MENT
Rusland saboteert het besluit tot
opheffing der blokkade
lesiaan
I
I
I
Politieke delinquenten
misten hun laatste kans
De Eerste Kamer herdenkt
wijlen Generaal Spoor
De Grote Vier maakten
geen vorderingen
Visser en Bos opereerden
met vermogen onder beheer
Dr. Plesman verwacht binnen zes jaar
passagiersstraalvliegtuigen
Z. H. Exc. Mgr. Stam
overleden
rie y. Vliet
Officiële Engelse verklaring
Vliegtuigen met atoomenergie
binnen tien jaar
FLYER PEN
dua, Den Helder
ND in Tivoli
PANCRAS
iND
Oudorp
nds Dagblad I
DIT BLAD!
EDITIES VOOR ALKMAAR, HOORN, DEN HELDER, SCHAGEN
NHD]
De avonturen van
een burgemeester
Vrijdag 27 Mei 1949 45e Jaargang No. 11573
Nieuwe poging tot organisatie verijdeld
Cripps accoord met
devaluatie?
Geen verlaging van
Marshall-gelden
Dagorder van
Dr. Beel
Duistere dingen rond privé-secretaris
Oud-Apostolisch Vicaris van Kisumu
N'S BOEKHANDEL
Langestr. 81, Alkmaar
n BETERE
3 - RITSEVOORT 22
sn s.v.p. vroegtijdig
pgericht 1 Juni 1899
/ongenoemde Spaar-
j mede, dat het
worden herdacht op
Des middags van
EPTIF. gehouden in
Zonder Naam" onder
iet medewerking van
Drie Marketentsters,
üsgevraagd inlich-
de zitting van
anst. van 15.30—
f.
lur en Feestcomité
IEL
.UYCKX
!t
EN ST. PANCRAS
des worden gaarne
de Rambini's en
sven. Vier dagen?
dat speel je niet
loedels te vechten
van! Rosso sloeg
nen; als een ahas
rkten zich niet zo
gewend! Ook de
begrijpt wel, dat
vaar een tikkeltje
fenen en werken.
Jwns hadden het-
Rambini: 't strui-
niet. Maar nu is
ten!
Abonnementsprijs f 4.25 per kwartaal, f 1.43
per mnd., inclusief incasso. Advertentie-tarief:
per editie 16 ct. per m.m., minimum f 2.50;
in alle edities 26 ct. per m.m.,.minimum f4
familieberichten 20 ct., resp. 30 ct. per m.m.
Bij contract belangrijke korting. Directeur:
E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits.
Bankrelaties: Noorderbank; Nederl. Credietbank
HET FEIT
Buiten God is 't nergens
veilig. (Vonde
A
s
H
VAN HEDEN
Pagina 1
Kantoren: HOORN. Draafsingel 59. tel. 4243. Grote Noord 77. teL 4362 K 2290: ALKMAAR. Laat 221. teL 2046 (2 lilnen), K 2200; DEN HELDER, Keizerstraat 89, teL 2800 K 2230; SCHAGEN. Molenstraat 52, tel. 459 K2240
OPNIEUW heeft de rijkspolitie, gewest Amsterdam een einde
weten te maken aan pogingen om een vereniging van oud-
N.S.B.-ers te formeren. Ditmaal was de hoofdzetel in Driebergen
nabij Utrecht en ging de actie uit van oud-officieren van de
Nederlandse Arbeidsdienst. Er bestonden nauwe contacten met
Frans de Jong, wonende aan de Leliegracht te Amsterdam, in
wiens huis destijds de vereniging tot hulp aan politieke delin
quenten „wij moeten helpen" haar hoofdkwartier had.
De conferentie van de vier ministers van Buitenlandse Zaken
in het Palais Rose te Parijs. In de eerste zitting, die bijna twee
en een half uur duurde, beheersten persfotografen en film
operateurs de eerste ogenblikken van de bijeenkomst.
