Verge
ingelai
EEN TRIP DOOR DE DUINEN
Hoogheemraadschap
Noordhollands Noorderkwartier
VERGADERING VAN DE K.V.P.
Oud-leerlingeri der landbouw
scholen op excursie
TRIP NAAR ZUID-HOLLAND
I\H1
PAG. 4
Donderdag 2 Juni 1949
Excursie Nederlandse Heide Maatschappij
Algemene vergadering
Lezing over de Vrijmetselarij
De Katholieke Kerk
en de vrede
Werkloosheid
in Friesland
Boekbespreking
Advertentie
Het Guzek rij
is af!
Ook autope
reparaties
J. BL0KLAI
L. O. P.
f
Voor de a.i
Feestdagei
B I S K A N T
ONS NOORI
glpH ~V
-
W» "".SM!
-
j.,,' x.
De Amerikaanse plaatsvervangend gouverneur-generaal Hays
heeft plannen bekend gemaakt over de ontmanteling van het
I. C. Farben concern, nu de Britten, Amerikanen en Duitsers
overeenstemming hebben bereikt over de vorming van 3 zelf
standige industrieën. De verkoop aan de nieuwe eigenaars zal
wei vijf tot zes weken vorderen. De imposante gebouwenreeks
van de I. C. Farben in Frankfort, waar thans nog de staf van het
Amerikaanse leger in Europa verblijf houdt.
Hoewel Noordholland nagenoeg
geen hei heeft," althans niet boven
het Noordzeekanaal, is de afdeling
Noordholland boven het IJ van de
Ned. Heide-Maatschappij de groot
ste in ledental.
Vorig jaar maakte men 'n trip
naar Vlieland met ca. 200 leden,
die ondanks de regen 'n interes
sante dag hadden.
Gisteren troffen deca. 80 deel
nemers aan deze Heide-Mij.-excursie
het beter wat het weer betrof.
Het was een dag van stralende
zonneschijn en dat was nodig voor
'n trip door de schone omstreken
van Bloemendaal en de duinen van
de provincie van Wijk aan Zee tot
Schoorl.
In Overveen de plaats van
samenkomst stonden twee bus
sen klaar, die met ir. Moens uit
Bloemendaal als gids de schone-
dreven van dit lust-oord rondtoer
den. In Bloemendaal aan Zee werd
even 'n kijkje genomen bij de ge
strande C. A. Banck, waarna een
bezoek werd gebracht aan het
riant-gelegen Openluchttheater van
Bloemendaal en het daarrond gele
gen wandelpark.
Hier verwelkomde de afdelings
voorzitter, de heer G. Nobel uit
Lutjewinkel het gezelschap, dat,
na 'n kop koffie genoten te hebben
naar Wijk aan Zee reed, waar ge
luncht werd. Hier herdacht men
ook met 'n ogenblik stilte de vorige
week bij 'n auto-ongeluk om het
leven gekomen oud-houtvester van
de Heide-Mij., de heer M. de Ko
ning.
Met de heer E. Vogelenzang,
rentmeester van de Provinciale
duinen als gids reed men des mid
dags met bijzondere vergunning
door de voor publieke wandeling
gesloten duinen van Wijk aan Zee
naar Egmond en vandaar via
Woud door het onlangs nieuw-aan-
gekochte Prov. Duinterrein naar
Bergen aan Zee.
Bij de Fransman" werd links-al
geslagen en reed men via de mooie
Uilevangcrsweg naar de bossen van
Staatsbosbeheer, die tot slot van
de mooie excursie eveneens door
kruist werden. Deze wegen in de
Staatsbossen tussen Bergen en
Schoorl zijn zonder vergunning
voor fietsers en wandelaars open
gesteld. Voor de Provinciale dui
lien kan men zich voor 'n gering
bedrag 'n dagkaart of seizoenkaart
verschaffen, o.a. bij de V.V.V.-
bureaux.
De Duinflora.
Een tocht door deze duingebie
den is alleszins aan te bevelen.
Hoewel de plantengroei in de
duinen door de droogte van de laat
ste jaren er viel in 1947 en 1948
200 milimeter water minder dan
normaal veel geleden heeft, kun
nen de liefhebbers van de duin
flora er nog hun hart ophalen.
Merkwaardig is het verschilvan
vegetatie in de kalkrijke duinen ten
Z. van Egmond en de kaikarme
duinen, ten N. daarvan. In deze
laatste gloeit de gele brem (berbe
ris), die men in de zuidelijke dui
nen niet aantreft; dit gemis wordt
daar echter vergoed door de aan-,
wezigheid van vele andere flora-
kinderen, zoals: ereprijs- of ogen
troost; het driekleurig duinviooltje;
de akkerkoornbloem; de hondstong;
de Gelderse roos of wilde sneeuw
bal; de waterranonkel, de gele rol
klaver enz.
In de duinen onder Heemskerk
verbouwen de tuinders in van de
Prov. gepachte duinpannen en
-vlakte rogge, die er niet al te best
bij sttfnd. rabarber, vetzaad, aard
appelen, aardbeien en bolgewassen.,
Voor het roggeland wordt kunst
mest gebruikt, voor de tuingrond
stalmest. De heer Vogelenzang, die
in deze Provincie-duinen al 30 jaar
zijn werkterrein heeft, vertelde
ons. dat het P.W.B. jaarlijks ca. 18
millioen M3 water uit de duinen
haalt. Natuurlijk moet dit van in
vloed zijn op de duinflora en .,als
ik 't voor 't zeggen had aldus de
rentmeester dan had ik liever,
dat men vandaag dan morgen de
waterwinning in de duinen staakte.
