De Troonrede mee! te veel DE KERKVERVOLGING in Tsjecho-Slowakije Wordt Hongkong een tweede Berlijn? Aanvoer van melk naar drie grote steden loopt gevaar Stad tot de tanden gewapend Dinsdag 20 September 1949 PAC. 3 N.S. BIJ jk rktberichten Tien jaar voor bisschoppelijk secretaris; nieuwe processen op komst vz piaaysyn I? DEVALUATIEv Lages ter dood veroordeeld Inkoopvereniging wil de gevraagde prijzen niet betalen 1VERW ACHTING eld door het K.N.M.I. te eldig van Dinsdagavond igavond. G VERANDERING lacht en vroege ochtend ud en op vele plaatsen •igens wisselende bewol- lornamelijk in het Noor- lijk enkele buien. Langs kust zwakke tot matige wind, elders weinig ig verandering in tem- •IT, 4 minuten gratis estuurder en sein- -achter zijn, wan- U de N.S. Test- quette bezoekt. oencJ t/m Zaterdag t. a s. Op werkdagen 2 u. v.m., 2-6 u. n.m. deelneming voor kinderen beneden 14 jaar. iimiraillMMiMlMIMIIiMB*11'7 Ingez, Mededeling irgerlijke Stand - Geboren: Bartholomeus n J. Hoekman en C. Duin; H dochter van A. S. n h! M. W. Dekker. P Westra en M. Kreij- n Straten en C. A. Kor- deden de prijzen het niet. bijna 10 cent lager dan dagen. was de hoogste notering erdag 49.—. Vrijdag was an afwijkende bonen van f 43,—. Zaterdag brachten f 30.— op. :elt dit jaar weer veel op men met zijn product r het algemeen is de Za- gunstig, speciaal voor de l.AR. Maandagse vee- n 19 Sept. 1949 66 Vette 15 Nuchtere kalveren 2 Vette schapen Centrale. AR 19 Sept. Slabonen z. 6, afw. 2030. stoksnijbo- 3, stamsnijbonen 26—38, m 2842, komkommers 6 aten A 20—28, bonken 18 mkool Ia 32—42, I 2030, rode kool 5.5010.60; sa- 79. groene kool 11.90 azie 20—37, postelein 22— i—16. II 2—7, andijvie 8— en Reine Victoria 3255; dlin Ceswick 8—15, Earley —15; Manks Codlin 7—15, i 712; peren B. Merode ine Louise d'Avranches 10 neur d'Esperen 814. Wil- hess 6—11; rode bieten 4 ?en 618, waspeen 623, 15, drielingen 1012, nep •ei' 20.50; augurken grof- 14, basterd 1.07—1.22; drui- kenthalers 72—92, Alieant estfrisia 5260. meloen, 60, net 18—42. 19 Sept. Sperciebonen »ljbonen 22—39, pronkbo- 19, tomaten 1328. poste- andijvie 12—17, druiven inazle 28—32, groene kool kg; komkommer 6—15, 25, meloenen 3854, 1 8—34 per stuk. J, 19 Sept. Aardappelen azie 11—23, postelein 15— g 308.10, bieten 57.50, )öl 10—14.20, gele bewaar- -8.50; rode kool 6.308.50, 20—60, snijbonen 2061, 9—31, tomaten 16—22; 0 61—1.01; breekpeen 10; 18; andijvie 22—29, bloem- 2, sla 10.80—17.60 kom- 1020, perziken 424, ctoria 27—66, witte drui- -1.42, Alicanten 0,601.22; dalers 0.59—0.93. Westfri- meloenen 40—67, Transp. iels 12—33, Zigeunerin 9— inkhouters 728; Glorie v. 724, Notarisappel 69, •ieve 1041, Bencnie 629, Drange 10—28, Manks Cod- Signe Tillisch 830, B. io13. B. Hardy 1232, deau 17, B. de Merode 6 ;brun 3—16, Bonne Louise rpps Fav. 1524, Confe- -23, Maagdepeer 4; Herto- 516, William Duchess 4 imph de Vienne 727. 1REND en Omstr. 20 Sept. ars 68: Koopm. blauwe jonen m. dr. 2148: Sla- d 21—63; Stoksnijbonen tamsnijb. 