Nieuw Labourregering gaat280 millioen minder uitgeven GELD Deens schip bij Terschelling op een mijn gelopen Drie gulden per dag voor iedere T.N.I.-soldaat 667500 g!d. Invoer uit de dollar-landen met 25 pet gereduceerd Vier van de vier en twintig opvarenden worden vermist 200 doden „Grote Beer" gedebarkeerd Nieuw Guinea Opvarenden van Staverse jol op Marsdiep verongelukt - ALKMAAR Bariton ik, Piano DIT BLAD! EDITIES VOOR ALKMAAR. HOORN, DEN HELDER, SCHAGEN De zee eist weer offers Dinsdag 25 October 1949 45e Jaargang No. 11701 Sloep met vier man viel uit de takels De Oorlogsschade bij treinramp in Polen De Kerk in Polen Nederland betaalt: in totaal per dag nog niet opgelost 30 millioen minder voor de defensie Nieuwe melkprijs voor de boer Storm en stroom joegen het schip op de zandbanken 5oys-Schellinkhout 0—4 choorl 2 3—1 -Winkel 2 2—1 s 2-DTS 3 1—2 el Zwart 2 1—0 iagvogels 3 2—2 2-Sijbekarspel 2 7—2 4-RKAFC 5 2—1 5-Alkmaar 3 1—5 SVV 3 5—2 one 3 0—7 [elder 6 3—0 3-St. Bavo 2 1—3 judia 2 1—8 3-HEO 2 4—4 i D: /s a-W. Frisia a 4—1 b-Randers a 2—0 idesluis a 6—2 c-Foresters a 1—2 ■WSV b 2—1 a-KSV a 5—0 n a-Alw. Forw. b 3—0 -Spartanen a 1—4 iten IA: rs a-KW a 2—6 -Jong Holland a 8—1 Alcmaria d 1—0 b-Vrone a 2—4 itervogels a 1—3 lder c 1—1 rkshorn a 5—1 a a-Dindua a 1—0 /est Frisia c 5—1 inkel a 0—2 3 A. a-RKAFC a 1—2 b-RKAFC e 1—0 s b-Vitesse c 4—0 b-RKWS b 2—1 b-Grasshoppers b 17 1km. Boys d 0—2 s e-Bergen b 0—5 )-Foresters b 0—1 ig Holland b 0—5 /s b-Alcmaria h 0—1 i b-Kaagvogels b 0—1 a-Sint Boys a 3—3 -Winkel b 2—0 ucces b 0—3 d-Ursem a 1—5 el b-W. Frisia d 1—3 >ALC b 9—2 e-Andijk b 0—4 isk a 1—1 i e-Dindua b 1—0 Westfriezen b 0—15 b-Blokkers b 0—2 RKVVSd 2—1 Alw. Forward d 2—1 i c-Alw. Forw. f 1—2 c-VVW c 1—5 p. Boys c 1—1 St. !451 OCTOBER - 8 uur /en door atti, Mozart, Chopin, reman en Poulenc izikale schoonheden" hiltuur" Scholieren 75 cent spreken vanaf mor- 1 tot 1 uur zo verdiende hij ïrkocht zijn vissen ikte, kwam er een r "tenminste, maar 'eter begreep wel, em bij het stropen roopte altijd in de r Peter wist wel lar door, dan kom vis van minstens tussen de nieuws- dsticker, de vrouw ie wel terug, want ld. Abonnementsprijs f 4.25 per kwartaal, t 1.43 per mnd., inclusief incasso. Advertentie-tarief per editie 16 ct. per nun., minimum f 2.50; in aüe edities 26 ct. per m.m., minimum f4 familieberichten 20 ct., rasp. 30 ct. per m.m. Bij contract belangrijke korting. Directeur; E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur; H. N. Smits. Bankrelaties: Noorderbank: Nederi. Credietbank HET FEIT Buiten God is 't nergens veilig. (Vondel) A S H VA Al HEDEN Pagina 1 Kantoren: HOORN. Draafeïngel 59. teL 4243, Grote Noord 77. teL 4362 K 2290; ALKMAAR, Laat 221, teL 2046 (2 liinen), K 2200; DEN HELDER, Keizerstraat 89. teL 2800 K 2230; SCHAGEN. Molenstraat 52, teL 459 K2240 Maandagavond vroeg is het 2219 b.r.t. nietende Deense vracht schip „Ivar" 20 mijl ten Noordwesten van Terschelling op een mijn gelopen. Het schip zond onmiddellijk S.O.S.