Hoe denken de Amerikaanse politici over
het Atlantisch Pact?
Rapport commissie atoom
energie gepubliceerd
De schat van Matahonga
„Amsterdam zou zwaar gebom
bardeerd zijn, als ik werkelijk
een beul geweest was"
De meningsverschillen tussen
Robert Taft en John Foster Dulles
Het isolationisme is
echter dood
RADIO
Proces Lages
De courses te
Duindigt
Zwitser Guyot won
de 3e etappe
Nog een Kanaal
zwemmer
Verklaring van
Truman
ra
(Van een bijzondere medewerker)
HET ATLANTISCH PACT is dan eindelijk door de Senaat
der Verenigde Staten geratificeerd, waarmee eerst de
inwerkingtreding verzekerd is. De Constitutie van de Ameri
kaanse Republiek bepaalt, dat verdrager, met buitenlandse
mogendheden eerst geldig zijn, wanneer de Senaat met een
meerderheid van twee-derden de door de President voorlopig
getekende overeenkomsten heeft goedgekeurd. Het Huis van
Afgevaardigden, de „Tweede Kamer" van het Congres, blijft
geheel buiten deze beslissing. De makers van de Constitutie
meenden alle bevoegdheid over buitenlandse betrekkingen voor
te moeten behouden aan de Senaat, die bedoeld is als de verte
genwoordiging vap de afzonderlijke staten der Unie en waarin
alle staten, groot of klein, ongeacht hun bevolkingsaantal, door
twee leden gerepresenteerd worden.
Het debat over het Atlantic Pact
heeft opnieuw aangetoond, dat de
politieke meningsverschillen in de
Unie zelden samenvallen met de
partijtegenstellingen. Natuurlijk
werden van democratische zijde alle
pogingen in het werk gesteld om de
tot die partij behorende Senatoren
te doen voor stemmen. De President
heeft nu eenmaal zekere machtsmid
delen ter beschikking tegenover de
volksvertegenwoordigers van zijn
eigen richting, waarmee deze heren
terdege rekening hebben te houden.
De partij, die aan de macht is, deelt
de meeste baantjes uit in overheids
dienst en ..ongehoorzame" senatoren
lopen het gevaar, dat de President
bij zijn benoemingen met hun wen
sen geen rekening zal houden. De
oppositie, die van de President geen
gunsten te verwachten heeft, behoeft
zich van de toorn van de hoogste
gezagsdrager minder aan te trekken
en kijkt dus geheel naar de wensen
van de kiezersmassa achter hen, zo
als zij die verstaat. Enkele krachtige
persoonlijkheden voelen zich sterk
genoeg hun persoonlijke mening
door te zetten, waartoe ze hun kie
zers zo nodig menen te kunnen over
tuigen.
De oppositie werd, zoals gewoon
lijk in de debatten over de buiten
landse politiek, geleid door Senator
Robert Taft van Ohio, die in de niet-
Amerikaanse pers wel graag voorge
steld wordt als een man van bekrom
pen opvattingen en grote kortzich
tigheid, maar dit daarom nog niet is.
Uit zijn betoog in de Senaat blijkt,
dat zijn oppositie goeddeels ge
ïnspireerd werd door de vrees, dat
zijn land meegesleept zon worden
in een politieke onderneming, waar
van wel het begin, maar niet het
einde te zien is.
Senator Taft verklaarde geen be
zwaar te hebben tegen het Pact als
zodanig, maar slechts tegen de con
sequenties die hij verwachtte dat
eraan verbonden zouden worden. Hij
verzette zich. zei hij, met tegenzin
tegen de ratificatie. Uit zijn verdere
woorden blijkt, dat hij de overtui
ging deelt, dat tegen het voorwaarts
dringen van de Russische macht een
slagboom moet worden opgeworpen.
Hij verklaarde ook. dat hij het on
vermijdelijk en nodig achtte om de
West-Europese mogendheden gewa
pend te hulp te komen, als ze door
Rusland zouden worden aangevallen.
Daarmee heeft de senator dus ge
heel gebroken met de vooroorlogse
mentaliteit van het isolationisme",
dat elke bemoeiing met de Europese
conflicten principieel afwees en het
standpunt innam, dat de veiligheid
der Ver, Staten door de overheer
sing van één grote militaire mogend
heid op het vasteland van ons we
relddeel niet wezenlijk bedreigd
werd.
Het onde „Isolationisme" is dus
dood. Het heeft volkomen afgedaan.
De Amerikanen zelf hebben aan zijn
bestaansmogelijkheid onder de oor
log een eind gemaakt door het ge
bruik van lange-afstand-bombarde-
PROGRAMMA
WOENSDAG 3 AUGUSTUS
HILVERSUM I, 301 M.
(NCRV) 7.00 Nieuwsber. 7.15 Och-
tendgymn.; 7.30 Gr. pl.; 7.45 Een
woord voor de dag; 8.00 Nieuwsber.
