Nieuuu
KVP-fractie stelt zich
achter de regering
Mgr. Béran protesteert tegen
zijn vrijheidsberoving
De vierde verjaardag
van de Republiek
Beroofd van alle rechten
zonder onderzoek of besluit
Duitsland onmiddellijk bij
de Europese Assemblee
r ROGGEVEEN
OOTIES
(DIPLOMA
IOUDEN
en inlichtingen
lelijks
genoegen hebben
U niet gebruikt
EDITIES VOOR ALKMAAR, HOORNt DEN HELDERSCHAGEN
Een vlammend protest
van Mgr. Béran
Donderdag 18 Augustus 1949 45e laargang No. 11643
*Het M. G.
schandaal
Een andere weg is er niet
aldus sprak prof. Romme
H.V.K. over verbod
rood-witte vlag
Een pleidooi van Churchill
Bidault blijft
gereserveerd
23 Augustus begin
der R.T.C.
Enthousiasme te Batavia
Engeland leeft boven
zijn stand
Republiek tegen
meer bevoegdheden
aan de Koningin
Een koningskwestie
en nog iets
LANDELIJKE
RIJVERENICING
ikwedstrijd te Hefloo
estuur van Streek Midden
delijke Rijvereniging heeft
om de tweede streekwed-
an dit jaar te houden in
Deze zal plaats vinden op
l 20 Augustus a.s. op het
van de Ijsbaan te Heiloo.
se wedstrijd zal door acht
ke Rijvereen. hier uit de
worden deelgenomen. Ge-
de morgenuren zullen er
iringen zijn van individu-
ers in de klassen N en B.
ïiddags zullen de viertallen
tallen tegen elkaar kampen
tevens de Burg. Huygens-
vorig jaar te Bergen be
ar gesteld, weer verreden
rden. Dan volgt de grote
met prijsuitreiking, waaraan
.m. 100 paarden en ruiters
den deelgenomen. Deze pa-
il door de burgemeeter en
aeentebestuur van Heiloo,
ie-vertegenwoordigers en
er der plaatselijke vereni-
orden afgenomen. Hierna
og een licht springnummer
programma. De toegang tot
rein is vrij, zodat vele paar-
ïebbers in de gelegenheid
rijn om deze dag bij te wo-
aardoor kan het doel der
lijvereniging, voor zover dit
het aankweken van liefde
a kennis van het paard bij
ttelandsjeugd in Nederland,
bevorderd.
[HORN, 16 Aug. 25.475 kg
elen: grove Schot 7.808.00,
'—9.20, Eigenh. 6.407.30;
rode kool 4.50. 10.650 kg
rond I 55.30. II 34; 5855
arken: grof 36.1038.20, bas-
—36, stek 11—16.60, bommen
55 kg slabonen I 4446, n
RMENHUIZEN, 17 Aug.
g aardappelen: Schotse mui-
9.60, grove 8.10—8.20, Bintjes
10, grove 8—8.10, bl. Eigenh.
witte Eigenh. 7.707,90;
blauwe 8.40, Neerlanders
00 kg slabonen 3843, 36.400
e kool 10.70—11.90.
1D-SCHARWOUDE, 17 Aug.
10 kg aardappelen: Eerstelin-
18.60, Eigenh. 7.40—7.50, bl.
7,10—^7,50, Bevelanders 6,50-
njes 6.507.60 IJsselster 7,50-
oopm bl. 7,10—7:40, 8000 kg
001 5.50—6.70, 11.000 kg gele
10, 31.000 kg witte kool 10.50-
00 kg kroten I 5.10, 400 kg
iep 31—35, 32.000 kg slabonen
700 st. bloemkool 2948.
ALKMAAR TEL. 2881
en 1 SEPTEMBER be-
voor:
;clubs voor afgewezenen
lledig bevoegde docenten!
iTERENIGINQ, heeft verschil,
ie zeer gediend zijn met: ge-
ies, tafels, stoelen, kleding,
aalt gaarne af hetgeen U be-
rbaat dank
IPS - Dijk C 16 ALKMAAR
1IF
teus veranderd hadderi
'<.ans om van zijn dolk
c niet, want het hoertje
roer te voorschijn ge-
hurk gericht hield. „As
r oe mes, dan jaag ik oe
tei het boertje. Zo kon-
afmaken en het eind
met forse hand van het
in een uurtje later het-
n een herhaling van dat
geloof dat maar. Twee
kooplui ontmoetten el-
ts„Het is mis, zwarte",
•tastende. „Ja", bromde
unde alsof er met een
is helemaal mis".
