Toonaangcvei}
Anak Agung begreep vaak niets meer
van de Nederlandse politiek
MFÜBElEN^At
VROOM a OKEEN1IAW
HAARDPLATEN
DE DRIE KOUSENKOOPLUI
ook voor
Dit geldt zeker voor Uw huiskamer.
Dinsdag 20 September 1949
Afwezig tot 6 Oct.
H. C. A. Koppejan
géén praktijk"
Dr HERCKENRATH
Net- Dagmeisje
timmerman en
leerling: of halfwas
Huis met pl..m.
2 a 3 H.A land
pl.m. 250 M.
Smalspoor
S"ÏÏ; 267S
Het Federalisme werd nooit
gebruikt tegen de Republièk
Marktberichten
gezellig woonhuis
GROTE
HOUTVEILING
te Dirkshorn
werk- en
timmerhout
NIEUW
0VERIJSELS
DAGBLAD
Voor de fijnste
SPECULAAS
Onze reclame
duurt voort!
WO ENS DAG
JAPONNEN - en
MANTELDAG
Gem. Bergen N.H.
Aanbesteding
NIEUWE NAAIMACHINE
SCHIPPER EN KNECHT
Voor de afd. Dames-confectie
eerst-e verkoopster
aankomend verkoopster
erv
en naaister
FIRMA KöSTER - ALKMAAR
V
GERARD WORM'S
DAMESZAAK
zelfstandig naaister
ALKMAAR
„HEGRA" Kunstlakinrichting
L. DE GRAAF - ALKMAAR
PAG. 6
Farm I teberichten
Met blijdschap geven wij
kennis van de geboorte
van onze zoon en broertje
HANS
die bij het H. Doopsel de
namen ontving
Johannes Pieter Maria
P. GROOT
C. GROOT-SCHUIJT
Jantje
Alkmaar, 20 Sept. 1940
Langestraat 32
Tijdelijk: Huize Rosmade
*t*
26 September 1949 hoopt
onze lieve man en vader,
de heer
ARIi: OUD HUIS Dz.
de dag te herdenken, dat
hij vóór 25 jaar in dienst
trad bij Handel Mij. P. A.
Jacobse. Dat God hem
nog lang moge sparen is
de wens van zijn dierbare
vrouw en kinderen.
Receptie van 34 uur
te Oudorp (N.H.)
Herenweg A 14
Advertentiën
ARTS
Oudegracht 186, Alkmaar
Wegens familie omstan
digheden DONDERDAG
22 SEPTEMBER
Spoedgevallen Dr. Piers
H. HUGOWAARD
R.K. MEISJE. 20 jaar,
zoekt betrekking voor d.
en n. Brieven onder no.
15855, bur, v. d. blad.
Flink net R.K. DAG
MEISJE gevraagd. Adres:
J Stroomer, Brouwer
straat 8, Alkmaar.
B.z.a. R.K. MEISJE, lft
28 jaar, voor dag en nacht
Liefst in Alkmaar of omg.
Br. no 15853, bur. v. d. bl.
Gevraagd een MEISJE
voor de dag. Pav. „Kin-
heim". Stationsweg 60E,
Alkmaar.
GEVRAAGD:
Zelfst- kunnende werken
Mevr. VAN DER ZEYDEN
Stationsweg 19, Alkmaar
GEVRAAGD:
J. ORY, Omval 15.
Alkmaar
Gevr.: R.K. JONGEN,
leeft. 14 tot 17 jaar, voor
lichte werkzaamheden. In-
of extern bij C. Groot.
Melkhandel, Egm. aan de
Hoef.
Gevraagd voor direct:
BAKKERSBEDIENDE
intern. P. J. Brouwers,
Herenweg 271, Egm a. d.
Hoef. Tel. 289
Voor ons gezin met kin
deren zoeken wij een
flinke ZELFST. HULP,
voor de dag. event, dag
en nacht. Brieven onder
no 15857, bur. v. d. blad
Te koop: in' prima staat
zijnde KNOPACCORDEON
3 rijen, 80 bassen, merk
Stradivari. C. Goedhart,
Westerpad 2.
