De heer Schouten demonstreert
zijn oratorische talenten
mee!
Eigenmachtig optreden van
deT.N.I. in Pasundan
De Wiener Sangerknaben
Bevolking van Zuid-Borneo
onder extremistische druk
Oost-Duitsland een politiek kerkhof
Schoenen zullen zich aanpassen
aan het toilet
Zaterdag 24 September 1949
PAG. 3
I.S. BIJ
richt
Instelling van bedrijfschappen
bij de wet of Kon. besluit?
Ook terreur door de Darul Islam
Tenminste wat de kleur betreft
Een wereldberoemde traditie
van 450 jaar
Grootboek 1946
Stakingen duren voort
-
Na vier jaar ongeremde dictatuur
Karlshorst tracht nu voormalige
officieren in te schakelen
KAMERDEBAT IN GROOTSE STIJL
roducten
der lijk goed
Adv.
WACHTING
ing, medegedeeld
te De Bilt, geldig
md tot Zondag-
plaatsen enkele
wegend zwaar he
chter hier en daar
naar raid-west en
snd, iets koeler dan
T~
minuten gratis
urder en sein-
ler zijn, wan
de N.S. Test-
Ite bezoekt.
t/m Zaterdag
Op werkdagen
y.m.. 2-6 n. n.m.
ming voor k/nd«ron
14 eterr.
(Ingez. med.)
i met de viering
verjaardag van
r, de heer E. M.
schijnt de krant
;n vroeger tijdstip,
raarvan enige be-
rerslagen vandaag
worden opgeno-
r naar engeland
gonnen
Deze week is de
slachte schapen naar
het eerst sinds vele
jonnen. Ook de Har-
igerijen hebben hier-
si. De uitvoer gmg
>g uitsluitend over
ar naar verluidt zal
=ek de Harlinger ha-
ingeschakeld wor-
Harlinger en ver
voor het in Alkmaar
OCONCERT
er de aandacht op,
elde concert van Ge-
1 zal plaatsvinden op
■pt. 3 uur, in 't Gul-
kmaar. Scholieren en
ziekscholen hebben
ijs toegang.
Sept. Spercibonen
■n 25—36, pronkbonen
i 14—25, andijvie 9-15
spinazie 2834 ct.
•nmer 617, meloenen
27, bloemkool 19-34
ortelen 12—16 ct. per
24—30 ct. P. doosje,
i: kriel 3,60—3.80, late
PEL, 23 Sept. 1500
-8.10; 18,000 kg bloem-
11 9—24, afw. 6, 4000
.50 22000 kg kroten I
5000 kg peen I 5.—,
peen II 5.50, 600 kg
5,50, 30.000 kg Uien
00 kg stambonen 20
DEK, 23 Sept. 25.000
u blauwe Eigenh. 7.40
sr 5.70—6.20, Bintje
ske Eigenh. 6.80; Be-
—7.10, Koopmans bl.
(1 3.40—3.60; 14000 kg
tO, 3000 kg slabonen
g rode kool 5.506.40,
tooi 5—6.40; 2500 kg
-5,50; 95000 st. bloem-
11 11—20, afw. 6—13
O kg uien 11.3013,30.
dn el 11.40—12,20 en
D, 23 Sept. Schotse
jl. eigenh. 7; bevelan-
iopmans blauwe 68;
Ir. 2042; slabonen z.
stoksnijbonen 4660;
2044; pronkbonen
ommers 12—24; toma-
bloemkool 836, rode
:ne kool 510, spinazie
5, andijvie 712, rode
ispeen 10—18; waspeen
4—10, uien drielingen
ziken 421, druiven
s 5479, Alicant 75,
i58, Meloen; Suiker
ïen 10—39, Bramley
0, Codlin Ceswick 5—
;toria 5—14, Graham
Jacques Lebel 510,
840; Manks Codlin
■appel 520, Signe Til-
'ransparante de Cron-
igeunerin 934, Zoete
515, Beurré d'Aman-
ré Hardy 5—28, Beurré
Beurré Mérode 310,
d'Avranches 6—28,
rite 618, Conférence
lius Guyot 313, Fer-
Gie6er Wildeman 13,
311, Maagdepeer 3—
d'Esperen 316, Tri-
enne 628, Williams
(Van onze parlementaire redacteur)
Kon de gedachtenwisseling de dag tevoren maar moeilijk op gang
komen, gisteren was het Kamerdebat over de P.B.O. groots van
stijl. Dat was op de eerste plaats te danken aan het werkelijk
magistrale betoog van de heer Schouten, de leider van de Anti-
Revolutionnaire fractie, maar ook de gedragen voordracht van
dr. Korthals (V.V.D.) en zelfs dè ook nog de klassenstrijd pre
dikende rede van de communist Wagenaar gaven mede cachet
aan deze middag. De eerste dag van het debat had een koel,
leerstellig karakter, dat van gisteren was niet minder principieel
van toon, maar het was daarnaast ook warm en levend.
