Laatste getuigenis van een Amerikaans journalist
Residentie krijgt bekwaam
en integer magistraat
Debat over Koningskwestie
in de Belgische Senaat
De kostprijs van de melk
RADIO
Voorstel referendum wordt
waarschijnlijk aangenomen
Productie steeg aanzienlijk
De Beurs
"H:T GEHEIM
VAN HET OUDE HUIS
hoest
Woensdag 26 October 1949
PAG. 3
Van Groningen naar Den Haag
25 jaar
Wereldspaardag
T.b.c.-bestrijding
onder rundvee
°r~'*
1SVER WACHTING
eld door het K.N.M.I. te
geldig van Woensdag-
Donderdagavond.
NOG STORMACHTIG
icht aan de kust tijdc-
og zware storm, in het
aland stormachtige wind
i West en Noord. Mor-
verdag langzaam afne-
)an de storm. Wisselend
kt met enkele buien,
grijk kouder dan van-
Bedenk, dat nit een onvol-
1 doend verzorgde kinder-
hoest een zwakke borst en
asthmatische aanleg kunnen
overblijven. Neem geen risi
co, bestrjjd kinderhoest on
middellijk met de heerlijk ver-
1 7achtende, sljjmoplossende:
AKKER'8
(Advertentie)
bij jong en oud nog
eemt.
ng Alkmaar der Nederl.
irische Vereniging wil
paddestoelen ook in
z in nog ruimere mate
maken en houdt daartoe
29 en Zondag 30 Octo-
;en tentoonstelling van
natuurproducten in het
gebouw aan de Heul no.
ar. Men zal hier vele
paddestoelen, door be-
anden in de omstreken
ad verzameld, in al hun
kleurenpracht kunnen
terwijl verschillende
taartjes met de namen
E ze eetbaar dan wel gif-
iat men vooral de gele-
ït verzuimen om aan
nstelling, die nog door
e takken met herfst-
een mooie verzameling
net kegels opgeluisterd
een bezoek te brengen!
gevens treft men aan in
tie in ons blad van van-
arvcrgadering
kkerspatroonsbond
aarvergadering van de
rspatroonsbond Gewest
and „St. Clemens" te
l, die Woensdag 19 Oct.
werd in Krasnapolsky
lam. was als extra at-
onderlinge broodkeu-
nden, waarbij de heer
mr. bakker te Groote-
hoogste aantal punten
Ook de dames waren
tgenodigd. Aan deze
as de vergadering een
aangeboden door de
k „Holland". Na afloop
rgadering was er ge-
tot het gebruiken van
ief in de congreszaal,
dat in de puntjes ver
werd aangeboden door
ion's Kon. Fabrieken
ormerveer. De Broad-
laders verzorgden de
dansmuziek en muzi-
ft juist een grote plicht
pende hand te reiken,
emelrijk, die deze zaak
gische gronden verde-
een sterk voorstander
prstel. Hjj noemde het
sociale maatregel. Het
crediet is ook voor ve
in geweest, dit aan het
e heer Ellis,
emde de voorzitter het
ede, waarbij een cre-
van l'/i millioen het
de gemeente prhctisch
weest. Zulke voorbeel-
:r meer.
roersma bleek na deze
voor het voorstel ge-
ir de heer Ellis bleef in
Toch zag hij nu ook
ntencrediet in tegen-
eerdere verklaringen.
:n. Wat het volkscre-
wilde hij eerst ande-
leden beproeven. Maar
iet!
Jrak bleek ook voor-
het voorstel,
reede verdediging van
r van sociale zaken,
de heer Taets, zij het
>rbehoud, gewonnen.
L. Driessen, die ook
orstel was, argumen-
mening met er op te
deze tijd van devalu-
leren duurder worden,
er direct kopen en via
nk afbetalen dan spa-
en na enige tijd be
de gespaarde som toch
nd is omdat het beno-
inmiddels in prijs is
mming, waarbij de he-
lllis en Swaag tegen
■d het voorstel van B.
en jaar aan de volks
deel te nemen, aange-
st van de agenda was
dachtenwisseling. De
rijgt f2600 om de kle-
isting te vervolmaken,
irijgen duffelse jassen,
iescommissie voor de
'et werden herbe-
heren P. Algra, J.
Swaag, J. Wittebrood
lis toonde zich over de
et erg tevreden. Hij
/oorts over, door de
;t vriendelijk te zijn
:tgeen hij echter, naar
ie burgemeester, aan
wijten had.
lis meende dat de za-
ioor de wethouder en
■en worden klaarge-
de commissie te wei-
brengen.
uis had echter andere
lij was steeds goed
n dr. Hemelrijk deed
door de commissie lof
voor de serieuse ma
de het werk was ge-
:d van de vergadering
heer Swaag een ver-
de bouwverordening
at het verboden zal
i met rieten daken in
ouwen.
lis hoopte dat de Chr.
nu eindelijk eens een
ting zou krijgen,
tter verklaarde dat
spoed werd gewerkt,
zal voorts nog een
trn bedrage van
den aangegaan.
11i
II en Slot.
Hier volgt het tweede
gedeelte, tevens slot, van
de beschouwing over de
toestand in Indonesië, die
de Amerikaanse journa
list H. R. Knickerbocker
enkele dagen voor het
ongeluk met 'de „Frane-
ker" op gramofoonplaten
naar New York zond. Het
eerste deel ervan publi
ceerden wij in onze edi
tie van j.l. Maandag.
