TWEEDE KAMER HAD ERNSTIGE CRITIEK
OP BINNENLANDSE VEILIGHEIDSDIENST
Als atoombommen vallen
op Nederland
De Beurs
Zaterdag 19 November 1949
PAG. 3
■R o, -:C
:tberichten
En voelde niets voor ambtstoelage
aan secretarissen-generaal
Bloedtransfusie kan thans één stad helpen
Geen paspoort meer
voor België
Opinies uit
mijn dagboek
Diamantsmokkel
in Engeland
Een weinig
gelukkige start
Zondags-evangelie
producten
grander lijk goed
(Adv.)
'ERWACHTING
door het K.N.M.I. te
g van Zaterdagavond
rond.
OLKT WEER
zwaar bewolkt met
enige lichte regen,
matige wind. aanvan-
Oost en Zuid, later
onde richtingen. Wei-
ing van temperatuur.
rfP IN TWENTHE
E 4 DODEN
K. Ziekenhuis te En-
Vrijdagavond de twee
den van het vliegtuig
iet vliegveld Twenthe,
B. F. Scheygrond en
H. J. Engbers aan hun
in bezweken, zodat
aan vier mensen het
gekost.
C.-KEURING
ilkm. Biosc. Theater:
is. 14 jaar. Cinéma
De geweldenaar,
en. Harmone: De
kwam dineren. Alle
Victoria: Straat
ling. 18 jaar.
oyal: Paniek in het
Alle leeftijden.
De Haan: De bruide-
jikt geweld. 18 jaar.
ft 4 zonen. 18 jaar.
iton Theater: Moeders
meisje. 14 jaar.
nbekend. Victoria:
Scala: De avonturen
nn, 14 jaar. The song
izade.
Schaken
AAN ZEE. De uit-
Voensdag j.l. luiden:
A. Holtes 01
Franse 10
-J. van Don 1—0
;eA. v. Egmond '/i-'/i
a.s. speelt het eerste
de Egmonden haar
trijd tegen Dos I uit
momenteel de leiding
d door de Egmonden I.
3 om de voorlopige ba
le eerste plaats. Zeker
r zal spannen.
tomaten A 5072;
Itlof I 50—72; II 26—
ol 2262; rode kool
ivoye kool 68.30; gr.
spruitkool extra 87
0; II 4056; boerekool
nazie 3342; sla 4.50
13.50; andijvie 14—25;
1.507.70; bospeen 8—
en 3.5013; waspeen
I 17—20; H 6—13;
3; II 8—11; Soepgr. 9
25; druiven alieant
c orange pippin 3262
26—35; groninger
mesent van Engeland
me louise d'avranches
iférence 1123; emile
7; gieser wildeman 11
u poiteau 722; st.
-18; soldaat laboureur
ams duchess 23; win-
.6; zwijndrechtse wijn
peen B 10.80—11.30;
0; uien middel 22.60
22.4022.90; bieten A
ivoye kool 17.9022.20
ie kool 7.10; rode kool
wiltiof II 0.56; Hl 0.48
72.
beurré alexander
i; beurré clairgeau 21
diel 15—25; bonne
2; comtesse de paris
•rence 39—62; doyenné
785emile d'heyst
ober jut 10—14; legi-
winter jan 1322
b wijnpeer 1521;
man 10—19; allington
31; bramley seedling
1372; dekkers glorie
ie van holland 1738;
•oon 1631; laxton su
il notaris appel 1629
47; alicanten 1.28
n 49—51; aardappelen
)loemkool 3543gr.
17.40; spruitkool 50—
1224; knolbiet 6.90
24; uien 19—23.
ID. bevelanders 7
3 blauwe 8—10; toma-
witlof 4474; bloem-
rode kool 5.5012;
5.5024; spruitkool
;rekool 824; spinazie
1; andijvie 1026; rode
gare bieten 611;
i9; waspeen 15; uien
drielingen 915; uien
prei 1627druiven
154allington pippin
antse bellefleur 5—18;
-14; bramley seedling
orange pippin 1657
14—31; groninger
4; jonathan 1244;
•be 526 notaris-appel
t van engeland; 830
-23; schellinkhouter 5
campagner 5—21; zoe-
•oon 521beurré
-34; beurré superfin 4
louise d'avranches 23;
paris 835.30; confé-
20; doyenne du cornice
iton 614; gieser Wil
li kamperveen 417;
:eau 316; st. germain
aat laboureur 831;
—15zwjjndr. wijnpeer
PEL. bloemkool I
17—71; afw. II 8—30;
rode kool 6.70—7.80
19.50; witte kool 5.60;
106.90; breekpeen II
III 7.60—7.90; uien
andijvie 1824.
