Het
bombardement van Monte Cassino
een afgrijselijke vergissing
De Regering wijst het millioenen-aanhod
van Amsterdam af
De
politiek gaat buiten
de Kamer om....
VOOR ALTIJD PILATUS
„Actieve Middenstandspolitiek"
PAG. 3
ISVERWACHTING
MG DEN HELDER
AN DE K.V.P.
CATHOLIEKE
ÏNTERAADSLEDEN
tatenkring „Hoorn"
lemloos einde
eekoverxichf
O." te Zwaag
Belangrijk werk van Nederlands schrijver
Benedictuszonen werken echter weer
aan de wederopbouw van hun klooster
15 Februari 1944
een droeve dag
NAAR WIJ VERNEMEN:
Twee inbrekers
van vijftien jaar!
Bloembollen
altijd in bloei
Democratisering van de ministers
EEN INTERESSANT
EXPERIMENT
Kamer zwicht voor inslaand
motief
De spoorwegen en het particulier vervoer
Kerk van. Voerendaal
bestaat 900 jaar
Bisschop-martelaar
NIEUW NOORDHOLLANDS DAGBLAD - Woensdag 26 januari 1949
:eld door het K.N.M.I. te
geldig van Woensdagavond
erdagavond.
ZELFDE WEERTYPE
weer met enkele over-
nde wolkenbanken en
ke tot matige wind tussen
>ost en zuid. In de nacht
oegere ochtend lichte vorst
ag temperatuur boven het
)unt.
ng Den Helder van de
e Volkspartij houdt de
dering op Woensdag 9 Fe.
des avonds om zes uur,
te zaal van de Stedelijke
n te Alkmaar. Behalve de
en zijn aan de orde de
n voor de Partijraad, met
betreft de instelling van
»e van Beraad en het ont-
eenteprogram.
ingbestuur is thans com-
de benoeming van de
eysener te Zaandam, als
wezen door de Staten-
landam".
;ve vereniging van katho-
meenteraadsleden in de
ig „Hoorn" houdt morgen,
27 Januari, een vergade.
staurant Leering te Hoorn
;king van het ontwerp-
>rogram, dat de K.V.P. bij
:n en de Partijraad heeft
Dit belangrijke punt zal
ïgeleid door de heer H.
gemeester van Warmen-
orzitter van de kring den
.e lid is geweest van de
welke dit ontwerp-pro-
t voorbereid.
KOOKCURSUS
CUM. Donderdag 27
egint de kookcursus van
iandse Kath. Vrouwenbe-
tGERLIJKE STAND
P. Geboren: Petronella
dochter van C. Alles en
Nekken.
:n: Jan Visser, oud 68 j.
.DERSE KLANKEN
•AULOWNA Op Zater-
mari a.s. wordt er in hotel
alhier een toneeluitvoe-
ven door de Toneelclub
ne Begin" van Breezand.
zal worden het succes-
espennest", in 3 bedrijven,
neeluitvoering wordt be-
aangeboden door boven
toneelclub en de op-
geheel ten bate van het
„Polderse Klanken", aan
[bekend, daar dit blad
:s wordt verzonden aan
rse jongens in Indonesië,
hieraan allen natuurlijk
gelijk jnee. De uitvoering
8 uur en de entree is
trten verkrijgbaar bij het
uur, Kath. Thuisfront,
rkerkelijk Thuisfront en
trland-Indonesië. o
egor, voormalig echtge-
Prins Starhemberg, eer-
;evierde Weense toneel-
n filmster en een van de
ouwen van Wenen, is,
»t „Weltpresse Journal",
e leeftijd te Chili onder
omstandigheden overle.
;rad zij met prins Star-
lie enige tijd daarvoor
huwelijk had doen ont
liet huwelijk. Zij verge-
naar Zwitserland en
Amerika, waar zij hem
ns Starhemberg, destijds
i de semi-fascistische
was vice-kanselier in
t van dr. Schuschnigg.
1942 leeft hij te Bueni
illingschap.
In 't begin van deze
n de prijzen van de
og niet bijzonder gun-
het einde van de week
zich de prijzen en wa
dden iets optimistischer,
leciaal voor witlof. Van-
g tot Vrijdag steeg dit
van 23ct. tot 30 ct. De
spruiten blijven graag
elfs vergeleken bjj vori-
ser op. De notering op
veilingsdagen was resp.
7 ct. De prijs van de
draait om de 15 ct. Met
oducten is het echter
oskleurig gesteld. Voor-
product uien is zeer
ig, men kan bijna wel
■maal niet. De enkele
op toewijzing voor de
■laden mogen worden,
srgelvjking met het aan-
ïwicht in de schaal.
i en Bieten wordt door
ind een enkele keer iet3
voor een prijs, dat ligt
.•eau.
n van het fruit blijven
.teringen op de ver-
veilingsdagen mogen
schommelingen onder-
dit blijft niet uitgeslo-
tijd van het jaar wor
ds prachtige partijen
eiling gebracht, waar
voor is.
k was dit eveneens het
erd een partij Doyenne
•erkocht voor t 1.73 per
begrijpelijk dat derge-
n niet als algemeen
eschouwd kunnen wor-
er te constateren dat
jn In trek zijn, Vrijdag
tot 88 ct. Bij Confe-
veneens een kleine atij-
e nemen. De Standaard
noteerde op 't eind van
5 ct. De Cox Orange
im de f 1.Goudrei-
e 90 ct. De hoogste no-
ii de Presenten waren
ag. Woensdag en Vrij-
n 95 ct. De prijzen van
n Winterjannen draai-
ct., met een kleine nei-
igen. Als de prijzen
niveau blijven bewegen
r bevredigend genoemd
al er dan ook eens een
door lopen dat de no-
lager zijn.