Hier in Indonesië zijn de men
sen na de strijd teruggekeerd naar
hun verwoeste bezittingen om te
levenin inheemse kampongs,
strijdend voor de wederopbouw.
Geld hebben ze niet. Nederland
was straatarm na de Duitse be
zetting. Alleen met de hulp van
het Marshall-plan konden zij her
bouwen.
Van het Marshall-geld hadden
zij een onbeduidende 57 millioen
dollar gehad toen zij hun poli
tionele actie begonnen. De poli
tionele actie was het sein voor
het Kremlin om tegen de Neder
landers te schreeuwen van „Impe
rialisme". De heerser van alle
Sovjets, die vele van de oude
haarden der beschaving in Euro
pa heeft veroverd en onderworpen
en wiens Aziatische satellieten
China onder de voet lopen, riep
evenzo de Verenigde Staten toe:
„Imperialisten". Wij krompen in
een bij die kreet en mompelden:
,,Wij zijn geen imperialisten, in
tegendeel. Hoe durf je ons impe
rialisten noemen! Welnu, om je
te bewijzen dat wij geen impe
rialisten zijn, zullen we je over
treffen en de Hollanders nog lui
der dan jij het kunt toeschreeu
wen: „Imperialisten" en nog meer
zullen we doen". Dus trokken wij
onze hulp aan de Nederlanders in,
iets waar de Sovjets met recht
zeer verheugd om waren.
De Sovjets konden alleen maar
een grote mond opzetten tegen de
Nederlanders, maar wij kondon
hen werkelijk schade toebrengen.
En we hebben het gedaan.
WAT zal er nu gebeuren in
Indonesië? Gisteravond had
den wij een onderhoud met Soe-
tan Sjahrir, eens premier van de
Republiek, nu wachtend op het
einde van de troebelen. Hij is de
man die de Indonesische zaak zo
kundig voorlegde aan de Ver
enigde Naties. Hij is de Indonesiër
die onderhandelde met de voor
malige Luitenant-Gouverneur-Ge
neraal van Mook, Nederlands be
kwaamste staatsman in Indone
sische zaken. Van Mook en Sjah
rir vertrouwen elkaar. Als de
PROGRAMMA
DONDERDAG 27 OCTOBER
HILVERSUM I, 301.5 M.
7 00 AVRO 7.50 VPRO 8.00—24.00
AVRO
7.00 Nieuws; 7.15 Ochtendgymna
stiek; 7.30 Ochtendblad; 7.50 Dag
opening; 8.00 Nieuws en weerbe
richten; 8.15 Ochtendblad; 8.40 Gra-
mofoonmuziek; 8.55 Voor de vrouw;
9.00 Gramofoonmuziek; 10.00 Mor
genwijding; 10.15 Populaire muziek;
10.50 Voor de kinderen; 11.00 Gra
mofoonmuziek; 11.45 Causerie over
Indonesië; 12.00 Dameskoor en or
gel; 12.30 Mededelingen; 12.33 „In
't spionnetje": 12.38 Hongaarse mu
ziek; 13.00 Nieuws; 13.15 Vraagge
sprek; 13.25 Dansorkest; 13.45 Gra
mofoonmuziek; 14.00 Voor de
vrouw; 14.30 Pianoconcert; 15.00
Voor de zieken; 16.00 Gevarieerd
programma; 17.00 Kaleidoscoop;
18.00 Nieuws; 18.15 Sportpraatje;
18.30 Voor de strijdkrachten; 19.00
Voor de kinderen; 19.05 Radio
Volksmuziekschool; 19.35 Ronde Ta
fel conferentie; 19.45 Regerings
voorlichtingsdienst; 20.00 Nieuws;
20.05 Actualiteiten; 20.15 Radio
Philharmomisch Orkest; 21.15 „Plak
boek 1925"; 22.00 Populaire muziek";
22 20 Orkestconcert; 23.00 Nieuws;
23.15 Klankbeeld over werkstuden
ten 23.3524.00 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM H, 416 M.
7.00 KRO 10.00 NCRV 11.00 KRO
16.00—24.00 NCRV
7.00iNieuws; 7.15 Gramofoonmuziek;
7.45 Morgengebed en liturgische ka
lender; 8.00 Nieuws en weerberich
ten; 8.15 Gramofoonmuziek; 9.30
Waterstanden; 9.35 Gramofoonmu
ziek; 9.40 Schoolradio; 10.00 Gramo
foonmuziek; 10.15 Morgendienst;
10.45 Gramofoonmuziek; 11.00 Voor
de zieken; 11.45 Schoolradio; 12.00
Angelus; 12.03 Septet; 12.30 Medede
lingen; 13.00 Nieuws; 13.20 Gramo
foonmuziek; 13.45 Voor de vrouw;
14.00 Promenade Orkest en solist;
14.45 Voor de vrouw; 15.45 Gramo
foonmuziek; 16.00 Bijbellezing; 16.45
Gramofoonmuziek; 17.00 Voor de
jeugd; 17.30 Zigeunerkwintet; 17,50
Rijk Overzee; 18.00 Gramofoonmu
ziek; 18.15 Voor land- en tuinbouw;
18.30 Koor en piano; 18.55 .„Een
goed woord voor een goede zaak";
19.00 Nieuws; 19.15 Muzikale cause
rie; 19.40 Radiokrant; 20.00 Nieuws;
20.05 Gevarieerd programma; 21.00
Familiecompetitie; 21.35 Gevarieerd
programma; 22.05 Gramofoonmu
ziek; 22.15 Buitenlands overzicht;
22.35 Gramofoonmuziek; 22.45
Avondoverdenking; 23.00 Nieuws;
23.1524,00 Kamerorkest en soliste.