20-46; Fronk- 40; Komkommefs 162o A 182j; Bloemkool 10 kool 7—14; Groene kool pinazie 1334; Sla 4—15; 1424; Rode Bieten 48; ten 12—13; Waspeen 6—16; 12- Uien drielingen 8- Uien er'ziken 4—18; Aardbeien iven Frankenthalers 60 ant 70—96; Suikermeloen ruimen 654; Appels: Cod- ick 5—13, Cox Pomona 5 f Victoria 514, Glorie van 514, Graham jubilé 5—19, rieve 839. Manks Codlin gne Tillisch 5—17, Trans- de Cronsels 830, Zoete oon 5—15, Beurré d'Aman Beurré Hardy 829, Beurré ,—17, Beurré Mérode 512, xjuise d' Avranches 834, ce 5—17, Dr, Julius Guyot iamant 312, Eva Baltet ï'tilon 3—14, Hertogin Elsa mperveen 412, Marguéri- it 5—21, Seigneur d'Esperen riomphe de Vienne 732, Duchess 418. PRAAG, 19 Sept. (Reuter)De Praagse staatsrechtbank heeft vandaag meegedeeld, dat Theodor Funk, secretaris van de aarts bisschop van Olomouc, dr. josef Matocha, tot tien jaar dwang arbeid is veroordeeld op aanklacht van „hoogverraad". Funk heeft volgens de mededeling toegegeven, dat hij schuldig is aan het verspreiden van illegale pamfletten. In de mededeling werd nog ver klaard, dat Funk de Tsjechoslo- waakse priesters een circulaire heeft toegezonden, waarin hij hen verzoekt het Pauselijk decreet, be treffende de excommunicatie, ten uitvoer te leggen. Door de rechtbank wordt ver der verklaard, dat Funk „druk heeft uitgeoefend op vaderlands lievende priesters om uitvoerders te worden van de tegen de staat en tegen het volk gerichte politiek van het Vaticaan", waaraan wordt toegevoegd, dat het „duidelijk is, dat het Vaticaan politieke doelein den, namelijk de politieke en eco nomische ontbinding van de volks- democratische instellingen in Tsje cho-Slowakije, nastreeft". Slowaakse strafrechtbanken zul len een ongenoemd aantal perso nen berechten, die beschuldigd zijn van rebellie, zo wordt voorts in het te Bratislawa verschijnende juridische blad „Wet en Leven" medegedeeld. De beschuldigingen houden ver band met een „grote voorbereide actie tegen de staat. De beschul digden zouden hebben getracht „het staatssysteem omver te wer pen onder het voorwendsel de godsdienstvrijheid te beschermen". Het blad zegt, dat de ongeregeld heden in Juni j.l. plaats hadden en waren „georganiseerd met op zettelijk misbruik maken van de godsdienstige gevoelens". In som- IZVZN VAN \NPOf0£- RONDg-TAfE-L- CONp&tf rioupEt?svei?tfie*iNG -sy- mige plaatsen waren katholieken, ,in het bijzonder vrouwen", „in massa" samengekomen om pries ters te beschermen, van wie deze katholieken geloofden, dat zij ge vaar liepen gearresteerd te wor den. In betrouwbare berichten, die volgens A.P. Maandagavond in Praag binnenliepen, werd gezegd, dat een communistische partij functionaris in de Moravische stad Kcic tijdens wanordelijkheden die ontstonden na de arrestatie van een katholiek priester, gedood werd. Dit werd bevestigd van officiële zijde in Kelc. Een grote afdeling van de veiligheidspolitie is naar de stad vertrokken teneinde een onderzoek in te stellen. Geallieerde luchtmachtoefeningen boven Engeland Van Vrijdag 23 tot Dinsdag 27 September zullen boven Engeland wederom geallieerde luchtmacht oefeningen worden gehouden, waaraan wordt deelgenomen door Engeland, Amerika, Frankrijk, België en Nederland. Evenals tij dens de oefeningen in Juli j.l., zullen ook ditmaal grote formaties bommenwerpers uit verschillende richtingen aanvallen op belang rijke centra in Engeland doen. Het is niet uitgesloten, dat hier bij vliegvelden in Duitsland als uitgangspunten zullen worden ge bruikt en dat, zowel overdag als des nachts, formaties over Neder land zullen vliegen. AMERIKAANSE MIJNWERKERS IN STAKING PITTSBURGH, 19 Sept. (Reu ter). De leden van de Ver enigde Mijnwerkersbond, die on der leiding staat van John Lewis, zijn vandaag begonnen met een staking ter ondersteuning van hun eisen met betrekking tot pen sioenen en sociale voorzieningen. 3EWOONP \N GBME&NT MAASP/?)££- DIY, OW e-N- :)\S T£ MEMBN VAN VZ pj?ACnsCH^WET?K)NG VAN HfcYT>EWOCKAYiycW£ 1?