Onder de oratorische toverstok
van de heer Schouten sprong zelfs
nu nog het de dag tevoren gehou
den betoog van de heer Nederhorst
(P.v.d.A.) naar voren, toen hij het
karakteriseerde als een matige in
stemming, waarbij het „ja" of
„neen" nog als een zwaard van
Damocles boven het hoofd van de
heer staatssecretaris bleef hangen.
En vooral toen de socialistische
fractieleider hierop instemmend
knikte en de heer Schouten ge
tuigde dat zulks bizondere waarde
had, omdat hem niet iedere dag
een dergelijke eer te beurt viel,
was de sfeer geschapen zonder
welke het parlement niet werke
lijk leeft.
De heer Schouten begon zijn
rede met de taakomschrijving van
de P.B.O. aan te vallen. Hij achtte
een dergelijke omschrijving in het
geheel niet nodig, maar als er toch
een moest zijn, gaf hij aan die,
welke de commissie-v. d. Yen
indertijd voorgesteld had, verre de
voorkeur. De genoemde commissie
gaf indertijd als taakomschrijving:
„Het bevorderen van het belang
van het gehele bedrijfsleven, met
inachtneming van het algemeen
belang". Het wetsontwerp is des
ondanks blijven spreken van „be
vordering van een het belang
van het Nederlandse volk dienen
de werkzaamheid van het bedrijfs
leven, alsmede van het belang van
het bedrijfsleven en de daartoe
behorende personen". De heer
Schouten bleef vragen waarom de
regering haar eigen formulering
juister bleef achten, waarbij van
zelfsprekend de bedoeling voorzat
om hetgeen hij als een compromis
tussen K.V.P. en P.v.d.A. zag,
andermaal tot een strijdvraag te
maken. In de Sociaal Economische
Raad gispte de heer Schouten, dat
zij een tweeledig karakter had.
Enerzijds een adviserende, ander
zijds een organiserende taak. Naar
zijn mening moesten deze twee
functies duidelijk van elkaar ge
scheiden blijven. Iemand, die te
gelijk bestuurt, staat als adviseur
niet vrij meer. Ook de regeling
van de productschappen zou hij
afzonderlijk behandeld hebben
willen zien. Hoofdbedrijfschappen
achtte de heer Schouten op dit
ogenblik nog niet nodig. Door
deze in te stellen zonder dat de
bedrijfschappen gevormd waren
en deze mogelijkheid liet de
wetgever open, zouden de hoofd
bedrijfschappen in de lucht komen
te hangen en niet kunnen stoelen
in het bedrijfsleven zelf. Sterk
kantte de anti-rev. fractieleider
zich vervolgens tegen de moge
lijkheid om bedrijfschappen bij
K.B. in te stellen. Volgens de heer
Schouten bepaalde de Grondwet
uitdrukkelijk, dat zulks bij de wet
zou moeten geschieden. Ook mi
nister Goseling, die de desbetref
fende wijziging van de Grondwet
indertijd verdedigd had, zou deze
gedachte hebben voorgestaan. En
zelfs sterker, ook de staatssecre
taris, die thans achter de rege
ringstafel zat, zou in andere kwa
liteit verklaard hebben, dat de
Grondwet helaas geen andere
mogelijkheid liet dan instelling
HARING NAAR POLEN
Met Polen is een compensatife-
transactie tot stand gekomen,
waarbij is overeengekomen, dat
Nederland aan dat land in ruil
voor een partij rogge 10.000 vaten
haring zal leveren ter waarde van
f 350.000.
De haring, die op het ogenblik
nog in Scheveningen, Vlaardingen
en Katwijk ligt opgeslagen, is ge
vangen in het seizoen 1948-1949.
Met deze levering is de oogst van
deze periode vrijwel opgeruimd.
bij de wet! Daarnaast zag de heer
Schouten een en ander ook als een
belangrijke beleidskwestie. De
mede-wetgever, het parlement,
werd op deze manier uitgescha
keld.
De heer Schouten 'eindigde zijn
betoog, nadat dr. Kortenhorst al
enkele malen bedenkelijk naar de
klok had gekeken, met de leer van
de souvereiniteit in eigen kring
tegenover die van het subsidiari
teitsbeginsel te plaatsen. Erkende
men aan katholieke zijde dat er
hier trappen waren van belang
rijkheid en dat er een organische
samenhang bestond, zijn voorkeur
ging uit naar afgeronde organen,
waarin, zoals dan vanzelf spreekt,
voor de Overheid in het geheel
geen plaats is.
Ondank^ al deze critiek ging de
heer Schouten tenslotte echter
toch niet zover dat hij, ondanks
vele bezwaren, zijn zegen aan het
ontwerp wilde onthouden.
