Kominform- opstand tegen Tito
kan grote gevolgen hebben
Delegatieleiders bijeen
De voetbalfilm is gereed
De schat van Matabonga
Moet Nederland inlichtingen
verstrekken over Indonesië?
Vrijdag 2 September 1949
3
Wenen: een haard van geruchten
Amerika opnieuw bondgenoot
met een rode dictator
RADIO
De R.T. C.
Technische commissie streeft
naar snelle resultaten
iPgSi
Commissie der V. N. wenst geen oordeel
uit te spreken
Lenstra's Jnswinger" op het witte doek
Huren afgestemd op
de bouwkosten
Terug uit de Missie
Naar wij vernemen:
WENEN, Augustus. Er zit hier spanning in de lucht. Zij wordt
niet alleen veroorzaakt door de politieke agitate rond de a.s.
parlementsverkiezingen of de botsende meningen over de kan
sen van het „staatsverdrag". Een vloed van geruchten spoelt
vanuit de Balkan over de grenzen. En opnieuw, als vijf en dertig
jaar geleden, hebben ze betrekking op het land waar het schot
van een gymnasiast destijds het effect had van een lawine met
afgrijselijke gevolgen. Zal het weer joego-Slavië zijn, waar de
wereldgeschiedenis een van haar dramatische wendingen begint?
Nu is er wellicht geen land ter
wereld, waar geruchten gemakke
lijker ontstaan en gedijen dan hier.
Dagelijks komen nieuwe groepen
vluchtelingen uit het Oosten en
Noorden over de grens: Joego-Sla-
ven, Hongaren, Tscecho-Slovaken,
Roemenen en Bulgaren. Terwijl de
I.R.C. probeert door geforceerde
emigratie naar overzee de D.P.-
kampen te ontlasten om de duizen
den ontwortelden 'n nieuw bestaan
te verschaffen, duiken aan de an
dere zijde steeds nieuwe scharen
vluchtelingenop, die zich met ach
terlating van hun hele bezit bevrij
den uit de zegeningen van de
Volksdemocratien. Met dit koren
schuift echter ook het kaf naar
binnen, zodat het in Oostenrijk we
melt van mannelijke en vrouwe
lijke agenten van de geheime
staatspolities der nabuurstaten.
Tot hun taak behoort ongetwijfeld
ook het verspreiden van de meest
sensationele en elkaar weerspre
kende geruchten opdat de waarheid
er in verdrinken zal.
Kort geleden lcwam een jonge
schone Hongaarse dame de vluch-
telingencentrale van de Caritas-
Missie te Salzburg binnen. Het
meis je beheerste verschillende talen
en bleek over een bijzonder organi
satietalent te beschikken. De Cari
tas Missie maakte hiervan dan ook
onmiddellijk gebruik. Na geruime
tijd voortreffelijk werk te hebben
verricht, was zij op een goede dag
verdwenen. Wie schetst de ontstel
tenis van de Hongaarse vluchtelin
gen, toen kort daarop een brief uit
Boedapest aan het daglicht bracht,
dat men de dupe was geworden van
een.... agente van de geheime Hon
gaarse politie, die met een schat
van gegevens naar haar land was
teruggekeerd.
Deze en dergelijke gebeurtenis
sen hebben een scherpe scheiding
doen ontstaan tussen de gevluchte
Kroaten, Slovenen, Serven, Slova-
ken en Hongaren die in '44 en '45
de grens overkwamen, en die welke
de laatste tijd naar het Westen uit
weken.
Tito de renegaat
Aller aandacht richt zich thans
op de ontwikkeling der gebeurte
nissen in Joego-Slavië, want tussen
de Kominform en Tito is het bittere
ernst geworden.
Het gaat hier om twee meedogen
loze tegenstanders. Tito heeft de
Russische invloed in z"n land zon
der pardon neergeslagen. Zojuist
besloot oud-minister Simon Baln
de rij der bekeringen met deze
fraaie geloofsbelijdenis: „Ik ben
blij gearresteerd te zijn, omdat ik
in de gevangenis heb ingezien, dat
ik een a-nationale weg ben opge
gaan, die voor mijn volk een onge
luk betekent." Moskou van zijn
kant heeft niet minder hard toege-
tast. 't Staat wel vast, dat Zjdanov
Dimitrof en tal van anderen aan
hun sympathie voor tet nationaal-
communisme (Tito-isme) ten gron
de zijn gegaan en men weet, dat de
PROGRAMMA
ZATERDAG 3 SEPTEMBER
HILVERSUM I, 301 M.