Noord-Scharwoude
Te koop: 100 POOTJES-
BAKKEN z.g.a.n. Th.
Vlaming. Blokhuizen 238,
Oude Niedorp
Te koop gevraagd:
Behoeft niet persé bollen
land te zijn. Aanbiedingen
bij ANT. MEIJER, Mid
denweg 13. Anna Pau
lo wna. Tel. K 2232—305.
AANGEBODEN:
met draaischijf en platte
kar. 60 cM breed spoor,
in goede conditie. Tevens
gevraagd uitschot van
tulpen 212 op in Fh.
Snowdon, Prunus. Avia.
teur. Pr. Elisabeth, White
Sail, Golden Harvest.
JAC. BROERSEN, Com
missiehandel Breezand
Telf 229 K 2232
Meisjesmanlel, warme
llauschslof, geheel ge
roerd. diverse kleuren,
leeftijd 6 jaar 2275
plus stijging p. maat
Vlotte schooljurk,
zuiver wol, frisse
kleuren, leel-
tijd 6 jaar
plus stijg. p. maal
9 75
Aardig kleulerjasje
mei hoedje, prima
velours, fijne pastel-
plus stijging p. maal.
TROOMa OKEESMAATi\
De zee ruist haar ochtendlied. Zij doet het bijna onhoorbaar,
maar nooit worden de gasten van de Scheveningse hotels wakker
of zij worden eraan herinnerd, dat daar onder hun kamers de
golven zijn. Dezelfde golven, die ook de kusten van java en
Celebes bespoelen. Terwijl er moeizaam door diplomaten ge
zocht wordt naar nieuwe banden tussen Oost en West, heeft
de zee die al eeuwenlang bevestigd.
De gangen van het Palace Hotel zijn nog uitgestorven. Alleen
de vele glimmend gepoetste schoenen herinneren eraan, dat er
geen kamer onbezet is. Aan het eind van een van die gangen
staan de schoenen van een Balinees vorstenzoon, die om half
negen al klaar staat om journalisten te ontvangen. De naam van
Zijne Excellentie, de minister-president van Oost-lndonesië, be
staat uit vijf woorden: Ide Anak Agung Gde Agung. De titela-
tuur van de Balinese adel is zeer ingewikkeld. Het eerste woord
bewijst, dat de drager van deze naam tot de hoogste van de vier
kasten van Bali behoort, de rest duidt op zijn vorstelijke af
stamming en zijn verwantschap aan de hoofdvorst de Dewa
Agung van Kloengkoeng.
Als wij even later de hand druk
ken van een van de belangrijkste
„federalisten", dan ruist weer de zee,
nu duidelijker dan zoeven. Het
raam staat open en voor die verre
oneindigheid, die in nevels verloopt,
staat een vorstenzoon van Bali en
praat met ons, alsof wij hem al ja
ren kenden.
Federalisten zijn, ook in het
Oosten, mensen met sterke idea
len. Federalisme is een begrip,
dat ook in de Archipel nog geen
volledige werkelijkheid is, maar
Anak Agtmg, die er jaren voor
gevochten heeft, ziet thans met
kennelijke vreugde, dat zijn werk
zün beslag zal gaan krijgen. Als
het lukt in Den Haag de struc
tuur der Verenigde Staten van
Indonesië zijn definitieve vorm
te geven, dan krijgt al dat voor
bereidende werk de meest geluk
kige bekroning. Dan zullen alle
fouten en stroefheden in de na
oorlogs diplomatie tussen het
Moederland en Indonesië gemaakt,
gemakkelijk vergeten kunnen wor
den voor het grote goed, dat er
uit ontstaat: een verbond van sta
ten, hecht aaneengesloten, waarin
ieder gebied naar eigen volkska
rakter en economische en cultu
rele betekenis tot gelding zal ko
men.