Abonnementsprijs f 4.25 per kwartaal, t 1.43
per mnd., inclusief incasso. Advertentie-tarief
per editie 16 et. per m.m., minimum f 2.50;
in alle edities 26 ct. per m.m., minimum f 4
familieberichten 20 ct., resp. 30 ct. per m.m.
Bij contract belangrijke korting. Directeur;
E, J. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits.
Bankrelaties: Noorderbank: Nederl. Credietbank
HET FEIT
Buiten God is 't nergens
veilig. (Vonde)
A
S
H
VAN HEDEN
Pagina 1
Kantoren: HOORN, Draafeingel 59, tel 4243, Grote Noord 77, teL 4362 K 2290; ALKMAAR, Laat 221. teL 2046 (2 lijnen), K 2200; DEN HELDER, Keizerstraat 89, teL 2800 K 2230; SCHAGEN, Molenstraat 52, teL 459 K2240
Wij dachten dat we er nu genoeg
van wisten: er was al eens een boek
je opengedaan over de wangedra
gingen van het M.G. en nu pas
heeft de regering voorgesteld, de
niet ten laste van de begroting ge
brachte uitgaven en ontvangsten
van bet Militair Gezag in een af
zonderlijk wetsontwerp vast te stel
len, waarmee deze millioenenzaak
dan na parlementaire behandeling,
in de doofpot gaat.
Maar er is ook nog een verslag
van de algemene rekenkamer en
dat haalt oude wonden weer open.
Dat er met geld gesmeten is, wis
ten we al uit de woorden van de
eerste, min of meer normale, minis
ter-president na de bevrijding, maar
dat het zo erg is, als nadien en ook
nu weer uit officiële stukken staat
te lezen, is ten slotte een gruwelijke
openbaring.
Het Rekenkamer-verslag stelt na
tuurlijk terecht in zijn voorbeschou
wing in het licht, dat het M.G. zijn
functie moest uitoefenen in een der
meest-bewogen tijdvakken van ons
volksbestaan, waarvan opbouw en
werkwijze noodzakelijk de sporen
moesten dragen, maar dat is nog
geen reden voor het beoefenen van
een soort Stavisky-praktijken, gelijk
her en der moesten worden gesig
naleerd. Moeilijkheden waren er na
tuurlijk, men moest niet weinig
in een Londense sfeer, roeien met
de riemen die men had en „bunde
len wat er was, zonder veel aan
dacht te wijden aan de kwaliteit.
Intussen was ons land aan de leiding
van dergelijke figuren overgeleverd,
en de gevolgen waren er dan ook
naar.
Blijkens het verslag van de Re
kenkamer hebben de weinig stabie
le verhoudingen op het M.G. haar
stempel gezet en met name voor de
financiële administratie heeft dat
kwade gevolgen gehad.
De totale kosten van het M.G. ge
durende de gehele periode van zijn
bestaan van 11 September 1944 af,
met inbegrip van alle afwikkelings-
kosten bedroegen rond f 150.000.000,
waarbij dan inbegrepen het bedrag
voor de salarissen van de militaire
leden van het M.G., die op
f 39.000.000 zijn te schatten. Overi
gens bedroeg het totaal der uitga
ven f 123.881.607.29, waartegenover
aan ontvangsten stond f 27.089.047.72.
Bij de uitgaven valt nog te rekenen
op rond f 15.000.000 voor vordering
van gebouwen, inventarissen en mo
torvoertuigen, welke reeds in de be
groting van financiën verantwoord
zijn.
Het verslag is overigens één
klaaglied over het beheer, dat over
de gehele lijn gebrekkig is geweest.
Er kwamen fraudes voor, en er wor
den tal van onnutte en ongeoor
loofde uitgaven gesignaleerd, die
vooral in de huidige tijdsomstan
digheden de haren soms te berge
doen rijzen. Verschillende gegevens
over vermoedelijke fraude zijn door
gegeven aan de autoriteiten van
politie en justitie in enkele geval
len zijn veroordelingen gevolgd.