KRO: 7.00 Nieuws; 7.15 Ochtend
gymnastiek; 7.30 Gramofoonmuziek;
7.45 Morgengebed; 8.00 Nieuws; 8.15
Gramofoonmuziek; 9.00 Voor de
vrouw; 9.05 Gramofoonmuziek; 9.30
Omroeporkest en vioolsolist; 10.00
Voor de kleuters; 10.15 Gramofoon
muziek; 11.00 Voor zieken; 11.45
Orgelspel; 12.00 Angelus; 12.03 Pia
norecital; 12.30 Mededelingen; 12.33
Amusementsorkest; 12.55 Zonnewij
zer; 13.00 Voor 'de Ned. Strijd
krachten; 13.30 Orkest zonder naam;
13,50 Film en toneel; 14.10 Om
roeporkest en piano; 15.05 Boeken
nieuws 15.15 Gramofoonmuziek;
15.30 Omroep a capellakoor; 16.00
Wat staat ons te doen?; 16.10 Piano;
16.30 De schoonheid van het Grego
riaans; 17.00 De Wigwam; 18.00
Gramofoonmuziek; 18.05 Actualitei
ten; 18.15 Journalistiek weekover
zicht; 18.30 Vooi; de Ned. Strijdkr.;
19.00 Nieuws; 19.15 Kampvuren
langs de evenaar; 19.30 Gramofoon
muziek; 19.45 Regeringsuitzending;
20.00 Nieuws; 20.05 De vewone man;
20.12 Gramofoonmuziek; 20.20
Lichtbaken; 20.45 Gramofoonmu
ziek; 21.00 Taptoe; 21.45 Zomer
sproeten; 22.30 Wij luiden de Zon
dag in; 23.00 Nieuws; 23.15 Gramo
foonmuziek.
HILVERSUM II, 415 M.
VARA: 7.00 Nieuws; 7.18 Gramo
foonmuziek; 8.00 Nieuws; 8.18 Gra
mofoonmuziek; 8.40 Orgel; 9.00 Gra
mofoonmuziek; VPRO: 10.00 Lezing
en morgenwijding; VARA: 10.20
Voordracht; 10.35 Voor confinu-
arbeiders; 11.40 Klarinet en piano;
12.00 Gramofoonmuziek» 12.30 Me
dedelingen; 12.33 Orgel en bas; 13.00
Nieuws; 13.20 Metropole Orkest;
14.00 Het Nederlandse lied; 14 20
Koninklijke Militaire Kapel; 14.50
Streekuitzending; 15.15 Kameror
kest en viool; 16.15 Miller-Sextet;
16.45 Sportpraatje; 17.00 Schijven-
schouw; 17.30 Om en nabij de twin
tig; 18.00 Nieuws; 18.15 Populaire
liedjes; 19.00 Ajitistieke staalkaart;
VPRO: 19.45 Lezing; VARA: 20 00
Nieuws; 20.15 Promenade Orkest;
20.45 Cabaret; 21.45 Socialistisch
commentaar; 22.00 Schrammel-en-
semble; 22.25 Voordracht; 22.40
Solo-vox met Accordeola; 23.00 Het
Nieuws; 23.15 Ensemble; 23.35 Gra
mofoonmuziek.
geheime staatspolitie in de satel-
lietlanden zonder genade jacht
maakt op alle nationaal-communis-
tische elementen.
Het is een dwaling te menen, dat
Tito nu communist-af zou zijn. Hij
zelf heeft dit ten stelligste weer
sproken, en bovendien gaat de
kerkvervolging in Joego-Slavië on
verpoosd verder. Nog in de laatste
trjd zijn tal van katholieke priesters
geëxecuteerd, de vicaris-generaal
van Mgr. Stepinae vertoeft te Zag
reb als een gevangene in het aarts
bisschoppelijk paleis, en de pries-
te oefenen worden verplicht met
ters die nog pogen de zielzorg uit
politieke commissarissen samen te
wonen, opdat men al hun gangen
kan nagaan.
Tito blijft een ideologische com
munist, maar hij is een renegaat, 'n
andere Trotzky. Om politieke, en
denen, moet hij daarom vernietigd
bovendien ook om strategische re-
worden.