-seinen uit en meldde, dat het zinkende was. In de loop van de avond gelukte het de sleepboot „Holland" uit Terschelling tien van de 24 opvarenden met levensgevaar voor de bemanning van de sleepboot aan boord te nemen. Twaalf anderen worden vermist terwijl de kapitein en de eerste stuurman zich nog aan boord bevinden. De motorreddingboot „Dorus Rijkers" uit Den Helder, die juist was teruggekeerd van een tocht op de Waddenzee op zoek naar de Staverse jol, die voor Oudeschild op Texel werd gevonden en sinds Zondagavond dienst had gedaan, voer onmiddellijk uit. Ook de sleepboot „Holland" van de re derij Doeksen op Terschelling zet te koers naar het in nood verke rende Deense schip. De „Dorus Rijkers" had een afstand af te leg gen van 61 mijl. Met flambouwen gaf de bemanning van de „Ivar" noodseinen, daar de radio was uitgevallen. Om acht uur kreeg de kust- wachtpost op de vuurtoren „Bran- TOT OP HEDEN toe is steeds de vraag blijven klemmen op welke wijze het probleem van de materiële oorlogsschade zou moe ten worden opgelost. Wel werden gedeeltelijke voorzieningen ge troffen, er is reeds een bedrag van 1636 millioen uitgekeerd, maar de schade in haar geheel bedraagt naar de schatting van de regering 6457 millioen, terwijl de Federatie van Stichtingen voor Oorlogsge troffenen nog beduidend hoger komt. Bij de debatten, die van daag in de Tweede Kamer aan vangen, zal dan nu echter ein delijk de definitieve regeling haar beslag moeten krijgen. Een debat, dat is al wel bij voorbaat gezegd, waarbij regering en een groot deel der Volksvertegenwoordiging vrij scherp tegenover elkaar zullen komen te staan. De Kamer zal voor de getroffenen ongetwijfeld het volle pond eisen, de regering harerzijds betogen, dat de positie van 's Lands financiën nu een maal niet toelaat om meer te doen dan thans krachtens het aan de orde zijnde wetsontwerp wordt aangeboden. Voor dit beroep op financiële onmacht al dan niet de doorslag moet geven, speelt echter eerst nog de vraag, of de getroffenen recht hebben op een volledige ver goeding. En in de schriftelijke stukken èn in artikelen buiten de Kamer is in de afgelopen jaren over deze principiële kwestie druk gediscussieerd. Velen stellen het zo, dat de getroffenen als deel van de Nederlandse gemeenschap scha de hebben geleden, en dat de door 10 pet geleden schade dus door de hele gemeenschap moet wor den gedragen. Anderen menen daarentegen, dat iedere burger zijn persoonlijk risico houdt, een risico dat groter of kleiner is al naar gelang de omvang van zijn bezit. Vergoeding van schade zien zij in deze gedachtengang eerder als de vervulling van een plicht om voor het algemeen welzijn zorg te dragen. Een plicht die dan echter niet insluit, dat alle be zitsverhoudingen ook weer in hun oude vorm hersteld zouden moe ten worden. Men zal deze menin gen ongetwijfeld in het debat te rugvinden. Welke mening huldigt nu de regering? Zij bestrijdt de eis op volledige vergoeding, na in eerste aanleg ook de term ge bruikt te hebben „dat de zwak keren niet op gelijke wijze sterk hoeven te staan voor de sterkeren, als de sterkeren voor de zwak keren". vooral op practische gron den. Hier komen we dan weer bij het beroep op financiële onmacht terug en daar zal het bij het ko mende debat ook wel hoofdzake lijk om blijven gaan. Zelfs de voorstanders van integrale ver goeding zijn het met de regering eens dat onze financiële positie zo zorgelijk is, dat in elk geval met meer dan het noodzakelijke volledig vergoed zou kunnen wor den en ook in het jongste adres van de Federatie van Stichtingen voor Oorlogsgetroffenen wordt thans vooral de nadruk gelegd op een herstel in economisch en so ciaal milieu als minimum-eis. Dat alles sluit echter niet uit, dat een groot deel van de Kamer toch grotere offers van de regering zal vragen, dan zij tot nu toe meent ie kunnen brengen en die overi- Scns de al niet geringe som van 4457 millioen zullen vergen. Vraag is nu maar of dit kan. Zowel re gering als Kamer gaan bij deze vraag onder een