Felle aanval van de heer Van der Goes op oud-minister Weiter Ontginning van de Noord-Oost-Polder werd voltooid 4jlFT GEHEIM VAN HET OUDE HUIS R.T.C.-debat in Tweede Kamer RADIO De Beurs De „Spékhaalc" trok de laatste voren in de polder Opinies uit mijn dagboek Canadese minister van defensie bezoekt ons land Lesvliegtuig neergestort \arktberichten Woensdag 7 December 1949 PAC. 3 Naar wij vernemen: V' 'y; Zal N.O.P. spoedig één gemeente worden? Nieuw land voor Ned. boeren in Canada Bartali blijft wegrenner 9 /EERSVERWACHTING ;gedeeld door het K.N.M.I. te 3ilt, geldig van Woensdag- d tot Donderdagavond. GELEIDELIJK KOUDER rankeU1k meest zwaar be- t met nu en dan enige regen, enkele buien en plaatselijke iringen. Aan de kust krach tot harde en tijdelijk wellicht lachtige wind tussen Zuid en in het binnenland krachtige tarde wind tussen Zuid en Geleidelijke daling van eratuur. NZITTENDEN WISTEN ZICH TE REDDEN OSENDAAL. Gisteravond is even buiten Rucohen een egtuig van het type Tiger neergestort, dat afkomstig van de vliegbasis Woens- t der L.S.K. De instructeur lant Schippers en de leerling- ■r van der Burg konden zich r redden met hun para- s. t toestel was van Woens- t opgestegen voor een nacht- t. maar instructeur en leer- raakten de weg kwiit en ïen steeds meer in moeilijk- l. Na twee uur vliegen was enzine opgebruikt en toen Ie accu nog storingen begon rtonen, gaf de luitenant aan der Burg opdracht om het 1 te verlaten. De jonge man op de vleugel en sprong, parachute bracht hem veilig ucphens grondgebied. Luite- Schippers trok toen het toe- Dndersteboven en liet zich vallen. Dat was de enige liikheid om de machine te :en. Hij had moeiliikheden ;iin parachute, die zich nog juist op tijd opende. Toch de luitenant nog met een smak op de grond terecht, volge waarvan hij het onder brak. Enige +ip«t»iipn me- srder stortte de Tiger Moth luitenant is naar het 2ieken- overgebracht. \RKATIE VAN „IQHAN N OLDENBARNEVELT" termiddag is het s.s. „Johan Oldenbarnevelt" met aan I 2431 repatriërende militai- n de haven van Amsterdam :komen. Namens H. M. dé igin weiden de troepen ver tind door ritmeester W. F. ischoff van Heemskerck en ns Z. K. H. Prins Bernhard majoor C. van Goor. Voorts :e de minister van Oorlog arine, mr. W. F. Schokking, woord tot de terugkerende liren. Ter begroeting waren ir aanwezig de oüd-comman- van de 7 December divisie, majoor H. J. J. W. van Durst en de hoofdlegeraalmoeze- kolonel tt. J. J. M. van len. Met dit schip repatrieer- o.a. het 6e regiment veld- srie, het 3e regiment infan- en het 3e garderegiment idiers. tfARKT PURMEREND aanbod van runderen viel egen, maar het aantal vette i was minder. De handel was heel goed. Enkele stuks zul- >g boven de notering uitko- Dok naar de gelde koeien was vraag. Met de vette melk- l blijft het kalm, wat niet is irwonderen met deze prijzen. ioorde f 1000,vragen, maar as dan ook voor een prima Voor het jonge vee was ook vraag. Maar de nucht. kalve- aan wel aan de top van de I; deze diertjes brengen hoge 1 op. Met de gebruiksstiertjês iet maar kalm aan, de slacht- gaan vlugger van de hand. wolveemarkt was iets minder Weinig handel in lammetjes, schapen vaste prijzen. Bij de n en geiten was de markt Handel in varkens traag, de paardenmarkt goed aan- zeinig