A
Anak Agung is een voorzichtig
diplomaat, maar een blijmoedig
mens. Kent ge de gamelanmuziek
van Bali met zijn grote uitbundig
heid en zijn sterk temperament, die
zo mijlen ver afstaat van de stren
ge Javaanse rhythmen. Door alle
voorzichtigheid heen heb ik een
glimp van de cultuur van Bali op
gevangen in deze man, die om half
negen 's morgens, als hij driemaal
in een half uur tijds gewaarschuwd
wordt, dat er dit en 'dat op hem
staat te wachten, de tijd neemt om
met mij over het federalisme v. het
Oosten te praten met hetzelfde ge
noegen, waarmede hij zou kunnen
zingen. Hij is behalve zeer correct,
ook zeer vriendelijk en blijmoedig.
Er vallen enkele harde noten in dit
gesprek. „Het is Altijd mijn bedoe
ling geweest dat federalisme in In
donesië een positief karakter te ge
ven. Ik heb wel eens de indruk, dat
er getracht wordt het de negatieve
kant uit te sturen. Wij hebben het
gevoelen, dat men hier het tot stand
komen van deelstaten destijds wel
eens graag zag, omdat men hoopte,
dat er een w*g zou komen tussen
ons en de Republiek. Ik zou dat
heel erg verkeerd vinden. Wij moe
ten juist bruggen slaan, anders zijn
wij geen federalisten
Dat is de eerste harde noot;
waaruit blükt, dat AnsJk Agung
lang niet altijd een bewönderaar
is geweest van de Nederlandse
politiek. „Ik heb van die Neder
landse politiek vaak niets meer
begrepen en vele Indonesiërs met
mij", zegt hij. „Er zijn in de af
gelopen jaren zoveel coulisses in
uw land verplaatst, dat wij er
eenvoudig geen wijs meer uit
konden worden".
Wij maken Zijne Excellentie erop
opmerkzaam, dat deze ervaring we
derkerig is, maar hij heeft een zeer
leerzaam antwoord klaar. „Vergeet
u niet, dat uw staat veel verder
ontwikkeld is dan de onze. Er be
staat in Indonesië maar een heel
dunne bovenlaag yan intellectuelen,
die kunnen weten, hoe dit en dat
bericht moet worden opgevat. Daar
om is vaak dat. wat bij u gezonde
oppositie heet, trij ons een gevaar
lijke bekendmaking van feiten, die
aan de zaken geen goed doet en
verwarring sticht. Wij allen hebben
ernstig getwijfeld aan de bedoelin
gen van Nederland met het over
dragen van de souvereiniteit. Wij
wisten door de vele wisselingen in
verantwoordelijke personen in Ne
derland werkelijk niet meer,'of die
belofte nu wel reëel was en of er
geen schijnmanoeuvres achter sta
ken."
Maar dat belette de federalisten
.niet door te werken. Zij hebben, zo
vertelt Anak Agung. het vertrou
wen in hun beweging gewonnen,'
zelfs van de extreme richtingen.
Nooit is door Indonesiërs het fede
ralisme misbruikt tegen de Repu
bliek vandaar dat het door alle
richtingen aanvaard is en gedragen
wordt door het gehele volk. Als
laatste faze in deze synthese-poli
tiek werd op 15 April de inter-In-
donesische conferentie gehouden.
Dit was de kroon op het werk van
een eerlijke federale politiek.
„Hoe ziet u de kansen voor het
federalisme in Europa?" Even
denkt de man, wiens silhouet wij
zien tegen het openstaande raam
met de verre oneindigheid van de
zee daarachter, na en dan gaat de
stroom van zijn gedachten in
woorden over. Geografisch js er
een merkwaardige overeenkomst
tussen Europees en Indonesisch
federalisme. De afstand Stock
holm-Madrid is n.l. ongeveer ge
lijk aan die van Sabang naar Me-
rauke, maar staatkundig is er een
grote tegenstelling.
Driehonderd jaar is Indonesië een
centrale staat geweest. Ik gebruik
het woord koloniaal geregeerd land
niet graag, maar ik bedoel, dat in
die tijd van federalisme geen spra
ke kon zijn. Men ziet de gevolgen:
tal van gebieden zijn in hun ont
wikkeling totaal achter gebleven.
