ALLE GOEDEREN ZIJN ZONDER maar tegen zwarte prijzen BON VACANTIE OP SCHIERMONNIKOOG Oudheidkundige vondsten in de Noord-Oostpolder Het rijk van de wilde zwijnen is uit bij de Distelberg De productie van auto's in Nederland Nota Kamers v. Koophandel aan de Tweede Kamer PAG. 5 Schiermonnikoogwellthat must be a very large town Boeren legden er drie neer Grote fabriek voor automobielen in Eindhoven in aanbouw Bezwaren tegen het ontwerp belastingherziening 1949 De Russen bedriegen de Berlijners De gewone man kan als steeds slechts toekijken Maandag 8 Augustus 1949 (Van een onzer redacteuren) Bij de toewijzing van natuurschoon heeft Groningen niet voor aan gestaan. Geen bossen, geen heide omzomen de oude koop mansstad. Maar in de vacantietijd zet Groningen de deuren wijd open en koestert zich op het balcon met uitzicht op de grote vijver, de Waddenzee. Dat balcon heet Schiermonnikoog. In dit eiland is een van die ruige stukken natuur, waar ge u er van bewust wordt, wat het zeggen wil, een vrij mens te zijn. Het lijkt wel, of de ordenende hand der beschaving zich op dit wondermooie eiland heeft beperkt tot het enige dorpje, want nauwelijks bent ge dit in enkele minuten tijd doorgegaan of ge bent het reeds vergeten voor de opgerepte lusttuin, die dit eiland is. Hoge duinen, neen, geen tentoon stelling van natuurschoon, die men mag bezichtigen achter rasterwerk of achter een grens van bordjes, die u zeggen: ge moogt er niet in, ver boden toegang op grond van art. zoveel. De duinen van Schiermon nikoog zijn er voor de vrije mens en het is gebleken, dat de mensen die dit paradijselijk eiland bezoe ken, de vrijheid waard zijn. Die duinen, ge hoort er het ruisen van de zee, het klotsen van de golven cn eensklaps speurt ge deze levens drift in u zelf. Volwassen mens voelt ge u plotseling als een kind en in u is de vreugde als een brui sende stuwing. Ge holt de duinen af in een dal, waarin het blanke zand u tegenschittert, en dan is daar plotseling de zee, de azuren zee, die strelend over de rand van het geweldige strand gaat in een gestage toevloed van felschitteren- de witbekamde golven van het puurste wit. Er zijn geen boule vards op Schiermonnikoog, er staan geen rijen glanzende limousines, er is niet de burgerlijke sfeer en het would-be mondaine gedoe van de badplaatsen. Op dit eiland, aan dit verre strand bevangt u de rust, die ontvankelijk maakt voor de stille schoonheid van de natuur. Simon van de Werff Een halve eeuw geleden kwamen er enkele tientallen zomergasten naar Schiermonnikoog, nu zijn het er duizenden, nu vindt 59 procent van de bevolking van 800 mensen een behoorlijk bestaan in het toe risme. Nu staan er vier hotels en drie pensions en een flink aantal zomerhuisjes op het eiland. Vraagt ge een eilandbewoner, hoe dat al lemaal zo gekomen is, dan zegt hij: ,.Dat komt door van de Werff" De ze Simon van de Werff is de onge kroonde koning van Schiermonnik oog Inplaats van een kroon draagt hy een zwart petje met een glim mende klep op zijn grijze haren. Deze zoon van een Dokkoww schipper kwam in zijn jongé. jaren als nachtwaker bij de Groningse politie. Hij kon niet lezen en hij kon niet schrijven. Dat heeft een politieagent hem geleerd. En toen hij het kon, ging hij op eigen houtje studeren voor het politiediploma. Toen hij zijn examen met succes had afgelegd, werd hij in 1901 veld wachter op Schiermonnikoog. Sala ris f 9.— per week. Nu is hij eige naar van drie hotels en van drie autobussen. Hij leeft voor het toe risme op het eiland en als het slecht weer is. laat hij de gasten een dansje maken of hij vertoont een film. Deze oude Fries met zijn granieten wil die zonder enige scholing carrière maakte en toch niet inboette aan beminnelijke een voud. Nu telt hij reeds 15 jaren de bloem van Hollands adel. met prins Bernhard aan het hoofd, tot zijn habitué's, zodra de jacht geopend is. En bovendien is hij bij erfpacht eigenaar van Vredenhof, de onver gelijkelijk fraai gelegen begraaf plaats, die hij liet aanleggen in de duinen. Daar liggen 44 Engelsen. 