mag nog meer bescheiden even worden opgemerkt, dat de reclame, in het bijzonder de publiciteit van ons N.H.D., daar niet vreemd aan is! Hoe is het ook weer? „Hebt het beste te verkopen, dat er is, hoe zal de wereld het weten, als ge niet adverteert? Sommige dingen aanvaarden we als de ge woonste zaak van de wereld, maar wat zouden onze lezeressen vooral moeten beginnen, als ze ons N.H.D. niet hadden? Ze zouden niet meer weten wat er te koop is in de we reld. Enze zouden zei u iets missen In de weeshuizen van Djokjakarta heeft het departement van Sociale Zaken kleren uitgereikt. De kleintjes, voor het grootste deel in lompen gehuld of slechts iii het bezit van hansopjes, vervaardigd van ruwe kapokvezels, in afwachting van de nieuwe kleren. PROGRAMMA DONDERDAG 20 JANUARI HILVERSUM 1, 301 M. 7.00 Nieuws, 7.30 Orkesten, 7.45 Morgengebed, 8.00 Nieuws, 8.15 Pluk de dag, 9.05 Koorzang, 9.40 Schoolradio, 10.00 Kamermuziek, 10.45 Gramoloonmuziek, 11.00 De Zonnebloem, 11.40 Schoolradio, 12.00 Angelus, 12.03 Piano, 12.30 Weer- praatje, 12.33 Amusements orkest, 13.00 Nieuws, 13.25 Uit Mozarts Opera's, 13.45 Roeromme, 14.00 Or- kest en sopraan, 14.30 Orgel, 14.40 1..Mazelen", 15.00 Piano, 15,15 Om roeporkest, 16.45 Piano, 17.00 Jeugd journaal, 17.30 Vocaal kwartet, 18.U0 Veger des Heils, 18.15 Land- en tuin- louw, 18.30 Voor de strijdkrachten, 1.00 Nieuws, 19.15 Orgel, 20.00 Het leuws, 20.15 Steravond, 21.30 Fa- lliecompetitfe, 22.00 Gramoloon- iziek, 22.25 Koor, 23.00 Nieuws, \5 Symphonie Orkest. 1 HILVERSUM II, 415 M. '•iNieiiws, 7.15 Ensemble en zang, "jjNieuws, 8.15 Varia, 9.00 Piano, liet gaat rond, 10.15 Ar- vitammen, 10.50 Voor kleuters, Symphonie Orkest, 12.00 En- 12.30 Weerpraatje, 12.38 13.00 Nieuws, 13.20 Gramo- feten, 13.50 Tenor, 14.20 Zang .iio, 15.00 Voor zieken, 16.OU Va" lit 5, 17.00 Kaleidoscoop, 17.20 lier?, 17.35 Twee balladen, 'Wlieiiws, 18.15 Sportpraatje, 18.30 Brest. 19.00 Strip, 19.10 Radio AvonAool. 19.45 Piano, 20.00 Het "'euwfco.15 Kamerorkest en so- Jraan.'l00 Hoorspel, 21.15 Prome- Pa<« ®st en tenor, 21.45 Lezing, 11(1 senl Puil fooi! en i 22.00 eert m twiziek] toon®, goofoonmuziek, 22.05 Cón- onden, 22.45 Gramofoon- j.00 Nieuws, 23.15 Gramo- De geestelijke volksgezondheid staat in het brandpunt van de be langstelling en het is verheugend, dat het particulier initiatief zich op dit terrein niet onbetuigd, laat. Door een fusie met de Vereni ging tot Oprichting van Medisch- Opvoedkundige Bureaux in Noord holland is de Stichting voor Geeste lijke Volksgezondheid met ingang van 1 Jan. j.l. op een nieuwe leest geschoeid. De Stichting stelt zich thans ten doel de behartiging en de uitvoering van alle taken op het terrein van de geestelijke volksge zondheid buiten de gestichten. Meer in het bijzonder zal zij zich belas ten met: a. de oprichting van Consultatie- bureaux voor Voor- en Nazorg; b. de oprichting van Medisch- Opvoedkundige Bureaux voor moei lijk opvoedbare kinderen; c. de inrichting van psycho technische bureaux voor school- en beroepskeuze; d. de bevordering van nazorg voor gewezen leerlingen van scho len voor Buitengewoon Lager On derwijs en daarmee gelijk te stellen kinderen. Ter uitvoering van haar taak zal de Stichting, waarvan tot directeur is benoemd de heer G. Hoytink te Alkmaar, overgaan tot de instelling von een zevental consultatiebu- reaux, en wel te Hilversum, Bus- sum, Purmerend, Zaandam, Alk maar, Den Helder en Hoorn. Am sterdam valt buiten het ambachts- gebied