Nieuw
Het vraagstuk der muntcorrectie staat
weer in het brandpunt
Kardinaal Mindszenty
beroep
in
Geen
van
enkel voornemen
het pond sterling
tot devaluatie
larnemers
i Djogja
ANSEN
t;
llfc
■li
Tweede Kamer dringt krachtig
aan op regeringsverklaring
Nederland
tegen België
olesteerd
ij vernemen:
ktberichten
Coupeuse
'uimte
J
iwe fiets?
)DELBEEK
Fé Concordia
EDITIES VOOR ALKMAAR, HOORN, DEN HELDER, SCHAGEN
Kardinaal Mindszenty
in beroep
Donderdag 7 juli 1949 45e laargang No. 11607
Waar de schoen van het ingewikkelde
probleem wringt
Gerechtelijke schijnvertoning voortgezet
Handhaving van straffen geëist
Sir Stafford Cripps in het Lagerhuis:
Aankopen in dollars worden
sterk beperkt
Dean Acheson;
,Geen grote crisis'
Informatieve
opdracht aan
van Cauwelaert
Nederlands vliegtuig
neergestort
Openbare gedachtenwisseling
30 en 31 Juli a.s. de
laamse poëzie-dagen
'orden. Behalve lite-
achten zullen ook ne-
ls worden uitgevoerd
it „Nieuw Nederlands
i voorstelling.
;en 44-jarige werkloze
in Zanesville in Ohio
record gevestigd, al is
naar! Hij heeft zich
onder de grond in een
ten begraven en is er
i" zich in deze positie
1 uur en 20 minuten te
waarbij een vorig re-
:ie dagen werd verbe-
Mkoker vormde de
nding met de buiten-
n half millioen textiel-
i Italië een 24 uurssta-
nen, om tot vernieu-
locncontracten te ko-
hitect W. M. Dudok te
vandaag 65 jaar ge-
iali een begin gemaakt
;te fase van de verkie-
het parlement van
;sië.
6 Juli Aanvoer
r. aardappelen, middel
rielingen 5.406.70, rode
8.20—8.80, grove 7.70
4.504.90, aardbeien 38
1549, bloemkool I 6
56, bospeen 9—13,
3763, kruisbessen 17
en 2629, slabonen 1.02
bieten 67.10, rabarber
.505.80, snijbonen 1.10,
—59, komkommers 11
1.307,70, tuinflbnen 15
;n 13.
RSPEL, 5 Juli Aan-
kg aardappelen: rode
1.409.60, vroege grof
ijn 7.80—8.90, klein 5.40
3.50—4.10, 60 kg aard-
i,IK5 Juli Aanvoer
aardappelen: gr. 89.20,
1.206.70, kriel 44.30,
ing gr. 7.607,90, eigen-
110.50, blauwe eigenh.
bospeen 77.30 aard-
8 ALKMAAR
aor haar atelier een
l en KEUKEN. Liefst
oor dit doel geschikt is
EN TELEF. 251
IESTE en MODERN-
ok sport)0
J M D A G, 7 JULI
de zaal van het
1MENALE ORKEST
RHYTHM BOYS"
Aanvang 4 uur
aanbev. A. C. OUD
copy-right PVGN
ft". „Ie kunt een
paar dieven veur
uten nemen nooit
in te doen. Dat is
eng dit eierdopje
iken". De soldaat
out sloeg een dik,
rervolgens doopte
r mee op de boer.
i niet weten!" zei
hoe die kerels
zei de schout.
Abonnementsprijs f 4.25 per kwartaal, t 1.43
per mnd., inclusief incasso. Advertentie-tarief
per editie 16 ct. per m.m., minimum f 2.50;
in alle edities 26 ct. per m.m., minimum f4
familieberichten 20 ct., resp. 30 ct. per m,m.
Bij contract belangrijke korting. Directeur:
E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits.