11 Fransen 7 Duitsers, 3 Polen en 45 onbekende soldaten begraven. Van die onbekend soldaten zijn er 14 van Engelse. 14 van Franse, 11 van Duitse en 6 van onbekende nationa liteit. Er is een tijd geweest, dat er dagelijks vele lijken op de zand platen lagen. Het waren de aange spoelde lichamen van soldaten, ge sneuveld in de hel van Duinker ken bij de roemrijke terugtocht der geallieerden in Mei 1940. Natuurlijk ondervindt ook Schier monnikoog de economische terug slag van onze dagen. Er kwamen minder aanvragen voor hotels en pensions, er wordt minder geld uit gegeven, maar de vraag naar huur huisjes is groter dan vorig jaar. Het aantal bezoekers buiten Gronin gen neemt sedert de bevrijding van jaar tot jaar toe. VVV telt enkele actieve mensen en het gevolg van hun propaganda is geweest, dat er voor dit seizoen nogal wat aanvra gen kwamen uit Brabant, Limburg en België. Er is ook overigens al 20 jaren een katholieke vacan- tiekolonie St. Egbert en de protes tants Christelijke vacantiekolome Elim. De bleekneusjes, die daar verblijven, komen in zes weken tijds zo om en nabij de tien pond aan. In die zes weken hebben ze een hemel op aarde zodat ze als ze zijn HERVATTING GROENTENEXPORT NAAR WEST-DU ITS LAND De te Frankfort gehouden be sprekingen over de export van Ne derlandse groente naar West-Duits- land hebben tot resultaat gehad, dat de door de beëindiging van het lo pende handelsverdrag per 1 Aug, j.l. onderbroken groente-export met ingang van Maandag 8 Aug. a.s. kan Worden hervat. Er is voor dé nieuwe week een betalingscontin gent van 500.000 dollars beschik baar gesteld. Amsterdams jongetje nog steeds vermist De 3-jarige Abraham van ter Mey uit de Commelmstraat te Am sterdam-Oost. die nu ruim een week wordt vermist, is ondanks alle uit gebreide nasporingen nog niet ge vonden. Wel heeft de politie nog een uiterst vage aanwijzing gekre gen, dat het knaapje Donderdag avond 28 Juli om half acht op Kat tenburg zou zijn gezien, gaande in de richting van de haven. Nieuw offensief tegen de Griekse opstandelingen De Griekse generale staf heeft be kend gemaakt, dat een nieuw of fensief van het Griekse leger te gen de opstandelingen in het ge bied van het Grammos-gebergte bij de Albanese grens is ingezet teruggekeerd in 'de bedompte blok kendoos van hun woonstad met heimwee terug denken aan dat ver te, verre eiland, dat verankerd ligt in de blauwe zee tussen Holland en Groningen. Klaas Visser. Ooit gehoord van Klaas Visser? Wel, hij is de kapitein van de drij vende traanindustrie Willem Ba- rendsz., een zoon van Schiermon nikoog. Deze Klaas Visser heeft het werkloosheidsprobleem op het eiland opgelost. Dat zit zo. Zoals gezegd vindt 59 procent der bevol- k.ng een bestaan in het toerisme. Van landbouw kan 23 procent le ven. De rest van de bevolking is zeevarend. Ze varen vreedzaam „gegen Engeland". Het is gebeurd, dat daar een aantal zeelieden werd gecontroleerd. Op de vraag van de controleur naar de plaats van her komst, antwoordde een zeeman: Van Schiermonnikoog. Schiermonnikoog? Well, that must be a very large town. You are the 11th from there, I controlled this, morning. In de winter zat een man of 40 op het eiland zonder werk. Klaas Visser wist daar echter wel raad mee. Hij monsterde de werkloze eilanders voor de Willem Barendsz en van dat moment af had burge meester Anker een economisch vraagstuk minder in zijn gemeente, want intussen zijn de eilanders gaan behoren tot de vaste crew van de drijvende traanfabriek. Met dat al is het jammer, dat de zeevaartschool op het eiland onlangs is opgeheven. Wie naar zee wil, moet elders gaan studeren en dat is wat voor de Schiermonnikoger. Dat spiegelt zich ook af in de statistie ken. In 1923 leverde het eiland 17 gezagvoerders, 43 stuurlui en 6 leerling-stuurlieden. In 1947 waren het slechts 3 gezagvoerders, 6 stuur lui en 6 leerl.