Dit debat is er een dat dwingt
tot principiële stellingname en als
zodanig mocht men -met recht
nieuwsgierig zijn naar het stand
punt van de V.V.D., in eerste aan
leg vertolkt door dr. Korthals. Hij
begon met de regering te verzoe
ken nader duidelijk te maken
waarom voor een zekere ordening
in het economisch leven, waarvan
ook hij overigens wel de wense
lijkheid inzag, nu juist de P.B.O.
het alleen zaligmakend middel
was. Daarnaast bleef dan altijd
nog de vraag klemmen waarom
juist op dit ogenblik, nu het be
drijfsleven meer behoefte had aan
armslag dan aan binding. Hoe het
verder mocht zijn, in elk geval
wenste de heer Korthals niet ver
der te gaan dan het bedrijfsleven
zelf zou begeren. Evenals in het
betoog van de heer Schmal (C.H.)
beluisterde men in de rede van
dr.« Korthals een ondertoon van
„het moet dan maar, maar niet
graag". Met de heer Schouten
was dr. Korthals het eens, dat in
stelling van bedrijfschappen uit
sluitend bij de wet zou moeten
geschieden. Ook vonden zij elkaar
in de overtuiging, dat in de So
ciaal Economische Raad de over
heidsvertegenwoordigers niet thuis
hoorden.
Eventuele amendementen ma
ken dus misschien nog wel een
kans. Vóór de heer Korthals was
Gerben Wagenaar (C$m.) als
hardnekkig prediker vari de klas
senstrijd ten tonele verschenen.
Hij maakte vooral van de gelegen
heid gebruik om de P.v.d.A. in de
hoek der reactie te duwen. En dan
de moraal: Wie zich ook onder het
kapitalistische hoedje mocht la
ten vangen, zij, de Communisten
bleven de werkelijke behartigers
van de arbeidersbelangen.
Dinsdag gaan de debatten ver
der.
Ter herdenking van de 200ste geboortedag van Goethe, zal het
Zwitserse toneelgezelschap Maandag a.s. in de Stadsschouw
burg te Amsterdam een voorstelling geven van Goethe's Faust.
Verleden jaar heeft dit gezelschap een tournee door ons land
gemaakt met „Spoken" van Ibsen. Drie hoofdrolvertolkers:
links Albert Basserman, rechts Heinz Woester en Maria Schell.
De Piasecki HRP-2 „Rescuer", die de bijnaam kreeg van de
„vliegende banaan", is een groot hefschroefvliegtuig, dat o.m.
door de Amerikaanse kustwacht wordt gebruik voor het redden
van schipbreukelingen. Daar het bij sommige reddingen kan ge
beuren dat het vliegtuig op zee, ijsvelden, sneeuw of moerassige
grond moej: dalen, heeft men het wielonderstel voorzien van op
blaasbare nylon-drijvers. De drijvers liggen in opgevouwen toe
stand om de drie wielen (kleine foto rechts onder)Wanneer de
drijvers moeten worden gebruikt, dan draait de piloot de kraan
van een cylinder, die met samengeperste koolzuur is gevuld, open
en de drijvers zijn binnen 90 seconden opgeblazen.
BANDUNG 23 Sept. (Aneta) Het
lid van het parlement van Pasun
dan, de heer Wiriadiputra heeft aan
de regering der Negara vragen ge
steld, welke stappen er zijn onder
nomen naar aanleiding van het feit,
dat in 'het Tjiamise door de T.N.I.
een eigen ressort en een eigen ci
viel bestuur is ingesteld in het ge
bied der Negara.
Naar de. correspondent van Aneta
verneemt heeft thans ook in het
Dat een baby in één jaar tijd 'n
flink kind kan worden, bewees de
schoen-show de tweede in de
modegeschiedenis. die in het
Kurhaus werd gehouden onder aus
piciën van het Maandblad voor
Schoenhandel en Schoenindustrie
„De Pasbank", de Nederlandse
Vereniging van Winkeliers in Luxe
Schoeisel, 5 Nederlandse en 1 Bel
gische fabrikant van Modeschoeisel
en de fabrikante van onderhouds
middelen, de N.V. Tana Mij. te
Amersfoort.
Over het algemeen zijn er geen
grote wijzigingen gekomen in de
modellen. Het geheel deed wel veel
rustiger aan dan het vorig jaar. De
enkelbanden zagen we niet meer;
de zeer hoge hakken nog maar
weinig. Wat altijd in de smaak
valt, vooral bij jonge meisjes, is de
geklede lage-hakschoen, die ons
ook het meest bekoorde. Bij 't spor
tieve schoeisel zagen we veel bruin
grijs en warm beige, hetgeen voort
vloeit uit het feit, dat de hiermede
harmoniërende kleuren ook in de
sportieve kleding domineren. In 't
geklede genre voert zwart de bo
ventoon, onmiddellijk gevolgd door
bruin. Suède was absoluut favoriet.