Bankrelaties: Noorderbank; Nederl. Credietbank
HET FEIT
Buiten God is 't nergens
veilig. (Vonde
A
SS*
H
VAN HEDEN
Pagina 1
Kantoren: HOORN, Draafsingel 59, tel. 4243, Grote Noord 77, teL 4362 K 2290; ALKMAAR, Laat 221, teL 2046 (2 lijnen), K 2200; DEN HELDER, Keizerstraat 88, teL 2800 K 2230; SCHAGEN, Molenstraat 52, tel. 459 K2240
Amerika tracht dan ook hierin
verandering te brengen. Een eerste
middel hiertoe was ,dat een ge
deelte van de Marshall-hulp zou
worden aangewend voor het inter-
Europees betalingsverkeer. Onze
handelsbalans met België issterk
deficitair. Wij hadden dus een te
kort aan Belgische francs. Het vo
rige jaar moest de Nederlandse
Bank er dan ook dikwijls toe over
gaan om goud naar België te ver
schepen, teneinde het tekort op de
handelsbalans af te dekken, aan
gezien België een verdere betaling
in guldens of andere zwakke va
luta niet wilde accepteren.
Te ver gaande eisen
Er gaan nu stemmen op, die
België tot een andere houding wil
len dwingen, doch het lijkt ons te
ver te gaan, de eis te stellen aan
onze Beneluxpartner, om zijn to
taal exportsaldo naar Europa, dat
op 440 millioen dollar geraamd
wordt, te moeten accepteren in
zwakke valuta. België zal zijn eis
stellig laten varen, indien het de
zekerheid heeft, dat de ontvangen
ponden, guldens en andere zwakke
valuta's ook in dollars transfereer
baar zijn. Anders zou België ge
noodzaakt worden zijn overvloed
aan ponden in Engeland te moeten
besteden voor producten, waaraan
het geen behoefte heeft of welke
waarschijnlijk te duur in prijs zijn.
Wij zouden het dan ook betreu
ren, indien de huidige valutamoei
lijkheden, waaraan België niet de-
HET VALUTAVRAAGSTUK staat weder in het middelpunt der
belangstelling. Ook ons land is daarbij ten nauwste betrok
ken en was dan ook vertegenwoordigd bij de besprekingen, welke
in Parijs werden gehouden over het Europees betalingsverkeer.
De problemen, welke om een oplossing vragen, zijn echter zo
gecompliceerd, dat het voor „the man in the street" bijna on
mogelijk wordt gemaakt zich daarover een oordeel te vormen.
Het is dan ook begrijpelijk, dat de meningen zeer verdeeld zijn,
temeer daar de monetaire kwesties nog doorweven worden met
factoren van zuiver politieke aard.
Toch is aan de hand van ver
schillende feiten duidelijk te con
stateren, dat er gr< te belemmerin
gen bestaan op het terrein van de
internationale handel, welke zui
ver aan monetaire oorzaken zijn toe
te schrijven
Zo weten wij allemaal, dat onze
export van landbouwproducten on
mogelijk is en dat er grote hoe
veelheden groenten in Limburg
worden doorgedraaid, omdat de
dollars voor de betiding hiervan
niet beschikbaar wo-den gesteld.
Er is in Duitsland grote behoefte
aan de producten van onze bodem,
doch desondanks stagneert de ex
port. Dit is niet alk en een ver
schijnsel, waar Ni-derl md mede te
kampen heeft, doch dit verschijnsel
doet zich ook in andere landen
voor. Zo wordt de uitvoer van Ca
nadese producten naar Engeland
belemmerd, ondanks het feit, dat
Engeland een grote b -hoefte aan
deze producten heeft. De dollars
ervoor kan Engeland niet fourne
ren. Een verschijnsel t an geheel
andere aard zien wij b.v. met de
export van Australische wol. Aus
tralië heeft nl.. ook te kampen
met een dollartekort. Het land
heeft een belangrijke wolexport,
waaraan Amerika behoefte heeft.
Australië kan echter zijn wol niet
rechtstreeks tegen dollars aan
Amerika leveren, omdat landen als
Egypte, Italië, Nederland, e.a. deze
wol tegen ponden impqrteren en op
hun beurt de wol tegea lagere prijs
in dollars aan Amerika verkopen.