Maar niet alle wanbeheer kon wor
den achterhaald. Wij lezen bijv. De
berechte gevallen betroffen fraudes
van enige duizenden guldens, maar
wat zal er terecht komen van de
bevrijdingscollaborateurs, die in te
leveren briefjes van f 100 bij kassen
van het M.G. omwisselden tot klei
nere coupures? Wie straft de schul
digen van het wanbeheer, dat uit de
royale beurs van het platgebrande
en leeggeroofde Nederland op enor
me schaal hotelruimten huurde,
waarvan de helft ongebruikt bleef,
terwijl de kosten, die in de duizen
den liepen, natuurlijk moesten
worden voldaan?
Het Commissariaat noodvoorzie
ning gaf 25.000 gulden uit voor cho
colade en rookgerei, „om de mede
werking van onbetaalde hulp
krachten te verkrijgen." Tot een
excessief geval rekent de Reken
kamer ook een uitgaaf van f 25.800
voor het gratis verspreiden in de
noordelijke gebieden van Nederland
van 500.000 sigaartjes! Voor het ves
tigen van de goede naam van het
M.G. was dit daar blijkbaar niet vol
doende, want men gaf aan het Pro
vinciaal Militair Commissariaat
Groningen nog maar eventjes f 23.000
uit voor een speciale campagne met
dit doel!
En wat te denken van het feit dat
ruim f 154.000 moest worden betaald
voor een scheepslading benzine, olie
en smeervetten, terwijl „geen zeker
heid viel te krijgen omtrent de be
stemming, welke aan de lading is
gegeven".... Nog eens moest bijna
f 15.000 worden uitgegeven, voor een
hoeveelheid olie, „zonder dat is ko
men vast te staan, bij welk onder
deel van het M.G. deze olie was af
geleverd".Van de vele buiten
sporige gevallen verijlden wij nog,
dat o.a. ruim 28 mi,ie in rekening
is gebracht voor levensmiddelen,
„terwijl niet is komen vast te staan,
aan wie deze goederen ten nutte zijn
gekomen". Verschillende contracten
zijn aangegaan met aannemers voor
de bouw van kampementen, tonnen
zijn daarvoor uitgegeven, zonder dat
het Rijk er iets mee verwierf. Wij
zwijgen dan maar over de Franse
cognac, waaraan 15.000 gulden voor
francs ten koste werd gelegd, ter
wijl de uitgave nutteloos was, ómdat
de Franse douane de cognac in be
slag nam, wegens overtreding van
de deviezenvoorschriften! Of een
campagne voor het vestigen van de
goede naam ook nodig was
Wij laten het daar maar bij. Het
verslag van de Rekenkamer behoort
bijna gerangschikt te worden onder
de prikkellectuur. In elk geval prik
kelt bijna elke zinssnede tot verzet
en critiek. Wij zijn benieuwd hoe
de volksvertegenwoordiging straks
op al dit schoons zal reageren!
BELCISCHE KAMER
GEEFT VERTROUWEN
De Belgische Kamer heeft
Woensdagmiddag met 125 tegen
64 stemmen en een onthouding (de
liberaal Le Clercq) haar vertrou
wen in de nieuwe regering uitge
sproken.
De beroemde filmchimpansee Marquis" van circus Mikkenie
maakte op zijn motor een tochtje door Amsterdam, dat bij het
toegestroomde publiek grote sensatie verwekte. Marquis" op
de speciaal voor hem geconstrueerde motor.
(Van onze parlementaire redacteur)
De rede van de katholieke fractieleider, prof. Romme, was dé
verrassing van dit laatste Indonesië-debat vóór de Ronde Tafel
conferentie. Sinds het aftreden van minister Sassen boterde het
niet meer tussen regering en K.V.P.-fractie. De verwijdering
werd al groter en groter en het is nog niet lang geleden, dat de
vrees ging overheersen, dat het zelfs tot een openlijke botsing
zou komen. In hoeverre daarvoor ook in feite aanleiding was?
Romme verklaarde gistermiddag van zijn kant, dat er rond zijn
persoon verhalen waren gesponnen, waar ook hij zelf geen raad
mee wist.
Wel voelde hij behoefte om wat
het verleden betreft nog vast te leg
gen, dat zijn fractie geen verant
woordelijkheid droeg voor het in
slaan van de nieuwe weg, een weg,
die het de regering misschien niet
gemakkelijker zou maken om haar
doel te bereiken, al voegde hij hier
direct aan toe, dat ook aan een an
dere politiek risico's verbonden zou
den zijn geweest. Met name was de
Kamer niet gekend in de uitwerking
van bepaalde delen van het accoord.