8.15 Te Deum Laudamus; 8.45 Gr.
pl.; 9.00 Onze zieken; 9.30 Jonny
Kroon; 10.00 Gr.pl.; 10.30 Jongens
dag 1949; 11.30 Gr. pl.; 12.00 Harmo-
niemuziek; 12.30 Land- en tuin
bouw; 12.33 Orkest; 13.00 Nieuws
ber.; 13,15 Orgelconcert; 14.00 Sym-
phonie orkest; 15.00 viool en piano;
15.20 Strijkorkest; 16.00 Postzegel
verzamelaars; 16.15 Kinderkoor;
17.30 kwartet; 17.50 Gr.pl.; 18.00
koren en korpsen; 18.30 Ned. Strijd
krachten; 19.00 Nieuwsber.; 19.15
Pianoduo; 19.30 Actueel geluid;
19.45 Gram.muziek; 20.00 Nieuws in
't kort; 20.05 Proloog; 20.15 Popu
laire orgelbespeling; 20.45 Fantasia;
21.10 1100 jaar Zierikzee; 21.30 Con
cert; 22.45 Overdenking; 23.00
Nieuwsberichten; 23.15 Gr. pl 23.45
Gr. pl,; 23.5724.00 Sluiting
HILVERSUM II, 415 M.
(VARA) 7.00 Nieuwsber.; 7.18
Gr. pl 8 00 Nieuwsber.; 8.18 Gram.
muziek; 8.50 De voeding; 9 00 Gr.
pl.; 9.30 Waterstanden; 9.35—10.00
Gr. pl.; (VPRO) 10.00 Moeder en
kind; 10.05 Borgenwijding; (VARA)
10.20 Onze keuken; 10 35 Voor de
vrouw; 11.00 Gr.pl.; 12.00 Accorde-
ola; 12.30 Land- en tuinbouw; 12 33
Voor het platteland; 12 38 The Ki-
lima Hawaiians; 13 00 Nieuwsber
13.15 Kalender; 13.20 Flierefluiters;
13.45 Gr.pl.; 14.00 Eduard Verkade;
14.15 Gr.pl.; 1500 De Regenboog;
15.30 Gramofoonmuziek; 15 50 Waar
zwerven wij?16.00 Gr 'pl.- 16 15
Voor dé kleuters; 16.30 Gram muz.
16.55 Voor de jeugd; 17.15 Miner
sextet; 17.45 Regeringsuitz. 18.00
Nieuwsber.; 18.15 Varia; 18.20 Poli-
tiekapel; 19.00 Esperanto; 19.15 Re
geringsuitz.; (VPRO) 19.30 Voor de
jeugd; 19.45 Oecumenisch nieuws;
(VARA) 20.00 Nieuws in 't kort;
20.05 Dingen van de dag; 20.15 Soc!
nieuws; 20.20 Kurhaus! 21.10 legen
de; 22.25 Jan Cordiiwener; 22.45
Boekbespreking; 23.15 dansmuziek.
mentsvliegtnigen en van de atoom
bom, die elk deel der wereld binnen
direct bereik van een mogendheid
brengen, die over wijd verspreide
stennpnnten beschikt.
Van de verdedigers van het Pact
trokken de Republikeinse senatoren
meer de aandacht dan de democra
tische. Dit is begrijpelijk, want de
Democratische Partij, die de meer
derheid heeft, behoefde slechts af te
wachten, of bij de interne strijd der
republikeinsen zou blijken, dat een
voldoend aantgl leden der oppone
rende partij zich vóór het Pact zou
verklaren, om een besluit met twee
derden der stemmen mogelijk te
maken. Een aanval hunnerzijds op
de republikeinse tegenstanders van
het verdrag zou hoogstens tot gevolg
kunnen hebben, dat de Republikei
nen uit partij-solidariteit zouden
gaan samenwerken. Taft werd o.a.
krachtig bestreden door John Foster
Dulles, die de deskundige der Repu
blikeinse partij op het gebied der
buitenlandse politiek geacht wordt
en die bij een overwinning van De
wey in 1948 mogelijk Staatssecretaris
geworden zou zijn. Dulles heeft maar
tijdelijk zitting in de Senaat. Wan
neer een der leden van dit lichaam
tussentijds komt te overlijden, wordt
voor de rest van zijn zittingstermijn
door de „gouverneur" (gekozen nre-
sident van de betreffende deelstaat
een opvolger aangewezen. Een
plaats kwam enige maanden gele
den open in New-York en de gou
verneur van die Staat, Thomas De
wey zelf. benoemde Dulles als plaats
vervangend senator. Daarmee gaven
Dewey en de leiding der Republi
keinse partij blijk, dat zij de oppo
sitie tegen het Atlantisch Pact en
andere organisaties op internationaal
gebied niet in de hand werken wil
den.
Dulles bestreed de mening van
Taft, dat de gevolgen van het Atlan
tisch Pact de Verenigde Staten te
ver zouden voeren. Beide partijen
dachten hier aan de herbewapening
van West-Europa, die nodig is om
het Pact kracht bij te zetten en die
alleen met Amerikaanse financiële
steun gebeuren kan.