£- STuuRsTeLSei. )NT>irLANp gelukkig maai? vor VIgREN) IN HEY RüSYIGg: ZN W*/Z£ MAA$OI?)tl Tg- ffëOlYKWOOOENjW 0NVZ P)£ VVPYHOGOEJRS'Yerc- NG Y0ZL IETS WOff Mei? Y01&GE<3 AAAOo Vervolg van Pagina 1 betoogde de directie, dan gaat het voordeel van de devaluatie verlo ren. Het ziet er echter niet naar uit dat met name in ons land, het volk genoegen zou willen nemen met een lager reëel loon. Dezer dagen is nog van N.V.V.-zijde er op gewezen, dat het zich niet de weg van de aanpassing zal laten opdrin gen. Maar afgezien van mogelijke com pensatie-eisen lijkt het ons nog on zeker, of liever onmogelijk, door devaluatie het evenwicht op de be talingsbalans te herstellen. Dit lijkt ons, met name voor Engeland met zijn grote oorlogsschuld, onmogelijk. Daar is slechts één drastisch middel mogelijk om Engeland weer op de been te helpen en dat is, gelijk mi nister Lieftinck het in zijn recent interview met A.N.P.-Aneta te Washington zeide, „de afname van de last van de oorlogsschuld, die Engeland heeft". De ervaring in vo rige oorlogen, aldus de minister, heeft geleerd, dat oorlogsschulden' bijna nooit kunnen worden afgelost. De schuld van Engeland zou b.v. worden verlicht als de Dominions hun vorderingen over een langere periode uitstrekken of wanneer de Ver. Staten bereid werden gevon den een deel van de Britse ver plichtingen over te nemen, aldus de minister. Zulk een groots gebaar hebben we van Amerika niet gezien. Ame rika heeft alleen, zij het dan mis schien niet -.ficieel, aangedrongen op devaluatie. Waardevermindering van het geld der West-Europese landen betekent verarming, een spelen in de kaart van het commu nisme en aan wie de schuld? Wie oren heeft om te horen, hij weet het antwoord. M. P. J. De vestigingseisen voor de landbouw 's-GRAVENHAGE, 19 Sept. Deskundigen, verenigd in de com missie Grondgebruik van de Stichting voor de Landbouw, heb ben geen eensluidend advies over te stellen vestigingseisen voor de landbouw kunnen uitbrengen. Vestigingseisen ten aanzien van credietwaardigheid werden afge wezen. Over te stellen eisen aan bedrijf en persoon is men het niet eens kunnen worden. DE VOORUNIE VAN DE BENELUX BRUSSEL, 19 Sept. Eerste minister Eyskens heeft hedenmor gen verklaard, dat op 15 October a.s. te Luxemburg een vergade ring zal worden gehouden van ministers der Beneluxlanden. Dit betekent, aldus Gaston Eyskens, dat de Voorunie op 1 November van kracht zal worden. België heeft het initiatief genomen tot deze bijeenkomst. Men verwacht, dat vanavond het grootste deel der 480.000 mijn werkers in staking zal zijn gegaan onder de leus: „geen pensioen, geen werk". De mijnen in Pennsylvanië en West-Virginia meldden reeds, dat er geen enkele arbeider op het werk is verschenen. AMSTERDAM, 20 Sept. Het Amsterds Bijzonder Gerechtshof heeft hedenmorgen, uitspraak doende in het langste proces, dat het ooit heeft behandeld, de 47- jarige voormalige SS-Sturmbahn- fuehrer en Kriminalrat Willy Lages uit Brunswijk, ex-chef van de Duitse Sicherheitspolizei en Sicherheitsdienst in de Euterpe- straat te Amsterdam, tot de dood straf veroordeeld. De melkaanvoer naar de drie grote steden in het Westen van ons land dreigt in de komende dagen gestagneerd te worden. Dit is een gevolg van strubbelingen tussen de „Melk Inkoop Ver eniging" in het Westen van het land en diverse fabrieken in gebieden, waar voldoende melk voor verkoop naar elders be schikbaar is. Naar schatting zal in de grote steden in de komende dagen twintig tot dertig procent melk minder te koop