De open-hielschoenen zullen vrijwel
uitsluitend geklede en avondtoilet
ten completeren.
In de aan de show voorafggaande
persconferentie werd naar voren
gebracht, dat de schoenen speciaal
wat de kleur betreft zullen gaan
aanpassen aan het toilet. Daar het
kleurengamma voor schoenen veel
beperkter is dan voor textiel, is 'n
nauw contact tussen de verschillen
de modebranches noodzakelijk voor
de zozeer gewenste harmonie in de
kleding. Om dit contact te onder
houden en daardoor het kopend pu
bliek van voorlichting te dienen is
men in Waalwijk gekomen tot vor
ming van een instituut, het „Mo
decentrum", waarin behalve de leer-
schoen-, stoffen- en confectie-
industrie binnenkort ook de hoe-
den-, tassen- en handschoenbran
ches elkander zullen vinden.
Op een vraag naar de prijzen in
verband met de devaluatie kwam
een vrij geruststellend antwoord.
Men is slechts voor de import van
leer op dollars aangewezen; de
prijsverhoging zal nog geen 10
bedragen.
Sumedanlse de T.N.I, een eigen ci
viel bestuur ingesteld in het onder
district Tjikeruh, district Tandjong
sari, de in dienst der Negara Pasun
dan zijnde Lurah's worden voor de
keus gesteld om hun ambt neer te
leggen, dan wel in dienst te treden
van de republiek.
Indien het laatste wordt gekozen,
krijgen zij van de t.N.I. een nieuw
aanstellingsbesluit en moeten dan
bij de bevolking belasting innen tot
een gelijk bedrag als door de Negara
Pasundan wordt geheven. Maar bo
vendien moet elke Deasabewoner
voor iedere gulden betaalde belas
ting 4 kg. rijst leveren. Deze be
lastingvordering geschiedt met te
rugwerkende kracht tot begin 1948.
Aan de onderwijzers is aangezegd,
dat zij niet meer in dienst zijn van
de Negara Pasundan doch in die van
de republiek en dat de schoolgelden
aan de T.N.I. moeten worden afge
dragen.
Naar aanleiding van het bericht
dat te Leles reeds ongeveer 4000
woningen door de Darul Islam in
de as zijn gelegd stelde het lid van
het parlement, Ranuwidjaja, aan de
regering van Pasundan de vraag, of
zij de» Darul Islam als een wettige
organisatie erkent en zo ja, of de
regering dan bereid is, in het. ka
der van de besprekingen over het
staken der vijandelijkheden ook
besprekingen te voeren met deze
organisatie en zo neen, welke maat
regelen de regering denkt te nemen
tegen de voortdurende terreur door
de Darul Islam.
NIEUW ZWEMRECORD
De 15-jarige Robben-zwemster
Geertje Wielema, Jan Stender's
meest belovende pupil van het
ogenblik, heeft gisteravond in het
zwembad aan de Kapelstraat te
Hilversum haar eerste record ver
overd, nl. het Nederlands record
400 meter rugslag.
Ware het wereldrecord over
deze afstand niet van de lijst ge
schrapt, dan zou de recordtijd van
de snelle Deense Ragnild Hveger
met niet minder dan 10.2 seconde
verbeterd zijn.
Keizer Maximiliaan I van Oos
tenrijk gaf in 1498 opdracht een
knapenkoor voor de kapel van zijn
Hofburcht te Wenen op te rich
ten. Reeds in het volgende jaar
zongeij jongens tijdens de kerk
diensten van Zijne Keizerlijke
Majesteit, die zuiks zeer waar
deerde. Deze vorst, heeft waar
schijnlijk niet geweten, dat hij in
zijn reeds bij uitstek muzikale
land een daad van grote, blijvende
waarde heeft verricht. Duizenden
en nog eens duizenden jongens
hebben door de eeuwen heen tot
1918 toe gratis zang- en muziek'
onderwijs ontvangen. Zij leefden
oorspronkelijk als jonge klooster
lingen. Later genoten zij meer
vrijheid, dan de kloosterregels
toestaan. Naast geestelijke liede
ren en kerkmuziek brachten zij
in de 16e muziek reeds wereldse
muziek aan het Hof ten gehore.
Door het Keizerlijk bevel van 1498
is een daad van blijvende cultu
rele waarde verricht.
In 1918 stortte het koor, tege
lijk met de Oostenrijks-Hongaar-
se monarchie, ineen. Pater Josef
Schnitt heeften die periode met
vijrtien jongens (in vroeger eeu
wen waren het er vaak tachtig en
meer) de traditie hooggehouden.
