Amerikaanse pers stelt veel
belang in de R.T.C.
Kinderverlamming - epidemie in
New-York neemt nog toe
De schat van Matabonga
Zuivelwerk is geen onderdeel
van industrie of handel"
Vrijdag 26 Augustus 1949
PAG. 3
Wervershoof
Anna-Paulowna
J
guerilla in
uid-Borneo
Rede van
Mr. Linthorst Homan
RADIO
Feestvoorstel I i ngen
van „Faust"
Souvereiniteitsoverdracht niet mogelijk
vóór 1 Januari?
Nederl. sprinters
De revanche der
wereldkampioen
schappen
Ziekte waarvan noch oorzaak
noch geneesmiddel bekend is
SVERWACHTING
leeld door het K.N.M.I.
Geldig van Vrijdag-
Zaterdagavond.
IG VERANDERING
id en vannacht: veran-
iwolking met plaatselijk
iveersbulen en hier en
Weinig wind. Morgen-
anvankelijk vrij zonnig,
r weer toenemende be
let plaatselijk enkele on-
n. Weinig wind. Onge-
lfde temperatuur als
kort komt vacant het
TSCHAP VAN HET
NOORDHOLLANDS
DAGBLAD
n, die in aanmerking
te komen voor een
bijverdienste, gelieven
ig te schhrijven onder
v, woonplaats, werk.
gezinssterkte enz. aan
reau
FSINGEL 59, HOORN
GENERAAL STELT
BEZOEK UIT
26 Aug. (Aneta) Hoe-
ederlandse zijde aan het
generaal-majoor Suhard-
T.N.I. naar Zuid-Borneo,
atste dagen een opleving
erillastrijd wordt gemeld,
palen uit de weg zijn ge-
de resident ervan op de
esteld, dat Suhardjo he-
ee staf-officieren zou aan-
igerde Suhardjo heden-
ar Borneo te vertrekken,
irde tegenover Aneta, dat
rtrek om militair-techni-
en had uitgesteld en dat
wenste te vertrekken in
van militaire waarnemers
.C.I.. Van Republikeinse
melijk voor Zuid-Borneo
nde plaatselijke gemeng
de geprojecteerd,
rlandse zijde toonde men
morgen zeer teleurgesteld
iit, dat Suhardjo niet ver
is.
en van de Republikeinse
Bandjermasin een plaat-
ïengde commissie in te
is men er van de zijde van
ndse vertegenwoordiging
ale gemengde commissie
momenteel zeker niet ge-
ok gebieden buiten Java
in de werkzaamheden
•ale gemengde commissie
Reeds thans is geble-
samenwerking in de ver-
plaatselijke gemengde
zeer stroef is. In vele ge-
de Republikeinse verte
ers in deze commissies
epublikeinse regering in
niet op de hoogte ge-
bben zij nog geen instruc-
gen.
AUER OVER HET
WE DUITSLAND
25 Aug. (Reuter).
Adenauer, leider der
mocratische partij en
waarschijnlijkheid de
clier van een te vormen
regering, verklaarde he-
rer Reuter dat zijn Dins-
een persconferentie afge-
laring, waarin hij zeide
gevoelen, indien Duits-
opgenomen in het Atlan-
verkeerd was uitgelegd,
tse regering", aldus dr.
zou geen grotere fout
ten dan erop aan te drin-
tsland spoedig als mede-
nde mogendheid van het
ntisch verdrag wordt
Ook moet niet worden
ik heb bedoeld aan te
de wederinstelling van
leger. Mijn gedachten
die richting. Duitsland
eerste plaats zien te be-
het wordt opgenomen in
e organisatie en in de
Europa. Al het andere
van daaruit ontwikkelen,
se regering moet „niet
nemen om de toela-
Duitsland tot het Atlan-
verkrijgen."
VOOROORLOCSE
BOUWPEIL BEREIKT
ezigheid van de direc-
aal van de wederop-
volkshuisvesting, dr. ir.
der Meer, mr. Leer
our officer van de ECA
jke autoriteiten is te
door de directie van
Bouwbedrijf N.V. de
montagewoning van
opgeleverd. De wo-
deel uit van een com-
14 woningen van dit
n Apeldoorn-Zuid in
ezigheid van mr. Smith
Aid met het feit, dat de
waarmede de betonnen
deze bouw worden
in het kader van de
p aan ons land zijn
der Meer hield een
Draak, waarin hij met
wees op de mede
montagebouw steeds
le woningproductie,
lit jaar een nieuwbouw
woningen mag worden
hetgeen betekent, dat
vooroorlogse peil weer
reikt
HARKT ALKMAAR
Aanvoer 35.000 kg.
briekskaas f 81,50. 7 sta-
kaas f 82,50 per 50 kg.
HARWOUDE, 26 Aug.
aardapelen: eerstelin-
10: eigenheimers 6.90
igenheimers 5.306.90;
5.906.20; beentjes
>5000 kg rode kool
3000 kg gele kool 5.80
900 kg witte kool 10
kg slabonen 2945;
slabonen 2334; 500
VERGADERING F.N.Z.