De organisatoren van deze nieuwe
,,sub"-vereniging waren Wim Koel
man uit Driebergen en een zekere
Pauw uit Maartensdijk. De moeilij
ke omstandigheden waaronder ver
scheidene vroegere leden van het
kader van de NAD op het ogenblik
BERLIJN, 26 Mei (Reuter). Van de zijde van Britse, met
vervoersproblemen belaste autoriteiten te Berlijn, is Donderdag
avond medegedeeld, dat de Sowjet-Russische autoriteiten Don
derdag de hoeveelheid goederen, die uit West-Duitsland naar
Berlijn wordt vervoerd, met twee derde hebben verminderd.
In een officiël, Engelse verkla
ring worden de Sowjet-autoritei-
ten er van besghuldigd, dat zij
weloverwogen de te New York ge
sloten overeenkomst over de op
heffing van de blokkade niet zijn
nagekomen.
„Terwijl de westelijke mogend
heden nauwgezet 'de overeenkomst
over het opheffen van de beper
kingen, die sinds 1 Maart 1948 in
gevoerd waren, nagekomen zijn,
heeft de Sowjet-regering een po
litiek van obstructie gevolgd en
zelfs nieuwe beperking ingevoerd,
die een schending betekenen van
de overeenkomst van New York",
aldus de verklaring.
In de verklaring, waarin 9 be
perkingen door de Russen t.a.v.
het interzonale verkeer worden
opgesomd, wordt geklaagd over
het feit, dat de Sowjets er op
staan, dat locomgtieven uit de
Sow jet-zóne de treinen uit het
westen naar Berlijn en van Ber
lijn naar het westen moeten trek
ken. De Sowj et-autoriteiten had-
RADIOREDE
GENERAAL KRULS
Woensdagmiddag heeft de chef
van de generale staf, generaal mr.
H. J. Kruis, in het strijdkrachten
programma via de PCJ-zender, na
dat de redevoeringen in de Eerste
Kamer, gehouden naar aanleiding
van het overlijden van generaal
Spoor, waren weergegeven, een toe
spraak gericht tot de troepen in In
donesië. Naar aanleiding van het
overlijden van generaal Spoor.
Nog nooit is het in onze geschie
denis voorgekomen, aldus generaal
Kruis, dat het Nederlandse volk een
taak op de schouders van een man
heeft gelegd, die zo zwaar was als
de taak, die het had opgedragen
aan generaal Spoor. Wat die taak
van het leger in Indonesië heeft
geëist, weet gij zelf het beste, maar
allen, die generaal Spoor hebben
gekend, weten dat hij van u nooit
meer heeft geëist, dan hij van zich
zelf eiste. Hij was soldaat in de bes
te zin van het woord. Hij heeft alle
krachten, die in hem waren, gege
ven om zijn opdracht uit te voeren,
en hij heeft zijn opdracht uitge
voerd ten koste van het laatste wat
een mens voor zijn medemensen
kan offeren: zijn leven.
Toen mevrouw Spoor Woensdag
morgen op Schiphol wachtte op
het vertrek van het vliegtuig, waar
mede zij naar Indonesië zou ver
trekken, werd haar de droeve tij
ding medegedeeld. Bij het vertrek
van mevrouw Spoor waren aanwe
zig enkele familieleden en de mi
nister van Oorlog en Marine, mr.
Schokking, die namens de regering
aan mevrouw Spoor deelneming be
tuigde bij het overlijden van haar
echtgenoot.
Voorts waren aanwezig de heren
Weggemans en de luit. kolonel mr.
Kiès, namens de minister van Over
zeese gebiedsdelen en generaal
Kruis, mevrouw Kiès die op Schip
hol bij het afscheid aanwezig was,
vergezelt mevrouw Spoor op hadr
reis naar Indonesië. Er bevinden
zich geen andere passagiers in het
toestel dat bestemd 'is voor post
vervoer.