vraag. pluimveemarkt was niet zo oezet, maar de prijzen waren ts beter. IGEDIJK, 7 December. kg Groene kool 19.4017.20: kg Andijvie 22.3036.30; kg Gele kool 5.5013.20; kg Rode kool 6.00—11.70; kg Witte kool 6.00—10.50; g Witlof 43.00—70.00. ÏNHORN, 6 December. :g Snruitkool 52.0058 00; kg Witte kool succes 8.40 18700 kg Rode kool 6.00 10200 kg Gele kool 5.80 1500 kg 16.50—21.10; 1500 kg se kool 10.10—15.20; 4000 kg Grof 20.1021.30. Gewone -22.20; 7500 kg Bieten: II 1.20; Rond 8.60—9.40; 300 kg I 58.00—62.00; II 52.00— 13700 kg Peen: II 10.20— III 10.40—12.20: IV 8.60— 150 kg Andijvie afw. 23.00 23500 kg Pastinaken 13.40 5. IMEREND, 6 Dec. Eieren- 4000 stuks kipeieren 12.50 2500 eendeneieren 13.- p. uks. /eemarkt. 755 stuks runde- 165 vette koeien 1.702.25 vlug; 284 geldkoeien 385 goed; 102 melkkoeien 550 kalm: 52 pinken 280430, 20 stieren 375525, kalm; raskalveren 175250, goed; uchtere kalveren slacht 35 vlug; 129 vette varkens sl. L72 per k g, stug; 915 var- mager 4564, biggen 25 igger: 777 schapen 70105 lammeren 4565 matig: 50 i en geiten 1050, stug: 53 ;n 35Ó-550, stug, totaal 2859 'luimveemarkt: 3500 oude i en hanen witte en rode 50 per kg: 700 blauwe 2.40 per kg: 250 hennen 57.50 400 eenden, jonge 1—2.75 900 konijnen Ó.506.50. nzen 7.508.50: 30 kalkoe- -11 per stuk. OTEBROEK. 6 Dec. 850 kg ooi 9.40. 7200 kg gelê kool 1.30. 9000 kg groene kool 12.80, 5200 kg bieten 7.60— 0 kg andijvie 29.40, 4Ó0O kg 1.90—22.10. grof 21,60, 600Ö0 bloemkool I 27—40, II 13— w. 17—29, II afw. 816, sték ((Vervolg van pag. 1.) De V.V.D.-fractie wil in het wetsontwerp een nieuw artikel doen opnemen, waarbii de ver plichting wordt vastgelegd, dat van Nederlandse zijde bij de Ver. Natiesr alle stappen zullen wor- gedaan, die bevorderlijk kunnen zijn aan een volledig tot ziin recht komen van het zelfbeschik kingsrecht. Men mag dus aanne men, dat het debat zich wel voor al op deze kwestie zal toespitsen. De heer Schouten (A.R.) sprak deze middag reeds zijn grote ont stemming uit over de wijze, waarop met 't zelfbeschikkings recht was omgesprongen. Ook prof. Romme (K.V.P.) zeide hiervoor weinig bewondering te hebben. Hier had dezelfde krach tige houding gepast, die ten aan zien van Nieuw Guinea was aan genomen. Het ontwerp nu om deze reden verwerpen, zou ech ter betekenen, dat in heel Indo nesië chaos zou ontstaan. De minderheden moesten ook wel bedenken, dat op deze wiize waarschiinliik elke band met Ne derland zou teloor gaan. Avondvergadering In de avondvergadering zette de heer Weiter zijn rede voort „Het overeengekomene op maritiem ge bied", aldus de heer Weiter, „zou het einde betekenen van onze taak overzee. In tegenstelling tot Ameri ka en Engeland, die overal hun bases hebben behouden, geeft Ne derland de zijne prijs. Spr. ver denkt beide landen ervan dat deze op onze plaats willen gaan zitten. Engeland zou vooral het oog heb ben laten vallen op Sumatra. Merkwaardig is het, dat op het ogenblik dat wij de souvereiniteit overdragen, Engeland zelf een kroonkolonie sticht op Borneo." Tot zijn conclusie komend zegt spr. dat het thans niet gaat om meer of minder progressieviteit, het gaat om de positie van Nederland in de wereld. Voor de gevolgen van verwerping is de heer Weiter niet bevreesd. Eventuele sancties zonden beant woord moeten