Een nieuw instituut werd, zonder
geld en met rammelende magen,
ter ere van de kunst en haar be
oefening gesticht. In de moderne
tijd werden moderne methoden
van muziek- en zangonderwijs en
van opvoeding ingevoerd. Die le
venslustige jongens van tegen
woordig leven, in tegenstelling tot
de vroegere even levenslustige
kloosterlingetjes op een echte
muziek-kostschool, die bovendien
aan hun ouders geen cent kost.
Ook in de laatste tientallen jaren
zijn vele bekende musici uit de
rijen van de Saengerknaben te
voorschijn gekomen. Deze moder
ne mensen krijgen in het slot
Wilhelminenberg, waar thans het
instituut gevestigd is, der traditie
getrouw het onderwijs, dat steeds
weer de roem van het wellicht
meest muzikale land ter wereld
Oostenrijk naar alle wind
streken bevestigt.
Ieder jaar weer kunnen twintig
tot vijfentwintig jongens in het
instituut worden opgenomen. In
dien men bedenkt, dat er jaarlijks
soms twee- tot drieduizend jon
gens van een jaar of acht zijn, die
ten overstaan van beroemde
Weense musici het examen yoor
Saengerknabe willen afleggen,
dan bewijst dit enerzijds wel de
roem van koipr en opleiding. An
derzijds echter is deze stormloop
een demonstratie, hoezeer Wenen
en de muziek verweven zijn. De
oude Keizer Maximiliaan zou wel
licht verbaasd zijn. In zijn tijd en
nog eeuwen daarna werden jon
gens, die de baard in de keel kre
gen, eenvoudig op straat gezet. Dit
gebeurde zelfs de dromer Franz
VERWISSELING
INSCHRIJVINGEN
iN OBLIGATIES
In het tijdvak van 1 November
1949 tot en met 31 October 1950
zullen de inschrijvingen in 't Groot
boek 1946 van minder dan f 10.000.-
geleidelijk worden verwisseld in
obligaties Grootboekschuld '46 met
dezelfde voorwaarden als de in
schrijvingen.
Met de opgeheven rekeningen
kunnen geen handelingen (verkoop,
belastingbetaling e.d.) meer worden
verricht. Deze handelingen zijn ver
der met de obligaties mogelijk, het
is daarom in het belang van de in
schrijvers dat zij zo spoedig moge
lijk na ontvangst van het bericht
vanhet Grootboek 1946 aan het
daarin gestelde voldoen.
De rente op de opgeheven reke
ningen zal op de gebruikelijke wijze
en datum door het Grootboek '46
aan de inschrijvers worden betaald.
Deze rente loopt tot 1 November
1949 of tot 1 Mei 1950, al naar ge
lang de opheffing der rekening voor
of na 1 Mei 1950 geschiedt.
De rente met ingang van genoem
de data wordt betaalbaar gesteld
op de. zich aan de obligaties bevin
dende coupons.
Bij bovenbedoelde ambtshalve uit
gevoerde verwisseling wordt door de
banken en commissionnairs geen
provisie aan de inschrijvers bere
kend, deze wordt door het Rijk
uitgekeerd.
Met ingang van 1 November '49
kunnen alle inschrijvers behalve
in de gesloten periode, d.i. de maand
voorafgaande aan de rentebetaling
op verzoek ten laste van hun reke
ning obligaties verkrijgen. In dit ge
val dient de lopende rente te Wor
den bijbetaald.
Schubert nog, die zichzelf in de
wereld niet kon redden en reeds
op 31-jarige leeftijd stierf. Aan
zijn tijd als koorjongen dankt hij
echter ook de opleiding, die hem
mogelijk maakte aan dq wereld
zoveel schoons te schenken. Ook
Haydn verhongerde bijkans na
zijn tijd als Saengerknabe.
Tegenwoordig worden de jon
gens, die de baard in de keel krij
gen, naar hun ouders teruggezon
den. Er wordt strikt op gelet, dat
zij verder een goede opvoeding
krijgen. Velen hunner kiezen een
muziekloopbaan.
Zingen voor de boterham
Sinds 1918 heeft de wereld ken
nis gemaakt met de Wiener Saen
gerknaben, die, omdat geen over
heidssubsidie meer kon worden
gegeven, zelf aan de kost moesten
zien te komen. De opleidi'ng van
de jongens duurt thans drie jaar,
meestal in teams van ongeveer 20.
De beste en verst gevorderde jon
gens gaan op tournée door geheel
Europa om geld voor de opleiding
en het levensonderhoud voor zich
zelf en hun kameraadjes bijeen te
zingen. Deze noodmaatregel is op
een grote vreugde van geheel
muziekminnend Europa uitgelo
pen. Telkenjare bezoekt een koor
enige landen en steeds loopt het
storm om h,en te horen. De Saen
gerknaben zijn van een Weens tot
een Europees symbool van pure,
heldere zang geworden. De invloed
BATAVIA, 23 Sept. (Aneta)
De stakingen in Zuid-Borneo duren
voort. In de ülu Sungai duurt de
druk op de bevolking voort en zijn
de plaatse Buntok, Rantau en Kan-
dangan verlaten. Uit Kandangan
zijn ook de reeds teruggekeerde
inwoners ongeveer een derde
deel van de bevolking weer ver
trokken. In deze plaats zijn pam
fletten verspreid van een strijd
groep, die zich Lasjkar Rakjat Mur-
ba (volksstrijdkrachtcn) noemt.