(Van onze parlementaire redacteur)
Mag men het Kamerlid Goedhart (P.v.d.A.geloven, dan zijn
er in Den Haag meisjes, die blozen en de ogen neerslaan,
wanneer men haar vraagt waar zij werkzaam zijn. Toch was de
heer Goedhart er wel achter gekomen. Deze meisjes zijn typiste
bij de Binnenlandse Veiligheidsdienst, een instituut waarover
gisteren in de Tweede Kamer veel kwaads werd gezegd. De
reeds genoemde afgevaardigde vond het alles tezamen maar een
onbehagelijk geheimzinnig gedoe. Zwijgplicht voor de meisjes,
geen nummerplaatje aan de deur, verbod voor het personeel om
voor de ramen te gaan staan en onlangs was er een hoge func
tionaris naar Indonesië vertrokken, die zich als meneer X bij
de K.L.M. had laten inschrijven! Baard en pruik, aldus de heer
Goedhart, otitbraken er nog maar aan,.
Ook de objecten van onderzoek
zouden zich maar moeilijk laten
verklaren. Ten aanzien van de
directeur van „Het Parool" was
geïnformeerd of hii veel sterke
drank dronk, en er was zelfs ver
ondersteld, dat „Het Parool" de
verliezen van „De Waarheid" zou
dekken. Er spreidde zich echter
eerst recht een griezelsfeer over
de Kamer, toen de heer Goedhart
in tweede aanleg onthulde, dat
waarschijnlijk ook van alle Ka
merleden kaarten waren aange
legd, van oud-ministers werden
zeker dossiers bijgehouden.
De heer Beernink (C.H.) ba
seerde zijn critiek vooral op een
principiële afwijzing. Hij noemde
de Binnenlandse Veiligheidsdienst
een kind van het Militair Gezag
en nog later gebruikte hij woor
den als „geheime staatspolitie",
Gepeoe en Gestapo. Dat ook de
heer Gortzak (Com.) zich in de
rij van critici schaarde, mocht in
tussen toch wel te denken geven.
De heer Weiter mocht dan zeg
gen, dat hij meer bevreesd was
voor de divisies aan de Elbe, dan
voor de binnenlandse vijand, wij
herinnerden ons het woord van
generaal Kruis: „De vijand staat
reeds tussen ons" en in dat licht
bezien kan het zeker geen kwaad
om een oogje in het zeil te hou
den, hetgeen natuurlijk niet zeg
gen wil, dat dit oog zich met meer
zou moeten bemoeien dan strikt
nodig is. Zo dacht ook de heer
Bachg (K.V.P.) er over en vooral
zijn rede was dan ook een geluk
kig tegenwicht tegen een over
maat van critiek. Terecht wees
hij er op, dat de democratie zich
één keer door haar vijanden had
laten afslachten en die ene keer
moest ons een waarschuwing blij
ven. Hij had de indruk dat dit de
laatste tijd wel eens te veel werd
vergeten. Minister Teulings, die
al aardig op toeren begon te
draaien en- zijn heesheid wat had
weggepraat, was het in grote
lijnen met de heer Bachg eens.
Overigens klemde ook hier weer,
dat hij als minister nog maar pas
kwam kijken en zich ook ten aan
zien van het omstreden instituut
nog moest inwerken.
Het tweede grote punt in het
debat van gisteren was de voor
gestelde tegemoetkoming in de
hogere kosten voor representatie,
die ministers en hoge ambtenaren
in deze tijd van drukker diploma
tiek verkeer hebben. Voor de mi
nisters had de regering zich oor
spronkelijk de vorm van een ver
hoogde representatietoelage ge
dacht, hetgeen de bedoeling on
getwijfeld het meest zuiver weer
gaf. Toch had een deel van de
Kamer, vooral bij monde van de
heer Schouten, hiertegen bezwaar
gemaakt. Hij en anderen vonden
het onjuist, dat het zo de schijn
had, dat men de verhoging buiten
de greep van de fiscus wilde hou
den. Voor onkosten behoeft im
mers geen belasting te worden
betaald. Om aan deze bezwaren
tegemoet te komen, had de rege
ring het dan nu anders gedaan.
Zij stelde thans voor niet de repre
sentatiekosten, maar de salarissen
te verhogen en wel van f 18.000
op f 24.000. De begroting van
„Landbouw" was om deze reden
al aangehouden en het was nu
minister Teulings, die deze zaak
tenslotte kreeg te verdedigen. Be
halve van de zijde van de commu
nisten werd er in dit stadium
weinig meer over gezegd. De
Kamer had reeds haar zin gekre
gen; van de verhoging zal nu wel
belasting moeten worden betaald.
Nadeel blijft voor ons gevoel, dat
uit de nieuwe vorm minder dui
delijk blijkt, dat het niet om
salarisverhoging, maar om een
verdere tegemoetkoming in ambts
halve te maken kosten gaat. De
heer v. d. Goes van Naters (P.v.