We mogen aan de hand van deze
uitspraak dus veilig aannemen, dat
het P.W.B. medeschuldig is aan de
wateronttrekking aan de Geest
gronden in Kennemerland.
Wat de faüna betreft, ziet men
in deze duinen de fasanten en ha
zen en in de bossen de eekhoorn;
wie oplet, ziet soms 'n hagedis in
de struiken schieten. Het duinko
nijn wordt niet meer als wild, doch
als schadelijk gedierte (in de zin
der wet) beschouwd; het diertje is
't hele jaar vogelvrij en komt dan
ook niet zo veelvuldig meer voor
als voorheen.
Tenslotte hebben de duinen ook
veel oorlogsschade geleden. De
Duitsers kapten 162 hectare bos en
bouwden ontelbare bunkers, waar
van er al heel wat gesloopt zijn.
Nog steeds zoekt men naar mijnen,
die hoofdzakelijk ten Westen van
de Van Oldenborgh-weg liggen.
Voorzichtigheid blijft daar dus
geboden.
De deelnemers aan deze excursie
van de Heide-Mij. waren over de
trip ten zeerste voldaan.
JONGE MIDDENSTANDERS
MET VACANTIE
De Katholieke Jonge Midden
standsvereniging organiseert deze
zomer twee prima verzorgde en
verantwoorde vacantieweken, uit
sluitend voor Katholieke Jonge
mannen uit Middenstandsmilieu
in de leeftijd van 17 tot 25 jaar.
Ook zij, die geen lid zijn van de
K.J.M.V. kunnen van deze vacan
tieweken profiteren.
Van 1824 Juli is „Vijverduin"
te Bloemendaal voor de vacantie-
gangers gereserveerd en van 22
27 Augustus „Geerlingshof" te
Valkenburg.
Een bekwame staf heeft de lei
ding dezer goed georganiseerde
vacantieweken, die een prettige
vacantie in een gezellige sfeer ga
randeren en een aalmoezenier is
aan deze staf toegevoegd. Het pro
gramma dezer weken staat vol
aardige en interessante punten.
Protesteren tegen het vervlakkend
amusement der Butlin-camps e.d.
is niet voldoende. De K.J.M.V. be
wijst door de organisatie van deze
vacantieweken dat het haar ernst
is met haar protest tegen een va-
cantiesfeer van geestdodende men-
taliteit of gevaarlijk heidendom, li
In verband met het verzoek
van de penningmeester van het
Hoogheemraadschap, de heer P.
W. Groot, om hem eervol ontslag
te wilen verlenen met ingang
van 1 Juni, werd de algemene
vergadering van het hoogheem
raadschap, dit jaar iets vroeger
gehouden dan anders.
Nadat de notulen waren goed
gekeurd. kwam het eerste voorstel
ter sprake, dat inhield de verkoop
van een strook grond, (een ge
dempte bermsloot), aan de Zuid
polder bij Edam. Het voorstel werd
aanvaard, evenals de voorstellen
tot verkoop van grond aan de ge
meente Winkel en tot overname
van de proefpolderdijk te Anlijk.
Besloten werd voorts een regeling
te treffen inzake het onderhoud
van een gedeelte omgelegde Voor
straat te Egmond aan Zee en een
overeenkomst van grondruiling
met die gemeente aan te gaan. Ten
behoeve van de bouw van een wo
ning voor de ingenieur van het, .hoogheemraadschap, om hem eer-
Hoogheemraadschap, aan de Hoe-1
verweg te Alkmaar, werd besloten
de begroting voor 1949 te wijzigen.
Men kwam vervolgens overeen,
de uitkering bij ongeval aan arbei
ders van het Hoogheemraadschap,
evenzo te regelen als bepaald is in
geval van ziekte.
Een voorstel omtrent een rege
ling van inkoop van diensttijd voor
pensioen, werd aanvaard en even
eens werd besloten tot wijziging
der pensioenverordening 1921. Een
voorstel tot wijziging en aanvulling
van de begroting, dienst 1948 ont
moette geen bezwaren en, nadat
uit de vergadering enkele opmer
kingen waren gemaakt over de re
kening 1948, werd deze rekening
op gunstig advies van een commis
sie uit de vergadering, die haar
had nagezien, vastgesteld. De com
missie kon zich geheel verenigen
met het gevoerde financiële beleid
en sprak woorden van dank tot de
scheidende penningmeester.
Nadat een voorstel tot aankoop
van grond in Barsingerhorn. was
aanvaard en de vergadering beslo
ten had tot verkoop van de vorde
ring van het hoogheemraadschap
op het grootboek van de wederop
bouw, was aan de orde het opma
ken van een aanbeveling voor de
benoeming van een dijkgraaf, we
gens periodiek aftreden per 1 Jan.
DRAVERIJEN TE ALKMAAR
Meer nog dan anders zullen de
beide Pinksterdagen Alkmaar zet
ten in het teken van de Paarden
sport.