BRUSSEL 322 M.
12.00 Gramofoonmuziek; 12.30 Weer
bericht; 12.33 Voor de landbouw;
12.40 Gramofoonmuziek; 13.00 Het
Nieuws; 13.15 en 14.00—15.00 Gra
mofoonmuziek; 17.00 Idem; 17.05
Nieuws; 17.15 Voor de kinderen;
18.15 Syndicale kroniek; 18.25 Gra
mofoonmuziek; 18.30 Voor de solda
ten; 19.00 Nieuws; 19.30 Gramofoon
muziek; 19.50 Radiofeuilleton; 20.00
Verzoekprogramma 21.00 Klank
beeld; 21.20 Gramofoonmuziek; 21.45
Actualiteiten; 22.00 Nieuws; 22.15
Strijkkwartet; 22.30 Gramofoonmu
ziek; 22.5523.00 Nieuws.
BRUSSEL 484 M.
12.05 Omroeporkest; 13.00 Nieuws;
13.15 en 14.00—14.30 Gramofoonmu
ziek; 17.10 Lichte muziek; 18.30
Omroeporkest; 19.00 Idem; 19.40
Gramofoonmuziek 20.00 Hoorspel;
22.15 Gramofoonmuziek.
zaken aan hen overgelaten waren,
zou er nu misschien een oplos
sing geweest zijn. Sjahrir scheen
de beste Indonesisché leider van
allen. Hij is het brein van de
Republiek, ondanks zijn jong
uiterlijk. Hij beweert dat de Ver
enigde Staten van Indonesië vijf
jaar nodig zouden hebben met
buitenlandse en Nederlandse hulp
om op eigen benen te kunnen
staan.
Als Sjahrir president geworden
was van de Verenigde Staten van
Indonesië en van Mook de raads
man van de nieuwe staat was ge
worden, zou de toekomst hoopvol
zijn. Want de Indonesiërs kunnen
niet slagen zonder de bestuurders
bekwaamheid van de Nederlan
ders. Als het de Nederlanders toe
gestaan wordt te blijven werken,
bekwaam als ze zijn, voor de Ver
enigde Staten van Indonesië, als
adviseurs in het leger, de politie,
de rijksfinanciën en de admini
stratie, als de Nederlandse plan
tages worden hersteld en de han
del hervat, dan heeft dit land een
kans.
Als de Verenigde Staten spoe
dig de Marshall-hulp aan Indië
hervatten, dan heeft dit land een
kans.
ALS we doorgaan met de Neder-
landers gebrek te laten lijden
en te treiteren, zullen de commu
nisten het enige volk zijn dat een
kans in dit land heeft.
Als we onze huidige politiek
voortzetten, zal er een uittocht
van Nederlanders zijn wanneer de
Verenigde Staten van Indonesië
gevestigd zijn. Tienduizenden zul
len het land verlaten. Het is on
waarschijnlijk dat er in de steden
massa-moorden zullen plaats vin
den op de Europeanen, maar alle
Hollanders zullen verwijderd
worden uit alle staatsbetrekkin
gen.
Want de bekwaamheid van de
regering zal twee jaar lang snel
verminderen, tot het tijdstip is
bereikt waarop de Indonesiërs de
noodzaak voelen de hulp in te
roepen van de Nederlanders of
andere Europeanen om hun land
in het juiste spoor te houden.
Ondertussen zullen de commu
nisten hier, als zij zich kalm hou
den, hun tijd afwachten en niets
doen totdat de nieuwe staat zijn
beslag heeft gekregen en alle
Nederlandse troepen en politie
manschappen vertrokken zijn. Zij
zullen er wel voor oppassen dat
het Amerikaanse State Depart
ment wordt wakker gemaakt
vóórdat de Nederlanders weg
trekken. En als dat gebeurd is,
zullen de corpmunisten ,des te
beter in staat zijn om wapens te
krijgen van het Aziatische conti
nent en nieuwe kaderleiders te
ontvangen vanuit de communis
tische staf-opleidingsscholen in
Moskou.
ER zijn vjjf factoren <lie het
communisme hier tegenwer
ken.
Die zijn: het feit dat de bevol
king Mohammedaans is, dat ze
niet proletarisch is, grotendeels
landbouwers, dat zij is verdeeld
in vele stammen en talen en dat
de Indonesiërs in hun familieleven
reeds gemeenschap van goederen
in practijk brengen. Een zesde
factor die al of niet beslissend kan
worden is of de Verenigde Sta
ten de Indonesische Staat helpen
het communisme te weerstaan.
door:
H. R. KNICKERBOCKER"!
De factoren die het communis
me in de hand werken zijn de
volgende; Ten eerste de indruk
die de triomphale snelle versprei
ding van het communisme naar
het Zuiden vanuit China door de
andere staten van Zuid Oost Azië
gemaakt heeft. Deze snelheid
neemt het karakter en de afmetin
gen aan van de verspreiding van
de Islam of de kruistochten van
het middeleeuwse, christelijke
Europa. Dit is de allervoornaam
ste factor. Het is het belangrijkste
van alles wat er momenteel in de
wereld gebeurt.