Welke redenen hiervoor ook hadden
gepleit, het feit lag er. Zo het ver
leden afgedaan hebbende, ging prof.
Romme zich echter vervolgens ge
heel instellen op de toekomst. Een
andere weg was er niet meer. Tot
hen, die deze alsnog zouden willen
zoeken, zeide prof. Romme dat één
nadeel, een mogelijk verminderd
vertrouwen van de Indonesische be
volking, meer dan genoeg was. On
derlinge onenigheid op dit uur zou
een tweede nadeel kunnen oproe
pen: Verlies van internationaal ver
trouwen.
En toen kwam het grote woord:
Kon zijn fractie zoals gezegd geen
verantwoordelijkheid dragen voor
het inslaan van de weg, wel wilde
zij nu de volle verantwoordelijkheid
meedragen voor het verder afwan
delen van die weg. Bjj dit woord
trok de barst in het vertrouwen, die
de laatste tijd steeds duidelijker
was geworden, als het ware zicht
baar dicht
De K.V.P.-fractie ging van nu af
aan weer zonder reserve haar
schouders onder het regeringsbeleid
zetten.
Het tweede deel van de rede van
prof. Romme was geheel voor Indo
nesië bestemd. Met warmte en over
tuiging schilderde hij het belang
van een blijvende samenwerking
tussen Nederland en Indonesië. De
ze samenwerking zou de brug moe
ten zijn tussen Oost en West. Hier
verstrengelden zich drieerlei belan
gen. Het belang van de wereld, van
Nederland en Indonesië. Teneinde
te voorkomen, dat in Indonesië aan
deze visie een verkeerde uitleg zou
worden gegeven stelde hij het uit
drukkelijk zo, dat deze samenwer
king alleen bij een perfecte gelijk
heid mogelijk zou zijn. Wij begrij
pen ten volle dat Indonesië zijn
vrijheid lief heeft, evenals die ook
ons door en door lief is.
Eerder had prof. Romme al ge
zegd, dat hij het niet wenselijk vond
om in dit debat op onderdelen in te
gaan. Had de heer Oud (VVD) de
dag tevoren geprobeerd om de rege
ring als het ware een mandaat mee
te geven, de katholieke fractielei
der volgde hem hierin niet.
De snelheidsrecordpoging
van majoor Flinterman
Zoals bekend werd als aanvan
kelijke datum voor de poging van
majoor-vlieger Flinterman om een
Nederlands snelheidsrecord te ves
tigen, de datum 24 Augustus ge
noemd. Waarschijnlijk zal het
echter iets later worden. Wel ligt
het in de bedoeling, dat majoor
Flinterman op genoemde datum
een proefvlucht zal maken. De
kans is groot, dat de recordpoging
zal geschieden op het strand bij
Noord wijkerhout.
Over de constructie van de Unie
e.d. repte hij met geen woord.
Ook hieruit bleek, dat de heer
Romme zich weer deel van het re
geringsschip voelde en het beter
achtte straks tijdens het laatste deel
van de vaart van zijn Inzichten blijk
te geven. Aan de Ronde Tafelconfe
rentie, die hij en de zijnen zich al
tijd gewenst hadden, wenste hij
geen enkele belemmering in de weg
te leggen.
Na de rede van prof. Romme was
het hoogste en belangrijkste woord
in dit debat gesproken. De rede van
prof. Schermerhorn (PvdA.) poogde
de zaken politiek nog even scherp
te stellen. Voor zijn gevoel was het
zo, dat de regering geen nieuwe weg
was ingeslagen, maar alleen de con
sequenties had getrokken uit een
bestaande toestand. Wie deze over
tuiging nader wil uitwerken plukt
èèn draadje los uit de verwarde
kluwen, die Indonesisch probleem
heet. Het nieuwe was alleen, dat de
interimperiode was overgeslagen,
maar deze gedachte was niet van
hem en zijn politieke vrienden uit
gegaan. Vooral bedoeld voor de heer
Oud was zijn waarschuwing, dat
men niet meer naar schijnsuccessen
moest streven, dat gaf later alle
maal maar destemeer teleurstelling.
PRAAG (Reuter). Kerkelijke kringen te Praag hebben giste
ren een brief bekend gemaakt, die Mgr. Béran, de Aartsbisschop
van Praag, heeft geschreven aan de staats-openbare aanklager.