Amerika geïnteresseerd.
Openlijke bedreigingen, van de
Kominform, sabotagedaden op gro
te schaal en opzienbarende troepen
verplaatsingen hebben de laatste
dagen de indruk gemaakt, dat het
uur der afrekening nu gekomen is.
In geallieerde kringen hier
wordt een door de Kominform
opgezette revolutie in Joego-
Slavië niet onmogelijk geapht,
terwijl op de tweede plaats wordt
gedacht aan de ontbranding van
de z.g. Macedonische vrijheids
strijd.
Men twijfelt er niet aan, dat bij
een binnenlandse revolutie 't over
spannen Servische nationalisme de
zijde van Tito zou kiezen. Laatst
genoemde heeft zijn beste troepen
in de Macedonische grensgebieden
opgesteld. Aan de overzijde liggen
troepen van ondefinieerbare samen
stelling; zeker bevinden zich daar
onder Russische eenheden.
Indien de Russische troepen als
zodanig Macedonië zouden binnen
vallen, zon dit voor de Ver. Sta
ten zeker een casus operandi vor
men .En vrijwel zeker zouden ook
de Ver. Naties van zich doen horen.
Daarom neemt men aan,, dat Mos
kou eventueel zjjn troepen als par-
tisanen vermomd zal laten optre
den.
Dat Amerika de gebeurtenissen
op de Balkan met de grootste inte
resse gadeslaat, lijdt niet de minste
twijfel. Men gewaagt hier van
Amerikaans-Joegoslavische onder
handelingen, die in 't slot van de
prins van Aosta in Bla hebben
plaats gehad en die geleid zou
den hebben tot een overeenkomst,
waarbij Tito financiële, materiële
en militaire hulp kreeg toegezegd
in ruil voor de sluiting der Grieks-
Joegoslavische grens en definitieve
afstand van het gebied van Triëst.
De Amerikaanse speculatie op
langer zicht is, dat Joego-Slavië de
gelegenheid zal verschaffen om een
algehele opheldering in Midden-
Europa te forceren.
Gebed om oorlog
De lijn, welke het State Depart
ment tegenover Joego-Slavië volgt,
is aldus vrij duidelijk te onderken
nen. Alles wordt gedaan om de te
genstelling Tito-Moskou te accen
tueren. Niet uit liefde voor Tito en
zijn regiem, maar uit dezelfde be
rekening, waarom tijdens de laat
ste oorlog met Stalin tegen Hitier
gevochten werd. Onder Amerikaan
se aansporing kwam in weinige da
gen tijds een Italiaans-Joego-Sla-
visch handelsverdrag tot stand,
rechtstreekse besprekingen vonden
plaats tussen Belgrado en Athene,
met Albanië (waar zich 12 15000
Russische onderzeebootspecialisten
bevinden) als inzet. De koningsge
trouwe actiecomité's in Joego-Sla
vië krijgen aansporing op aanspo
ring om rustig te blijven. Dr. Mats-
jek, de te New York verblijvende
Kroatische leider, berichtte zijn
volgelingen, dat er voor het ogen
blik niets te doen valt. Eenzelfde
boodschap zond de in Argentinië
wonende voormalige poglavnik dr.
Pavelitsj aan de Kroatische natio
nalisten. Onlangs organiseerde de
Caritas Croata te Salzburg onder
voorzitterschap van vorst-aartsbis-
schop Rohracher een feestelijke
herdenking van de 15-jarige bis
schopswijding van Mgr. Stepinae,
maar uit gevoeligheid voor Tito
werd ze op het laatste ogenblik
verboden. Waarschijnlijk om de
zelfde reden ging onlangs een door
koning Peter aangevraagd spoed-
onderhoud met het State Depart
ment niet door.
Ui dit alles blijkt, dat de toe
stand op de Balkan zeer delicaat is
geworden. De spanning is voelbaar,
er heerst oorlogsdreiging. En het
is symptomatisch voor de toestan
den in dit deel van Europa, dat
millioenen in stilte bidden, dat het
eindelijk zover moge komen
Gistermiddag werd opnieuw een
bijeenkomst gehouden van de lei
ders der drie delegaties en hun
plaatsvervangers in de financieel-
economische commissieO.a. werd
besproken het aanwijzen van sub
commissies ter behandeling van
speciale onderwerpen. Een en ander
zal nader formeel worden vastge
legd in een bijeenkomst van de
volledige financieel-economischc
commissie van de RTC..