De tweede factor ten gunste van
het communisme is de waarschijn
lijkheid van een economische in
eenstorting hier als de Verenigde
Naties de Nederlanders uit Indië
drijven, de onervaren Indonesiërs
achterlatend die dan zelf hun za
ken moeten behartigen. Het derde
is de aanwezigheid van meer dan
30.000 communisten in de wilder
nis met een onbekend maar aan
zienlijke hoeveelheid wapenen die
de Nederlanders hen hebben wil
len ontnemen. De Verenigde Na
ties hebben hun dit belet.
Ten vierde: Als de Hollanders
weg zijn, zullen de communisten
hun wapenvoorraad onbeperkt
kunnen vergroten door smokkel
uit de communistische centra in
Centraal Azië en ten vijfde is
daar het feit dat het vertrek van
de Nederlanders het sein zal zijn
voor de aankomst van nieuwe
communistische leiders uit Mos
kou.
r\E nieuwe Indonesische staat zal
onmiddellijk door de Sovjet-
Unie erkend worden en het Krem
lin zal naar de Rijkshoofdstad een
gezantschap sturen, compleet met
enkele honderden attaché's. Zij
zullen hun cultuur verspreiden en
voordat 't Mr. Jessup mogelijk is
zijn memoires van de Indonesische
onafhankelijkheidsstrijd te vol
tooien, zal het Kremlin hem laten
zien waarom de Russen zo haastig
de Hollanders uit Indië weg wil
len hebben.
Wij noemden de zesde factor
die naar verwacht mag worden
in de toekomst een struikelblok
voor het communisme zal worden:
De Verenigde Staten. En als de
zesde factor die ten gunste van
het communisme werkt, de Sov
jet-Unie. Maar wij moesten de
meest effectieve factor die in het
verleden het communisme in In
dië tegengewerkt heeft overslaan.
Die factor was Nederland.
Wat we nu gedaan hebben is de
Nederlanders zo snel uit te scha
kelen dat de machtspositie die zij
leeg achter laten of door de Sov
jet-Unie, of door de Verenigde
Staten gevuld zal worden. Als wij
wat minder haastig geweest wa
ren dan zouden de Nederlanders
het wellicht zo geregeld hebben
en mijn mening is dat zij het
inderdaad gedaan zouden hebben
dat de Indonesiërs zelf die lege
plaats hadden kunnen vullen.
Nu zullen de Verenigde Staten
van Nederland de taak moeten
overnemen om het communisme
uit Indonesië te weren en gezien
onze prestaties in China zijn de
enigen die bij deze gang van za
ken voordeel kunnen hebben de
Communisten.
Batavia, Juli 1949.
Mr. P. W. J. H. Cort van der
Linden werd in 1893 te Hilversum
geboren en is dus 56 jaar oud, zo
dat hij niet zo heel veel jaren meer
65 is de pensioengerechtigde
leeftijd voor burgemeesters als
eerste magistraat de residentie zal
kunnen besturen. Overigens^ be
hoeft de heer Cort van der Linden
zich in de Haagse toestanden niet
zozeer in te werken, want hij kent
de residentie uitstekend. Vanaf zijn
derde jaar woonde hij er, totdat hij
1 Oct 1934 werd benoemd tot bur
gemeester van Groningen.
Bij zijn installatie verklaarde hij
in de raad, dat dit ambt voor hem
een levenspositie was en hij geen
verdere aspiraties had, wat naar
wij meenden ook een der voor
waarden was, welke de toenmalige
minister van Binnenlandse Zaken,
mr. de Wilde, hem voor de benoe
ming had gesteld. Want de laatste
ambtsvoorgangers hadden Gronin
gen zo'n beetje, beschouwd als een
doorgangshuis, wat juist nu niet in
het belang van de gemeente was.
Maar niemand zal het de heer
Cort van der Linden euvel duiden,
dat hij nu na een burgemeester
schap in Groningen van 15 jaar, de
eervolle benoeming als burgemees
ter van Den Haag aanvaardt, wat
bovendien geschiedt op een drin
gend verzoek van de regering zelf.
Intussen verliest Groningen in
hem een bekwaam en integer magi
straat, die de stad en haar belan
gen een warm hart toedroeg en
daarvoor steeds krachtig op de bres
heeft gestaan. Al was de heer Cort
van der Linden hier niet populair
in de zin bijv. als wijlen burge
meester Ketwich Verschuur was, en
is hij ondanks deze 15 jaren voor
een groot deel der burgerij eigen
lijk een onbekende figuur gebleven,
aan zijn grote verdienste voor Gro
ningen doet dit zeker geen afbreuk.
Hij was in zijn optreden steeds
correct en waardig, maar zekér
niet ongenaakbaar. Als voorzitter
van de raad was hij een krachtig
maar toch ook wel soepel leider
der debatten en geen der raads
leden zal ooit het gevoel gehad'
hebben, dat de burgemeester hem
niet het volle pond gaf. Ook het
gezag en de waardigheid van de
raad heeft hij altijd, zorgvuldig
erkend.
Wij vinden dezer dagen nog wel
eens de gelegenheid op de grote
verdiensten in velerlei opzicht van
de vertrekkende burgemeester te
wijzen, dat zijn burgemeesterschap
voor Groningen van grote beteke
nis is geweest en hij daardoor voor
geruime tijd zijn stempel op deze
stad en haar ontwikkelingsmoge
lijkheden heeft gedrukt.