der Stichting, terwijl Haar lem en Omstreken voor de Voor- en Nazorg een gemeenschappelijke regeling hebben. Voorts zal te Alkmaar en Hilver sum een psycho-technisch bureau voor school- en beroepskeuze wor den gesticht. Het Bestuur der Stichting is sa mengesteld als volgt: M. Fernhout, burgemeester van Bussum. voorzit ter; G. H. Hoytink, secretaris, Dr. W. J. Lojenga, Geneesheer-Direc teur Centraal Ziekenhuis, Alkmaar, Pater G. H. Meijer O.P., Alkmaar, P. C. J. Peters, burgemeester van Medemblik en Dr. J. P. de Smet, Geneesheer-Directeur der St. Willi- brordusst'ichting te Heiloo. De gemeenten, die bij de werk zaamheden van de Stichting be lang hebben, zijn zoveel mogelijk in de Raad van Bestuur vertegenwoor digd welke Raad wordt bijgestaan door de volgende personen als ad viserende leden: Dr. A. P. N. de Groot. Geneeskundig Inspecteur van de Volksgezondheid te Haar lem, Prof. Dr. L. v. d. Horst, Hoog- leraar-Dir. van de Valeriuskliniek te Amsterdam, Dr. A. Querido, lei der der afd. Geestelijke Hygiëne van de Gem. Geneesk. Dienst te Amsterdam en Dr. A. J. Wijffels van de St. Willibrordusstichting te Heiloo. Eerst thans heeft de Koninklijke Academie te Stockholm de Nobelprijzen voor scheikunde 1938 en 1939 en de Nobelprijs voor medicijnen 1939 kunnen verlenen aan een drietal Duitse geleerden. Het zijn respectievelijk prof. Butenandt, prof. R. Kuhn en prof. Gerh. Domagk, die destijds door de nationaal-socialisti- sche regering gedwongen werden de aanvaarding der prijzen te weigeren. De Nobelprijswinnaar voor chemie 1939 professor Richar4 Kuhn. LICHT PER TESTAMENT I Oprichters van de Stichting zijn de Afd. Noordholland van de Ver. van Ned. Gemeenten, het Witte Kruis en Wit-Gele Kruis in Noord holland en de Bond van Prot. Chr. Ver. voor Wijkverpleging in Neder land. De Stichting staat op levens beschouwelijke grondslag, zoals met het M.O.B. het geval was. Wat de personeelsformatie van de Stichting betreft, deze zal bestaan uit: aan elk der zeven bureaux van Voor- en Nazorg een verpleegster met diploma A. en B. en dat voor wijkverpleging, voorts een psychia ter, welke 'n halve dag per week zitting houdt. Voor het Psycho-technisch bu reau zal een academisch gevormd psycholoog aangesteld worden, die 3 dagen in Hilversum en 3 dagen in Alkmaar werkt. Naaat een. psychiater voor de M.O.B.'s zullen daarvoor nog wor den aangesteld drie psychologen, tien psychiatrisch sociaal werk sters, zeven verpleegsters en een psycholoog voor Psychotechnische Bureaux voor school- en beroeps keuze. Het bureau der Stichting is ge vestigd te Alkmaar, Kennemer straatweg 103, waar reeds het Me disch Opvoedkundig Bureau, dat zich tot dusver alreeds in een grote belangstelling mag verheugen, was gevestigd. Op 31 Januari hoopt de schilder Th. F. Goedvriend zijn zeventigste verjaardag te vieren. Goedvriend werd in Steeg geboren. Hij bezocht de kunstnijverheidsschool te Am sterdam. Hier was hij onder meer een leerling van A. J. Derkinderen en Th. van Hoytema. Daarna werk te hij in Italië en Muenchen. Het stedelijk museum te Amsterdam be zit van deze schilder een werk, ge titeld: „Paddestoelen". Goedvriend maakte veel stillevens (bloemstukken) en (veelal Duitse) stadsgezichten. In 1939 woonde de schilder in Zuid Afrika. Later ging hij naar Nederlands Indië, waar hij tijdens de Japanse bezetting in n kamp terecht kwam. In de zomer van 1945 repatrieerde hij en is thans weer in zijn geboorteplaats De Steeg woonachtig. Op de