Voorts komen de leiders der drie
delegaties en hun plaatsvervangers
van de culturele commissie bijeen.
Tenslotte vond een vergadering
plaats van de leiders der drie de
legaties en hun plaatsvervangers
van de staatkundige subcommissie
II. De commissie voor staatkundige
en staatsrechtelijke aangelegenhe
den heeft drie subcommissies inge
steld.
De eerste subcommissie is onder
verdeeld in drie secties ter behan
deling van onderscheidelijk: a. de
voorlopige constitutie van de Ver
enigde Staten van Indonesië, natio
naliteit en burgerschap en het zelf
beschikkingsrecht der volkeren; b.
Nieuw-Guinea; c. de contracten met
zelfbesturende landschappen.
Subcommissie II zal behandelen
het charter van souvereiniteits-
overdracht, de Ned.-Indonesische
Unie, de uitwisseling van hoge com
missarissen.
Subcomm. III behandelt de bui
tenlandse betrekkingen, en de uit
wisseling van hoge commissarissen,
nadat dit onderwerp in sumcomm.
II is besproken.
De Hoge Vertegenwoordiger van
de Kroon heeft besloten de heer
A F. J. de Rozario, voorzitter der
concentratie van vakverenigingen
van blijvers, toe te voegen aan de
Nederlandse delegatie ter RTC. In
Indonesische kringen is men lich
telijk ontstemd dat hieromtrent
geen overleg is gepleegd.
Actuele onderwerpen
Naar het ANP verneemt zal de
technische commissie, door republi
keinen en BFO ingesteld tot voor
bereiding van de voorlopige consti
tutie van Indonesië, haar werk
zaamheden begin volgende week
aanvangen. Men hoopt reeds in het
midden van de volgende week met
resultaten te kunnen komen. Het
ligt in de bedoeling, dat alsdan
reeds enige actuele onderwerpen
zullen zijn geformuleerd, bv. de
procedure voor de verkiezing van
een president, de wijze van verkie
zing van ministers met bijzondere
positie en de departementen welke
deze zullen beheren.
Ji- HZ
m,
,--x JHi&j!-
v i'iéX-
Het stadhuis van Gouda wordt gerestaureerd
De eerste plannen omvatten alleen een verfraaiing van het uiter
lijk. Na de bevrijding bleek dat er nog wel meer opgeknapt moest
worden. Na een deskundig onderzoek kwam men tot de con
clusie, dat het leggen van een nieuwe betonnen fundering op
de drassige bodem van de markt noodzakelijk was. Met dit werk
is men eind 1948 gereed gekomen. Thans is men bezig met de
restauratie van het uitwendige. De rode baksteen die de gevels
zoveel jaren heeft ontsierd, zal door natuursteen worden ver
vangen. Het Goudse gemeentehuis is het enige Gotische stad
huis boven de grote rivieren.
LAKE SUCCESS, 1 Sept. (ANP—
Aneta). In het debat over de be
voegdheidskwestie in zake de ver
plichting tot het verschaffen van
inlichtingen over niet-zelfbesturen-
dc gebieden, welk debat was uitge
lokt door de Russische afgevaardig
de, ondersteunden de afge< rdig-
den van Venezuela, Australië, het
Verenigd Koninkrijk en de Domini
caanse republiek het standpunt van
de Nederlandse afgevaardigde, dat
de commissie der Verenigde Naties
geen bevoegdheid heeft om een oor
deel uit te spreken in zake de Vraag
of er al dan niet inlichtingen dienen
te worden verstrekt ten aanzien van
de republiek Indonesië.
De afgevaardigden van China en
India stelden zich op het Russische
standpunt.
Het door Nederland ingediende
rapport heeft betrekking op Indo
nesië, Suriname en Curacao en be
slaat 50 pagina's. Het geeft een po
litiek, geografisch, ethnologisch,
economisch, sociaal en opvoedkun
dig overzicht in zake genoemde ge
bieden. De gegevens, verstrekt aan
Voor zijn boodschap aan de vergadering van het Amerikaanse
Legioen in Philadelphia, had president Harry S. Truman op het
podium een onder onsje met de commandant van het Legioen,
Perry Brown (rechts).