Op de algemene vergadering van
de Algemene Nederlandse Zuivel-
bond (F.N.Z.) heeft de voorzitter,
Mr. J. Linthorst Homan een rede
gehouden.
den bewoordingen over de vrucht-
De voorzitter uitte zich in tevre-
bare uitwisseling van gedachten
tussen de zuivelorganisaties hier te
lande en in het buitenland. Hij be
treurde het, dat Rusland zich van
het verstrekken van gegevens blijft
onthouden. Voorts prees mr Lint
horst Homan de goede samenwer
king in de Stichting voor de Land
bouw.
De internationale taakverdeling
behandelend, was spr. van oordeel
dat men nog niet de weg naar
Europese organisatie op dit terrein
heeft gevonden, al is hierover op
het zuivelcongres te Stockholm
wel een eerste voorzichtige stap
gezet. Goede persoonlijke en offi
ciële verhoudingen in Nederland
maken een onderling-tegenstrijdig
optreden in Benelux-verband zeer
onwaarschijnlijk.
Een der stellingen, welke spr.,
zoals hij zeide, in Stockholm meen
de te moeten verdedigen, is dat in
het principiële zijn alle zuivclwerk
berust op de werkzaamheden op
de boerderij, en dat dus per saldo
alle zuivclwerk agrarisch is en be
hoort onder de ministeries van
landbouw en voedselvoorziening en
niet onder die van industrie of
handel, hoe groot en waarlijk on
misbaar dan ook 'de industriële en
de commerciële zijde van het werk
is.
Hij hoopt, dat bfj eventuele pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganisatie
de zuivel als geheel als agrarisch
zal worden behandeld» of zichzelf
als zodanig zal weten te behande
len, zonder dat daarbij de industri
ële merites worden miskend. Ook
sprak hij de wens nit dat de orga
nisatie der zuivelarbeiders tenslotte
zal vallen in het kader der land
arbeiders.
„Verheffend is het beeld in in
ternationaal verband, ook in Mar
shallplan en zelfs in onze eigen
Benelux nog niet", aldus spr. Wan
neer het mis loopt met het Euro
pees Herstel programma, dan ligt
dat voor een groot deel aan de te
rughoudendheid van sommige Eu
ropeanen, die, naar een Drents ge
zegde „willen blazen cn toch het
meel in de zak willen houden".
Dat Nederland in de laatste wegen
duidelijker dan ooit streeft naar
grote oplossingen moet ons allen
dankbaar stemmen."
„Wij moeten met alle denkbare
kracht medewerken èn aan het
nieuwe Nederlandse instituut voor
zuivelonderzoek, het NIZO, èn aan
de modernisering van het zuivel-
onderwijs, thans op twee middel
bare scholen, en aan elk ander
werk van opbouw"
Mr. Linthorst Homan betreurde
het zeer dat aan de onderhandelin
gen met West-Duitsland geen zui-
veldeskurtdige deelneemt en ein
digde met de woorden: „Willen
wij het kunnen „houden" en weer
vooraan komen in de wereld als
weleer dan zijn m.i. drie dingen
nodig: lagere kosten op de boeke
rij door ingrijpende modernisering
der bedrijven, voorts ingrijpende
moderniseringvan het industriële
apparaat, en ten derde een sterke
nationale samenwerking in het zui-
velveld".
Aan de mededelingen van de se
cretaris, de heer J. A. Gelnk, ont-
lenen wij nog dat de melkaanvoer
der fabrieken gedurende het eerste
halfjaar gemiddeld 34 pCt. hoger
wa« dan die in de overeenkomstige
periode van 1948.
Naar de gemaakte producten was
PROGRAMMA
ZATERDAG 27 AUGUSTUS
HILVERSUM I, 301 M.
KRO: 7.00 Nieuws; 7.15 Ochtend
gymnastiek; 7.30 Gramofoonmu-
ziek; 7.45 Morgengebed; 8.00 Nieuws
en weerbericht; 8.15 Gramofoon-
muziek; 9.00 Voor de vrouw; 9.05
Cello en piano; 9.30 Gramofoonmu-
ziek; 10.00 Voor kleuters; 10,15
Gramofoonmuziek; 11.00 Voor zie
ken; 11.45 Omroeporkest; 12.00 An
gelus; 12.03 Orgelspel; 12.30 Mede
delingen; 12.33 Metropole Orkest;
12.55 Zonnewijzer; 13,00 Voor de
Ned. Strijdkrachten; 13.30 Amuse
mentsorkest; 13.50 Film en toneel;
14.10 Mannenkoor: 14.50 Boeken
nieuws; 15.00 Gramofoonmuziek;
15.30 Harmoniemuziek; 16.00 Ge
sprekken met kunstenaars; 16.10
Pianorecital; 16.30 Gregoriaanse
zang; 17.00 De Wigwam; 18.00 Gra
mofoonmuziek; 18.05 Wereldkam
pioenschappen wielrennen; 18.15
Journal, weekoverzicht; 18.30 Voor
de Ned. Strijdkrachten; 19.00 Het
Nieuws; 19.15 De vrede en de sa
menwerking; 19.25 Promenade Or
kest en bas-bariton; 19 45 Rege
ringsuitzending; 20.00 Nieuws- 2005
De gewone man; 20.12 Gramofoon
muziek; 20.20 Lichtbaken- 20.45
E.HJB.O.-Klankbeeld; 21.00 Piano
duo; 21,15 „Zomersproeten"- 22 00
Omroeporkest en soliste; 22.30 Wij
luiden de Zondag in; 23.00 Nieuws-
23.15 Kamermuziek.
HILVERSUM II, 415 M.