grote verant woordelijkheid gebukt, omdat hier j}bt welzijn van allen en dat van 500.000 getroffenen in het bijzon der tegen elkaar zal moeten wor den afgewogen. daris" weer radiografisch contact met de „Ivar", die met een nood- zender werkte. Inmiddels had de bemanning van het Deense schip getracht een sloep met vier man uit te zetten. Deze poging mislukte echter jam merlijk, doordat de sloep bij het uitdraaien uit de davids viel. Over het lot van deze vijf mgp is nog niets bekend. De sleepboot „Holland" kwam kort na half negen langszij en zag kans tien der opvarenden over te nemen. Inmiddels was ook de sleepboot „Oceaan", eveneens van de rederij Doeksen ter assistentie van Terschelling uitgevaren. Van de „Ivar" werd intussen een tweede sloep overboord gezet, ditmaal met acht man. Deze kwam goed op het water terecht, doch dreef later in de avond naar het Oosten af en was om kwart voor drie vannacht nog niet verder ge signaleerd. Deze sloep is, naar wij nader ver nemen, vanmorgen vroeg in het „A- melandse Gat" aan wal gekomen. Alle 8 opvarenden ervan zijn dus gered. Om half tien had de directeur van de Noord- en Zuidhollandse Redding Maatschappij, de heer Th. de Booy, aan de in Oostma- horn liggende reddingboot „Insu- linde" opdracht gegeven uit te varen en speciaal te zoeken naar de vier schipbreukelingen, die bij de mislukte manoeuvre om de eerste sloep over boord te zetten te water waren geraakt. De machinekamer en het voor schip van de „Ivar" zijn vol wa ter gelopen. Om kwart over één vannacht bevonden de kapitein en de eerste stuurman zich nog steeds aan boord van de „Ivar". De sleepboot „Holland" bevond zich nog steeds langszij en zou een poging doen om het schip op sleeptouw te ne men en op het strand van Ter schelling aan de grond te zetten. Nog steeds was geen enkel levens teken opgevangen van de twaalf vermisten. De reddingboten „Dorus Rij kers" en „Insulinde" zetten onver moeid hun pogingen voort de sloep of nog in leven zijnde schip breukelingen, die op de Noordzee mochten ronddrijven, te ontdek ken. Sinds twaalf uur vannacht zoekt een van het vliegveld Val kenburg opgestegen marinevlieg tuig de zee af. Maandagavond was de westen wind snel aan het afnemen. Het lichtschip Terschellingerbank gaf een windsterkte op van twaalf meter per seconde: dit is krachtige wind. Helaas maakt men zich op de reddingboten en op Terschel ling weinig illusies over het lot der vier Denen, die bij de mis lukte poging om de eerste sloep uit te zetten, in zee terecht kwa men. WARSCHAU, 24 Oct. (A.P.) Volgens onofficiële maar betrouw bare berichten werden meer dan 200 personen gedood bij een trein ramp, die Zaterdagmorgen vroeg gebeurd zou zijn in de buurt van Nowy Dwor, 50 kilometer ten Noord-Westen van Warschau. De expresse van Dantzig naar Warschau zou uit de bocht gescho ten zijn waardoor de locomotief en verschillende rijtuigen over de kop sloegen. Dit is de ernstigste treinramp in Polen sedert 30 jaren. Van officiële zijde weigerde men commentaar te geven. BESPREKINGEN MET DE REGERING HERVAT LONDEN (Reuter) Radio Vaticaan meldde Maandagavond, dat de on derhandelingen tussen de Rooms- Katholieke Kerk en de Poolse re gering te Warschau zijn hervat. De vorige maand werd gemeld, dat de katholieke bisschoppen van Polen na besprekingen, die zes we ken duurden, accoord waren ge gaan met de meeste der regerings- voorwaarden voor een werk-over- eenkomst met de Kerk. Het troepentransportschip „Groo- te Beer", dat ongeveer 1000 mili tairen uit