Tweede Kamer aanvaardt wetsontwerp
tot bestrijding van de aardappelmoeheid
Om de erfenis van de Duitse ex-keizer
Senaat keurt de begroting
Wederopbouw goed
D
„EEN ZOMERIDYLLE"
De heer Groen bepleit
een soepele uitvoering
RADIO
Ex-kroonprins neemt stelling
tegen het Beheersinstituut
Minister in 't Veld pleit voor
het Humanistisch Verbond
■RWACHTING
Zei U iets
Schaapjes
Huurverhoging blijft
moeilijk probleem
Gesneuveld
in Indonesië
Vraagt
BEHANGSELS
door het K.N.M.I, te
ig van Woensdag-
nderdagavond.
I IETS KOUDER
meen veel bewolking
n enige regen, meest
hoofdzakelijk tussen
west. Iets lagere tem-
SPRAKEN
ICE STRAFKAMER
n de Enkhuizer
ibutie-zaken
udige Kamer te Alk-
Dinsdagmorgen uit-
r viertal zaken tegen
istributie-ambtenaren
ns hun dienstverband
hadden schuldig ge-
aalversaties.
S. werd veroordeeld
waardelijke gevange
drie maanden en een
300.of 60 dagen;
l der H. kreeg oen
!00.of 40 dagen en
voorwaardelijk;
werd veroordeeld
van f 75.of 15 da-
erd gevonnist met een
300.of 60 dagen.
O. uit Medemblik die
ambtenaar tijdens ;ijn
verduistering had
naakt, werd veroor-
:n boete van f 300.
ENZONDACEN
narcissen beginnen al
n de bollentuinen van
ind, van de Egmonden,
Castricum. Toch zal
ndag nog niet de bol-
pracht kunnen bewon-
let weer gunstig wordt
met Pasen een bezoek
•nvelden van ons Ken-
worden aanbevolen,
ssen komen de hyacin-
ge tulpen; tenslotte de
De officiële Bollen-
24 April, dus Zondag
De bloeitijd van de
ennemerland valt on-
:n met die van de bol-
ider Haarlem. In Bree-
Anna Paulownap older
ter hoofdzakelijk late
sld, zodat men daar
oor 23 April eerder
ulpen in bloei zal kun-
>e bollen-Zondag voor
an dus veilig op 1 Mei
teld.
HEER POST
EMEESTER VAN
\NDSMEER
IJK Met ingang van
de heer G. G. Post,
i'retaris van Langedijk,
t burgemeester van de
.andsmeer. Achtereem-
s de heer Post werk-
gemeente-secretarieën
iwijk, Kollumerland,
i Zuid-Scharwoude. Na
n de Langedijker ge-
verd hij tot secrtaris
Deze promotie is wel
tie waard!-
.LATIE NIEUWE
RECHTER-
TSVERVANCER
orgen had in het Ge-
w aan de Geestersingel
een korte plechtigheid
:bij de substituut-grif-
Arrondissementsrecht-
J. A. Markus, die bij
Besluit van 4 Maart j.l.
as tot rechter-plaats-
geïnstalleerd werd.
ïgewone zitting der
,'erd te kwart voor tien
ice-president, Mr. J.
apend waarna mede-
de benoeming werd
A. W. Holsteijn, de
ff icier van Justitie,
gens namens het Par-
'elukwensen aan de
mde, die hij sinds ja-
goed werker kent, en
ns uit, dat Mr. Markus
name werkkring als
tsvervanger zou heb-
hij hem tevens een
rhtersbenoeming toe-
:t woord was daarna
tituut-griffier Mej. Mr.
de acte van benoe-
is. De vice-president
ongewone zitting, toen
;e rechters en enkele
naren van Parket en
Markus hun geluk-
den aangeboden.
,N VERMIST
commissaris van de
te Beemster verzoekt
echtgenote te worden
aakt met de verblijf-
J. Boom, geboren te
!6 April 1900. wonende
Purmerenderweg 145,
rijdagochtend 18 Maart'
ïedeneming van zijn
i, merk Austin 1935,
de echtelijke woning
nen sindsdien spoor-
ït: lang 1.80 M., flink
e gelaatskleur, licht-
donkerblond achter
haar, een weinig grijs,
e en slecht gebit. De
in de bovenkaak afwij-
ed in donkergrijze
graat)grijze fantasie-
;rgrijs, bijna zwart col-
ijze hoed en lage zwar-
t voor een ongeluk.
Woensdag 6 April 1949
PAG. 3
(Van onze parlementaire redacteur)
DE TWEEDE KAMER had een uur nodig om het eens te worden
over de agenda. De heer Gortzak (com.) wilde interpelleren
over een onderzoek, dat bij het leger was ingesteld naar bekend
heid met de Slavische talen. De voorzitter wilde dit verzoek toe
staan, de fractieleider van de P.v.d.A. dacht er echter anders
over. De heer Cortzak moest maar eens beginnen met schrifte
lijk vragen te stellen en voor het overige zou hij voldoende
gelegenheid krijgen bij de discussies over het Atlantisch Pact.
De candidaat-interpellant was het hiermede natuurlijk niet eens,
officieel was hem nog niets over dit pact bekend. Wat Moskou
zijn mensen toch slecht voorlicht! Het voorstel om de inter
pellatie toe te staan werd met 66 tegen 18 stemmen verworpen.