-stuurl. De regering heeft hierin aanleiding gevonden, subsidie te verlenen voor 5 eilan ders, die aan een zeevaartschool willen studeren. Ter compensatie voor het ook cultureel verlies der zeevaartschool heeft het eiland thans met medewerking van rijk en gemeente, een uloschool gekregen, welke een stichting is van drie pro testantse groeperingen, die voortref felijk samenwerken. Op initiatief der gemeente is men thans bezig een bijdrageregeling te verkrijgen onderling tussen de vier waddeneilanden en wel ter tege moetkoming in de extra kosten voor het bezoeken der middelbare- en ambachtsscholen aan de vaste wal. Volgens burgemeester Anker is het er niet om te doen, een voordelige positie in te nemen ten opzichte van andere gemeenten, maar slechts om een nadelige positie op te hef fen. En dit nadeel is natuurlijk hierin gelegen, dat door de thans noodzakelijke extra-kosten vele eilanders niet in staat zijn, middel baar- en nijverheidsonderwijs te volgen. Ik neem afscheid van burgemees ter Anker, afscheid van Simon van de Werff. En als de stoomfluit loeit voor het vertrek van de boot naar het vasteland ,hang ik lange, lange tijd over de reling, luisterend naar het driftig woelend zeeschuim te gen de boot en turend naar de dui nen, tot ze omsluierd wegzinken in de nevelen van de zomeravond. Het thans ingepolderde gebied in de Noordoosthoek van de voorma lige Zuiderzee, de nieuwe Noord- Oostpolder, is vroeger een hoek geweest waar menig schip is ver gaan. By het droogmalen van dit gebied kwamen reeds enkele wrak ken aan het licht, maar de meeste scheepswrakken zjjn in de loop van de jaren onder het slib bedolven en komen pas bij het incultuur bren gen van het nieuwe land en dat werk is nog steeds niet gereed te voorschijn. De laatste maanden zijn er weer enkele zeer interes sante vondsten gedaan. De heer G. D. van der Heide die de leiding heeft van het oudheid kundig bodemonderzoek in de N.- Oostpolder, heeft voor de scheeps wrakken grote belangstelling. Het bijeenbrengen en conserveren van allerlei scheepsonderdelen geeft na melijk de mogelijkheid van bestu dering van scheepsblokken en oude scheepsbouwwerktuigen. Ook voor werpen van huishoudelijke aard zijn bij de opgraving van scheeps wrakken gevonden. Het zijn dik wijls vooral deze vondsten, die licht werpen op de historie van dit gebied. Bij Kuinre heeft men nu bijvoor beeld een klein, overnaads gebouwd schip met fraai geconstrueerde ste ven ontdekt. Dit scheepje had wel iswaar vrij veel averi/ opgelopen, maar werd toch nog in behoorlijke staat aangetroffen, zodat een re constructie aan de hand van de ge maakte opmetingen, die op schaal werden getekend (zoals met alle systematisch opgegraven schepen geschiedt) mogelijk bleek. De vondsten aan aardewerk uit dit wrak wijzen op een vergaan in de veertiende eeuw, evenals de vondsten uit een ander daar in de buuri gevonden wrak. Dif laatste schip deed sterk denken aan een bak zonder zeilwerk, voor en ach ter volkomen gelijk gebouwd. Dergelijke vondsten zijn interes sant. omdat over de houtconstruc ties en de scheepsbouw van die tijd zo weinig bekend is. Uit dit oog punt was ook zeer leerzaam de op graving van een scheepswrak bij de Neushoorntocht. Het bevond zich nog beneden de waterspiegel met. de voorsteven in de Tocht. Men kon vaststellene dat het schip niet zo heel lang na de der tiende eeuw, in ieder geval nog in de middeleeuwen, moet zijn ver gaan. Het was geheel van eiken hout samengesteld, maar had een beukenhouten kielbak. waaronder met enkele grote. pla+gekopte handgesmede spijkers voor en ach ter schegjes waren bevestigd, die ook nog met beukenhouten pennen waren vastgemaakt Ter verster king had men bovendien m de on derzijde van deze houten pennen nog houten kegjes gemaakt, om de klerr.kracht te vergroten. Het schip had vrii steile vallende stevens en herinnerde aan de constructie van de oude Vikingschepen van de Noormanen. De meeste wekken zijn waarschijnlijk ui+ het ti id perk van 15001700. Bij Urk werd nog