Waar de wieken van de molens....
niet meer gaan
@■3
EGMOND moet worden herbonwfl
KOSTER
ALS RECLAME
Bernard Koomen
HARMONIE THEATER
BOELHUIS
VICTORIA THEATER
j CINEMA AMERICA» I
TECHNICOLOR,
m
BLUE SKIES
leerkracht A. V. 0.
gevorderd timmer
mansleerling
Alkmaars Bioscoop Theater
PELSROVERS
PRAIRIEHELDEN
VACANTIE
wegens vacantie gesloten
Fa. Herm. de Raat - Alkmaar
Molenaar 'n uitstervend beroep?
Van de wind alleen kan men niet leven
P. W. GROOT
51 WEKEN VACANTIE?
speciale vacantieprijzen
V- J
Laaf- en ander genoegen hebben
van hetgeen U niet gebruikt
PER LUCHTPOST
t
•'Mm/
ONS NOORDEN
ADVERTEREN
doet
VERKOPEN
Cake
Gevulde koeken
Amandelbroodjes
Jodenkoeken
80.000 loten - Prijs per lot 1.-
SCHAKEN
KINDERWAGENS (v. Delft)
SPORTWAGENS (ook pitriet)
N V. OFFRINGA, HART CO.,
"5
I
I
I
I
ADVERTEERT IN DIT BLAD!
TOT EN MET ZATERDAG
van 0.90 voor 0.70
SLAGERIIEN
Zaterdag a.s.
DE LAATSTE
RONDE!
Dames-, Heren- en
Kinderkleding
ZONDER PUNTEN
en deelnemer
„Feestactie Langestraat"
VANAF VRIJDAG 29 JULI
Een sensatie in technicolor, de grootste show-
film, welke Hollywood voortbracht na
Broadway-Melody
BING CROSBY FRED AS-
TAIRE JOAN CAULFIELD
18 jaar.
Voorstellingen dagelijks om 8 uur; Zaterdag
7 uur en 9.30; Zondag 2 uur, 4.30, 7 uur en 9.30;
Woensdag 2.30 matinée.
Dagelijks telef. 3641 tussen 11 en 1 uur; Zon
dags uitsluitend vanaf 1.30.
Familieberichten
Heden heeft de Goede
God tot Zich genomen
ons aller heveling
BERTHA
na een kort, maar hevig
lijden, in de aanvallige
leeftijd van ruim 3 jaar
Haar diepbedroefde
ouders, broertje en
zusjes
JOHAN SMIT
CORNELIA SMTT.
STEUR
en kinderen
Oudorp, 27 Juli 1949
Westerstraat 94
Advertentiën
HUISH.. en INDUSTRIE
SCHOOL, EMMASTR. 52,
ALKMAAR
Gevraagd per 1 Sept. of
later
liefst in het bezit van de
Hoofdakte voor 28 of 34
uur p. week. Soil, zo spoe
dig mogelijk aan de secr.
Mr. F. A. Josephus Jitta,
Postbus 28, Alkmaar.
Gevraagd een
J. HENSELMANS, Lim-
men.
Voor direct gevraagd R.K.
BOERENKNECHT of
KNECHTJE bij D. Kaan
dorp, Graftermeer 6, Graft
Mevr. Groot, v. Doornstr.
30, Heiloo vraagt NET
R.K. MEISJE voor de dag
of dag en nacht.
Er biedt zich aan een R.K.
DAGMEISJE. Kan zelfst.
werken. Br. onder no.
14649, bur. van dit blad.
Goed KOSTHUIS aangeb.
in Alkmaar voor 2 of 3
nette gezellige pers., liefst
■met eigen bed. Br. onder
no. 14650, bur. van dit bl.