Vóór anti-revolutionnairen en communisten en de voorzitter, die
zijn eigen voorstel niet kon afvallen.
De tweede moeilijkheid werd
opgeworpen door de heer Schou
ten (a.r.). Hij wilde twee wetsont
werpen van de agenda afvoeren,
nl. dat inzake de oprichting van
een herstelbank voor Indonesië en
een waarbij het rijk zich garant
verklaart voor een geldlening ten
laste van Indonesië. Zijn argument
was, dat de Kamer niet over vol
doende gegevens beschikte om de
economische en financiële positie
van Indonesië te kunnen beoor
delen. Vrij vertaald in koopmans-
Hollands: Wij zijn er geenszins
zeker van, dat de zaak nog safe is.
De voorzitter deelde mede, dat de
behandeling op verzoek van dë
regering geschiedde en hij liet het
verder aan minister Lieftinck over
om de Kamer duidelijk te maken,
dat zulks inderdaad gewenst was.
Het meest klemmende tegenargu
ment van deze bewindsman bleek
in het politieke vlak te liggen. Aan
de vooravond van 'nieuwe bespre
kingen was het gewenst een daad
te stellen, waaruit bleek, dat Ne
derland vertrouwen stelde in de
komende ontwikkeling. Ook deze
gedachtenwisseling liep tenslotte
uit op een stemming. Met 65 tegen
21 stemmen werd besloten bedoel
de wetsontwerpen te behandelen.
Tegen A.R., Com., St. Geref. en de
heer Weiter.
Nog was er het einde niet. De
heer Gortzak (com.), die nu een
maal zijn zinnen gezet had op een
„stunt"! had inmiddels iets anders
bedacht. Hij kwam met een motie,
waarin de regering werd uitge
nodigd per omgaande nadere me
dedelingen te doen over het Atlan
tisch Pact. Over deze motie zal
heden nader worden gesproken.
De rij werd gesloten door de heer
Roosj'en (a.r.). Hij kwam met het
reeds verwach.te verzoek om, te
mogen interpelleren qver de nieu
we controverse tussen regering en
onderwijzersorganisaties. Ook over
dit verzoek zal heden worden be
slist.
Hierna kon dan eindelijk aan de
PROGRAMMA
DONDERDAG 7 APRIL
HILVERSUM II'415 M.
KRO: 7.00 Nieuws; 7.15 Instrumen
tale en vocale soli; 7.4a Morgen
gebed; 3.00 Nieuws; 8.15 Pluk de
dag; 9.00 Voor de vrouw; 9.05 Mu
ziek houdt fit; 9.40 Schoolradio;
NCRV: 10.00 Instrumentaal kwintet
van Parijs; 10.15 Morgendienst; 10,45
Prof. dr. Alber; Schweitzer, orgel;
KRO: 11.00 De Zonnebloem (zieken
bezoek); 11.40 Schoolradio; 12.00
Angelus; -12.03 Frans v. d, Ven, ba
riton, Cor van Boven, piano; 12.30
Mededelingen voor land- en tuin
bouw; 12.33 Amusements Orkest
o.l.v. Klaas van Beeck; 12.55 Zonne
wijzer; 13.00 Nieuws; 13.20 Karei
Vlach en zijn orkest; 13.45 Roer-
omme; NCRV: 14.00 Rhapsodia Sex
tet; 14.40 Even onder ons; 15.00
Concert voor viool en orkest. Bax;
15,30 Pianorecital door Alice Heksch
16.45 Rhapsodie Espagnole, Ravel;
17.00 Jeugdjournaal; 17.30 Gramo-
foonmuziek; 18.00 Leger des Heils;
18.15 C.M.B.; 18.30 De Vijf Zapaka-
ra's o.l.v. Lex Vervuurt; 18.45 Phil-
harmonisch Orkest van New York
o.l.v. Arturo Toscanini; 19.00 Het
Nieuws; 19.15 Piet van Amstel,
orgel; 19.30 Actueel geluid; 19.45
Gramofoonmuziek; 20.00 Nieuws;
20.05 Programma proloog; 20.15
Schoonmaak in Jubeldam; 21.30
Familiecompetitie; 22.00 Gramofoon
muziek; 22.05 ..De vaart der volken"
22.25 Pianoduo George van Renesse
en Felix de Nobel; 22.45 Avond
overdenking; 23.00 Nieuws; 23.15
Kwintet in c, K.V. 406, Mozart;
23.45 Koor van de Straatsburger
Kethedraal.
HILVERSUM I 301 M.
AVRO: 7.00 Nieuws; 7.15 Ochtend
gymnastiek; 7.30 Gevarieerde gra
mofoonmuziek. VPRO: 7.50 Dagope
ning; AVRO: 8.00 Nieuws; 8.15 Va
ria; 8.55 Van vrouw tot vrouw; 9.00
Boyd Neel Strijkorkest; 9.30 Een
lied gaat de wereld rond; 10.00
Morgenwijding; 10.15 Arbeidsvita
minen; 10.50 Kleutertje luister; 11.00
Orgelconcert door Dirk Zwart Jzn.,
m.m.v. \Jan Laarveld, tenor; 11.45
Voordracht; 12.00 Het Lyra Trio;
12.30 Mededelingen ten behoeve van
land- en tuinbouw; 12.33 In 't Spi
onnetje; 12.38 André de Raaff en
Jacques Schutte, piano en orgel;
13.00 Nieuws; 13.20 Promenade Or
kest o.l.v. Benedict Silberman m.