Rotterdamse weg te Delft is Dinsdagmorgen de 29-jarige landbouwer C. Boot van het Noord einde te Delft, met zijn motor tegen een paard en wagen gereden. Hij viel tegen een passerende autobus van de WSM en werd zo ernstig gewond, dat hij kort daarop over leed. KERATOPLASTIE" is zeer zeker geen fraai woord, maar toch zijn er duizenden over geheel de wereld, wien dit woord als de schoonste muziek, in de oren klinkt. „Keratoplastie" is namelijk de naam voor een oog-operatie, welke aan talloze blinden het gezichtsvermogen kan hergeven. In Amerika en Rus land is zij reeds op grote schaal en met veel succes vaak, toegepast. En thans is Frankrijk, een land van beroemde chirurgen, bezig om de nieuwe, vreedzame wapenen te sme den, waarmee men naar schatting drieduizend ooglijders in het moe derland en zevenduizend in de kolo niën van hun duisternis kèn ver lossen. Let wel: de ^keratoplastie helpt lang niet in alle gevallen van blindheid, en het zou fout zijn om hoop en illusies te zaaien in de har ten van hen voor wie ook deze ope ratie geen uitkomst kan brengen. Maar als de kwaal heerst in het oogvlies en de zenuw nog onge schonden bleef, dón biedt de behan deling die achter het zo lelijk klin kende woord' schVl gaat, dikwijls nieuwe kansen voor de patiënt. Het idee, waar bij deze operatie van wordt uitgegaan, is eigenlijk even geniaal als eenvoudig: Een chirurg neemt van een „nog levend oog" een klein stukje hoornvlies weg, en „plant dit over" op het oog van een lijder, die door ziekte van zijn hoornvlies het gezicht verloor. In vele gevallen dit hangt af van de aard van de kwaal, en alleen een specialist is hier tot oordelen be voegd! treedt dan genezing op. De patiënt, die na enkele weken uit het verband wordt gehaald, ziet. in dien hij tot de gelukkigen behoort, het leven weer kleur en vorm krij gen: Hij mag dan van een wonder der wetenschap spreken, dat zich aan hem voltrok. Maar óók van een ander wonder: Een wonder jazeker van gded- heid en menselijkheid. Want het licht, dat hij via het operatiemes van de chirurg ontvangt, werd hem nagelaten door een ander. Een an der, wiens testament de volgende woorden bevatte: „Het is m»n laat- ste wil om, op het uur van mijn overlijden, éen of beide ogen af te staan aan het Instituut voor Kerato plastie, dat er voor zijn doeleinden gebruik van mag maken". Per testament krijgen de institu ten voor keratoplastie, die ook in Frankrijk, in navolging van Ame rika, „ogen-banken" worden ge noemd, de beschikking over het materiaal, dat zij nodig hebben: „nog levend hoornvlies". Het spreekt vanzelf, dat er aan deze gang van zaken zeer moeilijke kanten vastzitten. Om te beginnen moest er een wijziging in de Franse wetgeving worden aangebracht, om dat deze enkele verouderde bepa lingen bevatte, die teveel tijdverlies met zich meebrachten om de ope ratie nog met kans op succes te kunnen toepassen. Het stukje hoorn vlies, dat het licht moet schenken aan de blinde, behoudt namelijk slechts korte tijd na het intreden van de dood de levenskracht, bij de gratie waarvan de keratoplastie kan slagen. Maar voorts bestaat er een ge- voelsprobleem. Hij of zij, die de ge noemde zinsnede in het testament opneemt, kan er vree mee hebben wat er na de dood met het lichaam gebeurt, indien eèn ander daar zó veel baat bij heeft. Maar de naaste familieleden denken er, om begrij pelijke en te respecteren redenen, gemeenlijk anders over. De dode is immers hun dode, en het denkbeeld, dat hij reeds