De kruitdamp op het monetaire slagveld
is nog niet opgetrokken
Vijf arbeiders bouwen huis
in een week tijds
Wat de stenografen in de Kamer alzo
moeten opschrijven!
Zaterdag 24 September 1949
PAC. 5
fland
gen rqpord
Deze week in het buitenland
De U.N.O. voor de vierde maal bijeen -
Onvriendelijkheden tegenover Nederland
Wordt Albanië aan zijn lot overgelaten?
Terug naar de blokkendoos
Beneluxjaarbeurs te Antwerpen
krijgt de primeur
Honderd jaar parlementair kortschrift
n
Kunstmest de reddende engel van de
landbouw- „Op een aanbieding met
beide handen toehappen
ibal al weer voor de
ïk de tekening in de
clubs zijn, die kunnen
knappe kerel, die me
den" zweren, dat ze
een medeconcurrent
ij, na deze derde dag,
sn degradatieplaatsen
n toe zijn, een enkele
kansloos tegen Koedijk,
aar 3—1 zege op LSVV
op weg is, maar deze
wel niet zal kunnen ne-
De tweede klassers
;t voorlopige onbestreden
Grootschermer, gaat die
derde zege behalen ten
Purmerland, dat daar op
t. Aardig kan worden de
>n St. Bavo en WBSV.
i.i. de Urscmmers iets
naar eigen terrein kan
boel doen en bovendien
Bavo-ers er van tegen
ichte tegenstanders goed
trekken. Een overwin-
ie WBSV-ers is nog lang
In Graftdijk zal Knol-
zware tegenstand stoten,
de kans te behouden
mer te zijner tijd vaJJ net
5 halen, is een volledig
dzakelijk. Ook voor Jisp
k geldt de gulden regel:
een overwinning wat
ij kan zetten, want beide
ïuden zich nog in de
op. In Egmond zal Eg-
en Zaanse boys met opti-
nncn aantreden. HEO—
is wel ,.het van het in
de ex eerste klasser een
ex" dito te bekampen
aar de resultaten te oor-
wel eens een voorlopige
e aanvaarden zou kunnen
twee andere ongesla-
atcn voor de eerste plaats
1 en RK EDO zullen zon-
hun successenreeks kun-
ctton Winkel ten koste
en RK EDO ten koste van
ar het Woudia veld nog
restauratie ls, hebben de
;rs Zondag al twee wed-
hterstand. Witrood wint
■>rrein van Zwaagdijk, als
de ZZVcrs- niet uit een
tje tappen dan verleden
;t de vraag of WGW ook
sal gaan winnen. In Den
daar veel kans op, maar
i de geelwitters zich voor
te hoeden, want iedere
in de tweede klasse zit
gels cn klemmen. Conze-
aan de Hondsbossezee-
!r zwaar krijgen en de
irlaag van de Waarlanders
het verschiet. Aan jullie
ideman c.s. om ons eens
verrassen.
boys zal met geringe
ucces het Marsdiep over-
mt in Dirkshorn is het
•innen, temeer daar de
;rs nog een appeltje te
zbben met de Texelaars,
met het gelijke spel ver-
op het Eiland, dat de
het kampioenschap kost-
•endien mogen v.d Molen
untje meer verspelen om
achter te komen. Het-
It voor Wiron en Hollan-
rdoor we een harde kamp
Oever verwachten met
iets meer favoriet. Ten-
SVW in de Waard van
winnen daarmee de eer-
rnhoog op de ranglijst
,lkm. Boys—Helder
)VVO—DCG
iloomendaalDEM
Vierde Klasse A.
'exelOudesluis
iergen—Wieringerw.
1KCSehoorl
IrasshoppersV rone
Vaterv.—N. Niedorp
B.
indijkZAP
)e Rijp—St. George
Vest FriezenZouaven
tKAFC—Berdos
'urmerendWW
C.
chellingw.Energia
'.CZ—HSV
landersZeevogels
VSV '30—CSV
.immenAssendelft
2 man, met een zwart
en glimlachende zwarte
de drempel. Hij droeg
;ent ""ijs pak.
Trimbach", zei Emmy
egen Karei. „Knappe
waar? Ik zou bijna ver-
,ein worden". Maar haar
is oor Karei veelbete-
Trimbach!" riep Kus-
al. „Mogen we binnen-
:h kwam de stoep af
vagen toe. Hij bewoog
ikkeliik, maar l.au oh
terigs in zijn houding,
■lijk! Kom binnen, mijn-
ters. En dit is juffrouw
3 ik het wel heb. niet
e maakt u het?"
eend", zei Emmy. „Even
n! Juffrouw Vromans en
meneer Vromans. Ze
w huis graag even be-
k beginnen met te zeg-
ik scbiMeres h'mijn-
Lach". begon tan... wiia.
dit huis een '"mer met
hefst op het noorden?
'me
de bovenverdieping.
i n en
I»
ld' de deur wijd voor
a en lifet haar voorbn-
t binnen.