Dit is mogelijk, daar deze landen
met de ontvangen dollars, althans
met de Amerikaanse producten,
welke zij voor deze dollars kunnen
kopen, een grotere opbrengst in
ponden elders kunnen verkrijgen.
Deze „switch" en driehoeksaf-
faires" leveren door de eigenaar
dige valutaverhoudingen extra win
sten op ten nadele van Australië.
Immers naast de officiële wissel
koersen kent de internationale han
del tegenwoordig ook de zgn. vrije
wisselkoersen, waarbij het pond
t.o.v. de dollar b.v. een belangrijk
disagio doet.
Ongezonde wisselkoers
verhoudingen.
Het zijn dan ook de ongezond?
wisselkoersverhoudingen, welke fu
nest zijn voor de internationale
goederenhandel. Wjj kunnen dit
ook aan de goudexporten waarne
men. Het geproduceerde goud in
Zuid-Afrika, Canada en elders
moet tegen de officiële goudprijs
worden verkocht en uitgevoerd,
terwijl de vrije goudprijs belang
rijk hoger noteert. Het stelsel van
ongezonde wisselkoersen brengt
eveneens met zich mede. dat de
handel tussen twee landen steeds
in evenwicht moet zijn, omdat b.v.
België er geen enkel belang bij
heeft, zijn producten naar Enge
land te exporteren en daarvoor
grote pondensaldi te verkrijgen,
welke misschien binnenkort gede
valueerd zullen worden. Het pond
sterling ligt nu eenmaal t.o.v. de
dollar te hoog in koers en is dan
ook niet vrij inwisselbaar. België
heeft dan ook zeer terecht de be
paling gemaakt, dat Engeland,
wanneer het pondenbedrag van
België boven de 27 millioen pond
is gestegen, het verdere bedrag in
goud of dollars moet betalen. En
geland ziet daardoor zijn goud en
dollarreserves steeds verder slin
ken. Aan de andere kant liggen de
Engelse kostprijzen te hoog om dè
export naar Amerika op te voeren;
teneinde aldus het dollartekort af
te dekken.
Van een normale internationale
handel, welke voor gezonde econo
mische verhoudingen noodzakelijk
is, kan bij de huidige wisselkoers
verhoudingen geen sprake zijn.
bet is, zouden leiden tot een mis
lukking van de Benelux-gedacht-
en. Wij behoeven hier niet de zij
de van Cripps te kiezen en onze
Belgische vrienden afvallig te wor-
den.
België verkeert nu eenmaal in
de gelukkige positie, dat het een
sluitende begroting, een evenwich
tige betalingsbalans en een stabie
le valuta heeft. Het land heeft niet
te kampen met een dollartekort,
zodat het de valutavraagstukken
door een andere en wellicht betere
bril kan bekijken dan de valuta-
zwakke landen.
Zowel de Engelse als de Neder
landse regering staan afwijzend
tegenover een devaluatie van de
munt. De invoer in deze landen uit
de Ver. Staten staat reeds onder
streng overheidstoezicht', zodat
slechts de allernoodzakelijkste pro
ducten worden ingevoerd. Deze in
voer zal dus door een muntcorrec
tie niet nog verder kunnen worden
ingekrompen, doch slechts duurder
worden en tot verhoging van de
kosten van levensonderhoud lei
den. De export van Nederland naar
de Ver.'Staten is zo gering, dat
ook hier een devaluatie geen red
ding kan brengen. Wij staan, wat
ons handelsverkeer met Amerika
betreft, in een nog ongunstiger po
sitie dan Engeland, zoals uit on
derstaande cijfers blijkt.
Invoer uit Uitvoer n.
de V.S. de V.S
in van
tot. inv. tot. uitv.