binnen de eerste uren na zijn verscheiden het object zal zijn van oen operatie-lancet heeft ontegenzeggelijk iets beklemmends. En tóchook in Frankrijk zijn thans twee „ogen-banken" gesticht; er zullen nog andere volgen, en vele duizenden zullen daar dankbaar voor zijn. Het zal weinig verwondering wekken, dat het in Frankrijk in het bijzonder de Bond van Ooglijders en de Unie van Oorlogsblmden zijn, die zich actief bezig houden met de propaganda voor de keratoplastie. De staat, trouwens, die bij parle mentsbesluit een wetswijziging in voerde, en ook de medische deskun digen, doen wat zij kunnen in hun strijd tegen de blindheid. Doch in het voorste gelid staan zij, die in hun testament dat ene zinnetje schrijven, dat beslissend kan zijn voor het geluk van iemand, wiens leven één lange nacht van duisternis was gewordenen voor wie die duisternis wellicht een eind kan nemen dank zij het licht-per- testament. De geneeskundige hoofdinspectie van de volksgezondheid wijst op het gevaar van het eten van ape nootjes voor kinderen onder de 4 jaar. Binnen zeer korte tijd, nadat apenootjes weer in beperkte mate verkrijgbaar waren, werden er weer kleuters in ziekenhuizen opgenomen omdat een nootje in de luchtwegen was terecht gekomen. Dit maakt 'n ingewikkelde behandeling noodza kelijk en kan aanleiding zijn tot het ontstaan van gevaarlijke com plicaties. De kans hierop is des te groter als het terecht komen „in het verkeerde keelgat" aanvanke lijk geen klachten geeft, wat vaak het geval is. H. M. Koningin Juliana on.tving Dinsdagmorgen ten paleize te Am sterdam de nieuwbenoemde Belgi sche ambassadeur E. de Graeffe, die H. M. zijn geloofsbrieven kwam aanbieden. Zijne excellentie ver bleef een half uur bij de vorstin. Voor het paleis, stond de Konink lijke militaire kapel opgesteld, als mede de wacht in de fraaie unifor men van het gala regiment der grenadiers. Het Franse persbureau A.F.P. meldt uit Londen, dat Nederland aan Engeland officieel toestemming heeft gevraagd, om voor de lucht- verbinding met Indonesië voor wat de burgerluchtvaart betreft, ge bruik te mogen maken van de luchthaven op het eiland Mauritius, aldus wordt van gezaghebbende Engelse zijde vernomen, 't Foreign Office heeft thans het verzoek in behandeling. De vergadering van de Veilig heidsraad, die heden zou worden gehouden ter voortzetting van het debat over Indonesië, is 24 uur uit gesteld en wel tot Donderdag 21 u. Nederlandse tijd. De voorzitter van de raad de Canadees McNaughton, heeft hiertoe besloten teneinde de afgevaardigden gelegenheid te ge ven zich definitief uit te spreken over de complete tekst van een re solutie, welke thans nog gedeeltelijk is opgesteld, Het onderzoek naar herkomst en bestemming van de zilverkorrels, die Zondagavond plotseling uit een Belgische auto over de Admiraal de Ruyterweg te Amsterdam rol den, heeft aan het licht gebracht, dat dit enkele druppels waren van een zilveren stroom, die naarstig van Duitsland, via België ons land binnenvloeit. Rechercheurs van de douane zijn er in geslaagd bij een grote firma te Utrecht nog 22 kilo gram zilverkorrels van deze smok kelhandel afkomstig, in beslag te nemen. Het bleek, dat dit slechts een restant was van een veel gro tere partij Het zilver werd verkocht voor f135.per kilogram. De normale prijs is f 150.hetgeen er op wijst dat het zilver geen normale her komst heeft. Vermoedelijk is het gesmolten tafelzilver en sieraden verkocht door noodlijdende Duit- Dinsdagmorgen