IWordt vervolgd)
I^AT DE VAL van het Engelse Pond, zovele medeslachtoffers
*ou maken, schijnt tot nu toe in deze week met zijn vele
sensaties, wel de grootste verrassing te zijn geweest. Landen die
na het bekend worden van de val van het Pond, nog met nadruk
verklaarden, niet te zullen devalueren, moesten toch na enkele
dagen reeds overstag gaan, zoals België, of erkennen, dat hun
positie minder stevig is, dan ze zelf hadden gemeend. Zoals
Zwitserland. Waaruit zou mogen worden geconcludeerd, dat
de door velen zo vurig gewenste eenheid van West-Europa,
toch al grotere vorderingen heeft gemaakt, dan ogenschijnlijk
zou lijken. Toen in 1931 het Pond devalueerde, deerde dit de
meeste Europese valuta niet. Nu 18 jaar later, kan practisch
geen enkel Europees land zich aan deze gevolgen onttrekken.
Eigenlijk zijn het nog Zwitserland en Spanje, die trachten staande
te blijven, maar dit zijn dan ook twee landen, waarvan de eerste
zich angstvallig buiten de internationale samenwerking houdt
en waar de voor-oorlogse neutraliteitsgedachte nog heel sterk
leeft, terwijl Spanje even angstvallig door de anderen buiten de
internationale samenwerking wordt gehouden. Toch is het nog
zeer de vraag of bij de huidige internationale verhoudingen-in
West-Europa, deze beide landen hun isolement kunnen hand
haven.
In Zwitserland gaan reeds tal
van stemmen op, die waarschuwen
tegen een financiële politiek, welke
van dit touristenland, een duurte-
eiland zou maken, waardoor de
vreemdelingen-industrie zeer ern
stig zou worden getroffen en voor
het land veel grotere nadelen zou
veroorzaken, dan een devaluatie
van de franc zou kunnen doen.
Er is nog een land in West-Euro
pa, dat aarzelt, maar dan om ge
heel andere motieven, n.l. Italië. In
Italië leeft en werkt nog altijd 'n
zeer krachtige communistische
partij en de ene staking, waarin
dit ongelukkige land na het andere
vervalt, bewijst wel duidelijk,
hoe sterk daar nog de krachten
werken, die de Marshall-hulp hier
willen saboteren. Een nieuwe valu-
taverlagfhg, waarop geen loons
verhoging mag volgen, zou in dit
land een nieuwe golf van stakingen
veroorzaken, die waarschijnlijk ook
wel eens ernstige politieke gevolgen
zou hebben. Dat de Regering de
Gasperi er dan ook ernstig tegen
opziet deze weg op te gaan, ligt
voor de hand. Al zal natuurlijk ook
een te hoge koers van de lire, de
export en daarmee de werkgelegen
heid verkleinen wat ook tot stakin
gen zal kunnen leiden;.
Voor ongeveer dezelfde moeilijk
heden staat ook de Franse Rege
ring, die de gulden-middenweg ge
kozen heeft en het Pond in zijn val
maar voor de helft heeft gevolgd.
Maar ook met deze 15 daling is
de tocH reeds zo précaire verhou
ding in Frankrijk tussen lonen en
prijzen andermaal verstoord en
dreigt het leven opnieuw duurder
te worden. Het zijn dan ook niet al
leen de communistische vakbondbe
stuurders, maar ook de nlet-com-
munistische, die de Regering
Woensdagavond reeds te kennen
hebben gegeven, dat wanneer deze
devaluatie niet door een algemene
loonsverhoging wordt gevolgd, de
arbeiders niet alleen overal in sta
king zullen gaan, maar een op
stand zelfs niet tot de onmogelijk
heden behoort. Maar het lifJlfc voor
de hand, dat wanneer de devaluatie
door een algemene loonsverhoging
zou worden gevolgd, de Regering
beter niet had kunnen devalueren.
Want een loonsverhoging maakt
onmiddellijk elk effect van een de
valuatie onmogelijk. Voor dit pro
bleem staan nog andere landen en
daarom kunnen we op dit ogenblik
nog allerminst zeggen, welke ge
volgen deze devaluatie voor de
weinig rooskleurige toestand op
economisch gebied in Europa zal
hebben.
hebben. De kruitdamp op het finan
ciële slagveld van Europa is nog
lang niet opgetrokken.
De U.N.O. voor de vierde
maal bijeen.