d.A.) voelde natuurlijk wel aan,
dat zich een en ander moeilijk
zal laten verkopen. Hij mompelde
dan ook nog iets van een voor
lopig bedrag, dat te hoog, maar
zelfs ook nog te laag zou kunnen
blijken, maar partijpolitiek be
zien kon een dergelijke verkla
ring toch geen nut hebben tegen
over het amendement van de
communisten, dat zonder meer
schrapping van de verhoging
voorstelde dn dat met de stem
men van de communisten voor
werd verworpen. Vervolgens
speelde dezelfde aangelegenheid
bij de secretarissen-generaal. Ook
hier had de regering een nieuwe
vorm gevonden, zij wilde de mo
gelijkheid openen om deze func-
tibnarissen, krachtens het Bezol
digingsbesluit, een ambtstoelage
te kunnen toekennen. Had de
Kamer bij de algemene beschou
wingen meer openlijk verklaard,
dat zij eigenlijk betwijfelde of de
secretarissen-generaal wel een
dergelijke toegemoetkoming no
dig hadden, eventueel zouden zij
toch kunnen declareren, thans
dook zij weg achter het formele
verweer van de heer Beernink
(C.H.)., die heel spitsvondig had
uitgedokterd, dat het Bezoldi
gingsbesluit geen ruimte liet voor
de door de regering gevraagde
mogelijkheid. In zijn amendement
kwam echter de aap meer uit de
mouw: hij stelde schrapping voor
van de gevraagde verhoging. Dit
amendement was mede door de
heer Dassen (K.V.P.) onderte
kend. De minister gaf toe, dat in
het argument van de heer Beer
nink een formele waarheid kon
schuilen. Toch bleef hii de voor
gestelde weg de beste achten. In
elk geval kon de Kamer in het
crediet bewilligen en onderwijl
zou hij van zijn kant nog wel eens
bekijken of er misschien toch nog
niet een elegantere weg was. De
heer Dassen klemde zich aan deze
verklaring vast en zocht de weg
terug. Andere Kamerleden hiel
den echter aan hun bezwaren vast
en toen ook de heer van Sleen
(P.v.d.A.) zich aan hun zijde
schaarde, werd het duidelijk, dat
de nieuwe bewindsman zijn eer
ste nederlaag zou gaan lijden, al
scheen hij dit zelf nog niet zo
door te hebben. De Kamervoor
zitter, dr. Kortenhorst, rook ech
ter het gevaar terdege en redde
de minister door voor te stellen
de beraadslagingen te schorsen,
teneinde de minister de gelegen
heid te geven zich eerst nog eens
met zijn collega's te beraden. Al
dus werd besloten. Zo kon ten
slotte noch deze, noch de reeds
aangehouden begroting van Land
bouw worden afgedaan.
Ten aanzien van kleinere pun
ten mogen wij volstaan met een
korte opsomming. De heren Das
sen (K.V.P.), van Sleen (P.v.d.A.)
en Ritmeester (V.V.D.) brachten
de minister nogmaals de moei
lijkheden ten aanzien van het
„Georganiseerd Overleg" en het
probleem van de classificatie
onder het oog. Bij een ander
hoofdstuk, dat betreffende de
Landsdrukkerij, voerden de he
ren Hooy, Fokkema en Hoogcars-
pel (Com.) het woord. De heer
Weiter zei, evenals het vorig jaar,
dat de „Handelingen" te duur
waren, ze mochten niet meer kos
ten dan oud papier!
Om vijf uur werd de speciale
wandverlichting ontstoken, ten
teken dat nog een begin werd
gemaakt met de behandeling van
„Buitenlandse Zaken". De heer
Schmal (C.H.) wilde bij de Ver.
Naties protesteren tegen de vol
gens hem bestaande protestanten
vervolging in Spanje. Hoe wist de
minister, dat de Kath. Kerk hier
voor geen verantwoordelijkheid
droeg? Op het gezantschap bij het
Vaticaan wilde hij niet terug
komen. Over Straatsburg was de
heer Schmal niet teleurgesteld.
Op een Donderdag te Den Haag
gehouden vergadering van de afd.
Krijgskundige en Gezondheidstech
niek van het Kon. Instituut van in
genieurs waar o.m. de preventieve
geneeskunde in oorlogstijd werd
behandeld, heeft de res.-officier v.
Gezondheid K. Ephraim o.m. ver
klaard dat de bloedtransfusiedienst
in ons land indien nodig in
staat zou zijn om afdoende hulp te
verlenen bij een eventuele atoom-
aanval op een grote Nederlandse
stad. In de nabije toekomst hoopt
men in staat te zijn aan een even
tuele gelijktijdige aanval op drie
grote steden het hoofd te kunnen
bieden.
Tegenover de geweldige vernie
tigingskracht van de atoombom
stelde de heer Ephraim de volgende
preventieve maatregelen voor: ge
wapend beton voor huizenconstruc
tie en goede ondergrondse schuil
kelders. Spr. betreurde de afbraak
van schuilkelders zoals thans ge
schiedt. Tegen de straling geeft wit
te kleding enige bescherming. Spr.
achtte een overmaat van personeel
en materieel voor de brandweer
noodzakelijk. Brandweerkazernes
AMERIKAANSE LENING
AAN R.I.S.