worden met uittre ding uit het Atiantiseh Pact. Wat de binnenlandse politiek betreft ware de beste oplossing Kameront- PROGRAMMA DONDERDAG 8 DECEMBER HILVERSUM 1, 301 m. 7.00—24.00 AVRO. 7.00 Nieuws; 7.15 Gramofoonmu ziek; 7.30 Sluiting; 8.30 Nieuws; 8.40 Radio ochtendblad; 9.00 Weer berichten; 9.03 Gramofoonmuziek; 9.30 Voor de vrouw; 9.35 Gramo foonmuziek; 10.00 Morgenwijding; 10.15 Populair concert; 10.50 Voor de kinderen; 11.00 Fluit en piano; 11.30 Gramofoonmuziek; 11.45 We tenschappelijke causerie; 12.00 Gramofoonmuziek; 12.15 Theater orkest en solist; 12.30 Mededelin gen; 12.33 „In 't spionnetje"; 12.38 Zuid-Amerikaans orkest; 12.30 Nieuws; 13.15 Metropole orkest; 13.45 Gramofoonmuziek; 14.00 Voor de vrouw; 14.30 Alt-mezzo en piano; 15.00 Voor de zieken; 16.00 Cabaret; 16.30 Sluiting; 17.30 Voor de jeugd; 18.15 Sportpraatje18.30 Voor de Nederlandse strijdkrachten 19.00 Voor de kinderen; 19.05 Radio Volksmuziekschool; 19.35 Gramofoonmuziek; 19.45 Rege ringsuitzending; 19.55 Nieuws; 20.00 Volksmelodieën 20.30 „Dreigt ér oorlog?", causerie; 20.50 Vocale solisten en piano; 21.35 Orgelcon cert; 22.00 Cabaret; 22.30 Orkest concert; 23.00 Nieuws; 23.15 Reportage; 23.3024.00 Zigeuner- muziek. HILVERSUM 2, 416 m. 7.00 KRO, 10.00 NCRV, 11.00 KRO, 14.00—24.00 NCRV. 7.00 Nieuws; 7.15 Morgengebed; en Liturgische kalender; 7.30 Slui ting; 8.30 Nieuws; 8.40 Weerbe richten; 8.43 Hoogmis; 10.00 Gra mofoonmuziek; 10.15 Morgendienst 10.45 Gramofoonmuziek; 11.00 Voor de zieken; 11.45 Waterstan den; 11.50 Gramofoonmuziel^ 12.00 Angelus; 12.03 Lunchconcert (1230 —12.33 Mededelingen); 12.55 Zon newijzer; 13.00 Nieuws en katho liek nieuws; 13.20 Gramofoonmu ziek; 13.45 Voor de vrouw; 14.00 Promenade orkest en soliste; 14.45 Voor de vrouw; 15.30 Gramofoon muziek; 15.45 Bijbellezing; 16.30 Sluiting; 17.30 Koor en solisten; 17.50 Regeringsuitzending; 18.00 Gramofoonmuziek; 18.15 „Land en tuinbouw", causerie; 18.30 Radio jeugdjournaal18.55 Gramofoon muziek; 19.00 Nieuws; 19.15 Muzi kale causerie; 19.40 Radiokrant; 20.00 Nieuws; 20.05 Gevarieerd programma (om 21.00 familiecom petitie); 22.05 Gramofoonmuziek; 22.45 Avondoverdenking; 23.00 Nieuws 23.15—24.00 Strijkkwartet. BRUSSEL. 322 m. 12.00 Gramofoonmuziek; 12.15 Pianoduo; 13.00 Nieuws; 13.15 Gramofoonmuziek; 14.0015.00 Voor de jeugd; 17.00 Gramofoon muziek; 17.05 Nieuws; 17.15 Syn dicale kroniek; 18.25 Gramofoon muziek; 18.30 Voor de soldaten; 19.00 Nieuws: 19.30 Gramofoonmu ziek; 19.50 Radiofeuilleton; 20.00 Verzoekprogramma; 21.00 Gevari eerd programma; 21.30 Gramofoon muziek; 21.45 Actualiteiten; 22.00 Nieuws; 22.15 en 22.38 Gramofoon muziek; 22.50 Nieuws; 22.55—23.00 Gramofoonmuziek. BRUSSEL, 484 m. 12.05 Omroeporkest; 13.00 Niéuws 13.15, 14.00 en 14.25—14.30 Gra mofoonmuziek; 17.10 Ensemble Joe Heyne; 18.30 Omroeporkest; 19.00 idem; 19.40 Gramofoonmuziek; 19.45 Nieuws; 20.00 Hoorspelen; 22.00 Nieuws; 22.15—22.55 Gramo foonmuziek. It k binding. Een nieuwe regering zou de steun hebben van tienduizenden, hier zowel als overzee. Tegenover het wetsontwerp past slechts een woord: neen! Rede Tilanus „Omgekeerd evenredig aan het woord dat wij tenslotte zullen heb ben te spreken", aldus de heer Ti lanus, „is de diepgang van het thans aanhangige wetsontwerp. Naast veel goeds hebben