Eilanden als Flores en Soemba b.v.
werden vrijwel vergeten; zij kregen
geen gelegenheid hun eigen econo
mie en cultuur te ontwikkelen. Wan
neer ik over Europees federalisme
spreek, dan denk ik aan de abso
lute noodzaak voor de landen van
dit werelddeel sm offers te bren
gen voor elkaar. De niveauverschil
len moeten hier gelijk gemaakt
worden. Zonder offer kan dat niet
gebeuren. Bij ons is het heel anders.
Offers voor elkaar hoeven wij ab
soluut niet te brengen. Wat wij
slechts te doen hebben is de juiste
taken en bevoegdheden toekennen
aan degenen, die daarvoor logi
scherwijze in aanmerking komen.
Oost-lndonesië is een staat (Ne
gara), verdeeld in 13 daerahs, of
provincies. De basis voor die ver
deling zijn de verschillende volks
groeperingen. Zoals men in Neder
land Friezen van Brabanders onder
scheidt, zo is er een zelfde enorm
onderscheid tussen b.v. Minahassers
en Balinezen, zowel wat godsdienst,
cultuur, algemene ontwikkeling en
economie betreft. Dertien van deze
eenheden zijn thans in deze oudste
negara Oost-lndonesië, of Indone
sisch Timur, verenigd. Men vindt
er de Balinese eenheid in met zijn
acht vorstendommetjes, die zich ge
willig geschikt hebben in deze nieu
we structuur en samen een vorsten-
raad vormen, waarnaast een volks
raad met wetgevende bevoegdheden.
De Oosterling leeft in de islamiti
sche of de Hindoeïstische sfeer, er
is een geloof aan één God, Toewan
Allah. Ook dit zal onze kracht zijn,
zegt Anak Agung, Zijn hand strijkt
langzaam over zijn voorhoofd, als
hij mij de verzekering geeft, dat
het leven in de dessahs van zijn ge
boorteland, Bali, eenvoudig ondenk
baar is zonder godsdienst.
Dat zal de kracht van het Oosten
zijn, denken wij, terwijl wij door
de gangen van het moderne hotel
wandelen.
GENERAAL YANG TSJIEH
VERMOORD
HONGKONG, 20 Sept. (Reuter)
Generaal Yang Tsjieh, voormalig
ambassadeur van de Chineese na
tionalistische regering te Moskou,
is op 60-jarige leeftijd in zijn wo
ning te Hongkong vermoord.
Volgens Chinese berichten was
Yang begin September uit Yoen-
nan, waar hij geboren is, te Hong
kong aangekomen en wachtte hij
op scheepspassage om zich bij het
communistische regiem te Peiping
aan te sluiten.
In Januari 1944 stond de gene
raal aan het hoofd van een Chi
nese militaire missie naar Enge
land.
WARMENHUIZEN, 20 Sept. 5000
kg uien 12.5012.70, grove 10,40
11.30; 15000 kg aardappelen witte
eigenh. 6.607; bi. eigenh. 7.20—
7.40, bintjes 7.20, bevelanders 6.30;
5000 kg slabonbn 2755. 3000 kg
gele kool 5—6.50, 1500 kg groene
kool 10; 28000 kg rode kool 5.50
7.50; 24000 kg witte kool 5.808.
TEXEL, 19 Sept. 84 schapen 40
65, 60 lammeren 3045, 27 rammen
70150, 18 biggen 4570, 3 koeien
450650; 71 schapen, 9 koeien en 3
kalveren voor de levering.
NOORD SCHARWOUDE, 20 Sept.
20.000 kg aardappelen Eigenheimers
6.30; bl. eigenh. 78.10, Bevelanders
6,106.90. 44000 kg rode kool 5.50
7.30, 6000 kg gele kool 6.20—7.60;
210.000 kg witte kool 8—9.30, 2300
kg groene kool 1012, 27000 kg
uien 10.5012.80, drielingen 10.50
10.90, nep 13.20—13.70, 1100 kg peen
sort. II 7.50—8.10, III 6.80, 2000 kg
kroten I 5.305.40, 13000 kg slabo-
nen 35—50, afw. slabonen 2035.