VARA: 7.00 Nieuws; 7.18 Gramo
foonmuziek; 8.00 Nieuws; 8.18 Gra
mofoonmuziek; 9.00 Gramofoonmu
ziek; VPRO: 10.00 Morgenwijding-
VARA: 10,20 Voordracht; 10.35 Voor
continu-arbeiders; 11.35 Pianoduo;
12.00 Gramofoonmuziek; 12.30 Me
dedelingen; 12.33 Orgel en zang-
13.00 Nieuws; 13,20 Malando's or
kest; 13.45 Westeuropees commen
taar; 14.00 A.J.C.; 14.20 Amsterdam
se Politiekapel; 15.00 Gronings pro
gramma; 15.25 Gramofoonmuziek;
16.00 Komt u binnen; 16.15 Ama
teurs-uitzending; 16.45 Sportpraat-
je; 17.00 Vinccntino; 17.30 Om en
nabij de 20; 18.00 Nieuws; 18.15 Po
pulaire liedjes en melodietjes; 19.00
Artistieke staalkaart; VPRO: 19.30
Cursus en lezing; VARA: 20.00 Het
Nieuws; 20.15 Solovox en Accordeo-
la; 20,45 Cabaret; 21.45 Socialistisch
commentaar; 22.00 Stradiva-sextet;
22.25 Voordracht; 22.40 Orgelspel;
23.00 Nieuws; 23.15 20 minuten Pa
rijs; 23.40 Gramofoonmuziek.
de stijging der productie, vergeleken
bij het eerste halfjaar 1948, als
volgt boter 29 pCt.., kaas 54 pCt.,
gecondenseerde melk 142 pCt. en
melkpoeder 45 pCt.
Inzake de uitbetaling van de melk
naar kwaliteit stelt de FNZ zich op
het standpunt, dat die binnen de fa
briek moet plaats vinden. Zulks in
tegenstelling tot de minister, die
voorstander is van een gewestelijk
gecentraliseerde verrekening.
Het is de FNZ bekend, dat ook
de stichting voor de landbouw zich
inzake de betaling der melk naar
kwaliteit tot de minister van Land
bouw heeft gewend, in de overwe
ging dat dit een aangelegenheid is,
welke in de eerste plaats de boeren
aangaat en dat derhalve ook de
boerenorganisatie gelegenheid dient
te hebben, daarvan kennis te nemen
en daarover haar meninig uit te
spreken.
Verzending van zeepost
Zeepost kan met de volgende
schepen worden verzonden. De
datum van uiterlijke terpostbezor
ging staat tussen haakjes achter
de naam van het schip vermeld
Indonesië: m.s. „Willem Ruys" (29
Aug.)Suriname: m.s. „Hecuba"
(31 Aug.); Curacao: s„s. „Stuyve-
sant" (7 Sept.).
BIJ DE GOETHE-HERDENKING
In verband met de 200e geboorte
dag van Johann Wolfgang von Goe
the organiseert de N.V. Internatio
nale Concertdirectic Ernst Krauss 'n
tiental f eestvoorstellingen in Ne
derland van het meest beroemde
werk van de grote dichter „Faust".
26 September zal de première in de
Stadsschouwburg te Amsterdam
gaan, waarvan op 5 October een her
haling zal volgen.
29 September en 3 October komt
Den Haag aan de beurt. 11 November
Rotterdam, 12 November Haarlem, 6
November Utrecht, 27 September
Hilversum en 14 October Groningen.
Het „Zwitsers toneel ensemble"
onder leiding van Egon Kaster, dat
verleden jaar in ons land de Bas-
sermann-voorstellingen heeft ge
bracht, heeft deze feestvoorstelling
in eeri ster-bezetting voorbereid.
Leopold Biberti, de beroemde regis
seur en acteur, zal Goethe's mees
terwerk ten tonele brengen. Spe
ciaal voor ons land vervaardigde
décors naar ontwerpen van Max
Bignens.
Heinz Woester speelt de „Faust",
Albert Bassermann zal „Mephisto"
vertolken, Else Bassermann „Mar-
the", Maria Schell (de jeugdige
Zwitserse actrice van de London-
film"): „Gretchen", Leopold Biber
ti: „Valentin". Ook de kleinere rol
len zijn door bekende acteurs en
actrices bezet, o.a. spelers van de
Reinhardt-Faust-opvoeringen te
Salzburg.
De Nederlandse troepeneenheden, die in de Ardennen oefenin
gen hielden, trokken Woensdag naar de Belgische plaats Banste-
naken (beter bekend onder de Franse naam Bastogne), waar
von Rundstedt enige jaren geleden op de vlucht sloeg voor de
Amerikaanse generaal MacAuliffe. Ondanks vele fouten gelukte
het de Nederlanders toch Bastenaken te veroveren. De aankomst
van de Nederlandse colonne in Bastenaken.