NEW-YORK, 18 Nov. (Reuter). -
Het New-Yorkse „Journal of Com
merce" van heden deelt mede, dat
de R.I.S. bij de Amerikaanse ex-en
importbank eind December een
formeel verzoek zal indienen voor
een lening van ong. 100 millioen
dollar. Het blad voegt hieraan toe,
dat dr. Sumitro deze week over
deze lening besprekingen heeft ge
voerd. Sumitro zeide, dat hij bij
het State Department het belang
van snel handelen bij de hulp aan
de R.I.S. gedurende het eerste jaar
van haar bestaan ten volle inzag.
Tijdens een zitting van de Verenigde Naties wisselde de Rus
sische minister van buitenlandse zaken, Andrei Wisjinsky
(links, van gedachten met de Russsische afgevaardigde bij de
Verenigde Naties, Jacob A. Malik.
moeten districtsgewijze over de ste
den worden verspreid evenals de
ziekenhuizen. Verder bepleitte spr.
de oprichting en verspreide ligging
van bloedbanken voor de bloed
transfusie.
BEGIN 1950:
(Eigen bericht)
Van officiële Belgische zrjde werd
Woensdag medegedeeld, dat niet
tegenstaande stappen van de Bel
gische Ambassade te Den Haag bij
de Ned. Overheid, deze, om rede
nen van interne aard, van menipg
is het paspoort niet te kunnen af
schaffen.
Bij informatie ter bevoegder
plaatse is ons gebleken, dat van
Nederlandse zijde geen enkele me
dedeling in bovenstaande zin aan
België is gedaan.
Deze kwestie is hier te lande in
tern nog aanhangig en hiermede
zijn de laatste tijd vorderingen ge
maakt.
Verwacht mag worden, dat be
gin 1950 het paspoort in het ver
keer met België zal worden afge
schaft en dat de officiële afkondi
ging daarvan nog dit jaar zal ge
schieden.
AMSTERDAM, 18 Nov. De
Amsterdamse effectenbeurs opende
vandaag lusteloos en de nadelige
koersverschillen waren in de mees
te afdelingen overheersend. Tegen
slot echter trad in alle afdelingen
een krachtig herstel in, waardoor
de openingsverliezen zo goed als
geheel konden worden ingelopen
en de stemming omsloeg van luste
loos tot goed prijshoudend. Men
tastte ter beurze nog in het duister
waar deze plotselinge ommekeer
aan viel toe te schrijven.
In aandelen Amsterdam Rubber
heerste enig aanbod tegen midden
koers, waardoor de openingsprijs
van dit fonds ruim 5 punten lager
was dan gisteren. Op deze koers
traden er echter onmiddellijk ko
pers in de markt, waardoor nog in
de eerste tape een herstel volgde
tot 133 en de prijs tegen slot aan
trok tot 135, gisteren 135%.
Voor certificaten Deli-maatschap-
pij bestond aanvankelijk enige be
langstelling. Dit fonds opende met
2 punten hoger, maar zag dit voor
delig verschil grotendeels weer ver
dwijnen. Door de prijshoudende
stemming tegen slot werd per sal
do echter nog een koerswinst van
3 punten geboekt. Aandelen HVA
fluctueerden slechts weinig en slo
ten goed prijshoudend.
Op de industriemarkt vielen cer
tificaten Unilever op met een forse
stijging, die werd toegeschreven
aan een gunstige uitlating van Sir
Stafford Cripps inzake de Engelse
dollarsaldi. Een koers van 247 yi,
werd hier vernomen, hetgeen ruim
vijf punten hoger is dan gisteren.
Aandelen AKU en certificaten
Philips lagen per saldo vrij onver
anderd. Voor het overige ging er
in de industrie-sector slchts weinig
om.
Ook de scheepvaartaandelen la
gen aanvankelijk, evenals gisteren,
zwaar in de markt met verliezen
van 1 tot 2 punten. De gunstige
stemming deed ook hier deze ver
schalen verdwijnen, zodat tegen
slot het niveau slechts weinig met
gisteren verschade.
.jMjéÊÊÊemééSÊtÊÊÊÊL C*
Aan de gemeente Bergen op Zoom is een crediet verleend van
f 243.000 voor het dempen van de tot in het hart van de stad
doordringende binnenhaven. Voor de scheepvaart is deze haven
onbruikbaar, doordat hij danig is verzand. Uit hygiënisch oog
punt is de demping zelfs zeer wenselijk, omdat een riool in dit
haventje uitmondt.
BENELUX-MANIFESTATIE
IN AMSTERDAM
(Vervolg van pag. 1)
te maken, ieder probleem wat ons
wordt voorgelegd in fragmenten
plegen te geven van specialisten.
Het is vermoedelijk ook gebrek
aan intuïtie, dat aan de wortel ligt
van het kwaad. Spr. is er van
overtuigd, dat wij slechts dan tot
doortastend optreden zullen ge
raken als wij ons voortdurend
voor ogen houden voor welke op
gave wij staan.