Het zal de burgemeester niet zo
gemakkelijk zijn op zijn betrekke
lijk hoge leeftijd vooral de moei-
WAS DE VOORZITTER
TE GOEDER TROUW?
Het bestuur van de bond van
mobilisatie-invaliden, waarvan de
voorzitter P. de B. zich in arrest
bevindt, heeft Maandag te Drach
ten vergaderd. Medegedeeld werd
dat de bond de officier van Jus
titie te Leeuwarden, en enkele
krantenredacties en correspon
denten wil dagvaarden in verband
met de Vrijdag op een persconfe
rentie gedane mededelingen en
de eerder in sommige bladen over
de arrestatie van P. de B. versche
nen berichten. Het bondsbestuur
is van mening, dat voorzitter P.
de B. geheel te goeder trouw
heeft gehandeld.
lijke en zware oorlogsjaren, toen hij
geruime tijd moest onderduiken
voor de vijand, zijn niet langs hem
heengegaan het zware en voor
al moeilijke representatieve ambt
van burgemeester der residentie te
vervullen. Het burgemeesterschap
van Den Haag, als zetel der rege
ring en van het Hof met het diplo-
matencorps en andere internationale
instituten eist vooral representatief
van de eerste magistraat buitenge
woon zware verplichtingen. Maar
de burgemeester, die uit een Haagse
regentenfamilie stamt welke in Den
Haag altijd een vooraanstaande rol
heeft gespeeld, zal hier makkelijker
slagen dan menig ander.
De Haagse burgerij krijgt in hem
een bekwaam burgemeester, die
aan het bestuur van de residentie,
gezien ook zijn grote werkkracht,
ongetwijfeld een krachtige en
doelbewuste leiding zal geven.
NOBELPRIJS VOOR
CHURCHILL?
STOCKHOLM, 25 Oct. Ass. Press.
Winston Churchill en de Italiaanse
filosoof Benedette Croce zullen dit
jaar waarschijnlijk voor de Nobel
prijs voor literatuur voorgedragen
worden, aldus verluidde vandaag in
literaire kringen ih Stockholm. Dit
jaar is de prijs 107168 pond groot.
Men wilde echter niet zeggen wie
van deze twee candidaten de voor
rang zou hebben.
COMET NAAR TRIPOLITANIË
EN TERUG
LONDEN, 25 Oct. (Reuter).
Een met vier straalmotoren uitge
ruste „De Havilland Cornet", het
snelle Britse lijnvliegtuig, heeft
heden in drie uur en 23 minuten
een vlucht volbracht van 2400 kilo
meter, van Groot-Brittannië naar
Vasel Benio in Tripolitanië. Het
toestel werd bestuurd door kapi
tein John Cunningham.
De afstand werd afgelegd in min
der dan de helft van de normale
vliegduur. Er was ballast aan boord
die overeenkwam met het gewicht
van 36 passagiers. Bovendien be
vatte het vliegtuig een normale
hoeveelheid vracht en post. Een
vertegenwoordiger van de Havil
land zei dat verwacht werd, dat
de Cornet voor zijn ingebruikneming
in 1953 nog grotere snelheden zou
bereiken.
BRUSSEL, 25 Oct. (ANP.) De
Belgische Senaat heeft hedenmiddag
een aanvang gemaakt met de be
handeling van het wetsontwerp-
Struye. in zake het houden van een
volksraadpleging over de terugkeer
van Koning Leopold. De publieke
tribune was geheel bezet, terwijl
ook van de zijde van het corps di
plomatique grote belangstelling be
stond.
De katholieke Senator Struye er
kende, dat tegen de grondwettigheid
van het voorstel enige argumenten
kunnen worden aangevoerd.
De Belgische constitutie verbiedt
het houden van 'n dergelijke volks
raadpleging evenwel niet nadrukke
lijk. Aangezien de tekst van de
Grondwet inhoudt, dat alles gedaan
mag worden wat niet uitdrukkelijk
is verboden, kan, aldus Struye, een
volksraadpleging niet a priori als
strijdig met de Grondwet worden
beschouwd.
Doch wij hebben dit noodmiddel
aangegrepen om aan een onhoud
bare toestand een einde te maken.
De Katholieke Volkspartij heeft
kenbaar gemaakt, dat zij zich bij de
uitslag van de volksraadpleging zal
neerleggen. Is het van onze tegen
standers te veel gevraagd dezelfde
houding aan te nemen? zo riep
Struye uit.
De socialistische senator Van
Remoortel verklaarde dat de socia
listische partij zich eenparig zal
blijven verzetten tegen het voorstel,
daar zij dit in strijd met de Grond
wet acht.
Sprekende over de gebeurtenissen
na 1940, betoogt van Remoortel ver
volgens, dat de „onbezonnen daden
van de Koning door niets anders
waren ingegeven, dan door zijn
overtuigdheid van een Duitse over
winning" (tumult).
Giljon (liberaal) sprak vervol
gens over de verdeeldheid, die er
onder de liberalen bestaat met be
trekking tot de koningskwestie.
Hoewel de meerderheid onder hen
tegen een terugkeer van de Vorst is,
wil de Partijraad de andersdenken
den niet het zwijgen opleggen.