Indonesië naar Neder land heeft gebracht, is Zondag nacht in Amsterdam aangekomen en de manschappen zijn in de loop van Maandagochtend gede barkeerd. Aan de debarkatie gin gen de gebruikelijke toespraken door luitenant kolonel jhr. D. J. A. A. van Lawick van Pabst na mens H. M. de Koningin, majoor C. van Goor namens Z. K. H. Prins Bernhard en door de minis ter van Oorlog en Marine, mr. F. W. Schokking namens de regering, vooraf. Onder de militairen bevonden zich 150 liggende- en 220 lopende patiënten. Het grootste gedeelte van de manschappen van de Ko ninklijke Landmacht zijn leden van de 7 December divisie. De R.T.C. is thans in haar eindstadium gekomen en er be staat goede hoop, dat voor het einde van de maand vol ledige overeenstem ming zal zijn be reikt. Opname in één der laatste zit tingen van de Cen trale Commissie van de R.T.C. Van l.n.r. Moh. Hatta, dr. M. J. Prinsen, Hamid II, sultan van Pontia- nak, mr. F. E. v. d. Valk, secretaris van de Nederlandse de legatie, mr. J. H. van Maarseveen, minis ter van Overzeese Gebiedsdelen, dr. J. H. van Royen, lid van de Nederlandse delegatie en mr. D. U. Stikker, minister van Buitenl. „Zaken. GEHEIME DIPLOMATEN- CONFERENTIE TE LONDEN De Amerikaanse diplomaten in Oost-Europa zijn Maandag te Lon den bijeengekomen. Amerikaanse functionarissen wilden zich niet uitlaten over de conferentie, maar de besprekingen van gisteren han delden, volgens Reuter, waar schijnlijk over de volgende onder werpen: 1. De manieren, waarop het re giem van maarschalk Tito kan worden versterkt. 2. De mate waarin het moge lijk is met de Cost-Europese lan den samen te werken, en 3. De toekomstige Sowjet-Rus- sische politiek tegenover Duits land en haar gevolgen voor Oost en West-Europa en haar uitwer king op de geallieerde politiek te genover West-Duitsland. BATAVIA (Anefa-A-P.) Dr. Koets heeft op zijn weke lijkse persconferentie medege deeld, dat de Nederlanders zich bereid hebben verklaard de door de Republikeinse legerlei ding opgegeven aantallen T.N. I.-soldaten als maxima te aan vaarden. Voor deze T.N.I.-ers wordt per man en per dag drie gulden betaald, zijnde f 1.50 voedingsgeld, f 0.50 zakgeld en tweemaal f 0.50 gezinstoelage voor maximaal 2 gezinsleden. Dit is om te voorkomen, dat de Republikeinse troepen het land als guerilla-strijders gaan af stropen. Een hevige ramp heeft Guatemala getroffen. 4000 mensen ver dronken, toen een regenval, die 72 uur onafgebroken duurde, de rivieren buiten de oevers deed treden. 100.000 mensen werden dakloos. De overblijfselen van enige huizen. De republiek heeft de volgende opgave verstrekt over de aantal len T.N.I.-militairen: Bantam 5000, West Java 40.000, Midden Java (zonder Djogja) 63.000, Oost Java 45.000, Zuid Sumatra 13.500, Tapanuli 15.000, West Sumatra 20.000, Oost Sumatra inclusief Atjeh 21.000 man, in totaal 222.500 man. Dr. Koets noemde de bewering van de heer Budiardjo, dat de T.N.I. nog niets zou hebben ont vangen, onjuist. Op 1, 8, 15 en 22 October zijn op basis van bovengenoemde cij fers betalingen verricht via de republikeinse kwartiermeester- generaal, waarbij slechts de vol gende beperkingen golden: indien de Nederlandse commandanten beschikken over gegevens, dat de plaatselijk opgegeven cijfers ken nelijk onjuist zijn en indien de beschietingen door de betrokken republikeinse afdelingen voort gaan, zijn de commandanten ge machtigd, de betalingen op te schorten. De heer Koets zei niet over de volledige cijfers te beschikken van hetgeen betaald is sinds 1 Octo