wij in Indonesië ongetwijfeld ook fouten gemaakt. Velen onzer hebben de kracht van het nationalisme on derschat. De koninklijke rede van 7 December blijk in dit kader wel van bijzonder betekenis." Spr. zegt dat hij in de afgelopen jaren meerdere malen van zijn critiek heeft doen blijken. Een meerder heid van de Kamer aanvaardde echter desondanks Linggadjatti, en uitgaande van het feit dat ge dane zaken geen keer nemen, heeft spreker zich toen bereid ver klaard om aan een Grondwets herziening mede te werken. Zijn toen aanvaard amendement inzake de Uniekroon vindt spr. nu echter niet in het Uniestatuut terug. Het niet invoeren van de Interim rege ling en de vervroegde souvereini- teitsoverdracht hebben tot gevolg gehad, dat de onderhandelingen over de terugtrekking van de troe pen in het Zelfbeschikkingsrecht wel onder buitengewoon moeilijke omstandigheden moesten worden gevoerd. Sprong in het duister Spr. bleef van mening dat het Zelfbeschikkingsrecht vrij moet kunnen worden uitgevoerd. Maar hij vraagt zich wel af of het Chris telijk verantwoord is dat de min derheden van de Minahassa met hun hogere graad van ontwikkeling zich op deze wijze zullen willen lc-maken van hun veranwoorde- lijkheid voor het Indonesische be stel. Het geheel overziende, er kende spreker, dat de sonverei- niteitsoverdraeht een sprong in het duister is. Anderzijds brengt de overeen komst vele mogelijkheden. Haar weerga in de wereld zal men ver geefs zoeken. Deze mogelijkheid afsnijden zou in Indonesië een schok in het vertrouwen geven. Het komt aan op vertrouwen. El- komen ook in deze dagen berich ten uit Indonesië die dit vertrou wen, door de RTC gewekt, nieuwe steun geven. Persoonlijk zou spr bereid zijn zich bij dit vertrouwen in te schakelen, ware het niet dat er twee donkere schaduwen waren die dit bemoeilijkten: het conflict met de Grondwet en het Zelfbe schikkingsrecht. Een definitief oordeel gaf de heer Tilanus dus al met al nog niet. PvdA geeft Weiter de schuld De fractieleider van PvdA, de heer v. d. Goes van Naters weet 'ri groot deel van de ellende aan de houding van de toenmalige minis ter Weiter tegenover de petitie- Soetardjo. Voor het behoud van het Rijksverband is het nu door de heer Weiter te laat. De heer Weiter protesteerde op is de oud-thesaurier generaal van financiën, dr. Treep, be noemd tot ridder in de orde van de Nederlandse Leeuw heeft de buitengewone leden vergadering van de „Koloniale Bank" in Amsterdam het besluit genomen, de benaming te veran deren in „Cultuur-, Handel- en Industriebank" hebben honderden zakenlieden en autoriteiten, w.o. de burge meester van Amsterdam, mr. d' Ailly, in de hoofdstad hun ge lukwensen aangeboden aan de heer G. H. Biihrmann, hoofd-di- recteur van Biihrmann's Papier groothandel N.V., ter gelegenheid van zijn 70ste verjaardag is op initiatief van het Jeugd- Rode Kruis, in samenwerking met het Oranje-Kruis en de Katho lieke E.H.B.O.-federatie, 'tl nieuw Jeugd E.H.B.O.