NEW YORK, 25 Aup. (ANP-Ane
ta), De ,,New York Times" en de
„New York Herald Tribune" van
hedenochtend bevatten speciale be
richtgeving: uit Den Haag over de
opening van de RTC, terwijl de
„Christian Science Monitor" van
gisteren bijna een gehele pagina
wijdde aan speciale artikelen en een
foto van de conferentie .De corres
pondent van de „Times", Sidn. Gru-
son merkt in zijn verslag van de
openingsplechtigheid op, dat er een
belangrijk verschil in het toespre
ken van de conferentie aan de dag
trad in de redevoeringen van dr.
Drees en drs. Hatta.
Ook Stephen White maakte in de
„New York Tribune" melding van
een dergelijk verschil. Hij zegt: „de
Indonesiërs vrezen langdurige on
derhandelingen. Het agressief na
tionalisme op hun eilanden vraagt
meer om daden dan om woorden. De
Nederlanders aan hun kant hebben
de toestand reeds snel achteruit zien
gaan na de overeenkomsten, die he
lemaal geen overeenkomsten bleken,
en zij weigeren de souvereiniteit
over te dragen tot ieder onderwerp
aandachtig is beschouwd en aan
vaard."
Sprekend over het aandringen van
Hatta om voor 1 Januari de souve
reiniteit over te dragen, zegt hjj:
„het is bijna onmogelijk, dat een zo
uitgebreid programma als de Neder
landers willen uitvoeren in die kor
te tijd wordt afgewerkt."
Daniël Schorr schrijft in de
„Christian Sciense Monitor" dat dr.
van Royen hem medegedeeld heeft,
dat „voortdurende incidenten op
Java een ernstiger bedreiging voor
de conferentie vormen dan enig ge
schilpunt hier. Hij merkte op, aldus
Schorr, „dat de UNCI of misschien
de regeringen van de Verenigde Sta
ten on Engeland nuttige bijdragen
zouden kunnen leveren door de Re
publikeinse militaire leiders, die
verantwoordelijk zijn voor de laat
ste infiltraties in sommige delen
van Java op de vingers te tikken.
„Schorr somt vervolgens vier fac-
De loting voor de Europese
roeikampioenschappen
Zoals tijdens het congres van de
Federation Internationale des Socié-
tés d'Aviron in het Vondelparkpa
viljoen te Amsterdam is gebleken,
zullen 49 ploegen (Skiffeurs inbe
grepen) uit 15 verschillende landen
elkaar de eer betwisten tijdens de
Europese roeikampioenschappen, die
Vrijdag, Zaterdag en Zondag a.s. op
de Bosbaan te Amsterdam worden
gehouden.
Nederland heeft met 5 boten inge
schreven, nl. 4 met stuurman, 2
met stuurman, 4 zonder stuurman,
double sculls, en de achten.
toren op, die hebben bijgedragen tot
de nieuwe toestand, die „gunstiger
is dan bij enige vroegere tot mis
lukking gedoemde poging tot het
bereiken van een overeenkomst": a)
de overeenkomst tussen Federalis
ten en Republikeinen, b) minder
wantrouwen onder de Indonesiërs,
die „eindelijk er van overtuigd zijn,
dat de Nederlanders ernstig van
plan zijn Vrijheid te verlenen" en
daarom „minder dan vroeger ge
neigd zijn te vallen over onbelang
rijke kwesties", c) er wordt minder
druk dan voorheen uitgeoefend op
de Nederlandse delegatie door de
conservatieve oppositie in Neder
land, d) in de vroegere onderhande
lingen heeft men veel ervaring op
gedaan over de techniek der confe
renties.
JACHT OP
BANDIETENKONING
ROME, 25 Aug. (AP.). Van
daag beginnen tweeduizend zorg
vuldig uitgelezen stoottroepers
een grote aanval op de bandieten
koning, de 26-jarige Salvatore
Guiliano en zijn Siciliaanse ban
dieten. De Italiaanse minister van
binnenlandse zaken, Mario Scelba,
heeft bekend gemaakt, dat er in
grijpende maatregelen genomen
zijn ten aanzien van de leiding der
Siciliaanse politie.
Eén Cola-drank
Naar het A.N.P. thans verneemt
heeft enkele maanden geleden een
groep van de Nederlandse limo
nadefabrikanten een coöperatie
gesticht voor de fabricatie van een
Cola-drank, genaamd „Ten Cola".
Men is hiertoe gekomen om een
einde te maken aan de grote ver
scheidenheid van Coladranken, die
in dé handel werd gebracht. De
fabrikanten stellen zich op het
standpunt, dat het mogelijk moet
zijn met hun Nederlandse product
de Nederlandse markt te verove
ren. De maandelijkse productie
bedraagt thans l'/s millioen fles
jes.
Postzegeltentoonsletling
te Amsterdam
Ter gelegenheid van de 65 ste ver
jaardag van de „Nederlandsche Ver
eniging van postzegelverzamelaars"
organiseert deze vereniging in Kras-
napolsky te Amsterdam een grote
nationale postzegeltentoonstelling op
26 en 27 Augustus. Tegelijk met de
tentoonstelling houdt de Neder
landse bond van verenigingen van
postzegelverzamelaars" zijn algeme
ne jaarvergadering. Hierbij zal de
Nederl. vereniging als jubilaresse de
gastvrouw zijn.