In verband met het overlijden van
generaal Spoor waait de vlag half
stok op de ministeries van Over-
zeesche gebiedsdelen, Oorlog en
Marine. Het Franse persbureau AF
P seinde voor het overlijden nog
dat generaal Spoor bij tijden bij
kennis was. Hij reageerde slechts
zwak, toen dr. Beel hem zijn bevor
dering tot generaal mededeelde.
BEGRAFENIS
GENERAAL SPOOR
BATAVIA, 26 Mei (Aneta).
De begrafenis van generaal Spoor
is vastgesteld op Zaterdagochtend
10 uur op het ereveld Menteng
Pulo te Batavia. Het tijdstip is
echter nog afhankelijk van de aan
komst van mevrouw Spoor, die
morgen per K.L.M.-toestel te Ba
tavia verwacht wordt.
den verder het maximum-aantal
treinen tot 16 per dag beperkt. Zij
hadden ook geweigerd andere
spoorwegverbindingen naar Ber
lijn behalve over Helmstedt open
te stellen en geweigerd de verze
kering te geven, dat andere rou
tes zouden kunnen worden ge
bruikt ingeval de route over
Helmstedt onklaar zou raken.
OVERSTE FENS
TWEEDE KAMERLID
De heer H. M. van Lieshout te
Eindhoven (K.V.P.), benoemd ver
klaard tot lid der Tweede Kamer
in de vacature-Fievez, heeft be
dankt. In zijn plaats in thans be
noemd verklaard Luitenant-kolo
nel J. J. Frens te Breda.
LONDEN, 26 Mei (A.F.P.).
Volgens bevoegde Britse finan
ciële doch niet officiële kringen,
gaat sir Strafford Cripps accoord
met een gelijktijdige uitgevoerde
devaluatie van i5 procent voor
alle Europese valuta's met betrek
king tot de dollar, op voorwaarde
dat de dollar met 3 procent gede
valueerd zou worden ten opzichte
van het goud.
Dit laatste is mogelijk door een
overeenkomstige verhoging van de
officiële prijs voor het goud.
Het is echter weinig waarschijn
lijk, dat de Amerikanen deze com
promisformule zullen goedkeuren.
Men meent in bovengenoemde
kringen integendeel, dat Amerika
veeleer geneigd zou zijn een ver
mindering van de officiële Drijs
van het goud in te voeren.
verkeren, hadden hen er toe ge
bracht een soort comité te stichten,
teneinde gelden in te zamelen en
contacten te leggen tussen werkne
mers en werkgevers. In het begin
van dit jaar is in een groot restau
rant in de hoofdstad een bijeen
komst gehouden, waarin de plan
nen zijn besproken en de mogelijk
heden overwogen. Er is toen contact
gezocht met de Jong en een zekere
Dronkers, die op een later in de
middag in een café aan de Lelie
gracht gehouden nieuwe bijeen
komst een speech van een half uur
heeft gehouden.
Het optreden van de Rijkspolitie
in Februari van dit jaar, waarbij o.
m. de Jong, Dronkers en Werenstein
werden aangehouden, gooide de
plannen in de war. Verscheidene
mensen, die aanvankelijk wel mee
wilden doen, werden bang en van
financiële bijdragen kwam niet veel.
De plannen werden evenwel op
een laag vuurtje warm gehouden en
juist dezer dagen zou opnieuw tot
actie worden overgegaan. Maandag
nacht is daarom door de rijkspolitie
een inval gedaan zowel bjj Koelman
in Driebergen, als bij Pauw in
Maartensdijk. Een groot aantal foto's
van Hitier, een portret van Mus-
sert en een uitgebreide correspon
dentie tussen de leden van het co
mité onderling werden in beslag ge
nomen.
Ook de kas, inhoudende de som
ma vanf 11 viel de politie in
handen. Dit bedrag, dat wel bewijst,
dat het succes tot nog toe niet groot
is geweest, heeft men maar gelaten
waar het was. De portretten van
..der Führer" en ,,de Leider" heeft
de politie echter maar meegenomen.