Moeten al de elf ondertekenaars
van bet verdrag door Amerika in
staat gesteld worden hun krijgs
macht weer op peil te brengen,
vroeg Taft. Begaan we dan niet de
zelfde fout als we in China begaan
hebben, waar we aan de troepen der
Nanking-regering voor honderden
millioenen materiaal leverden, waar
nu de legers van Mao-Tse-Toeng mee
vechten?
Blijkbaar bedoelde Taft wat hij
moeilijk openlijk kon zeggen dat
hij geen vertrouwen had in de capa
citeit van landen als Denemarken of
Italië om aan Russische druk effec
tieve weerstand te bieden. Denemar
ken kan door de Russen bezet wor
den. Italië kan door een communis
tische staatsgreep van binnenuit ge
nomen worden. Taft was echter wel
bereid tot. wapenleveranties aan
enkele Europese landen, mits de
doelstelling van de actie scherp zou
zijn. Hier bedeelde hij duidelijk de
landen der Westerse Unie, Frankrijk,
Engeland en de Benelux.
Dulles bestreed dit alles door het
accent wat anders te leggen, maar
ook hij toonde wel enig bezwaar te
hebben tegen een algemene onbe
perkte herbewapening. De Ameri
kaanse oppositie staat in deze niet
alleen. In Engeland vraagt men zich
reeds bezorgd af, welk land b.v. het
materiaal voor anti-duikboot-actie
krijgen zal, Denemarken, dat geo-
graphisch gunstig gelegen is om de
Russische onderzee-macht tegen te
houden of Engeland, dat er in de
praktijk iets meer zal kunnen doen.
Taft en Dulles verschilden op nog
een ander punt van mening. Is het
Atlantisch Pact met de daaraan ver
bonden herbewapening een verster
king of een verzwakking van de
positie der organisatie der Verenigde
Naties? De eerste zag een tegenstrij
digheid, de tweede volstrekt niet.
Het is wel typisch, dat volgens
krantenverslagen (die natuurlijk on
volledig kunnen zijn) de vroegere
Staatssecretaris Generaal Marshall,
bij een interview op deze vraag géén
antwoord gegeven heeft, terwijl hij
alle andere vragen over het Atlan
tisch Pact, die schriftelijk bij hem
ingediend werden en schriftelijk
werden beantwoord, zonder reserve
behandelt. Hier ligt inderdaad een
moeilijk punt. Het Charter der Ver.
Naties laat de mogelijkheid open
voor het sluiten van regionale ver
dragen, maar is dit verdrag nog re
gionaal te noemen?
Alles tezamen staan de twee rich
tingen niet zo heel ver van elkaar.
Nog meerdere interessante gedach
ten zijn naar voren gebracht, zoals
Taft's suggestie, dat de President
door een verklaring de z.g. Monroe-
leer zou uitbreiden tot West-Europa.
Gewoonlijk vertolkt men die in 1823
afgekondigde leer door de leuze
„Amerika voor de Amerikanen",
maar de tekst wijst in een geheel
andere richting. President Monroe
verklaarde indertijd, dat de Ver.
Staten overal en altijd met hun sym
pathie aan de zijde zouden staan van
de naties, strijdend voor de begin
selen van vrijheid en democratie,
waarop de grote Republiek is opge
bouwd. Om practische redenen werd
in 1823 de directe politieke bemoeie
nis der Unie beperkt tot de landen
van het Westelijk Halfrond. Theore
tisch kan ze echter uitgebreid wor
den tot alle landen der wereld.
Taft kwam van zijn voorstel terug.
Ook dit zou de Verenigde Staten
verplichtingen tot in het oneindige
opleggen. En van niets heeft men
ginder meer afkeer sedert de dagen
van President Roosevelt, die al te
„groots" in zijn politieke opvattin
gen was. Het verzet tegen deze vage
wijdlopigheid, dat ook in de oorlogs
dagen al onder de Geallieerden leef
de, kwam kort geleden tot uiting in
Bevin's kritiek op de door Roosevelt
indertijd uitgedachte politiek van
„unconditional surrender". Tussen
Taft en de Europese staatslieden is
er een zekere verwantschap in de
manier van denken, maar terwille
van ons eigen belang verheerlijken
we Taft's tegenstanders in de Senaat
Na zes dagen is tenslotte het verhoor der getuigen in het proces
tegen Willy Lages, de voormalige chef van de Amsterdamse
Sicherheitspolizei, beëindigd. Gisteren was het de laatste dag
die aan het getuigenverhoor werd besteed. Een 20-tal getuigen
a decharge, opgeroepen op verzoek van Lages' verdedigers, volgde
elkaar op en tenslotte werd de zitting des avonds besloten met
het verhoor van de verdachte zelf.
Het scheen aanvankelijk een gun
stige dag voor Lages te worden. Na
de 100 aanklagende getuigen van de
vorige dagen, trad nu de ene ge
tuige na de andere naar voren, om
iets goeds van Lages mede te delen,
totdat mevr. mr. L. C. Mazierel he
vige opschudding verwekte door te
verklaren, dat Lages ondergeschikte,
Aus der Fünten, haar tijdens de oor
log gezegd had: „Ik vorm de goot,
waarin de Joden uit dit land naar
de vernietigingskampen glijden".