een dezer dagen de stuurboordzijde gevonden van een zwaar gebouwd geheel houten schip. HATTA EN VAN ROYEN IN NEW DELHI Mohammed Hatta, eerste minis, ter van de Idonesische republiek en voorzitter van de republikeinse de legatie op de RTC, is gisteren op doorreis naar Den Haag in New Delhi aangekomen. Hij werd op het vliegveld verwelkomd door Pandit Nehroe en door de Neder landse gezant, de heer Lamping. Hatta zal de gast zijn van Pandit Nehroe en zal Dinsdag weer uit New Delhi vertrekken. Dr. Van Royen heeft Zaterdag een onderhoud gehad met de mi nister-president van India. Pandit Nehroe, waarbij de Nederlandse ambassadeur in India, aanwezig was. RAAD VAN EUROPA IN WERKING GETREDEN Naar wij vernemen is het Statuut voor de Raad van Europa op 3 Aug. officiéél in werking getreden. Op die datum hadden namelijk zeven regeringen de bekrachtigingsacten in Londen gedeponeerd. Het gering ste aantal dat hiervoor nodig was. Na deze zeven landen, te weten Denemarken, Zweden, het Ver enigd Koninkrijk, Noorwegen, Ier land. Italië en Luxemburg werd het statuut nog bekrachtigd door Frankrijk op 4 Augustus en door Nederland op 5 Augustus. LUCHTBRUG HONGARI|E-ALBANIË? Een woordvoerder van het Griek se departement van buitenlandse eaken heeft verklaard, dat de Griekse regering berichten had ont vangen over de organisatie van een luchtbrug van Hongarije naar Alba nië om zowel generaal Enver Hod- ja, de Albanese minister-president, als de Griekse opstandelingen van wapens te voorzien. Een Hongaars generaal, genaamd Salay, zou in Tirana zijn aangekomen voor de organistie van de luchtbrug. Kind aan strand te IJmuidcn vermist Zondagmiddag omstreeks 3 uur geraakte de 5-jarige Freddie van der Velden uit Heerlen, die bij zijn grootouders in XJmuiden lo geerde, bi.i het pootjebaden spoor loos. De politie, de hulpverlenings dienst en badgasten hebben tot laat in de avond met politiehon den de duinen tot aan Bloemen- daal doorzocht, echter zonder resultaat. Rotterdammer in zwembad verdronken Zaterdagavond omstreeks 20.15 uur is de 23-,iarige inwoner van Rotterdam D. J. M. de Wit in het zwerrtbad te Sloten (N.H.) ver dronken De man kon vermoedelijk niet zwemmen, maar sprong toch van de springplank in het diepe ge deelte van het bad. De G.G. en G.D. heeft nog ge tracht door het toedienen van zuurstof de levensgeesten op te wekken. PRESIDENT QUIRINO BEZOEKT TRUMAN MANILLA, 6 Aug. (Reuter) De president der Philippijnse re publiek, Elpidio Quinino, is heden, met een uit 24 personen bestaand gevolg, per vliegtuig naar de Ver. Staten vertrokken. Hij zal een be zoek aan president Truman, bren gen, die hem verleden maand uit nodigde naar Washington te komen ter bespreking van „een aantal aangelegenheden van gemeenschap pelijk belang, welke voortdurend de aandacht van de Ver. Staten en van de Philippijnse republiek vra gen AustraliëZuid-Slavië 03 De tweede landenwedstrijd tus sen Australië en Zd. Slavië is een 30-zege voor de gast geworden. De eerste ontmoeting tussen de beide landenploegen in Sydney, was met 32 door Zd, Slavië ge wonnen. (Van onze speciale verslaggever) VOLKOMEN onverwacht zijn de wilde zwijnen weer opge doken. Toen Kees en Lammert Verhoeven dezer dagen bij de ontginning ,,St. Magriet" in de buurt van de Distelberg rogge aan het maaien woren, kwamen ze voor de dag. Onmiddellyk stuurden de maaiers jan van Berkel er op uit, om de jagers "an Cromvoirt en Helvoirt bij elkaar te trommelen. Al gauw waren deze op het veld en toen kon de klopjacht beginnen. Zes jagers uit de nabije omtrek en een twintig boerenknechts als drijvers namen er aan deel. Gemakkelijk was het niet en het korenveld, ongeveer twintig hectaren groot, moest enkele malen gedreven worden. Bovenop de grote maaimachine reden de jagers, het geweer in de aanslag, dwars door het veld. En toen gebeurde het. De zon stond op een uur of vijf. Uit het hoge koren wag gelde woest grommend een wild zwijn van een formidabele grooffe. Om en nabij de