FLOTTILLE MIJNENVEGERS
NAAR BORKUM
Het vierde flottille mijnenvegers
zal, m. Hr. Ms. „Douwe Aukes" als
Moederschip, onder commando van
luitenant ter zee le klasse P. t
Hart, in September voor enige we
ken gestationneerd worden op het
Duitse eiland Borkum voor het uit
voeren van mijnenveegoperaties.
Dit flottille bestaat uit snelle
lichte mijnenvegers, die eens als z.
g. r.-boten (raeumboote) deel uit
maakten van de Duitse kriegsmari-
ne.
het secretariaat van de Verenigde
Naties door de permanente Neder
landse delegatie bij de V.N., be-
treffeij grotendeels het jaar 1948 en
sluiten aan op de inlichtingen, die
verleden jaar zijn gegeven. De be
knopte samenvatting, zoals die door
het rapport wordt gegeven, geeft
geen gedetailleerde inlichtingen
over de recente bestuurshervormin-
gen op Curat;ao en Suriname, doch
gaat tot in de bijzonderheden in op
de staatkundige ontwikkelingen in
Indonesië, waarbij echter uitsluitend
de federatieve opbouw wordt be
sproken. De Renville-overeenkomst,
de politionele actie en de daarmee
in verband staande politieke ont
wikkelingen in Indonesië worden
niet genoemd.
Kon. onderscheiding voor
Mgr. Verhoeven
Bij K.B. is benoemd tot Ridder in
de Orde van de Nederlandse Leeuw
mgr. dr. Th. J. F. Verhoeven, direc
teur van het R.K. Centraal Bureau
voor Onderwijs en Opvoeding te
Den Haag en bevorderd tot Officier
in de Orde van Oranje-Nassau J.
Nolet, oud-voorzitter van de Rotter
damse Vereniging voor Katholiek
Onderwijs.
Atheletiek
Nieuw wereldrecord op de
10.000 meter
KOUVOLA, 1 Sept. (ANP). Tij
dens athletiekwedstrijden in de Fin
se stad Kouvola verbeterde de Fin
Viljo Hoino het wereldrecord op de
10.000 meter. Hij legde de afstand
af in de tijd van 29 minuten 27.2
sec. Dit is 1 seconde sneller dan het
oude record, dat sedert 11 Juni van
dit jaar op naam stond van de
Tsjech Zatopek met 29 min. 28.2 s.
Lenstra, Wilkes, de Vroet, Schij-
venaar. Kraak, Kick Smit en andere
voetbal-grootheden uit ons land en
onze tijd zjjn allen filmsterren ge
worden, maar dan in dezelfde status
als waarin zjj voetballen als
amateurs. Zelfs Wilkes is er niet
voor betaald.
Wilt u in 65 minuten tijds ver
traagd, ontleed, versneld en normaal
eens haarfijn zien hoe Abe een
hoekschop met een z.g. inswinger in
het doel plaatst, hoe hij links en
rechts kogels uit de lucht afvuurt
en passes geeft, wilt u zien hoe
Wilkes listig dribbelt, Kick Smit
schijnbewegingen maakt, Kraak uit
valt, Bergman, over het veld sto
mend, de bal langs de lijn speelt,
kortom wilt u alle technische voet
balsnufjes van de individuele spe
lers zien. dan zult u daar binnen
kort gelegenheid toe hebben, want
Jaap Nieuwenhuis heeft voor de
Delta-film met volledige medewer
king van de K.N.V.B. een instructie
ve voetbalfilm, getiteld „Koning
Voetbal" vervaardigd, waarin vele
der bekendste Nederlandse spelers
de hoofdrollen vervullen.
Er zijn fragmnten uit internatio
nale wedstrijden opgenomen als ook
uit normale competitie-wedstrijden,
maar in hoofdzaak toch een film,
die opgezet is met het doel propa
ganda voor de voetbalsport te ma
ken, en de jeugdige spelers te door
dringen van het nut der training en
hoe in voortdurende oefening de
ANTWOORD AAN DE HEER
ANDRIESSEN
Op vragen van het Tweede Ka
merlid de heer Andriessen (KVP)
in verband met de wijziging van de
„Financieringsregeling 1948", heeft
de minister van Wederopbouw en
Volkshuisvesting geantwoord, dat
een regeling overwogen wordt,
waardoor het mogelijk is van wo
ningen met bedrijven het woonge
deelte te financieren op de voet van
woningen zonder bedrijven.