-diploma inge steld zal dr. F. Wibaut te Amster dam opvolger worden van mr. G. E. van Walsum, als lid van de Eerste Kamer bedraagt het aantal vrachtauto's in ons land, volgens de gegevens van het Centraal Bureau van de Statistiek 64.588, dat zijn er 20.000 meer dan in 1939. Het aan tal autobussen bedraagt thans 5265 en in 1939 was dit aantal 4518 is gistermiddag een IJmuiden- se motortrawler uitgevaren. De reder verklaarde, dat door bijzon dere omstandigheden in zijn be drijf de trawler kon blijven varen, hoewel hjj volkomen met het standpunt van de redersvereni ging accoord kon gaan is Hans Maassen, politiek com mentator van Radio Leipzig, naar West-Duitsland gevlucht bedraagt het aantal werklozen in West-Duitsland thans 1.387.513. Dit aantal is na de oorlog nog niet bereikt zijn Merle Cochran en Frank Graham, voormalige leden van de Commissie van Goede Dien sten, benoemd tot vertegenwoor digers der V.S. in de „Vredes groep" der V.N., een permanent lichaam van onderzoek en oplos sing van internationale geschil len. dit ogenblik heftig. Dr. Korten- horst achtte het zelfs nodig hem 'n laatste waarschuwing te geven. Verder gaande wees de heer v. d. Goes op de Franse offers in Viet nam. Bij voorduring van de strijd zou een land als het onze zeker doodbloeden. En een alternatief is er niet. De schuldenkwestie achtte spr. behoorlijk geregeld. Het ver schil wilde hij beschouwen als een inlossing van de ereschuld van van Deventer. Strijd met de Grondwet achtte de heer v. d. Goes niet aan wezig. Wat de minderheden be treft, vraagt spr. zich af hoe de Minahassa economisch een eigen bestaan zou kunnen leiden. Hoe het zij, de inschakeling van de Unie blijft, zijns inzien, een goede garantie. „Hoofd der Unie" is vol gens spr. identiek met „Kroon der Unie" overigens is het nooit de bedoeling geweest om van de Unie een Koninkrijk te maken. V.V.D. heeft nog geen keuze gedaan. Mr. Oud verklaarde dat zijn vrienden en hij de keuze nog niet hebben gedaan. ZJij staan open voor elke argumentatie. De belangrijkste vraag is voor hem die van de grondwettigheid. Bij het vestigen van de nieuwe rechts orde heeft de Kamer als Neder landse wetgever het niet alleen te zeggen. Er is z.i. geen strijd met de Grondwet, maar toch zijn er uit be- leidsoogpunt zeer grote bezwaren. Voldoen de bepalingen van het Unie-stauiit nu aan de Grondwet? In een uitvoerig betoog geeft spr. als zijn oordeel te kennen, dat als er op ander gebied geen bezwaren tegen zijn, het Unie-statuut niet wegens strijd met de Grondwet af gewezen behoort te worden. De regeling van de positie van de Kroon is voor spr. naar inhoud en vorm in de hoogste mate onbevre digend. Ook de financieel-econo- mische regeling en het verloop van zaken ten aanzien der minderheden evenals de regeling ten aanzien van Nieuw Guinea. De Regering heeft telkens ver meden zich nader te beraden met de Kamer. Spr. verwacht een dui delijke verklaring. Als gevolgen van verwerping zag hij chaos en verzwakking der in ternationale positie. BÜ aanvaarding of verwerping is niets zo nodig als een nationaal eenheidsfront. Het is duidelijk, dat dit niet te bereiken is. Spr. houdt er rekening mede. dat als voor het voorstel de vereiste meerderheid niet wordt verkregen, de regering aftreedt. De tweederde meerderheid brengt verantwoordelijkheden voor C.H. en V.V.D. mede. Wat gebeurt er als uit deze frac ties geen acht stemmen komen vóór het ontwerp. Die vraag be nauwde spr. en het antwoord zal wel worden overwogen. Vandaag wordt het debat voort gezet. ALGEMENE REACTIE Afgaande op de lagere koer sen, die de Beurs vandaag liet