Dezb week is de algemene verga
dering van de U.N.O., de vierde
sinds haar bestaan, in New York
geopend. Deze plechtigheid had
voor ons Nederlanders een enigs
zins pijnlijk karakter, doordat by
de benoeming van alle commissies
en sub-commissies bleek, dat de
Nederlandse afgevaardigden nauw
gezet uit alle leidende functies wer
den geweerd. In dit opzicht werden
wij zelfs achtergesteld hij de anti
democratische communistische sta
ten, die tot nu toe zich van do
U.N.O. weinig hebben aangetrok
ken. Deze Nederlandse uitsluiting
demonstreerde intussen wel weer
heel scherp, hoezeer de anti-Neder
landse stemming, door de Indone
sische kwestie veroorzaakt, nog al
tijd de boventoon voert, ondanks 't
feit, dat de Amerikaanse minister
Dean Acheson de volgende dag in
zijn grote redevoering, juist deze
kwestie aan de wereld ten voorbeeld
stelde, betogend hoe door 'n vrijw.
samengaan van beide partijen in 't
kader van de U.N.O-beginsèlen,
moeilijke problemen tot een goede
oplossing kunnen worden gebracht..
De waardering voor deze voor
beeldige houding van het kleine
Nederland, schijnt echter in dit in
ternationale milieu nog niet bij
zonder groot te zijn, en dit ver
schijnsel is wel in hoge mate be
droevend. Nog niet zo zeer voor Ne
derland, dan wel voor de internati
onale sfeer, die bij de U.N.O. blijk
baar nog altijd domineert.
Woensdagmorgen zijn de debat
ten direct op een grootse wijze in
gezet door een zeer belangrijke rede
van de Amerikaanse minster van
Buitenlandse Zaken, die daarin een
achttal ingrijpende punten aan de
orde stelde, waarvan wij hier voor
lopig ons willen bepalen tot twee
problemen. Allereerst, dat de Ame
rikaanse minister met grote nadruk
op de voorgrond stelde, dat de Ver.
Staten in zake de Palestijnse kwes
tie bljjven vasthouden aan 'n inter
nationale controle op de heilige
plaatsen ln Palestina en niet zullen
dulden, dat deze zonder meer on
der het Joodse bestuur komen. Zo
als men weet, heeft nog kort gele
den de Israëlische regering deze
eis, wat betreft Jeruzalem bijv. na
drukkelijk afgewezen. Wij hopen,
dat voor het standpunt van minis
ter Acheson, in de U.N.O. een ster
ke meerderheid aanwezig zal zijn!
Het andere belangrijke punt uit
deze rede, was de aankondiging dat
de Ver. Staten voornemens zijn
om de kwestie van de eerbiediging
der menselijke rechten, welke door
de godsdienst-vervolgingen in de
communistische landen, als Honga-
ry'e, Tsjecho-Slowakije, Roemenië
en Bulgarjje met voeten worden ge
treden, voor het Internationale Hof
van Justitie te brengen, omdat
hier sprake ls van een flagrante
schending van de aangegane vre
desverdragen. Het is alleen maar
de Vraag of deze poging meer dan
morele gevolgen zal hebben.
Want het Int. Hof van Justitie kan
alleen optreden, als heide partijen
zich bij voorbaat accoord verklaren
met haar beslissing en van deze ac-
coordverklaring door deze Commu
nistische staten, verwachten wij
niot veel!
Wordt Albanië aan zijn lot
overgelaten
De vorige week hebben wij ln de
ze rubriek melding gemaakt van
ernstige geruchten in internatio
nale kringen, dat Stalin voornemens
zou z(jn, de landen in centraal Eu
ropa, die nu door Moskou-satellie
ten worden geregeerd, aan hun lot
over te laten. Tot nu toe is van dit
gerucht nog niet veel bevestigd of
het moest de verklaring van de
Russische minister Wisjinsky zijn,
deze week Donderdag voor jour
nalisten ln New York afgelegd, dat
hjj geen voorstander is van een
voortzetting van de koude oorlog.
Maar welke waarde aan deze
Russische verklaring moet worden
gehecht, zullen we misschien iets
beter kunnen beoordelen, wanneer
Wisjinsky zyn grote rede heeft ge
houden. Intussen komen er wel be
trouwbare berichten van achter 't
ijzeren gordijn, dat men in Moskou
er weinig voor zou 'voelen, om zich
terwille van Albanië in een wespen
nest te steken en van meer dan één
zijde wordt bevestigd, dat het de
overheersende mening in Moskou
is, dat een bescherming van de z.g.
Griekse rebellen in Albanië geen
oorlog waard is. Zoals men weet is
het Griekse leger er eindelijk met
Amerikaanse hulp in geslaagd de
Communistische rebellen uit het
land te verdrijven en deze zijn gro
tendeels naar Albanië gevlucht.
De Griekse Regering schijnt ern
stige plannen te hebben, haar troe
pen Albanië te laten binnenrukken
en daar de laatste resten van de re
bellen op te ruimen, omdat zij
en misschien niet geheel ten on
rechte meent, dat alleen door
deze radicale methode, de binnen
landse rust in Griekenland kan
worden hersteld. Tot nu toe waren
echter de Amerikanen enigszins
huiverig en gaven de voorkeur aan
een radicale afsluiting van het ge
bergte tussen beide landen, ook
omdat zij deze Albanese rebellen-
basis geen oorlog waard achten.
