Nieuw De Marshall-gelden in Indonesië niet gebruikt voor schulddelging Honderden mijnwerkers in Saksen zouden omgekomen zijn Stafchefs van Atlantisch Pact in Parijs bijeen Berlijn is het symbool van de Amerikaanse vastberadenheid Vliegongeval in Columbia Moh. Hatta en Sultan Hamid II enthousiast ontvangen EDITIES VOOR ALKMAARHOORNDEN HELDERSCHAGEN NHD] Minister Johnson in Berlijn Dinsdag 29 November 1949 45e Jaargang No. 1 1730 De grote ramp Besprekingen hadden vlot verloop Franse Dakota in China neergestort Sensationele onthulling van Berlijns dagblad ORKAAN in Verenigde Staten Minister Johnson in Berlijn Troepen der V.S. in Duitsland op alles voorbereid Officieel commentaar op critiek van Amerikaanse senatoren Val van Tsjoenking nabij? Massagraf op Java gevonden Sjahrir maant tot voorzichtigheid Abonnementsprijs f 4.25 per kwartaal, f 1.43 per mndM inclusief incasso. Advertentie-tarief per edith* 16 ct. per m.m., minimum f 2.50; in alle edities 26 ct. per m.m., minimum f A familieberichten 20 ct., resp. 30 ct. per m.m. Bij contract belangrijke korting. Directeur: E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits. Bankrelaties: Noorderbankc Nederl. Credietbank HET FEIT Buiten God is 't nergens veilig. (Vondel) A S H VAN HEDEN Pagina 1 Kantoren: HOORN, Draofsingel 59, teL 4243, Grote Noord 77. teL 4362 K 2290; ALKMAAR, Laat 221, teL 2046 (2 lijnen), K 2200; DEN HELDER, Keizerstraat 83, teL 2800 K 2230; SCHAGEN, Molenstraat 52, teL 459 K2240 VOOR EN NA is er, vooral weer sinds d.e bevrijding, betoogd, dat de echtscheiding de grote ramp van onze tijden is. Zo erg, dat de Overheid geroepen is, een handje te helpen, niet door de mogelijk heden van echtscheiding te ver ruimen, maar door ze te beper ken. Duidelijk staat hier het alge meen belang op het spel, en van grote betekenis is het ook, als van de zijde der Overheid ertoe wordt medegewerkt, het beginsel van de on-ontbindbaarheid van het hu welijk weer eens in een duidelijk licht te zetten. In Juni 1948 pal vóór de algemene verkiezingen van dart jaar! kwam minister van Maar- seveen, toenmaals nog hoofd van> het departement van Justitie, met een gematigd wetsvoorstel, maat regelen bevattend „tot 't tegen gaan van lichtvaardige echtschei dingen". Dat was een éérste stap, een bescheiden poging om i e t si te doen. De betekenis van deze „afweer" was zeker niet even redig aan de omvang van wat veelal terecht als een ramp werdi en wórdt aangezien. Maar de katholieke bewindsman reali seerde zich blijkbaar, dat er „poli tiek niet meer te bereiken zou zijn.... dan dit dunne straaltje op de grote brand"! Sindsdien is alweer anderhalf! jaar verlopen. Er is een ander kabinet gekomen, minister van* Maarseveen is inmiddels van Jus titie, via Binnenlandse Zaken, verhuisd naar de Overzeese Ge biedsdelen en de grote ramp der echtscheidingen woekert rustig voort. Zelfs voor het dunne straaltje, dat men de Overheid op- deze laaiende brand zou willen laten richten, is de brandweer nog niet gealarmeerd. Thans komt het bestuur van het (Katholieke) Centrum voor Staat kundige Vorming de aandacht nog weer eens vestigen op dit dringende en belangrijke punt. Het heeft een commissie aan het werk gezet, om een bijdrage te leveren tot de meningsvorming over „wettelijke maatregelen tot beperking der veelvuldige echt scheidingen". Reeds in December 1947 let op de datum, ere wie ere toekomt! was er een voor lopig rapport van deze commissie, dat weer is aangevuld en gewij zigd en thans door het Centrum- bestuur is overgenomen en ge publiceerd. In grote lijnen gaan de gedach ten van het Centrum in dezelfde richting als die van het ontwerp- van Maarseveen. De commissie acht vertraging van het