zien, was men geneigd te zeggen, dat het beeld van de markt gis teren, zoals op een Maandag wel eens meer gebeurt, iets te sterk geaccentueerd is geweest. Van daag gaf het publiek er de voor keur aan een afwachtende hou ding aan te nemen, mede in ver band met de vanmiddag begon nen kamerdebatten over de resul taten van de R.T.C. Winstnemingen droegen er toe bij het koerspeil te. drukken, waardoor vandaag de opgaande lijn werd onderbroken. Belang rijke fluctuaties waren er wel niet, maar na het lagere ope- ningspeil viel in het verdere ver loop geen herstel te bespeuren, zodat de markt zwak sloot. De handel was weer een stuk min der dan gisteren, toen voor ruim 1,9 millioen gulden werd omgezet, waarvan f 182.000 Kon. Olie en f64.000 Deli Mij. In Koninklijke waren van be paalde zijde verkooporders te verwerken, waardoor de koers- reactie 6 pet. bedroeg en het fonds tot 3013/4 inzakte. Dit bleef op de andere afdelingen niet zonder uitwerking. Een afbrok kelende beweging kon worden waargenomen, waaronder vooral de cultures te lijden hadden. Am sterdam Rubber moest 4 pet. prijsgeven en ook vele andere cultuurondernemingen raakten 'n deel van de gisteren behaalde koersavance weer kwijt. Deli Mij liep tot 133 terug. De scheep vaartmarkt had algemeen onder aanbod te lijden en ook de in ternationale industriefondsen wa ren maar nauwelijks prijshou dend. Billiton daarentegen bood goede weerstand op 268. BEZOEK VAN LEDEN AMERIKAANS HUIS VAN AFGEVAARDIGDEN Gisteren arriveerde op Schip hol een delegatie van de „Ban king and Currency Committee" van het Huis van Afgevaardigden van de Verenigde Staten. Deze commissie bezoekt Nederland op een Europese tour, die o.a. ten doel heeft zich op de hoogte te stellen van de ervaring in ons land op het gebied van de gesub sidieerde woningbouw en het werk der woningbouwverenigin gen. „Het Geheim van het oude huis" is hiermede op gehelderd. Morgén begint er alweer een nieuw verhaal: „DE VUURPROEF" heet het en het is vlot uit het Engels vertaald. Het auteursrecht hebben wij aangekocht van het Neder landse Boekhuis te Tilburg Dat is een aanbeveling op zich! IHTilM - r s? vv FV t r'v. r-.öj. - - V - i, 3 - V :.:a •->:- -• - -1 1 - - De Rijksluchtvaarschool zal twaalf Zweedse een-motorige les- vliegtuigen in gebruik nemen, die vervaardigd zijn door de „Svenska Aeroplan Aktiebolaget" te Lingköping. Deze machines van het type SAAB-91 „Safir", zijn uitgerust met een neuswiel, dat evenals het landingsgestel intrekbaar is. De maximum snel heid is 265 km per uur. Het toestel biedt plaats aan 3 personen. TAAKVERDELING IN ATLANTISCH PACT ROME. Volgens het verdedi gingsprogram van het Atlantische pact zal Frankriik worden belast met het bouwen van tanks en zware artillerie. Engeland met de bouw van vliegtuigen en schepen terwijl Italië zal zorgen voor mid delzware en lichte wapenen, klei ne schepen, locomotieven en tex tiel. Volgens kringen, die in nauw contact met de Italiaanse regering staan, zou dit door de Italiaanse minister van defensie in het ka binet zijn meegedeeld. Iedere regering heeft waarbor gen ontvangen, dat de hiervoor nodige grondstoffen haar zullen worden geleverd, aldus zou de mi nister hebben verklaard. NIEUWE „SLAG OM BERLIJN" BERLIJN. De door commu nisten beheerste S.E.D. wil pogen deze winter West-Berliin van bin- nen-uit te „veroveren". De cam pagne, waarvan het hoogtepunt in Janudri zou vallen, zal vooral gericht worden op de 500.000 West-Berlijnse werklozen. Zii om vat o.m. boycot-acties, uitnodigin gen tot ..inspectie bezoeken" van W.