Die opgave is de opvoering van
onze nationale productie tot een
zodanig peil en de aanwending
van die productie op zodanige
wijze, dat daaruit bestreden kan
worden het levenspeil waaraan
wij gehecht zijn geraakt. Zo lang
zamerhand is de verklaring van
de moeilijkheden waarvoor wij
gesteld zijn voor de overgrote
meerderheid van ons volk deze,
dat wij een tekort aan dollars
hebben. Dat dollar-tekort is ech
ter niet de oorzaak, maar een ge
volg. Onze nationale inspanning
levert niet genoeg op tot behoud
van onze oude levensstijl, en in
dien wij desniettegenstaande dat
die levensstijl zo goed mogelijk
willen handhaven, komen wij te
kort. Dat tekort kan slechts wor
den aangevuld öf door van naties
welke er in dit opzicht beter voor
staan dan wij de goederen welke
wij tekort komen te lenen, onder
belofte van latere restitutie in de
een of andere vorm, öf door ge
schenken te aanvaarden. Beide
middelen hebben wij toegepast.
Was dit niet mogelijk geweest, dan
zou onze levensstijl zich noodge
dwongen prompt hebben moeten
aanpassen aan ons ontoereikend
nationaal inkomen.
Het is een schrale troost dat het
met vele landen even erg of erger
is gesteld en spr. huivert bij de
gedachte aan wat zal gaan gebeu
ren als de Marshall-hulp ophoudt
vóórdat wij de oorzaak van het
kwaad hebben weggenomen.
Om in totaal een grotere
krachtsinspanning, een groter to
taal nationaal product te bereiken
is al het in ons volk aanwezige
intellect, alle durf, alle onderne
merszin nodig. Door de overheid
dient alles te worden gedaan om
dit intellect, deze durf, deze on
dernemerszin, deze vindingrijk
heid en deze vlijt te bevorderen.
Zij zal alles moeten nalaten wat
aan het ontplooien van deze eigen
schappen hinderpalen in de weg
legt.
Zij moet alles wat zij doet, ook
op fiscaal gebied, zowel ten aan
zien van de arbeiders als van de
ondernemer, projecteren tegen de
achtergrond van het dodelijke
gevaar waarin wij verkeren.
Monetaire vraagstuk is
oplosbaar
Prof. Verrijn Stuart betoogde,
dat de belangrijkste vraag thans
is of ook het monetaire Benelux-
vraagstuk tot een bevredigende
oplossing kan worden gebracht.
De betalingsbalans van Neder
land ziet er minder gunstig uit
dan die van België, al kan ook dit
laatste land na afloop van de
Marshall-hulp in een minder aan
gename situatie geraken. De po
sitie van zogenaamde „oneven
wichtigheid" van de Nederlandse
betalingsbelans, d.w.z. het hand
haven van het evenwicht met
abnormale hulpmiddelen en ten
koste van strenge controle op de
ONTHEFFING
WINKELSLUITING VOOR
ST. NICOLAAS EN KERSTMIS
Teneinde het publiek in de gele
genheid te stellen, gedurende de
dagen, onmiddellijk voorafgaande
aan Sint Nicolaas en Kerstmis, ook
in de avonduren zijn inkopen te
doen, heeft de Minister van Econo
mische Zaken evenals vorige jaren
de Colleges van Burgemeester en
Wethouders van alle gemeenten ge
machtigd, ontheffing te verlenen
van de wettelijke voorschriften in
zake de winkelsluiting.
Een dergelijke ontheffing kan
slechts worden verleend tot uiter
lijk 9 uur des avonds op 1, 2, 3, 22
en 23 December a.s.
ENGELSE ARBEIDERS
SCHORTEN LOONEISEN
EEN JAAR OP
LONDEN, 17 Nov. (Reuter)
Leiders van de 10.000 arbeiders in
de Engelse staalindustrie hebben
voorgesteld de overeenkomsten,
volgens welke de lonen automatisch
omhoog gaan bij verhoging der kos
ten van het levensonderhoud, voor
een jaar op te schorten, op voor
waarde. dat andere industrieën met
soortgelijke overeenkomsten zich
bij dit voorstel aansluiten en dat
alle lopende looneisen worden in
getrokken.
internationale handel en op de
deviezen, vormt een probleem, dat
in de eindphase der Benelux bij
zondere zorg vereist. Het is ech
ter geen specifiek Benelux-pro-
bleem, want Nederland zou, als
het niet helemaal een door devie-
zenbeperkingen geïsoleerd eiland
je wil worden, ook afgezien van
de Benelux, dit vraagstuk op
korte termijn tot een bevredigen
de oplossing moeten brengen.
Spr. achtte het vraagstuk voor
Nederland, wanneer dit een res
trictieve credietpolitiek zou voe
ren en de consumptie bij de be
staande mogelijkheden zou wor
den aangepast, desnoods ten koste
van een kleine verlaging van het
thans bereikte peil, oplosbaar.
Door de devaluatie, zo ontijdig
en zo bruusk zij geweest moge
zijn, is wel een stap in de goede
richting gedaan, maar de concrete
moeilijkheid, dat Nederland een
surplus aan ponden heeft en Bel
gië dit niet gebruiken kan, blijft
voor en na bestaan.