Intussen heeft Woensdag ook de
Amerikaanse minister met nadruk
verklaard, dat de Albanese Rege
ring de voornaamste bedreiging is
voor de vrede op de Balkan, zoals
ook nadrukkeiyk door de U.N.O.-
eommissie, die ter plaatse een on
derzoek heeft ingesteld aan de
hand van feiten en verklaringen
wordt gerapporteerd. Dit rapport
zal nu in deze UNO-vergadering
aan de orde komen en tot een con
clusie moeten leiden. En deze kan
niet anders zijn, waar Albanië elke
medewerking weigert, dat de UNO
hier ingrijpt, wat nog heel iets an
ders is, dan dat Griekenland het
zelf doet.
Welnu het schijnt wel vast te
staan, dat in het geval van een-
UNO-optreden, het Kremlin niet
voornemens is, Albanië in dit geval
de beschermende hand te reiken.
De ervaringen met de Griekse
rebellen opgedaan zijn zo teleur
stellend geweest voor Moskou, dat
we deze houding wel enigermate
kunnen begrijpen. Door straks in de
propaganda de Albanezen dan op
één lijn te stellen met de Tito-ban-
dleten. Is dan ook propagandistisch
voor Moskou, dit verraad van de
kleine bondgenoot, die men eerst
de kastanjes uit het vuur liet halen,
volkomen in orde.
De nieuwe politiek in West-
Duitsland.
De nieuwe Duitse Republiek heeft
■nu niet alleen een eigen grondwet,
een eigen Bondspresident en een
eigen parlement, maar zij heeft nu
ook haar eigen regering weer en
wel onder de Bondskanselier Dr.
Adenauer. Dat deze nieuwe eerste
Regering in meerderheid uit Ka
tholieken zou bestaan, lag voor de
hand, waar de C.D.U. de grootste
party v mt in de jiieuwe Duitse
staat. Met belangstelling is uitge
zien, naar de grondiynen van het
regeringsprogram van deze eerste
Duitse Regering en zij heeft Euro
pa daarop niet lang laten wachten.
Het meest belangryke daarin was
wel, dat de nieuwe Duitse Rege
ring de annexaties van de Russen
en Polen in Oost-Duitsland niet wil
erkennen en zal blijven streven
naar een liquidatie, van wat de re
gering Adenauer noemt, de Odcr-
Neisse grens. Dat betekent dus
practisch een soort oorlogsverkla
ring aan Polen en Rusland en de
Duitse nationalistische mentaliteit
kennende, kunnen wij er zeker van
zijn, dat de nieuwe regering met
dit belangrijke punt naar voren te
schuiven, de overgrote meerderheid
van het Duitse volk aan zich bin
den zal. Inderdaad is de annexatie-
honger van Rusland en Polen hier,
wel uitermate grof geweest en ook
volkomen in strijd met de beginse
len van de vrede van Potsdam, dat
alleen-hoowel dit natuurlijk zeer
gevaarlijk was voorlopig deze
bezetting van Oost-Duitsland goed
keurde, maar nadrukkeiyk ver
klaarde, dat de definitieve regeling
van de Duitse oostgrens, later aan
de orde zou komen, by de vaststel
ling van het vredesverdrag. De
Russen en Polen hebben echter di
rect gedaan alsof deze grensrege
ling definitief was. Zij hebbenniet
alleen Duitsers uit deze gebieden
verjaagd en door PoVn en Russen
vervangen, maar zy hebben de
Duitse namen, van steden en dor
pen „verpoolst ën verrust" en daar
belangrijke werken tot uitvoering
gebracht.
Wat de binnenlandse politiek be
treft, mag er op gewezen worden,
dat de regering Adenauer alles wat
zweemt naar socialisatie en over
heidsbemoeiing op het terrein van
de particuliere nijverheid met na-
.tlnik afwijst en een economische
politiek in de geest van „Quadra-
gesimo anno" in Duitsland wenst
door te voeren.
Of zoals Dr. Adenauer het noem
de een vrije economie, maar ge
grondvest op sociale verhoudingen,
ontleend aan de christelijke naas
tenliefde en de sociale r<|htvaar-
digheid. Dat ook wij Nederlandse
katholieken, de resultaten daarvan
met grote belangstelling tegemoet
zullen zien, spreekt voor zich zelf.
J. H.
16DE ZONDAG
NA PINKSTEREN
.en zij bespiedden Hem
t Was op een Sabbath dat Jezus
dineerde bij een voorname Fari
zeeër. Jezus at nu hier, dan daar.
Ook wel bij tollenaars.
Die mee aan tafel zaten, be
spiedden Hem, of Hij iets ver
keerds zou doen.
Dit lezend moest ik denken aan
onze tegenwoordige tijd. Men
heeft van het bespieden een vak
gemaakt. Van het wantrouwen,
dat Jezus zo hinderlijk om zich
heen voelde, heeft men een sy
steem geschapen. Controle heet
dat. De conducteurs in de bussen,
de winkeliers, de agenten, de boe
ren, iedereen wordt gecontroleerd.