ber, toen de overeenkomst in wer king is getreden. Wel kan hij ver tellen, dat reeds 1.300.000 gulden in West Java betaald was. De heer Koets deelde ook mede, dat de republikeinen van plan zijn in de eerstvolgende drie maanden tot gedeeltelijke demobilisatie over te gaan. De republikeinen hebben Nederland laten weten, dat zij 120.000 soldaten naar huis willen sturen en hun een maand soldij ineens willen meegeven .plus kleren voor vijf jaar. De Ne derlanders leveren de stof. In Sin gapore is reeds 600.000 yards be steld. Koningin onderscheidt aartsbisschop van Quebec De Aartsbisschop van Quebec, Mgr. Roy, is door H.M. Koningin Juliana benoemd tot Commandeur in de Orde van Oranje Nassau, als erkenning van de grote diensten die hij als voormalig aalmoezenier-gene raal van het Canadese leger gedu rende de oorlog heeft verricht in de strijd die Canada en Nederland zijde aan zijde hebben gevoerd, voor de verdediging van een gemeenschap pelijk ideaal. Zondagmiddag hebben de voorzit ters en vice-voorzitters der drie de legaties ten huize van minister Stikker een bespreking gehouden, waarbij alle resterende vraagstuk ken in gezamenlijke beschouwing werden genomen. Het A.N.P. verneemt, dat de resul taten van deze bespreking niet on bevredigend zijn, ofschoon het be langrijkste punt van de bespreking, de status van Nieuw-Guinea, niet tot oplossing is gebracht. Attlee, de Britse eerste minister, heeft Maandag in het Lager huis een aantal bezuinigingsmaatregelen aangekondigd, waardoor op de begroting naar schatting 280 millioen pond zal worden bespaard. Voorts verklaarde Attlee, dat een nieuw program voor de invoer uit het dollargebied zal worden opgesteld, volgens hetwelk voor 1200 millioen per jaar zal worden ingevoerd. Dit betekent een bezuiniging van 25 procent op het invoerprogram ma van 1600 millioen dollar, dat eerder door Stafford Cripps bekend was gemaakt. Onder de bezuinigingen val len: 30 millioen pond op de fensie, 35 millioen op het wo- ningbouwprogram, 140 millioen 'op kapitaalsuitgaven, 5 mil lioen op onderwijs, 6 millioen op de voorlopige begroting van staatsuitgaven voor de land bouw, 1 millioen op de begrote kosten voor het „festival of Britain" in 1951 en 10 millioen op het nationale gezondheids plan, door een maximumprijs van een shilling te rekenen voor elk voorgeschreven medi cament. Tot dusver waren alle recepten kosteloos. Na de rede van Attlee zeide Churchill, dat de oppositie de be zuinigingsmaatregelen zou steu nen doch de oude oorlogsleider vroeg waarom deze maatregelen niet twee jaar eerder waren in gediend toen van conservatieve zijde werd verzocht een controle in te stellen op de ongebreidelde en fantastische uitgaven. Maandagavond heeft Attlee in een radiorede de Britse werkge vers en werknemers verzocht „ernstig te overwegen" langere uren te maken „in deze tijd van nationale crisis". Er was een algehele krachts inspanning noodzakelijk en hier toe was men nog niet gekomen. Er zijn arbeiders, zo vervolgde de premier, die slechts een minimum aan werk verrichten, die onver schillig zijn en vrije dagen nemen, omdat zij weten dat men heden arbeiders nodig heeft. De regering had beperkingen ingevoerd in een pogen om eerlijk te zijn en niet de gehele last op een enkel deel der gemeenschap te leggen of de sociale diensten te benadelen. Een welvarende staat kon zulks slechts blijven, indien hij gebaseerd was op 'een gezonde economie. Attlee: maak langere uren. De Minister van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening