„De Slikken" in het slijk van fabels
en fantasie
Debat in de Eerste Kamer over de
benoeming der Staatssecretarissen
PIETJE VAN EST ROOK DE STAL
en stoof als eerste door Helmondse erepoort
Gevangenen werkenstuderen
en zijn tevreden
RADIO
Oud-minister Fievez herdacht
Maar Schellingerhoudt draagt
de Oranjetrui
Beleg en ontzet
van Berlijn
DETECTIVE
tegen wil en dank
'ACHTING
»gt
&NGSELS
wichten
Dwangarbeidskamp of rustoord
Vrije wandeling in omgeving
Begroting van Oorlog en Marine
De berg baarde
een muis
DE RONDE OP DE HELFT
Woensdag 11 Mei 1949
PAG 3
iet K.N.M.I. te
Woensdagavond
l. (Opgemaakt
maar overwe-
met vannacht
n morgen over-
iringen. Weinig
e temperaturen
(Adv.)
AANVRAAG
BEEL
lei (Aneta).
terughoudend
;ven van com-
intslagaanvraag
'erband met de
s overeenstem-
in Nederlandse
te verstaan, het
Ir. Beel zich ge
szien, deze con-
en, aldus meldt
•espondent van
laghebbende fe-
thield men zich
egatie behoren-
kringen ver-
Aneta, dat de
in het licht van
laatste dagen,
wacht is geko-
i Republikeinse
leed stellen, wie
Beel zal inne-
republikeinse
üs zijn persoon-
dat in het bui-
agaanvrage zal
als een bewijs
der concessies,
;ijde gedaan. Uit
zeide men aan
tuigd te zijn dat,
e Indonesische
:mblee zou wor-
sr daar slechts
len zouden wor-
t adres van Ne-
e kringen werd
rstaan gegeven,
ivraag zou kun-
legd als een be-
ang der conces-
dse zijde, die de
:diger der Kroon
stap hebben ge-
menige straat
0 was onlangs
)r het fleurig
\zicht van de
ire van de ver-
Bond Zonder
itgestoken. Dit
en mooie ge-
t van de naas-
luisteren met
'aar het is nog
:t van deze be-
naastenliefde
)rdt beoefend,
zt te gebeuren
n en met me-
1 buitenwereld,
daadwerkelijk
i, als er maar
t geholpen, in-
roddelden al
n van de Bond
met daden in
•den gebracht,
in, de vlag uit
at er dan pas
MARCUS.
Mei. Aardbeien
asperge wit 50
ikool 20—94; bos-
en 58; kassnij-
ibarber 4—12 per
oos 7—16; radijs
40—20 per stuk;
kg witlof 2550;
4—10; sjalotten
0 Mei 1049.
)0 kipeieren 0.11
leieren 7.50 per
eren, totaal 712
sien, levering, 389
390, stugger; 224
25, kalm; 38 pin-
g; 36 stieren 400
alveren: nuchtere
:ht, levering; fok-
>ed; 23 vette var-
g 15 zeugen 225
;gen 4075, goed;
ieschapen 5563,
75—110, matig;
36, kalm; 95 bok-
70, goed; 50 paar-
beter. Totaal 4032
2700 oude kippen
n rode) 2.25—2.50
cippen en hanen
p. kg. 200 hen-
1800 jonge hanen
p. kg. 42 jonge
'ode) ,1.902.25 p.
504 p. stuk; 250
tuk.
11 Mei Aan-
)f I 66, Ia bu-62,
g uien 7.308.30.
10 Mei Aan-
rdappelen: beve-
Koopmans blau-
ig 4.104.30, vee-
itlof I 41, II 27—
Aanvoer 17
3 pinken 275350;
3 kalveren 3250;
ring).
E, 9 Mei Late
5; vroege aardap-
>f I 35—51, II 21—
azie 21; sla 5.80
—4.10.
(Van een onzer redacteuren)
II.
GRONINGEN. „Het kamp de Slikken een dwangarbeidsoord?
Hoe komt U er bij. Het is eerder een rustoord", verzekerde ons
bakker Bulthuis, bij wie we aangingen, voordat we de kleine
brug overschreden, de enige verbinding tussen kamp en buiten
wereld. De bakker wreef louter uit verbazing eens extra zijn
handen aan het voorschoot af en vertolkte de mening van vele
zijner buurtbewoners, toen hij verklaarde dat menig arbeider
uit de omgeving het nog niet zo goed van eten en drinken had.
Dagelijks brengt hij 800 gram wittebrood per persoon naar het
kamp en een aantal rollen beschuit voor maagpatiënten, die
aparte voeding krijgen. Een ware hel?
En ze mogen Zondags vrij wande
len in de omgeving zonder bewa
king, terwijl met Pasen alle gede
tineerden met auto's een dag uit
zijn geweest naar de Leek. De bak-
ker, die dagelijks in het kamp
komt, had nog nimmer onrecht
vaardigheden gezien of gehoord en
uit de gesprekken met vrijgekomen
gedetineerden, die op hun weg
naar huis veelal even bij de „bak
ker" het een of ander kwamen ko.
pen, bleek, dat zij het goed had
den gehad, althans naar omstan
digheden, want de vrijheid gaat
bij ieder mens boven alles.