Zelfs de koster in de kerk geeft
tegenwoordig kaartjes af, rood of
groen. „De ene helft van de Ne
derlanders controleert de andere
helft", las ik laatst in een boek.
Ongetwijfeld zal het voordeliger
zijn voor de onderneming, de zaak,
de distributie. Maar voor onze
huidige tijd, vind ik het een lelijk
ding. En gevaarlijk. Ik kan niet
vergeten, omdat ik het paedago-
gisch zo oer-dom acht wat in mijn
jeugd een leraar bij proefwerken
verkondigde: „Je mag gerust spie
ken cn afkijken, maar wee je ge
beente, als ik je snap"!
Ik vraag me af of men de men
sen nog oneerlijk mag noemen als
ze niettegenstaande de contro
leurs en de controleurs van de
controleurs weten te smokkelen?
Die mensen zijn er juist voor om
het te verhinderen. Speelt men
het toch klaar, dan is men slim,
uitgeslapen: Maar oneerlijk
Waarom?
Het geweten wordt hoe langer
hoe meer uitgeschakeld. De con
trole over mijn daden hoeft niet
van binnen uit te gebeuren. Daar
zorgen officieel aangestelde men
sen voor. Maar ik ben bang dat
deze volkspacdagogie zich wreken
zal. Het verschil tussen het mijn
en dijn, dat in de oorlog verzwaKt
was, wordt de mensen niet ge
leerd door verscherpt toezien. De
meesten doen dan, wat ze doen
moeten, om wille van het tdez.cht,
de controle; anderen, de slim
merds maken een sport van hot
zwemmen door de mazen. Aan bei
de kanten ontbreekt de christe
lijke opvatting die Sint Paulus
weergaf: „gehoorzaamt uw aardse
meesters in alles, niet als ogen-
dienaars, die mensen behagen,
maar in eenvoud van hart, uit
vrees voor de Heer. Al wat ge
doet, doet het van harte, als voor
de Heer en niet voor de mensen".
Col. 3,22,23.
Niet de controle maakt mensen
eerlijk, maar het weten: vertrou
wen te genieten.
P. C. DE HAAS O.F M
Feestdagen in de komende week:
Dinsdag 27 Sept.: H.H. Cosmas
en Damianus.
Woensdag 28 Sept.: H. Wenees-
laus.
Donderdag 29 Sept.: H. Michael
De in Duitsland vertoevende Engelse staatssecretaris voor Duitse
aangelegenheden, Lord Henderson, heeft een bezoek gebracht
aan de president van de West-Duitse republiek, dr. Theodor
Heuss. Lord Henderson in gesprek met dr. Heuss te Bad
Godesberg.
Het klinkt nogal ongelooflijk, maar men speelt 't tegenwoordig
klaar om vijf ongeschoolde arbeiders in een week tijds een
middenstandswoning te laten bouwen van materiaal dat door
zeven arbeiders in drie dagen tijds wordt vervaardigd! Wie het
niet gelooft moet eens een kijkje gaan nemen op de Benelux
jaarbeurs te Antwerpen, welke Vrijdag j.l. is geopend. Het kan
niet missen, want de Simplo-stand beslaat een oppervlakte van
Vtjaar even 1000 vierkante meter!
Het is begrijpelijk, dat de gene-
luxjaarbeurs te - Anntwerpen de
primeurvan het Simplo-bouwsys-
teem krijgt, want dit systeem, dat
een besparing oplevert van 80 'Pet.
op arbeidskrachten en 50 Pet. op
bouwkosten,is. een Belgische vin
ding van de laatste maanden.
De onderneming, die nu reeds ver
zekerd is-van speciale excursies van
deskundigen uit de bouwnijverheid
uit geheel Europa, is van mening
dat met haar systeem het bouw-
vraagstuk dat zich over de gehele
wereld voordoet, in korte tijd kan
worden opgelost.
Het Simplo-systeem wijkt geheel
af van de traditionele bouwwijze
en ook met „prefab" heeft het niets
te maken. Het principe berust min
of meer op dat van de blokkendoos
uit onze kinderjaren. Simplo ver
vaardigt namelijk allerhande ele
menten, die in elkaar schuiven en
haken en die een hechte construc
tie vormen zonder dat er ook maar
een emmertje cement aan te pas
komt. Mep die elementen kunnen
muren worden opgetrokken, maar zij
kunnen ook dienen voor hoeken»
dorpels, stijlen, ramen .deuren en
schoorstenen. De hoofdelementen
zijn 80 cm lang en 20 cm. hoog.
Buitenmuren worden dubbelwan
dig opgetrokken, en hebben verti
caal doorlopende luchtkanalen. Zij
hebben 'n dikte van 28 cm. De bin
nenmuren zijn 18 cm. dik.
Alle mogelijkheden.
Het Simplo-systeem is in zijn uit
voering of toepassing niet aan ma
ten of vormen gebonden. Men ziet
kans met de elementen alles te
bouwen, van een eenvoudige woning
tot een luxueuze villa, van een
schuurtje tot 'n fabriekshal en van
een dorpsschool tot een kerkge
bouw.