vierhonderd pond, schatten de kenners. JANUS KUIJPERS bedacht zich even later zag Joseph de Jong vlak geen ogenblik. De buks ging aan de voor z'n voeten een ander big. schouder en het logge dier kreeg Maar Joseph is geen jager, hij een flinke pprtie hagel in z'n boddy. werkt bij de Lange in Cromvoirt. Het was een zware zeug en tot ont- en van het erf had hij een dikke steltenis van de jachtmakers keekj stok meegenomen. Een harde klap 't verstoort op om dan met iets ver- op de kop maakte het dier enig- snelde pas weer in het koren te ver- zins bewusteloos. Daarmee was de dwijnen. Geraakt was ie zeker, maar kous niet af. Jagers waren niet toch ontkwam het dier en liet zijn direct in de buurt en daarom wur- belagers verwonderd staan. Maar de Jos de Jong, een kerel van meer die waren ook niet van gisteren. De dan twee meter, het zwijn met zijn klopjacht wérd voortgezet. Met handen, trok dan resoluut zijn mes de omtrek nog op "jacht ~Nu zonder stokken werkten de drijvers zich uit de broekzak en sneed kalm de journalisten fotografen en filmope- door het koren en aan weerskan- j keel open. Geen kogel kwam er j rateurs, zoals toen bij de Roestel ten van de drift waakten de jagers. aan te pas. berg in de buurt van Waalwijk, Het eerste kwartier kwam er niets Nog even duurde de jacht. De I terwijl er nu maar zes jagers waren, meer, maar dan verscheen eensklaps omstandigheden waren echter met i toen veertig. gunstig, het regende en het veld j Maar het rijk van de zwijntjes was doortrokken van het water. I bij de Distelberg is uit en vandaag Verschillende zwijnen hadden kans prutteld er in verschillende pannen gezien de jagers te verschalken en I een lekker boutje. in de nabijgelegen bossen weg te vluchten. Nog enkele malen werd de drift doorzocht, de holen nage keken, maar geen zwijnen meer. In café Timmermans. In triomf werden de dieren naar het café van Mieke Timmermans, Duinoord, gebracht. Daar werden zij neergelegd^ om 's avonds geslacht te worden.'Heel Cromvoirt en half Helvoirt stroomde er 's avonds naar toe. Het was er een drukte van belang. De overige jagers: Nico en Janus Verhoeven, Frans de Bever en Frans Verbruggen, zij hadden ook op de zwijnen geschoten, wisten het wel te vertellen. Joost Vermeer en Janus Ku ij pers zaten trots in een hoekje achter een pot bier, terwijl de vrouwen griezelden van de grijszwarte beesten. Nou er kon besf een biertje op gedronken worden. Want deze stoere jagers en drijvers van Cromvoirt en Helvoirt hadden de boeren uit de verre omtrek een grote dienst be wezen. Die wilde zwijnen zijn reuze schadelijk. Hele aardappel- en knol- lenvelden hebben ze verwoest, grote stukken koren vertrapt, In het ko renveld, waar de beesten geschoten werden, hadden zij grote holen ge graven zeker van twintig meter in het vierkant. Ook de ontvluchte dieren zullen nu wel hun langste tijd gehad heb ben. Want Zaterdag wordt er een nieuwe klopjacht georganiseerd en zelfs gisteravond laat was men m in de grote dwarsgang, die door 't korenveld was gemaaid, een ander zwijn, niet zo groot als het eerste, maar nog altijd een kleine twee honderd-ponder. Joest Vermeer leg de aan en geen seconde later was ook dit zwijn aangeschoten. Het beest rende weg, maar de jagers volgden het bloedspoor tot zij hem in een hol verscholen weer opmerkten. Een regen van hagel daalde op het dier neer, dat morsdood bleef lig- ge.n Gauw werd voor het uitbloe den de keel opengesneden en voor het eerst sinds mensenheugnis was er bij de Distelberg, een uitloper van de Drunense duinen, een wild zwijn geschoten. Nog twee biggen Intussen waren de anderen met de jacht doorgegaan. En weer was het Janus Kuijpers, die het eerst een beest in 't vizier kreeg. Nu was het een klein big, Kuijpers schoot en Gerard Witiox zorgde ervoor dat het dier, nadat het getroffen was neergevallen, de genadeslag kreeg. Het waren spannende minuten, want Reeds jarenlang had de directie Van Van Doorne's Aanhangwagen- fabriek te Eindhoven