In de kampkeuken kregen wij
bevestiging van de goede voeding,
toen we zagen wat er bereid werd,
en toen we inzage kregen van de
fourierslijsten. Aparte voeding voor
zieken en maagpatiënten in de
vorm van beschuit, rijst, zachte
groenten en pap. Een urenlang ge.
sprek met alle mogelijke gedeti
neerden, waarin alle bezwaren en
aanklachten naar voren kwamen,
had tot resultaat een gunstige con
clusie voor het kamp en voor de
commandant. Over de voeding be
klaagde zich al vast niemand. Een
oude baas, een van degenen, die
aparte voeding genoten, uitte
zelfs zijn lof hierover, omdat hij
nergens in het land zo goed eten
had gehad en het moge een com
pliment zijn voor „De Slikken"
dat, naar deze gedetineerde zelf
verklaarde, zolang hij in dit kamp
was, zich zeer goed voelde, dank
zij de Uitstekende voeding. Noch
over de broodmaaltijden, noch
over het middageten waren er
klachten hoe dan ook. Evenmin
over de rokerij de gevangenen
krijgen een pakje shag per week
of over de vrijheid van bewe
ging.
Er Wordt In het kamp op uit
gebreide schaal les gegeven door
gedetineerden voor gedetineer
den, waarvoor grote belangstel
ling bestaat. Voor middenstand
gaven 21 zich op (de vorige cur
sus slaagden 12 van de 13), voor
Engelse handelscorrespondentie
zijn 12 deelnemers, Engelse be
ginners 13. Voorts worden cur
sussen gegeven in motorkennis,
Frans, bijenteelt, landbouwboek-
houden en algemene vorming.
Voor zelfstudie wordt 's Zater
dags zelfs vrij van dienst gege
ven.
Het werk in het wad
Het werk in het wad is zwaar,
maar. biedt daarentegen voordelen.
Er kan hoogstens 7 uur gewerkt
worden, met het oog op het getij,
terwijl 's winters en bij slecht
weer soms hele dagen niet ge
werkt kan worden. De werkmees
ters, die door en door met het
werk bekend zijn, sturen menig
nieuweling, die niet voor dit werk
PROGRAMMA
DONDERDAG 12 MEI
HILVERSUM II 415 M.
K.R.O.: 7.00 Nieuws, 7.15 Fred Hart
ley and his Music, 7.45 Morgenge
bed, 8.00 Nieuws, 8.15 Pluk de dag,
9.00 Voor de vrouw, 9.05 Muziek
houdt fit, 9.40—10.00 Schoolradio
groep I; N.C.R.V.: 10.00 Gr. pl„ 10.15
Morgendienst, 10.4511.00 NCRV-
kwartet; K.R.O.: 11.00 De Zonne
bloem, 11.40 Schoolradio groep III,
12.00 Angelus, 12.03 Schoolradio,
12.13 Lunchconcert, 12.30 Medede
lingen land- en tuinbouw, 12.33 De
ronde van Nederland, 12.38 Lunch
concert (vervolg), 12.55 Zonnewij
zer, 13.00 Nieuws, 13.20 Piano, 13.45
14.00 Roeromme; N.C.R.V.: 14.00
Met de diesel naar Limburg, 14.20
Promenade-orkest, 14.40 Even onder
ons, 15.00 Orgel, 15.15 Kamerorkest,
16.00 Bijbellezing, 16.45 Gr. pl., 17.00
Jeugdjournaal, 17.30 Zingende en
voordragende jeugd, 17.50 Regerings
uitzending, 18.00 Leger des Heils-
kwartier, 18.15 Land- en tuinbouw,
18.30 Sans souci, 19.00 Nieuws, 19.15
rgel 19.30 Met de diesel naar Lim
burg. 19.45 Gramofoonmuziek, 19.55
Spreker, 20.00 Nieuws, 20.05 Pro
loog, 20.15 Gröneger Kouke, 21.30
Familiecompetitie, 22.05 De vaart
der volken, 22.25 Pianoduo, 22.45
Avondoverdenking, 23.00 Nieuws,
23.15 Viool en orkest, 23.45 Gr. pl.,
23 5724.00 Sluiting en Wilhelmus.
HILVERSUM I, 301 M.
AVR.O.: 7.00 Nieuws, 7.15 Ochtend
gymnast., 7.30—7.50 Gr. pl.; V.P.R.O.:
7.50—8.00 Dagopening; A.V.R.O.:
8.00 Nieuws, 8.15 Ochtendvaria, 8.55
Korte gesprekken van vrouw tot
vrouw, 9.00 Orkest, 9.30 Gr. pl., 10.00
Morgenwijding, 10.15 Arbeidsvitami
nen 10.50 Kleutertje luister, 11.00
Solistenconcert, 11.45 Spreekster,
12 00 Cabaretliedjes, 12.30 Medede
lingen land- en tuinbouw, 12.33 In
't spionnetje, 12.38 Pianoduo, 13.00
Nieuws, 13.15 Mededelingen, 13.20
John Renova and his music, 13.50
Gr. pl. 14.00 Voordracht, 14.15 So
listenconcert, 15.00 Klimop, 16.00
Van vier tot vijf, 17.00 Avro-kaici-
doscoop, 17.20 Welk dier deze week?,
17.30 Gr. pl., 17.50 Orkest, 18.00
Nieuws, 18.15 Sportpraatje, 18.30
Progr. Ned. Strijdkr., 19.00 In een
groen knollenland, 19.10 Oorlogsgra
venstichting, 19.15 Concert, 19.45
Regeringsuitzending, 20.00 Nieuws,
20.05 In het Zoeklicht, 20.20 Con
certgebouworkest, 21.45 Gramofoon
muziek, 22.05 Spreker. 22.20 Een
lentewindje waait, 22.45 The Sky-
masters. 23.00 Nieuws, 23.15 The
Skymasters, 23.3024.00 Hei, 't is In
de Mei.