De Paardensportver. „Vooruit"
toch heeft het aangedurfd om zo
wel voor de eerste als voor de 2e
Pinksterdag Draverijen uit te
schrijven op de baan van het Ge
meentelijk Sportpark, in de over
tuiging dat er voor de paarden
sport in Noordholland zoveel be
langstelling is, dat beide dagen op
een groot bezoek kan worden ge
rekend. Een groot aantal paarden
met de meest bekende pikeurs,
staan ingeschreven, zowel voor de
.gewone" nummers als voor de
Heat en het lange afstandnummer.
De baan staat bekend als de snel
ste in ons land. de Totolisator is
Alkmaar steeds goed verzorgd,
Zij stelt hier een daad en dat is I zodat spannende ritten zijn te ver
lofwaardig. 1 wachten.
1950, van de heer Mr. A. F. Kamp.
Nummer een op de aanbeveling,
werd met algemene stemmen Mr.
Kamp, de tegenwoordige dijkgraaf.
Als tweede werd de heer Sluijs ge
kozen, nadat de stemmen twee
maal gestaakt hadden. De heer
Joh. de Veer werd als derde geko
zen. Vervolgens werd een aanbeve
ling opgemaakt voor de benoeming
van twee hoogheemraden, wegens
periodiek aftreden van de heren P.
Groot Jzn. (niet herkiesbaar) en
P. Tromp Sr. per 1 Jan. 1950. In de
vacature Groot werden aanbevolen^
de heren Dijksen. J. de Boer Jz. en
Schagen. De heer Tromp werd, na
stemming wederom als eerste aan
bevolen voor benoeming in de vaca
ture Tromp. Voor de tweede candi-
daat staakten de stemmen; na her
stemming werd de heer J. de Boer
Wz. gekozen, perde candidaat
werd de heer J. B. van Kampen.
Hierna werd gunstig beschikt op
het verzoek van de heer P. W.
Groot, penningmeester van het
WIERINGEN Maandag vergaderde de K.V.P. in het Parochie
huis. Nadat de voorzitter de Z.E. Heer Pastoor verzocht had, de
vergadering te openen met de Chr. groet, deelde de voorzittet
mede dat men zich maar van de gewone gang van zaken zou
onthouden om vlugger te komen tot de lezing. Na enige mede
delingen over de komende gemeenteraadsverkiezing nam dan
de lezing over de Vrijmetselarij een aanvang. Deze werd gehou
den door de heer A. J. Schemkes.
't Geheimzinnige oefent altijd
een sterke aantrekkingskracht uit
op elke mens. En wanneer er ge
sproken gaat worden over vrijmet
selarij, dan spitsen zich de oren
cn wordt de nieuwsgierigheid wel
buitengewoon geprikkeld. Maar
geheime genootschappen zijn er
heus meer dan de vrijmetselarij; op
de eenzame eilanden van onze
Molukken en op N.-Guinea kent
men ze even goed als in de oer
wouden van Afrika.
Ondanks alle geheimzinnigheid
staat het wel vast dat de vrijmet
selarij doet aan ondergronds ge
modder, dat zij tracht, zonder mo
gelijkheid van kritiek der buiten
wereld, zonder controle der Over
heid te arbeiden. Zonder enig
recht eist ze 't voorrecht op een
staat in 'n staat te vormen.
Er heersen de meest rare
ideeën ovei vrijmetselarij en de
onkunde is daar de voornaamste
oorzaak van en de vrijmetselarij
doet heus niets om die onkunde
weg te nemen.
Er is heel wat moois te lezen
in het wetboek voor vrijmetsela
ren: maar er is b.v. veel lelijks
te vinden over het Pausdom, en
de toekomst van 't Vaticaan en
de Dom van St. Pieterals ten
minste de visie van Br. M. Con
rad Mac. Schcurk van de Loge
„Hiram Abiff" wordt verwezen
lijkt.
Wat is de vrijmetselarij en wat
wil ze? Als men hoort spreken
over bouwen aan der Mensheid
Tempel en vrij metselen aan het
menselijk geluk.... dan vraagt
men zich af: alles goed en wel,
maar wat betekent dit symboliek
„geval".
Duidelijker wordt het als we
logemannen horen spreken over
(als 't over de R. K. Kerk gaat):
obscurontisme, fanatisme, Jezuï
tisme, clericalisme, dogma-sla-
vernij.
Wat is loge? 't Wezen er van is
geheimzinnigheid en haar doel:
natuurdienst, geen dienst van
God, maar humaniteits godsdienst
mensheidsdienst!
De lagere graden der vrijmetse
larij zijn waarschijnlijk niet in
gewijd in de diepste aard en plan
nen der loge. Mogelijk zelfs wor
den deze meer of mindere gras-
duiners in een liberale vrijzin
nige levensbeschouwing om de
tuin geleld. Hun enigszins philan-
tropische levensbeschouwing en
hun streven naar lekenopvoeding,
lekenmoraal, overgoten met een
sausje humaniteit moet maar vol
doende zijn.
Er is dus nogal verscheidenheid
van mening over 't ontstaan.