TE KOPENHAGEN
AANGEKOMEN
Donderdagmiddag zijn met het
vliegtuig uit Amsterdam in de Deen
se hoofdstad aangekomen de drie
Nederlandse sprinters, de wereld
kampioen Arie van Vliet, de Neder
landse kampioen Jan Derksen en de
Nederlandse kampioen der amateurs
Hijzelendoorn. Zij werden met de
auto van het vliegveld Kastrup ge
haald. De drie fietsen en zeven stel
wielen, welke zij bij zich hadden,
werden eveneens in de auto geladen.
Het drietal zocht onmiddellijk de
Ordrupbaan op, waar Hijzelendoorn
binnen tien minuten op zijn fiets
zat en tien ronden draaide. Jan
Derksen zocht de massagetafel op en
Arie van Vliet ging in het restau
rant een maaltijd nuttigen. Alle drie
zijn vol goede moed en toen zij de
serie indeling voor de wedstrijden
voor Vrijdag zagen, waren zij opti
mistisch gestemd inzake het berei
ken van de halve eindstrijden, al
zal onze amateurkampioen het in de
kwarteindstrijd, welke in twee rit
ten Vrijdagavond wordt gereden,
niet gemakkelijk krijgen.
De beide andere amateursprin
ters, Geukens en Buchly zijn reeds
enige tijd te Kopenhagen en hebben
geducht geoefend. Ook de derde pro
fessional-sprinter, Remkes, is in de
Deense hoofdstad aangekomen.
Hijzelendoorn komt in de 6e serie
uit tegen De Schacht (België) en
Kasam (India).
Buchly rijdt in de 10e serie tegen
Cihlar (Tsj. Slow.) en Kamber
(Zwitserland)
Geukens komt in de 12e serie uit
tegen Saechi (It.) en Machek (Tsj.
Slow.)
Bjj de profs rijden van Vliet en
Munro (Australië) in de le serie;
Gerardin en Remkes in de 2e serie;
Derksen en Gillen (Lux) in de 6e
serie.
De directeur van het Olympisch
Stadion, de heer D. Bessem, die op
het ogenblik te Kopenhagen ver
toeft, deelde mede, dat op de wie
lerwedstrijden, welke 30 Augustus
op de Stadionbaan worden gehou
den ook de eerste revanche van de
100 km. achter grote motoren zal
worden gehouden, waarin alle fina
listen van Kopenhagen zullen uit
komen, te weten: de Nederlanders
Pronk en Bakker, de Zwitser Bes-
son, de Fransman Lesueur en de
Italiaan Frosio. Als zesde stayer is
de Belg Clautier geëngageerd. Deze
stayerswedstrijd wordt gereden in
een manche over 100 km.
Verder staat op het programma
een ploegachtervolging voor ama
teurs over 4 km. waarin een Noord-
Hollandse ploeg bestaande uit
Faanhof, La Grouw, Kunst en van
Breenen, zal rijden tegen een Zui
delijke ploeg, die zal bestaan uit
Wagtmans, Vinken, Dekkers en
Nolten.
Tenslotte zullen enkele sprint
nummers worden gereden, waarvan
de samenstelling nog niet bekend
kan zijn, aangezien de wereldkam
pioenschappen sprint amateurs en
professionals pas Vrijdag en Zon
dag a.s. te Kopenhagen zullen wor
den gereden.
Het spreekt vanzelf, dat de we
reldkampioen Henk Faanhof, op de
avond in het Olympisch Stadion of
ficieel zal worden gehuldigd.
Naar bekend is, rijdt Coppi, die
wereldkampioen is geworden een
achtervolging over 5 'km. tegen de
wereldkampioen van 1948, Gerrit
Schulte.
Opnieuw valse biljetten van
25 gulden aangeboden
De Amsterdamse Centrale Re
cherche, afdeling Vals Geld, meldt
dat wederom enkele valse vijfen
twintig gulden biljetten,zijn inge
leverd. Zoals bekend, wérd uit de
de Ruyterkade te Amsterdam een
pakje opgevist, waarin zich aan
één khnt bedrukte valse biljetten
van vijfentwintig gulden bevon
den. Ongeveer tegelijkertijd werd
aan een eigenaar van een fietsen
stalling een dichtgevouwen biljet
voor betaling aangeboden. Aan
vankelijk bleef de man die dit
deed onbekend, maar de eigenaar
van de rijwielstalling heeft de man
nu herkend en deze is thans ge
arresteerd en opgesloten. Omtrent
de maker van de biljetten heeft
de politie echter nog geen enkel
spoor weten te ontdekken. Het is
mogelijk, dat nog verscheidene
valse biljetten in omloop zijn, zo
wel te Amsterdam als daarbuit
Opgepast met dichtgevouwen 25
gulden-biljetten blijft dus de bood
schap.