is het stoffelijk overschot van de jeugdige Haar lemse wethouder van financiën, so ciale zaken en volksgezondheid, mr. S. van der "Wall, onder grote be langstelling ter aarde besteld, na dat een rouwdienst was gehouden in de Noorderkerk, die onder meer werd' bijgewoond door de burge meester. mr. P. O. F. M. Cremers en zijn echtgenote, de drie wethouders en de gemeentesecretaris. Op de algem. begraafplaats aan de Kleverlaan werd het woord ge voerd door burgemeester Cremers, die herinnerde aan de snelle en schitterende carriëre van de over ledene. die hij een scherpzinnig ju rist en een knap politicus noemde. Van bevoegde zijde deelt men ons het volgende mede: de aandach1 van passagiers van huurauto's en taxi's wordt er op gevestigd, dat de chauffeurs niet het recht hebben bij het vermelden van de ritprijs, deze te verhogen met het bedrag van de fooi. Het verdient aanbeve ling, de taxameter te raadplegen, dan wel uitdrukkelijk te vragen of de fooi in de gevraagde ritprijs is inbegrepen. In geval van overtre ding wordt aangeraden, hiervan onder vermelding van het nummer van het rijtuig mededeling te doen aan de plaatselijke politie. Toen de douanebeambten van de bootlijnDover Vrijdag j.l. een auto met Nederlandse nummerplaat die voor inscheping gereed stond, aan een scherp onderzoek onder wierpen. ontdekten zij in de dub bele bodem van een benzine reser voir een groot aantal gouden uur werken ter waarde van enkele millioenen francs.' De chauffeur, 'n Nederlander, verklaarde van deze zaak niet af te weten. De Belgische recherche brengt deze smokkel van gouden uurwerken in verband met een diefstal, die enige tijd geleden in Zwitserland is geschied. Door de zeer harde zuid-westen wind is het ijs in het IJsselmeer naar de haven van Lemmer komeij drijven. Het belemmert zeer de scheepvaart. Alleen krachtige mo torboten kunnen door een ijsveld komen, dat op 4 kilometer afstand van Lemmer ligt. Dinsdagmiddag heeft een sleepboot uit Lemmer vijf schepen uit het ijsveld gesleept. Ook de visserij ondervindt veel schade van dit ijs. Een wind uit noordelijke richting en aanhoudend zacht weèr zullen Lemmer van het ijs kunnen verlossen. MAAR EUROPA MOET ZIJN PROBLEMEN ZELF OPLOSSEN Paus Pius XII heeft het werk en de doelstellingen van het E.R.P. (Europees Herstel Pro gram) in Italië geprezen, maar tevens te kennen gegeven, dat het uiteindelijk doel moet zijn, „het geestelijk leven van de mens te bevorderen". De Paus sprak met James D. Zellerbach en andere Amerika nen, leden van de staf van de E.C.A. (Europese Marshall-hulp missie). De H. Vader sprak van een edel moedig plan, dat door staatslieden is ontworpen tegen de honger, de armoede, de wanhoop en de chaos. „Het is voor ieder duidelijk, dat Europa na zijn verschrikkelijke be proeving niet aan zichzelf kon wor den overgelaten. Gij werkt mede aan een plan om het op de weg naar een zekere vooruitgang te brengen. Maar alle buitenlandse plannen hoe goed ook bedoeld moeten geacht worden van voorbij gaande aard te zijn: zij moeten be zield zijn door het ernstige verlan gen, de landen van Europa te hel pen om hun problemen zelf op te lossen en zelf hun lot te bepalen. Uw uitgestrekte land, zo rijk in productie en materiële rijkdom, heeft zich ook rijk getoond in plan nen en ondernemingsgeest en dik wijls is het onze aangename taak geweest, de edelmoedigheid van uw landgenoten zonder voorbehoud te prijzen. Voor het volledige succes van elk werk tot hulp of