Engeland 31 18
Nederland 17 3
Frankrijk 17 4
België 18 6
Tegen deze argumenten kan wor
den aangevoerd, dat een normale
en gezonde internationale handel
slechts mogelijk is door afschaf-
ring van het bilaterale handelsver
keer. Hiertoe is het echter noodza
kelijk, dat de verschillende valu
ta's onderling vrij inwisselbaar ge
steld worden, waartoe een munt
correctie onvermijdelijk is.
In een volgende beschouwing
zullen wij aan de hand van de be
sluiten, welke in Parijs zijn geno
men ,dit nog nader aantonen.
B.
WT
Y7:
Meer dan 1000 mensen waren op het vliegveld Tempelhof bij
Berlijn tesamen gekomen, om de nieuwe Amerikaanse militaire
gouverneur Mc Cloy te verwelkomen. De erewacht bestond uit
ongeveer 300 blanke- en negersoldaten. Re nieuwe gouverneur
(in burger) en luitenant-generaal Clarence H. Huebner inspec
teren de wacht.
BOEKAREST, 6 Juli (AFP).
Hedenochtend te negen uur is
de zaak tegen Kardinaal Minds
zenty en zijn zes medebeklaag-
den in het Paleis van het Hof
van Cassatie opnieuw in behan
deling genomen. De bijeenkomst
van het Hof van Beroep der
Volksrechtbanken was streng ge-
LONDEN, 6 Juli (Reuter). Sir Stafford Cripps verklaarde
heden in het Britse Lagerhuis, dat de Britse regering geen enkel
voornemen heeft tot devaluatie van het pond sterling. Deze
verklaring werd met gejuich ontvangen. In zijn rede deelde de
minister mede, dat de reserves van het sterlinggebied zijn
gedaald van 471 millioen pond op 31 Maart 1949 tot 406 mil
lioen pond op 30 Juni j.l. en dat de voornaamste reden hiervan
is een aanzienlijke vermindering van de Britse verkoop naar de
Ver. Staten. Een onttrekking aan de Britse reserves in het huidige
tempo eist zowel een onmiddellijke corrigerende actie als maat
regelen op langer termijn en van diepgaander aard. Als een eerste
maatregel, is aan alle afdeljngen van de Britse regering die belast
zijn met het doen van inkopen, de aanzegging gedaan dat zij,
waar maar mogelijk, het kopen voor dollars moeten uitstellen.
Cripps zei verder o.m. dat be
staande contracten en verplichtin
gen van kracht zullen blijven,
maar dat speciale machtiging ver
eist zal zijn voor alle nieuwe inko
pen. Deze zal slechts wprden ge
geven, waar een duidelijk geval
van dringend nationaal belang
aanwezig is gebleken. Zodra de
distributie van de E.R.P.-hulp
voor het komende jaar heeft plaats
gehad en het nieuwe plan van in-
ter-Europese betalingen van
Tot het bouwplan van de Friese kanaalwerken behoort ook de
grote schutsluis bij Terhorne. Men hoopt deze belangrijke sluis
in 1950 gereed te krijgen.
kracht is geworden zal Engeland
een nieuw import-programma op
stellen in het licht van de om
standigheden, die dan bestaan. Sir
Stafford hoopte, dat een dergelijk
programma in September voltooid
zou kunnen zijn. De Britse crisis
zal de volgende week door de mi
nisters van Financiën der Britse
Dominions en Sir Stafford Cripps
te Londen worden besproken.
Cripps verklaarde, dat het wel
licht noodzakelijk zal blijken het
verbruik van bepaalde voedings
middelen, die in hoofdzaak wor
den betrokken uit het dollargebied
te beperken, alsmede het verbruik
van bepaalde grondstoffen. Tabak,
tarwe, katoen en benzine zouden
wellicht tot deze categorie kun
nen behoren, hoewel Sir Stafford
geen der geïmporteerde goederen
met name noemde.