GROTE AFSLAG
van LEVENDE PALING
in
V. d. STOKS'
Paling- en Zeevishandel,
f 1.25 p. pond
Hekelstraat 29. Tel. 3195
(Eigen palingvisserij)
op ZATERDAG 30 JULI
2 uur in Café Bakker te
U R S E M
van huisraad, w.o. electr.
fornuis, stofzuiger, electr.
wasmachine, tafels, stoe
len, ledikanten, electr.
kookpannen, gordijnen,
kasten, benzine-vaten,
enz., enz.
Kijkdag Zaterdagmorgen
DEURWAARDER
AMOUREUS
Het eerst m;t net
laatste meun s is
het Nieuw Noord-
hollands Dagblad
VANAF VRIJDAG 29 JULI:
GENE AUTRY, de zingende cowboy in;
(Centra-film)
In het voorprogramma:
DE 3 MUSKETIERS in:
Toegang 14 jaar
Dagelijks 8 uur Zondag 2, 5 en 8 uur.
Van 1 tot 6 Aug. is ONZE SCHOENMAKERIJ
LANGESTRAAT 80
al honderden jaren, kunnen met wijs
beleid de zaak drijvende houden,
maar op onze kruistochten naar de
molens troffen we zelfs de oudste
molenaars aan in weinig florisante
toekomstgedachten.
Niet alleen van de wind
De molenaar moet het weliswaar
van de wind hebben, maar ook hij
kan niet alleen van de wind leven.
Er moet werk zijn en daar gaat het
meer en meer aan ontbreken. Hoe
verder de jaren verstrijken al
thans in vrede hoe hoger stape
len zich de moeilijkheden op en hoe
uitzonderlijker het zal worden een
..draaiende" molen te aanschouwen.
Want het is nu al in menig dorp
waar een molen staat zo gesteld, dat
de bewoners met enige verrassing
opmerken „Kiek, de meulen draait".
En zo gaat het de een na de andere.
Wanneer de onderhoudskosten veel
te hoog zijn geworden om te dragen,
wordt de molen stop gezet. „Afbre
ken mag je hem niet", zei ons een
mulder, „vanwege Monumenten
zorg." Maar ze laten je met het kind
in de kou zitten. De subsidie is
gering veelal een derde gedeelte,
maar het gebeurt ook wel dat je op
aanvragen niets hoort of slechts een
gering bedrag krijgt.
En verder moet je maar zien dat
je door de tijd komt. Het is na
tuurlijk wel leuk en aardig dat je
molen door Jan en Alleman wordt
bewonderd, dat er schilderijen van
gemaakt worden en dat er bijzon
derheden over je molen in gedenk
boeken prijken, maar we moesten
werk genoeg hebben".
Het hier aangesneden probleem
houdt vele gemoederen bezig, alleen
al in de provincie Groningen sieren
200 windmolens dorp en gehucht,
waarvan ongeveer 100 korenmolens
en eveneens 100 watermolens, ter
wijl hier nog drie zaagmolens zijn.
Het molentype.
Het gewone type windmolen in
de provincie Groningen is, zowel
DE ROOFOVERVAL
TE SCHAGEN
Dader voorwaardelijk
veroordeeld
De Meervoudige Kamer van de
Alkmaarse Arr. Rechtbank deed
vandaag uitspraak in de zaak tegen
J. S. te Wieringerwerf, de dader van
de roofoverval op het postkantoor te
Schagen.
De Rechtbank, overwegende het
gunstige verleden van de verdachte
en de dwangpositie waarin hij ver
keerde, veroordeelde S. tot een
voorwaardelijke gevangenisstraf van
één jaar met een proeftijd van drie
jaar en oplegging van bijzondere
voorwaarden voor de tijd van 2 jaar.
S. werd in vrijheid gesteld.
voor koren als watermolens, de zes
of achtkante bovenkruier, voor de
watermolens zonder stelling, de an
dere meest stellingmolens, bijna
alle uit de 19e eeuw.