echtscheidingsgeding re- wenst. Zij beveelt aan, de mini mum-duur van het geding te be palen op één jaar. Een gewenste vertraging van de procedure is eveneens te verwachten van de inschakeling van een „huwelijks- raad". Behalve met de poging tot verzoening ware de huwelijks- raad te belasten met de taak, een onderzoek in te stellen naar de juistheid en de ernst van de aan gevoerde gronden, ook naar de gegevens, welke de president be hoeft tot het treffen van zijn voor lopige voorzieningen. Het eerder genoemde wetsontwerp voorziet de raad in het wetsontwerp gezinsraad genaamd enkel als een betere verzoeningsinstantie. De inschakeling van deze gezins raad, welke eerst na drie maanden mag rapporteren, zal tevens tot een gewenste vertraging van het geding leiden. De commissie is voorts van oor deel, dat een herziening der echt scheidingswetgeving mede moet strekken tot voorkoming van echtscheidingen, waartoe de grond, hoezeer gesteld en niet weerspro ken, in feite ontbreekt. Hierin gaat het Centrum verder dan het ontwerp. Uitbreiding of verruiming van echtscheidingsgronden zou, naar het oordeel der commissie, „het tegendeel zijn van hetgeen thans dient te worden nagestreefd". Dit bezwaar geldt ook voor de toe voeging van de grond van krank zinnigheid, „een feit bovendien, dat buiten de wil van de lijder en dus geenszins als vergrijp tegen enige huwelijksverplichting in treedt, en dat de gehuwden als gemeenschappelijke levenslast te zamen hebben te dragen". Zou ontwrichting van het hu welijk, ook grondige ontwrichting, gelijk de commissie-de Jong voor stelt („Het vraagstuk der echt scheiding, denkbeelden voor ver betering van het echtscheidings recht"; Tjeenk Willink, Zwolle 1947) als algemene grond hetzij in de plaats van, hetzij naast de bestaande gronden worden opge nomen, dan zou zulks een ver ruiming of uitbreiding van echt scheidingsgronden betekenen. Aan het rapport is toegevoegd een nota van het lid der commis sie, Jhr. mr. P. G. M. v. Meeuwen; hierin wordt een plan verdedigd tot erkenning van het kerkelijk huwelijk van katholieken. De schrijver van de nota zou aan de verwezenlijking van dit plan de voorkeur hebben willen geven. Hii kan zich echter met het eind rapport der commissie, als daar na te verkiezen oplossing, vereni gen. De politieke kans van het plan van de heer van Meeuwen wordt door de commissie voorals nog gering geacht. Het Centrum voor Staatkun dige Vorming heeft met dit rap port waarvan de gedetailleerde inhoud uiteraard niet bestemd is voor een gewoon dagbladartikel een goed werk geleverd. Aller eerst om tot een duidelijker me ningsvorming over dit vraagstuk te komen. Vervolgens, omdat door deze publicatie nog weer eens sterk de aandacht gevestigd wordt Het fraaie station van 's-Hertogenbosch heeft door oorlogs handelingen zodanig geleden, dat men besloten heeft het af te breken. De op het gebouw geplaatste ornamenten komen ter beschikking van de gemeente ''s-Hertogenbosch ter versiering der stad. PARIJS (Reuter) 28 Nov. De chefs van de Amerikaanse, de Brit se en de Franse Generale Staven zijn gisterenmiddag in Parijs bij een geweest, om met elkander van gedachten te wisselen over de landsverdediging welke door de commissie van de 12 landen van het Atlantisch Pact zal worden ge voerd. Deze laatste besprekingen vinden hun hoogtepunt in een al gemene vergadering van de minis ters van defensie, welke a.s. Don derdag wordt gehouden. De bijeen komst werd gehouden in het Fran se ministerie van Marine. Er wa ren uitgeDreide veuigneiasmaatre- gelen getroffen. Een officieel communiqué is niet uitgegeven. Een van de stafchefs verklaarde „het ging op volle kracht vooruit op een kalme zee". Generaal Bradley zeide, dat de