De belangrijkste vondst was even
wel een lijst van mensen, die voor
hulp in aanmerking kwamen. Ver-
scheidenen van hen worden nog
steeds gezocht, hetzij omdat zij uit
een kamp wisten te ontsnappen, het-
WASHINGTON, 26 Mei (Reu
ter). Het Amerikaanse Huis van
Afgevaardigden heeft Donderdag
het voorstel van de toewijzings
commissie tot verlaging van het
bedrag der E.C.A. hulp met 15
procent ongedaan gemaakt, door
de periode, gedurende welke het
geld mag worden uitgegeven te
bekorten.
Het Huis van afgevaardigden
keurde een compromis-amende
ment goed, waardoor het (vermin
derde) toegewezen bedrag van
f4.624.470.000 dollars mag worden
besteed in een periode van 13'/s
maand in plaats van, zoals voor
gesteld, in 15 maanden.
Overeenkomstig de wens van
president Truman maakte het
Huis van Afgevaardigden de ver
mindering van 150 millioen dollars
ongedaan, die door de toewijzings
commissie was aangebracht in de
aangevraagde een milliard dollar
voor bestuur en hulpverlening in
bezette gebieden.
(Van onze parlementaire redacteur)
X/OORDAT Woensdagmorgen de debatten over de Begroting
van „Overzeese Gebiedsdelen" in de Kamer werden voort
gezet, deed minister van Maarseveen namens de regering aan
de Kamer mededeling van het overlijden van de leger-comman-
dant in Indonesië, Generaal Spoor.
Minister van Maarseveen zeide
dat de regering door dit bericht
diep getroffen is. Reeds eerder had
haar een telegram bereikt, dat ge
neraal Spoor een ernstige hartaan
val had gehad en dat met een
noodlottige afloop rekening moest
worden gehouden.
Koningin Juliana zond hem
Ook op Hemelvaartsdag zijn de
vier ministers van Buitenlandse Za
ken der Grote Vier weer bijeenge
komen. De ministers vergaderden
ruim drie en een half uur. Na af'
loop van de conferentie verklaarden
de vertegenwoordigers van de mi
nisters. dat geen vorderingen zijn
gemaakt.
Het voornaamste kenmerk van de
Donderdag gehouden zitting was een
zij om andere redenen. Doordat de
lijst ook hun onderduikadressen be
vatte, konden zij onverwijld ingere
kend worden. Hieruit blijkt opnieuw
dat het uiteindelijk doel van de ver
eniging was, hulp te verlenen aan
mensen, die nog bij de justitie in
het krijt staan.
Van de zijde der rijkspolitie deel
de men ons mede, dat met het op
rollen van deze vereniging zeer
waarschijnlijk definitief een einde
is gekomen aan alle pogingen van
vroegere NSB-ers om opnieuw enige
organisatie in het leven te roeperi.
DE OPSCHUDDING die de affaire roncl burgemeester Visser
Maandag in de Residentie heeft verwekt, is alweer tot
bedaren gekomen. Althans er wordt door de man in de straat
niet zo druk over het geval gesproken of 't moet een enkele
bittere opmerking zijn. In ambtelijke en politieke kring is de
rust echter nog niet teruggekeerd, doch niet zozeer de persoon
van de burgemeester, doch het duistere communiqué staat hier
in het middelpunt van de belangstelling. Daarnaast wordt gespro
ken over de noodzakelijkheid om de burgemeesterszetel op korte
termijn te doen innemen door een veelzijdig figuur en in dit
verband worden in sommige kringen Dr. L. Beel en Jhr. mr.
v. d. Goes van Naters als mogelijke candidaten genoemd.