Het echtpaar Feike-Hilarides uit Ijlst aan het werk op de boer
derij van John Bracken in Panetick (Ontario). Zij zijn voorlopig
op een Canadese farm, tot zij na ongeveer een jaar zover ge
acclimatiseerd zijn, dat zij in het nieuwe land een eigen boer
derij kunnen beheren. Met ruim 10.000 andere personen uit de
landbouwende bevolking kwamen zij gedurende 1948 naar
Canada in het kader van het gemeenschappelijk Canadees-
Nederlands vestigingsschema voor boeren.
Een spel van tegenstellingen in
een weifelende wereld heeft de
Maastrichtenaar Jef Heyendaal ge
schreven, daarmede een tijdsbeeld
uitwerkend, dat eigenlijk van alle
tijden is. De figuur van Pilatus is
immers, hoe onbelangwekkend hij
in zijn tijd ook geweest moge zijn,
vanwege het feit. dat hij direct be
trokken was bij een gebeurtenis,
die het wezen van de maatschappij
definitief zou veranderen, dermate
belangwekkend, dat het zeker de
moeite loont er van tijd tot tijd het
licht op te laten schijnen.
Het stuk in twee bedrijven, dat
Heyendaal rond deze figuur schreef,
en dat Zaterdagavond in de Am
sterdamse Stadsschouwburg zijn
première voor deze omgeving be
leefde, laat Pilatus zien in zijn rol
van kleine persoonlijkheid, van
iemand, die een op zich onbelang
rijke daad verricht, althans in het
teken van zijn tijd. De Pilatus-figuur
wordt op een oorspronkelijke en
toch zeer menselijke wijze benaderd
en Heyendaal legt niet zoZeer het
accent op'de weifelende houding van
deze tweede-rangs landvoogd, als
wel op het feit, dat 's mans daad
van willekeur eigenlijk niet eens
tot hem doordrong, totdat hij plot
seling gegrepen werd door verschil
lende verschijnselen en gebeurte
nissen, die hem in verwarring brach
ten. Hierin ligt dan ook de grote
tegenstelling, die de toeschouwer
van dit stuk opvalt. In een uitvoe-
UIT PUIN EN RUÏNEN MOET HET NIEUWE EUROPA HERRIJZEN
(Speciale correspondentie)
„Een afgrijselijke vergissing van
de Amerikaanse luchtmacht", zo
noemen de monniken van Monte
Cassino het bombardement van de
honderden Vliegende Forten, die op
15 Februari 1944 een van 's werelds
meest beroemde kloosters in een
reusachtige puinhoop veranderden.
Het was een van de kritieke ogen
blikken van de Italiaanse veldtocht.
Het gros van de geallieerde troe
pen vierde in Napels een korte
„oorlogsvacantie". Maar deze pauze
in de strijd was allesbehalve ver
heffend. Het moreel van een groot
deel der Napolitanen was door het
afnemen der spanning plotseling tot
een minimum gedaald en menig
bevrijder werd meegesleept in de
poel van zwartehandel, zedenbederf
en besmettelijke ziekten.
Nog geen 100 mijl verder, in N.O.
richting, lag Monte Cassino. Daar
poogde de geallieerde voorhoede
door te stoten op weg naar Home.
Maar tevergeefs beproefde zij haar
krachten op de rotsmassa's van het
gebergte. In bijna onneembare po
sities wachtte de eerste divisie val
schermjagers van generaal Kessel-
ring de aanvallers af. Bombarderen
was de enige methode om de nazi's
uit hun gewapende nesten te ver
drijven.
Verkenners van het hoofdkwartier
der Amerikaanse luchtmacht had
den na een vlucht boven het berg
plateau de boodschap mee naar
huis gebracht, dat ook het beroemde
klooster van Monte Cassino door de
nazi's als observatiepost voor artil
lerievuur werd gebruikt. Later heb
ben de monniken de juistheid van
deze berichten stellig ontkend. Ook
Europa's bevrijders waren niet on
feilbaar en dus ging het bombar
dement door. Het klooster kon niet
gespaard worden. Vijfhonderd vluch
telingen zijn op die trieste Februari
dag, toen van 's morgens vroeg tot
's avonds laat de machines boven
Monte Cassino dreunden, om het
leven gekomen. En ook dat offer
was tevergeefs. Want twee dagen
later trok de verbeten Duitse infan
terie de ruïnes van het klooster
binnen. Het heeft de geallieerden
maanden gekost om hen er weer
uit te verdrijven.