m. v. Gerard Meyer, viool; 13.50
Luis Mariano met koor en orkest;
14.00 Modepraatje; 14.15 Henri Pluk
ker, viool, Pierre Palla, piano en
Alexandra Bouwmeester, sopraan;
15.00 „Klimop" (voor zieken en ge
zonden); 16.00 ..Assortimento"; 17.00
Kaleidoscoop; 17.20 Welk dier deze
week?; 17.30 Jacques Pils met het
orkest van Jean Marion; 17.40 Het
Kwintet Johnny Meyer; 18.00 Het
Nieuws; 18.15 Sportpraatje door Aad
van Leeuwen; 18.30 Voor de Strijd
krachten: VARA: 19.00 Congri-: van
de Partij van de Arbeid; AVRO:
20.00 Nieuws; 20.05 In het zoeklicht;
20.15 Eric Hope, piano; VPRO:
20.30 „Jeruzalem"; AVRO: 21.00
„Nehemia" een bijbels drama van
Henk Fedder; 22.20 Omroepsters
gaan op reis door de Archipel; 22.45
Cultureel leven in West-Indië, door
F. Steenmeyer; 23.00 Nieuws; 23,15
André Kostelanetz en zijn orkest;
23.30 De muzikale barometer.
afwerking van de agenda worden
begonnen. Als eerste punt was aan
de orde het wetsontwerp inzake de
bestrijding van de aardappelmoe
heid. Het aaltje, dat deze nieuwe
aardappelziekte veroorzaakt, heeft
in 't buitenland reeds grote schade
aangericht.
Hier is het nog niet te laat, maar
dringend ingrijpen is daarom des
te meer geboden. De belangen van
de telers zelf, maar ook die van de
gehele export, staan op het spel.
Alle sprekers, de heren v. d. Heu
vel (A.R.), Groen (K.V.P.), Borst
Com.), den Hartog (V.V.D.), de
Ruiter (C.H.) en Vondeling (P.v.
d.A.), waren dan ook van de nood
zaak van het aanhangige wetsont
werp overtuigd. Vooral voor de
heer v. d. Heuvel, een verwoede
tegenstander van elk overheidsin
grijpen, was het een hard gelach.
Met grote tegenzin zei hij dan ook
ja, maar toch overtuigd, dat hij
van een afwijzing de verantwoor
delijkheid niet zou kunnen dragen.
Algemeen was men van mening
in de drie jaar op dezelfde grond
aardappelen mogen worden ver
bouwd, in de kop van Noord-Hol
land, waar vroege aardappelen
worden geteeld, zou zeker een
mildere regeling mogelijk moeten
zijn. Bij al degenen, die hiervoor
pleitten, ging de heer Groen
(K.V.P.) aan de kop.
De minister deelde in antwoord
hierop mede, dat overwogen werd
voor deze streek een van jaar tpt
jaar vijftig-procents-teelt toe te
staan. Of ook voor de streken,
waar industrie-aardappelen wor
den verbouwd, een aparte regeling
zal kunnen gelden, liet de minister
nog in het midden. Via de land
bouworganisaties zal een dergelijk
verzoek moeten worden gedaan.
De heer Groen sneed ook de kwes
tie van de schadevergoeding aan.
De kleinere bedrijven kunnen
zonder veevoer komen te zitten en
het ware billijk, dat deze dan
worden bijgesprongen met een
extra toewijzing krachtvoer De
minister wilde zulks overwegen,
hij stelde echter voorop, dat ook
de kleine bedrijven toch nog wel
de mogelijkheid behielden om in
hun behoefte aan veevoeder te
kunnen voorzien. Met de heer
Groen was de bewindsman het
eens, dat een ruimere toewijzing
van andere teeltvergunningen met
de nodige voorzichtigheid zou
moeten geschieden. De betrokke
nen zelf, aldus had de heer Groen
opgemerkt, hebben er geen baat
bij en het kon het bestaan van
anderen bedreigen. Waar dezelfde
afgevaardigde geïnformeerd nad
naar de kosten, die de uitvoering
van de wet met zich zou brengen,
deelde de minister mede, dat de
Plantenziektekundige Dienst reeds
over een post beschikte, waaruit
geput kon worden, minder draag
krachtige keuringsdiensten zou
den wellicht kunnen worden bij
gesprongen. Deze laatste toezeg
ging vond de heer Groen nog al
vaag, het kwam hem niet waar
schijnlijk voor, dat b.v. de N.A.K.
hiervoor een apart bedrag zou
kunnen uittrekken. De minister
Het boek van dr. Vlekke,
„Amerika en wij", is een inte
ressant boek. Niet alleen om de
geschiedkundige en politieke
wijsheid, die het verkondigt,
noch om de critiek, welke het
op onze voorlichting levert,
maar ook om een paar aardige
tips. Zo meent de schrijver,
dat het tentoonstellen van de
Nachwacht van Rembrandt
op een tournee door Ameri
kaanse steden meer goodwill
voor ons land zou hebben kun
nen verwerven, dan menig
voorlichtingsbureau of propa
gandistisch artikel. Verder trof
me zijn uitspraak, dat de
kracht van de Amerikaanse
partijorganisatie gelegen is in
de plaatselijke partijmachine.