Intussen is op het communiqué
van Maandagmiddag, dat waar
schijnlijk door Binnenlandse Za
ken werd uitgegeven, geen nadere
uiteenzetting ^gekomen, zodat de
publieke mening wordt overgela
ten aan gissingen, die blijkens ge
ruchten in de stad variëren tussen
een „fraude'1 van millioenen gul
dens aan deviezen en kleine onbe
tekenende bedragen. Uit het lang
durige voorarrest van de secreta
ris van de Haagse burgemeester,
Drs. Bos, is af te leiden, dat hier
in ieder geval sprake moet zijn
van een ernstiger zaak dan een
eenvoudige „overtreding" ingevol
ge het deviezenbesluit. Waaruit
weer te concluderen zou zijn, dat
de bedrijvers niet van „opzet" zijn
vrij te pleiten.
De affaire van de Zwitserse de
viezen, waarin burgemeester Vis-
sei en Drs. Bos gewikkeld waren,
speelde al van de reis van Mr.
Visser, vorig jaar, naar Zwitser
land. In de tijd dus, dat in de -aad
en de gemeente door foute berich
ten de indruk was gewekt, dat de
burgemeester in Madrid vertoefde
en waaruit de befaamde „Madri-
leense rel" geboren werd. Wat er
op de terugreis aan de Nederland
se grens is gebeurd, blijft nu,
maanden later, nog altijd in ne
velen gehuld. Doch zeker is, dat
Mr. Visser het al lang druk heeft
gehad met het bezoeken van jus
titionele instanties „om persoon
lijke redenen".
Na de arrestatie van Drs. Bos
zijn collega's wisten niet beter of
de secretaris van de burgemeester
was op vacantie kwam de de
viezen affaire in een voor de bur
gemeester kritiek stadium. Hem
werd te kennen gegeven, dat het
beter zou zijn ontslag in te-dienen
als burgemeester van Den Haag.
Deze en andere met de affaire
samenhangende gebeurtenissen
hadden de laatste dagen al veel
gevorderd van Mr. Vissers zenuw
gestel. Hij was onder behandeling
van een medicus. Zaterdagavond
kreeg Mr. Visser een acute ze
nuwinstorting en hij werd over
gebracht naar de Ursulakliniek in
Wassenaar Naar verluidt zou hij
daar voorlopig tot October moeten
worden verpleegd.
Drs. Bos. evenals burgemeester
Visser uit Zeist afkomstig, schijnt
in deze affaire een belangrijke rol
te hebben gespeeld. Want zijn wij
goed ingelicht, dan was hij be
heerder van deze Zwitserse valu
ta, die toebehoorden of behoord
hebben aan een zekere B., even
eens uit Zeist. Deze B., geen N.S.
B-er, had zich na de bevrijding
voor bepaalde handelingen tijdens
de oorlog te verantwoorden voor
een tribunaal. Zijn vermogen van
ongeveer een half millioen werd
tot ongeveer 350.000 gulden
verbeurd verklaard. Over dat ver
mogen waren aanvankelijk twee
beheerders aangesteld die op de
balans een geraamde post van on
geveer 48.000 gulden in Zwitserse
francs hadden geplaatst. Dit geld
zou op een bank in Zurich hebben
gestaan.
Om een of andere reden zijn de
twee beheerders over het vermo
gen van B. later vervangen door
eén beheerder, n.l. Drs. Bos. Om
deze post te controleren maakte
hij een reis naar Zwitserland en
de valuta werden als definitieve
post op de balans gebracht. Hoe
nu verder met deze valuta is ge
manoeuvreerd, staat voor ons nog
niet vast. Omtrent de persoon van
Drs. Bos kan nog worden gezegd,
dat hij kort voor zijn benoeming
tot secretaris van de burgemees
ter van Den Haag als adjunct
secretaris in dienst was bij de
perszuivering. Uit deze dienstbe
trekking is hij ontslagen. Waar
om?
De figuren Mr. Visser en Bos
genoten indertijd in Zeist, zij het
met uitzondering van een vrien
denkring, geen grote populariteit.