zijn, dan doorgaans het geval is. Hoe lang deze situatie zal duren, is niet te voorzien. De Inkoopvereniging zal voor de komende 4 dagen 3.5 millioen liter te kort komen. De voorraden melkpoeder zijn geblokkeerd voor de winter. In het Westen des lands wordt niet voldoende melk geproduceerd om de behoefte in de grote steden te dekken, daarom wordt geregeld melk uit andere gebieden, zoge naamde „aanvullingsmelk", per tankauto aangevoerd. Dit jaar is voor het eerst sinds de oorlog door het Bedrijfsschap Zuivel de directe handel tussen verkopers en kopers weer vrijge geven. Voordien controleerde en re gelde het bedrijfschap de melkafzet; het is dus weer mogelijk voor con sumptiemelkinrichtingen om te ko pen, waar men wil. De melkinkoopverenigingen. die, volgens deskundigen vele verkopers deze zomer te zeer in het nauw heeft gedreven, wil de gevraagde prijzen niet betalen. Op deze manier komt er minder melk voor con sumptie naar het Westen, dan nood zakelijk is. Volgens deskundigen zal de strub beling, die dus zuiver een handels kwestie is, vrij spoedig moeten worden opgelost. Een zekere leve ringsplicht hebben de verkopers al tijd, maar zij staan er vrij in aan welke consumptiemelkverkoper zij willen leveren. De thans door som mige bedrijven aan de inkoopver eniging gevraagde hoge prijzen acht men uitsluitend het gevolg van de lage prijzen, die men in de afgelo pen zomer wilde betalen, toen de melk overvloedig te krijgen was en de boterafzet slecht bleek. Aange zien de literprijs voor het publiek toen gehandhaafd werd. waren de verdiensten via de inkoopvereni- ging vrij aanzienlijk. De boterfa- brieken trachten thans hun verlies van de afgelopen zomer in te halen. RIJWIELFABRIKANTEN NAAR BUDAPEST AMSTERDAM, 19 Sept. Op uitnodiging van de firma „Manfred Weiss", een der grootste Hongaarse fabrieken op het gebied van maehi. neproductie, vertrekt morgenoch. tend per gecharterd KLM vlieg tuig een 24-tal Nederlandse rijwiel- fabrikanten naar Budapest. De Nederlandse industrie zal in 1949 voor een waarde van f 3000.000 aan rijwielonderdelen van genoem de fabriek betrekken. In 1949 was dit bedrag f 1.500.000 tegenover deze import van Hongaarse artike len staat een export van Neder landse fabrikanten. In December '49 zo vernamen wij, zullen de onder handelingen over een nieuw Ne derlandsHongaars handelsverdrag worden geopend. Op het Canadese passagiersschip „Noronic", dat de Grote Meren bevaart, is Zaterdagnacht een grote brand uitgebroken, die aan meer dan 200 mensen het leven kostte. Binnen enige minuten na het uitbreken van de brand stond het schip van voor tot achter in lichter laaie. Een luchtfoto van het brandende schip, dat in de Baai van Toronto lag gemeerd. Het Chinese karak ter van Hongkong uit zich vooral in de drukke, bonte en tot kopen nodende winkelstraten, waar de van invoerrech ten vrije artikelen in overvloed liggen uit gestald. En de Chi nezen zijn er heel wat minder arrogant dan in China. (Van een speciale correspondent) CHINESE PIRATEN hebben grote invloed op de scheepvaart tussen Canton en Hongkong en beschieting van schepen en beroving der passagiers komt meermalen voor. Schepen, die een vaste som aan de piraten betalen, worden echter ongemoeid gelaten. Een daarvan was de Wusueh, waarmee onze corres pondent de nachtelijke, negenurige oversteek gemaakt heeft. Uit Hongkong schrijft hij de volgende indrukken. Met drukke straten als de Queens Road badend in een zee van licht uit de bloeiende winkels aan weers