In de snel-ge groeide steden
organiseerden de partijen
buurtcomité's, waarvan de le
den al hun tijd geven aan de
politiek! Ik dacht netdat dit
een merkwaardig exempel zou
zijn voor Nederland,'' toen er
dit nog veel merkwaardiger
zinnetje achter volgde: „Hun
chefs op het stadhuis zetten
hen op de stedelijke lijst van
salarissen voor een of andere
onnodige functie, zodat ze van
de zorg voor het dagelijks
brood verlost zijn"Zo
iets doen wij hier niet, althans
niet meer, sinds de parlemen
taire democratie weer wat op
gang is. En toch ligt ook bij ons
de kracht van de partijorgani
satie bij de plaatselijke partij
machine. Dus zullen we moe
ten blijven trachten, het met
vrijwillige krachten te rooien!
dat de wet, waar mogelijk, zo soe-1 meende dat ook een instelling als
pel mogelijk zal moeten worden de?e toch moest blijk geven het
tnerenast Srhriift de wet vnnr belang van de ziektebestrijding m
toegepast hchrijlt de wet voor, te zien Het wetsontwerp werd
dat in het algemeen slechts efcns z.h.s. aangenomen.
Stoffelijk overschot van
vermiste jongen gevonden
Uit de zijtak van het Twenthe-
kanaal nabij Wierden is door de
politie het stoffelijk overschot op-
gedregd van de 16-jarige Coen Huy-
gen te Hengelo, die sedert 12 Maart
j.l. werd vermist. De jongen is op
die Zaterdag in werkkleding weg
gereden en was sedert niet weer
gezien. Het vinden van zijn rijwiel
op de berm van het kanaal was
aanleiding tot het instellen van 'n
onderzoek.
E ERFENIS van de Duitse ex-keizer: Huize Doorn met 45 ha
grond en geld en effecten tot een bedrag van ongeveer 2
millioen gulden, was Dinsdag het onderwerp van een geding van
ex-kroonprins Friedrich Wilhelm von Hohenzollern contra het
Nederlandse Beheersinstituut. Dit instituut heeft aan de ex-
kroonprins de niet-vijand-verklaring geweigerd. Het als Duits
eigendom ten behoeve van de Staat der Nederlanden geconfis-
ceerde eigendom der Hohenzollerns in Nederland werd dienten
gevolge niet aan de ex-kroonprins overgedragen. Deze kwam van
deze beslissing in appèl bij de Raad voor Rechtsherstel, waar
Dinsdag de pleidooien van mr. B. R. Wesseling voor de ex-kroon
prins en mr. J. van den Berg namens het Beheersinstituut werden
gehouden.
Berg, de confiscaties van eigen
dommen van vroegere vijandelijke
ondjrdanen niet bezien als een
persoonlijke straf wegens vijandig
optreden. Het ligt in de bedoeling,
dat dergelijke onteigeningen ge
volgd kunnen worden door schade
vergoeding, te geven door de rege
ring van het ex-vijandige land.
Mr. van den Berg baseerde een
groot gedeelte van zijn pleidooi op
de motieven van de schadevergoe
ding voor oorlogsverlies enerzijds
en op het veiligheidsmotief ander
zijds. De kwestie van veiligheid
betreft het voorkomen van econo
mische machtsvorming van Duits
vermogen buiten de grenzen van
dat land. De inbeslagneming van
ex-vijandelijk bezit is hiermee in
volledige overeenstemming.
Mr. Wesseling heeft in een zeer
langdurig betoog o.a gezegd, dat ex-
kroonprins Friedrich Wilhelm wel
degelijk positieve verdiensten voor
de geallieerde zaak heeft gehad.
Het aanvankelijke meespelen met
het nationaal-socialisme noemde
spr. een houding van argwaan en
afwachten. De ex-kroonprins heeft
inderdaad hakenkruisbanden gedra
gen op uniformen van de stöhlhelm
van het oude keizerlijke leger en
van het NSKK, doch dit geschiedde
aldus spr. om redenen van politie
ke aard. Het lidmaatschap van het
NSKK vloeide automatisch voort
uit het lidmaatschap van de ex-
kroonprins van de Duitse automo
bielclub.
Ter sprake kwamen drie tele
grammen door de ex-kroonprins
verzonden. Het eerste, uit 1936, was
gericht aan Mussolini, die hierin
werd gefeleciteerd met het wel
slagen van de veldtocht in Ethiopië.
Dit telegram eindigde met de woor
den „leve de Koning, leve de Du-
ce."
Hitier heeft de ex-kroonprins dit
telegram zeer kwalijk genomen,
omdat hij er een politieke stunt in
heeft gezien, aldus mr. Wesseling.
De ex-kroonprins ontkent na de
overval op Noorwegen en de over
weldiging van Nederland, België
en Frankrijk, telegrammen aan
Hitier te hebben gestuurd. Dit
schijnt, aldus spr. gedaan te zijn
door zijn nationaal-socialistische
kabinets-secretaris, die echter in
Russische krijgsgevangenschap ver
dwenen is en dus niet kan getuigen.
Mr. van den Berg voerde hier
tegen aan, dat inderdaad die tele
grammen aan Hitier geen bewijs
kracht tegen de ex-kroonprins heb
ben, omdat zij niet ondertekend
zijn. De teksten ervan liggen echter
psychologisch wel in de lijn van
de ex-kroonprins. Hij had immers
de bijnaam „der depeschenprinz"
en erkent zelf in zijn gedenkschrif
ten, dat hij op de meest noodlot
tige momenten in de historie tele
grammen placht te sturen.