geschikt is, en zich niet bij de
dokter heeft aangemeld, terug. Het
is daarom absoluut onjuist, dat
ouden van dagen het wad worden
ingestuurd om daar te werken en
helemaal uit de duim gezogen, dat
hier van 5 uur 's morgens tot 5
uur 's avonds wordt gewerkt. Er
zijn van de gedetineerden zelf
dienaangaande weinig klachten. Er
waren zelfs ouderen, die thans be
last zijn met het schoonhouden van
het kamp, die graag het wad in
wilden, doch daarvoor afgekeurd
werden. Het werk wordt extra
zwaar, omdat er onoordeelkundig
gewerkt wordt. Dit vertelde ons
de dijkbaas, die wij op de dijk
aantroffen. „Waar ze de gehele dag
tijd voor hebben, proberen ze in
enkele uren klaar te krijgen, om
daarna vrij te zijn". Er worden
momenteel dan ook maatregelen
getroffen, om deze wijze van wer
ken te remmen, omdat de mensen
zelf er last van krijgen en omiiat
er moeilijkheden komen met de
vrije arbeiders, waar normaal mee
wordt samengewerkt. De gevange
nen uit het kamp doen precies het
zelfde werk als de vrije arbeiders
tegen dezelfde voorwaarden, zowel
voor wat het werk in het wad be
treft (Julianapolder en Westpol
der) als de andere werkzaamhe
den, zoals laden en lossen, werk
bij de boeren in de omgeving en
in opslagplaatsen.
Zwaar werk voor de
commandant
Er waren vele gevallen, die te
leurgesteld waren over in andere
kampen gedane beloftes, of onre
delijk hoge bestraffing. Én de com
mandant, de heer Kraaima, kreeg
dit zaakje uit te zoeken. Sindsdien
heeft hij hard gewerkt voor de ge
detineerden. Meer dan 400 rappor
ten gingen naar Den Haag en
ruim 350 gevallen zijn achtereen
volgens naar huis gezonden. Maar
onder deze tribunalisten schuilen
een paar ophitsende elementen, een
communistische agitator, een ad
vocaat wiens dossier nu niet be
paald veel vertrouwen in 's mans
eerlijke bedoeling openlaat. En het
zijn juist die enkele figuren, die
gretig voedsel geven aan de op
ruiende fabels rond dit kamp. De
strafmars-maatregel is getroffen
na vele waarschuwingen en nadat
de betrokken barak zodanig door
de gevangenen bevuild en vernield
was, is men tot deze maatregel
overgegaan.
Over de ondergeschikte punten in
de bewuste aanklacht tenslotte no-g
een paar opmerkingen. De klassi-
cus Dr. Hillen heeft slechts een
half uur in De Slikken gewerkt en
is toen teruggestuurd naar het
kamp en zelfs -'-«keurd voor an
dere handenarbeid. Hij kreeg van
de commandant vrijheid voor zelf
studie. „Ik ken er die zich
heeft opgehangen", staat er verder
in de aanklacht. De commandant
kent er geen, evenmin de aalmoe
zenier. En zelfs de gedetineerden
die wij hiernaar vroegen en die al
lang in dit kamp vertoeven, weten
van een dergelijke, toch schokken
de gebeurtinis niets af. De strafcel,
is nog maar een enkele keer ge
bruikt, waarvan gen keer voor een
gedetineerde, die saboteerde en to
taal niet wilde werken. Voorts zou
den er door de publicaties reeds
verschillende bewakers of comman
danten ontslagen zijn. Ook dit zijn
fabels, want in anderhalf jaar is
nog geen enkele .mutatie in het
kamppersoneel voorgevallen.
Het kamp ,,De Slikken" is onre
delijk door het slijk gehaald. Het
tegendeel is veelal waar van al die
slechte fabels die de ronde doen.
Dijt is de conclusie die wij moeten
maken.
(Van onze parlementaire redacteur)
BIJ DE AANVANG van de behandeling van de begrotingen ven
„Oorlog" en „Marine" hoorde de Eerste Kamer staande de
rede van de voorzitter, prof. Kranenburg, aan, waarin hij oud
minister Fievez herdacht. Hij roemde de overledene als een man
met bijzondere begaafdheid, die een natuurlijke aanleg had voor
het parlementaire debat. Reeds bij zijn,, eerste optreden in de
Senaat, teen hij direct een onverwachte aanval te verduren kreeg,
toonde hij zich uiterst slagvaardig. Van deze humane, bemin
nelijke en hoffelijke persoonlijkheid, die aller hart won, werd
nog veel verwacht. Het heeft echter niet zo mogen zijn.