Het debat wordt morgen voortge
zet. De stemming ove> het voorstel
zal morgen of Donderdag geschie
den. Het voorstel zal zonder twijfel
worden aangenomen, daar de katho
lieken in de Senaat over de abso
lute meerderheid beschikken en
waarschijnlijk bovendien ook enkele
liberale senatoren voor zullen stem
men. Het betreffende voorstel zal
pas in de laatste helft van Decem
ber in de Belgische Kamer worden
behandeld.
EXTRA VLEES!
Het slechte weer aan het einde
van de vorige week, heeft een
groter aanvoer van vee op de
slachtmarkten veroorzaakt. Hier
door is het mogelijk voor de lo
pende rantsoeneringsperiode (tot
6 November a.s.) een extra vlees
bon aan te wijzen, n.l. bon 365
„Algemeen", die recht geeft op
het kopen van 100 gram vlees.
MORPHINE-HANDELAAR
GEKNIPT
De Bossche politie heeft Maan
dagnacht een inval gedaan ten
huize van v. d. L. te Den Bosch.
De Amsterdamse recherche en het
internationale bureau tot bestrij
ding van handel in verdovende
middelen verdachten van der L.
ervan, te handelen in voor de ge
zondheid schadelijke middelen.
Een hoeveelheid van 23.000 mor-
phinetabletten werd bij hem aan
getroffen. Van der L. heeft deze
morphine destijds uit een En
gelse dump gestolen met de be
doeling deze te verkopen.
31 October a.s. is het 25 jaar ge
leden, dat het eerste internationale
spaarbank-congres te Milaan zijn
werkzaamheden beëindigde. Daar
toe behoorde o.a. de oprichting van
een Internationaal Instituut voor
het Spaarwezen, dat zijn zetel na de
oorlog naar Amsterdam verplaat
ste.
Op voorstel van een der deelne
mers werd besloten, de 31 October,
tot Wereldspaardag uit te roepen,
om de hele mensheid een aanlei
ding te geven, zich ten minste een
maal in het jaar te bezinnen op de
waarde van het sparen. Kunnen wij
er niet heter over zwijgen? Het
klimaat" is immers niet gunstig
voor sparen? Het zij zo, maar. We
moeten immers wel. Zo is sparen
voor verreweg de meeste mensen de
enige manier om kleding, schoeisel,
brandstoffen enz. te kopen. Er is
ook nog de afbetaling, maar dat is
sparen achteraf en in één heel wat
ongunstiger „klimaat".
In de bijna anderhalve eeuw van
spaarbank-werkzaamheid in West-
Europa en in Nederland is er na
tuurlijk nogal eens wisseling in het
„klimaat" geweest, maar de spaar
banken hebben zich daardoor nim
mer laten afbrengen van hun doel
stelling; het aankweken van de
spaarzin ter bevordering van de
volkswelvaart.
Het gezin, dat zich na een lange
tijd van moeizaam sparen een radio
toestel verwerft, geniet van de pro
gramma's, maar ook op een heel
bijzondere wijze van het bezit op
zichzelf, waarvan het een diepe vol
doening ondervindt. Ja, zelfs het be
zit alleen al van een bescheiden
spaarduitje op het spaarbankboekje
is voor velen op zichzelf reeds een
bron van voldoening.
Daarom is het goed, dat de
spaarbanken voortgaan, bij jong en
oud deze spaarzin in stand te
houden, los van commerciële of po
litieke oogmerken. Daarom mogen
bij alle polemiek over het sociaal en
economisch beleid, de grote psycho
logische waarden van het sparen
niet lichtvaardig worden geschaad.
En daarom is het goed, ook de 25e
verjaardag van de Wereldspaardag
niet stilzwijgend voorbij te laten
gaan.
K.V.P.-raadslid geroyeerd
Dc heer J. B. Roukens, oud
wethouder van Kerkrade, die on
langs ontslag nam als lid van de
K.V.P. en van de K.V.P.-fractie in
de Kerkraadse gemeenteraad, om
dat hij zich niet kon verenigen
met de gang van zaken bij de wet
houdersverkiezing, is thans door
de gemeentelijke centrale van de
K.V.P. Kerkrade geroyeerd als lid
van de partij. Dit royement houdt
in, dat hij zijn raadszetel ter be
schikking van de K.V.P. dient te
stellen. Beroep op deze beslissing
is mogelijk bij het kringbestuur
van de K.V.P.
ZILVEREN PRIESTERFEEST
PROF. VROKLAGE
Prof. dr. B. A. G. Vroklage S.V.D.
buitengewoon hoogleraar in de
Volkenkunde aan de R. K. Univer
siteit te Nijmegen, viert heden in
het Missiehuis der missionarissen
van het Goddelijk Woord te Tete-
ringen bij Breda zijn zilveren pries
terfeest.
H. Mis voor gesneuvelden
Op Zaterdag 12 November zal
in de Kathedrale Kerk te Utrecht
des morgens om half tien een
plechtige Requiemmis worden
opgedragen voor alle in Indonesië
gesneuvelde en overleden militai
ren.
Uitsluitend verkrijgbaar bij apothekers, drogisten en de speciaa'brenche.
Het Landbouw-Eeonomisch Insti
tuut heeft een onderzoek gedaan
naar de vermoedelijke kostprijs van
de melk voor de periode 1 Novem
ber 19491 November 1950.