gedacht aan de fabricage van auto's, zelfs zo, dat men bij het gaan bezigen van een fabrieksnaam reeds met de mogelijkheid van oen autofabriek De Kamers van Koophandel en Fabrieken voor Noord-Holland, Zuid-Holland, Noord-Brabant en Utrecht hebben een aantal over wegingen aan de Tweede Kamer kenbaar gemaakt naar aanleiding van de onlangs ingediende wets ontwerpen inzake belastingher ziening 1949, wijziging van de ondernemingsbelasting en wet op de dividendbeperking 1949. (Van onze Berlijnse correspondent) BERLIJN, Augustus. REEDS enige tijd geleden werd door het Sovjet-Russisch militaire bestuur in de Russische zóne en sector van Berlijn een handelsonderneming gesticht, die tot taak kreeg allerwege winkels op te richten, waar de bevolking zonder afgifte van distributiebescheiden alle denkbare waren zou kunnen kopen. Levensmiddelen, genots- en verbruiksartikelen, schoeisel en kleding zouden vrij ten verkoop worden aangeboden, een plan dat door de in grote soberheid levende bevolking aanvankelijk met vreugde werd begroet. Men was dan immers niet lang.ti afhankelijk van het beperkte distributie-pakket en kon zich wat extra's aanschaffen zonder zich tot de zwarte markt te moeten wenden. De Sovjet-Russische autoritei ten schakelden de gehele econo mie der sovjet-zóne in om hun idee zo snel mogelijk te verwe zenlijken. Er werd een schatting gemaakt van de hoeveelheden goederen, die deze z.g vrije win kels per jaar nodig zouden hen ben, terwijl aan de industriële ondernemingen de verplichting werd opgelegd een bepaald per centage van hun productie voor levering aan deze zaken te reser veren. 10 pet. van de aldus ter be schikking gekomen waren moest geleverd worden aan de vrije winkels in Mecklenburg en Thii- ringen, 28 pet. aan die in het land Saksen en 18 pet. 'aan de zaken in de sovjet-sector van Berlijh. Door de sovjets werd een cen trale prijscommissie benoemd, die het prijspeil moest vaststellen en onder voortdurend toezicht hou den. vrije winkels hun deuren open den, ging voor de ogen der be volking een sinds lang niet meer gekende wereld open van weelde en overvloed. Alle soorten vleeswaren, vet, mar garine, chocolade, bonbons, alle soorten gebak, dranken, een rijke keus aan schoeisel cn kieding werden voor haar uit gestald en zij behoefde slechts binnen te stappen en te beta len om met welgevulde tassen huiswaarts te keren. Het was eigenlijk een niet te geloven sprookje, te meer daar in de winkels, die gedistribueer de producten verkochten, de aan gewezen rantsoenen niet kondon worden gehonoreerd. Herhaalde lijk moest de huisvrouw met haar bonnen teleurgesteld huiswaarts keren, daar 't aangewezen vlees-, meel- of vetrantsöén nog niet bij de winkelier was aangekomen. In Vanaf het ogenblik dat deze de vrije winkels heerste echter een onbeperkte overvloed, die met alle wensen en smaken rekening hield. Even duur als op de zwarte markt Het is begrijpelijk, dat de vrije winkels in de eerste weken van hun bestaan en ware stormloop te verwerken kregen van een uiterst kooplustig publiek. Al het geld, dat men dank zij de sobere rantsoenering had kunnen sparen, werd in korte tijd uitgegeven. Maar toen kwam ook de reactie. Het publiek, dat aanvankelijk meer gelet had op het product dan op de prijs, begon nu plotse ling te rekenen en kwam al spoe dig tot de ontdekking, dat de prijzen in de door de Russen De- heerde winkels vrijwel even hoog lagen als op de zwarte markt. Voor een paar schoenen moest men 160 mark betalen, een kilo margarine kostte 70 mark enz. De arbeider, die door de gesovjeti seerde bedrijven met een maand salaris van 250 mark naar huis werd gezonden, schudde 't hoofd Al deze voor zijn verbaasde ogen uitgestalde rijkdom was slechts bereikbaar voor de rijken, voor de ambtenaren der communistische drijven. partij en haar nevensorganisaties, voor de communistische direc teuren der gesovjetiseerde be- Hij kon slechts toekijken. De vrije winkels waren voor hem een paradijs, dat