Er zijn enkele bijzondere typen
onder ,nl. twee standerdmolens,
vertegenwoordigers van het oude
type korenmolen en de laatste van
dit type ten Noorden van Zwolle,
nl. die van Ter Haar, ten N. van
Ter Apel, in 1832 overgebracht van
Boertange en die van Mussel in de
gemeente Onstwedde in 1869 over
gebracht van Exlo.
Bij een twintigtal pel, koren en
watermolens overal verspreid in de
provincie Groningen treft men mo
lenroeden aan met volledig stroom-
lijnprofiel, gelijk de propeller van
een vliegtuig. Er zijn verschillende
plaatsen waar men nog twee of
meer molens vindt, o.m. te Een
rum, Oldehove, Winsum, N. Pekela,
Onstwedde en Veendam, terwijl
Winschoten zelfs vier molens telt.
In Noordbroek vindt u de hoogste
korenmolen van de provincie, nl. de
„Aurora", die gebouwd werd in
1833~en de oudste molen staat in
Eenrum. Deze is gebouwd in 1737.
Over deze en andere molens zullen
we echter in een volgend artikel
vertellen.
(Van een onzer redacteuren)
De windmolen, de sierlijke accentuering van de wijde horizon
van ons lage landje, raakt uit zijn tijd. De gestaag draaiende
wieken van menig antieke molen zijn verankerd. De wind heeft
er geen vat meer op. De enorme houten tandwielen binnen in
de kop van de wit bestoven korenmolens kreunen niet meer. De
molenaar, die zijn hart verpand heeft aan zijn molen, zijn trots
en zijn alles, heeft noodgedwongen andere werkzaamheden
moeten zoeken. Ja, de molen staat er nog wel in menig dorp in
het Groningerland. Afbreken mochten ze hem niet, vanwege
Monumentenzorg. Maar van de 200 windmolens in het Gronin
gerland zijn vele molens als het ware museumstukken geworden,
bezienswaardigheden voor binnen- en vooral buitenlandse toe-'
risten en schilderachtige plekjes voor kunstschilders en foto
grafen.
Er is een tijd geweest, dat de zes
of achtkante bovenkruier van de mo
len tezamen met de spits van de
kerktoren het dominerend beeld
vormde voor dorp of gehucht. Niet
alleen was de molen belangrijk wat
het aanzien betreft, doch ook voor
de noeste arbeid en het productie
proces in het inwendige van deze
markante „fabriekjes". Maar het
voortschrijden van de moderne
techniek, de grote fabrieken met
hun technische apparatuur, de elec-
triciteit hebben het werk van de
door wind aangedreven molenwie
ken overwoekerd. De enorme fa
briekspijpen verdringen het molen
beeld. Molenaar is een uitstervend
beroep geworden
Wij zijn dezer dagen de provincie
ingetrokken van molen tot molen,
wij zijn allerlei soorten trappen
maar allen even wit bestoven
opgeklauterd en in het inwendige
van de malerij of gortpellerij, te
midden van zakken koren of meel,
enorme houten balken, drijfriemen
en wat dies meer zei, hebben we
gesproken met de molenaar over
zijn werk en de problemen van
zijn vak. Wij zijn gestaafd in onze
mening, dat het molenaarsvak een
Het molenaarsberoep
is als de laatste der Mohi
kanen. Oude molenaars
zijn er weliswaar vol
doende, doch de arbeid
ontbreekt, voldoende lo
nende arbeid. De molens
raken in verval, de een
na de andere wordt stil
qezet. Een onzer redac
teuren is op excursie ge
trokken langs verschil
lende oude molens in het
Noorden van het land. In
enkele artikelen zal hij u
zijn indrukken weerge
ven, de gesprekken met
de mulders en de bijzon
derheden over de molens,
Neerlands grootste rijk
dom, die thans in discre-
diet is geraakt.
uitstervend beroep is. De een na de
andere geeft zijn werk eraan, ge
dwongen door de tijdsomstandighe
den, omdat de arbeid niet eens meer
een bestaan oplevert voor zijn ge
zin, laat staan geld voor de hoge
onderhoudskosten van de molen.