Maar allen zijn 't er over eens,
dat de vrijmetselarij in haar he
dendaagse vorm dateert van 1717,
toen 4 Londense vrijmetselaren-
gilden, vier Loges (vergaderlokaal
van 't gilde of het gilde zelf)
stichtten.
Uitvoerig ging spr. nu het gilde-
wezen, het ontstaan, werkwijze
en doel na.
Na nog te hebben stil gestaan
bij de verschillende stromingen
die langzaam uit het Antieke
(d.w.z. 't Heidendom) zijn geïm
porteerd in de Loge, zoals Kab
balah, Gnosticisme, Tempeliers
en Rozenkruisers, kwam hij tot de
slotstelling dat de vrijmetselarij
de grondslag van haar beginselen
vindt in de natuurwijsheid van 't
antieke heidendom, dat zij dus
gesproten is uit 't Heidendom en
streeft naar nieuw georganiseerd
heidendom, of beter een gemoder
niseerd heidendom.
De Loge heeft zich vooral in de.
19e eeuw snel verbreid over de
wereld, vooral in de Engels spre
kende gebieden, en zij maakte
slechts langzame voortgang in
landen met Absoluut gezag: 't
Rusland der Tsaren...., de op
ruiming die Mussolini hield onder
de Loge-mensen, die een gewel
dige invloed hadden in Italië, is
wel bekend.
Met de bespreking van 'n drietal
figuren die in nauw contact ston
den en/of streden tegen de vrij
metselarij: Napoleon III, Keizer
van Frankrijk; Garcia Moreno,
president van de Républiek Ecua
dor en Daniel O'Cennel, de eman
cipator van de verdrukte Ieren,
sloot de spr zijn lezing.
Na de rondvraag dankte de Z.E.
Heer Pastoor de spreker voor zijn
zo in bijzonderheden afdalend be
toog en sloot op verzoek van de
voorzitter de bijeenkomst met de
Chr. groet.
vol ontslag te willen verlenen met
ingang van 1 Juni 1949.
In de vacature, ontstaan door 't
heengaan van de heer Groot, werd
voorzien, door benoeming tot. pen
ningmeester van het hoogheem
raadschap. van de heer P. J. Boze-
lie, commies-verificateur ter secre
tarie der gemeente Nieuwer-Am-
stel. Hierna werd de vergadering
gesloten.
Kring Selectiewedstrijden
Dames
Zondag 1.1. werden te de Woere
de jaarlijkse kring-selectie wed
strijden voor dames gehouden,
waaraan door een 50-tal turnsters
werd deelgenomen.
Bij afwezigheid van de Kring
voorzitter heette de heer Kamp
de aanwezigen hartelijk welkom
en hoopte dat de deelnemende da
mes hun uiterste best zouden
doen, om een plaats in de keur-
ploeg te verwerven.
Begonnen werd met een vrije
oefening, waarbij al dadelijk bleek
dat er door de deelneemsters hard
was gewerkt. Het hele programma
t.w. vrije oefening, ringen, brug
en paardspringen werd vlot en
goed afgewerkt.
Na afloop maakte de heer Kamp
de uitslag bekend en feliciteerde
de 12 dames met het hoogste aan
tal punten met hun opname in de
keurploeg, waarna hij een woord
van dank bracht aan de jury, tech
nische commissie en kringsecreta
resse voor het vele werk door hen
verricht.
De uitslag was als volgt:
1. tevens Kringkampioene mej
A. Zut, D.W.V. Warmenhuizen; 2.
mej. V. Kos, D.V.V. (Langedijk);
3. mej. Tr. Groot, S.S.S. (Lujte-
broek); 4. mej. L. Hoogeboom
D.W.V. (Warmenhuizen); 5. mevr.
Beemsterboer-Pronk, D.W.V.; 6
mej. G. Glas, D.V.V. (Langedijk);
7. mevr. Bruin-Kos, D.V.V.; 8. mej.
C Hand, D.V.V.; 9. G. Molenaar,
T.O.G. (Heerhugowaard)10. mej.
G. Groot, D.W.S.V. (Ursem); 11
mej. B. Appel, D.V.V.; 12. mej. L.
de Rijk, T.A.V.E.N.O. Alkmaar).
Men schrijft ons:
TERUGKERENDE MILITAIREN
UIT INDONESIË
Op 8 Juni a.s. hopen de volgende
militairen uit ons gewest met het
troepentransportschip Grote Beer'
in Amsterdam aan te komen, om
weer voet te zetten op vaderlandse
boden» Het zijn: N. S. Brink, Rijks
weg 229. Heiloo; V. J. Kaagman,
Zessfedenweg 19, Grootebroek; F. A
van Kooten, Ropjeskuil 4, Alkmaar;
P. de Jong, Oudorperdijkje 6, Alk
maar; C. A. Beentjes, Dorpsstraat 90
Bergen; G. Beerse, Westwoud O 15;
C. W. Renses, Oterlekerweg D 60,
Stampetoren; G. Gul, Zuiderstr. 31
Egmond aan Zee; N. Madder, Baan-
«ingel 20, Alkmaar; C. Meijer, Ver-
dronkenoord 5, Alkmaar; A. Schoon
v. Dorpstraat 127, Broek op Lange
dijk; H. v. d. Struik, Stuartstr. 4a
Alkmaar; P. Veeter, Grootesloot
E 36, Schagerbrug; G. P. L. A. de
Vries, Kerkweg E 58, Heer Hugo-
waard; M. J. Bakker, Atlas H 10,
Den Hoorn (Texel); J. de Graaf
Pieter Florisstraat 27, Hoorn; J. F.