be sprekingen een goed verloop had den. In welingelichte Parijse kringen is men van oordeel dat de volgende punten zijn behandeld; een alge mene verdedigingslinie langs Rijn of Elbe zou worden ontworpen; de wijze waarop strategisch zal wor den ingegrepen; het vaststellen van de grootte der benodigde troepen, ter land, ter zee en in de lucht, het coördineren van de strijdkrachten, de bepaling van ieders aandeel en enkele punten van minder belang. In de loop van deze week zullen, ter behandeling van deze vraag stukken nieuwe bijeenkomsten worden gehouden. De voornaamste stellingen van 10 INZITTENDEN KWAMEN OM HET LEVEN HANOI (Indo-China), 28 Nov. (Reuter). Bij de grens tussen China en Tongking is een Franse Dakota brandend neergestort. 10 inzittenden kwamen om 't leven. Het toestel was opgestegen van Hanoi, noordelijk Indo-China, om voorraden uit te werpen boven de steden Langson en Caobang, die aan de strategische weg langs de grens liggen. De Dakota was eigendom van de Franse maatschappij „Aigle Azur". Er waren vier passagiers aan boord en een bemanning van zes personen. De oorzaak van het ongeluk is nog niet bekend. Onderzocht wordt of het hier een technisch ongeval betreft, of dat het vlieg tuig door leden van de Vietminh is neergehaald. op een vraagstuk, dat dringend om een oplossing vraagt. De om vang van de ramp is sinds Juni 1948 ook al zijn de verkiezingen voorbij niet ingeperkt! En het zou te betreuren zijn, indien ook dit gematigde wetsontwerp zou moeten worden opgeofferd op het altaar der politieke (wanverhou dingen! Generaal Bradley, stafchef van de Amerikaanse strijdkrachten, zijn, dat de V. S. de strategische bom bardementen zullen uitvoeren, de marine-strijdkrachten van de V.S. en de landen van de Westelijke Unie de zee-operaties zullen ver richten en de Europese landen de „vaste kernen" moeten organiseren voor de landstrijdkrachten. Deze staten worden daarbij gesteund door niet-Europese landen. Zoals bekend heeft het Amerikaanse Congres voor de militaire hulp verlening destijds een bedrag uit getrokken van 1000 millioen dollar. Dit bedrag kan direct besteed worden voor de aanschaffing van oorlogsmateriaal, terwijl tevens surplusvoorraden van Amerikaanse wapenen gebruikt kunnen worden. De betrokken 12 landen zijn: Groot-Brittannië, Canada, de V.S., Frankrijk, België, Nederland, Luxemburg, Denemarken, Noorwe gen, Portugal en IJsland. BERLIJN, 28 Nov. (Renter) Het met Britse licentie verschijnende Berlijnse blad „Telegraf" meldde vanmorgen, dat Donderdag j.l. brand was ontstaan in een urani- nmmijn te Johann-Georgenstadt in Saksen (Sowjet-zone van Duits land) en dat 400 mijnwerkers om het leven waren gekomen. Volgens de avondeditie van de „Telegraf" geloofde men, dat 2.300 itot 2.500 mensen hierbij om het leven waren gekomen. De brand zou overgeslagen zijn naar een bunker met springstoffen. Doordat de lift in brand vloog, al dus het blad, konden slechts en kele mijnwerkers zich in veiligheid stellen, reddingsploegen konden niets uitrichten, omdat zij geen gasmaskers hadden. Het Oostduitse persbureau A. D. N. meldt thans, dat er geen doden zijn te betreuren. Het blad ver klaart; „Een brand welke uitbrak in een mijn te Johann-Georgen stadt, tengevolge van kortsluiting, is door de plaatselijke brandweer tezamen met technische eenheden van de mijn geblust. De mijnarts behandelde negentien gevallen van lichte rookvergiftiging. In geen en kel geval was Opneming in het zie kenhuis noodzakelijk. Een gemeente-ambtenaar van Johann-Georgenstadt had tevoren Reuter getelefoneerd, dat drie of vier mijnwerker» om het leven waren gekomen en dat er in de mijn weer normaal werd gewerkt. De „Telegraf" betoogde, dat er in mijn 35, tengevolge van nalatigheid vrijwel dagelijks ongelukken ge beuren. KIÈS VOOR BIJZ. RAAD PROC.