hij niet betre den kon, omdat zijn salaris tegen de gevraagde prijzen niet was opgewassen. Het werd stil om de z.g. vrije winkels. De omzetten daalden catastrophaal en de ontevreden heid onder de bevolking steeg. De bewoners van het Oostelijk gedeelte van Berlijn konden met eigen ogen aanschouwen, hoe de welvaart in het Westelijk gedeelte van hun stad sprongsgewijs toe nam. Daar was ook alles te krij gen, doch tegen prijzen, die aan de salarissen waren aangepast. In Westelijk Berlijn was een over vloed aan producent beschikbaar, waarvan de prijzen dikwijls in penningen waren uitgedrukt, zo dat ook de arbeider zich met zijn salaris in de hand veel van het benodigde kon aanschaffen. Hij betaalde slechts 40 mark voor een naar schoenen tegen zijn collega in de Russische sector van Ber lijn 160. Voordelig zaakje! Van communistische zijde werd aan de Sovjet-Russische autori teiten herhaaldelijk het verzoek gericht de prijzen in de vrije winkels te verlagen, doch deze bleven wekenlang hardneklrig weigeren. Aan een eetservies, waarvan de winkelprijs bijv. 36 mark mocht bedragen, verdien den de Russen n.l. 219 mark, om dat zij de gecalculeerde winkel prijs met dit bedrag tot 255 mark verhoogden. Hetzelfde deden zij en doen zij nog met alle andere producten,die in de vrije win kels worden verkocht. Het is een handelszaakje, dat hen, over hun gehele zone gerekend, millioenen opbrengt. Toch hebben zij zich nu onder de druk der groeiende on tevredenheid der bevolking en het snelle slinken der omzetten gedwongen gezien enigszins bak zeil te halen. Vergezeld van het gebruilcelijke propagandageschet- ter hebben zij de bevolking me degedeeld. dat de prijzen in de vrije winkels onmiddellijk met ongeveer 30 zullen worden verlaagd De bevolking in de Sov jet-zone heeft deze maatregel echter met een onverschillig schouderophalen beantwoord. Zij kan voor een eetservies evenmin 180 mark betalen als 255, terwijl de prijs van een kilo margarine ook nu nog een vol weekloon be draagt van een volwassen arbei der. Is het dan verwonderlijk, dat de 17 millioen Duitsers in de Sovjet-zone het laatste restje ge loof in het sprookje van het „pa radijs der arbeiders" reeds lang verloren hebben? Tegen het ontwerp belasting herziening 1949 hebben de Kamers de volgende bezwaren: a) princi pieel leidt het stelsel der wet tot belasting van schijnwinsten; b) het nuttig effect der herwaarde ring is onvoldoende; c) de multi- plicator is te laag; d) verrekening van verlies met de nieuwe onbe laste reserve is niet verdedigbaar; e) het ontwerp bevat geen bijzon dere tegemoetkoming voor de oor logsslachtoffers; f) de extra af schrijving van een derde van de kostprijs van nieuwe objecten dient nader te worden uitgewerkt; g) retrograde verliescompensatie voor een jaar verdient de voor keur boven uitbreiding van de bestaande verliescompensatie met een jaar; h) ten onrechte worden de naamloze vennootschappen in zake de uitdeling van de herleide overgangsreserve in een ongun stiger positie gebracht; i) boek winsten bij verkoop van bedrijfs middelen dienen in een vervan gingsreserve te kunnen worden opgenomen; j) de nieuwe rege ling, die bij vererving van be drijfsvermogen zal gelden, drukt zo zwaar, dat zij het voortbestaan van een onderneming in gevaar brengt. Ten aanzien van de wijziging van de ondernemingsbelasting constateren de Kamers, dat voor deze belasting geen redelijke rechtsgrond is aan te wijzen, zo dat zij het parlement verzoeken zich voor algehele afschaffing van deze belasting uit te spreken. De Kamers menen, dat de ven nootschappen in ieder geval in de gelegenheid moeten worden ge steld de primaire dividenden op haar preferente aandelen op ge lijke wijze als andere winstver- plichtingen uit te keren zonder beperking, en dat de dividend beperking alleen betrekking mag hebben op de uitdelingen op de gewone aandelen en op de super dividenden op preferente winst- delende aandelen. CREDIET VOOR WEST-BERLIJN? Dc Amerikaanse