Wat de lonen en. prijzen en de
arbeidsproductiviteit in Engeland
betreft, zeide minister Cripps, dat
hoewel de Britse regering geen
loonsverlagingen wenst, de pro
ductiekosten in Engeland omlaag
moeten en kunnen en dat dit kan
geschieden indien de efficiëncy der
productie werdt verhoogd. De be
staande regeringspolitiek wat be
treft inkomens, kosten en prijzen
zal met kracht worden voortgezet,
doch de minister moest het land
er voor waarschuwen, dat iedere
pogmg om in dit stadium de inko
mens omhoog te drijven alleen
kon leiden tot een zeer nadelige
uitwerking op de Britse economi
sche situatie, aangezien hierdoor
de prijzen worden verhoogd en
bet hierdoor voor Engeland nog
moeilijker wordt om dollars of
andere harde valuta uit export te
ontvangen
De stopzetting van de aankopen
tegen dollars zal althans tot Sep
tember duren. Gedurende het a.s.
weekend zal Cripps de gehele
kwestie bespreken met de Ameri
kaanse minister van Financiën.
Canada zal hierbij vertegenwoor
digd zijn.
De Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Dean Ache
son, heeft Woensdag op een pers
conferentie verklaard, dat Enge
land, wil het zijn economische
moeilijkheden op lange termijn
tot oplossing brengen, moet zorgen
beter op de wereldmarkten te kun
nen concurreren. De minister was
ïiiet van mening, dat de economi
sche moeilijkheden van Engeland
een „grote crisis" waren. De hui
dige Britse toestand werd reeds
enige tijd verwacht en bestaat in
een aanpassing die, naar Acheson
vertrouwt, de Britse regering tot
een goed einde kan brengen.
Acheson is er zeker van, dat de
Britse Dominions en de Ameri
kaanse regering zullen willen
medewerken bij het zoeken naar
een oplossing.
heim gehouden. Gedurende de te
rechtzitting bestond het publiek,
waarvoor 16 zetels waren gere
serveerd, uit 15 personen, onder
wie een priester, een Hongaarse
journalist, de correspondent van
Agence France-Presse en zijn
secretaresse. Geen enkele ande
re buitenlandse journalist was
aanwezig.
De rechtbank werd gepresideerd
door Peter Janko, ter zijde ge
staan door vier assessoren. De
procureur was Jean Borbely. De
ochtendzitting werd grotendeels in
beslag genomen door de voorlezing
van het verslag van het proces in
eerste aanleg. Hierna zou de pro
cureur Borbely zich in zijn requi-
sitori er toe beperken, de handha
ving van de op 8 Febr. gewezen
straffen te eisen. Tijdens de namid
dagzitting verzocht Kiozsko, de
verdediger van Kardinaal Minds
zenty de jury zich mild te tonen.
Hij voerde ter ontlasting van zijn
cliënt aan dat hij zijn misdaden
bekend heeft en verklaart dat hij ze
betreurde.
Mora, de verdediger van Baran-
jai legde in het bijzonder de na
druk op het beginsel dat de wetten
geen terugwerkende kracht heb
ben. In ieder geval, zo verklaarde
hij, zijn de tenlaste gelegde feiten
geschied vóór de wet op de verde
diging van de republiek, die van
1946 dateert van kracht werd. Op
grond van deze wet is het vonnis
geveld. Het kan derhalve niet wor
den uitgevoerd.
Het blijkt dat procureur Bor
bely tijdens zijn requisitoir er de
nadruk op heeft gelegd, dat de
misdaden .die men aan de be
klaagden verwqt, meer dan over
vloedig zijn bewezen, en dat, wat
hem betreft, hij van oordeel is,
dat men de beschuldigden reeds
te veel van verzachtende om
standigheden heeft laten profi
teren.
DE BELGISCHE KABINETS
CRISIS
BKUSSEL, 6 Juli (A.N.P.).
De Prins-regent heeft minister van
Staat Frans van Cauwelaert ver
zocht als informateur op te treden.
Van Cauwelaert heeft de opdracht
aanvaard en hedenmiddag tegen
over de pers het informatieve ka
rakter daarvah onderstreept. „Mijn
taak beperkt zich uitsluitend tot
het verzamelen van inlichtingen,
die dc taak van een toekomstige
kabinetsformateur kunnen verge
makkelijken", zo deelde hij mede.