Spr. concludeerde, dat de ex-
kroonprins geen positieve verdien
sten voor de Nederlandse of geal-
De raad werd gepresideerd door
prof. mr. Ph. A. N. Houwing. Mr.
Wesseling zeide, dat de ex-kroon
prins een goede houding t.a.v. het
nationaal-socialisme heeft aange
nomen. Hij bestreed diverse be
weringen. o.a. die, dat de ex-kroon
prins althans in de aanvang van
het Hitler-regiem het nationaal-
socialisme begunstigd zou hebben.
Men moet echter niet vergeten, zo
zeide spr., dat de Hohenzollerns in
Duitsland in een glazen huisje
leefden en dat zij- verdacht werden
van monarchistische activiteit. Het
is zelfs zo ver gekomen, aldus spr.
dat aan de Hohenzollerns geduren
de de oorlog het recht is ontnomen,
om bij de Duitse weermacht te die
nen. Voorts zou volgens de verde
diger ex-kroonprins Friedrich Wil
helm zijn steun hebben gegeven
aan de verzetsbeweging.
Mr. van den Berg voerde hier
tegen aan, dat ont-vijanding in
Nederland, mede krachtens het ge
allieerde verdrag van 1945 van
Parijs slechts om zeer bijzondere
reden kan geschieden. Immers alle
vijandelijke vermogen, dat viel
onder de jurisdictie van eeq, der
verdragsluitende landen, waartoe
Nederland behoort, werd als „voor
schot" op herstelbetaling, te beta
len na een vredesverdrag gecon-
fisceerd. Alleen gevallen van bij
zondere verdiensten van ex-vijan
delijke onderdanen voor Nederland
of voor de geallieerde zaak, kun
nen tot ont-vijanding aanleiding
geven.
Men moet, aldus mr. van den
Het mooie Evangelie van
vanmorgen doet ons denken
aan die dieren, welke voor ons
een beejd zijn van zachtheid,
van gedweeheid en volgzaam-
'heid. Christus heeft ons, die in
Hem geloven, willen vergelij
ken met schapen, met een
kudde, waarvan Hij de goede
Herder is. De goede Herder.
Want, zo staat er: „Ik ken ze".
Denk daar eens over na, dat
Christus u kent. Hij weet alles
van u. Hij weet het mooie en
goede, het minder-mooie, het
lelijke, het moeilijke, 't zware,
hei beproevingsvolle van ons
leven. Hij weet dat alles. Hij
kent ons van binnen en van
buiten, onze daden en onze be
doelingen. Is dat niet gewel
dig? Christus zegt van ons: „Ik
ken ze". Houd dat woord vast:
Hij draagt immers zorg voor u!
MARCUS.
lieerde zaak heeft gehad, ook al
heeft hij eens bemiddeld voor drie
ter dood veroordeelde Nederlandse
officieren en dat dientengevolge
het verzoek om ont-vijanding van
ex-kroonprins Friedrich Wilhelm
door de raad dient te worden af
gewezen.
Mr. Wesseling daairentegen zei-
dat de ex-kroonprins in Duitsland
bekend stond als een onbetrouw
baar, verdacht en aan het nazi-re
giem vijandig element, lid van een
vijandige dynastie en dat hij, mede
krachtens zijn verdiensten en anti
nazi activiteit, zeker voor ont-vij
anding in aanmerking kwam.
De President voor de raad voor
Rechtsherstel, prof. mr. Houwing.
verdaagde de zitting hierna tot 5
Mei.
De pleidooien werden bijgewoond
door Carl Hans graaf Hardenberg
als de vertegenwoordiger van de
ex-kroonprins, door de Zwitserse
geleerde op het gebied van inter
nationaal recht dr. A. Keiler en
door de burgemeester van Doorn.
De zitting duurde bijna vijf uur.
(Van onze parlementaire redacteur a i.)
OOK DE EERSTE KAMER heeft haar flat gegeven aan de be
groting van Wederopbouw en Volkshuisvesting. Gisteren
beantwoordde minister in 't Veld nog een aantal vragen, die hem
vorige week door de Kamer waren gesteld. Veel nieuwe gezichts
punten opende hij echter niet ten aanzien van de wederopbouw.
Hij zeide geen voorstander te zijn van duplex-woningen. Dcre
zijn echter thans als noodzaak te aanvaarden. Zonder deze
duplex-woningen is het schier onmogelijk enigszins in te lopen
op de geweldige achterstand in de woningbouw. Ook ten aanzie.)
van de verdeling van het bouwvolume achtte de bewindsman
nog niet de juiste methode gevonden. ,,lk geef het echter een
ieder te doen een systeem uit te denken, dat een ieder bevre
digt", zeide hij. „Dat iedereen ontevreden is, stelt me gerust",
voegde de bewindsman er aan toe.
Veel nieuws zat er niet in de mi-
nistriële rede. Nochtans lukte het
mr. in 't Veld tot tweemaal toe de
Kamer toj 'n felle reactie te prik
kelen. De eerste maal, toen hy zich
zeer laatdunkend uitliet over het
beleid van het kabinet, dat in de
jaren '35 en '36 aan het bewind
was. „In die jaren had de regering
de krotwoningen moeten oprui
men", zeide hij. De minister grond
de deze opmerking met erop te
wijzen ,dat in die periode er ar
beidskrachten te over waren. „Het
is een eeuwige schande, dat er toen
niet meer woningwetwoningen zijn
gebouwd", voegde hij hieraan toe.