In dit verband betreurde spr.
het, dat de gulden gelijkelijk met
het pond is gedevalueerd. Een ge
ringere devaluatie had wellicht
voordelen kunnen bieden in het
proces van evenwichtsherstel. De
oplossing der situatie zal thans
gezocht moeten worden in de
coördinatie tussen de Benelux-
landen bij de afsluiting van han
dels- en betalingsaccoorden met
derde staten, waarbij het Neder
lands streven gericht zal moeten
zijn op enige verlaging van uit
voer naar het pondengebied en
op opvoering van voor Belgic
bruikbare overschotten in andere
landen, b.v. in de landen der Frita-
lux. In elk geval zal men moeten
overwegen, of het op de duur wel
gewenst is de Engelse valutapoli-
tiek in zo sterke mate tot richt
snoer te nemen als thans is ge
schied.
Zaterdag 19 November 1949.
Na de Benelux hadden we al
de Zwibelux, en nu weer de
Fritalux of Fribenel gekregen.
De eerste scheen vooruitzich
ten te openen voor de bloem
bollen (zwieblen) maar 't wie
belt een beetje met deze eco
nomische afspraak tussen
Zwitserland, België en Lu
xemburg. De Fritalux zou zich
over Frankrijk, Zwitserland
en de Benelux uitstrekken,
maar daar zijn de benen bij
vergeten en dat betekent, dat
bij de tijd van versobering,
deze soep erg mager zal zijn.
Fritalux leidt de gedachte via
patates frites" naar fiat lux
en wij kunnen veilig zeggen,
dat het hoog nodig licht
worden moet. Sommigen
spreken nu van Fribenel. Daar
komt de Benelux bij zonder de
luxe, hetgeen weer beter past
Fribenel brengt ons gemakke
lijk tot fïbreren, maar liever
tot b en e, dat volgens de Ita
lianen goed betékent. Zou
het ooit nog weer eens licht
en goed worden? Zou de
mensheid ooit nog eens de
luxe van welvaart en geluk
bereiken? De hele wereld
snakt ernaar. Gek toch, dat
diezelfde wereld dat almaar
tegenwerkt, vind
IK.
VERLIES VAN 600.000 DOLLAR
VOOR BRITSE REGERING
LONDEN, 18 Nov. (Reuter).
Een Londens Gerechtshof is heden
begonnen met het behandelen van
47 aanklachten tegen drie maat
schappijen, een bank, een directeur
en een procuratiehouder, die ervan
worden beschuldigd betrokken te
zijn in 'n plan om ruwe diamanten
tot een hoeveelheid van 19.451 ka
raat uit Engeland te verzenden,
waarbij de deviezenwet opzettelijk
werd ontdoken. De zendingen gin
gen via Tanger naar de V. S.
De openbare aanklager verklaar
de' dat de Britse regering als ge
volg van het heimelijk verzenden
van ruwe diamant uit Londen naar
Tanger, waar de edelsteen weer
verder verkocht naar de Verenigde
Staten, reeds een bedrag van zes
honderd duizend dollar heeft verlo
ren. Het complot kwam uit, door
dat op het hoofdpostkantoor te
Londen drie postpakketten werden
geopend, die diamanten ter waarde
van 75.254 pond sterling bleken te
bevatten.
BUITENLANDS OVERZICHT
Men kan nu niet bepaald zeggen,
dat de Engelse Labourpartij met 't
oog op de algemene verkiezingen,
welke daar in het komende voor
jaar worden gehouden, erg geluk
kig is gestart.
Op financieel-economisch terrein
hebben de Labours niet bijzonder
gelukkig geboerd en hun grote ex
perimenten, de gezondheidszorg en
nationalisatie van spoorwegen en
mijnen zijn niet wat men zou kun
nen noemen verkiezingsparade
paarden geworden.
De socialistische Minister van
Gezondheid Bevan verklaarde deze
week nog, dat nu Engeland de ge
neesmiddelen kosteloos van Staats
wege worden verstrekt, hier een
ergerlijke verspilling heeft plaats
gehad, wat een gemiddelde Engels
man, volgens de officiële cijfers
aan drankjes en poeders slikt per
dag, zou ik niet graag door mijn
keelgat jagen, aldus de minister.
De tevredenheid der arbeiders
met hun nieuwe posities in de ge
nationaliseerde bedrijven is ook
niet bepaald denderend. En de
economische positie van de massa,
is in Engeland na 5 jaar Labour-
bewind slechter dan elders in
Europa. Er was intussen nog een
winstpunt, waar de Labours
steeds met voldoening op konden
wijzen, en dat was de buitenlandse
politiek en vooral het beleid van de
zo populaire minister Bevin.
Zijn successen konden in elk ge
val als een bruikbaar paradepaard
in de verkiezingscampagne dienst
doen. Voor degenen, die intussen
daarop veel hoop gesteld hadden,
moet het grote debat over het bui-
tglands beleid, dat Donderdag tot
laat in de avond in het Lagerhuis
gevoerd is, wel in ernstige mate
teleurstellend zijn geweest. Vrijwel
alle Engelse ochtendbladen, met
uitzondering natuurlijk van de
Labourorganen, al steekt ook de
Daily Herald haar teleurstelling
niet helemaal onder stoelen en ban
ken, schrijven unaniem, dat de rede
yan Bevin in hoge mate teleurstel
lend was, dat hij letterlijk niets
nieuws heeft gezegd. En zijn partij
met geen enkel aanlokkelijk per
spectief het verkiezingspad kon
opsturen.