Groenendaal, Tuinstr. 45, Den Hel
der; C, Hartland, Kanaaldijk 225 te
Koedijk; A. Hopman, Kruisweg 27,
Bergen; M. G. Huiberts, Huiswaard
14; W. Klomp, Grootesloot 5, Sint
Maartensbrug; M. Koopman, Geest
30, Alkmaar; J. v. Gelderen, Dorp
straat 360, Assendelft; J. Muis, Ka
naaldijk 323, Koedijk; J. Stavenuiter
Zuiderhavendijk 52, Enkhuizen; B.
J. Wester, Oude Gracht 42, Alk
maar; P. Ottens, Keern 55, Hoorn;
M. J. van Strien, Stationsweg C 95,
Schagen; J. P. Wigboit, v, Hengel-
straat 8, Hippolytushoef; C. Zwart,
Zuiderstraat 4, Egmond aan Zee; C.
A. van Hoolwerff, van Aostastraat
15, Heiloo; F. Dam, Hoogwoud D 74.
HOOFDVERPLEEGSTER
KWAM DOOR
VERBRANDING
OM HET LEVEN
LEEUWARDEN. - Gisteren werd
voor de Leeuwarder rechtbank de
zaak tegen de 48-jarige huisknecht
van het Algemeen Ziekenhuis te
Harlingen, M. de J. voortgezet. Men
zal zich herinneren, dat hem ten
laste was gelegd: het veroorzaken
van dood door schuld. Doordat het
aan zijn onoplettendheid en onvoor
zichtigheid te wijten zou zijn dat
de hoofdverpleegster-operatiezus-
ter C. Kolkman door verbranding
om het leven is gekomen. Thans
werden nog gehoord de beide ver
balisanten zr. Oosterkamp en de
directrice in hoofdzaak over de
vraag of verdachte alleen, dan wel
met een zuster de gevraagde medi:
cijn haalde. De Officier van Justi
tie, mr. P. P. H. Nooren zei in zijn
requisitoir geen andere gezichts
punten te hebben ontdekt en per
sisteerde daarom bij zijn eis van
f 150 boete of 50 dagen hechtenis
en drie maanden voorwaardelijk.
De uitspraak werd bepaald op 15
Juni a.s.
(Van onze bjjz. medewerker)
Tegenover de lastercampagne,
die al jaar en dag in Italië en spe
ciaal ir Rome tegen Kerk en Paus
is geveerd door communisten en 'n
deel der socialisten, heeft het blad
van het Vaticaan stelling genomen.
Op grove wijze hebben deze linkse
elementen aan het katholicisme ver
weten, dat 't aardse macht wil ver
garen, tot oorlog ophitst en het ka
pitalisme bevordert. Deze aantijgin
gen zullen onze verontwaardiging
opwekken, maar zij moeten ons niet
verwonderen .Wij dienen ons goed
voor ogen te houden, dat het een
gebruikelijke communistische strijd-
methode is, om tegenstanders onge
gronde verwijten te doen zelfs
om tegenstanders te beschuldigen
van wat men zelf doet.
De hoofdredacteur van de „Os-
servatore Romano" neeft daartegen
in drie artikelen katholieke gedach
ten uiteengezet over oorlog, vrede
en kapitalisme. Wij zouden niet
graag beweren dat één dezer drie
stukken belangrijker is dan de bei
de andere. Maar in deze kolommen
worden soms vraagstukken behan
deld van internationale politiek:
wat Nederland doorgaans niet en
soms wel doet, wat Amerika's in
zichten en plannen zijn, wat de
Sovjet-Unie beraamt, wat India wil,
wat in China gebeurt en elders ter
wereld. Daarom zouden wij hier
graag vooral stilstaan bij de ver
handeling over de katholieke Kerk
en de -vrede.
Christus' Rijk is niet van deze
wereld, maar Christus' Kerk is wel
in deze wereld een strijdende Kerk.
Zij strijdt niet met aardse, stoffe
lijke machtsmiddelen, maar met de
geestelijke kracht van het woord,
de idee, 't christelijk ideaal. Daar
om kon men verwachten, dat het
Vaticaan niet bereid bleek zich te
vereenzelvigen met het politieke
streven van een der grote staats
machten van deze aarde. Al is de
„Osservatore Romano" geen offici
ële stem uit 't Vaticaan, zijn hoofd
artikelen hebben zeker gezag, spe
ciaal als zij met zoveel nadruk zijn
geschreven als deze drie stukken
over oorlog, vrede en kapitalisme.
De terughoudendheid, waarmede
't Vaticaanse blad zich uit over de
buitenlandse politiek der grote mo
gendheden, valt daarbij op. „Wan
neer de Kerk nu bidt om vrede, dan
bedoelt Zij daarmee de christelijke
vrede en zwijgt over pachten en
afzonderlijke blokken", zo ongeveer
lezen wjj. De bewerkers van 't Oos
telijke systeem van niet-aanvals-
pacten beweren, dat zij alleen maar
de vrede willen verdedigen en ke
ren zich daarom fel tegen het At
lantische Pact, waarvan de onder
tekenaars op hun beurt zeggen,
slechts de vrede er door te willen
bevestigen. In de tegenstelling tus
sen Oost en West gaat het dus om
verschillende systemen ter beveili
ging van vrede. Het gaat daaren
boven echter ook om verscheiden
heid van opvatting omtrent de vre
de zelf. En het is niet noodzakelijk
dat één van beide „de christelijke
vrede" voorstaat, die de Kerk af
smeekt.