Toen de Heilige Benedictus in
469 op de Casino zijn eerste kloos
ter stichtte, zal hij niet hebben
kunnen vermoeden, dat dit paleis
van vrede en gebed viermaal ten
offer zou vallen aan de woede der
mensen. Want reeds driemaal was
in vroeger eeuwen het klooster
vernield. In 520 waren het de Lon-
gobarden die geheel Midden-Italië
te vuur en te zwaar verwoestten.
Ook in 642 en 1343 werden de ge
bouwen op de Monte Cassino nage
noeg met de grond gelijk gemaakt.
Wat in zes eeuwen sedertdien lang
zaam aan werd opgebouwd, is nu in
de meest totale van alle wereldoor
logen weggevaagd. En hoe? Dui
zend bommenwerpers werden door
de Amerikaanse opperbevelhebber
tegen de vijand ingezet en het
klooster kreeg van hun projectielen
een zeer groot aandeel te verduren.
Monte Cassino moest op 15 Fe
bruari 1944 volledig worden afge
schreven. Maar ook nu blijven de
zonen van St. Benedictus niet wer
keloos bij hun puinhopen neerzit
ten.
Vijfentwintig monniken zijn met
dit Herculeswerk begonnen tesa-
men met een honderdtal arbeiders
die hen op regeringskosten helpen.
Eén vleugel is reeds gereed, maar
bij gebrek aan contanten zal het
werk in de toekomst slechts lang
zaam vorderen. Tot nu toe werd
er 300 millioen lire aan de her
bouw besteed, waarvan alleen reeds
50 millioen aan het puinruimen.
Maar Monte Cassino kost meer:
wnat afgezien van enkele beelden
en wat marmerplaten, welke gaaf
uit de ruïnes konden worden ge
borgen. moeten bijna alle materia
len nieuw worden aangeschaft. De
Benedictijnen klagen echter niet; zij
zijn reeds dankbaar voor het feit,
dat hun kostbaarste relikwie ge
spaard bleef: de cel welke Vader
Benedictus in de zesde eeuw be
woonde. Voor de rest hopen zij op
de steun van katholieken uit Italië
en het buitenland.
Polen's epos
Aan de voet van het rots-massief
waarop de kloosterruïne zich
scherp tegen de helle lucht aftekent,
vindt de hedendaagse bezoeker van
Monte Cassino een kerkhof in
sublieme stijl aangelegd, prachtig
onderhouden. Sedert het rampjaar
1944 telt het stadje vele kerk
hoven, maar dit is in al zijn een
voud wel het meest indrukwekkend.
Honderden Polen hebben hier een
laatste rustplaats gevonden. Polen?
Ja, want ook bij Monte Cassino
hebben zij een deel van hun
epos geschreven. In de meest
de toegangspoorten tot Rome moes
ten generaal Anders en zijn man
nen die vanuit Rusland en Sibe
rië naar het Midden-Oosten geko
men waren om maarschalk Rommel
definitief uit Afrika te jagen het
spit af te bijten.
Na het bombardement van Monte
Cassino was het militaire perspec
tief voor de geallieerden in Italië
er niet beter op geworden. Een
nieuwe landing op de kust bij An-
zio had geen succes. Kesselring
bleef standhouden op de weg van
Napels naar de Heilige Stad. Het
achtste leger kwam het vijfde ver
sterken, zonder succes. De geme
chaniseerde afdelingen, de trots der
geallieerden, waren op het bergter-
rein zo goed als niet te gebruiken.
Bij Cassino woedde nog steeds de
slag van man tot man. Generaal
Eisenhower mocht dan al bij zijn
bezoek aan de staf in Italië gezegd
hebben: „We moeten doorzetten",
de fanatieke valschermjagers van
de nazi's dachten dit ook. Iedere
meter voorwaarts kostte aldus tien
tallen mensenlevens.
In de vroege lente van het jaar
dat zo ongunstig begonnen was.
werd ook het Poolse leger uit Afri
ka naar Napels overgebracht. Daar
vernam generaal Anders zijn grote
opdracht: de beslissende aanval op
Monte Cassino in te zetten. Naast
de Polen streden Amerikanen, Brit
ten, Fransen, Indiërs en Nieuw-
Zeelanders, maar de zwaarste taak,
het veroveren van de kloosterruïnes
was Anders en zijn mannen opge
dragen. Toen op 11 Mei, laat in de
avond, artillerie-vuur de aanval
inluidde .stormden zij vooruit. De
slag was hevig, de rijen der Polen
werden gedecimeerd. Maar op de
18e Mei werd de Poolse vlag op
Monte Cassino geplaatst. Niet lang
daarna trok Anders met de overige
geallieerde troepen Rome binnen.
Op een bijzondere audiëntie kon
de grote Pool aan Z. H. de Paus
een kostbaar kleinood overhandi
gen, de ivoren abts-staf van Monte
Cassino, gevonden in de puin van
het klooster, dat de bakermat der
West-Europese beschaving was ge
weest.