Minister Schokking sloot zich
hierbij, namens de regering 'aan. Zijn
werkkracht moet, mede zijn toestand
in aanmerking genomen, enorm
worden genoemd. Leger en Marine
blijven ook nu nog van deze werk
kracht profiteren.
(Van onze speciale verslaggever)
ER WAS FEEST in het Nederlandse kamp nog voordat de ren
ners een pedaaltrap hadden gegeven. Pellenaars, de oude
Pel, zoals iedereen in de wielerwereld hem kent en noemt,
vierde zijn 36ste verjaardag. Dat moest natuurlijk* worden
gevierd. En om in eondidtie te blijven voor de grote race naar
Helmond, een eindje van 220 K.M., tracteerde „de Pel" op
dubbele uitsmijters.
Het gelukte Bouk Schellingerhoudt de leiderstrui van de bonkige
schouders van Schulte te plukken. En dat had hij vooral te
danken aan de jarige „Pel", die in combinatie met Gerrit van
Beek, de Bossche geweldenaar geen moment de kans gaf om
weg te glippen uit het peloton. Voor Gerrit Schulte was het op
de ellenlange weg door de ganse Achterhoek, waar de natuur
er op zijn Paasbest uitzag onder de stralende zon, waarop de
wolken geen vat hadden, vaak om er wanhopig onder te worden.
Keer op keer poogde hij met slinkse manoeuvres zich los te ruk
ken van zijn plaaggesten. Soms kwam hij een tiental meters
voor, maar dan was het weer óf Pellenaars óf van Beek die mef
een stevige demarrage het ganse peloton opnieuw aan het wiel
van de kersverse leider kleefde. Volmondig gaf Schulte toe, op
een moment dat er toch geen moedertje-lief meer aan hielp,
dat „de Pel" het grootste gelijk van de wereld had. Dat was
toen de karavaan reeds door de paradijselijke dreven van de
Achterhoek was getrokken, toen Arnhem reeds ver achter de rug
lag, toen men al 20 K.M. ver het Brabantse land was ingetrokken.
Toen ploeterde een groep van 17 man met een dikke 4 minuten
voorsprong juist door het landelijke Veghel.
Het wonderlijke was, dat de zonen
uit het verre Frankrijk, (tenminste
wat er van de 8 afgevaardigden was
overgebleven), na de dolle tocht
door Groningen, Friesland, Drente
en Overijsel, op die dag toch even
wilden laten zien dat zij ook nog
wel iets van fietsen verstonden.
Bourlon, die de dag niet bijzonder
fortuinlijk was begonnen met een
lek bandje, was toch zo stoutmoe
dig geweest om zich tezamen met
Dorceberay en la Nizerhy in de kop
groep vast te nestelen, het had er
zelfs veel van weg, dat zij een gooi
wilden doen naar een vaste triomph
om met één slag de nogal matige
indruk uit te wissen welke de me
nigte na drie dagen rijden van hen
had.
Van Est op z'n best.
Hot mannetje uit St. Willibrord,
Piet van Est, deze Brabander, die
door de reuzen in de karavaan een
tikje was onderschat, kreeg het in
Veghel in het hoofd om de benen te
nemen en dom genoeg lieten de
Fransen hem gaan. Er was immers
toch nog een kleine 30 K.M. te rij
den, zo redeneerden zij en men zou
een body van staal moeten hebben
om deze afstand moederziel alleen,
met bovendien het besef dat er pal
achter z'n rug een troep jachthon
den aanzetten, tot aan de finish vol
te houden. Daarop rekenden de 3
Franse musketiers, misschien ook
Bouk Schellingerhoudt en de rest
van de meute, waarin zich tot uitge
laten vreugde van 'n groep met
vlaggetjes zwaaiende Belgen aan de
kant van de weg een dappere Vla
ming bevond uit het kleine plaatsje
Wakken de Meersman. Zij hadden
natuurlijk het volste gelijk. Na een
onstuimig jakkeren dat 4 volle uren
had geduurd, alleen maar om Schul
te van zich af te houden, kon geen
mens met de beste wil van de we
reld er nog een sprintje van 30
K.M. uit persen. Of hij zal tot het
zeer schaarse ras der wondermensen
moeten behoren. Welnu, dat stevig
gebouwde brabandertje Piet van
Est groeide op deze dag uit tot een
wondermens, met een gezicht dat
krampachtig was vertrokken joeg
hij in steeds sneller tempo door de
kleine plaatsjes welke de karavaan
ETAPPES 7A EN 7B VAN DE TWEEDE RONDE
VAN NEDERLAND
-TIJD RACE
HEERLEN
HUL_SBER,^VOER
JHOUTHEM Wkelrkrade
GEULEM ^VALKENBURG TERWINSELEN
nog moest doortrekken om binnen
de muren van Helmond te komen.
Gelukwensen en lauweren.