Dus Lages zou dan toch op de hoogte
geweest zijn van het lot der joden.
De president schreef alle tole
rantie, die Lages in vele gevallen
had toegepast en welke nu door de
getuigen décharge naar voren
werd gebracht, aan „persoonlijke
willekeur" toe. Lages verdedigde
zich hier echter tegen met hand en
tand.
„U stond hier in Amsterdam be
kend als een zeer hardvochtig man",
zeide de president.
„Dat is juist," beaamde Lages,
„ik zou mij thans nog schamen, in
dien iemand mij als slecht soldaat
zou betitelen. Maar dat betekent
niet, dat ik als een beul wilde op
treden."
„Voor de Amsterdamse bevolking
leeft u echter wel als zodanig voort",
vervolgde de president.
„Wij bevonden ons in een hek
senketel," aldus verdachte, „wij
moesten in de schaduw strijden te
gen het ondergrondse verzet. Wei
nigen hebben bevroed, hoe zwaar
die strijd ook voor ons was. Wij
konden die niet anders voeren".
De president antwoordde hem
hierop: „In deze zes dagen van de
zitting heb ik bij u ieder blijk ge
mist van het gevoel: dit is een arm,
verdrukt volk, dat met recht voor
zijn vrijheid opkomt en ik Lages,
sla hier eigenlijk als een beul en
als een verdrukker. Hebt u waarlijk
ooit pogingen gedaan om u aan deze
taak te onttrekken of de verschrik
kingen, die u ons volk hebt aange
daan, te verminderen?"
Lages: „Ja, ik zal u er een noe
men: in September 1944 kreeg ik
uit Den Haag opdracht ieder ver-
zetsnest plat te branden. Als ik dit
bevel had opgevolgd, dan zou Am
sterdam er thans als een zwaar ge
bombardeerde stad hebben uitge
zien. Bewijzen kan ik u dit niet
meer, omdat alle documenten op
bevel van hoger hand bij de capi
tulatie vernietigd zijn."
Op speciaal verzoek van de ver
dediging werd de zitting verdaagd
tot Maandag 5 September a.s. des
morgens te half tien. Dan zal mr. C.
van Rij, de advocaat-fiscaal, zijn
requisitoir houden en de verdediger
zijn pleidooi. Dit uitstel van meer
dan een maand stond president prof.
van Hamel toe, opdat de verdedigers
de tijd hebben voor voorbereiding
van het pleidooi.
FRANS VOORSTEL TOT
WAPENTELLING
AANGENOMEN
LAKE SUCCESS, 1 Aug. (Reuter)
De V.N.-commissie voor conven
tionele wapens heeft vandaag met
8 tegen 3 stemmen een Frans voor
stel aangenomen tot een telling in
de gehele wereld van niet-atomi-
sche wapens en van de strijdkrach
ten. Egypte, de Sovjet-Unie en de
Oekraïne stemden tegen. Het voor
stel behelsde tevens de vorming
van een internationaal verificatie
orgaan zonder vetorecht.
Het plan moet door de Veilig
heidsraad worden goegekeurd. Men
verwacht hier echter een veto van
de Russen.
Voor de stemming zei de Russi
sche afgevaardigde Tsarapkin, dat
Amerika en niet Rusland zich met
spoed aan het bewapenen was als
basis voor een derde wereldoorlog.
Het Amerikaanse leger was drie en
een half maal zo groot als voor de
oorlog.
Egypte stemde tegen omdat, naar
de Egyptische afgevaardigde ver
klaarde, het plan zinloos was wan
neer de atoomwapens niet in de
telling werden betrokken.
De Hollandse mess-bediende Tony Mulder, die met het Noorse
schip ,,S.S. RavnefelP' in de haven van Cleveland aankwam,
overkwam daar een ongeluk bij het zwemmen. Een motorboot
raakte met zijn schroef de voet van de jongen zodanig, dat bij
aankomst in het ziekenhuis amputatie van de voet boven de
enkel noodzakelijk bleek.
De uitslagen van de draverijen en
rennen te Duindigt luiden:
Lotus prijs. Afstand: 2100 m. voor
paarden van 3, 4 en 5 jaar, die nog
geen f 1000.hebben gewonnen.
Voor 1949 recordtijd fminstens 1.37.
1. Lina Bonnie (N. Groot), tijd 3.14.7,
km.-tijd 1.34.9; 2. Luccie Rohda (J.
v. Leeuwen Jr.), tijd 3.18.2, km.-tijd
1.33.5; 3. Lu D (A. J. Siderius), tijd
3.19.8, km.-tijd 1.34,2 Toto: winnend
f 12.90, plaats f 3.60, 1.80, 4.gekop
peld f 46.70.
Lotusprijs, afstand 2100 m., 2e afd.
Dead heat. 1. Lex Gregor en Lycur-
gus. Lex Gregor (W. H. Geersen),
tijd 3.12.2, km.-tijd 1,31.1; Lycurgus
(J. M. v. d. Berg), tijd 3.12.2, km.-
tijd 1.30.3; 3. Lancier (F. A. Bos
veld), tijd 3.14.6. km.-tijd 1.30.9 To
to: winnend f 1.80 en 3.30, plaats
f 1.60, 2.60, 2.10, gekoppeld f 20.50.