Dat was volgens de heer Tjelma
(A.R.) toch wel wat al te boud ge
sproken. Deze afgevaardigde wees
erop, dat in het toenmalige kabinet
ook tegenwoordige partijgenoten
van de minister de verantwoorde
lijkheid droegen. Een dergelijke
tendentieuze voorstelling van za
ken kon hij weinig waarderen, zo
zeide de heer Tjelma. Minister in 't
Veld antwoordde, dat hij het niet
zo kwaad gemeend had als de Ka
mer wel had gemeend. Hij had zich
echter laten verleiden tot een ver
wijt omdat thans de krot-woningen
hem zeer veel zorg geven.
Voor de tweede maal bracht de
minister een deel der Kamer in het
geweer toen hij de godsdienstige
verzorging van de arbeiders in
Duw- en wederopbouwkampen ter
sprake bracht. Volgens de minister
dient ook het Humanistisch Ver
bond in deze kampen gelegenheid
te krijgen zijn werk te doen. De
heer Schippers (A.R.) bestreedt
deze mening! Hij wees op de taak
van de Kerk, die volgens hem de
enige verkondigster is vanhet
Evangelie.
Mr. in 't Veld kon het daar per
soonlijk niet ïee eens zijn. Volgens
zijn inzichten heeft het Humanis
tisch Verbond het recht en de taak
zich met de belangen van de bui
tenkerkelijke bezig te houden. In
middels heeft de bewindsman ech
ter contact opgenomen met een
vertegenwoordiger van de R. K.
Kerk als met een van de Protes
tantse kerken teneinde tot een op
lossing van de aan de orde zijnde
problemen te komen.
De minister kon nog geen nadere
mededelingen doen over de komen
de huurverhoging. Wel zeide hij
De sterke Zuidwester storm heeft het water van het IJselmeer
naar de Friese kust gedreven en van het Buiten-IJ buiten Je
Oranjesluizen weggeblazen. Het waterpeil is ongeveer 2 meter
lager dan normaal, zodat verscheidene schepen op het droge
zitten. De opvarenden zijn geisoleerd tot de wind gaat liggen en
het water terugkeert.
nog eens nadrukkelijk, dat deze
verhoging noodzakelijk is. Het
blijft echter een moeilijk probleem.
Tenslotte deelde de minister de Ka
mer mede, dat de termijn voor aan
vragen van premiegelden ter fi
nanciering van woningverbeterin
gen onherroepelijk gesloten is. Het
beschikbare crediet is reeds thans
met twee en een half millioen gul
den overschreden. „Willen we rede
lijk zijn, dan moeten we met 10,5
millioen gulden, die aan de woning
verbetering en splitsing zal worden
besteed tevreden zijn, aldus de mi
nister.
Na wederopbouw en Volkshuis
vesting keurde de Kamen ook nog
de begroting van het staatsbedrijf
der P.T.T. goed. Niet echter voor
dat minister Spitzen had toegezegd
dat hij zo spoedig mogelijk zal ko
men met voorstellen, welke de
Rijkspostspaarbank al of niet defi
nitief onder directie van de P.T.T.
zullen plaatsen.
DE ZWARTE KOLONEL
(Vervolg van pag. 1
Minister Lemeina: „Dat ge
schiedde in opdracht van de repu
blikeinse regering. Die opdracht
heb ik uitgevoerd. Wij wilden ver
mijden propaganda te maken voor
onze vijand door onze eigen men
sen met Nederlandse goederen te
helpen".
Kolonel Julian: „En u wilt mij
vertellen, dat uw regering in staat
is de millioenbevolking van Indo
nesië een menswaardig bestaan te
verschaffen".
Gesprekken met Indonesiërs
„Ik heb met. honderden mensen
in het republikeinse gebied gespro
ken. Ik heb allen de vraag gesteld:
wilt u de republiek terug? Elk
een antwoordde ontkennend" zo
vervolgde onze Amerikaanse vlie
ger-kolonel zijn verhaal. Hij toon
de een foto van een Indonesisch
meisje een pakstertje in een
sigarenfabriek dat hem had
verteld, hoe zij onder het repu
blikeinse regiem voor haar werk
betaald werd met één cent per
dag. Nu, na de tweede politionele
actie, verdiende zij een rijksdaal
der per dag en zij had hem gezegd:
liever pleeg ik zelfmoord, dan dat
ik de republiek terug zou willen
hebben.
„Ik kan u duizenden van soort
gelijke voorbeelden geven, maar
het lijkt me niet noodzakelijk. Ik
wijs er met nadruk op, dat ik door
niemand ben beïnvloed, dat ik
door geen enkele instantie wordt
betaald, niet in dienst ben van
enige regering, dat ik uitsluitend
naar Indonesië ben gegaan om me
een persoonlijk, eerlijk oordeel te
vormen en dat ik geen ander doel
had, dan mijn ervaringen neer te
leggen in een artikel in „Our
World".
Ik stuurde dit van Parijs uit
naar New York en toen ik daar
reet de Queen Elisabeth arriveerde,
bleek het zo'n indruk- te hebben
gemaakt, dat niet minder dan 37
verslaggevers en fotografen, radio
reporters en- televisie-operateurs
mij opwachtten en mij interview
den. Overigens kreeg ik een zelfde
anti-demonstratie te verduren als
Bevin en Churchill bij hun aan
komst enkele dagen geleden."