kanten en lichtreclames in alle kleuren weerspiegelend in het wa ter van de baai met zijn vele sche pen, met drommen mensen in vro lijke kleren en een intensief verkeer van de laatste modellen der auto industrie over de goede asfaltwegen zoevend tussen de massale kantoor gebouwen in het centrum en de lu- xueuse villa's in de bergen, ademt Hongkong een sfeer van welvaart en zorgenloosheid, uniek in het ver re Oosten. Maar achter dat alles leeft tevens een groeiende onge rustheid en een zeker gevoel van pessimisme ten aanzien van de toe komst van Engeiands lucratieve kolonie: een van de weinige restan ten van kwijnend imperium waar men het mode-woord: deviezenge- brek niet kent. Last Paradise Hongkong ziet er uit als een pa radijsmisschien het laatste pa radijs. De stad heeft uiteraard een sterk Brits karakter, dat zich uit in het drukke centrum, waar de machtige banken en handelshuizen hun kantoren hebben, in het linkse verkeer, in het optreden van de po litieagenten, in de na Canton opval lende orde en zindelijkheid. Met veel succes is men er in geslaagd de stad een prettige aanblik te ge ven: van de ponten met de contro leurs in smetteloos witte uniformen en de gedisciplineerde rickshawkoe- lies met hun gelijkkleurige wagen tjes tot de snelle tweedeks auto bussen en de krantenverkopers en verkoopsters met hun sensationele bulletins. Maar ook Amerika drukt een stempel op het leven hier: in de manier van zaken doen, in de bont heid van sportkleren en in de po pulariteit van snelbuffetten en van luchtgekoelde soda-fontains. In de ze buitenlandse sfeer, belichaamd door een 20.000 mensen van 55 na tionaliteiten (waaronder 200 Ne derlanders) leven ruim 2 millioen Chinezen in het rumoer, de opeen gepaktheid en het plezier in over vloedig eten en majong hen sinds eeuwen eigen. De harmonie schijnt winig te wensen over te laten in deze zonnige sad: het trefpunt van heel Zuid-Oost Azië en tegelijk de leverancier ervan. Een stad, die tweemaal zoveel inwoners telt als voor de oorlog en zich ongelooflijk snel hersteld heeft van zijn zware oorlogswonden. Een oord, waar men eeuwig in vacantiestemming lijkt te leven. Maar niets is minder waar dan dat Klaar voor alles „Hongkong heeff zijn langste tijd bestaanzegt men met een be grijpelijk gevoel van spijt, maar te gelijk blijk gevend van realisme. Dat wordt steeds duidelijker met de communistische legers snel naar 't zuiden stotend. Men rekent erop hen in de naaste toekomst aan de grens tussen de Britse kolonie en China te zien. In een open conflict gelooft men echter over het alge meen niet. Maar als het wel zover zou komen, is men vastbesloten de wapens op te nemen, welke ook de gevolgen zouden kunnen zijn. En men stelt zich voor, een beter fi guur te slaan dan in 1941: een debacle, waar de Chinezen nog met minachting over spreken. Engeland kan zich om meer dan een reden niet van dit strategische eiland laten verdrijven, en men heeft dat de wereld trachten duide lijk te maken zonder te provoceren. In woorden en in daden. „We zijn op alles voorbereid" zei me een van de gouvernementsamb tenaren. 