Lorettaprijs, afstand 1300 m. dra
verij van meet voor 2-jarigen paar
den: 1. Oehoe S (B. U. de Jong),
tijd 2.08.8, km.-tijd 1.39.1; 2. Orient
Express G (W. H. Geersen), tijd
2.10, km,-tijd 1.40; 3. Ooievaar S
(T. A. v. d. Veen), tijd 2.11.4, km.-
tijd 1.41.1. Toto: winnend f 2.60
(stal); plaats f 2.10. 1.50, 1.70, ge
koppeld f 12.70.
Productondraverij O., afstand 1300
m. Draverij van meet voor 2-jarige
Nederlandsehengsten en merriën:
1. Onderduiker G (W. H. Geersen),
tijd 2.04.2, km.-tijd 1.35.5; 2. Omar
Spencer (M. Vergay), tijd 2.05.7,
km.-tijd 1.36.7; 3. Oranje J (J. v.
Leeuwen Jr.), tijd 2.07, km.-tija
1.37.7. Toto: winnend f 1.80, plaats
f 1.30, 2.10, 3.80, gekoppeld f 6.70.
Kampioenschap Nederlandse paar
den. Afstand 2500 m., draverij van
meet voor Nederlandse paarden. Uit
gesloten zijn ruins van 10 jaar en
ouder. 1. Juggler (H. .Doornekamp),
tijd 3.34.5, km-tijd 1.25-8; 2. Junosch-
ka (W.H. Geersen) tijd 3.34.6, km-tijd
1.25.8; 3. Jopie the Saint (A.T. v.d.
Veen) tijd 3.35, km-tijd 1.26; toto win
nend: f 3.10, plaats f 1.70, 1.80, 4.40.
Luganoprijs afstand 2500 m. Inter
nationaal voor paarden die f 1.000
of meer hebben gewonnen. 1. Little
Axkit (W. Leeuwenkamp) tijd 3.44,
km-tijd 1.30.3: 2. Louise de la Maire
B. (Th. Ponsen) tijd 3.44.1, km-tijd
1.30.4; 3. Fellow K. Kramer) 3.44.6
km-tijd 1.27.7; Toto: winnend f 4.10,
plaats f 2.3.30, 4.
Le Dauphin prijs afstand 1800 m.
ren voor paarden van 3 jaar en
ouder: 1. Majesto (J. v. Yperen),
tijd 2.00.4, 2. Etoile du Nord (G. J.
Riem), 3. Missive (L. Rance), toto:
winnend f 4.60, gekoppeld f 12.
Diana-prijs: afstand: 2400 M. voor
3-jarige merriën, ingeschreven in
het stamboek Nederlandse paarden
(volbloeds): 1. Qualissa (J. v. Ype
ren), tijd 2.42, 2. Constance (L. Ran
ce), 3. Marlotta (H. Pije), toto: win
nend f 1.10, plaats f 1.10, gekoppeld
f 2, totale omzet f 82.334.
PROTEST VAN BISSCHOP
VAN TRIËST
ROME, 1 Aug. (A.F.P.). Mgr.
Santin, bisschop van Triëst en
Capodistria, heeft bij de Veilig
heidsraad geprotesteerd tegen de
„ernstige toestand" wat de gods
dienst betreft in Istrië en in de
B-zóne van het vrijgebied van
Triëst tengevolge van de politiek
der Joegoslavische autoriteiten, al
dus wordt te Rome vernomen.
De bisschop van Triëst zou
o.m. geprotesteerd hebben tegen
de Joegoslavische beslissing om
alle registers van de burgerlijke
stand sedert 1900 aan de parochies
in de B-zóne te ontnemen.
RONDE VAN ZWITSERLAND
De derde etappe van de Ronde
van Zwitserland werd gewonnen
door de Zwitser Guyot in 6 uur 47
min. 20 sec. over 201 KM. Tweede
werd Brulé (Frankrijk), derde Ern-
zer (Luxemburg), vierde Gottfried
Weilemann (Zwitserland), vijfde
Barozzi (Italië) en zesde Fondelli
(Italië). Allen zelfde tijd als de
winnaar.
Syen werd 33e in 7 uur 15 sec.,
Lambrichs 41 in 7 uur 10 min. 14 s.
en Janssen 42 in dezelfde tijd.
G. Weilenmann is thans leider ge
worden in het algemeen klassement
met 18 uur 56 min. 46 sec., met zijn
landgenoot George Aeschlimann op
de tweede plaats in 18 uur 56 min.
55 sec. De Fransman Brulé is derde
met een totaal tijd van 19 uur 5 sec.
De totaaltijden van de drie Neder
landers zijn 19 uur 24 min. 24 sec.
voor Syen, 19 uur 38 min. 42 sec.
voor Janssen en 19 uur 47 min. '53
sec. voor Lambrichs,
HAVANNA, 1 Aug. (AP) De
Cubaanse zwemmer Cortinas is
hier vandaag per vliegtuig naar
Madrid vertrokken, vanwaar hij zal
doorreizen naar Kaap Gris Nez.