Zijn rede was niet alleen weinig
informatief en inspirerend, maar
bracht ook niets nieuws. Was een
vervelend herkauwen van de diplo
matieke gebeurtenissen, die ieder
een allang in de couranten had ge
lezen en werd besloten met de
zelfvoldane verdediging, welke
echter niemand buiten de spreker
zelf, tot enige geestdrift kon wek
ken.
Het enige belangrijke kwam
eigenlijk aan het slot, maar dat
werd niet meegedeeld door Bevin,
maar door de onderminister van
buitenlandse zaken, die kwam ver
klaren, dat het Westen aardig op
weg was, de door Rusland aange
vangen koude oorlog te winnen en
dat Rusland duidelijk aan het ver
stand gebracht was, dat het onder
nemen van enige avontuur op de
Balkan, wel eens het sein voor een
algemene oorlog zou worden.
Deze laatste, wel zeer belangrijke
verklaring, legde de onderminister
af. Na enkele pertinente vragen
hierover door de conservatieve af
gevaardigde Mc. Millan gesteld, of
Rusland op de hoogte was gebracht
wat Engeland en de Ver. Staten
zouden doen, indien Rusland of een
van zijn satellietstaten een oorlog
tegen Tito begon.
Vooral als we het vrij kalme op
treden de laatste weken van Mos
kou tegen Belgrado mogen zien, als
een reactie op, deze waarschuwing,
dan is deze laatste mededeling ze
ker niet van grote waarde ontbloot
want men zou daaruit opnieuw het
bewijs kunnen concluderen, dat
Moskou wel dreigt, maar toch niet
durft slaan.
Maar zoals we reeds zeiden, de
grote rede van Bevin zelf, waarop
de Labourpartij zich bijzonder ge
spitst had, heeft geen enkel nieuw
element opgeleverd en de critiek
was dan ook allesbehalve mals.
Churchill begon met te erkennen,
dat Bevin vooral in zijn aanvanke
lijk beleid veel goeds op zijn cre
diet had, maar door uw koppigheid
en vasthoudendheid en vooral door
uw persoonlijke sympathiën, aldus
Churchill, hebt ge veel bedorven
en Engeland grote schade toege
bracht.
Churchill wees hierbij vooral op
de Palestijnse kwestie en op zijn
koppige ontmantelingspolitiek in
Duitsland, welke daar een diepe
haat heeft gewekt tegen alles wat
Engels is en de Duitse socialisten
bij de jongste verkiezingen in
West-Duitsland, zeker een millioen
stemmen had gekost.
Ook de sabotage van de unifica
tie van West-Europa door de En
gelse regering hekelde Churchill
scherp. Ook omdat deze politiek,
heel wat Amerikanen kopschuw
heeft gemaakt voor verdere hulp
aan Europa. Ook de devaluatie-
politiek der Engelse regering, waar
toe deze besloot, zonder haar vrien
den in Europa ergens in te kennen
en waardoor vooral Frankrijk in zo
grote moeilijkheden is gekomen,
hekelde Churchill buitengewoon
scherp. Maar het meest opvallende
is nog geweest, dat op deze zo felle
aanvallen op dit beleid, van de re
geringstafel maar heel zwak werd
gereageerd.
Dit trok te meer de aandacht,
omdat deze felle oppositierede in
de komende verkiezingscampagne
dqpr de conservatieven danig zal
worden uitgebuit. Het zwijgen van
Bevin betekende tevens, dat de
Labourkiezers op deze verkiezings
propaganda van de conservatieven,
heel weinig te antwoorden zullen
hebben.
DE VREZE DES HEREN
Laatste Zondag na Pinksteren.
De tegenwoordige mens heeft alli
belangstelling voor de oordeelsdag
verloren. Hij verlangt nieit en hij
vreest niet. Doodgaan is iets van
zelfsprekends, iets ook waarmee jc
geen rekening kunt houden. Je
werkt en je zwoegt; je doet je best
en probeert goed te leven. Lukt dat,
welnu, dan zal de Lieve Heer in
zijn oneindige goedheid je wel een
plaatsje inruimen.
Leven in verwachting kent de
mens niet meer. Misschien is de be
wering te bont als we zeggen dat
de mens overal een motief vindt om
goed te zijn, behalve in de Oor
deelsdag, wanneer onze Heer als
Rechter zal tronen om te oordelen
over goed en kwaad.
Het is niet altijd zo geweest. De
oudste christenheid vond juist in
het verlangen naar Jezus' tweede
komst de kracht het geloof te be
waren in de moeilijke tijden van
vervolging, van marteling. Zij zong
het heimwee naar 's Heren komst
uit in het Maran atha Kom,
Heer Jezus, kom! 't Is waar, zij
verwachtten Hem spoedig. Zij
meenden dat het einde der wereld
onmogelijk veraf kón zijn en Sint
Paulus moest de kerk der Tessalo-
nicenzen dringend waarschuwen
„De dag des Heren komt als een
dief in de nacht", en „vóór de af
val heeft plaats gehad, en de Man
der goddeloosheid is verschenen"
komt hij niet.