Enkele mulders zijn er nog die als
echte Noordelingen „de kop er veur
hollen", maar zij zijn als de laatste
der Mohikanen. De allerbeste mo
lenaars, wiens beroep van vader op
zoon is gegaan door misschien wel
In verband met het ontslag van de heer
als penningmeester van het hoogheemraadschap
Noordhollands Noorderkwartier, wordt aan be
langstellenden medegedeeld, dat op ZATERDAG
30 JULI a.s., des middags om 5 uur, in het
Gemeenlandshuis, Kennemerstraatweg 13, gele
genheid wordt geboden afscheid te nemen van
de vertrekkende functionaris.
Dat is te gek. Maar een week echt vacantie, na
hard werken, dat komt U toe. Om eens fijn een
fietstocht te maken. Dan kunt U genieten,
mits.... U van te voren aan Uw fiets ver
nieuwt, wat eventueel Uw vacantie zou kun
nen bederven. Daarom hebben wij
waarvan U tot a.s. Zaterdag kunt profiteren.
ZIET DE ETALAGE's. Dan heeft U 51 weken om
met genoegen aan Uw vacantie terug te denken
WÜ gaan de volgende week met VACANTIE
Maar 8 Augustus staan we weer voor U klaar
«t>C PEL IK A AM"
do&koHktt a/tipt
i/OoïdeJtq/ft. cpvut.-
De SINT VINCENTIUSVERENIGING heeft verschil,
lende goede kennissen die zeer gediend zijn met: ge
bruikte meubelen, kastjes, tafels, stoelen, kleding.
Onze magazijnmeester haalt gaarne af hetgeen U be
schikbaar heeft. Bij voorbaat dank
Tel. 3490 - H. P. WENNÏPS - Dijk C 16 ALKMAAR
VANAF VRIJDAG 29 JULI:
(DEAR RUTH)
Naar het bekende toneelstuk met WILLIAM
HOLDEN, JOAN CAULFIELD, BILLY DE
WOLFE
Een zotte geschiedenis van een hardnekkige
verloofde, die z'n meisje niet eens kende.
Toegang 14 jaar.
Voorstellingen dagelijks om 8 uur; Zaterdag
7 uur en 9.30: Zondag 2 uur, 4.30, 7 uur en 9.30;
Woensdag 2.30 matinée.
VAN 29 JULI t.e.m. 4 AUGUSTUS
^O-COIDVWN,
ene
IVoorstellingen elke avond 8 uur; Zaterdagavond
7 en 9.30 uur; Zondag 2. 4.30. 7 en 9.30 uur; I
Woensdagmiddag 2-30 uur.
Toegang tot 14 jaar onder geleide
m FRIESLAND
GRONINGEN
DRENTE
IN DEZE DRIE
PROVINCIES IS
de huisvriend van
alle R.K. gezinnen.
Verschijnt ln twee edities:
Groningen-Drente en
Friesland
Losse m.m.-prijs gehele
oplage 26 cent. Vraagt
tarieven.
Kantoren:
GRONINGEN: Gebouw St.
Maarten, Poststraat 10.
tel. 25116; LEEUWARDEN
Reindersbuurt 31, tel. 4513
SNEEK: Ged. Poortezij.
len 4, tel. 2589
VOOR AL UW VACAN-
TIE-UITSTAPJES
VAN
Steunt dit grote werk door deel te nemen aan de bouwloterfj
Goedgekeurd bij beschikking van de Min. Justitie No. 1857 d.d. 14 Aug. 1948
Bnjzen naar keuze tof een gezamenlijke waarde van f 12.000
Hoofdprijs naar keuze ter waarde van f 5000.-
2e prijs M f 2500.-
3e prijs m m f 1000.-
4e prijs f 500.-
200 prijzen f 15.-
Trekking vóór Jan. 1950 ten overstaan van Notaris 6. A. Verkade, Alkmaar
Loten verkrijgbaar S. Adelbertsprlorl), Egmond-bliuien,
Giro Mo. 264314, en bij de wederverkopers
En aan de Bureaux van het N.H.D. te Hoorn, Alkmaar, Den Helder en
Schagen, benevens bij alle agenten van het N.H.D.