herstel is het nood zakelijk, het einddoel van zulke acties voor ogen te houden. Dat einddoel is niet slechts het licha melijk lijden te verlichten en eco nomische hulp te bieden, maar door middel daarvan het geestelijk leven der mensen te bevorderen en het hun gemakkelijker te maken, met Gods hulp de deugd te beoefenen en hun harten te verheffen tot hun hemelse Schepper, de bron en oor sprong van alle leven." Met een „MIJNHARDTJE" (cachet) spoedig weer opgeknapt. Doos 30 ct (Adv.) Vijfhonderd protestantse Hongaar, se kinderen zijn Maandag, na een verblijf van een half jaar bij hun pleegouders in verscheiden gedeel ten van ons land. naar hun vader land teruggekeerd. De Hongaarse gezant, dr. Georgy Bolony en een groot aantal pleegouders deed de opgewekte en weer geheel door voede kinderen uitgeleide op het station te Utrecht. AANHOUDEND ZACHT Half tot zwaar bewolkt met af en toe enige regen of motre gen. Weinig verandering in temperatuur. Wind tussen zuid west en west, in het noorden van het land tijdelijk storm achtige, in 't zuiden van het land tijdelijk harde wind. ONZE BISSCHOP schreef in elke H. Mis het gebed voor, dat we in ons Missaal kunnen vinden en dat als opschrift draagt: Tegen de ver volgers der Kerk. Laten we dat met overtuiging en geloof mee bidden. Er heerst een felle Kerk vervolging in vele landen. Het schijnt of Satan daar vrij spel heeft. Zijn handlangers vergrijpen zich aan de heiligste rechten van de mens, zijn persoonlijke vrijheid. Wie zich daartegen durft te ver zetten, wordt een martelaar in ge vangenis en concentratie-kamp. Een Kardinaal valt in misdadige handen. Wij mogen niet onkundig blijven van de gruwelen die mil lioenen van onze mede-mensen op dit zelfde ogenblik worden aange daan. Schreef u ook die protest brief naar Boedapest! .Vraag dan nu de zegen van God over deze actie. MARCUS HAROLD FRENCH: OOST-DUITSLAND IN DE GREEP VAN HET SOVJETISME 20. Gartner, de voorzitter der Thüring- se Credietbank, was misschien de geschikte persoon om Külz' erfdeel te aanvaarden. Het trof echter on gelukkig, dat de Thüringse LDP juist op dat ogenblik het slachtof fer was van een arrestatie-golf. De liberale landraad van Weimar, Leuschner en de voorzitter der Thüringse LDP, Moog, „werden in de SED-pers scherp aangevallen. Gartner had het blijkbaar verstan diger gevonden maar niet af te wachten, tot ook zijn beurt geko men was, want hij was plotseling, zoals reeds zovelen, naar het Westen gevlucht. De kwestie van Külz' opvolging bleef aldus hangende. Lieutenant beheerde verder de zaken der liberaal-democratische partij en liet zich ook in het houden van redevoeringen niet onbetuigd. Nu was hij met de keuze van zijn onderwerpen dikwijls minder geluk kig, zodat hij zich al spoedig een scherpe waarschuwing van Karls- horst op de hals haalde. Omdat hij zijn bedenkingen had uitgesproken tegen de radicale Sovjetisering, werd hij er door de Sovjets van beschul digd nazi-activisten en oorlogsmis dadigers te verdedigen. Hij toonde een tekort aan konsekwentie, eer lijkheid en werkelijk democratische denkwijze. Hij betichtte andere par tijen van totalitarisme en maakte zich tot spreekbuis van op revanche beluste elementen. Een spreekver bod was hiervan het gevolg. Karlshorst wist echter, dat Lieu tenant slechts een Klein gedeelte van de critiek had vertolkt, die in liberale kringen léefde. Men kon Lieutenant wel het zwijgen opleg gen, doch hiermede was de opposi tie. nog niét opgeheven. Men