De middeleeuwse mens droeg die
sterke verwachting niet met zich
mee. Wel stond hem de Oordeels
dag als 'n vreeswekkend dreigbeeld
voor ogen. Is het Dies irae, een ver
woording van de middeleeuwse
geestesgesteldheid wat dit punt be
treft, dan mogen we zeggen dat 't
Christus-beeld van die tijd volledi
ger was dan het onze. Vooral de
laat-middeleeuwer vergat niet dat
Onze Heer eens komt als Rechter
aan Wie alle macht gegeven is in
de hemel en op aarde.
Hij bezat de „timor Domini" de
Vreze des Heren, die volgens de Bij
bel, het begin der wisheid is.
Het lijkt mij kenmerkend voor de
moderne Christen dat bij Missies en
dergelijke de preken over „de zwa
re stoffen" dood, oordeel, hemel,
hel graag gemist worden. Wij
zullen toch wel ons best doen. We
hebben geen vrees nodig, want wij
hebben vertrouwen: Christus is ons
zeer nabij.
't Is mogelijk dat deze opvatting
in zeker opzicht winst is. „Vrees
en angst zijn geen goede opvoe
ders" wordt wel beweerd. Maar
deze vraag is gerechtvaardigd: Zou
het aantal afvalligen niet minder
groot zijn, wanneer de kinderen en
jonge mensen voor heel hun leven,
een timor Domini was bijgebracht,
een stevige vrede des Heren, die
immers geen vertrouwen in Gods
liefde en barmhartigheid, uitsluit?
Strenge leraren worden achter
af het meest gewaardeerd. Zij
voeden op, niet de goedzakken.
Bij het begin en aan het eind van
het Kerkelijk Jaar wijst onze Moe
der op Christus als Rechter. Hij
zal komen, en rechtvaardig zijn
Voor Hem is niets verborgen. Ieders
leven is een open boek. Durf ik nfi
gelezen te worden?
Laten we ons best doen bij ons
zelf en bij onze kinderen de vreze
des Heren die een gave is van do
H. Geest, sterker te maken.
„Koning, voor wiens macht wij
beven
Die uw heil'gen 't heil zult geven
Red me, Bron van troost en leven"
uit Dies.irae.
P. C. DE HAAS
O.F.M.
KERKELIJKE FEESTDAGEN
KOMENDE WEEK.
Zondag 20 Nov.: H. Felix van Va-
lois.
Maandag 21 Nov.: Opdracht van
Maria in de tempel.
Dinsdag 22 Nov.: H. Caeeilia.
Woensdag 23 Nov.: H. Clemens I,
Paus.
Donderdag 24 Nov.: H. Johannes
van het kruis.
Vrijdag 25 Nov.: H. Catharina van
Alexandrië.
Zaterdag 26 Nov.: H. Silvester,
Abt.
Hoesten? DAMPO-BONBONS
CONTACT TUSSEN TITO EN
SPAANSE BALLINGEN?
TRIEST, 18 Nov. (Reuter) Don
Frederigo Martinez Mesiana, ver
tegenwoordiger van de Spaanse
republikeinse regering in balling
schap, is via de Brits-Amerikaanse
zone van Triëst naar Belgrado ge
reisd. Men beschouwt zijn reis als
een bevestiging van het bestaan
van betrekkingen tussen maar
schalk Tito en de Spaanse ballin
gen.
WEST. MOGENDHEDEN
BESCHIKKEN OVER
VERTROUWELIJKE
BRONNEN V. INLICHTINGEN
IN SOVJET-UNIE
Verklaring van Canadese
minister van buitenlandse
zaken
OTTAWA, 18 Nov. (Reuter)
De Canadese minister van buiten
landse zaken, Lester Pearson, deel
de Vrijdag de commissie van bui
tenlandse zaken van het Canadese
Lagerhuis mede, dat de Westelijke
mogendheden over „zeer vertrou
welijke bronnen van inlichtingen
in de Sowjet-Unie" beschikten.
De kleine staf van de Canadese
ambassade te Moskou had „zeer
belangwekkende rapporten" opge
zonden, zo zeide hij. Men had ge
dacht aan publicatie van enkele
eraan, „doch het is een zeer moei
lijke kwestie, omdat de rapporten
vertrouwelijk zijn."
Pearson zeide voorts, dat Canada
overweegt om zijn ambassade in
Joego-Slavië dat „een van de be
langrijkste politieke centra in
Europa is geworden" uit te brei
den. Canada stemde voor toelating
van Joego-Slavië tot de Veilig
heidsraad, met het oog op de „af
breuk, die het gedaan zou hebben
aan Tito's moedig verzet tegen
Moskou, indien zijn land zou zijn
afgewezen."