Hierin wordt verklaardt, dat deze
groep de strijd niet wenst te sta
ken en worden bedreigingen geuit
tegen Nederlandse militairen.
Voorts werd aldaar op 22 Sep
tember j.l. door onbekenden o.a
aan het personeel van verkeer en
waterstaat onder bedreigingen ge
last, het werk neer te leggen. Dit
bevel werd door velen opgevolgd.
Tokohouders kregen de aanzegging
hun winkels te sluiten. Een hun
ner, die weigerde daaraan gevolg
te geven, werd door vier leden van
de Alri (Republikeinse marine)
ontvoerd. Te Bandjermasin is de
toestand evenmin gewijzigd; het
aantal diefstallen, voornamelijk
van schrijfmachines en rijwielen,
is niet verminderd. Andere inci
denten werden in Zuid-Borneo niet
gemeld.
van hun voorbeeld is zeer groot.
Het stichtingsbevel van Keizer
Maximiliaan heeft bewezen een
blijvende, grootse daad voor de
ganse wereld te zijn. Meer dan
door veldslagen en staatsmansbe-
leid is zijn roem door de traditie
der Saengerknaben bevestigd.
In Wenen en overal elders
Terwijl de te Wenen blijvende
jongens geregeld in beroemde
kerken en in de Opera zingen,
treedt de tournéegroep tot in de
kleinste plaatsen van allerlei lan
den op. Daar zingen zij geestelijke
A-capella-muziek uit de zestiende
eeuw. Dat zijn moeilijke vier-, zes-
en achtstemmige motetten van
Palestrina, Lassus en Gallus. Dan
volgen Mozart, Haydn, Schubert,
Brahms, Gluck, Bruckner en tal
van anderen, die met hun liederen
gulden randen aan het vaak don
kere leven toverden. Denk eens
aan de kinderopera „Bastien et
Bastienne" van Mozart in Rocoeo-
costuums en poederpruiken. Of
aan de „Apotheker" van Haydn of
een dozijn andere zangspelen van
Schubert, Offenbach en anderen,
waarmee de Wiener Saengerkna
ben de wereld in verrukking
brengen. En dan tot slot, te Wenen
en overal elders, de gezongen wal
sen, die onverbrekelijk tot de tra
ditie behoren.
Momenteel zijn ze op tournée
door Noord-Nederland. En daar-
orrf leek het ons aardig enige bij
zonderheden te vertellen over de
„Wiener Saengerknaben".
Gisteren is door de resident en
de territoriale commandant te
Bandjermasin een verordening van
het militaire gezag afgekondigd,
waarin bepaald werd, dat het voor
de afdelingen Ulu Sungai en Band
jermasin verboden is zonder bij
zondere vergunning van het mili
taire gezag gebruik te rrlaken van
motorvoertuigen. Dit verbod geldt
voor alle voertuigen, uitgezonderd
die van leger en politie. Het werd
uitgevaardigd op grond van de
overweging, dat de algemene sta
king drastische maatregelen eist.
Bij overtreding wordt maximaal
een jaar gevangenisstraf of 10.000
gulden boete opgelegd.
MISLUKTE OVERVAL TE
OUD-VOSSEMEER
Naar eerst thans bekend wordt,
is Donderdagavond in de Hollare-
polder te Oud-Vossemeer door drie
mannen getracht een overval te
plegen op de boerderij van de
gebroeders van Engelen.
Omstreeks negen uur hoorden
de bewoners van de hoeve, dat er
tegen een buitendeur werd ge
klopt. Er werd geroepen: „we
hebben een lekke band".
De landbouwer Kees v. Engelen
ging naar de deur, opende deze op
een kier en zag drie mannen met
maskers voor. Zij drongen naar
binnen en dwongen Kees van En
gelen met de handen omhoog te
gaan staan.
De verdere bewoners van het
huis waren inmiddels ook ter
plaatse. Een broer van v. Engelen
vermoedde wat er ging gebeuren,
greep een jachtgeweer en schoot
op de indringers. Deze namen
overhaast de vlucht.
De bewoners van de hoeve
brachten telefonisch de politie van
het gebeurde op de hoogte. Deze
zette onmiddellijk het veer bij
Vosmeer en de brug te Tholen af:
Om ongeveer half tien hield
wachtmeester de Jong op de Brug
een auto aan, waarin'twee perso
nen zaten. Een ervan was gewond.