Het aardige is bovendien, dat
Simplo-bouwsels weer even vlot uit
Bij de Lipsfabrieken te Dordrecht is een enorme kluisdeur ge
maakt voor het nieuwe kantoor van de Amsterdamse Bank te
Rotterdam. De deur weegt 37 ton en is de zwaarste, die Lips
tot nu toe heeft vervaardigd. Een jaar lang heeft men er aan
gewerkt. De aankomst van de deur voor het bankgebouw.
De sociale culturele betekenis
van het Ambacht
In zijn zo juist verschenen prae-
advies „De sociale en culturel» be
tekenis van het ambacht", voor het
15e Congres van de Ned. Kath.
Middenstandsbond, dat op 12 en 13
October in Rotterdam wordt gehou
den, stelt Prof. Heere uit Tilburg,
de grote waarde voor onze samen
leving van de zelfstandige am
bachtsman tegenover de massifica
tie van de ongetelde duizenden, die
zo weinig verantwoording behoeven
te dragen.
Economisch gezien ligt de uitweg
uit onze armoede in de vervaardi
ging van het goede product, waarin
zoveel mogelijk arbeid schuilt.
De verhouding in: ustrie-ambacht
besprekend, wijst Prof. Heere erop,
dat de groot-industrie enenzijds vele
ambachten dooddrukt, maar ander
zijds vele nieuwe ambachten in het
leven roept. Voor alles zijn er vak
mensen nodig. De persoonlijke rcla-
tle's met kopers en opdrachtgevers,
economische samenwerking en be-
dryfsrationalisatie, vakopleiding en
organisatie zijn de factoren, welke
de toekomst van het ambacht ga
randeren c- de morele en sociale
waarden van het ambacht voor de
samenleving zullen behouden doen
blijven.
i
a LZO wij in overweging genomen hebben, dat er behoefte
r\ bestaat aan het gebruik maken van de stenographic tot
verbetering en bespoediging van het verhandelde in de beide
Kamers der Staten GeneraalHet was dit wetsontwerp, dat
op 24 September 1849 tot wet werd verheven. De Stenogra-
phische inrichting was hiermede geboren en heden viert zij dus
haar honderdjarig bestaan Het ligt in de bedoeling dit jubileum
te herdenken in een eenvoudige bijeenkomst in het gebouw der
Tweede Kamer op Dinsdag 27 September a.s. De huidige direc
teur der inrichting, de heer Wt. J. Bastiaan, schreef bij deze
gelegenheid een gedenkboekje waarin de ganse geschiedenis
van de stenographic de revue passeert en waarin haar be£jng-
rijheid in het democratisch bestel met klem wordt verdedigd.
Na de Franse overheersing deed
zich als gevolg van het openbaar
worden van de beraadslagingen in
de Tweede Kamer voor het eerst do
behoefte voelen aan een geschikt
stelsel van stenografie voor het op
tekenen van het verhandelde, zulks
ook in navolging van andere landen.
Mej. Eckhardt, een muziekon-
derwijzeres te Utrecht, werd na
mens Koning Willem I gepolst of
zij bereid zou zijn een geschikt
manspersoon onderricht in de steno
grafie le geven. Mej. Eckhardt ant
woordde, hoewel zij in de kunst der
stenografie genoegzaam ervaren was,
zij zich toch „beleefdelijk van het
geven van onderricht aan een mans
persoon excuseerde (alsook geen
heren, maar wel dames in de mu
ziek onderwijzende)!"
Na enkele andere mislukte pogin
gen werd door het Kon. Genootschap
„Concordia" te Brussel een prijs
vraag uitgeschreven voor een bruik
baar Nederlands stelsel. Maar ook
het bekroonde ontwerp bracht geen
oplossing. Het was tenslotte de heer
Tetar van Elven, die uit een veer
tigtal systemen een bruikbare me
thode samenstelde. Deze methode is
vooral in praktijk] gebracht door
een van zijn leerlingen ,de heer
Cornells Anthonius Steger, de eer
ste vakstenograaf in ons land en
van 1849 tot 1901 bij de Steno
grafische Inrichting der Staten-
Generaal werkzaam. Inmiddels was
de roep om een nauwkeurige weer
gave van het in de Kamers verhan
delde steeds sterker geworden. De
Grondwetseis inzake openbaarheid
mocht geen dode letter blijven. De
redacteuren van de Staatscourant,
die geen stenografie kenden en van
af de gereserveerde tribune met hun
rug tegen een kachel, die de hele
zaal had te verwarmen, het ver
handelde maar zo goed en zo kwaad
als het ging moesten trachten te
volgen, konden aan deze opgave niet
voldoen. De verslagen kwamen
maanden te laat en de ministers
maakten onderwijl van de gelegen
heid gebruik om nog „een en ander
aan het verslag te veranderen of
te doen schrappen". Nadat de zaak
uitvoerig van alle kanten bekeken
was, waarbij ook de kosten, zijnde
f. 16.800.- per jaar een rol hadden
gespeeld, kwam eindelijk, nu hon
derd jaar geleden, de Stenografi
sche inrichting ten dienste van bei
de Kamers tot stand
Te weinig bekend vak.