Niet weinigen zjjn bezorgd over
de dwingende keus die men ons wil
laten maken tussen Oost of West.
Zij aarzelen niet, de Sovjet-doelein
den en -methoden af te wijzen,
maar dat betekent niet, dat zij
daarom enthousiast zijn over wat
Amerika wil en doet. Want ook
daarin vinden zij het ideaal van de
christelijke vrede niet altijd terug.
Die keuze tussen Oost en West be
tekent voor hen soms de keus tus
sen twee kwaden, waarvan één wel
het minste kwaad is, maar toch
niet een ideaal. Daarom willen zij
de dwang tot die keuze niet gaarne
aanvaarden. Zij kunnen daarom ook
geen bewondering hebben voor een
beleid, dat ons in steeds groter af
hankelijkheid van één der grote
machten dreigt te brengen en daar
bij de schijn wekt, alsof dat nu 't
mooiste, beste en voordeligste is
wat men zich maar wensen kan.
Daarboven wordt hier nog eens
duidelijk het ideaal gesteld van de
christelijke vrede de rust der
orde, waarvan de beginselen en
maatstaven niet door machtspoli
tiek worden bepaald, maar allereerst
door Gods wet en scheppingsplan.
De Kerk beschikt over geen andere
macht dan die van het woord, om
dit ideaal te prediken. Zal haar
woord klinken als de stem eens
roepende in de woestijn van harde
machtspolitiek
Wij menen nog altijd, dat haar
woord gehoor dient te vinden, bij
voorbeeld om bij huis te blijven
bij de grote politieke partijen in
de Benelux-landen, die door haar
leer en idealen worden geïnspireerd.
Wij menen, dat die partijen over vol
doende invloed beschikken, om de
drie lage landen tot een kracht te
maken in dienst van de christelijke
vrede. Maar dan zal men zich daar
én omtrent dit ideaal dieper moeten
bezinnen en bereid moeten zijn,
zijn, die invloed tot dit doel daad
werkelijk aan te wenden. Zolang
dat nog niet het geval is, blijft ook
hier op dit punt de stem der Kerk
die eens roepende in de woestijn.
In de prille Junimorgen, toen de
dauw nog over de velden lag, trok
ken 44 landbouwers door het nog
slapende land met enkele middel
grote autobusjes zuidwaarts. Hun
reis gold het zuidelijke deel van
ons land, met name het eiland Oud-
Beierland, ten noorden begrensd
door het nijvere Rotterdam en ten
zuiden door Dordrecht, Moerdijk en
Biesbos.
Nauwelijks hadden deze groepen
oud-leerlingen van de landbouw
scholen van Schagen en Alkmaar
echter de Langedijk, met haar keu
rig gerijde koolplanten achter zich
gelaten, of de zomerzon zond haar
koesterende stralen over de van
wasdom blakende akkers.
Beverwijk en het Velzer-pont
leverden het bijna spreekwoorde
lijke oponthoud. Kort voorbij Was
senaar ontwaarden we de eerste
boden van het snel naderende Haag
je. Hoog in de lucht de kleine gele
sport- en lesvliegtuigen van de
Ypenburgse vliegschool van Frits
Diepen.
Rotterdam bood als altijd de aan
blik van een haastige en hardwer
kende handelsstad met een bonte
drukte van kaden en loswallen. Via
het beroemde Feijenoord-stadion en
de even beroemde Maastunnel be
reikte het gezelschap reislustige
boeren het vruchtbare akkerland
van de Zuid-Hollandse eilanden.
Menigmaal was onderweg door de
reizigers met tevredenheid gecon
stateerd. dat de stand der gewassen
in ons onvolprezen West-Friesland
in elk opzicht beter was dan die
welke men passeerde, doch hier
werd het anders.
Prachtige korenvelden, reeds uit
gebloeide en dik vruchtzettende
koolzaadakkers wedijverden hier in
overdadige wasdom met het reeds
bloeiende vlas.
Kris kras werden buitengewoon
rijke polderlanden doorkruist doch
overal imponeerde de weelderige
stand der gewassen. De natuur heeft
hier willen goedmaken wat men
senhanden er vernielden. Hoekse-
waard en omringende polders zijn
immers niet minder dan 18 maan
den geïnnundeerd geweest, beducht
als het Herrenvolk was voor de
komst der geallieerden.
Met een buitengewone interesse
bezichtigden de oud R.L.W.S.-ers 't
monsterbedrijf van de Ambachts
heerlijkheid Cromstrijen te Numans-
dorp, met haar 1200 H.A. binnen-
en 800 H.A. buitendijks bouwland,
dat volledig gemechaniseerd een
kapitaalsinvestering van ruim 1
millioen gulden heeft gevraagd. Dit
ene bedrijf van directeur A. B. H.