Van Cauwelaert had na afloop
van de persconferentie een onder
houd met minister van Staat graaf
Carton de Wiart. lid van het
hoofdbestuur der C.V.P.
In socialistische kringen zou
men meer en meer geneigd zijn
zich, onder bepaalde voorwaar
den, bij een volksraadpleging over
de terugkeer van de koning neer
te leggen. Volgens socialistische
berekeningen zou hoogstens 62
procent der bevolking zich voor
een terugkeer van de koning uit
spreken, een percentage dat de
socialisten als onvoldoende be
schouwen om diens terugkeer te
rechtvaardigen.
Hiertoe zou de koning, volgens
hen, minstens 70 of 80 procent der
bevolking op zich moeten vereni
gen Ook de liberalen zouden
slechts in een terugkeer van ko
ning Leopold toestemmen indiefi
80 procent der bevolking zich voor
zijn terugkeer uitspreekt.
Onze Brusselse correspondent
seint nog.
Het werd in Brusselse politieke
kringen mogelijk geacht, dat er
tenslotte een katholiek-socialis
tisch ministerie uit de bus zal ko
men. Vooral Spaak doet veel moei
te om zijn partijgenoten ervan te
overtuigen, dat zij hun bezwaren
tegen een volksraadpleging even
goed kunnen laten vervallen.
De bedoeling van Spaak is ech
ter niet de koningskwestie te hel
pen oplossen, maar zijn porte'
feu.ille te behouden. Zijn toeleg
maakt temeer kans, omdat de lin
kervleugel van de C.V.P. gepor
teerd is voor een samengaan uit
sluitend met de socialisten en mét
uitsluiting van de reactionaire
liberalen.
BIJ INTERGEALLIEERDE
VLOOTMANOEUVRES
Naar eerst gisteravond te Lon
den is bekend gemaakt, is eer
gisteren tijdens de gecombineerde
manoeuvres van de vloot- en
luchtstrijdkrachten der Westelijke
Unie een Firefly-vliegtuig van de
Nederlandse Marine in zee ge
stort.
De piloot kon door de Britse t°r-
pedobootjager Saint James worden
gered, doch de waarnemer Marinus
Hendrik van Breem uit Eindhoven
kon niet worden gevonden, zodat
men heden moet aannemen, dat hij
verdronken is.
Het toestel verongelukte, toen het
op het Britse vliegdekschip The
seus wilde landen.
Desgevraagd vernamen, wij van
officiële zijde te Den Haag, dat
Maandagavond om 19.04 uur tijdens
het landen op de „Theseus" de Ne
derlandse Firefly K 11-69 over boord
viel. Vermist wordt de ongehuwde
adelborst-vlieger der eerste klasse
M. H. van Breem.
De familie Is gewaarschuwd.
De piloot, de luitenant ter zee
vlieger tweede klasse Koninklijke
Marine reserve O.V. (onbepaald
verband), F. Langenbach, werd on
gedeerd gered.
(Van onze parlementaire redacteur)
BIJ DE AANVANG van de vergadering van de Tweede Kamer
deelde de voorzitter, dr. Kortenhorst mede, dat de regering
een gedachtewisseling met de Kamer over de in Batavia gesloten
overeenkomst prematuur acht. De regering gaat er van uit, dat
bedoelde overeenkomst nog door de Republikeinse regering zal
moeten worden bekrachtigd. In verband met het feit, dat er
naar gestreefd wordt om de Rondetafel Conferentie op 1 Aug.
te doen aanvangen, mag verwacht worden, dat het besluit van
Djogja spoedig zal afkomen. Mocht de Kamer reeds nu op een
gedachtewisseling prijs stellen, dan zou de regering deze in
comité-generaal willen doen geschieden.