'n Blik in 't rond bevestigt dat. Het leger is tot een ongekende sterkte opgevoerd. Vijf en twintig duizend man waarvan velen met oorlogservaring en uitgerust met modern en zwaar materiaal zullen beschikbaar zijn. In de baai liggen verscheidene oorlogsschepen en Hongkong zal de beschikking heb ben over een luchtmacht, die vanaf land, water en een vliegdekmoeder- schip zal kunnen opereren. Er is een vrijwilligerscorps opgericht, waarin ook de Nederlanders verte genwoordigd zijn. De politiemacht is sterk uitgebreid en een hulpcorps is in opleiding. Inlichtingen-offi cieren, die in Palestina het bestrij den van ondergrondse activiteit hebben geleerd, doen thans in Hongkong dienst. Het valt echter niet mee om een oog op alle ge beurtenissen en personen te houden daar tot voor kort elke Chinees, zonder papieren of wat ook, vrij Hongkong in en uit kon. En allerlei duistere figuren hebben er uiter aard een druk en dankbaar gebruik van gemaakt. Vlees hamsteren Maar meer dan op een oorlog rekent men in Hongkong op een blokkade. „En dat zou Hongkong wel eens een tweede Berlijn kunnen doen worden" voorspelt men. Er is inderdaad reden voor deze vrees. Hongkong is voor vlees, ver se groenten, zuivelproducten en dergelijke levensmiddelen practisch geheel afhankelijk van het Chinese vasteland. Met de communisten voor de stad kunnen zij de invoer daarvan gemakkelijk verhinderen. Men zal in dat geval zijn heil moe ten zoeken in een luchtbrug of een zeebrug, maar niet alleen is dat een kolossaal probleem vanwege de af stand, maar het zal de kosten der levensmiddelen enorm doen stijgen. Met dat in 't verschiet is men druk aan het hamsteren. Blikken vlees in elke vorm zijn niet meer te koop. Een nieuwe zending is in een uur verdwenen. En reeds nu bewegen de prijzen van vlees en groenten zich in stijgende lijn. Maar naast een blokkade vreest men interne moeilijkheden: relletjes stakingen en sabotage. De commu nistische invloed is sterk. Welis waar houden zij zich nu rustiger, maar ook dat zal veranderen als hun partijgenoten dichterbij komen. Enwat zal dan de houding van de 2 millioen Chinezen van Hong kong zijn? Hongkong laat echter de moed niet zakken. De beurs is wel luste loos en vele kleine handelaren heb ben ernstige klappen gekregen door het verlies van het Chinese afzetgebied, maar aan de andere kant tracht men elders nieuwe markten te creëren. Met volle kracht wordt er gebouwd. De honderd-en-een-en-veertigstc bank is in oprichting. Er liggen meer schepen dan ooit in de baai. In Kowloon (het stadsdeel op het vasteland) ontstaan nieuwe woon wijken. Enmen verbeidt het ogenblik, dat er weer zaken gedaan kunnen worden met China. Hong kong kent maar één principe: geld verdienen. Andere principes spelen geen rol. Men drijft even graag handel met de communisten als met de nationalisten. Het is voor al in Hongkong, dat men krachtig aandringt op erkenning van het communistische regiem van Mao Tse-Toengvoor hij er zelf om gevraagd heeft. Zijn krasse weige ring om contact met het westen te hebben heeft men karakterloos op zij gelegd. En terwijl men knikkend en bui gend zaken doet met de in het nauw gedreven nationalisten slui pen in de stilte van de nacht Britse en andere schepen uit de baai van Hongkong om onder de bescherming van de duisternis de nationalistische blokkade te breken en ook de communisten te leveren. „Business is business! zegt men. Het is een oude stelregel, die nog steeds in de mode is. (Nadruk verboden). DE SCHEEPSRAMP TE TORONTO TORONTO, 19 Sept. (A.F.P.). Volgens de jongste berichten be vonden zich aan boord van het in brand gevlogen Canadese s.s. „Noronic" 685 personen, zowel passagiers als leden van de beman ning. Volgens de tot nu toe be kende gegevens hebben 450 van hen de ramp overleefd. Er zijn tot dusverre 118 lijken geborgen, terwijl er nog 117 per sonen worden vermist. Men vreest dat er zich nog