heeft de gemiddelde producenten prijs voor melk voor de op 6 No vember aanvangende nienwe pro ductie-periode vastgesteld op 17.75 cent per kg melk met 3,5 pet. vet. Ook in het nieuwe melkproduc tiejaar zal er verschil zijn in de prijs gedurend de winter- en de zomerperiode. De wintermelkprijs voor de boer zal 19.70 cent bedra gen en de zomermelkprijs 16.70 cent per kg melk en bii een vet gehalte van 3,5 pet. De gemiddelde prijs van 17.75 cent per kg melk met 3,5 pet. vet komt overeen met een prijs van 16,75 cent per kg melk met 3,3 pet. vet. Voor het thans eindigen de melkproductiejaar was de ge middelde melkprijs 17.75 cent per kg met 3,3 pet. vet, zodat de nieuwe prijs 1 cent lager is. De vaststelling van de nieuwe melkprijs voor de boer is zonder invloed op de prijs van de melk voor de consument. NederlandsBritse Handelsbesprekingen In het begin van de maand December worden de handelsbe sprekingen geopend tussen ons land en Groot Brittannië voor de nieuwe handelsovereenkomst voor 1950. De huidige overeenkomst, die over 1949 loopt, kwam op 26 Februari 1949 tot stand. Twee inwoners van Den Helder zijn Zondagmiddag door een storm overvallen en verongelukt, toen zij in een Staverse jol over het Marsdiep voeren, onderweg van Den Helder naar de haven van Oudeschild. Zoals wij in een deel van onze vorige oplage reeds berichtten, werden de heren E. W. Beth, apotheker en K. Kos, de eigenaar van het scheepje, sinds Zondagavond vermist. De jol moest in Oudeschild gerepareerd worden en het lag in de bedoeling van beide heren om met de Texelse Boot des avonds naar Den Helder terug te keren. vlet waren ter assistentie van de Dorus uitgevaren. Om 13.10 uur Zondagmiddag is het schip nog door de kapitein van de Texelse Boot gesignaleerd. Naar de meest reëele veronder stellingen luiden, hebben de in zittenden de hevige eb niet kun nen bezeilen, zodat zij naar het Westen afdreven. Waarschijnlijk hebben zij ge tracht zoveel mogelijk op het Mal- zwin (een vaargeul even ten Oos ten van de haven van Den Helder naar het Amsteldiep) aan te hou den, om te voorkomen, dat zii het zeegat Marsdiep zouden worden uitgedreven. Tegen vier uur in de middag heeft men de vloed tegen gekre gen, terwijl men overvallen werd door de hevige storm, welke het scheepje op de Bollen (een zand plaat dwars ten Oosten van de haven van Oudeschild) heeft ge zet. Er stond niet meer dan een vaam water (1.83 m.). De jol moet daarna door het water overspoeld zijn. (Vervolg op pag. 2.) Toen na aankomst van de Te xelse Boot de heren Beth en Kos niet aan boord waren, begonnen de echtgenoten zich ernstig on gerust te maken. Bij nadere in formaties bleek echter, dat het schip des avonds nog niet in Oude schild was gearriveerd. Langdu rige speurtochten, welke de red dingsboot Dorus Rijkers geduren de de nacht van Zondag op Maan dag heeft gemaakt, leverden geen resultaat op. 's Maandagsochtends vertrok de Dorus Rijkers in alle vroegte wederom naar zee en pas tegen de middag vond men het wrak van het op de Bollen ge strande scheepje. De commissaris van hgt Loods wezen, de heer A. C. H. van Lies hout, de heer J. Middendorp, voor zitter plaatselijke commissie N.Z. H.R.M., de hoofdinspecteur van politie, de heer mr. J. Blanken en de pers zijn gisterenmiddag om half drie naar de plaats van het ongeluk vertrokken om te trach ten het voorgevallene te recon strueren. Ook het loodsvaartuig Zeemeeuw en de motorreddings-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1949 | | pagina 1