commandant van Berlijn, generaal Howley, be vestigde dat de militaire gouver neurs van Berlijn hebben voorge steld dat een lening aan het ge meentebestuur van West-Berlijn zal worden verstrekt, opdat hier mede een wederopleving van de economische situatie in dit ge deelte van de stad kan worden bereikt. Generaal Howley ver klaarde, dat de lening mede ten doel heeft de „koude vrede" te bewaren, nu de „koude oorlog" op succesvolle wijze is beëindigd. De Amerikaanse militaire be velhebber te Berlijn verklaarde verder nog: „De in het verleden met het communisme opgedane ondervinding heeft ons geleerd, dat ook in de toekomst met onver wachte ontwikkelingen te Berlijn rekening dient te worden gehou den". .rekening hield. D. A. F. ns n.l. thans Van Doorne's Aanhang-wa- genfabrick, maar ook Van Door ne's Autofabriek. Met de bouw van de automobiel, fabriek is men thans flruk. bezig, aan de grote verkeersweg Eindho ven-Geldrop, langs het Eindhoven- se kanaal, waar een terrein van 26 ha. is aangekocht en waar als eer ste van het gehele complex een fabriekshal verrijst met een opper vlakte van 8000 m2. 1 Januari 1950 hoopt men met de productie van 5- en 3-tons vracht wagens te beginnen. Men is echter de productie van deze vrachtwagens reeds begonnen in een nieuwe hal bij de oude fa briek, waar men dit jaar nog 500 vrachtwagens hoopt te bouwen, waarvan er reeds 300 verkocht zijn! Men rekent er op, in 1950 2Ó0O trucks te bouwen, een aantal, dat men geleidelijk hoopt op te voeren tot 4000 per jaar, waarvan er 1000 voor de export bestemd zijn. 500 werknemers zullen binnen enkele maanden in dienst worden geno men, zodat dan op DAF I en DAF II samen ruim 1000 mensen zullen werken. Men is niet tot licentiebouw over gegaan, omdat men dan naar de heer H van Doorne, een der direc teuren, op een persconferentie me dedeelde enerzijds vastzat aan de hoge licentiekosten, maar ander zijds vooral omdat by, licentiebouw de afzetmogelijkheden veel beperk, ter zijn. De productie zal in verschillen de étapDes opgebouwd worden. Verschillende onderdelen, zoals de motor, de assen en de ver snellingsbak. zullen voorlopig el ders worden aangekocht. doch men hoopt geleidelijk aan ook deze onderdelen zelf te gaan ver vaardigen. Na 5 jaar productie wil men trachten zover te zijn, dat de ge hele wagen in eigen fabrieken wordt gebouwd. Doch voor die tijd zal men reeds zijn overgegaan tot het fabriceren van 1-tons bestelwa gens (1000 per jaar) en personen auto's (5000 per jaar). De fabrica ge van personen-auto's verkeert momenteel echter nog in een voor bereidend stadium: men hoopt er ln 1952 mee te beginnen. Regeringssteun nodig. Zonder steun van de regering ls de uitbouw van een nationale in dustrie van een dergelijk formaat niet mogelijk en de directie hoont daarom, dat de regering m haar te sluiten handelsverdragen rekenin» houdt met dit nationale product. Te zijner tijd zal de DAF een beroep moeten doen or> de kapitaal markt door de uitgifte van aan delen. Men hoopt in 3 jaar te bereiken dat de gehele vrachtwagen, met uitzondering van de motor, m Eind hoven zal worden gebouwd, waar door het bedrag aan deviezen in deze brache, dat thans 50 pet. be draagt, zal teruggelopen zijn tot 10 pet. De vrachtwagen zal tijdelijk wor den uitgerust met een Hercules motor. NIEUWE GRONDWET HONGAARSE REPUBLIEK Hongarije wordt in de nieuwe grondwet, die door de minister raad is aangenomen en thans aan het parlement zal worden voorge legd, een „volksrepubliek" en „een staat van arbeiders en wer kende boeren" genoemd. De plaat selijke prefecten en gouverneurs Worden door gekozen raden ver vangen, kerk en staat streng ge scheiden. De grondwet garandeert „alle werkende mensen" de vol ledige burgerlijke vrijheden, zoals persoonlij ke onschendbaarhei i. postgeheim, eerbiediging van de woning, vrijheid van vergadering, spreken en pers, gewetens- en godsdienstvrijheid.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1949 | | pagina 5