Geen Pool, die Italië bezoekt,
slaat een bedevaartstocht naar het
kleine kerkhof van Monte Cassino
over. Staande voor de graven van
zijn langenoten bedenkt hij, dat
hun offer wel Italië, maar uitein
delijk Polen niet, vrijheid heeft
gebracht.
rige proloog, overigens meesterlijk
door Paul Huf voorgedragen, tekent
de schrijver Pilatus als de onwe
tende, terwijl hij hem in de loop
van het stuk de draagwijdte van
zijn daad sterk doet gevoelen.
Pontius Pilatus, de landvoogd.' die
de successen van Quintus Metellus,
die Spanje beheerde en Vitellius,
die Syrië bestuurde, met wrevel
constateerde, de man die handelde
om eigen bestwil, is iemand die in
de meesten van ons leeft, tot op de
dag van vandaag. Dit heeft Heyen
daal sterk in zijn spel doen uitko
men en dit is dan ook de grote
waarde ervan, dat hij de mens te
kent, zoals hij de tijden door ge
weest is en zijn zal.
De ambtenaar Cornelius Pollio,
de man met de kleine gebreken,
die zijn persoonlijke ongemakken
sterker voelt dan het wereldge
beuren om hem heen, retireert als
hij direct betrokken wordt in het
drama. Hoevelen van ons zouden
dat eveneens niet doen?
Dan zijn er nog de Joodse schrij
ver Zadok, de man die niet wil
buigen voor de waarheid en zich
met alle middelen verzet, daarbij
trachtend ook anderen in zijn waan
te doen delen, zoals Joathan, de
tweede schrijver, de eerst aarze
lende, doch later door de Christus
zo sterk gegrepene.
De opvoering, van dit ongetwijfeld
belangrijke werk, dat vele sterke
momenten had, werd op uitstekende
wijze gebracht door Paul Huf in de
rol van Pontius Pilatus, die beide
accenten van deze figuur prachtig
wist te vertolken. Johan Fiolet gaf
de ambtenaar Pollio overtuigend
weer en bracht zijn rol met veel
talent. Wim Vesseur speelde de rol
van Joathan met veel toewijding,
doch maakte ajs bekeerling niet
zo'n sterke indruk. Vlot was de
figuur van de Jood Ephraïm, de op
winst belustte, die gebukt gaat
onder zijn smart als het noodlot
hem achterhaalt; gespeeld door Jo
Sternheim. Edwin Thomas gaf een,
door verkeerde religieuse senti
menten geleide, Jood. die ook wel
iets sterker zijn spel had kunnen
nuanceren. Kees van Iersel bracht
de tribuun, die in strijd gewikkeld
is met de landvoogd over het pro
bleem: vechten of praten.
Defresne wist van zijn visie op
bevonden zich 33 koeien en 2 stie
ren aan boord van de „Singkep",
die Maandagavond naar Indonesië
vertrok. Dit vee werd in Nederland
aangekocht om de veestapel in In
donesië op peil te brengen....
kwam de Wateringse kweker
Wubben, die dezer dagen reeds de
eerste druiven ter veiling bracht,
Maandag met de eerste pruimen
op de markt
dit stuk door een goed geregisseerde
opvoering duidelijk te doen spreken.
Veel waardering verdiende voorts
het décor van het paleis van Pila
tus van Wim Vesseur, dat eenvou
dig, doch buitengewoon geslaagd
kan worden genoemd. Binnenkort
kan dit uitnemende spel, d zich
bijzonder leent voor de a.s Vasten
tijd, in Alkmaar tegemoet worden
gezien.
Een talrijk publiek bracht staande
een ovatie aan regisseur, schrijver,
die echter door omstandigheden niet
aanwezig kon zijn, en spelers.
L. S.
Te Haarlem heeft de politie gis
teren, omstreeks middernacht., twee
jonge inbrekers op heterdaad be
trapt, toen zij in een winkel aan
de Rijksstraatweg bezig waren buit
te verzamelen. Zij probeerden zich
bij nadering van de agenten uit de
voeten te maken, doen hun spoor
was gemakkelijk te volgen doordat
zij hun weg tekenden met sigaren
aanstekers. broches en andere
kleine snuisterijen die zij op hun
vlucht verloren. Met de hulp van
een burger gelukte het de agenten
de twee boefjes,_ die beiden vijftien
jaar oud bleken, te arresteren.
Bij hun verhoor bekenden zij
enige tijd geleden een tot nu toe
onopgehelderde inbraak in Haarlem
gepleegd te hebben. De politie ver
wacht dat de twee jongens nog over
meer inbraken die de laatste tijd
in Haarlem en omgeving zijn ge
pleegd. inlichtingen zullen kunnen
verschaffen.
Dinsdag werd te Lisse de tweede
grote bloemententoonstelling van
de stichting Bloemkunst te Lisse
geopend. De waarn, commissaris
der Koningin in de provincie Nrd.-
Holland, de heer A. B. J. Prakken,
sprak de wens uit, dat door de sa
menwerking waaruit ook deze ten
toonstelling is voortgekomen het
bloembollenvak op steeds hoger
peil zal komen. Deze tentoonstelling
toont, dat de bloembollen zich uit
nemend lenen om ten allen tijde in
bloei te komen.