moest met iets nieuw komen en trachten de liberalen naar andere politieke organisaties te lokken. Verdeeld wa ren zij gemakkelijker te hanteren. Daarom gaven de Russen toestem ming tot het stichten van een natio- naal-democratische partij (N.D.P.) Zij kreeg tot taak stemmen af te vangen van de L.D.P. en de C.D.U. en tevens aan de nominale leden der N.S.D.A.P. een politiek tehuis te verschaffen. De „Nazional-Zei- tung" zou de spreekbuis worden der nieuwe partij. Sokolowsky kon digde een decreet af, waarin am nestie werd verleend aan alle nomi nale nationaal-socialisten en deze weer in het bezit werden gesteld van hun volledige burgerrechten. De nationaal-democratische partij hoef de dus niet te wanhopen. De in ere herstelde partijgenoten zouden zich niet ondankbaar tonen. Gelijktijdig met het optreden der nationaal-democratische partij kon digde zich een -vijfde partij aan, nl. de democratische boerenpartij (DBP) Zij kwam voort uit de oude „Verein der gegenseitigen Bauernhilfe", die een dood geboren kind was geble ken en dringend gereactiveerd dien de te worden. De boeren moesten hun eigen politieke organisatie heb ben, zij het dan ook onder leiding van beproefde communisten. De eerste daad van deze nieuwe partijen was uitstel te vragen voor de ver kiezingen, die normaal in October 1948 moesten plaats vinden. Dit was een kolfje naar de hand der commu nisten, die bij verkiezingen geen winst konden behalen. Zij zaten nu stevig in het zadel. De stemming in de zóne had een voor de S.E.D. steeds ongunstiger wending geno men, vooral na de gebeurtenissen in Tsjecho-Slowakije, die niet hadden nagelaten een diepe indruk achter te laten. Het verwonderde dan ook niemand, dat Karlshorst, de protes ten der L.D.P. en der C.D.U. ten spijt, het verzoek der bovengenoem de twee partijen inwilligde. Het volk der Sovjet-zöne zou voorlopig zijn mening nog niet tot uitdruk king kunnen brengen. Gekneveld moest het de terreur en de ontzenu wende propaganda der S.E.D. ver der over zich heen laten gaan. De hoop op een afrekening, zij het dan ook slechts in een ongelijke stem busstrijd, was vervlogen. Dit was het sluitstuk van drie jaar Sovjet- Russisch beheer over 17 millioen bewoners van Oost-Duitsland. HOOFDSTUK II IN HET TEKEN DER SOVJETISERING Opbouw en afbraak in de economie der Sovjet-zöne. De intocht der Sovjettroepen deed natuurlijk allerwegen de vraag ont staan: „Zal de Sovjet-zóne haar privé-kapitalistisch karakter voor een groot gedeelte kunnen handha ven of zal zij naar het voorbeeld der Sovjet-Unie worden gesovjetiseerd?" Duidelijk was in ieder geval, dat grote ingrijpende veranderingen op til waren. Alleen reeds de zuivering van het gehele economische leven van oorlogsmisdadigers en nazi activisten zou een belangrijke wij ziging in de bestaande verhoudin gen ten gevolge hebben. Daarenbo ven was liet begrijpelijk, dat de Sovjets bij voorkeur naar vormen zouden teruggrijpen, die zij in hun eigen land hadden gekend. Begin selen, die in de Sovjet-Unie de ont wikkeling van het economische le ven hadden bepaald, zouden ook bij de hervorming van het economi sche leven in de sovjet-zöne een rol spelen. Dit was eigenlijk vanzelf sprekend en normaal. De vraag, waarop het antwoord eerst in de toekomst gegeven kon worden, was of de Sovjet-Russische bezettings autoriteiten rekening zouden hou den met het eigen karakter van hun zóne. (Wordt vervolgd.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1949 | | pagina 5