lijken van slacht offers op de b —riodendekken van het schip bevinden, die tot dusverre no" niet door de redders konden worden bereikt. Tot dusverre konden de stoffe lijke overschotten van slechts 35 omgekomenen worden geïdentifi ceerd. BEËEDICINC MINISTER TEULINGS De Regeringsvoorlichtingsdienst deelt mede: Bij K.B. van 16 Sept. 1949 is het lid van de Eerste Ka mer der Staten-Generaal mr. F. G. C. J. M. Teulings met ingang van 20 September benoemd tot minister van binnenlandse zaken. De nieuwe minister zal heden door H.M. de Koningin worden be- eedigd. Vervolg van pag. 1 Ondanks de belangrijke stijging der productie en de verbe tering, die is ingetreden in de verhouding tussen in- en uitvoer, vertoont voorts de betalingsbalans, in het bijzonder met de dollargebieden, nog een groot tekort, dat vooralsnog slechts overbrugd kan worden dank zij de hulp, die ons land ten deel valt in het kader van het Europees herstelprogramma. Deze hulp is echter van tijdelijke aard. Zij is reeds verminderd en zal over enkele jaren aflopen. Na de sanering van het geldwezen en van van de begroting is thans allereerst die van de betalingsbalans geboden. Grota moeilijkheden staan ons volk hierbij te wachten, moeilijkheden, die slechts bij een gecoördineerde actie op ver schillende terreinen van regeringsbeleid en grote krachtsinspan ning van allen zullen zijn te overwinnen. Met de gewijzigde economische noodzakelijkheden zal op realistische wijze reke ning moeten worden gehouden. In de aanhangig gemaakte belastingontwerpen is zowel aan deze omstandigheden als aan sociale overwegingen aandacht gegeven. Ook bij de militaire verplichtingen, die Nederland in het belang van de collectieve veiligheid op zich neemt in interna tionaal verband zal rekening zijn te houden met hetgeen econo misch en financieel kan worden gedragen. Vertrouwd mag echter worden, dat de vervulling van die verplichtingen door te ver krijgen materiële hulp zal worden vergemakkelijkt. De zo-even genoemde economische noodzakelijkheden worden in sterke mate beheerst door het feit, dat de concurrentie op de wereld markt voortdurend in kracht toeneemt. De verkopersmarkt heeft zich in een kopersmarkt gewijzigd. Onder deze omstandig heden zal Nederland zijn zware exporttaak moeten vervullen op straffe van een aanzienlijke daling van het tegenwoordige voor zieningsniveau en het ontstaan van werkloosheid. Hier ligt een waarlijk nationale taak waaraan een ieder op de plaats waar hij is gesteld, zal moeten medewerken. De wijzigingen op monetair gebied, die bezig zijn zich te voltrekken in overleg met het internationale monetaire fonds, zullen zonder fwijfel invloed uifoefenen op de concurrentie positie der onderscheidene landen. Ook Nederland zal de omstandigheden, waaronder het handels- en betalingsverkeer met het buitenland zich voltrekt, in menig opzicht zien wijzigen. Nochtans zal de taak, waarvan ik zoeven sprak, slechts ten volle kunnen worden vervuld, indien de krachten worden gericht op het bereiken en handhaven van een in internationaal verband concurrerend niveau der productiekosten en vergroting van de productieverhoging van de arbeidsproductiviteit, mede door opvoering van de efficienty, zai daartoe noodzakelijk zijn. Ook omvangrijke investeringen voor vervanging, modernisering en uitbreiding zijn hiertoe vereist. Deze investeringen zullen een uitvoerbevorderend of invoerbesparend karakter moeten dragen. Zij dienen vooral in de industrie tot stand te worden gebracht. Ook