hlLCKMANf
Russische officieren vermoordden
de Bisschop van Gyor
jtoos V
SINTERKLAAS Co...
erdwijnen alle Z,orgen
Omdat hij weigerde twee vrouwen
uit te leveren
- JÉ*-
Damrubriek
De „CO" is Hilckmann! Sinterklaas weet
waar hij zijn moet - Koopt bij die Co!
Voor
EAU DE COLOGNE
en ZEEP
DROGISTERIJ „DE WAAG"
L. O. P.
adeaux voor iedere Beurs
ADVERTEERT IN DIT BLAD!
5.95 Trappelzak. Heer
Adverteert in
dit blad
Amslerdamsche Bank N.V. Incasso Bank N.V.
Nieuwe regeling toerisme buitenland
Vraagt nadere inlichtingen
HOE BESTAAT HET
banketletter proeft van Cor Krigec
Om teleurstelling te voorkomen
de SINT NICOLAASPAKJES
DE BLAUWE EXPRESS
In RIJWIELEN en onderdelen
H. J. BOERSEN - SCHAGEN
NtEUWE NAAIMACHINE
Naaimachinehandel „DE N00RDK0P"
Grote keuze:
H. J. BOERSEN - SCHAGEN
Reclame in
NOORD
Nieuw Noordhollands Dagblad
NOG
DAGEN
HONGAARS VLUCHTELING VERTELT:
Een Hongaarse vluchteling, graaf
Hugo Kalnocky, heeft een bijzon
dere K. N. P.-correspondent te
New-York een ooggetuigevexslag
gedaan op Mgr. Villos Apor, Bis
schop van Gyor vier jaar geleden
ln de eerste dagen van de bevrij
ding door de Rode Legers. Graaf
Hugo Kalnocky, die met zijn vrouw
en vier kinderen jaren lang in een
vluchtelingenkamp in Duitsland
heeft doorgebracht, daar hij ge
noodzaakt was zijn vaderland te
ontvluchten, is een dezer dagen te
New York aangekomen. Hij zal in
Virginia een boerderij beginnen.
Wat de Russen betreft moet ik
jammer genoeg zeggen, dat Mgr.
Apor ongelijk heeft gekregen. Na
zijn dood stelden zij zich niet meer
tevreden met het stelen van kleine
dingen. Zij stalen alles wat maar
los en vast zat en transporteerden
dit met vrachtauto's naar het Oos
ten. Zij gingen door met plunderen,
met het ontvoeren van mannen en
met het schenden van de eer der
vrouwen. Dit duurde nog maanden.
Een paar dagen later besloten
een vriend van mij en ik om te
proberen te voet naar Boedapest
te komen, dat ongeveer 120 k.m.
van Gyor ligt. Toen waren er nog
geen treinen, geen telefoon en
geen postverkeer. Ik zal al de bij
zonderheden van de reis voorbij
gaan. avontuurlijk als zij was met
Russische soldaten, die op ons scho
ten, Russische vrouwelijke solda
ten, die ons wilden dwingen voor
haar te werken enz.
Eindelijk bereikten wij Buda, het
oudste gedeelte van de Hongaarse
hoofdstad. Toen wij al die ruines
zagen kwamen ons de tranen in
de ogen. Zo spoedig mogelijk zocht
ik Mgr. Mindzenty op. die ik vroe
ger reeds verschillende malen had
ontmoet. Toen was hij nog bisschop
van Veszprem. Als aangewezen bis
schop van Estergom en primaat
van Hongarijë moest ik hem wel
op de hoogte stellen van de moord
op Mgr. Apor. Hij was juist uit de
gevangenis vrijgelaten, waar de Na
zi's hem hadden opgesloten. Hij
was erg uitgeput, maar als steeds
nog vol energie.
Hij zeide: „Thans zullen wij ons
moeten voorbereiden op de strijd".