En nu Amerika, Waarom heeft
in de Verenigde Staten zo'n aan
zienlijk deel van het publiek de
zijde gekozen van de republikei
nen tegen de Nederlanders?
„Omdat," zegt Julian, „de Neder-
De regering maakt be
kend, dat tot haar leedwe
zen de volgende verliezen
in Indonesië zijn gerappor
teerd:
KON. LANDMACHT:
Gesneuveld 24 Maart 1949:
Sold. L. Stoel, uit Ellemeet
(Zeel.)
Gesneuveld 25 Maart 1949:
Sold. W. Bankersen, uit
Oudkarspel (gem. Lange
dijk N.-H.)
KON. MARINE:
Overleden t. g. v. oorlogsver
wonding op 2 April 1949:
Mar. P. J. B. Garthoff uit
Amsterdam.
KON. NED. IND. LEGER:
Gesn. op 11 Maart 1949: Vrijw.
dienstpl. sold. Abdoe; Gesn.
13 Maart 1949: Man. sold. 2e
kl. mf. J. Bintang; Man. sold.
2e kl. inf. L. Kaawoan; Man.
sold. 2e kl. inf. K. Monii."
Amb. sold. 2e kl. inf. P. Hia-
riej; Amb. sold. 2e kl. inf. A.
Noija. Gesn. 13 Maart 1949:
Amb. sold. 2e kl. inf. E. Sej.
patfiratu: Amb. sold. 2e kl.
inf. S. Usmanij; Soend. sold.
Ie kl. inf. Joesoef; Tim. sold.
2e kl. mf. H. Newaoema; Man.
korp. inf. C. Pangemanan;
Jav. sold. 2e kl. inf. Samat.
Gesn. 15 Maart 1949: Jav.
sold. 2e kl. inf. Seman. Gesn.
16 Maart 1949: Amb. sold. 2e
kl. inf. A. M. Suripaftij; Amb.
sold. 2e kl. inf. J. J. Wenno.
Gesn. 17 Maart 1949: Amb.
serg. inf. D. Muskita. Gesn.
19 Maart 1949: Soend. korp.
inf. Saata; Soend. sold. 2e kl.
inf. Mamat. Allen uit Indo
nesië.
landse regering practisch niets ge
steld heeft tegenover de geraffi
neerde propaganda van de republi
keinen, een propaganda, die ge
schoeid is op communistische leest
en die fanincieel steunt op het
enorme kapitaal van de Fox-maat
schappij en een rubberfirma. Die
twee firma's hebben belang bij een
republikeinse heerschappij in In
donesië, omdat ze zakelijke con
tracten met de republikeinse rege
ring hebben afgesloten. Tegenover
de stortvloed van kostbaar propa-
ganda-materiaal, die deze firma's
over Amerika uitgieten, stelt de
Nederlandse regering harerzijds
niets dan een minimum aan voor
lichting."
Met grote heftigheid vervolgde
Julian: „zegt u het Nederlandse
volk, dat Indonesische leiders mij
als neger dikwijls eerst als een
der hunnen beschouwden, dat ik
me feitelijk als een der hunnen
gevoel, maar dat ik tot de overtui
ging ben gekomen, dat de republi
keinse leiders niets anders hebben
gedaan en nog doen, dan hun eigen
volk uitbuiten en beroven.
Het Nederlandse publiek moet
achter haar regering staan in de
kwestie Indonesië en het moet niet
langer \ycrkeloos toezien hoe de
republikeinse leiders het Indone
sische volk, dat door Nederland
zelf is opgevoed tot een beschaafd
volk, thans terugwerpen in de mod
der."
Als besluit van het onderhoud
gaf Julian zijn méning te kennen
over de Veiligheidsraad:
„De Veiligheidsraad of de Vere
nigde Naties hebben niet het recht
enige vorm van regering aan enig
land op te dringen. Waarom be
moeien ze zich wel met Indonesië
en durven ze niet tegen Rusland
op te treden voor de infiltraties op
de Balkan? De Veiligheidsraad be
zit niet voldoende autoriteit voor
Indonesië is de enig juiste oplos
sing een plebisciet. En dat is juist,
wat de Indonesiërs zelf willen."
Onderzeeboten „Zeehond"
en „O 24" varen thuis
Donderdag 7 April te 11 uur zul
len Hr. Ms, onderzeeboot „Zee
hond", onder commando van de
luitenant ter zee der eerste klasse
J. H. Baron Mackay en Hr. Ms.
onderzeeboot „O 24" onder com
mando van de luitenant ter zee der
tweede klasse R. van Wely aan de
onderzeedienst Waalhaven te Rot
terdam aankomen.
Op 1 Maart 1949 vertrokken de
boten uit Willemstad (Curacao) voor
de thuisreis naar Nederland.
Het terrein van de onderzee
dienst zal te 10 uur v.m. (dus een
uur voor aankomst der onderzee
boten) voor .de familieleden van
de opvarenden en belangstellenden
worden opengesteld.
EXTRA VLUCHT NAAR
BATAVIA
Zondag: 10 April a.s. vertrekt een
extra KLM-constellation naar Ba
tavia. Tien passagiers maken de
reis mee. Het toestel zal bovendien
twee ton post vervoeren.