met het oog op de werkgelegenheid, die voor de snel toe nemende bevolking moet worden geschapen en die in het bijzon der van beslissend belang is voor de positie der arbeiders, acht de regering de bevordering van de industrialisatie een van de kernpunten van het te voeren economisch beleid. Daarnaast zal zij aan de emigratie bijzondere aandacht schenken. Het stemt tot verheugenis, dat ondanks na-oorlogse spannin gen en moeilijkheden de arbeidsvrede kon worden behouden. Dat dit in de jaren na de bevrijding mogelijk is geweest, heeft in belangrijke mate bijgedragen tot wat aan herstel van de welvaart des lands is bereikt. Handhaving van een goede samenwerking tussen overheid, werkgevers- en arbeidersorganisaties zal ook voor de verdere ontwikkeling van grote betekenis zijn. Ook over de nieuwe situatie, die een gevolg zal zijn van de zich wijzigende monetaire verhoudingen, zal met de Stichting van de Arbeid overleg worden gepleegd. Pogingen om tot verruiming en vrijmaking van het interna tionale goederen- en dienstenverkeer te geraken worden door Nederland krachtig gesteund. Binnenslands wordt een einde gemaakt aan detailbemoeienissen, die zijn voortgevloeid uit de schaarste-economie, maar die thans verstarrend zouden kunnen werken en gemist kunnen worden. De positie van de middenstand, die aan de ene kant door de liquidatie der schaarstemaatregelen ruimer armslag krijgt, doch aan de andere kant door toenemende concurrentie, gepaard met zware bedrijfslasten, in sommige opzichten voor financiële moei lijkheden komt te staan, zal de bijzondere aandacht van de regering vragen. Verdere stimulering van de vakbekwaamheid, in het bijzonder ook in het ambacht moet, mede met het oog op de bevordering van de export, van grote betekenis worden geacht. De toenemende behoefte aan voeding voor het snel in aantal groeiende Nederlandse volk en de belangrijke bijdrage in de uitvoer, welke de landbouw moet leveren, maken het nood zakelijk, dat de productie op eigen grond en met eigen arbeid zo hoog mogelijk wordt opgevoerd. Het landbouwbeleid blijft er op gericht de voorwaarden daarvoor te scheppen door te streven naar bestaanszekerheid op lange termijn door middel van productie- en marktordening en voortgaande verbetering van onderzoek, onderwijs en voorlichting. Ofschoon op dit ogenblik de internationale verhoudingen, het Indonesische vraagstuk en het financieel-economisch beleid zeer in het bijzonder de aandacht vragen, wordt met kracht door gewerkt aan de verdere verwezenlijking van het program ten aanzien van wetgeving en bestuur, dat het vorige jaar werd ontwikkeld. Ook andere onderwerpen in verband met de ideële en materiële belangen van ons volk die toen werden genoemd, zijn op verschillende departementen ter hand genomen. Hoezeer de economische en financiële toestand beperkingen oplegt, het mogelijke zal worden gedaan om het herstel van onze volkskracht, stoffelijk zowel als geestelijk, dat zich in de sedert de oorlog verstreken jaren op een in menig opzicht verheugende wijze heeft voltrokken, verdere voortgang te doen hebben en om ons uit nood en verwoesting herrezen land een waardige plaats te doen innemen in de internationale samenwerking. Uw taak zal ook in de komende jaren veelomvattend en moeilijk zijn. Met de bede, dat Gods onmisbare zegen op onze gemeen schappelijke arbeid moge rusten, verklaar ik de gewone zitting der Staten-Generaal voor geopend".

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1949 | | pagina 5