Mr. Visser had dit mede te dan
ken aan zijn houding tijdens de
bezetting, die niet geheel onbe
sproken is gebleven. Het is ons
bekend, dat de illegaliteit in Zeist
nog steeds doende is het dossier
tegen Mr. Visser aan te vullen en
uit te breiden. Was men in rege
ringskringen bii de benoeming
van Mr. '"';=:spr tot burgemeester
van Den Haag hiervan niet op de
hoogte?
lange en bittere aanval door de
Sowjet-Russische minister van Bui
tenlandse Zaken, Andrei Wisjinski,
op de toestand in West-Duitsland.
Wisjinski beweerde, dat de cijfers,
die Woensdag door zijn Amerikaan
se collega Dean Acheson waren ver
strekt over het herstel in West-
Duitsland, geen waarachtig beeld
van de situatie gavven, Wisjinski
haalde feiten en cijfers aan, waar
uit volgens hem bleek dat de kos
ten van levensonderhoud in West-
Duitsland waren gestegen, terwij]
ook de werkloosheid zou zijn toe
genomen. Daarop trok hij een ver
gelijking met de toestand in de
Sowjet-Unie en hij maakte melding
van de weldaden, die de bewoners
van de Sowjet-Russische zóne wa
ren bewezen in de vorm van leve
ringen van grondstoffen en afge
werkte producten door de Sowjet-
Unie aan Oost-Duitsland.
Minister Acheson betuigde Wis
jinski zijn dank voor de verstrekte
inlichtingen. Hij sprak de hoop uit
dat de Sowjet-Russische minister
van Buitenlandse Zaken nog nadere
mededelingen zou willen doen over
onderwerpen zoals herstelbetalingen
en de werking van Sowjet-Russische
trust-maatschappijen in de Ooste
lijke zóne.
Minister Bevin sprak de hoop uit,
dat deze in de gelegenheid zou zijn
kennis te kunnen maken met enige
van de vluchtelingen uit de Ooste
lijke zóne, die nog steeds in een
onverminderde stroom West-Duits
land blijven binnenstromen.
Wisjinski antwoordde hierop, dat
men geen geloof moest hechten aan
de van dergelijke personen afkom
stige verhalen. Hij zeide gemakke
lijk verhalen te kunnen produceren
afkomstig van Duitsers uit West-
Duitsland, die naar de Oostelijke
zóne waren vertrokken en die on
gunstig waren voor de drie Weste
lijke bezettingszones.
daarop een persoonlijk telegram,
waarin zij generaal Spoor mede
deelde, dat hij tot de hoogste mi
litaire rang, die van generaal, was
verheven. De minister vertrouw
de, dat dit telegram de overle
dene in zijn laatste uren een steun
zou zijn geweest. De minister
noemde generaal Spoor een man,
die van de vroege morgen tot de
late avond in dienst van het va
derland had gewerkt. Het vader
land is hem dan ook grote dien
sten verschuldigd. In hem verliest
zij een man van zeldzame be
kwaamheid die ook de grote ver
ering van zijn ondergeschikten ge
noot. Vele soldaten in Indonesië
zijn hem reeds voorgegaan. Hun
commandant is hen thans gevolgd
in de dood.
„Moge God", zo besloot de mi
nister, „hen allen in zijn eeuwig
heid verenigen".
De voorzitter van de Eerste Ka
mer, prof. Kranenburg, sloot zich
namens de Kamer bij deze her
denking aan. Hij noemde generaal
Spoor een man, die in Indonesië
een vooraanstaande plaats had in
genomen Hij heeft grote beslis
singen van zeer wijde strekking
moeten nemen. „Onze weermacht"
aldus prof. Kranenburg", wordt in
de laatste tijd wel zeer zwaar ge
troffen. Koningin en vaderland
verliezen in generaal Spoor een
trouwe dienaar. Moge zijn wedu
we", zo besloot prof. Kranenburg,
„in deze tragische omstandighe
den, de kracht gegeven worden
dit grote leed te dragen".