Piet van Est gooide er zelfs nog
een schepje bovenop en ging onder
gejuich dat al het rumoer van de
auto's overstemde, tenslotte de lan
ge betonweg op die hem zou bren
gen naar het einddoel: Helmond. Van
Est rook als het ware de stal. Het
was bijna bovenmenselijk wat h"
daar aan de massa liet zien. Met
een vaart welke boven de 50 K.M.
lag stoof hij over het beton, zo hard
dat de motorpolitie met geschreeuw
en getoeter de auto's moest opja
gen die voor hem naar de finish
koersten. Dolgelukkig, het gezicht
onder een masker van stof, trapte
hij zijn racewagentje als eerste van
de 55 renners welke de karavaan
thans nog telt, de erepoort door.
Nauwelijks was hij uit het zadel ge
klommen of een levensgrote krans
werd hem om de schouders gehan
gen. De burgemeester in hoogsteigen
persoon kwam op hem toe en drukte
hem lang de hand. „Pietje, dat hed-
de prachtig gedaan." Dit was het
grote moment in het leven van deze
jongen uit St. Willebrord, dat hij
nooit zal vergeten. Misschien even
gelukkig als hij joeg 20 sec. later
Bouk Schellingerhoudt tussen de
haag van de dicht opeen gepakte
menigte naar de eindstreep. In een
felle eindsprint welke reeds in Hel
mond was begonnen, slaagde Schel
lingerhoudt er in de favoriet voor
het Oranjeshirt de Meersman van
zich af te schudden.
De troep Belgische supporters, die
in hun glimmende sleeën met
vlaggetjes en de hele santekraam
aan huldigingsmateriaal échter de
troep was aangereden, stond wat
verbouwereerd te kijken toen er een
rood shirt voorbijflitste in plaats
van het witte hemd met de felrode
bies.
Een zoen voor de jarige Pel.
Pas veel later toen iedereen reeds
druk stond te redeneren over de
formidabele prestaties van Pietje
van Est, kwam pas Gerrit Schulte,
nagejaagd door een grote troep
renners in zicht.
Vervolg op pag. 4.
Toen de minister de thans ont
slapene voor het laatst bezocht, was
hij juist bediend. De indruk van dat
bezoek zou hem altijd bijblijven.
Hij was volkomen rustig en over
gegeven aan Gods wil. In deze geest
draagt ook zijn gezin dit grote ver
lies. Moge God, zo besloot de minis
ter, zijn weduwe en vijf kinderen
nabij zijn en hen in alles vergezel
len.
Begroting Zuiderzecfonds.
Voor de behandeling van de be
groting van „Oorlog" en „Marine"
heeft de Eerste Kamer verschillen
de kleinere wetsontwerpen z.h.s.
goedgekeurd, o.a. dat betreffende de
instelling van de gemeente „Wierin-
germeer."
Bij de behandeling van de begro
ting van het Zuiderzeefonds sprak
de heer Bierema (VVD) er zijn vol
doening over uit, dat de minister
de wenselijkheid van een verdere
inpoldering door de verhoging van
het in eerste aanleg uitgetrokken
bedrag had willen benadrukken.
Hij betreurde dat het verkrijgen
van een schadeloosstelling als ge
volg van indroging slechts via de
rechter zou kunnen geschieden. De
minister meende dat zijn uitlating
zo te scherp was weergegeven. Dit
zou slechts in het uiterste geval ge
beuren. Vast stond intussen al wel,
aldus de minister, dat deze indro
ging niet uitsluitend het gevolg is
van de inpoldering.
De heer Bierema wees ook nog op
het oplopen van stormvloeden voor
de Groning. kust. De vader en groot
vader van de huidige minister Mans-
holt hebben in het verleden al op
dit gevaar gewezen. Het had de
schijn dat deze oplopen niet meer
voor zouden komen, in Febr. '44
deed zich echter toch weer een
soortgelijk verschijnsel voor. De
stand was slechts vergelijkbaar met
een van honderd jaar geleden. De
minister constateerde dat de kust
bewoners in elk geval nog steeds
geen overlast hebben gehad. Intus
sen blijven de betrokken instanties
dag en nacht actief, nemen waar en
trekken conclusies.
De begroting.werd z:h.s. aangeno
men.
De Staatssecretarissen.
De anti rev. woordvoerder, de
heer Algra, stelde zich als eerste
spreker bij de debatten over „Oor
log" en „Marine" in de Eerste Ka
mer al bij voorlaat te weer tegen
de P.v.d.A.-bezwaren inzake de bij
deze departementen benoemde
staatssecretarissen. Uitgaande van de
noodzakelijkheid dat in deze tijd de
defensie wordt uitgeheven boven de
partijpolitieke tegenstellingen keer
de hij zich tegen de opvatting dat
een partij bepaalde benoemingen
zou kunnen afwijzen omdat geen dar
benoemden uit haar midden voort
komt. Dat het de P.v.d.A. zou zijn
geweest, die de nieuwe verdedi-
gingspolitiek had bewerkstelligd,
weerlegde hij o.a. met een uitspraak
van dr. Colijn'. De P.v.d.A. heeft in
derdaad nog Weinig mensen in de
top, maar, aldus de heer Algra, dit
komt omdat de periode van het ge
broken geweertje nog niet ver ach
ter ons ligt.