De prijzen werden als volgt toe
gekend: wisselbeker hyacinthen fir.
ma Harry Vreeburg uit Lisse; wis
selbeker tulpen firma G. van der
Mey en Zn. uit Lisse; wisselbeker
naricissen firma Warnaar uit Sas-
senheim; definitieve prijs voor de
mooiste gemengde inzending firma
G. B. de Vroome uit Sassenheim.
De militaire autoriteiten achtten het niet verantwoord de Chinese
bevolking van Sragen, ongeveer 26 kilometer van Solo zonder
bescherming achter te laten. Daarom werd deze bevolkings
groep van 2000 personen naar Solo overgebracht. Even voor
het vertrek van het transport uit Sragen.
HAAGSE BRIEVEN
GAAN WE DE JUISTE
RICHTING UIT MET
DE WONINGBOUW?
(Van onze parlementaire redacteur)
Wordt de politiek gemaakt bui
ten (n Kamer. Er is een tijd ge
weest, dat een grote minderheid
van het parlement geen verant-
woordling droeg voor de rege-
ringspolitiek ten aanzien van het
Indonesisch probleem, that gaf
deze groep de vrijheid sterk cri-
tisch ingesteld te zijn en op open
lijke verantwoording aan te drin
gen. Of deze al dan niet gegeven
moest worden bleef toen ook nog
eu:i, tot op zekere hoogte, betwist
bare wenselijkheid. Nu deze op
positie, zoals reeds gezegd, sterk
gedund is, is deze spanning tus
sen parlement en regering echter
ook veel geringer geworden. Ver
bonden als de meeste partijen zijn
met de eigen mensen in het ka
binet leeft de Kamer toch op die
Wijze met de ontwikkeling mee
en gaat mede gebukt onder de
verantwoordelijkheid, zonder nog
behoefte te gevoelen aan een
openlijke gedachtenwisseling
In dit stadium is de al dan niet
wenselijkheid van een openbaar
debat zelfs ook meestal niet meer
betwistbaar. Dit wordt evenzeer
door de buiten de regering staande
Anti-Revolutionairen beseft. De
regering loopt over een ijselijk
smalle draad, haar stoten door
haar onverwachts aan te roepen
zou de meest fatale gevolgen kun
nen hebben.
In deze echter toch onwezenlijk
blijvende sfeer heeft de Kamer nu
ook begin vorige week weer haar
arbeid hervat. Dat „de" politiek in
deze dagen buiten het parlement
wordt gemaakt, bleek al direct uit
de mededeling van de Kamerpresi
dent, dat die week van de behan
deling van „Buit. Zaken" zou moe
ten worden afgezien, omdat minis
ter Stikker onmogelijk gelegenheid
kon vinden om voor de Kamer te
verschijnen. Een mededeling, die
j.l. Vrijdag, ook weer voor wat
deze week betreft, werd herhaald.
Voorts was de plaats van Koos Vor-
rink leeg. Niet in de Kamer, maar
buiten in de ons maar niet begrij
pende wereld had hij een taak te helpt mij niet, men dient mij!" En
vervullen, een reis, die zoals be
kend, voor hem persoonlijk zulk
een ongelukkige afloop had.
Een merkwaardige reis, waaruit
blijkt, dat niet alleen de Kamers
opzij worden gestreefd maar ook
gezanten. Het doel heiligt op het
ogenblik de niet-officiële middelen.
De N.V.V. vakbondsbestuurder
Vermeulen was reeds eerder naar
Amerika vertrokken om de Ameri
kaanse vakbonden in te lichten,
Vorrink moest begrip trachten te
wekken bij de Noorse partijgenoten.
De nood dringt ons op nieuwe we
gen en tot een snelle modernisering
van de politieke taktiek.
Wij wachten, thans bezig zijnde
met de tweede helft van de begro
tingsdebatten, nog op de Memorie
van Antwoord van „Overzeese Ge
biedsdelen" en dit laatste is vooral
tekenend voor de onwezenlijke
sfeer. „De Veiligheidsraad wil dit
hele hoofdstuk pro memorie hou
den", werd pas met bittere galgen
humor in de wandelgangen opge
merkt
Wij zijn er echter dan toch in ge
slaagd vorige week althans het
hoofdstuk „Wederopbouw en
Volkshuisvesting" af te doen en een
begin te maken met „Verkeer en
Waterstaat". Het debat had onge
twijfeld meer stijl dan dat van
vóór het Kerstreces. De woningpro
blemen zijn wel zo groot en grij
pen zo diep, dat zij ook naast de
discussies in Lake Success beteke
nis blijven houden. De persoon van
minister in 't Veld verlevendigde
nog eens weer de overtuiging, dat
de democratisering, zo ongemerkt,
toch flinke vorderingen blijft ma
ken. Dat hier iemand achter de
regeringstafel zit, die zich van
schrijver op een gemeentehuis tot
minister opwerkte, zegt ons al wei
nig meer, evenals dat onze Andries-
sen thans vanaf de katheder over
„de steen" praat, die hij nog zelf
op de stelling in handen heeft ge
had. Het zegt ons zelfs misschien
al te weinig, omdat toch vooral
onze jeugd in carrières als deze in
spirerende voorbeelden kan blijven
vinden. „De Nederlander" heeft
deze week nog eens de voor zijn tijd
toch progressieve Thorbecke ten
tonele gevoerd, die een onderge
schikte, die vroeg of hij hem met
iets kon helpen, toevoegde: „Men
zet daar nu eens deze minister in
't Veld tegenover, die niet over zijn
ambtgenoot maar over zijn collega
praat, die het woord „beroerd" ge
bruikt, die zegt „er achter heen te
zullen zitten" en een Kamerlid, tij
dens het debat met „jou" aan
spreekt!