FEUILLETON
Toen hoorde zij het ookeen
geluid in de kamer van Jean
'n vreemd slepend geluid als kroop
iemand over de grondHet was
akelig. Cato was de kamer uit en
de gang doorgelopen, voordat Miek
de deur uitkwam. Ze stond voor de
kamer van Jean en morrelde aan
de deurkruk, maar de deur scheen
te klemmen; ze kon hem niet open
krijgen.
„Jean?" Die kreet zou Miek nooit
vergeten. „Jean dan toch?"
De deur ging eindelijk open en
Cato rende de kamer binnen en
boog zich over ietsover ie
mand heen, die op de vloer lag.
Langzaam, bijna onpasselijk van
schrik, ging Miek erheen. „Cato...
als ik..
Cato hief het vertrokken, bijna
onherkenbare gelaat wat op.
„Ga dokter Kempers halen. Zeg
hem dat hij dadelijk
„Is hij
„Ga hem halen," zei Cato bijna
fluisterend. „Hij moet komen, en
zo gauw mogelyk." Miek wendde
haar ogen af van de op devloer
liggende gestalte, maar uit het
verwrongen gezicht van Cato, uit
haar gebogen hoofd en haar be-,
door A. F.
vende handen had ze genoeg
zien
ge-
Langzaam en op de tast af be
reikte ze het einde van de gang,
nam de telefoon van de haak en
vroeg om dokter Kempers. Hij gaf
antwoord en scheen te begrijpen,
wat ze van hem verlangde, al had
Miek er nauwelijks enig idee van,
wat ze hem vertelde. Daarna draai
de ze met bevende vingers haar
eigen nummer.
De bel ging ééns, tweemaal over...
Haar oren suisden zo erg, dat ze
nauwelijks haar eigen stem hoorde.
„Hansje met Miek. Ik ben
bij Cato thuis". Ze slikte een paar
maal. „Zou je dadelijk hierheen
willen komen?Er is iets ge
beurdJaJean!"
Op de top Van een heuvel halver
wege tussen Maastricht en Hout-
hem had Hans zijn auto tot stil
stand gebracht. En terwijl hij om
zich heen keek naar de glooiende
heuvels, waarover de herfst reeds
zijn gloeiende kleuren had uitge
strooid, voelde hij, hoezeer hij in
zijn studietijd die schoonheid van
het wisselen der seizoenen meer
gemist had, dan hij zich toen be
wust was. Nu genoot hij er met
volle teugen van. Hij woonde nu
buiten en had een eigen huis.
Hij was, omdat het Zaterdag
was, al vroeg van kantoor gegaan
en voordat hij naar huis ging, wil
de even enige papieren, die hij van
de notaris voor Cato gehaald had,
bij haar aanbrengen.
„Ik kom dus wat later koffie
drinken," had hij die morgen tegen
Miek gezegd.
„Maar je hoeft niet te wachten,
ik eet wel, zoals het uitkomt."
„Vraag of Cato bij ons 't avond
brood komt eten," had ze voorge
steld. „Ze moet zich wel heel erg
eenzaam voelen, zo alleen in huis."
En ze had nog gevraagd: „Wat
denk je, dat ze met haar huis zal
doen, Hans?"
„Zou ze het moeten verkopen?
Om het geld misschien?"
„Dat zal niet nodig zijn," ant
woordde hij. „Jean had een levens
verzekering voor haar gesloten en
dan had hij nog enkele spoorweg
aandelen, Amerikaanse meen ik
die hij waardeloos achtte, maar die
juist in de laatste tijd begonnen
waren, dividend uit te keren. Hij
had ze nog -van zijn moeder ge-
erf d
Maar ook al was dat niet ge
weest, zou Cato zich heus wel kun
nen redden. Je moet bedenken, dat
ze heel haar leven in betrekking is
geweest en gespaard «heeft."
Miek had hem vreemd aangeke
ken en zich dan afgewend. Ze was
in de laatste dagen bijzonder stil
geweest, van die onvergetelijke
avond af, dat hij naar het huis van
Curfs was gekomen en haar daar
in de keuken aangetroffen had,
terwijl dokter Kempers en Cato
met Jean bezig waren, was ze heel
anders geweest, dan Hans haar
ooit gekend had. De dood van Jean
had in één enkel ogenblik bewerkt,
wat anders wellicht maanden en
misschien jaren gevorderd zou heb
ben, hij had haar met een schok
tot rijpheid en bezadigdheid ge
bracht en haar eerlijk doen ver
staan tegenover zichzelf en tegen
over haar man.
Toen ze later op die avond in hun
eigen huis teruggekeerd waren,
had ze tegen Hans verteld, waar
om ze naar Cato toegegaan was.
„Ik was erheen gegaan om voor
jou te vechten, Ik heb haar dat
ronduit verteld. Ik heb afschuwe
lijke dingen tegen haar gezegd,
Hans. Ik voel er behoefte aan, je
te vertellen
En zo had ze doorgesproken met
een ongekende rust en terwijl ze
sprak, had hij zich kunnen voor
stellen, hoe die twee tegenover el
kaar gestaan hadden, Miek, over-
spanen van jaloerse nijd, met ge
balde vuisten, fonkelende ogen, en
overslaande stem, Cato, rustig on
der het lamplicht gezeten met de
handen in haar schoot, luisterend
naar wat de andere tegen haar uit
spuwde, zonder dat een spier van
haar gelaat vertrok.
(Wordt vervolgd)
(Adv.)
I