En dit nu de strijd juist was op
gehouden en iedereen zich daarover
verheugde. Daarom vroeg ik:
„Vechten, waartegen?" „Tegen het
het communisme" was zijn ant
woord Pas maanden later begreep
ik de volle betekenis van zijn
profetische woorden. En heden ten
dage kent de gehele wereld hem
als een van de roemvolste strij
ders voor vrijheid en christendom
en als het meest tragische slacht
offer van de communistische dicta
tuur.
Op een avond van Goede Vrijdag
zo begon graaf Kalnocky zijn ver
haal, kwamen twee officieren van
het Rode Leger naar de residentie
van de bisschop van Gyor en cis
ten van hem, dat hij de twee vrou
wen, aan wie de bisschop onderdak
had verleend, met hen zou meege
ven. De bisschop weigerde. Op dat
ogenblik, zo vertelde graaf Kalnoc
ky, hoorde ik drie schoten en de
Russen verdwenen naar buiten in
de duisternis. De bisschop lag op
de grond. Hij was driemaal getrof
fen. Een kogel had zijn elleboog
verpletterd. Een andere kogel had
hem aan het voorhoofd getroffen
en de derde was door zijn maag
geschoten. Geen ogenblik verloor
hij zijn bewustzijn. Ik stond naast
hem toen hij begon te spreken. Zijn
eerste woorden waren: „Jullie zijn
gelukkig allemaal gezond en wel.
Er is niets gebeurd. Let maar niet
op mij. Ik had nooit durven hopen,
dat mij nog eens zoiets op Goede
Vrijdag zou overkomen. Zij zullen
vast en zeker strenge orders geven
voor het gedrag van hun troepen
en er zal God zij dank niets met
mijn volk gebeuren".
Ik had een uur nodig om een
dokter te bereiken. De telefoon
werkte niet. Drotnken Russische
soldaten waren op roof uit, scho
ten in de lucht en liepen schreeu
wend door de straten. Iedereen
bleef het liefste in huis. Eindelijk
kwam de dokter. De bisschop
moest naar het ziekenhuis toe aan
het andere einde van de stad. Om
dat er geen ziekenwagen te krij
gen was droegen wij met ons ach
ten Mgr. Apor op een draagbaar
door de donkere staten van Gyor,
die vol waren met luidruchtige
Russische soldaten .Telkens wanneer
de bisschop een Russische soldaat
passeerde, hief hij zijn kruis op en
zegende hem.
Toen hij in het ziekenhuis was
werd hij geopereerd en werd de
kogel uit zijn maag gehaald. Het
enige licht, waarover wij konden
beschikken, was een stallantaarn.
Drie dagen later stierf hij, na eerst
nog een brief te hebben gedicteerd
aan zijn clerus, waarin hij de pries
ters opwekte om trouw te blijven
aan God en aan hun vaderland.
TSJOENGKING GEVALLEN
HONGKONG, 30 Nov. (Reuter).
Tsjoenking, de derde hoofdstad
van de nationalisten, is vandaag
zonder strijd in handen van de
communisten gevallen. Dit is me
degedeeld door nationalistische
ambtenaren, die vandaag per
vliegtuig in Hongkong zijn aange
komen.
Roofoverval op veehandelaar
De 56-jarige veehandelaar A. D.
uit Gilze Rijen, die in gezelschap
van enige Tilburgers Zondag
avond nogal het een en ander ge
dronken had, belandde ten laat
ste in het café Het Damrak aan
het Piusplein te Tilburg. Toen D.
zich even naar het achter het café
gelegen toilet begaf, werd hij door
twee personen aangevallen. Hij
werd bewusteloos geslagen en
bleef met een bloedende hoofd
wond liggen. Nadien kwam hij
tot de ontdekking, dat zijn geld,
ten bedrage van f 1200.ver
dwenen was. Door de politie wer
den enige personen gearresteerd.