(Van onze correspondent)
NEW YORK. De New Yorkers zijn in de laatste tijd veront
rust door de gestadige uitbreiding van het aantal gevallen van
kinderverlamming, dat zich in de metropolis heeft voorgedaan.
Volgens de New Yorkse gezondheidsdienst heeft men te doen
met een „milde" epidemie. Maar de burgerij maakt zich bij
zonder bezorgd: het geldt hier immers een ziekte waarvan men
oorzaak noch geneesmiddel kent. Waarbij dan het feit, dat een
van de grootste presidenten die de V.S. ooit hebben gekend
Franklin D. Roosevelt er het slachtoffer van geweest is, nog
steeds dient als de schijnwerper, die de machteloosheid der
medische wereld op dit gebied in relief brengt.
Uitgedrukt in leken-terminolo-
gie is kinderverlamming een ont
steking van het ruggemerg, waar
in tal van zenuwen zijn gebun
deld, die van de hersens naar de
verschillende lichaamsdelen lo
pen. Eén reeks zenuwen in het
ruggemerg controleert de spieren
en deze zijn het juist waarop het
verraderlijke virus zijn aanval
richt. De andere zenuwen worden
er niet door aangetast.
Het virus is een proteine-
lichaampje. Hoe de vernietigende
werking ervan zich ontwikkelt, is
alsnog niet bekend. Het virus kan
op tal van plaatsen in het rugge
merg vreten. Het kan verlamming
van armen en benen, of de adem
halingsspieren veroorzaken, en de
aantasting van één bepaalde plek
boven aan de ruggegraat kan de
dood ten gevolge hebben. De
ziekte komt het veelvuldigst voor
bij kinderen, maar ook volwasse
nen kunnen er door getroffen
worden.
Proeven in Frankrijk.
Een van de belangrijkste bij het
geneesproces is het tijdig vaststel
len van de kwaal. Dat is juist een
van de grootste problemen. De
enige wetenschappelijke proef,
die men tot dusverre heeft ont
wikkeld is om vloeistof te tappen
uit het ruggemerg en te zien of
een aap daarvan ziek wordt. Dit
proces duurt echter enige weken.
In Frankrijk is men bezig een
reactie te vervolmaken met be
hulp van muizen: dit zou het
vaststellen van de diagnose be
spoedigen, maar deze zou dan toch
nog twee weken vergen. En in de
praktijk is het derhalve de erva
ring van medici en verplegend
personeel met de ziekte, die moet
uitmaken of men al dan niet met
kinderverlamming te doen heeft
4000 a 5000 gevallen.
Warmte en geforceerde spier
bewegingen zijn de tot dusver
meest toegepaste geneesmethoden
beide het resultaat van het
practische werk van de beroemde
Sister Elizabeth Kenny. In de V.S.
doen zich in normale jaren ge
middeld tussen de 4000 a 5000 ge
vallen van „polio" voor; in de
epidemie-jaren 1948 was er
een is dit aantal opgelopen tot
maximaal 30.000 gevallen. Tussen
de 50 en 70 pet. van al deze ziekte
gevallen zijn geheel genezen, zon
der dat zich blijvende gevolgen
voordeden. Roosevelt behoorde tot
degenen, die voor het leven door
de ziekte verlamd is geweest. In
het vaeantie-seizoen doet de ziek
te zich het veelvuldigst voor. Juli
en Augustus zijn bekend als de
„kwade" maanden voor polio. Het
resultaat is op het ogenblik, dat
iedereen, die maar enige symp
tomen van keelpijn, verkoudheid
of hoofdpijn vertoont, of een paar
graden koorts heeft, zijn dokter
ontbiedt. Door de vacanties onder
doktoren en in de ziekenhuizen is
er grote pressie ontstaan op alle
verplegenden. Radio-berichten
vermanen de bevolking zich te
hoeden voor overinspanning cn
„polio" is nu het gesprek van de
dag ook al zijn er dit gehele
jaar in de metropolis niet meer
dan 460 gevallen van de ziekte
geregistreerd.
Een dezer dagen kwam een
K.L.M.-vliegtuig uit Nederland in
New York aan en de dokter van
de volksgezondheidsdienst meen
de, dat een der passagiers een
lichte graad van polio vertoonde.
De man werd onmiddellijk in het
ziekenhuis opgenomen, terwijl de
overige reizigers opdracht kregen
om, zodra zij zich niet goed moch
ten voelen, zich prompt bij de
volksgezondheidsdienst te melden.
In andere delen van de V. S.
doen zich eveneens tal van geval
len van kinderverlamming voor,
en men wacht nog steeds op de
oplossing van het raadsel wat de
oorzaak is, dat „polio" in dit land
zoveel veelvuldiger voorkomt dan
in menig ander land ter wereld.
Het Rode Kruis en de Nationale
Stichting voor het bestrijden van
Kinderverlamming stellen Voort
durend alles in het werk om de
kwaal te beteugelen. Sul lies
worden gege aan ziekenhuizen
om speciale proeven te nemen,
jonge doktoren k' 'Ten studie
beurzen toegewezen, indien zii
zich op dit terrein specialiseren
en de dag- en weekbladpers wij
den vele kolommen aan semi-
wetenschappelijke en populaire
beschouwingen over polio en,
Vooral, hoe men zich er voor kan
behoeden.