Hij wil proberen in beide richtin
gen het Kanaal over te zwemmen.
COMPETITIE-INDELING
District IV en VI
De competitie-indeling voor de
le klassers van District IV is als
volgt: NOAD, Limburgia, PSV,
VVV, Helmondia. MW, Kerkrade,
Brabantia, Sitt. Boys en RBC,
De le klasse van het andere Zui
delijke district (VI) ziet er als
volgt uit: BW, Bleijerheide, Willem
II. Eindhoven, NAC, Emma, TSC,
Maurits, Juliana en Longa.
TOEKOMSTIGE POSITIE NED.
AMBTENAREN IN INDONESIË
BATAVIA. 1 Aug. (Aneta) „De
Nederlande regering heeft zich
onder voorbehoud van bekrachti
ging bij de wet bereid verklaard,
een nieuwe garantieverklaring uit
te geven voor de Nederlanders
onder de thans in dienst zijnde bur
gerlijke landsdienaren", aldus ver
klaarden de Zaterdagmiddag te Ba
tavia teruggekeerde prof. R. A.
Hussein Djajadiningrat en mr. J.
van Hoogstraten, die in Nederland
besprekingen hebben gevoerd over
de rechtspositie van het overheids
personeel in Indonesië. De positie
van het Kon. Ned. Indische leger
wordt afzonderlijk in beschouwing
genomen, terwijl over de inhoud
van de nieuwe garantieverklaring
niets kan worden gepubliceerd, al
vorens de Hoge Vertegenwoordiger
van de Kroon daarvan kennis heeft
genomen. De publicatie kan echter
in de loop van deze week worden
verwacht.
In de garantieverklaring wordt op
geen enkel punt vooruit gelopen op
de regeling der rechtspositie van
de in dienst zijnde ambtenaren na
de overdracht der souvereiniteit.
Deze materie zal worden behandeld
op de Rondetafel-c'onferentie. Beide
heren verklaarden zich met betrek
king tot de in Nederland bereikte
resultaten niet ontevreden en hadden
de indruk, dat de Nederlandse re
gering zo ver was gegaan als haar
onder de gegeven omstandigheden
maar mogelijk is.
WASHINGTON, 1 Aug. (Reuter). Aan het heden gepubli
ceerde rapport van de commissie voor de ontwikkeling van
atoom-energie in de Verenigde Staten gaat een voorwoord van
president Truman vooraf, waarin deze onder meer verklaart dat
de uitvoering van het programma voor de ontwikkeling van
atoom-energie „met onverminderde kracht en doelmatigheid
dient te worden voortgezet".
De president voegt hieraan nog
toe: „Ik ben van mening dat onze
nationale politiek, die gericht is
op een krachtige ontwikkeling van
de mogelijkheden, welke de toe
passing der .atoomenergie biedt,
gezond is. Het is een evenwichtige
politiek, die ons in militair opzicht
sterker maakt, terwijl er tezelf
dertijd vredesdoeleinden mede
worden bevorderd".
De Amerikaanse commissie voor
atoomenergie heeft heden mede
gedeeld, dat „nieuwe en doelma
tiger (atoom)wapens, die in 1948
op het Eniwetok-Atol werden be
proefd", worden geproduceerd „op
industriële basis".
Uranium en plutonium voor de
atoombommen en voor ander ge
bruik van de atoomenergie wor
den geproduceerd „in groter hoe
veelheden dan ooit tevoren", aldus
de commissie.
Het rapport van de commissie is
Nog twee slachtoffers
van „Roermond" gevonden
BARI (Reuter). Gisteren zijn
nog twee lichamen uit het wrak
van de bij Bari verongelukte
„Roermond" gehaald. Drie van de
33 verongelukten worden thans
nog vermist.
Een van de stoffelijke overschot
ten is herkend ais dat van gezag
voerder Hans Plesman.
Post voor de „Grote Beer"
De repatriërende militairen aan
boord van het s.s. „Grote Beer"
dat onderweg is van Indonesië
naar Nederland, kunnen in een
aanloophaven post uitgereikt krij
gen. Deze correspondentie moet
uiterlijk op 7 Aug.- a.s. gepost
worden.
LUCHTVAARTDESKUNDIGEN
TERUG IN NEDERLAND
Gistermiddag omstreeks vier
uur zijn op Schiphol gearriveerd
de heren dr. ir. H. J. van der
Maas, Maluin, algemeen chef
vlieger van de K.L.M. en Kam-
minga van de Rijksluchtvaart
dienst, die hebben deelgenomen
aan het onderzoek naar de oor
zaak van de ramp van het K.L.M -
vliegtuig „Franeker" nagij Bom-
bey. Genoemde heren hebben on
der anderen een onderzoek in
New Delhi, de laatste landings
plaats van het vliegtuig voor de
ramp, ingesteld.