Het belangrijkste blijft echter,
dat men uit dit debat toch zeker de
indruk heeft over gehouden, dat de
zaken van de wederopbouw bij
deze minister in werkgrage handen
zijn. Dat was ongetwijfeld ook de
indruk van de afgevaardigden, die
hun pleidooien voor eigen stad en
streek vanuit dit besef voerden.
't Zal moeilijk blijven, zelfs bin
nen het kader van het bereikbare,
ieder het zijne te geven. Al mag de
minister b.v. kunnen aantonen, dat
in de noodgebieden ook naar ver
houding, thans meer gebouwd is
dan elders, dan zal dit het Zuiden
toch niet volledig bevredigen. In de
aanspraken van deze zijde is
immers in wezen ook ander leed en
gemis verdisconteerd. En wie kan
voorts overmatig gelukkig zijn met
een voorsprong van enkele huizen
meer, zolang het hart van de stad
nog niet weer als vanouds klopt?
De principiële lijn van in dit,
stadium vooral de nadruk willen
leggen op de bouw van betrekkelijk
kleine woningen en eerst later op
die van grotere, verraadt meer zorg
voor de massa aan voor de mens, en
de ontwikkeling dient dus ook na
dit debat nog wel nauwlettend ge
volgd te worden. Van tijdelijke
maatregelen pleegt men te vrezen,
dat ze lang zullen duren. Zou dit
ook hier het geval zijn, dan ont
staan stedelijke gemeenschappen,
die noch geestelijk, noch materieel
meer op het grotere gezin zón in
gesteld. Wel kan men kleine ge
zinnen uit grote huizen met grote
gezinnen uit kleine huizen doen
ruilen, maar hiervoor is een ge
richte gemeentelijke huisvestings
politiek nodig en het is lang niet
zeker, dat deze altijd ook naar de
geest bereid zou zijn in die richting
te gaan!
Op 12 Maart a.s. dus aan dc voor
avond van de voetbalwedstrijd Ne-
derland-België organiseert de KRO
een spelregel-wedstrijd tussen het
Nederlandse voetbalelftal en een
aantal Nederlandse sportjournalis
ten. De wedstrijd staat onder lei
ding van Leo Pagano. Een jury zal
nog worden aangewezen.
Ook zal de KRO binnenkort in 't
Zaterdagavondprogramma: „Negen
heit de klok" verschillende be
kende voetbalclubs tegen elkaar
laten uitkomen en deze testen op
spelregels. Een interessant experi
ment. dat zeker door het hele land
belangstelling zal wekken.
(Van onze parlementaire redacteur)
NADAT BEKEND GEWORDEN WAS, dat het vorstelijk Amster
dam twee millioen aan het Rijk wilde lenen om alsnog de
totstandkoming van het AmsterdamRijnkanaal in het oude
tempo mogelijk te maken, had de Kamer zich vorige week met
graagte achter deze mogelijkheid geplaatst. Voor het geval de
minister toch nog zou weigeren hing er een motie-Cornelissen
in de lucht. Toen de minister gisteren echter weer aan het woord
kwam, bleek hij over een argument te beschikken, waarvoor de
Kamer, zij het dan nog met wat zwak nagepruttel, toch wel on
voorwaardelijk moest capituleren.
In het algemeen betoogde de mi
nister, dat de investeringen voor
openbare werken nu eenmaal
nauw verband houden met de wen
selijkheid van een sluitend budget-
Om deze reden moest de wegver-
legging bij Harlingen nog wat
wachten en waren er ook geen
gelden beschikbaar voor de weg
Sneek-Heerenveen. Op de Drentse
kanalen wordt nog gestudeerd,
waarmede ook de kwestie van de
scheepvaartrechten in de Noorde
lijke provincies samenhangt. Ook in
andere provincies waren echter ka
nalen in beheer bij provincie en
waterschappen. De verdediging van
de kust was op de eerste plaats een
kwestie van de daarbij direct be
trokken instanties. Friesland had
bij de minister in dit verband een
slechte beurt gemaakt omdat het
niet bereid was gebleken mee op te
teren voor Ameland. Dat van de
verontreiniging van de Dinkel geen
werk kon worden gemaakt, omdat
de betrokken ambtenaar niet over
de grens kon, slikte de bewinds
man nu maar in. Een jaar geleden
was er al met de bezettingsautori
teiten over gesproken, deze hadden
echter later laten weten, dat de
kosten te hoog kwamen. De strijd,
tegen de zandafzetting in de Berkel
achtte de minister toch wel tot de
normale werkzaamheid van de wa
terschappen te behoren en hij bleef
hierbij, ondanks het feit, dat de
heer de Ruiter (C.H.) later nog be
toogde, dat het toch „internatio
naal" zand was en de heer Engel-
bertink (K.V.P.) kon aantonen, dat
het hier om hele oeverinstortingen
ging. Over de Leidse Rijn hadden
hem geen klachten bereikt, diverse
inpolderingen waren in voorberei
ding. Wat de Braakman betreft,
speelde een afwateringsmoeilijk
heid met België een rol.