Een derde voegde zich bij de auto
en vroeg of hij kon lijften. De
wachtmeester heeft het drietal ge
arresteerd. Twee ervan komen uit
Rotterdam, een uit Bodegraven.
Een van de drie is nog verre fa
milie van de gebroeders v. Enge
len. De drie mannen zijn opge
sloten.
ZWITSERLAND DEVALUEERT
NIET
De Zwitserse federale raad van
ministers heeft Vrijdag voor de
tweede maal een verklaring afge
legd, dat de Zwitserse franc niet
zal worden gedevalueerd.
In een officieel communiqué
wordt gezegd, dat nadat deze aan
gelegenheid opnieuw is bestudeerd
„de raad nog steeds geen aanlei
ding zag voor Zwitserland de
pariteit van de franc ten opzichte
van het goud te wijzigen".
BERLIJN, September. De Russische bezettingsautoriteiten zijn
over de successen der communistische eenheidspartij, de SED,
slechts matig tevreden. Vier jaar ongeremde communistische
dictatuur heeft het politieke leven in de Sovjetzóne volkomen
lam gelegd. Iedere oppositie is radicaal uitgeroeid. Daarmee
hebben de rode machthebbers echter ver over hun doel heen-
geschoten. De communisten hebben ieder contact met de massa
verloren, beïnvloeding van die massa is daardoor onmogelijk
geworden. Dit is een fout, die de Sovjets hun Oost-Duitse
karperaden zeer zwaar aanrekenen.
De Sovjets hebben de Oostduitse
communisten reeds eenmaal op tac
tische fouten gewezen. Dit was in
het begin van 1948, toen de commu
nisten na gelijkschakeling der chris-
telijk-democratische unie een derge
lijke terreur uitoefenden, dat de
Sovjet-zone een zwijgend politiek
kerkhof werd. Zelfs de schijn van
een min of meer onafhankelijk po
litiek leven was door Piecks volge
lingen radicaal weggevaagd.
Het gevolg hiervan was, dat de
communisten een onbeperkte macht
uitoefenden, wellke echter uitslui
tend op de Russische bajonetten
steunde. In hun zucht naar macht
hadden de communisten 't volk'Ten-
voudig vergeten.
De Sovjets achten dit in strijd met
het tot dogma verheven Leninisme
en dwongen daarom de communisten
zich neer te leggen bij het ontstaan
van nieuwe partijpolitieke groepe
ringen. De communisten moesten
zich terugtrekken en plaats vrij ma
ken voor de nationaal-democrati-
sche partij en de democratische boe
renpartij, welke als burgerlijke par
tijen gecamoufleerd, het nationaal
denkende element onder de Oost
duitse bevolking en de boerenstand
voor het communisme stormrijp
moesten maken.
#De democratische boerenpartij
bleek spoedig een doodgeboren kind.
doch over de bntwikkeling van de
nationaal-democratische partij waren
de Sovjets niet ohtevreden. Zij
slaagden er in door te dringen in
kringen, die zich van de communis
tische eenheidspartij streng afzijdig
hadden gehouden en de Sovjets ia-
gen hierin een teken, dat zij op de
goede weg waren om de vastgelopen
wagen van het politieke leven weer
op gang te brengen.
Een „liberaal" front.
Zij besloten daarom nog een stap
verder te gaan en dwongen de com
munisten zich in versterkte mate
uit hun veroverde machtposities te
rug te trekken. Aldus werd het pa
rool uitgegeven van een „nationaal
front", dat alle partijen zou om
vatten en naar buiten een liberaal
karakter zou dragen.
Het werd aan de tweede voorzit
ter der SED, Ullbricht, voorbehou
den dit nationaal front ten doop te
houden. In communistische stijl be
treurde hij de fouten, die de partij
in het verleden had gemaakt en be
toogde, dat in de bestuursorganen
der Soyjet-zone steeds meer natio
naal denkende mannen en vrouwen
moesten worden aangesteld. Met na
me noemde hij in dit verband de
leden der nationaal-democratische
partij. Hij prees de vroegere natio-
naal-socialisten, „die in de Sovjet
zone verantwoordelijk werk verrich
ten", en waarschuwde zijn commu
nistische kameraden geen verdere
onteigeningen meer door te voeren,
„die de tegenstander zich op dema
gogische wijze ten nutte kan maken.
De bijzondere vermelding, die de
nationaal-democratische partij uit de
mond van do invloedrijkste figuur
in de Oostduitse communistische
partij ten deel viel, heeft een ge
heel eigen betekenis. Deze partij
vormt n.l. de politieke voortzetting
van het vroegere officicrencomitó
„Vrij Duitsland" en haar kader be
staat uit voormalige officieren, die
in de Sovjet-Unie in communisti
sche zin werden omgeschoold. Wan
neer Ullbricht in naam van het na
tionale front verlangt, dat meer
leden van deze partij in be
stuursfuncties worden toegelaten,
dan eist hij dus een versterking van
het militaire element in het bur
gerlijk bestuur. Hiermede geeft hij
openlijk toe,dat 't streven der com
munisten om de officieren bij 't co
mité „Vrij Duitsland" waren aange
sloten, tot geen bestuursfuncties
toe te laten een mislukking is geble
ken en door de Sovjets niet werd
goedgekeurd.