Wie helpt echtpaar zon
der kinderen in Alkmaar
of omg. aan WONING-
of INWONING. Bij inwo
ning wordt gevraagd, 'n
ongem. zitkamer,slaapka
mer en keuken, op een
behoorlijke stand. Brieven
zo spoedig mogelijk te
richten onder no. 15856,
buredu van dit blad.
WONINGRUIL Aangeb.
woning te Winterswijk,
kamer, keuken, 2 slaapk.,
keld., bijkeuken, gang en
bergr., vragen dito woning
of 'gr. te Alkmaar. Inl.
A. J. W. Wensink, Uiten-
boschstraat 11, Alkmaar
Tel 3293.
R.K. Matroos zoekt voor
zo spoedig mogelijk
SLAAPGELEGENHEID
te Den Helder. Br. no.
38161, bureau v. d. blad
TE KOOP: 4 jonge reu
bouviers en 1 teef-bouvier
l'/i jr. oud. J. Noordhuis,
Zeeweg 7, Callantsoog.
Te koop gevraagd een
met tuin, hoogstens 10
tot 15 Aren, om zelf te
bewonen in mooie pro
vincieplaats in Noordhol
land. Bij aanvaarden te
betalen met contant geld.
Br. no 2061, bur. v. d. bl
Sinds 1 Sept. VERMIST:
grote zwarte kater „Blac
ky". Inl. of terugbezorgen
wordt beloond. Banket
bakkerij Kuipers. Laat
146. Tel. 3068, Alkmaar
ADVERTEERT
IN DIT BLAD
DEURW. VAN HUIT
en HEILOO
zullen op VRIJDAG 23
SEPTEMBER 1949, v.m.
10 uur op het terrein
nabij het café Rijs te
Dirkshorn ten verzoeke
van de fa. G. PRINS
Zn. publiek a contant
verkopen grote partijen
best
afkomstig van gesloopte
loodsen en spoorwagons,
w.o. beste vloerdelen,
planken, battings, zwaar
hout voor brugdekken.
voorts slijpstenen, var
kenshokken, enz.
Het enige
R.K. Dagblad voor
ZWOLLE
EN WIJDE OMGEVING
Kantoren:
ZWOLLE, Melkmarkt 10,
Telefoon 7676
LAAT 111 - TEL. 2479
E.N.A.V.O
ZUTPHEN
ZIE GARANTIE CLAUSULE W
te.*. NoUrtnee. RUST. ROGGENKANP M SCHUUR& rDAM
Mooie stoofpaling f 0.85
per pond. Ie klas Hol',
gerookte paling f 1.25
per half pond.
4 a 5 in 'n half pond
V. d. Stok's Falinghandel
Hekelstraat 29, Alkmaar
Telefoon 3195
Eigen palingvisserij
Billijk man! Langesfr. 27
Burgemeester en Wet
houders van Bergen N.H.
zijn voornemens in het
openbaar aan te beste
den op MAANDAG 3
OCTOBER 1949, des voor
middags 10 uur ten Raad-
huize allaar:
Het maken van een
riolering met bijko
mende werken
L In de Jan Apeldoorn-
weg (perceel A)
2. In een gedeelte van de
Jb. Weyandweg en de
Oude Bergerweg (per
ceel B)