Een manmoedige daad.
Het gesprek van de dag is hier
geweest heldhaftige wijze,
waarop een jong luitenant van de
Marine-vliegdienst, die tot de ern
stige polio-gevallen behoorde, ge
tracht heeft tot enkele ogenblik
ken voor zijn dood alle sympto
men van de kwaal te boek te stel
len in de hoop de medische wereld
daardoor gegevens te verschaffen,
die nuttig kunnen zijn bij het ver
dere onderzoek. Luitenant James
Chiles werd 2 weken j.l. opgeno
men in het Marineziekenhuis te
Washington. Zijn vrouw gaf hem
blocnote en potlood en gedurende
de paar uren dat hij nog leefde,
maakte hij de volgende notities:
„Tegen tien voor vijf, in de na
middag, begon mijn gezichtsveld
te verzwakken. Ik kan niet scherp
zien, wat ik hier zelf neerschrijf.
Noot voor de dokter: als men mij
in een ijzeren long gaat leggen,
houd er dan rekening mee, dat ik
niet kan slikken. Ik moet mijn
hoofd schuin houden, anders stik
ik".
„5 uur 53: heb moeite mijn tong
te bewegen".
Zijn vrouw, die aan zijn bed zat
vroeg hem of hij pijn had. Hij
schreef daarop: „Nee, haast niet.
Over een paar dagen ben ik wel
weer beter".
Even later krabbelde hij op de
blocnote deze boodschap voor zijn
vrouw: „Je moet hier weggaan.
iedereen op deze verdieping heei
een besmettelijke ziekte".
Zijn latere notities waren als
volgt:
„Ik kan niet meer lezen: ik ben
mijn gezichtsvermogen groten
deels kwijt".
En de laatste aantekening was
om 8 uur: „Mijn nek is verlamd.
Ik heb geen pijn meer".
Luitenant Chiles stierf ruim een
uur later.
De moed, die deze jonge piloot
tijdens deze moeilijke uren in het
ziekenhuis aan de dag heeft ge
legd, heeft hier de grootste be
wondering gewekt. Ieder gegeven
in deze strijd tegen de grote on
bekende factoren van de ziekte
kan op een gegeven ogenblik een
schakel betekenen in de leg-
puzzle, die men eens hoopt te
kunnen voltooien.
Open strijd een vereiste.
Amerika's medische wereld ge
looft er niet in de strijd tegen de
ziekte te beperken tot laborato
riumwerk en publicaties in de
vakbladen. Het relaas van luite
nant Chiles is zeker geen opmon
terende literatuur. Maar men is
er van overtuigd, dat een open
strijd tegen polio, op alle fronten,
de beste garanties biedt voor de
spoedigste oplossing van dit grote
menselijke drama. En in die strijd
speelde Luitenant Chiles een even
heldhaftige rol als wanneer hij in
de cockpit van zijn vliegtuig zijn
plicht had gedaan.
Koninklijk bezoek aan
poppententoonstelling
Koningin Juliana, die met haar
dochters enkele dagen op het pa
leis 't Loo vertoeft, bezocht gister
morgen geheel onverwachts de
Internationale Pbppententoonstel
ling, welke juist voor het laatst in
de Koninklijke Stallen werd ge
houden.
De vorstin, vergezeld van de
prinsesjes Margriet en Marijke,
had de wens te kennen gegeven,
zich als iedere andere bezoeker
vrijelijk langs de stands te kun
nen bewegen, aan welke wens
door het publiek gevolff werd ge
geven. H.M. had zodoende de ge
legenheid alles rustig te bekijken.
Nadat de prinsesjes de poppenkast
hadden bekeken en als ieder '-'"d
op een warme zomerse dag een
ijsje hadden gegeten, keerde de
Koningin rnet haar beide kinderen
na een uur weer naar het paleis
terug.
Ir. Of-ten 25 jaar bij Philips
Ir. P. F. S. Otten, president van
de raad van bestuur der N.V. Phi
lips, herdenkt 1 Sept. a.s. de dag
waarop hij voor 25 jaar in dienst
trad dezer N.V. Op 9 Mei 1927
werd hij benoemd tot onderdirec
teur; in November 1933 werd hij
voorzitter van het college van
onderdirecteuren en secretarissen;
in 1936 volgde zijn benoeming tot
directeur en in 1939 werd hij pre
sident van de raad van bestuur.
De heer Otten is o.m. vice-presi
dent van de Ni win.
Het motorschip „Mapia" van de Stoomvaart Mij. Nederland,
dat een geregelde dienst onderhoudt tussen Canada, de Ver
enigde Staten, Philippijnen, Malakka en Indonesië, kwam met
een grote lading coprameel in Seattle (de noordelijkste haven
plaats aan de Westkust van de V.S.) aan. Het schip zal op de
terugreis naar Indonesië een lading jeeps meenemen. Het uit
laden van het coprameel in de haven van Seattle.
FEUILLETON
36.
„Zeker wegens die riffen?" vroeg
Lida.