Vlielander is precies het gehele wa
terschap en een complete gemeen
te. In een afzonderlijk artikel zullen
we daaromtrent nog het een en an
der vertellen.
Wel willen we bijzonder even de
aandacht vestigen op de enorme
aanplant van vruchtbomen in dit
gebied. Een voorzichtige schatting
brengt ons tot een jaarlijkse uitbrei
ding van het met fruit beteelde op
pervlak van rond 200 H.A.
Vervolgens werd het niet minder
belangwekkende bedrijf van de
Dortse Landbouw-onderneming (Dir.
H. de Vos) bezichtigd, dat ook 680
H.A. groot is, waarvan ruim 80 H.A.
overjarige boomgaarden die thans
volop dragen. Op dit bedrijf wordt
veel geëxperimenteerd met nieuwe
machines. O.a. ontstond er 'n nieuw
sproei- en nevelsysteem, terwijl men
ook bezig is met een machine ter
bestrijding van nachtvorst.
Met een maaltijd in het Oranje
Hotel werd de dag besloten. Men
zocht n.l. al vroeg het bed op, om
dat het Donderdagmorgen te half 7
weer aantreden zou zijn voor een
rondvaart door dé Biesbos, die door
de St. Elisabethsvloed in 1428 is
ontstaan en nu binnen enkele jaren
geheel bedijkt en drooggemaakt zal
worden.
LEEUWARDEN. Blijkens een
uitvoerig raport van het Econo-
misch-Techiloiogisch Instituut voor
Friesland over de omvang en de
kosten van de werkeloosheid in
Friesland, zullen vele kleine land
bouwbedrijven in Baradecl en Me-
naldumadeel voornamelijk de. zgn.
gardeniers, die een klein stukje
land intensief bewerken, in een
moeilijke positie komen.
Bereids heeft een provinciale
commissie dit vraagstuk in studie
en zij zal de gevolgen onder ogen
zien die de wettelijke regeling van
de wisselbouw voor de huidige
aardappelgrond zal hebben. Men
schat dat voor duizend gardeniers
nieuwe bestaansmogelijkheden moe
ten worden gezocht. Het rapport
stelt de gemiddelde werkeloos
heidsuitkering van thans op 25 gul
den per week per werkeloze. Dit is
1300 gld. per jaar. De normale
werkeloosheid die in 1938 f 650.000
vroeg komt voor 1948 op f 1.820.000
de seizoen werkeloosheid (1938
f 2.405.000) kostte voor 194648
f 2.548.000 het structureel arbeids-
overschot der Friese Wouden in
1948 zal kunnen stijgen tot
f 4.550.000. Het rapport besluit met
de mening dat na de oorlog de sei
zoen werkeloosheid financiëel ge
zien minder kostbaar is geworden,
wanneer althans het gestegen
prijsniveau buiten beschouwing
blijft. Wel is een stijging van 3 tot
4 milioen gulden te verwach
ten; maar de structuurwerkeloos
heid zal een nog iets groter deel
van de overheidsuitgave opeisen.
Bij de Uitgeverij J. H. Kok N.V.
te Kampen verscheen de tweede
druk van de „Herinneringen van
een Schoolmeester" door de beken
de Protestantse onderwijzer-emeri
tus W. G. v. d. Hulst. Wanneer het
schrijven van memoires op zich
reeds een hachelijke onderneming
is, dan zeker als een „schoolmees
ter" zich tot deze taak geroepen
voelt en meent, dat zijn ervarin
gen voldoende interessant zijn om
ze wereldkundig te maken. Nu is
hetgeen v. d. Hulst ons heeft te
vertellen echter wel van een dus
danige importantie, dat zijn boek
niet alleen voor hen, die de schrij
ver van nabij gekend hebben, maar
ook voor anderen, die in het alge
meen belangstellen in de ondervin
dingen der schoolopvoeders, van be
lang is. Het is wel geen hoge lit
teratuur, maar het wil ook niet de
pretentie hebben dit te zijn. Na
tuurlijk zijn sommige „sterke
stukjes" pour besoin de la cause
wel een beetje aangedikt en te
mooi voorgesteld en krijgt men nu
en dan het idee dat hier de vol
maakte opvoeder aan het woord is,
maar dat nemen we dan gaarne op
de koop toe.
Het boek werd aardig geïllus
treerd door W. G. v. d. Hulst Jr.
Henk Mondria: „Een vrouw of
fert zijn vrouw", en „Thuisvaart".
Uitg.-Mij. J. H. Kok N.V. Kampen.
Twee sombere boeken, die ver
tellen uit het leven van de eenvou
dige boeren- en vissersbevolking
aan de Oostkust van de Zuiderzee.
Suggestief en soms benauwend door
een harde realiteit beschrijft Mon
dria in het eerste de hartstochte
lijke pogingen van Klaas van Gu-
lik om het door de schuld van zijn
vader verloren gegane familiebezit
terug te winnen. Verbeten en met
niets ontziend fanatisme offert hij
alles op aan deze „begeerte", dié
hem bezit en die hem niet loslaat.
Zelfs zijn vrouw, die eens gedroomd
had met hem gelukkig te zullen
zijn. voelt dit geluk verkwijnen
vanaf de eerste dag, dat zij de' da
gelijkse zorgen met hem deelt.