3. Het werk in massa.
Bestek en tekening zijn
verkrijgbaar ten kantore
van Gemeentewerken Ka-
rel de Grootelaan 25. van
af Maandag 19 Septem
ber j.L ad. f 5.per stel
Geen" restitutie
Reeds ontvingen TIENTALLEN HUSVROUWEN, na
korte tijd bij ons GESPAARD te hebben, een
en sparen nu gewoon door. totdat ze geheel is be
taald. Vraagt inlichtingen per brief en wij
komen met U praten
FIRMA GRé VEENIS, H. JT. PIT. Oudesluis
Schagen, Tel. 426 Tel. K 2242—229
GEVRAAGD;
voor motorboot. Bekendheid met beurtvaart ver
eist, alsmede op het vaarwater in N. en Z. Holland
Soil te richten aan P. F. v. KONINGSBRUGGEN,
B 120 Nw. Niedorp Tel. 223 K 2261
gevraagd voor spoedige indiensttreding:
(Ook
Off
kend met bontwerk)
Zeer gunstige voorwaarden. Sollicitaties met
volledige inlichtingen te zenden aan:
LANGESTRAAT 42 ALKMAAR
vraagt voor haar verander-atelier
ZATERDAG 24 tot en met DINSDAG 27 SEPTEMBER
iedere avond 8 uur precies. Een programma, zoals
de laatste twintig jaren niet meer werd vertoond.
Een Circusfestijn met als hoogtepunten o.a. het op
treden van Michael van Been (Jefferson) met zijn
prachtige Afrikaanse Koningsleeuwen, waarbij de
beroemde koorddansende leeuw Frasquita; sensatio
nele luchtacrobatiek van de 2 Brieux; meesterlijke
hoogeschoolrijdkunst van Otto Schuman; de drie
Babusio's, clowns die lachorkanen verwekken; ver
metele acrobatiek te paard van het Trio Mullens;
de wereldvermaarde jongleur Charley Wyma en
José Mullens als Diana, de Godin der jacht te paard
Prijzen der plaatsen van f 1.tot f 3.50
Voorverkoop: Sigarenmagazijn C. DE GRAND, Waag-
plein 22, Tel. 3305 en vanaf Vrijdag 23 Sept. tevens
aan de circuskassa's
strak-diepzwart en onafbrandbaar
gemoffeld door
ZAADMARKT hoek Kooltuin
Telefoon 2357
De juiste keusdus vakkundig
advies is daarom noodzakelijk. Breng
eens e^en bezoek aan onze Meubel
afdeling, waar U naast vakkundige
bediening een keurcollectie Eetkamers
aantreft. Meubelen waar U Uw leven
lang profijt van zult hebben en tegen
prijzen waarvoor U nergens anders
zult slagen.
Daarom voor Uw Meubelen en
gehele stoffering naar...»
HUISKAMER, eiken Old-finish,
bekleed mei pr. velours, ~7Qf)
met 2 crapeaux /v.»
Idem, met 2 armstoelen 650.-
ALKMAAR
75. „O nee, Majesteit, helemaal niet!" haastte Martyn
zich te verzekeren. „Ik hoef er zelfs niets voor te hebben.
Ik zal al blij genoeg zijn, als ik er in slaag uw dochter
weer gezond te maken!" „Gelukkig maar", zei koning
Prudentius opgelucht. „Ik zou werkelijk niet geweten
hebben wat ik had moeten doen, als u zich zo gedragen
had als die kerels uit de sprookjes. In dat geval had ik
me immers ook als een koning uit een sprookje moeten
gedragen, nietwaar? En beseft u wel, wat dat betekend
had? Ik zou u als het u niet gelukt was mijn dochter
te genezen uw hoofd hebben moeten laten afhakken.
Jasses, wat akelig, zo'n beulszwaard! Ik word er al naar
van als ik er aan denk! Maar ja, het hoofd had er af
gemoeten, want dat doen koningen uit sprookjes altijd,
als er iets mis gaat". Koning Prudentius II keek Martyn
nadenkend aan. „Hèhè", zuchtte hij, door zijn baard
strijkend. „Die kwestie is tenminste opgelost. Er hoeft
niet met prinsessen getrouwd te worden en er hoeven
ook geen hoofden te worden afgehakt. Ik zou dus zeg
gen, gaat uw gang en doet wat u goeddunkt. Hebt u er
eigenlijk nog iets bijzonders voor nodig?" Martyn schud
de ontkennend zijn hoofd en zei: „Nee, Majesteit, het
enige wat ik nodig heb, is eh...., eens even denken
een pannetje en dat zal de kok ivel voor me hebben.
Verder moet iemand me even de weg naar het slotpark
wijzen".
i