De weg van de nieuwe inrichting
ging de eerste tijd niet over rozen.
De ouderen deden het goed, maar
de openvallende plaatsen konden
maar moeilijk met kundige jonge
krachten worden bezet.
Toch heeft de Nederlandse Ste
nografie grote mannen vortgebracht,
pok de huidige minister-president,
dr. Drees, behoorde vele jaren tot
het corps.
Bij de aanvang van de vergadering
treedt thans de eerste stenograaf de
arena binnen. Hij stenografeert
hoogstens vijf minuten en onder
wijl zit een tweede reeds klaar om
over te nemen. De eerste verlaat
dan de zaal om zijn stenogram op
de schrijfmachine uit te werken.
Tenslotte wordt de laatste steno
graaf van de ketting weer door
de eerste afgelost. Terwijl de onder
directeur de dienst in het bureau
regelt, is de directeur tijdens de
vergaderingen in de zittingszaal
elkaar kunnen worden genomen als
zy werden opgetrokken. Een -uit
komst bij verhuizingen en verbou
wingen!
De Simplo-onderneming, die in
Lint (bij Antwerpen) is gevestigd,
gaat op de Benelux-jaarbeurs als
demonstratie ccn definitieve bunga
low bouwen en men doet dat met
een gerust hart. Op de fabricage-
werven van de firma zag een gewo
ne arbeider immers kans om in
I ruim anderhalf uur een muur te
1 bouwen van 10 meter lengte, 1 me
ter hoogte en 28 cm dikte!
aanwezig, hij is de man die leiding
geeft en die ook de „draad" bij
houdt, waaraan alle uitgewerkte ste
nogrammen moeten worden geregen.
In October '48 werd een record ge
slagen bij de behandeling van
ae noodwet-Indonesië die in de
Tweede Kamer, ook wel aange
duid als „de nacht van Sassen".
Niet minder dan zeven uur hadden
de debatten geduurd en reeds zeven
uur later waren de stenografische
handelingen, een compleet boekdeel,
ten behoeve van de Eerste Kamer
verschenen.
Iets uit de keuken.
De schrijver van het gedenkschrift
vertelt bij "deze gelegenheid ook
aardige dingen uit de keuken van
het „bedrijf". Tal van redenaars, die
een vlot speechje moeten weggeven,
beginnen volzinnen, die zij verge
ten te voltooien of verwarren zich
in hun woordspelingen, het aan de
stenograaf overlatende de rede goed
gestyleerd af te leveren. Uit de
mond der sprekers werden gewaag
de beelden vernomen als „De kunst
mest is de reddende engel waar de
landbouw op drijft," „de vorige spre
ker heeft de spijker precies op de
verkeerde kop geslagen", „bij een
dergelijke aanbieding moet men met
beide handen toehappen", „A maakt
zich bly met een dode mus, die hij
eerst heeft opgeblazen terwyi B
zicht verheugt met een nog dodere
mus", „deze zaak is het waard daar-
DE TIJDSCHRIFTEN
„Filmfront-filmstudiën" geeft in
een van haar laatste nummers 'n
reeks beschouwingen over het deze
zomer te Knokke gehouden film
festival.
In dit speciale festival-nummer
dat met 32 pagina's verscheen, wor
den verscheidene belangryke fijms
uitvoerig besproken zoals „De fiet
sendief", „Luchtbrug naar Pim-
loco", terwijl in luttele notities de
waarde van de voornaamste, op 't
filmfestival vertoonde films wordt
aangegeven. Een verheugend geluid
is het, met dit nummer, zoals ove
rigens ook al uit vele verslagen
van het festival viel op te maken,
te vernemen, dat dit filmfestival
heeft aangetoond, dat de film nog
niet geheel tot een handelsobject
is verworden, doch dat er nog wel
degeiyk plaats is voor goed, aesthe-
tisch en moreel verantwoord werk
en dat zelfs de „betere" film een
grotere kans in Knokke heeft ge
kregen. Moge dit verheugende ver
schijnsel zich ook afspiegelen in 'n
betere ^rnaak bij het publiek en 'n
betere selectie door de theater
directies.
Het „Katholiek Bouwblad", waar
in tevens opgenomen 't Technisch
Bouwblad, bevatte de laatste we
ken zeer lezenswaardige artikelen
over de plannen voor de nieuw
bouw der Katholieke Universiteit
te Nijmegen, over de geschiedenis
der pottenbakkerskunst en 'n zeer
fraai geïllustreerd artikel over de
tentoonstelling „Uit de Schatka
mers der Middeleeuwen", een' expo-
sitie die met recht schitterend en
uniek genoemd wordt genoemd.