In deze brief protesteert Mgr. Béran tegen zijn „huisarrest" in
zijn paleis door de Tsjechische regering opgelegd. Verder protes
teert de aartsbisschop tegen de aanwezigheid van de regerings
agent, Dr. Houska, in zijn paleis en tegen de inbeslagneming
van de fondsen en landgoederen van het Aartsbisdom, zonder
dat hij hiervan zelfs is verwittigd.
Met dit protest heeft Mgr. Béran
na twee maanden zijn stilzwijgen
verbroken. Zoals bekend mag
Mgr. Béran zonder toestemming
van de regering geen verklarin
gen doen publiceren of in contact
treden met zijn geestelijkheid, zo
dat Mgr. Béran deze manier
het schrijven van een brief aan de
staatsopénbare aanklager heeft
aangegrepen als de enige waarop
hij zijn protest kan uiten.
Mgr. Béran verklaart in zijn
brief aan de staats-openbare aan
klager, dat zijn eerder gezonden
protestbrieven aan het departe
ment van Opvoeding onbeant
woord zijn gebleven en over het
feit, dat geen bezoekers tot hem
worden toegelaten.
„Alle persoonlijke en officiële
correspondentie voor de aartsbis
schop en zijn paleispersoneel
wordt achtergehouden", zo schrijft
dr. Béran.
„Ik ben beroofd van alle per
soonlijke vrijheid en alle rechten,
die ik als aartsbisschop heb, en
dit zonder enige vorm van poli
tioneel onderzoek en zonder enig
besluit van een gerechtshof of
andere officiële instantie".
De bisschop noemt met name
verschillende landgoederen, die
door de staat zijn genationaliseerd.
De regeringsagent in het aarts
bisschoppelijk paleis heeft de
BATAVIA, 17 Aug. (AFP) De
H.V K„ de heer Lovink, heeft voor
de leden van de voorlopige federa
le regering een uiteenzetting gege
ven van de maatregelen tot het
verbod van openbare manifestaties
bij gelegenheid van de viering van
de verjaardag der republiek. Hij
verklaarde, dat de regering „gaar
ne zou hebben bijgedragen tot de
viering van deze dag door het toe
staan van het hysen der roodwitte
vlag. Zekere gebeurtenissen in
Midden- en Oost-Java hebben ech
ter opheffing van dit verbod on
mogelijk gemaakt. Men vreesde dat
onverantwoordelijke elementen
daarvan gebruik zouden maken om
ongeregeldheden te veroorzaken".
De H.V.K. gaf tenslotte uitdruk
king aan de hoop, dat de Indonesi
sche nationale feestdag volgend
jaar „met enthousiasme in een vrij
en onafhankelijk Indonesië" gevierd
kan worden.
STRAATSBURG. 17 Aug. De
Britse conservatieven met Chnrchill
aan het hoofd hebben Woensdag de
onmiddellijke toelating van Duits
land tot de Assemblee bepleit en
voorstellen ter tafel gebracht voor
drastische versterking van de rol
van de Assemblee in de Raad van
Europa. Zij wensen een speciale
zitting van de Assemblee in Janua
ri, waarbjj deze zelfs over de agen
da zou kunnen beslissen. Churchill
vroeg van het comité der ministers
voordien over Duitslands toelating
te beslissen opdat de Duitse delega
tie reeds in deze speciale zitting
aanwezig zou kunnen zijn.
Deze voorstellen werden gedaan,
nadat Morrison de Europa-politiek
van de Britse labourpartij ont
vouwd had en nogmaals de weg
van voorzichtige groei van de inter
nationale functies, gebaseerd op
volledig vrije deelneming van de
naties, had uitgestippeld.
Zowel Churchill als Morrison
vonden het voortijdig in dit sta
dium van groei der Europese Unie
reeds de nationale souvereiniteit
aan te tasten, een denkbeeld dat
ook in een overvloed van redevoe
ringen Woensdag herhaaldelijk als
sleutel tot de oplossing van de
Europese problemen werd aange
diend. Volgens de Franse socialist
Le Bail moest in deze durf boven
voorzichtigheid prevaleren. De
beide Britse tegenstanders bepleit-
banktegoeden van het aartsbis
dom geblokkeerd, aldus mgr. Bé
ran, die hieraan toevoegt, dat dr
Houska als regeringsagent in zijn
consistorium is benoemd krach
tens artikel 60 van de Habsburgse
wet no. 50, die dateert van 1874.