De huren van woningen met een
inhoud groter dan 325, onderschei
denlijk 375 M3, worden vrijgegeven.
De zware lasten die op de schat
kist worden gelegd, maken het nood
zakelijk de financiële steun van de
overheid daar aan te wenden waar
deze in de eerste plaats nodig is. De
door de regering gevolgde huurpo-
litiek wordt naar de mening van de
minister niet doorkruist, wanneer
voor de grotere nieuwe woningen
de huren zijn afgestemd op de
bouwkosten. Het Huurprijsbesluit
Nieuwbouw 1944 heeft steeds de mo
gelijkheid opengelaten de huren van
nieuwe woningen, gebouwd zonder
financiële bijdrage van het Rijk, op
kostprijsbasis te bepalen.
De vraag of hij bereid is het in
werking treden van de beschikking
van 10 Augustus op te schorten tot
dat met de volksvertegenwoordiging
overleg is gepleegd, moet de minis
ter ontkennend beantwoorden.
Merkwaardige organisatie van
oud-militairen
MELBOURNE (Aneta). Een
organisatie van Nederlanders, die
zich „getroffen Nederlandse oud
militairen" noemen, heeft aan de
federatie van havenarbeiders ver
zocht geen opheffing te overwegen
van de boycot op het lossen van
schepen, die tussen Indonesië en
Australië varen, zolang de Neder
lands-Indische regering niet haar
toezeggingen inzake het uitbetalen
van pensioenen en het toekennen
van „backpay" aan oorlogsveteranen
is nagekomen.
Het is niet bekend hoeveel Neder
landers in deze organisatie verte
genwoordigd zijn, of waar de be
stuursleden te vinden zijn. Het Ne
derlandse consulaat-generaal in
Syney stelt daar thans een onder
zoek naar in.
Waterpolo.
Het Nederlands team voor
Milaan en Genua
Naar het ANP verneemt bestaat
de Nederlandse waterpoloploeg,
welke Zaterdag 3 September naar
Italië vertrekt om van 6 t/m 11 Sep
tember aan het Europees waterpolo-
tournooi te Milaan en Genua deel
te nemen, thans definitief uit de
volgende spelers: Rohner Robben),
van Gelder (HZ PC), Braasem
(Zian), Stam (HZPC), Bijlsma
(Haarlem), van Feggelen (Meeu
wen), Smol (Zian), Cabout (GZC),
Smael (SVH) en Vis (GZC). De
Robben-speler Keetelaar, die aan
vankelijk ook was uitgenodigd de
tour mede te maken, is door militai
re dienst verhinderd, fïet zevental
zal voor elke wedstrijd in Italië
worden samengesteld.
spelers van de Nederlandse elftal
club worden getraind.
Binnenkort zullen voetbalclubs de
gelegenheid hebben de film in eigen
kring te tonen. Onder supervisie van
Jaap van der Leek, met een scenario
van Karei Sanders, met adviserende
stem van ir. A van Emmenes en
scheidsrechter Karei van der Meer
en tenslotté met teksten van Aad
van Leeuwen is zo de eerste grote
Nederlandse voetbal-film gereed ge
komen.
Per s.s. Amstelkerk arriveerde 28
Aug. j.l. de Hoogeerw. Pater H.
Monde, provinciaal van de Paters
van Cadier en Keer (S M.A.). Pater
Monde heeft gedurende 9 maanden
de drie vicariaten van de Goudkust
bezocht en met de missieautoritei
ten aldaar plannen uitgewerkt voor
een betere aanpassing van het mis
siewerk aan de noden van de tijd.
Pater Monde is zeer tevreden
over' de bereikte resultaten in dit
veel belovende missiegebied aan de
Westkust van Afrika.
De drie vicariaten, toevertrouwd
aan de Nederlandse Provincie tel
len momenteel 210.000 katholieken.
Achttien Inlandse priesters werken
zij aan zij met hun Nederl. con
fraters en vooral het onderwijs
heeft de laatste tien jaren een gro
te vlucht genomen. Op de 750 scho
len ontvangen 50.000 leerlingen een
zeer geperfectioneerd lager en mid
delbaar onderwijs, terwijl tientallen
studenten, op de kosten van de mis
sie, in Londen. Cork of Rome hun
universitaire studies voltooien. Pa
ter Monde vreest echter dat de
snelle politieke ontwikkeling van
dit gebied een zware strijd zal be
tekenen voor de handhaving der
missiescholen.