Bijzonder belangwekkend, vooral
uit sociaal-economisch standpunt
bezien, is het artikel van Drs. L. J.
S. de Jonge, die in „Gezinsverdun
ning en Woningvoorziening aan
toont, dat de huidige situatie, n.l.
het lage sterftecijfer in Nederland
(7 4 8 op de 1000) niet bestendigd
zal blijven en dat over enkele jaren
het sterftecijfer stabiel zal worden
en zich dan bewegen zal op een ni
veau van 14 15 per 1000. Daaruit
volgt dan onvermijdelijk een veran
dering in de woningpolitiek, waar
bij weer aan grotere gezinnen de
haar toekomende plaats zal moeten
worden ingeruimd.
voor een warme lans te breken"
enz. Maar ook taalkundig moeten bij
het uitwerken van het stenogram
„Rednerblllten" als de volgende
woorden gestyleerd: „Een winkelier
wordt niet aangesloten op een
kookgasmeter", de bomen langs de
wegen lijden aan vernielzucht", „die
man heeft een boerderij, waar melk
gewonnen .wordt van elf koeien en
een stier",' welke stier nog steeds
voortleeft als „de stier van Braat!"
Men ziet het, ook de leden van de
Volksvertegenwoordiging hebben re
den om dit eeuwfeest met gepaste
dankbaarheid te herdenken!
REIZEN NAAR ROME
De Nederlandse Kath. Reisvereni-
ging zal in het H. Jaar een aantal
reizen naar Rome organiseren,
waaraan naast de leden ook niet-
leden deel kunnen nemen. De gro
te Rome-reis, die door het Comité
voor het H. Jaar officieel als bede
vaart wordt erkend, zal gehouden
worden van 5 tot 15 Augustus 1950.
Naast deze grote Rome-reis worden
nog een zevental andere reizen,
eveneens van tien dagen, georgani
seerd met Rome als doel. De eerste
reis begint in April, de laatste
wordt in September gehouden.
Voorts bestaat er ook gelegenheid
bij het bureau van de Ned. Kath.
Reisvereniging te boeken voor 'n
particuliere reis. Deze particuliere
reizen kunnen iedere Vrijdag be
ginnen.
Inlichtingen worden verstrekt
door het bureau der vereniging,
Keizersgracht 229 te Amsterdam.
ZELF EEN HANDTASJE
MAKEN!
Naar aanleiding van een ver
zoek van enkele lezeressen, wil ik
deze week uw aandacht vragen
voor een handtasje, dat weliswaar
erg simpel en ongecompliceerd is
van model, maar dat toch enige
vaardigheid vereist, indien we het
zelf willen maken, daar de afwer
king zowel als het in elkaar zetten
nogal nauwkeurig steekt.
We kunnen het tasje vervaar
digen van ribsfluweel en dan
liefst in felle kleuren ruitstof-
fen, leder of „plastics", terwijl we
verder nog wat veterband en een
voering nodig hebben.
De bodem van de tas, waarvan
de afbeelding hierbij gaat, is
rechthoekig en we nemen deze
vooral niet te groot en bestaat
met de lange zijkanten uit een
stuk. In dit deel van de tas ma
ken we aan de bovenzijde acht
gepassepoilleerde knoopsgaten,
hierna naaien we de voering aan
de binnenzijde ertegen aan, waar
bij we de voering iets kleiner
houden, zodat deze dus niet hele
maal tot de randen reikt; nu kun
nen we de knoopsgaten geheel af
werken!
Wanneer u de bodem iets ver
stijven wilt, dan kunt u tevoren
tussen bodem en voering een stuk
je karton aanbrengen. Op dezelfde
wijze voorzien we nu ook de kor
tere zijkanten van een voering.
Nu zijn we zover, dat we de tas
in elkaar kunnen zetten. Dit doen
we met behulp van het veterband,
we dienen hierbij nauwgezet te
werk te gaan, zodat we straks
strakke randen krijgen, terwijl
deze veterband-steken tegelijker
tijd voor een aardige garnering
moeten dienen! Zoals u op de af
beelding kunt zien, werken we
ook de bovenranden met het ve
terband om.
Nu kopen of maken we een
koordje van dezelfde kleur als het
veterband, we rijgen dit door de
knoopsgaten, zodat we de tas
hiermee dicht kunnen snoeren.
Hebt u liever een andere manier
van sluiten, dan kunt u ook van
hengsels en een ritssluiting ge
bruik maken, maar daarmee gaat
er veel van de aantrekkelijke een
voud van dit model verloren!
Willen we dit tasje van leder
vervaardigen, dan maken we met
een gaatjestang gaten langs de
randen en werken deze met be
hulp van een leertand om. Het
voering-leer plakken we erin met
behulp van tube-lijm. „Plastics"-
materiaal stikken we op de ma
chine, waarbij we er vooral aan
dienen te denken, dat we een
grote steek moeten gebruiken.
AnneMieka