Deze wet machtigt de regering
om inspectie of toezicht uit te
oefenen op het werk van het con
sistorium, doch de aartsbisschop
ontkent, dat de regering er door
gemachtigd wordt om gebruik te
maken van het officiële zegel en
postpapier van de aartsbisschop,
om zonder machtiging hiertoe van
de aartsbisschop het werk van het
consistorium over te nemen, om
fondsen te blokkeren, betalingen
aan personeel stop te zetten of het
werk van het bureau te belemme
ren door de correspondentie ach
ter te houden. Mgr. Béran vraagt
de mening van de staats-openbare
aanklager hierover.
Ten slotte beschuldigt mgr. Bé
ran de communisten ervan, dat zij
de tegen hem gerichte demonstra
ties in de St. Vituskathedraal op
19 Juni georganiseerd hebben. Hij
verklaart op 18 Juni te hebben
vernomen, dat de communistische
arbeiders opdracht hadden ge
kregen om zich van hun fabrie
ken naar de kathedraal te bege
ven. Mgr. Béran beklaagt zich er
over, dat geen der demonstranten
gearresteerd of in staat van be
schuldiging gesteld was en vraagt
of de wet, waarbij verstoring van
kerkdiensten verboden is. nog
geldt
Van regeringszijde weigerde
men bekend te maken, wie de
post van staats-openbare aankla
ger bekleedt.
In de aanhef van zijn brief zegt
mgr. Béran te vrezen, dat de vorm
ervan niet 'legaal is. Als veront
schuldiging voerde hij hiervoor
aan, dat hij niet in staat is zijn
advocaat te raadplegen.
„Niemand wordt tot mij toe
gelaten en verder is iedereen
bang, dat hem het recht zal wor
den ontnomen om zijn beroep als
advocaat uit te oefenen, als hij
mijn verdediging op zich zou ne
men".
DEN HAAG (A.N.P. Vandaag,
Donderdag zal de formele beslissing
vallen over de aanvangsdatum van
de Ronde Tafelconferentie. De voor
zitters van de drie delegaties zijn
het er over eens om d„ R.T.C. te
openen op 23 Augustus.
Voorts kan verwacht worden, dat
de Centrale Commissie in oprich
ting". heden ook definitieve beslui
ten zal nemen over de samenstelling
van de centrale commissie en het
reglement van orde. Het is op het
ogenblik zeer waarschijnlijk dat de
centrale commissie zal bestaan uit
negen leden, n.l. d„ drie voorzittrs
en de drie vice-voorzitters van de
delegaties alsmede de drie leden
van de UNCI.
Gisterenmiddag arriveerden weer
gedelegeerden uit Indonesië voor
de R.T.C. Onder hen bevonden zich
prof. dr. P. A. Hussein Djajadinin-
grad, secretaris van Staat van het
Dep. van O. K. en W. te Batavia en
de Wali Negara Van Zuid-Sumatra
Abdul Malik.
ten eerst een grondige en zeker niet
overhaaste studie van de gevolgen,
en waren het eens in de uitspraak
van de grote Britse oorlogsleider:
„Het is beter eerst te zien hoe het
meisje er uit ziet dan er meteen
mee te trouwen".
Wat Churchills voorstel inzake
Duitsland betreft: reserves ten aan
zien van een snelle gang van zaken
op dit punt werden uitgesproken
door Bidault. Hij putte de stof voor
die reserves zowel uit de historie
als uit de Duitse verkiezingsspea-
ches. De Fransman gaf te kennen,
dat vooraleer Duitsland kon wor
den toegelaten, de „complicaties
met het Saargebied" dienden te
worden opgelost.
De federatie van Britse industrie-
en (een vereniging van werkgevers)
heeft Woensdag verklaard, dat Es-
geland „boven zijn stand leeft". In
een verklaring over de economische
crisis zegt de federatie, dat men
niet kan ontsnappen aan de harde
logica, dat de levensstandaard, met
inbegrip van de sociale diensten,
in overeenstemming moet worden
gebracht met de huidige toestand.
Engeland verkeert thans in het
ernstige gevaar zich spoedig ge
plaatst te zien tegenover grote so
berheid en werkloosheid, tenzij er
een oplossing voor zijn moeilijkhe
den wordt gevonden.