Het werd wat pijnlijk toen h(j en
kele citaten uit oude socialistische
redevoeringen ging aanhalen, die in
dertijd een donderende bijval had
den gekregen. Misschien waren er
in deze zaal nog wei, die deze hij-
val mede hadden laten donderen....!
De achterstand in het leger was nu
eenmaal wat minder vlug in te halen
dan die bij Koninklijke onderschei
dingen en burgemeestersbenoemin
gen. Zelfs de P.v.d.A.-fractie had
om dit meer wijs dan scherp be'
doeld mopje plezier!
Voor de voorzitter van de Senaat
zat er nog een apart onplezierig
kantje aan de rede van de heer Al
gra. De verklaring, die de P.v.d.A.
reeds uitgaf over de kwestie van de
staatssecretarissen, was door prof.
Kranenburg, als pl.v. voorzitter van
de Partij ondertekend. Nu de heer
Algra zulks ter sprake bracht, ging
men pijnlijk de onjuistheid voelen
van een dergelijke partijpolitieke
bedrijvigheid verbonden met een zo
hoog boven de partijen tronende fi-»
guur. Prof. Kranenburg voelde zich
dan ook kennelijk onbehagelijk.
De heer Vixseboxse (c.h.) wilde in
de staatssecretarissen uitsluitend
vakmensen zien. Als eisen stelde
hij: Goéd Nederlanderschap en be
kwaamheid. Overbodig te zeggen,
dat ook hij in deze gedachtengang de
aanspraken van de P.v.d.A. afwees.
De communist Schoonenberg voelde
helemaal niet voor de staatssecreta
rissen. De minister wentelde een
iee! van zijn eiger verantwoorde
lijkheid af(?) en het kostte maar
geld. De heer Vixseboxse had wel
opgemerkt, dat in Rusland 20 pCt.
naar het leger gaat. maar dat ging
kameraad .Schoonenberg maar stil
zwijgend voorbij. Op de nieuwe
wending in de Russische politiek
had hij een verrasend nieuwe ziens
wijze: Het vredescongres in Parijs
had Amerika murw gemaakt
De interesse van de P.v.d.A. voor
een staatssecretaris buitte hij handig
uit. Socialisten hengelden naar de
hoogste baantjes in het leger. De
belangen van Jan Soldaat verloren
zij totaal uit het oog en om de
communisten daar nu nog eens zo
gunstig mogelijk tegenover te plaat
sen, diende hij een motie in, waarin
de regering wordt uitgenodigd de
7 December-divisie onverwijld te
demobiliseren.
Naast al deze politiek vergaten de
heren Algra en Vixseboxse toch ook
de eigenlijke defensievraagstukken
niet. Ook de heer Algra zei iets over
de kwestie van de aflossing. Niet te
ontkennen viel dat de jongens over
zee geen vertrouwen meer hebben
in de toezeggingen van de regering.
De verdediging zou niet meer tot
de landsgrenzen beperkt kunnen
blijven, maar'men zou zich dan ook
niet mogen beperken tot een van te
voren uitgestippelde defensielijn, dit
in verband met de geruchten over
een IJssellinie. De heer Vixseboxse
wilde de uit het Atlantic Pact voort
vloeiende verplichtingen gaarne na
komen, maar hij wilde toch oog oog
blijven hebben voor de handhaving
van ons zelfstandig volksbestaan.
Deze bijdrage mocht noch ten koste
van Indonesië noch ten koste van de
Marine gaan en dat zat ook de heer
Algra hoog.
In de avondvergadering baarde de
met zoveel ophef aangekondigde
aanval van de P.v.d.A. slechts een
muis. De heer de Dreu begroette
de aanwezige nieuwe staatssecreta
rissen allervriendelijkst. Hij zou het
echter juister hebben gevonden
wanneer uit de benoemingen had
kunnen blijken, dat ook het vertrou
wen van het socialistische volksdeel
op prijs werd gesteld. Dat was wer
kelijk alles. Zijn fractiegenoot, de
heer v. d. Kieft, nam later de niet
misse rede van de heer Algera voor
zijn rekening. Hij speelde de rol van
de bedrogen idealist, van de man
die met millioenen anderen aan
een blijvende vrede geloofd had.
Strijd ieverend aan twee zijden,
dreef de heer v. d. Kieft ook nog
even de communisten in het nauw.
Dat waren nog eens vredelievende
lui! Lenin kende maar één leus:
de tegenstander verpletteren. „U
bedoelt zeker Hitier," riepen de
communisten. „Daar sloot gij een
i
(Van onze bijzondere medewerker)
ALS U DACHT, dat het beleg van
steden al een paar eeuwen uit
de tijd was, dan heeft de blokkade
van Berlijn geleerd, dat er nog zeer
moderne vormen bestaan van beleg
en van ontzet per luchtbrug. De
luchtbrug heeft de blokkade gebro
ken, maar zij heeft de Russen er
niet toe gedwongen, het beleg op
te breken. De tegenblokkade van
de Westelijken tegen Oost-Duits-
land, deed de Sovjets de laatste tijd
economisch meer kwaad dan zij zelf
met hun beleg van Berlijn aanricht
ten. En nu dat beleg de westelijke
politiek niet door de knieën heeft
doen gaan, was er voor de Russen
meer reden, om de Berlijnse blok
kade op te heffen, dan om haar
voort te zetten. Generaal Lucius D.