Haar leven ziet uit op een doodlo
pend slop en er blijft niets anders
over dan ellende en tegenslagen,
terwijl het vertrouwen op een "ho
gere macht zo goed als geheel ont
breekt.
De andere roman is een variant
op de vele bekende verhalen van de
kwijnende visserij aan de kust van
de IJselmeer gematamorphoseer-
de Zuiderzee. Ook hier weer een
drama. Het milieu leende zich daar
immers goed voor! Siem Brink wil
zijn oude stiel niet vaarwel zeggen,
maar zijn kinderen zullen hem op
zijn tochten over de oude binnenzee
niet meer volgen, omdat deze zee
door een ingrijpen der moderne
techniek in vruchtbaar land zal
worden veranderd. Mondria leverde
met dit boek een waardevolle bij
drage tot de historiografie van de
vissersbevolking rondom het „Dode
Water".
Bij een klimaat als het
onze, is het onmogelijk
de kleding naar de ka
lender te richten. Mo
menteel moesten wij al
lang onze winter-garde-
robe op non-actief heb
ben gesteld en in fleurig,
licht zomergoed zijn ge
stoken. Daarentegen
noopt het slechte weer
ons, regenmantels en
vesten te dra jon. De
vrouwen, die een bont
mantel ryk zijn, vinden
deze nog maar een wat
geriefelijke dracht. In
Engeland is het niet
beter met het weer ge
steld dan hier en daar
door kon het voorkomen,
dat op de laatste shows
behalve zomerjaponnen, ook veel bont werd getoond. Maar weer of geen weer, de vrouw,
die „uit" gaat, trekt haar cocktailjapon aan. De foto links boven toont een cocktail-japon van
groen satijn met goudmotief. Om de strakke rok valt een losse rok, die van voren open is.
Ruiten blijven nog steeds troef in het modebeeld. De zwart met rose geruite jurk (rechts boven)
is een zeer geschikte wandeljapon. De zwarte ceintuur, waarvan de uiteinden rechts en links
schuin naar beneden vallen, geeft aan dit eenvoudige japonnetje een apart cachet. Zeven
tien jaar is een moeilijke leeftijd; te groot voor servet en te klein voor tafellaken. Een grote
strohoed, die achter op het hoofd wordt gedragen (midden boven) is zeer flatteus voor de
bakvis. Als zij naar een tuinfeest gaat, kan zij van een bont-pellerine (vooral geen zware
bontcape!) over de avondjurk veel plezier hebben.
WIERINGEN.
terschap van de h
vergaderden de
van Wieringen Ma,
Centraal" te Hyp.hc
De uitgebreide r
na een opmerking
Dekker goedgekeur
Een schrijven wa:
van het Prov. bestu
goedgekeurd, het t
bestuur der lloofdir
„Schouw" te mogei
Maart 1950.
Punt 5 van de ag
Voorstel tot wijzigi
profiel, genoemd in
Hoofdingelanden d
1948, met betrekkin
ven van enige dij]
zuidzijde van Wieri
De heer M. Kooy
trent mede, dat ec
worden ingediend
welks voorstel wer
Alle aanwezigen
het voorstel verenig
worden verzonden a
fende instantie.
Ook het aangaan
geldlening werd got
M. Kooy de noodza
van had uiteengeze
De kascontróle-eo
vervolgens mede, c
orde had bevonden,
De rekening en
Heemraadschap Wie
als volgt: Ontvangs
uitgaven f 39.294.1
f 4.825.41'/..
Punt 7 vermeldde
voor het Heemraad
ringen dienstjaar li
Totaal der ontvanj
uitgaven f 40.081.92
saldo nihil.
De lasten behoev
den verhoogd, zodE
haafd blijven op f
1840 H.A. dus f 20.
Nadat de heren
Dekker naar aanleii
groting enige vrage
steld, werd zij goec
Door de voorzitti
gens naar voren g<
Vóór U een RIJ
koopt, gaat d:
eerst riei
Wettig gedepone
merk
Hoogst in kwali
Laagst in PD
hebben wij p r i
voor de laagste
Alle voorkomer
spoedig, billijk en
LUTTIK - OUDO!
I ALKMAAR
Telefoon 3485
Gooi het oud
niet weg. Bet
voor
Liefdewerk Oud
U doet er eei
werk mee!
voor stad en 1<
per
Doorr. rnnderlappe
Doorr. runderollade
Magere rnnderlappe
Kiblappen
Rauw rundvet
per 1(X
Pekelvlees
Ontbijtspek
Hamworst
Boterhamworst
Metworst
Zonder bon per
Bloedworst m. veel s
Leverworst
Tongenworst
BEZOEKT tijdens di
sterdagen onze auto
voor verschiller
hartige hapje
Achterstraat, h<
Magdalenenstr., A
FRIESLAND
GRONINGEN
DRENTE
IN DEZE
PROVINCI1
de huisvrien
alle R.K. ge
Verschijnt in twee
Groningen-Dri
Friesland
Losse m.m.-prijs
oplage 26 cent.
tarieven.
Kantoren:
GRONINGEN: Gebc
Maarten, Poststra
tel. 25116; LEEUW7
Reindersbuurt 31, t'
SNEEK: Ged. Po
len 4, tel. 2589
I