-FISCAAL ACHT 12 JAAR VOLDOENDE „Weliswaar zijn de daden van deze provinciale politicus zeer ver foeilijk en onsympathiek, doch ge zien 's mans persoonlijkheid meen ik, dat een straf van 12 jaar een juiste straf is", aldus concludeerde prof. mr. Langemeyer, procureur- fiscaal bij de Bijzondere Raad van Cassatie in het cassatieberoep van Paul C. J. Kiès, oud-leider van de Troelstra-beweging, dat Maandag voor de Bijzondere Raad diende. Prof. mr. Langemeyer zag K., die door het Leeuwarder Bijzondere ;Hof tot 20 jaar gevangenisstraf is veroordeeld, als „een zeer onbe langrijk man, iemand met een oog klep op, die door een grenzeloze verblinding en eigenwaan en door een ongezonde concentratie op eigen inzichten en idealen" in Duits vaarwater is terecht geko men. De Bijzondere Raad zal over drie weken uitspraak doen. Bij een overstroming in een an dere uraniummijn, verscheidene weken geleden, zouden 300 mijn werkers om het leven gekomen zijn, aldus het blad. De arbeiders, die in deze mijnen werken, zijn voor het grootste ge deelte Oostduitse politieke gevan genen, deelde het blad mede. 14 PERSONEN OMGEKOMEN SEATTLE, 28 Nov. (A.P.). Bij een orkaan, die Zondag aan de Westkust van Amerika woedde, zijn 14 personen gedood en is grote schade aangericht. De windstoten hadden een snel heid van ongeveer 170 km per uur. De verbindingen werden verbroken, bomen ontworteld en een radiozendmast in Spokane geveld. BERLIJN, 28 Nov. (A.P.). De Amerikaanse minister van defensie, Louis Johnson, is vanmorgen op het vliegveld Tempel hof aangekomen voor een kort bezoek aan Berlijn. Later op de dag vertrok de minister naar Londen. De bedoeling van het bezoek aan Berlijn was, om besprekingen te voeren met Britse militaire leiders, alsmede met de Amerikaanse legerautoriteiten. Hij werd o.m. begroet door de Britse minister van oorlog, Alexander. Minister Johnson noemde Ber lijn een symbool van de Ameri kaanse vastberadenheid in het verleden en de toekomst om zich tegen totalitaire stelsels te ver zetten. Deze mening werd op een persconferentie weergegeven, ter wijl de minister tevens enkele belangrijke verklaringen aflegde over de militaire status van West Europa. Hij verklaarde dat de Amerikaanse troepen in Duits land zullen blijven, totdat de doel einden, waarvoor zii op de eerste plaats waren gekomen, volledig bereikt zouden zijn. „Wij beschouwen West-Herlijn als een anti-communistisch blok, als een integrerend deel van onze verdediging", aldus Johnson. Hij was verder van oordeel, dat de unificatie van de Amerikaanse ge wapende macht zeer goede vor deringen had gemaakt. De troe pen van de V.S. in Duitsland zou den gereed zijn om iedere even tualiteit het hoofd te kunnen bieden. De aanwezigheid van deze troepen verschaft veiligheid aan West-Duitsland, die nodig is voor een economisch herstel. Ook minister Johnson deelde mede, evenals reeds uit Parijse politieke kringen werd gemeld, dat de ministers van defensie van de landen van het Atlantisch Pact er zich over zullen beraden of bij een eventuele aanval West-Euro- Naar aanleiding van een persbericht uit Batavia, waarin gemeld werd, dat enige Amerikaanse senatoren zich ontevreden betoond hebben over het gebruik, dat gemaakt zou zijn van de aan Indonesië verleende Marshall-steun, deelt men het A.N.P. van officiële zijde het volgende mede: De gelden, die door de E.C.A. aan Indonesië werden toegewezen, voordat de steun in December 1948 in verband met de tweede politiële actie werd opgeschort, ten bedrage van rond 61 millioen dollar, zijn, zoals ook uit de per kwartaal door de Nederlandse regering gepubliceerde rapporten