Op basis van beschikbare gege
vens werd een prijs berekend, die
onder gemiddelde weersomstandig
heden verwacht mag worden, per
100 kg met 3,5 procent vet berekent
het L.E.I. voor Friesland kleiveen-
gebied 15 gulden, Friesland zand
gebied 17.40 gld., Noord-Holland
15.20 gld., Zuid-Holland consump-
tiemelkgebied 15.60 gld. en ZuidHol-
land zelfkazend gebied 16.60 gld.
De nieuwe richtprijs is vastgesteld
op 17.75 gld. per 100 kg met 3,5
pet. vet.
Volgens het rapport steeg de
melkproductie over 1948-1949 ten
opzichte van het voorafgaande jaar
bij gelijkblijvende netto-kosten over
geheel Nederland met plm. 30 pet.
Zweeds stoomschip op wrak
gevaren
Het Zweedse stoomschip Astri
van de rederij Brodin te Stock
holm is op de Noordzee bij Zee-
brugge op een wrak gestoten en
aan de grond gezet. Het voorschip
maakt water. De sleepboot Go
liath uit Vlissingen is uitgevaren.
De Astri was op weg van Ant
werpen naar Mombassa en meet
2578 reg. ton, netto 1366 ton.
TRAGE STEMMING
De Amsterdamse Effectenbeurs
had gistermiddag onmiddellijk na
opening een traag verloop en van
handel was er in de meeste hoe
ken totaal geen sprake. Invloedrijk
nieuws was er niet en het behoeft
geen verwondering te wekken, dat
na een ongeveer prijshoudende ope
ning de koersen door het totaal ge
brek aan affaire een neiging tot af
brokkeling vertoonden.
Aku's vielen op door een forse
koersdaling, waarbij de prijs van
194 terugliep tat 189, tegen het slot
trad een licht hedstel in, waardoor
de eindnotering zich op 190 stelde.
Fokker, eveneens een aandeel, dat
Maandag en ook gisteren in de be
langstelling stond, leed een nog
groter verlies. Hier werd een koers
vernomen van 135 tot 137, welke
koers tegen slot geadviseerd werd
op 131 tot 133, dus ruim 10 punten
lager dan gisteren. Bij de overige
industriëlen vielen weinig opmer
kelijke koersveranderingen te be
speuren. Aandelen Kon. Olie schom
melden aanvankelijk tussen 312":
op 147 vast. Ook hier sloegen de
taal gebrek aan affaire duidelijk
merkbaar, waardoor de koers te
rugliep tot 311V:, hetgeen een ver
lies van ruim 2 punten betekent.
De Indonesische cultures lagen
aanvankelijk enigszins verdeeld.
Amsterdam Rubber was op 144'/:
flauw. H.V.A. op 166% prijshoudend
en certificaten Deli Maatschappij
op 147 vast. Ook hied sloegen de
koersen echter een benedenwaartse
richting in, waardoor H.V.A. per
saldo een verlies leed van ruim een
punt, certificaten Deli eveneens een
punt en Amsterdam Rubber ruim
drie punten. Ook de Scheepvaart
markt vormde gisteren geen uitzon
dering en de koersen, die hier tot
stand kwamen, waren in doorsnee
een kleinigheid beneden die van
Maandag. De meeste koersverliezen
bleven hier beperkt tot ongeveer
een punt.
Op de beleggingsmarkt vielen al
evenmin verrassende koersen te be
speuren. De conversielening 1947
was goed prijshoudend. De meeste
overige soorten boekten eveneens
fractionele winsten. Prolongatie 2%
procent.
In het afgelopen melkjaar waren
de financiële uitkomsten van de
weidebedrijven over het algemeen
goed, hetgeen van het voorafgaan
de jaar allerminst gezegd kan wor
den.
Bij het voorcalculeren der kost
prijzen in de genoemde gebieden
is onder meer rekening gehouden
met stijging van sociale lasten (be
drijfspensioenfonds), met 20 pet.
stijging van het gebruik van thans
bonloze stikstofmeststoffen en met
afschrijving en rente van werktuigen
op basis van de huidige aanschaf
fingswaarde.
FRIESLAND EN GRONINGEN
AAN DE KOP
De resultaten van het onderzoek
op tuberculose onder het rundvee
in het seizoen 1948-1949 zijn thans
alle bekend.
In dit seizoen werden 2.095.004
runderen aan het onderzoek onder
worpen (in 1947-48 bedroeg dit aan
tal 1.725.223), zich bevindende op
193.506 (158.805) bedrijven.
Hierbij werden 334.819 (209.119)
reagerende dieren aangetroffen. Het
reactie-percentage bedroeg 16 pet.
(12.3 pet), het aantal tuberculose-
vrije bedrijven (daaronder begrepen
de reactievrije bedrijven) bedroeg
103.616 (99.386), m.a.w. het percen
tage vrije bedrijven was 54 pet.
(63 pet.).
De cijfers tussen haakjes hebben
betrekking op het seizoen 1947-'48.
Friesland en Groningen staan aan
de top der tbc-vrije bedrijven met
resp. 70 en 83 procent der boerde
rijen. In de provincies Noord-Bra
bant, Utrecht en Zuid-Holland is
dit percentage resp. slechts 36,5,
30,9 en 26,2. In Nederland werden
5572 koeien wegens open tubercu
lose opgeruimd.