Dr. Beel heeft Woensdagmiddag
de voorlopige Federale regering bij
eengeroepen cn haar in kennis ge
steld van het overlijden van gene
raal Spoor. Voorts heeft dr. Beei,
als opperbevelhebber van land- en
zeemacht in Indonesië, zich met een
dagorder tot de troepen gericht,
waarin de HVK o.m. zegt:
uw commandant, generaal Spoor,
is hedenmiddag overleden. Een aan
voerder van grote allure, wiens rij
ke geestesgaven en diepgevoeld
plichtsbesef ieders bewondering af
dwongen, is van ons heengegaan.
Zijn verdiensten hadden nog
slechts enkele dagen geleden op
nieuw koninklijke erkenning ge
vonden in zijn bevordering tot ge
neraal, de hoogste rang die bij de
landmacht bestaat.
Schier ontembaar was zijn werk
kracht, rusteloos zijn ijver en
grenzeloos zijn toewijding waar het
de zware taak betrof die op zijn
schouders rustte en die hij had te
vervullen onder uiterst moeilijke
omstandigheden. Bij dit alles is hij
u tot een voorbeeld geweest en gij
weet, dat niets hem te veel was,
als het zijn „jongens" gold. Op de
meest critieke ogenblikken was hij
dan ook bij u.
In de geschiedenis van Indonesië
en Nederland zal de naam van ge
neraal Spoor in dankbare herinne
ring blijven voortleven.
De Allerhoogste zij hem genadig.
Hij ruste in vrede.
Op Hemelvaartsdag hield de
afd. den Haag van het Natio
naal jongeren Verbond de jaar
lijkse N.J.V.-mars rond den
Haag. De start vond plaats bij
het Kurhaus, waar ook het eind
punt was. Een afdeling van de
Marine-opleiding begeeft zich
op weg. 30 K.M. liggen nog
voor de boeg.
„HET MODERNE VLIEGTUIG vliegt1 met een snelheid van vier
honderd kilometer per uur. We gaan naar de dubbele snelheid
daarvan. Over xes, zeven, misschien vijf jaar vliegen we met
snelheden van achthonderd kilometer per uur. Dat betekent een
veel snellere verplaatsing, door vliegtuigen met straalvoortstu-
wing. Het betekent waarschijnlijk ook een stap vooruit in de
luchtvaart" aldus één der uitspraken van dr. A. Plesman, presi
dent-directeur van de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij, op
een Woensdagavond gehouden vergadering van het departement
's-Gravenhage van de Nederlandse Maatschappij voor Nijverheid
en Handel.
„Na de periode van de verkeers
vliegtuigen met straalvoortstu-
wing komen we in het tijdperk
van de vliegmachines, die voort
bewogen worden door motoren die
haar kracht ontlenen aan de
atoomenergie. Het schijnt n.l.. dat
men de atoomenergie heeft kun
nen aanwenden voor de voortbe
weging van vliegtuigen. Ik neb
berichten, dat het lichaam, dat
belast is met de „research" op het
gebied der atoomenergie belang
rijk op zijn programma vooruit
schijnt te zijn. Het schijnt verder,
dat vliegen met toestellen,
voortbewogen door middel van
atoomenergie binnen acht of tien
jaar mogelijk is. Dat betekent, dat
iedere afstand zonder tussenlan
ding kan worden afgelegd.
Het betekent ook, dat we naar
twee tijdperken toegaan, waarin
het er alleen om zal gaan, of we
aangename of onaangename ge
volgen van de ontwikkeling der
luchtvaart zullen meemaken", zo
zeide dr. Plesman verder o.a.
..Men kan van mij wel zeggen, dat
ik objectief tegenover de lucht
vaart sta. Daarom kan men van
mij wel aannemen, dat er een
kans is, dat we in een periode ko
men, waarin we naar de vernie
tiging gaan. Dat zal geschieden,
wanneer we niet meegroeien met
de technische machten, die de
mensheid zelf heeft opgewekt en
die zij beslist niet kan beheersen.