De Kamervoorzitter zeide, aan
sluitend bij deze mededeling van
de regering, dat het hem niet wen
selijk voorkwam dus nog deze
week een gedachtewisseling te
doen plaats vinden. De volgende
week wenste hij de voorliggende
vraag echter andermaal onder het
oog te zien. De Kamer zou zich
dus voorbereid dienen te houden
op een debat in de komende week,
hetzij in comité-generaal, hetzij in
het openbaar. Dinsdag zou de
Kamer in elk geval weer worden
bijeengeroepen, ook het Atlantisch
Pact zal nog voor het reces aan
de orde worden gesteld.
De heer Bruins Slot (A.R.) gaf
uitdrukking aan de teleurstelling
van hem en zijn politieke vrien
den over de. voorgelezen mede
deling van de regering. De rege
ring had thans zeker mededelin
gen dienen te doen en hij wenste
haar dan ook in gebreke te stellen.
Standpunt van prof. Romme
Prof. Romme (K.V.P.) achtte
het dringend gewenst, dat een
gedachtewisseling met de regering
zou plaats vinden. In overeenkom
stige gevallen is zulks steeds ge
bruikelijk geweest. Als hier het
woord prematuur werd gebruikt,
had de Kamer zich, aldus prof.
Romme, al meerdere malen aan
premature gedachtewisselingen
schuldig- gemaakt. Prof. Romme
zeide echter te begrijpen, dat een
openbare gedachtewisseling op dit
moment nog niet mogelijk was.
Hij prefereerde een gedachtewis
seling in comité-generaal boven
geen gedachtewisseling, zijn voor
keur bleef echter uitgaan naar een
openbare gedachtewisseling. Re
sumerend stelde hij het zo, dat dus
in elk geval de volgende week een
gedachtewisseling zou plaats vin
den.
„Onbevredigend"
Ook de heer Oud (V.V.D.) noem
de de mededeling van de regering
onbevredigend. Prematuur was
een gedachtewisseling in geen en
kel opzicht. Dit klemde temeer,
daar de Kamer reeds herhaaldelijk
voor „voldongen feiten" was ge
steld. Ook deze spreker gaf de
voorkeur aan een openbaar debat,
eigenliik nog liever deze week,
maar de heer Oud wilde er zich
bij neer leggen, dat zulks in elk
geval volgende week zou geschie
den.
De heer v. d. Goes van Naters
(P.v.d.A.) kon zich voorstellen,
dat de regering een gedachtewis
seling niet opportuun achtte. Een
onenbare gedachtewisseling zou in
elk geval niet op de Rondetafel
Conferentie kunnen vooruit lopen.
De heer Wagenaar (Comm.)
noemde de houding van de rege
ring onbegrijpelijk. Het volk van
Indonesië kreeg op deze manier de
(Van een bijzondere medewerker).
II (slot)
Ernstiger is, dat men ook voor
rle rest grotendeels de slag door
Cripps heeft laten winnen. Im
mers, de vraag of de handels- en
betalingsregelingen telkens slechts
tussen vele landen (bi-lateraal),
dan wel tussen vele landen (multi
lateraal) zouden gelden, is voor 60
pet. opgelost, zoals de doordrijven
de Cripps het eiste, n.l. bi-lateraal.
Dit achten wij rondweg tegen ons
belang, tegen dat van België en de
Benelux en tegen dat van West-
Europa.
Nederland heeft het Marshall
plan graag aanvaard; het dankt
er het gedeeltelijke herstel van zijn
welvaart aan; het denkt wellicht
zelfs ten onrechte méér aan
de Marshall-dollars dan aan zjjn
plichten, verantwoordelijkheden en
rechten in Indonesië. Maar het
Marshall-plan is méér dan het
deelachtig worden aan enige hon
derden millioenen dollars per jaar.
Dat plan eist ook vérgaande eco
nomische samenwerking.