blijkt, besteed voor de financie ring van de import van voor de Indonesische economie volstrekt onmisbare consumptie- en kapi taalsgoederen. t.w. 13,2 millioen dollar voor rijst en ander voed sel, 30,7 millioen dollar voor tex tiel en textiel-grondstoffen en ruim 17 millioen dollar voor ma chinerieën en andere kapitaals goederen. Zoals alle in de Marshall-steun participerende landen kan Indo nesië de Marshall-dollars uitslui tend gebruiken voor de financie ring van de import uit de dollar- area. Het gebruik van deze gelden voor andere doeleinden en met name voor schulddelging is ten enenmale onmogelijk. De uit spraak van de senatoren kan even min betrekking hebben op de tegenwaarde in guldens van de ontvangen Marshall-dollars, de z.g. „counterpart funds", die ge stort worden op een speciale reke ning bii de Javase Bank. Indone sië heeft namelijk nog in het ge heel geen gebruik gemaakt van deze guldens. Over het gebruik zal t.z.t. nog overleg moeten wor den gepleegd met de Amerikaanse regering, aldus de verklaring van officiële zijde. LONDEN, 28 Nov. (Reuter). De Chinese communistische troe pen bevinden zich thans op een afstand van minder dan 20 km van de nationalistische hoofdstad, Tsjöengking. Nantsjoean, ten Z.- Oosten van de hoofdstad aan de weg Hoenan-Szetsjoean gelegen, werd gisteren door de communis ten bezet. In een slag, die drie dagen duurde, werden eerder in de week twee nationalistische di visies op ongeveer 80 km ten Oosten van Tsjöengking vernie tigd. Met de bezetting van Lioet- ^jou zijn de communistische troe pen in het bezit gekomen van alle belangrijke plaatsen van Kwamg- si en zijn de nationalistische troe pen in dit gebied afgesneden van de troepen bij Tsjöengking, aldus dit bericht. DC-3 VERONGELUKT BOGOTA (A.F.P.) Sinds Zaterdagmorgen werd een DC-3- toestel van de Columbiaanse luchtvaartmaatschappij Lanza ver mist. Aanvankelijk werd ver ondersteld, dat een beeld van de Heilige Maagd van Fatima aan boord zou ziin. Later werden deze berichten tegengesproken. Thans is gebleken, dat het bewuste toe stel tussen Bucaramanga en Cu- cuta brandend is neergestort. Er bevonden zich negen personen aan boord. Een vliegtuig, dat aan de opsporing deelnam, heeft het wrak gevonden op een 3600 meter hoge berg. OVERSTROMINGEN IN ITALIË 3 personen verdronken ROME, 28 Nov. (Reuter). In Italië doen zich grote overstro mingen voor. Een groot aantal kleine boten heeft heden in de overstroomde gebieden mensen van de daken hunner huizen ge red. Voor zover thans bekend, hebben drie personen, onder wie een meisje van 3 jaar, bij de over stromingen het leven verloren. Een dochter van de dirigent Guar- nieri vond de dood, toen het flat gebouw, waarin zij te Genua woonde, instortte. Veertig andere bewoners wisten tijdig door de overstroomde straten te ontvluch ten. Een kleine boot sloeg om, waarbij de schipper verdronk. pa aan de Rijn of de Elbe verde digd zal worden. De militaire leiders van de betrokken naties in Parijs zouden ook dit punt be studeerd hebben. Tijdens het bezoek van minister Johnson werd de benoeming be kend gemaakt van generaal Tho mas Handy, opperbevelhebber van het Amerikaanse leger in Europa, tot Europees vertegenwoordiger van het programma voor militaire hulp. In Londen werd Johnson later op de dag ontvangen door Attlee. BATAVIA, 28 Nov. (Aneta). In de kampong Watugong bii Ma- lang is een massagraf gevonden. Reeds twaalf lijken zijn opgegra ven. Verschillende personen wa ren levend begraven. Het waren slachtoffers van de laatste paar maanden. De opgraving geschied de in tegenwoordigheid van Unci- waarnemers en Nederlandse en republikeinse officieren. Enkele lijken zijn reeds geïdentificeerd. Het bleken