We moeten meegroeien en door
overleg tot een oplossing komen.
Op Hemelvaartsdag des avonds om
kwart over zes is in het St. Jans
ziekenhuis te Hoorn overleden de
bekende missie-bisschop Z. H. Exc.
Mgr. Nic. Stam van de concregatie
van Mill Hill.
Mgr. Stam, die 45 jaar met veel
vruent in de missie heeft gewerkt,
is oud-apostolisch vicaris van Kisu
mu (Kenya). De overleden missie
bisschop werd op 29 December 1876
te Weesp geboren. Van 1891 tot 1894
was hij student op het seminarie
Hageveld waarna hij zich aansloot
bij de congregatie van Mill Hill.
Father Stam vertrok naar Afrika
en na 35 jaar van harde arbeid
volgde zijn benoeming tot bisschop
en apostolisch-vicaris van Kisumu.
Op 29 Juni 1936 ontving hij uit han
den van Z. H. Exc. Mgr. Huibers in
de kathedraal van St. Bavo te Haar
lem de H. Bisschopswijding.
Mgr. Stam heeft voornamelijk ge
werkt in het Karivondo-land, waar
hij tot de pioniers behoorde. Vaak
was hij de eerste priester, die on
bekende volksstammen ontdekte.
Vooral in de jaren 19141918 werd
zijn missie zeer door slaapziekte ge
teisterd. Mgr. Stam maakte toen
somtijds reizen van honderd dag-
We moeten komen tot een wereld
van samenleving door er wat voor
over te hebben. Amerika heeft er
wat voor over gehad, en niet al
leen uit philanthropic, door het
plan Marshall. Die gedachte van
dat plan moet omgezet worden in
een multilateraal plan Marshall.
We moeten dan ook in
vredestijd bereid zijn offers te
brengen en die vredestijd zo in
teressant maken, dat we de oor
log als „vervelend" buiten de deur
houden".
marsen om de zieken te helpen en
te troosten. Meermalen keerde hij
alleen bij zijn post terug omdat al
zijn dragers het tegen de gevreesde
ziekte hadden moeten afleggen.
Dat het vicariaat Kisumu thans
een bloeiende missie is, is in hoofd
zaak te danken aan de ontslapen
bisschop, die scholen bouwde, orga
nisaties stichtte, een financiële basis
wst te leggen, seminarie en kloos
ters bouwde en de opleiding van
inlandse clerus bevorderde.
Het huidige vicariaat Kisumu
heeft een oppervlakte van ongeveer
5 maal die van Nederland. Sinds
mgr. Stam 45 jaar geleden daar zijn
werk begon telt het vicariaat thans
200.000 katholieken op een totale
bevolking van 1.500.000.
Het stoffelijk overschot van mgr.
Stam zal aanstaande Maandag op
het kerkhof van St. Bonifacius-mis-
siehuis te Hoorn ter aarde worden
besteld.
Wr Ms „Van Kinsbergen"
Ie Oslo
De Nederlandse torpedobootja-
ger Hr Ms „Van Kinsbergen", die
zich met 46 adelborsten op een
oefentocht bevindt, is Woensdag
te Oslo aangekomen, waar het
schip vier dagen zal blijven. De
gemeenteraad heeft ontspanning
voor de bemanning georganiseerd.
MATROOS VERDRONKEN
De 20-jarige matroos J. de Ron
de van het sleepschip Rijnzeevaart
7 is Dinsdag in de Waalhaven te
Rotterdam verdronken. Hij wilde
zijn maat, die trachtte in een roei
boot zijn schip te bereiken, maar
door de sterke wind afdreef, gaan
helpen. Hij sprong in het water
en zwom naar de boot toe. Toen
hij een 50 meter had afgelegd riep
hij plotseling: „ik kan niet meer
en verdween in de diepte.