Bij hun aankomst op het vlieg
veld konden de deskundigen geen
mededelingen doen over hun be
vindingen, omdat het officiële
rapport, dat door de commissie
van India moet worden uitge
bracht, nog niet beschikbaar is.
De Nederlandse sommissie hoopt
evenwel op zeer korte termijn
haar verslag te kunnen uitbren
gen.
Dodelijk spel
Bij ht spelen vonden enkele jon
getjes uit Vught in de afgelopen
week enkele slangetjes. Zij namen
ze mee naar huis en daar prutste
er een elfjarige jongen aan. Hij
stak er een aan waarop een explo
sie volgde. In zorgwekkende toe
stand moest de jongen naar het
ziekenhuis worden gebracht. Vast
staat, dat hij zijn rechterhand zal
moeten missen. Enkele andere
kinderen, die in de kamer waren,
kregen scherven in het gezicht.
De slangetjes waren afkomstig van
explosieven.
RECTOR A. A. v. LAARHOVEN
OVERLEDEN
DEN HAAG (K.N.P.). Te Meer-
veldhoven (N.Br.) is overleden
rector A. A. van Laarhoven, eme
ritus rector van „Eikenburg" te
Eindhoven. Rector van Laarhoven
is geboren in 1877 en werd pries
ter gewijd in 1902. Reeds spoedig
volgde zijn benoeming tot profes
sor aan het groot-seminarie Haa-
ren, waar hij o.a. de Dogmatische
Theologie doceerde. In 1924 werd
hij benoemd tot rector van „Eiken
burg" te Eindhoven, waar hij tot
1947 gebleven is. Zijn vergevor
derde leeftijd en zwakke gezond
heid dwongen hem tenslotte zijn
werk neer te leggen.
het zesde half-jaarlijkse aan het
congres.
Onder de titel „vorderingen in
alle fasen van het nationale pro
gram voor atoomenergie" noemt
de commissie vorderingen op me
disch gebied, met inbegrip van
aanwijzingen, dat betrekkelijk
goedkoop radio-actief kobalt ten
slotte wellicht een betere behan
deling voor kanker zal blijken te
zijn dan radium.
De commissie meldt voorts, dat
bij extensieve onderzoekingen in
het gehele land ertsen waren ge
vonden met een zeer laag gehalte
aan uranium, die eventueel in de
toekomst zouden kunnen worden
gebruikt voor militaire doeleinden,
indien het uranium, dat thans met
lagere productiekosten uit het
buitenland en de V.S. wordt ver
kregen, niet meer beschikbaar
kan zijn.
In het rapport wordt gezegd, dat
maatregelen zijn genomen om „de
levering van uraniumertsen zowel
uit het buitenland als uit bronnen
in de V.S." voor de productie van
splijtbare stoffen voor wapens en
andere doeleinden, „te verbeteren
en zekerder te maken".
Een lid van de commissie ver
klaarde, dat de verwijzing in het
rapport naar de gevonden ertsen
met laag uraniumgehalte geen
verband hield met de jongste spe
culatie over de Amerikaans-Brit-
se-Canadese betrekkingen.
Voorts wordt in het rapport
verklaard, dat de werkzaamheden
op het gebied van de militaire
toepassing van de atoomenergie"
in de afgelopen zes maanden ver
der zijn versneld".
1 doorzitten bti
"I «wielrijden en stuklopen
HANNIE GRAF
TER AARDE BESTELD
Gistermiddag is onder zeer gro
te belangstelling o.a. van tal
rijke collega's het stoffelijk
overschot van mej. C. M. Graf, in
leven stewardes aan boord van de
verongelukte K.L.M.-machine
„Franeker" op „Zorgvliet" te Am
sterdam ter aarde besteld. Ds. B.
ter Haar Rommeny van Ginne-
ken hield in de aula een rede,
welke voorafgegaan was en ge
volgd werd door orgelmuziek, door
de overledene zelf opgegeven in
dien haar ooit een ongeluk mocht
overkomen. De tekst der liederen
luidde: „Die maar de goede God
laat zorgen", „Wat ook de toe
komst moge bieden" en „Een
naam is onze hope". Namens de
collega's sprak mej. L. C. held.
Aan de groeve dankte een fami
lielid voor de belangstelling.
Een Amerikaanse zeeman, die
een verwonding had opgelopen,
waaraan hij dreigde dood te
bloeden, is door een helicopter
gered. Van het schip af tele
grafeerde men naar het Floyd
Bennett vliegveld om onmiddel
lijk een helicopter te sturen.
Door middel van een touw werd
de patiënt aan boord van de
helicopter gehesen.
FEUILLETON
16.
Op zachte, gemoedelijke toon zei
hij: t,U bent zeker Lida Russel?"
„Ja".
„Ik ben Jack Benders."
Hrj gaf haar de hand. Zijn hand
was benig, warm en droog. Zijn
snelle handdruk gaf haar 'n vreemd
tintelend gevoel.
„Ik ben vanmiddag bjj uw groot
moeder op bezoek geweest," zei
hij. „Ze wilde graag, dat ik terug
kwam om kennis met u te maken."