Met de leiding van de chemi
sche sector van het Staatsmijn-
bedrijf zal worden belast dr. ir.
J. v. Aken, hoofdbedrijfsinge
nieur van het stikstofbindings-
bedrijf der Staatsmijnen. Deze
volgt als zodanig wijlen difec-
teur dr. jr. D. P. Ross van
Lennep op. De nieuwe directeur
wordt a.s. Vrijdag geïnstalleerd
door de minister van Economi
sche Zaken, die ook, zoals be
kend, op deze dag de nieuwe
watergasfabriek op het S.B.B.
in bedrijf zal stellen.
FEUILLETON
OORSPRONKELIJK
VERHAAL VAN
HERM. ANTONSEN
33
„Zeg Karei, is dat geen aardig
ding?" vroeg Emmy.
„Hè? O, dat meisje, dat ons be
dient? Ik heb niet naar haar ge
keken. Ik keek naar die reclame
plaat. Van die gevulde reep. Let
eens op de hoek, waaronder die op
die tekening doorgesneden is. Zo,
dat je de verschillende lagen van
het vulsel goed kunt zien.
„Nou, wat zou dat? Wat heeft
dat te maken met.
Karei staarde met schitterende
ogen naar de reclameplaat.
„Emmy.luister eens.... Ik
heb een idee gekregen.... Het
viel me net in. Ik geloofik ge
loof, dat dit de oplossing is, waar
na ik al zo lang zoek."
„De oplossing?Bedoel je
soms de oplossing van de kwestie,
waarnaar je al zo lang op het lab
zoekt?"
„Ja, dat is het! Ik heb het ge
vonden, EmmyIk ben er ze
ker van!" Met beide handen greep
hij het tafelblad vast. „Zeg eens.
je zult het me vermoedelijk nooit
vergevenmaar ik moet nu da
delijk naar het lab toe.Ik moet
het op papier zettenIk weet
niet, hoe lang het duren kan.
Ik...." 1
Emmy loosde een zuchtje.
„Ik had het kunnen voorzien",
zei ze, opnieuw zuchtend. „Goed
hoor, Karei, ik zal me dapper hou
den. Ga jij maar naar dat muffe
lab toe. Ik blijf hier rustig van
mijn sorbet genieten. Misschien
neem ik de jouwe er nog bij. En
dan ga ik naar huis. Ik zal jouw
wagen wel nemen. Want, zover
ken ik je wel, dat je niet voor
morgenochtend uit het lab van
daan komt.
„Emmy, je bent gewoonweg 'n
wonder!"
„Ja, dat weet ik wel! Ik ben
van 'n wonderbaarlijke bevatte
lijkheid. Ga jij nu je gang maar
gauw, jongen."
„Bedankt, hoor!" Hij stond naast
haar en keek op haar neer. Ze stak
haar hand omhoog en hij vatte
die in de zijne, trok die hand ho
ger en drukte er heel even een
kus op. Ze glimlachte en hij zei
nogmaals: „Dank je wel, Emmy...."
„Veel succes, Karei!"
Hij boog zich over haar heen en
ze bleef glimlachend rustig zitten,
met opgeheven gelaat. En voordat
hij het zelf wist, had hij haar een
zoen gegeven. Hij schrok een beet
je van zijn vrijpostigheid en zei:
„Ik was eigenlijk nietIk had
het niet.
„Je krijgt toch geen nieuwe aan
val van malaria?" vroeg Emmy
glimlachend.
„Nee. Het wasik had
„Nou, dan is het immers in or
de", zei Emmy. „Ik vroeg het maar
voor de zekerheid. Ga nuvoor
dat je vergeet, wat je goede idee
was."
De volgende dag tegen de mid
dag kwam Karei uit zijn labora
torium te voorschijn. Hij begaf
zich naar het kantoor van Kusters.
Zijn gezicht was grauw van ver
moeidheid. Kusters bekeek hem
Verschrokken over wat hij zag.
„Maar Karei! Ben je ziek?
Wat...."
„Zo gezond als een vis, meneer
Kusters. Maar ik heb vannacht
aan één stuk doorgewerkt en ben
wat slaperig. Dat is alles."
„De hele nacht doorgewerkt?
Maar dat had je niet mogen doen
En aldoor in het lab?"
„Ja, gisteravond kreeg ik een
goed idee en besloot het meteen
maar uit te werken. Kijk eens",
vervolgde hij, enkele lapjes stof
op de schrijftafel van zijn patroon
leggend, „hier is het spul."
Kusters staarde hem verbluft
aan.
„Wat is dat?"
„De.... de synthetische stof,
waar ik naar zocht. Het is me ge
lukt!"
Kusters nam de lapjes stof in
handen.
„Ik begrijp er niet veel van"
zei hij. „Dit is toch natuurvezel?'
Karei glimlachte. „Een ogen
blikje geduld." In een kast stond
een kleine microscoop. Hij haaldc-
die eruit en zette hem op dc
schrijftafel. Hjj legde enige vezeb
onder de lens. „Kijk u nu maar
eens, mijnheer Kusters."
Kusters ging voor de micros
coop zitten en stelde hem in.
„Juist... nu staat hij scherp..."
„Dat is natuurvezel", zei Karei.
„Let nu eens op de barstjes in de
membranen. Die maken het op
slorpingsvermogen zo groot. Daar
door neemt het goed de verf zo
gemakkelijk op. (Wordt vervolgd)
i
V.