„Rcculcr pour mieux sauter"
Karlshorst denkt cr niet aan een'
instrument uit handen te geven
dat tot nu toe zeer betrouwbaar is
gebleken en bovendien uitstekend
dienst kan doen als wegbereider
voor een ideologische overwinning
van 't communisme. Daarom ont
ving de communistische partij ook
het bevel zich uit een groot aan
tal openbare functies terug te trek
ken en een belangrijk gedeelte
van haar macht over te dragen
aan de nationaal-democratische
partij.
Het is de zoveelste tactische
manoeuvre met 't doel de Oost-
duitsche bevolking zand in de ogen
te strooien, doch veel succes zullen
de Sovjets ook hiermede niet oog
sten. -
Ook al verklaart Karlshorst, dat
60-Pet, der leidende bestuursfuncties
moeten worden overgedragen aan
leden der nationaal-democratische
partij-, de Oostduitse bevolking weet
dat deze nieuwe ontwikkeling niets
anders is dan een tijdelijke strate
gische terugtocht, die de vestiging
der communistische dictatuur op
hechtere basis dan tot nu toe het
geval was, moet voorbereiden. Tus
sen de communisten en de officieren
die zich als soldeniers in dienst der
Sovjets hebben gesteld, kan een on
derscheid bestaan inzake de te val-
gen methode. Het uiteindelijk doel
dat zij nastreven, blijft echter voor
beide groepen onveranderlijk het
zelfde.
Automobilisme
DE NIEUWE CITROEN
Wat is het verschil toch groot
tussen de onlangs nog in onze stra
ten gesignaleerde Citroen 1919 en
haar nazaat 1949. Niet dat dit ouwe-
tje haar plicht niet verstond. Inte
gendeel. Heeft onze vriend Ab de
Wit er niet geheel Nederland mee
doorkruist van Noord naar Zuid en
van Oost tot West? En dat zonder
ook maar één enkele maal pech te
hebben gehad, terwijl „Tom Poes"
toch belast was met een vracht om
er grijze haren van te krijgen. En
ze liep nog 1 op 16 bij 40 km. snel
heid.
Het jongste lid van de Citroen ge
neratie de 11 Sport gebruikt welis
waar een paar druppels benzine
moer maar levert daartegenover
haast sprookjesachtige prestaties.
.Het model 1939 was reeds beroemd
om haar muurvaste ligging op de
weg. De 11 Sport zuigt zich met
haar befaamde voorwielaandrijving
practisch aan het wegdek vast, zo
dat de bestuurder met hoge snelheid
bijna haakse bochten kan nemen, of
over de weg kan zig-zaggen, zonder
enig gevaar voor slippen of kantelen.
De sensatie van een demonstratierit
bijgewoond op uitnodiging van de
Citroen dealer in dit gewest, die fa.
Louwe te Huisduinen, heeft ons
hiervan overtuigd. Probeer het maar
eens om met 60 km snelheid over
de weg te zig-zaggen met draaistra-
len van nauwelijks 5 meter. Of lie
ver probeer het maar niet. Uw
nieuwe wagen overleeft het niet.
en uzelf misschien ook niet. Na deze
monsterlijke test met de 11 Sporf
hebben we ons eerst in de arm ge
knepen, om te beseffen dat we
weliswaar witjes. ">ar overi
gens klaar wakker in een fonkel
nieuwe citroën verder zweefden.
Met dit laatste is niets teveel ge
zegd, want de vering met torsie
staven en hydr. schokbrekers, is
zodanig daj, men inderdaad meent
te zweven en dan nog Teel lang
zaam, terwijl de teller toch nuchter
vertelt dat we de zeventig reeds
zijn gepasseerd. Dit toont ook aan
dat deze wagen op hoge gemiddelde
snelheden is gebouwd, hetgeen het
motorvermogen en de zware lagers
ook bewijzen. Het remmen gaat,
dank zij de bijna wrielgrote hydr.
progressieve Lockheed remmen
practisch onmerkbaar, maar daarom
niet minder doeltreffend. De zeer
lage lange cn brede bouw voorkomt
daarbij het over de kop slaan, een
gevaar dat bij hoge wagens niet
alleen denkbeeldig is. Toch kan
deze schijnbaar kleine cabine 6
weldoorvoede mensen comfortabel
vervoeren, mede dank zij de, ook
tijdens het rijden, verstelbare zit
tingen, en de absoluut vlakke vla*.