Hij lachte zachtjes en vervolgde:
„En ik ben blij, dat ik het gedaan
heb."
Sam Dessain had zich wat terug
getrokken tot hij van de donkere
schaduwen nauwelijks meer te on
derscheiden was, maar toch voelde
Lida zijn aanwezigheid buitenge
woon levendig.
„Laten we naar binnen gaan en
met grootmoeder praten", zei ze en
stond er zelf verbaasd van dat haar
stem opeens zo vreemd en week
klonk.
Grootmoeder zat in de zitkamer
op haar geliefkoosde stoel- in het
Dagblad van Winniton te lezen. Ze
legde de krant opzij en zei met haar
scherpe oude stem: „Zo, bent u te
ruggekomen, mijnheer Benders? En
u hebt al kennis gemaakt met mjjn
achter-kleindochter."
Jack Benders bevestigde dit met
een glimlachje. Toen hij en Lida
gezeten waren zei hij: „Het is heel
erg vriendelijk van u. dat u me met
mijn boek wilt helpen. Ik moet zeg
gen. dat het een veel zwaarder taak
blijkt te zijn, dan ik me had voor
gesteld."
Lida nam hem aandachtig op en
trachtte op zijn gelaat, in zijn stem
zijn blikken een verklaring te vin
den voor de eigenaardige indruk,
die hij op haar gemaakt had. Hij
droeg een grijs pak met zijn demo
bilisatiespeldje in zijn knoopsgat.
Zijn gezicht was mager en schran
der. Hij had een vrij kleine neus en
in het volle licht was de overeen
komst met de gebogen snavel van
een roofvogel minder opvallend. Hij
zat gemakkelijk op zijn stoel, maar
toch voelde ze dat hij ietwat zenuw
achtig was en zijn nieuwsgierigheid
moest in toom houden.
Ze voelde, dat ze net -als haar
grootmoeder tegenover hem stond.
Niet dat ze hem bepaald wantrouw
de. Maar wat was het dan? Zijn
ogen waren grijs en koud, maar
wat deed het er toe? Hij was een
oudheidkundige, een geleerde, en
van geleerden veronderstelt men
gewoonlijk, dat ze koel en bereke
nend zijn, niet waar?
Ze zei ondeugend: ),Ik heb al zo
veel horen praten over de boeken,
die ze van plan waren te schrijven.
Is uw boek er een waarover u praat
of wat u werkelijk aan het schrij
ven bent?"
Benders lachte gemoedelijk, maar
werd weer terstond ernstig.
„Zodra mijn manuscript in lees
bare staat verkeert, zou ik het u
graag ter lezing aanbieden, juf
frouw Russel. Ik ben er heus mee
bezig."
„Dan hebt u natuurlijk ook al 'n
uitgever", meende grootmoeder.
„O, jazeker. Stodder en Wills
stellen er heel veel belang in. Ze
zouden het graag in hun voorjaars
cataloog zetten, maar ik betwijfel
of ik het dan ook maar half af kan
hebben. Ik had er, toen ik er aan
begon, geen besef van, hoeveel be
langrijke bijzonderheden te verwer
ken zijn. Het is werk, dat me ge
heel in beslag neemt en ik ben erg
fortuinlijk, juffrouw Russel, dat ik
een dame heb gevonden, die zulk
een uitmuntend geheugen bezit als
uw» grootmoeder."
Grootmoeder hield hem scherp in
het oog. „Op slot van zaken gaat
mijn geheugen nog niet zo heel ver
terug."
Hij glimlachte welwillend toegeef
lijk. Lida wierp een snelle blik op
zijn handen. Uit de handen van een
man viel zoveel op te maken. De
zijne waren slank en nerveus, maar
gespierd. Ze zagen er heel bekwaam
uit. Ze richtte haar blik op zijn
donkre, magere en verstandige ge
zicht, dat ze gedeeltelijk en profiel
zag. Ze kon nog net het litteken
zien. Het zat iets naar links op zijn
kin. Het was nog geen twee centi
meter lang en ongeveer even breed
en het vormde een volmaakte Z.
De huid zag er als pas genezen uit
en had een zachtrode kleur.
„Ik zal u erg lastig moeten val
len, juffrouw Russel", zei hij. „Ik
ben bang, dat u het uiterst verve
lend zult vinden".
Waarop grootmoeder zei: „Ik
moet de persoon nog ontmoeten,
die het vervelend vindt over zich
zelf of zijn verwanten te praten.
Weer dat zachte, doffe, gemoede
lijke lachje.
Voordat ze ter zake kwamen,
wenste Lida echter eerst een be
paalde vraag beantwoord te zien;
daardoor zou de eigenaardige vaag
heid, die Jack Benders omzweefde,
allicht wat verdwijnen.
„Bij welke tak van dienst bent u
geweest, mijnheer Benders?" vroqg
ze.
„Ik was vliegenier bij de marine"
antwoordde hij terstond. „Ik ben
eerst aan boord van het oude vlieg-
dekschip Samson geweest en daar
na op verschillende schepen die
convooien vergezelen".
„Bent u gewond geraakt?"
(Wordt vervolgd).