Na enige dagen van een welver
diende rust in zijn familie is de
Provinciaal thans weer op zijn post
teruggekeerd.
MAJOOR FLINTERMAN
STEEG TOT 14.821 METER
Naar de Koninklijke Nederlandse
vereniging voor Luchtvaart mede
deelt, is thans uit de metingen van
het nationaal Luchtvaart Labora
torium gebleken, dat majoor-vlie
ger J. L. Flinterman op 15 Augus
tus j.l. een hoogte heeft bereikt van
14.821 meter. Majoor Flinterman
kwam 3.467 m. hoger dan de vlie
ger H. Leegstra, die op 3 Septemb.
1938 boven Schiphol met een Fok
ker D. 21 een hoogte bereikte van
11.354 m.
Het wereldhoogterecord bedraagt
18.133 meter, het werd behaald
door John Cunningham in een voor
dit doel speciaal uitgeruste en ver
bouwde De Havilland „Vampire"
straaljager op 23 Maart 1948 te
Hatfield (Engeland).
Zeepost voor Oost en West
Met de volgende schepen kan zee
post worden verzonden. De datum
staat tussen haakjes achter de
naam van het schip vermeld.
Indonesië m.s. „Mataram" (8
September). Curacao s.s. „Stuyve-
sant" (7 Sept.). Suriname s.s. „Cot-
tica" (14 Sept.)
Post, gericht aan militairen aan
boord van het troepenschip „Grote
Beer" dient, teneinde in de tussen
havens te kunnen worden uitge
reikt, uiterlijk op 4 Sept. a.s. ter
post te worden bezorgd. Post, be
stemd voor de eindhaven, moet ui
terlijk op 18 Sept. a.s. bezorgd
worden.
zal bij gelegenheid van de vijfde
herdenking van het begin der
spoorwegstaking de intergeallieerde
vricndschapstrein van de Associa
tion Interallié des Résistants du
Rail een bezoek brengen aan ons
land. De trein bevat een verzets-
tentoonstelling en een bioscooprij
tuig en zal op 17 September in
Utrecht aankomen.
beten wilde honden, die sedert
enige tijd de omgeving van Ooster
hout onveilig maken, vijf kalveren
dood.
hoopt Maandag a.s. de Amster
damse schilderes Jacoba Stirie haar
70e verjaardag te vieren.
zijn Donderdag de stoffelijke
resten van 23 gesneuvelde Franse
militairen, die tijdens de oorlog op
Terschelling aanspoelden en aldaar
begraven werden, per schip naar
Harlingen overgebracht, vanwaar
zij naar hun respectievelijke laatste
rustplaatsen zullen worden ver
voerd.
heeft ir Wesseling na een werk
zaamheid van dertig jaar als direc
teur afscheid genomen van de N.V.
Kon. Mij de Schelde. Onder zijn
bestuur is het aantal arbeiders van
1600 tot ruim 4200 gestegen.
heeft de burgemeester van Vlis-
singen onder grote belangstelling
Woensdag de geheel herstelde en
verbeterde boulevard de Ruyter al
daar geopend.
FEUILLETON
42
De oude vrouw was Fotima, de we
duwe van Koko. De kreupele was
Tima, het regerend hoofd en de
zoon van Koko. De vrouw met het
sluwe uiterlijk was zijn echtgenote
en het koperkleurige meisje was
hun dochter. De kleine jongen was
hun zoon en vermoedelijk opvolger.
Hun houding was over het alge
meen genomen vriendelijk, maar
toch niet zo vriendelijk en harte
lijk als die van de overige dorps
bewoners welke Lida ontmoet had.
Tara zei: „Tuma, het opper
hoofd, wenst te weten, waarom u
hier bent".
„Zeg hem dan, dat ik hier zoek
naar iets, door mijn overgrootvader
op dit eiland achtergelaten. Het is
'n ronde metalen bus". Ze beschreef
die nader en Tara bracht dit aan
het opperhoofd in diens taal over.
„Tuma zegt, dat hij van zulk een
bus niets afweet. Hij wil weten,
wat er in die bus zat".
„Een hoeveelheid gekleurde ste
nen".