„Juist, juffrouw. Die riffen lig
gen daar op je te wachten als een
tijgerhaai met open bek. En daarna
ging hij heel geheimzinnig te werk
en liet me duidelijk voelen, dat hij
liefst niets meer met mij te maken
had. Hij bracht al zijn tijd door, als
zocht hij ergens naar. Hij nam over
al op het eiland allerlei afstanden
op, maar als hij al ooit gevonden
heeft wat hij zocht, dan liet hij dat
toch niet merken".
„Hoe was zijn naam?" vroeg Li-
da. Ze voelde haar hart tot hoog in
haar keel bonzen.
„Louis RecevantHij noemde
zich altijd luitenant-kapitein Louis
Recevant".
„U zei daareven, dat hij een ma
rinevliegenier was", bracht Lida
hem in herinnering.
„Hij zelf zei, dat hij een marine
vlieger was", verbeterde Cramer.
„Wilt u daarmee zeggen, dat u
het betwijfelt?"
„En of! Ik geloof er geen snars
van".
„Had hij een uniform of enig an
der bewijs dat hij vliegenier was?"
„Nee, 'n uniform had ie niet. Hij
had trouwens bijna geen kleren aan
zpn lijf. Maar dat kon je hem niet
kwalijk nemenals je bedenkt,
op hoe 'n manier hij op het eiland
gekomen was. Ik had net zomin
veel kleren meer aan".
„Droeg hij een bril, meneer Cra
mer?" vroeg Lida verder.
„Die Recevant?" Cramer dacht
even na. „Nee, niet daar op dat
eiland. Maar als u ermee bedoelt te
vragen, of hij een bril nodig had,
dan kan ik u verzekeren dat hij er
hard een nodig had. Dat herinner
ik me nog heel goed. Hebt u die
luitenant-kapitein Recevant gekend
juffrouw?"
„Ik heb zo'n idee, meneer Cra
mer, dat ik hem heb leren kennen.
Weet u soms nog, of hij een klein
Zvormig litteken op z'n kin had zit
ten?"
Op z'n kin?Jajazeker,
juffrouwja, dat had hij", ant
woordde Cramer. „Dus hij was toch
een vriend van u, niet waar?"
„Nu juist niet precies een vriend;
maar ik heb hem wel eens ont
moet", gaf Lida ten antwoord. Ze
had nog zoveel willen vragen, maar
feitelijk was ze reeds alles te weten
gekomen, wat ze vragen wilde.
Jack Bendersof Louis Rece
vantof hoe hij zich verder nog
noemde, was vast en zeker op dat
eiland geweest.
„Enwat heeft die oude in
landse vrouw u verder wellicht over
die ring verteld?"
„Niets ander, dan dat ze hem
van haar vader, die een soort van
opperhoofd geweest was, gekregen
had".
„Heb u die Louis Recevant nog
gezien, nadat u Matabonga verla
ten had?"
„Nee, juffrouw, en ik ben er al
lerminst op gebrand, hem nog ooit
te ontmoeten".
Er is nog één punt van belang,
dat ik graag wat verduidelijkt zou
hebben", zei Lida. „Als die riffen
het landen op Matabonga zo moei
lijk maken, en het verlaten van het
eiland al evën lastig, hoe heeft die
sloep van dat oorlogsschip het dan
klaar gespeeld?"
„Omdat het een stoomsloep
was", antwoordde Cramer. „Er
loopt tussen die riffen door slechts
een uiterst smalle vaargeul. Daar
kom je al zeilend of roeiend nooit
doorheen; de wind en de stromin
gen zijn daar veel te sterk en die
koraalriffen zijn zo scherp als
haaien tanden".
„Maar iemand, die toch heel han
dig is in het zeilen tussen riffen,
zou het wel voor elkaar kunnen
brengen", vroeg Lida, „indien zijn
boot voorzien was van een krach
tige motor?"
„Jamisschien wel", gaf Cra
mer aarzelend en met tegenzin toe.
Lida voelde zich zo opgewonden,
dat ze haar gedachten nauwelijks
meer op orde kon houden
Telegram aan Hendrik Rynmann,
Winniton, V.S.
„Voel adem van noodlot gloeiend
heet in mijn keel! Jij zult wedden
schap verliezen, jongen. Lida".
Kabeltelegram aan Lida Russel,
Moana Hotel, Honolulu:
„Beschouw tellen van kuikens in
de dop bespottelijk voorbarig. Het
was geen weddenschap. Niets dan
poging tot afpersing. Henk".
Lida schreef in een toestand van
de grootste, vreugdevolle opwin
ding lange brieven en verzond die
per vrachtschip. Ze vertelde alles
over Richard Cramer zowel aan
Hendrik als aan haar overgroot
moeder.
In haar brief aan Grootje schreef
ze: „Er bestaat bij mij niet meer de
minste twijfel, of uw beroemde
man heeft die kruithoorn met edel
stenen ergens op Matabonga ver
stopt en uitgebreide aanwijzingen
nagelaten, waar hij te vinden is.
Die aanwijzingen waren voor II be
doeld, grootje, en voor niemand an
ders, want ze waren blijkbaar ge
geven in bewoordingen, die alleen
aan U en hem hekend konden zijn.
(Woudt vervolgd.)