BMtt -*ii
0 vfh V
Met vreugde vernamen de Hel-
derse burgerij en de grote
vriendenschaar buiten de stad,
dat het Z. H. de Paus had be
haagd, de heer M. A. Kolster bij
zijn 50-jarig lidmaatschap van
de St. Vincentiusvereniging,
conferentie H.H. Petrus en Pau-
lus, te benoemen tot Ridder in
de Sint Sylvesterorde. De hoge
onderscheiding werd de gouden
jubilaris Zondag tijdens een
receptie door de hoogeerw.
deken A. H. Harst overhandigd.
Een prachtige onderscheiding
voor 50 jaar charitatieve arbeid.
Onthulling
Ding,rans-monument
Op 16 December 1938 werd bij
Pretoria ter gelegenheid van de
100ste herdenking van Dingaans-
dag (de dag waarop de Boeren
de Zoeloekoning Dingaan versloe
gen) de eerste steen gelegd voor
het Voortrekkersmonument.
Dit is thans gereed gekomen en
zal op 16 December a.s. worden
onthuld. Voor die gelegenheid zal
zich een niet-officiële Nederland
se delegatie per K.L.M. naar Zuid-
Afrika begeven, onder leiding van
prof. dr. G. van der Leeuw, hoog
leraar aan de Rijksuniversiteit te
Groningen.
Zaterdag 10 Nov. 1949
Correspondentie en oplossin
gen onder motto „Damrubriek"
te zenden aan het bureau van dit
blad.
Oplossingen van de problemen
No. 260 tot en met No. 267 kun
nen worden ingezonden tot uiter
lijk 20 December a.s.
Probleem No. 260
van F. B. Jernberg te Amsterdam
Stand:
Zwart 12 schijven op 3. 8, 10,
13. 16 tot 20. 23. 24 en 25.
Wit 12 schijven op 27. 28. 30,
32 tot 35, 38, 39, 40, 48 en 50
Wit speelt en wint.
BIJ DE PROBLEMEN
In slechts enkele jaren heeft
Jernberg zich als een meester-
dammer en een hoogst bekwaam
problemist weten op te werken.
Evenals zovelen is hij in de ver
zetsstrijd gevallen. (Zie hierom
trent verderop in de rubriek
enkele bijzonderheden). Kort voor
zijn heengaan heeft hij nog een
dertigtal problemen gecompo
neerd, die met elkaar wedijveren
in kunstzin en verrassende combi
naties. Het heden geplaatste pro
bleem onder No. 260 is er een
uit deze laatste serie en spreekt
wat stand en afwikkeling betreft
voor zichzelf. Ook een aardig slot-
motief, waarbij zwart nog even
aan bod komt, ontbreekt in dit
probleem niet.
Probleem No. 261
Tot een van de bekwaamste
problemisten van Limburg kan
L. Colier vrij zeker wel gerekend
worden. Vooral de sleutelont
knoping sorteert in dit probleem
een merkwaardig effect, waarbij
zwart zelfs nog flink aan bod
komt, echter zonder resultaat.
Ook de oorlog is aan Colier niet
onopgemerkt voorbij gegaan, daar
hij 6 maanden te Berlijn te werk
werd gesteld. Met een gefingeerd
verlof heeft hij daarna ons land
weer weten te bereiken, om niet
meer terug te keren.
Een heirleger van hen
die zijn omgekomen
Het aantal leden van de Ned.
Dambond, dat als gevolg van
deportaties naar werkgelegenheid
en concentratiekampen, verzets
strijd enz. in en tijdens de bezet
tingstijd is omgekomen, is ont
stellend groot te noemen. Enkel
als wij het aantal hoofdklasse en
le klasse spelers, alsmede proble
misten met een klinkende inter
nationale naam, zoals J. Verdoner,
Samson, Jas, J. Dienske, N. Co-
hen. Jernberg, de beroemde eind
spelcomponist I. Presburg en zo
veel anderen, met enkele nog
weinig zeggende bijzonderheden,
zouden vermelden, dan zouden
hiermede verschillende damru-
brieken gemoeid zijn. Vooral de
Joodse damclubs, en in bijzon
dere mate in Amsterdam, zijn
vrijwel geheel weggevaagd. Hun
leden zijn verbannen naar de
deportatiehei, om nimmer meer
terug te keren. Naar gelang de
jaren verstrijken, komen hierom
trent nog steeds meerdere bijzon
derheden aan het licht. Om voor
lopig beknopt met een voorval te
volstaan, zouden wij het tragi
sche geval van dè Amsterdamse
hoofdklasser en meester-dammer
B. J. Jernberg. waarvan heden
een probleem is geplaatst, willen
vermelden.