onlangs uit Malang ontvoerde Europeanen, Chinezen en Indonesiërs te zijn. Het is te verwachten, dat nog enkele tien tallen lijken zullen worden ge vonden. Vele lijken waren gru welijk verminkt. De ontdekking werd gedaan als gevolg van de ontsnapping van een Indonesische gevangene. Men verwacht, dat verscheidene gevangenen nog in leven zijn; o.a. twee ontvoerde Europese meisjes uit Malang. Nieuwe gezanten Tot gezant in Argentinië is be noemd de heer B. Kleijn Mole- kamp en tot gezant in Brazilië de heer T. Elink Schuurman. BAN Dl ETEN DOM BIJ SURABAJA Europeanen met de dood bedreigd BATAVIA, 28 Nov. (Aneta). Vrijdagnacht is te Surabaja een rechercheur van politie door drie onbekenden van zijn revolver be roofd en in de rivier geworpen. Hij liep geen ernstig letsel op. Zaterdagavond begaven de commandant van het politie-post- huis en een agent zich met een arrestatiebevel naar de kampong Banju Urip te Surabaja. Zii „ijn niet teruggekeerd en ieder spoor ontbreekt. In de Rijk Srenggang te Sura baja roofden vijf lieden, met re volvers gewapend, sieraden ter waarde van achthonderd gulden. De rovers waren gekleed in poli- tie-uniformen. De laatste tijd zijn te Surabaja geregeld gestencilde pamfletten verspreid, waarin de Europeanen met de meest gruwelijke dood bedreigd worden, wanneer de Nederlandse troepen ziin terug getrokken. Moh. Hatta en Sultan Hamid II zijn met groot enthousiasme resp. in Medan en Pontianak door de bevolking ontvangen. Duizenden wachtten de Sultan op en de menigte duwde zijn auto voort. Verschillende Indonesische leiders hebben verkla ringen afgelegd waaruit blijkt, dat zij de moeilijkheden na de souvereiniteitsoverdracht niet onderschatten. Moh. Hatta verklaarde in Me dan, dat het Indonesische volk zich bewust moet worden van de grote verantwoordelijkheid, wel ke de overdracht van de souverei- niteit met zich mee brengt. Hij zou zich naar Atjeh begeven, om daar de resultaten van de R.T.C. nader uiteen te zetten. Tijdens een receptie, die Sultan Hamid II hield, werd grote druk op hem uitgeoefend geen functie in de R.I.S. te aanvaarden. Hamid II zou dit in overweging nemen. Mening van Sjahrir „De periode van de overdracht der souvereiniteit in Indonesië is zeer gevaarlijk, indien de rege ring in haar beleid niet heel voor zichtig is", aldus Sjahrir. Op een vraag of zijn partij, de Partai Socialis, nog in de oppositie zal blijven, antwoordde hij, dat het thans geen tijd voor oppositie was. Alle krachten moeten wor den ingespannen om de veiligheid van het volk te waarborgen. Parindra weer opgericht Pandji Smoso, voormalig lid van de Volksraad, die destijds uit de P.N.I. trad, heeft in Solo een comité gevormd, dat ten doel heeft de Partai Indonesia Raga (de Parindra) weer leven in te blazen. Voor de oorlog was het één der meest bekende politieke groepen. Wongsonegoro, de republikeinse minister van binnenlandse zaken, verklaarde aan de pers: „Er is moed voor nodig om de realiteit onder ogen te zien. Wij hebben destijds met de Nederlanders in onmin geleefd, doch behoren thans met hen samen te werken". Kolonel Subroto richtte een bood schap tot de T.N.I.-eenheden om de problemen vriendschappelijk op te lossen. Het kabinet van Pasundan heeft de ter R.T.C. bereikte overeen komst goedgekeurd, nadat het de uiteenzetting van haar delegatie had gehoord. De overeenkomst zal thans zo spoedig mogelijk in het parlement worden behandeld. Ongeveer 3000 Engelse militairen, van wie sommigen sinds 1944 onafgebroken in Griekenland dienst hebben gedaan, gaan dit land verlaten. Een groep soldaten, die per lichter naar Cyprus werd vervoerd, wuift Griekenland vaarwel.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1949 | | pagina 1