Voor iedereen is het overduide
lijk, dat die samenwerking on
danks vele verschillende conferen
ties er niet is. Op zichzelf is dat
niet zo heel erg, want ook Keulen
en Aken zijn niet op één dag ge
bouwd. Heel bedenkelijk, is dat
men hevig doet alsof men wil
samenwerken zonder het in feite te
doen en zelfs zonder in feite blijk
te geven, het te willen. Want dat
is toch eigenlijk de houding, die
Engeland heeft aangenomen en
waartegen Nederland de Belgen
niet naar behoren steunde. Wij zou
den in het bijzonder aandacht wil
len vragen voor het Brits-Argen
tijnse handelsverdrag, waarin men
overeen kwam ,dat gedurende vijf
jaren Engeland al zijn graan in Ar
gentinië zou kopen, terwijl Argen
tinië al die jaren zijn olie uitslui
tend van Engeland zal betrekken.
Dit is nu uitgerekend 't soort
handelsaccoorden dat niet past in
het Marshallplan. Dit plan immers
wil welvaart verhogen door een zo
danige organisatie der economie,
dat er vrijheid van bewegingen van
goederen en geld kunnen ontstaan
tussen een groot aantal landen.
Het is denkbaar, dat die organi
satie, zoals de Amerikanen haar
willen, niet de meest geëigende is.
Vrijheid van beweging van goede
ren en geld zal uiteindelijk n.l/ niet
alleen moeten bestaan tussen de
landen van West-Europa, maar
tussen een groter kring, waartoe
ook de V.S. zelf zullen moeten be
horen. Alleen onder een vorm van
internationale, geleide economie
achten wij dat voorshands mogelijk.
Dat men daarop met kracht aan
stuurt zouden wij slechts kunnen
toejuichen. Maar het tegendeel ge
schiedt door een verdrag als het
ArgentijnsBritse accoord, dat
voor 5 jaren twee belangrijke lan
den, Engeland en Argentinië voor
twee hoogst belangrijke producten
graan en olie eenvoudig uit
sluit van een nieuw economisch be
stel van groter internationale sa
menwerking en vereniging.
Wij ontveinzen ons niet, dat ook
Benelux niet het einde maar slechts
het begin der wijsheid is op econo
misch terrein. Zelfs een economi
sche unie tussen de drie Lage Lan
den is nog niet voldoende, omdat
een groter samenwerkingsgebied
nodig is. Maar om daartoe en daar
in voldoende invloed te kunnen doen
gelden, is een hechte unie tussen
de kleine Drie allernoodzakelijkst.
Engeland wenst zich niet tot wer
kelijke samenwerking met de rest
van Europa te verbinden. Engeland
heeft zijn eigen plannen en belan
gen met Duitsland en het is weinig
waarschijnlijk, dat die plannen en
belangen met de onze in harmonie
zullen zijn. Daarom ziet Engeland
liever maar geen Benelux. En wat
doet Nederland nu? Zelfs een
Amsterdams negotie-man vraagt
bij onbeduidende transacties; wat
koop ik er voor? Bij een politiek
die eer vóór Engeland en tegen Be
nelux gericht schijnt, is die vraag
zeker gerechtvaardigd. Of echter
het antwoord even gerechtvaardigd
zou zijn, staat te bezien. Wellicht
zou uit het parlement vast eens
de vraag kunnen worden gesteld.
India heeft gezant bij Vaticaan
VATICAANSTAD, 6 Juli (A.P.)
Paus Pius XII nam vandaag de
gelcofsbrieven in ontvangst van
de eerste gezant van India bij de
Heilige Stoel.
In een plechtige ceremonie in
de kleine troonkamer deelde de
Paus aan de nieuwe gezant, Shi-
rajlal Bhulabhai Desai mee, dat
India „een zeer verantwoordelijke
positie in de strijd tegen het ge
weld inneemt".
De Paus zei, dat de staten „die
de suprematie van de geest als
eerste voorwaarde stellen voor de
fundamentele wetten van hun be
staan en als basis voor hun hoop
voor de toekomst, hun individuele
en collectieve krachten moeten
aaneensluiten om de golf van ma
terialisme te stuiten".
indruk, dat de regering iets te
verbergen had.
Op voorstel van de voorzitter
werd ten slotte besloten, de rege
ring te verzoeken in elk geval de
volgende v/eek een verklaring af
te leggen, hetzij in comité-gene
raal, hetzij in het openbaar.