Over de positie van de Spoorwe
gen liet de minister zich slechts
zijdelings uit. Enerzijds was er in
de Kamer een neiging om het weg
vervoer het volle pond te geven,
maar anderzijds had hij toch ook de
wens beluisterd, dat de Spoorwegen
zich zelf konden bedruipen. Nu de
Spoorwegen van plan zijn om ver
schillende stations te heropenen,
meende de minister wel, dat de
bussen op deze trajecten inmSJdels
zekere rechten hadden gekregen.
Gezinstarieven zouden voorlopig
nog wel niet mogelijk zijn en ook
de electrificatie van het baanvak
Den BoschNijmegen zou nog wel
een vijftal jaren op zich laten
wachten.
In het dorpje Voerendaal treft
men momenteel voorbereidingen
voor de viering van het feit, dat
het op 10 Augustus a.s. negenhon
derd jaar geleden zal zijn, dat de
parochiekerk werd ingezegend door
Paus Leo IX. Deze kerk is de enige
in Nederland, welke door een Paus
is geconsacreerd. Paus Leo IX
maakte in 1049 een reis door West-
Europa en vertoefde tijdens die reis
in Voerendaal. Men verwacht, dat
de herdenkingsfeesten, die tien da
gen zullen duren, worden bijge
woond door vele kerkelijke hoog
waardigheidsbekleders. Het feest
zal kerkelijk worden gevierd met
een of meer pontificale H.H. Mis
sen in openlucht. Verder staan on
der meer een groot muziekfeest,
een tentoonstelling, een historische
optocht, een toepasselijk openlucht
toneelspel en de uitgave van een
gedenkboek op het programma.
Na de aanneming van de motie
Serrarens was er nog slechts in
vijf gevallen contact geweest tussen
de commissie van Breen en parti
culiere vervoerders. In vier geval
len op verzoek vair die particulie
ren zelf. Voor staking van de zit
tingen van bedoelde commissie,
hangende de behandeling van het
nieuwe ontwerp „Autovervoer per
sonen" voelde de minister niet
veel. Om ook de keerzijde van de
commissie van Breen te kunnen
tonen wees de' minister er op, dat
in twintig gevallen vergunningen
aan de Spoorwegen waren ontno
men. Desniettemin bleef de heer de
Ruiter (C.H.) zijn argwaan bij de
replieken handhaven en ook de
heer Maanen (K.V.P.) bleef vast
houden aan minder geruststellende
mededelingen, die zijn fractie had
den bereikt.
Bij de replieken kwam ook an
dermaal nog eens de kanaalaftak
king naar Almelo ter sprake. De
minister erkende, dat de wenselijk
heid om gelijktijdig een waterver
binding en een electrische verbin
ding tot stand te brengen, de mo
gelijkheid inhield, dat het wat ver
traagd zou kunnen worden. Er is
echter overleg gaande tussen de
betrokken instanties om dit tempo
verschil zo klein mogelijk te ma
ken.
Nadat de minister ook nog de
toezegging had gedaan, dat hij een
tussenvoorstel voor Breskens zou
willen bezien, werd bij de behande
ling van de onderdelen der begro
ting door" sprekers van allerlei
richtingen gepleit voor de terug
keer van de Mij. „Zeeland" naar
Vlissingen. De heer Lucas (K.V.P.)
gewaagde hierbij van een toezeg
ging van de vorige minister-presi
dent, waaraan tot nu toe echter
geen gevolg was gegeven.
Om half zes werd de vergadering
geschorst.
(IJK VANDAAG eens op de
kalender of in het missaal.
Als je vanmorgen in de kerk
was, heb je kunnen zien, dat
het vandaag rood was. Het is
Polycarpus, een Bisschop-mar
telaar, heel lang geleden, in de
eerste tijd van het Christendom.
Hij was een leerling van de
Apostel Sint Jan. Een reus van
een geloofsheld. Na negentien
honderd jaar denkt men nog
aan hem en ziet men naar hem
op als naar een voorbeeld. En
men denkt aan die geloofshel
den van nü, in onze eigen tijd.
Een Kardinaal van Hongarije,
een /Aartsbisschop Stepinac.
Dezer dagen beleeft de wereld
het communistisch schandaal
van leugen en bedrog, van
rechtsverkrachting en misdadig
geweld tegen een Prins der
Kerk. Bidden wij voor de mens,
die Kardinaal Mindszenty is.
Bewonderen wij deze held, deze
nieuwe Bisschop-Martelaar van
onze dagen.