Vrijwel identiek met dat
van Kolenberg
Evenals met Kolenberg uit
Lutjebroek, die te Blokker sneu
velde, was de bevrijding al een
feit geworden, toen n.l. Jernberg
en nog een drietal anderen op
Zaterdag 5 Mei 1945 in een ge
vecht met een groep „Grünë", die
even te voren een aanval op een
B.S. wacht hadden gedaan, en
enkele hiervan hadden doodge
schoten, alsmede een gevangene
gemaakt het leven lieten. De
opzet van Jernberg en zijn groep
was, om de gevangene, wiens le
ven in direct gevaar verkeerde,
te bevrijden, hetgeen gelukt is.
maar echter met het reeds ver
melde noodlottig gevolg. Enkele
dage- later werd met een indruk
wekkende stoet en met begelei
ding van het A'damse politiemu-
ziekkorps Jernberg en zijn mak
kers met treurmuziek en mili
taire eer naar de laatste rust
plaats op „Zorgvlied" gebracht
Wij zijn voornemens om van Jern
berg. die de leeftijd van 26 jaar
bereikte, nog wel eens een pro
bleem te plaatsen, en dan nog
iets over zijn dammersloopbr.-m
te vermelden, die belangwekkend
kan worden genoemd.
Probleem No. 261
van L. Colier te Maastricht
Stand:
Zwart 12 schijven op 7, 8, 10.
Wit 11 schijven op 22, 28, 29, 32
33, 38, 41, 44, 47 en 50.
Wit speelt en wint.
13, 18, 20, 21. 24, 25, 30, 36 en 45.
Marktbericht
WARMENHUIZEN, 30 Nov. 600
kg uien 22.70; 8200 kg andijvie
18.30—23; 32.000 kg rode kool 5.50—
7.30; 74.000 kg witte kool 7,9010;
1200 kg groene kool 14,4017,70.
Parade op Ouderdag 1949 te Alkmaar. Majoor J. Kropf slaat het
défilé der troepen op het Waagplein gade. Links van de
commandant de kapitein J. Koppenol, daarachter de vele ouders
en familieleden alsmede belangstellenden.
Aardige geschenken uit
geheel Europa:
Nieuwste Noorse
wanten 4.90, 3.90, 2.55
Uit Engeland:
Fijne zijden hemdjes
met schouderband en
bijpassende directoi
res, samen 4.65
Ragfijne Tsjechische
kousen 3.90, 2.90, 2.18
Fijne, solide Hollandse
kousen
1.90, 1.77, 1.40, 1.24, 93
Franse dames pullovers
pracht wol 14,90
„Lucky" Shawls,
het wereldmerk
6.50, 4.75
Zwitserse kanten
zakdoekjes 0.90
Mooie witte dames
blouses 7.25
Lange damespantalons,
marine, bruin 15.95
Chique overhemden
12.85, 10.60, 8.90
Nieuwste zelfbinders
5.50, 3.75, 2.20, 1.10
Bretels, in luxe ver
pakking, vanaf 1.98
Originele brandweer-
bretels 2.25
Prima heren- en
jongensriemen
2.45, 1.85, 1,22
Pracht sokken
3.25, 2.44. 1.57, 1.20, 94
Enorme keuze
sportkousen
3.20, 2.28, 1.20, 65
Mooie gekl. zakdoeken
85, 50
Damesschorten
„Favorite"
4.90. 4.10, 3.44
Onderjurken,
wit, zwart °f gekeurd
4.90. 4.40, 3.30, 2.40
Beste plastic
regenmantels,
nu nog 9.50
Vitrage, 90 breed
95
EXTRA ST. NICOLAAS-VERRASSING:
Op vele pracht japon
nen, mantels (ook extra
groot), rokken en kin
derjurken, een duide.