De vierde verjaardag van de Re
publiek is gisteren in verschillende
steden van de Archipel feestelijk
gevierd. In Batavia vielen vele
vrouwen en kinderen flauw toen
50000 juichende Indonesiërs zich
buiten het Republikeinse hoofd
kwartier aldaar verzamelden. Het
was, volgens Republikeinse waar
nemers, de grootste demonstratie
in Batavia sedert de vorming van
de Republiek Indonesia.
De ministers en de vertegen
woordigers van de Unci, die aan de
plechtigheden zouden deelnemen,
waren niet in staat het hoofdkwar
tier te bereiken wegens de menigte.
Daardoor moest van het vastge
stelde programma worden afgezien.
Incidenten werden niet gemeld.
Overal zag men rood-witte kle
ding, cocardes, bloemen en vlagge
tjes. Over het algemeen werd de
hand gehouden aan de verbodsbe
palingen inzake het openbaar vlag
vertoon. In het gebouw van de re
publikeinse delegatie hield de voor
zitter van het feestcomité, Jusuf
Jamin, een openingsrede, waarna
mr. Susanto Tirtopridjo in zijn
functie van voorzitter van de repu
blikeinse delegatie in Indonesië het
woord voerde. Daarna werd ge
luisterd naar de radiorede van Su
karno, die de Almachtige dank
bracht voor de volharding van het
Indonesische volk, waardoor het in
staat is gebleken alle moeilijkheden
gedurende de vier jaar na de pro
clamatie te weerstaan.
De republikeinse president be
sloot zijn rede met een oproep tot
de Indonesische bevolking in en
buiten de republiek om de strijd
voor hun onafhankelijkheid voort te
zetten.
De Republikeinse vertegenwoor
diger in Australië heeft gisteren te
Canberra een grote receptie gehou
den. Onder de leden van het Corps
Diplomatique werd o.a. opgemerkt
de Nederlandse ambassadeur te
Canberra. De minister van buiten
landse zaken van Australië zeide op
deze receptie, dat de Australiërs
vrienden willen zijn zowel met de
Indonesiërs als met de Nederlan
ders. Ook te Londen werd een re
ceptie gegeven n.l. door de heer
Soebrandio, vertegenwoordiger van
de Republiek. Deze receptie werd
ook bijgewoond door Baron A. W.
C. Bentirick namens de Nederlandse
legatie. -
KINDERVERLAMMING
IN OOST-VLAANDEREN
BRUSSEL, 17 Aug. (A.N.P.).
Te Beernem (Oost-Vlaanderen)
zijn verscheidene gevallen van
kinderverlamming vastgesteld. De
autoriteiten hebben het baden in
vijvers en kanalen verboden. De
bevolking heeft de raad ontvan
gen het water te koken. Alle bij
eenkomsten van kinderen bene
den de tien jaar zijn verboden.
In de streken, waar de kinder
verlamming is geconstateerd, zijn
de oproepingen voor koepokinen
ting stopgezet om besmetting door
onnodig contact tussen kinderen te
voorkomen.
BATAVIA, 17 Aug. (Aneta)
Het hoofd van de Republikeinse
delegatie Susanto Tirtopridjo, heeft
aan de „Keng Po" medegedeeld, dat
de Republiek niet zal kunnen toe
stemmen grote machtsbevoegdhe
den aan de Koningin te geven. Hij
meende, dat het beter ware, indien
er geen Kroon was, doch als het
niet anders kon, was de Republiek
bereid de Kroon als symbool te be
schouwen.
Hij meende dat de R.T.C. een
succes zal worden. Ten aanzien van
het staken van het vuren zeide Su
santo, dat de naleving van de order
reden tot ontevredenheid geeft. Hij
wees er op, dat men de datum van
de inwerkingtreding van het Cease
Fire niet over het hoofd mocht zien.
vandaar dat de recente incidenten
te Surabaja en Solo niet als over
treding konden gelden. Over de po
litieke gevangenen zeide hij, dat de
republikeinse delegatie van mening
is, dat allen, die in het belang der
Republiek en niet voor zich zelf
strijden en daarbij overgingen tot
moord en roof, als politieke gevan
genen dienen te worden beschouwd
(Van onze bijzondere medewerker)
Over de nieuwe Belgische rege
ring schijnt men daar te lande niet
uitbundig verheugd te zijn. Zo op
het eerste gezicht is zij een groot
succes voor de liberalen ten koste
van de katholieke staatslieden. Met
op één zetel na de meerderheid in
de Kamer en met de volstrekte
meerderheid in de Senaat hadden
de katholieken zich een andere sa
menstelling kunnen bedingen dan
9 katholieke en 8 liberale ministers.