Kampioenschap van
Alkmaar en Omstr. '49
in het Wapen van Heems
kerk. Aanvang 8 Aug.,
7.30 uur. Aanmelding voor
deelname vóór 1 Aug. bij
F. Bosch, Hofplein 47, tel.
4229.
LANDBOUWWAGENS
met nieuwe binnen- en
buitenbanden vanaf f885.
Volle garantie. Vraagt uw
smid advies
„BRUNIE" HOORN
Telefoon 4715
Ziet onze nieuwe collectie:
en
BREED 13 HOORN
30. Zo moest Martyn met een lege, rammelende maag
met Zwarte Diederic en Kale Coridon meelopen naar
het stadje Klompenborgh, waar de jaarmarkt werd
gehouden. De beide schurken hadden werkelijk alles
zelf opgegeten en niets aan de arme Martyn gegeven.
Ze hadden onderweg de grootste praatjes en ze ver
heugden zich al op het geld dat ze bij die stomme Klom-
penborghers uit de zak zouden weten te kloppen.
Martyn kon het echter van de honger haast niet meer
volhouden en het eerste, wat hij in Klompenborgh dan
ook deed, was een bakkerswinkel opzoeken. Hij liep er
binnen en toen hij aan de beurt was, vroeg de dikke
bakker hem, wat of het zijn zou. „Geef mij maar een
paar krakelingen en een zoete wegge", zei Martyn, het
gevraagde aanwijzend. „Da's bij elkaar precies een
schelling en twee duiten", zei de bakker. „Hier heb ik
een goudstuk. Kleiner heb ik niet", lachte Martyn, hei
goudstuk overreikende. De dikke bakker liet het goud
stuk een paar maal op zijn toonbank vallen, dat het
rinkelde van heb-ik-jou-daar. Vervolgens beet hij er in
met een wantrouwend gezicht. „Ja, het is echt", zei hij
toen. „Heb je veel van die leuke muntstukjes? Jullie
kousenkooplui zitten er blijkbaar warmpjes in- Ik begin,
geloof ik, ook maar een kousenzaakje. Da's beter werk
dan broodbakken". „Dat is alles wat ik heb, bakker",
lachte Martyn. „Ik heb het geldstuk gekregen van een
boerenman". Maar plotseling werd er achter Martyn
op ruwe toon gelachen. „Hohohoho! Van 'n boerenkerel!
Hohoho!" Verbaasd keken Martyn en de bakker de
lacher aan. Het was een nors-uitziende boerenman.
„Van 'n boerenkerel, zeg-ie, hè?" vervolgde de boer.
„Ik geleuve d'r geen stuver van! Ik mut de boer nog
leren kenne, die zien geldstukken weggaf an 'n kousen
kerel! Ie zult het wel 'estolen hebben! Alle kousenkerels
bint gauwdieven! Nou weet-ie het!"
PER HALVE KILO
METWORST (200 gram op 1 rantsoen)
van 40 voor Q.80
BLOEDWORST MET SPEK, zonder bon
GEHAKT en POULET 0 86
MAGERE en DOORREGEN RUNDER-
LAPPEN 1 00
ALKMAAR: Laat 142, Houttil 58
DEN HELDER: Keizerstraat 93
DUBBEL VOORDEEL:
KLEDINGMAGAZIJNEN
ALKMAAR
Langestr. 2022 Magdalenenstr. II
(K.V.)