IiingCvanr0leer1jare.k0r: 10—30 pCt.
„Billijk man" Sinds 1887 Langestr. 27, Alkmaar
IN LUXE VERPAKKING
VOORDAM 7 ALKMAAR Telefoon 5117
1, 2, 3 DECEMBER GEOPEND tot 21 uur
Gooi bet oud papiei
niet weg. Bewaar t
voor
Liefdewerk Oud Papier
c
Het zal U niet moeilijk vallen een aardig geschenk te
vinden, want. wat U hier ziet, is slechts een klein
deel uit onze mooie collectie baby- en kleuterkleding.
Tricotpakje. Bruin
met maisgeel, 2 jr:
Babyjasje m. muts
Zuiver wol. In
rose, wit en bleu
lijk warm flanel
Rose, wit en bleu
Wollen babyjurkje
met lange mouw.
Bleu, rose en wit
Bretelrokje zuiver
wol. In rood en nn
bleu. 3 jaar 7.00
Wollen
babyvestjes en
Wit, rose en bleu Z.öu
Lindbergcaps. Ill
marine. Zuiver 1 80
wol vanaf
A L K M A A a
Voordam 11
Alkmaar - Tel. 2441
Voordam li
Alkmaar - Tel. 3850
In 1350 zal per persoon over f400.deviezen beschikt kunnen
worden voor reizen naar één of meer van de navolgende landen:
DENEMARKEN FINLAND FRANKRIJK IERLAND
NOORWEGEN ZWEDEN GROOT-BRITTANNIë
OOK VOOR REIZEN NAAR ANDERE LANDEN
zult U ook zeggen wan
neer U zo'n heerlijke
(500 gram f2.
VAN GALENSTRAAT 71. DEN HELDER
RUIME SORTERING:
LUXE DOZEN CHOC LETTERS
CHOC.FIGUREN. MARSEPEIN
en BORSTPLAAT
verzoeken wij U beleefd
tot UITERLIJK MAANDAG 5 DEC. 10 uur v.m.
te bezorgen. Voor ANDERE PLAATSEN
bezorgen tot VRIJDAG 2 DEC. 10 uur v.m.
DEN HELDER ALKMAAR AMSTERDAM
WESTGRACHT 57 Telefoon 2495
GROTE KEUZE
LAGE PRIJZEN
LAAGZIJDE B 28 - TEL. 328
Reeds hebben TIENTALLEN HUISVROUWEN, na
slechts korte tijd bij ons GESPAARD te hebben, een
van ons ontvangen, en sparen nu gewoon door t°tdat
de hele machine is betaald. Vraagt inlichtingen en
wij komen met U praten
FIRMA GKé VEENIS,
Schagen. Tel, 426
H. J. PIT. Oudesluis
Tel. K 2242—229
DUBBELE FIETSTASSEN
HANDWARMERS - WANTEN
BEENPIJPEN - SPATLAPPEN
LAAGZIJDE B 28 - TEL. 328
HOLLAND
Bijna 50 vaD de bevolking ln ons
Uitgestrekt rayon leest net
het enige en uitstekend verzorgde
R.K. Dagblad ln Noordhoilland boven 't IJ
VERSCHIJNT IN VIER EDITIES
Losse mm.prjjs gehele oplage 26 ot. per mm
Kantoren:
ALKMAAR: Laat 221, telefoon 2046
DEN HELDER: Keizerstraat 89, tei. 28(XJ
HOORN: Draafsmgel 59, telet. 4243
SCHAGEN Molenstraat 52, telef 45B