De koningskwestie blijft weer rus
ten tot het najaar, terwijl juist de
katholieken haar spoedige oplos
sing vurig begeren. "Toch kan men
wel begrijpen, dat men deze terug
keer van koning Leopold 131 niet
wilde forceren als het resultaat van
de wil van één partij. Tonen deze
ogenschijnlijk grote katholieke of
fers aan, dat zij het voor de ko
ning over hebben gehad, om een
werkelijk nationale oplossing van
de koningskwestie te bevorderen?
Daarbij rekenen zij er waarschijn
lijk op, dat de sympathie voor Leo
pold onder een deel der liberalen
stijgende is. Die uit Vlaanderen wa
ren hem al in belangrijke mate
toegedaan, doch ook onder de
Waalse liberalen wint de gedachte
veld, dat zijn terugkeer gewenst is.
Hoewel gevoelens van anti- of
sympathie bij zulke zaken helaas
onvermijdelijk een rol spelen, mag
dit toch niet uitsluitend een ge
voelskwestie zijn. 's Konings gedra
gingen in 1940 zijn lang en in bre
de kringen misverstaan. Als gevolg
daarvan zijn over hem bittere
woorden en zelfs aantijgingen ge
sproken op een moment van grote
spanning, toen maar weinigen de
kunst machtig bleken, om het
hoofd koel te houden en hun tong
te beheersen. In de allerlaatste tijd
zijn er evenwel een aantal geschrif
ten verschenen, waardoor wel af
doende is komen vast te staan, dat
de houding van de koning in 1940 is
ingegeven door hoog plichtsbesef en
van doorzicht getuigde. Door die
publicaties is n.l. buiten en boven
elke twijfel gesteld, dat het niet
waar is, dat de Britten uit Duin
kerken moesten terugtrekken om
dat en nadat de Belgen zich hadden
overgegeven. Precies het omge
keerde is waar. Juist omdat en na
dat de Britten zich terugtrokken,
was de positie van het Belgische
leger onhoudbaar geworden en
bleef hun niets anders over dan ca
pituleren. Men heeft de koning ver
weten, dat hij zijn bondgenoten on
voldoende zou hebben gewaar
schuwd, toen de Belgen zich gingen
overgeven. Uit thans bekend ge
worden documenten blijkt, dat de
Britten hun eerder terugtrek
ken voor de Belgen geheim hebben
gehouden. In dit licht bezien ver
liest de beschuldiging, dat de ko
ning verraad zou hebben gepleegd,
niet alleen elke grondslag zij
wordt een aantijging, waarvan in
gewijden destijds reeds0 de onwaar
heid volkomen zeker kenden. Toch
heeft men niet geschroomd haar de
koning in het gelaat te slingeren,
om te pogen het toen al diep inge
zakte moreel der Franse bevolking
nog wat op te zwepen. Verheffend
is dat alles niet en het stilzwijgen
van Leopold daartegenover getuigt
van meer karaktergrootheid dan
vele van zijn belagers aan de dag
hebben gelegd.
Voor niet weinigen was het tot
voor kort een raadsel, waarom de
koning niet ook naar Engeland was
overgestoken, toen de gewapende
tegenstand van het Belgische leger
verder nutteloos was gebleken.
Ook op die vraag echter geven deze
documenten een antwoord. De
stukken, waarom het hier gaat,
zijn geheime Duitse staatsstukken,
die de Russen in Berlijn vonden en
na de oorlog wereldkundig hebben
gemaakt, zeker niet ten pleziere
van de Britten. Voor wie zou menen
dat er aan publicaties uit die bron
misschien toch wel een luchtje zou
zitten, zij verder opgemerkt, dat zij
bevestigd worden door de onlangs
openbaar gemaakte inhoud van ge
schriften van de Franse generaal'
Gamelin en Weygand en de over! r
den Britse generaal Lord Keyes.
Tijdens een zitting in het Raadhuis te Berlijn koos de Berlijnse
gemeenteraad een achttal vertegenwoordigers, die in adviserende
hoedanigheid zitting zullen hebben bij de wetgevende macht
van de nieuwe regering in Bonn. Tijdens de verkiezing bij
handopsteking.
j~ cc~py -right RVRN