MARCUS
(Ingezonden)
In de „Opmars" van Vrijdag 7
Januari j.l. werd een hele pagina
gewijd aan de Middenstand en nog
wel onder de verbluffende titel:
„Actieve Middenstandspolitiek". Dit
was nu juist de druppel, die bij ons
de emmer deed overlopen. Want
die actieve Middenstandspolitiek
bestond in de aankondiging van re
geringsmaatregelen, die ons thans
worden aangekondigd op een wijze
alsof er nog nooit tevoren over ge
sproken was.
En tochreeds enige jaren lang
staan deze punten op ons verlang
lijstje en reeds enige jaren lang is
de verwezenlijking ervan de mid
denstand beloofd. Het is zelfs zo erg
dat wij er op onze ledenvergaderin
gen bijna niet meer over durven
praten, want zelfs het midden-
standsgeduld kent grenzen.
Herziening Vestigingswet Klein
bedrijf; Wijziging Winkelsluitings
wet; welke niet zoals foutief in
de Opmars staat voorlopig wordt
„vastgesteld", maar „voorgesteld"
(dat is gelukkig nog iets anders);
beperking cadeaustelsel; reorganisa
tie Kamers van Koophandel en re
geling afbetalingswezen, het zijn re
geringsbeloften, welke tot nu toe
bij beloften zijn gebleven.
Het is vreemd, dat toch feitelijk
de middenstand in het vergeetboek
je staat van de regering.
O, zeker, ieder jaar opnieuw
wordt bij de begrotingsdebatten
over de middenstand gesproken. Dit
jaar n#g meer dan ooit. Het poli
tieke geweten begint schijnbaar te
spreken. Maar met al dat gepraat
schieten wij niets op. De verslech
teringen zijn gekomen; verhoogde
sociale lasten; de omzetbelasting
verhoogd; doorberekening is er niet
bij; één gulden loontoeslag voor de
arbeiders; doorberekening is er niet
bij; Kinderbijslag voor zelfstandi
gen nog steeds een ideaal; winst
marges voor tal van branches ver
laagd en zelfs zo, dat tal van kleine
zelfstandigen het niet meer kunnen
klaren en na een zorgvolle tijd, ten
dode staan opgeschreven. Men eist
rechtvaardige lonen. Accoord, maar
dan moet het de werkgevers ook
mogelijk worden gemaakt recht
vaardige lonen te „kunnen" uitke
ren,
In de Opmars praat men over be
paalde branches, die het hard heb
ben te verduren. Men noemt er
twee. En zeker, de schoenmakers en
kappers hebben 't uitermate zwaar.
Maar deze zijn niet de enigen.
Nooit gehoord van de noodtoe
stand. verstaat u „de nood toestand"
in de speciaalzaken voor boter en
kaas; nooit gehoord van de zware
zorgen, die nog altijd het kruide-
niersbedrijf drukken?
Waar blijft de verbetering voor
al dezen? Is het kalm laten onder
gaan van deze mensen met hun ge
zinnen nog te rijmén met christe
lijke rechtvaardigheid en liefde?
Wat wordt er voor al dezen gedaan?
Niets, niets en nog eens niets!
Had men de middenstanders weer
met deze regeringspolitiek willen
laten verzoenen, dan had men min
stens enige van hun wensen en
eisen moeten inwilligen. Wat is er
ingewilligd van hun verlanglijstje
met zoveel kracht gepousseerd op
de protest-meeting in de Dierentuin
en Scald enige weken geleden? Al
weer niets.
Sommige instanties en bladen
bagatelliseren onze actie en strijd;
men trekt er de schouders voor op.
Nu jade middenstanders hebben
nog geen nood. Dat is 't wat ons
dwars zit. Van dit soort mensen
kunnen wij niet veel goeds ver-
wachten. Maar straks onderschrijft
men weer het partijprogram; en
verspreidt men het politieke pam
flet, waarin ook steun wordt be
loofd aan de middenstand. Bij een
volgende verkiezing zal men dat
weer doen. De heren kunnen gerust
hun gang gaan. Onze middenstan
ders raken zo langzamerhand im
muun. totaal onverschillig. We ma
ken dat avond aan avond mee. Men
kan nog over alles met hen praten,
maar liefst niet meer over „Mid
denstand en politiek". En het is be
grijpelijk. Had men gedurende de
December-feestdagen zij het uit
psychologische overweging de
middenstanders hun étalageverlich
ting gegeven, dan had men wonde
ren bereikt. Onze mensen zijn voor
deze dingen zeer gevoelig. Maar het
werd geweigerdverboden. De
éne gulden loontoeslag doorbereke
nen, geen kwestie van. Er wordt
niet eens over gedacht, laat staan
gepraat.
Als de Opmars nog eens ooit wil
praten over actieve middenstands
politiek of middenstandsproblemen,
dat men dan vooraf raad vrage bij
de Katholieke Middenstandsbewe
ging.
Middenstanders zijn over het al
gemeen gedisciplineerde en gedul
dige mensen, maar er is een grens...
JAN BAKKER
(Van redactiewege ingekort.)