Tuma, het opperhoofd, scheen
daarover niet tevreden. Hij keek
Lida achterdochtig aan. Toen zij
over de kokosnotendop begon scheen
zijn argwaan groter te worden. Hij
beantwoordde haar vragen niet dan
onwillig. Ja, die had hijzelf wel eens
gezien en in handen gehad.
„En, waar is die nu?"
Op een woord van Tuma ging
zijn vrouw de hut binnen en en
keerde terug met drie voorwerpen,
die ze aan haar man gaf. Tuma
hield ze Lida ter bezichtiging voor.
Het ene was een roestig zakmes.
Het tweede een zakkompas in een
groen geworden koperen omhulsel.
Het derde was een polshorloge van
hetzelfde staal. Het was geen ge
woon horloge. Het had een grote
secondenwijzer en op de wijzerplaat
bevonden zich nog drie kleinere.
Het zag eruit als een duur horloge,
een echte chronometer. Het stond
stil. De wijzers waren verroest en
onder het onbreekbare glas vol
krassen bevond zich water. Achter
op de kast stond in blokletters ge
graveerd D. N. R.
Tara zei: „Het opperhoofd Tuma
zegt, dat zijn vader deze drie din
gen verruilde voor de kokosnoten
dop".
„Vraag eens of die man, aan wie
hij die dop gegeven heeft, een Z-
vormig litteken op zijn kin had."
Het was een overbodige vraag,
maar ze stelde hem toch maar.
Tuma aarzelde even, doch beant
woordde haar vraag toch met ja.
„Zeg dan tegen Tuma", zei Lida,
„dat ik aan hem en zyn moeder en
zijn vrouw en kinderen heel mooie
geschenken zal geven, als ze mij
een van allen kunnen vertellen, wat
er in die kokosnotendop geschreven
stond".
De leden der koninklijke familie
keken allen even gretig en begerig,
toen die boodschap hun werd over
gebracht, doch al spoedig vervaag
de die uitdrukking en begonnen ze
onder elkaar te overleggen. Na een
poosje bracht Tara de boodschap
over,dat ze het geen van allen
wisten.
Het werd tijd voor de lunch. Lida
keerde met Tara naar de schoener
terug, ze gebruikten hun maal en
begaven zich weer naar het strand
beladen met ruilwaren: rollen fel
gekleurd katoen, pakjes tabak,
zakmessen en grote glazen kralen.
Ze gaf aan elk der familieleden
van Tuma een passend geschenk,
voegde er voor elk een potlood en
wat schrijfpapier bij en liet hun
door Tara verzoeken, daarop al wat
ze zich wisten te herinneren van 't
schrift op de kokosnotendop na te
schrijven. Ze maakten zinloze krab
bels en figuurtjes op het papier.
Daarna vergeleken ze hun gekrab
bel, waarmee ze veel pret hadden,
maar dat niets wetenswaardigs
voor Lida opleverde. Ze kon er al
leen uit opmaken, dat het een vrij
lange mededeling was geweest.
Tegen de avond zocht ze Benders
op. Zijn echte voorletters waren
naar haar mening D. N. R. en ze
veronderstelde, dat die zijn echte
naam aangaven maar hoe die naam
was, maakte niet veel uit.
„Jack, ik wil zaken met je doen",
zei ze beslist, „op billijke grond
slag. Ik zal je twintig procent voor
die kokosnotendop geven".
„Dat zal niet gaan, schatje", zei
de man met de vele namen, „om de
doodeenvoudige -reden, dat die dop
niet meer bestaat. Ik heb hem ver
nietigd, nadat ik de mededeling
goed uit mijn hoofd had geleerd. Je
ziet, dat ik mijn medemensen niet
al te veel vertrouw. Nu weten we
precies hoe we er voor staan, is het
zo niet? Half om half op dit ogen
blik. Om één seconde na midder
nacht wordt het vijf en vijftig te
gen vijf en veertig".
„Elke dag", zei Lida bedaard,
„gaat er vijf procent van mijn aan
bod af. Nu twintig, morgen vijftien
procent!"
„Je bent een uilskuiken, Lida",
zei Jack Benders met zijn zachte
lach. „Maar je hebt nog tot midder
nacht tijd om een verstandig meisje
te worden".
„Ik stam uit een koppige fami
lie", antwoordde Lida. „Jij hebt tot
twaalf uur tijd om een verstandige
man te worden".
(Wordt vervolgd)