Clay is terecht geëerd als de
uitvinder en doorzetter van de
luchtbrug en het einde van het be
leg van Berlijn is zijn overwinnning
genoemd. Bevin en Churchill heb
ben er verheugde woorden over ge
sproken en wij hebben foto's gezien
van breed glimlachende en handen
schuddende diplomaten der Grote
Vier in Lake Success. Wij zouden
dus geneigd zijn te gaan herademen
en minstens te denken, dat nu in
Europa de koude wel van de lucht
is. Dat zou, helaas, voorbarig en
kortzichtig zijn.
De Sovjet-stunt van beëindiging
der blokkade is waarschijnlijk veel
meer een bekwaam uitgevoerde,
voordelen opleverende terugtocht
uit een positie, die nog slechts na
delig was voor hen zelve. Een toe
stand die economisch nadelig was
zetten zij hiermede om in een stand
van zaken, die belangrijke politieke
voordelen voor de Sovjet Unie k;\i
afwerpen. En zij doen dat op een
voor hen gunstig ogenblik, zodat
het nog de.vraag is, of hier wel een
westelijke, dan eer een Sovjet-over
winning uit komt.
Wat is toch het geval? In Novem
ber 1947 mislukte de laatste over
Duitsland gehouden Viermogendhe.
denconferentie, Amerika, Engeland
en Frankrijk verklaarden, hun gang
te zullen gaan en gedne'ën voort te
zullen werken aan de weder-op-
bouw en de organisatie van een
federaal ingerichte, West-Duitse
staat. Maar de Sovjet-Unie zat ook
niet stil. In Juni 1948 toen dus
vast stond dat de Marshallhulp
door zou gaan, ook aan- West-
Duitsland riepen de Sovjets hun
Oost- en Midden-Europese satellie
ten in Warschau bijeen, waar het
gezelschap eeri verklaring uitgaf.
Het communistische blok sprak
zich daarin uit tegen het uiteen
rukken van Duitsland in een fede
rale staaf en vóór een centrale
Duitse regering, vóór een vredes
verdrag met dit verenigde en cen
tralistische Duitsland en vóór terug
trekking van alle bezettingstroepen
uit het voormalige Derde Rijk. Dat
ging dus rechtsdraads in tegen het
standpunt der westelijken, die een
federaal en geen centralistisch
Duitsland wilden; die geen vredes
verdrag met een Duitse regering
maar een statuut voor de Duitse
landen wilden en dat niet mét
maar over Duitsland zou worden
gesloten en dat wel vermindering
maar geen terugtrekking der bezet
tingstroepen met zich mee zou
brengen en' in elk geval geallieerde
controle over het Ruhrgebied zou
handhaven.
Het zal duidelijk zijn, dat de ver
klaring van Warschau door het Sov
jetblok de Duitsers als veel zoete
re muziek in de oren klonk dan het
program der westelijken. En de
Duitse minister-pesident uit de
Amerikaanse, Britse en Franse zo
nes verklaarden zich dan ook open
lijk tegen een Westt-Duitse staat,
zoals hun bezetters zich die voor
gesteld hadden. Meesters in de sa
botage toonden de Duitsers zich niet
enkel na de eerstet, maar ook na de
tweede wereldoorlog, want de W.
Duitse staat bleef van maand tot
maand uit.
Hollandse stamboekstieren
naar Java
Maandag vertrok het s.s. „Over-
ijsseT' van de Kon. Rotterdamsche
Lioyd naar Indonesië met een bij
zondere vracht voor Oost-Java.
De „Overijssel" heeft in hokken
aan dek 21 Hollandse stamboek
stieren staan, die aldaar zullen
worden gekruist met inlandse
koeien.
pact mee," gaf de heer v. d. Kieft
terug.
De kath. woordvoerder, de heer
Van Voorst tot Voorst, gaf een aan
tal beschouwingen ten beste, waar
uit nog eens bleek, dat hij zijn za
ken uitmuntend kent. De reorgani
satie van de legerleiding hafi zijn
goedkeuring, maar hij stelde in dit
verband enkele vragen, die nogal
schenen aan te komen: stonden de
chefs van de staven rechtstreeks
onder de minister, of via de staats
secretaris onder de minister?
Heden komt de minister, die tus
sen zijn fonkelnieuwe para-nymphen
troonde, aan het woord.
door H. VöLMER
FEUILLETON
26.
„Ik voor mij acht het geenszins
uitgesloten, dat de aanbrenger on
der 't hotelpersoneel schuilt. Ik ga
zelfs een stap verder. Eén van 't
personeel kan de dief zjjn. In dat
geval is de hele inbraak een co-
medie geweest. Hij gapte 't begeer
de voorwerp en deed het voorko
men, alsof de brandkast was ge
plunderd."
„Alles goed en wel" weerlegde
Söderman, maar dan zou hij de
combinatie gekend moeten hebben
om de safe te openen."
„Hoe was zij die nacht?"
„Dat zoudt u mener Elmblad, de
gérant, dienen te vragen."
„Kende u de combinatie niet?"
„Neen.'
„En als nu iemand eens na mid
dernacht iets kostbaars wenste te
deponeren?"
„Dan is het voorschrift, de gé
rant te waarschuwen."
„Afgaande op de krantenversla
gen, mocht de brandkast feitelijk
die man niet hebben. Een onthul
ling, dit 't Sint Olaf" geen goed
goed zal doen. Maar nu een ander
praatje. Bent u vroeger niet bij een
slotenmaker werkzaaam geweest7"
Söderman wiens toorn onder de
onbescheiden ondervraging meer en
meer was gerezen kon zich niet lan
ger inhouden. Heftig viel hij uit:
„Hoort u eens hier, meneer of pro
fessor Deschamps. U bent een gast
van 't „Sint Olaf", ik een onder
geschikte. Onze orders luiden, ten
opzichte van de gasten de grootst
mogelijke voorkomendheid in acht
te nemen, maar alles heeft ten
slotte zijn grenzen. Ik geef nie
mand 't recht mij als een schobbe
jak te behandelen, begrepen? En
kom er nu maar eens rond voor uit
wat u bent: een detectieve of een
bemoeizieke oude tante?"
De haakneus scheidde zieh 'n
ogenblik van de punt van de kin
en de man met het kunstbeen lach
te raspend. „Het laatste mijn jon
ge vriend, al moet ik een kleine cor
rectie aanbrengen. Een bemoeizieke
oude kerel! Maar ik meen het goed
met u: 'k wilde alleen maar eens
weten, welk vlees ik in de kuip
heb? U kunt er zeker van wezen,
dat de verzekeringsmaatschappij
een dikke beloning uitlooft voor de
gene, die haar 't gestolen hals
snoer weet terug te brengen. Waar
om zult u de gelukkige niet zijn?
Ik ging er zelf op uit, als 'k niet
lichamelijk gebrekkig was. U ver
heugt zich in 't bezit van gezonde
benen en van gezonde hersenen. Ik
heb prima hersenen, maar de
benenOm die reden stel ik
u een soort campagnonschap voor.
Houd gasten en personeel van 't
„Sint Olaf" terdege in de gaten,
speur na, of ze niet de een of an
dere duistere bladzijde in hun ver
leden hebben. Heb je enig houvast,
doe het dan rustig aan. Laat de
verzekeringsmaatschappij gerust 'n
poosje In de rats zitten; 't gevolg
is, dat zij de uitgeloofde beloning
verhoogt. Dan pas sla je toe. Stel
mij geregeld op de hoogte. Heb ik
je een tip gegeven, die tot ontdek
king van de dief leidt, dan betaal
je mjj tien procent. Afgesproken?"
„Ik zal er over nadenken", zei
August, nog helemaal niet ver
zoend.
„Doe dat. U bent een jongmens
waar wat in zit, maar het valt dik
wijls niet mee, in de wereld vooruit
te komen. Als ik u daarbij een
stootje kan geven, zou het me een
groot genoegen zijn. Zonder me
zelf een veer op de hoed te steken:
'k heb kijk op mensen. Laat ik u
daarom een vingerwijzing geven.
Begin uw nasporingen met de klerk
aan wie baron de Béringuard 's
halssnoer in bewaring gaf. Hij heeft
't kostbare sieraad gezien en het
kan zijn begeerte hebben opgewekt.
Zijn uiterlijk staat me niet aan.
Kom, nu zal ik mijn voornemen uit
voeren en een luchtje gaan scheD-
pen."
Zodra Deschamps was verdwe
nen, besteedde Söderman zijn volle
aandacht aan Lars Folmer. Aan
vankelijk was hij maar al te be
reid, de klerk te verdenken. Niet,
dat hij daarom prof. Deschamps
vertrouwde, doch Folmer had hem
steeds iemand geleken, die 't achter
de mouw had. Geboren en getogen
in Stockholm, steeds na midder
nacht op straat, kon hij best rela
ties hebben aangeknoopt met mis-
dadigerskringen, die hij op de
hoogte stelde, dat baron de Bérin
guard een zeer kostbaar halssnoer
in de brandkast van 't „Sint Olaf"
had doen deponeren. Er zou een
lieve aanbreng-premie op zijn over
geschoten. Het was wel buitenge
woon merkwaardig, dat nog nim
mer een inbreker zich voor de safe
had geïnteresseerd en dat die be
langstelling plotseling bleek ont
waakt, zodra 't halssnoer er in lag.
Onmiddelijk echter zette Söder
man de verdenking van zich. Hij
mocht zjjn vroegere collega niet,
verre van dat zelfs! Maar nog nim
mer had hij hem, zoals nu tot een
boevenstreek in staat geacht. -Ge
volg van de inblazingen van de
man met het kunstbeen iemand
die zelf allerminst zuiver op de
graat leek! Folmer moest hard
ploeteren voor zuinig weekloon; Au
gust wist er van mee te praten Er
bestond niet de gerinste aanwijzing,
hem aan de plundering van de
brandkast medeplichtig te achten.
(Wordt vervolgd).