-Berlijnse arbeiders aan in O. Duitsland genationaliseerde be drijven, en de vorming van „vre- descomité's". (Van onze redacteur) De greppelploeg welke om zijn vorm de bijnaam van „spekhaak" heeft verworven sneed Dinsdagmiddag diepe greppels door de laatste kavel van de N.O.P. en daarmede was het in 1941 begonnen ontginningswerk voltooid. Onmiddellijk hierop volgen de cultuur-technische werken en de nog veel moeilijker kolonisatie van de polder, die eigenlijk nog maar pas begonnen is, maar over 7 a 8 jaar voltooid za! zijn. Een gropt gezelschap, waarvan o.m. 4eel uitmaakten vertegenwoor digers van de Departementen van Binnenlandse Zaken, Landbouw en Justitie, leden van de Zurderzee- raad, de directie van Zuiderzeewer ken en die van de Wieringermeer, baande zich tot over de enkels bag gerend in de vette klei, moeizaam een weg over kavel D 44, Noord oostelijk van Urk gelegen. Drie rupstractoren trokken een reusach tige greppelploeg, die kaarsrechte 60 cM diepe voren sneed in de zware vette grond. Aan weerszijden vormden zich walletjes van kleve rige kluiten aarde. Dr. ir S. Smeding had ons voor af gewaarschuwd ons vooral te wa penen tegen regen en modder en wie die aanwijzing in de wind had geslagen, kreeg bij wijze van sou venir wat vruchtbare polderaarde aan zijn broekspijpen mee naar huis. Indrukwekkende gebeurtenis. Voor wie de ontwikkeling van de N.O.P. in al zijn phasen van nabij had meegemaakt, was het afsluiten van de ontginningswerken, inder daad een indrukwekkende gebeur tenis. Want al zijn noa niet alle 48.000 H.A. toegevoegd aan de Ne derlandse cultuurgronden, het is nu nog maar een kwestie van enkele jaren en heel de polder zal een kost baar graanland zijn, dat aan veertig duizend Nederlanders een bestaan zal geven. Het was jammer dat ge brek aan bouwmaterialen oorzaak werd dat de bouw van boerderijen en bedrijfsgebouwen geen gelijke tred koü houden met het tempo der ontginning, zodat de uitgifte van pachtboerderijen na de oorlog slechts zeer traag kon vorderen en het Staatsbedrijf, dat de niet verpachte gronden m exploitatie had, gigan tische vormen moest aannemen. Volgend jaar zal dit bedrijf tot 30.000 H.A. zijn uitgegroeid. Om hiervan een indruk te krijgen is het voldoende er op te wijzen, dat het staatsbedrijf iti 1949 kan rekenen op een oogstopbrengst van f 20.000.000.—. Regenvlagen en zonneschijn wis selden elkaar af op onze tocht door dit nieuwe land, waarvan de bevol king zich onderscheidt van die van het oude land, door een uitgespro ken pioniersgeest, zich manifeste rend in de bereidheid om ernstige bezwaren en moeilijkheden te trot seren, terwille van deze nog jonge gemeenschap. Niet ten onrechte spreken we hier van gemeenschap, want de kans is zeer groot dat heel de N.O.P. staatsrechtelijk éen ge meente zal worden. Een voorstel daartoe bevindt zich thans op het Departement van Binnenlandse Za ken. Naast de gemeenteraad, welke in Emmeleroord zal zetelen, zullen overeenkomstig de wijkgedachte in de omringende tien dorpen colleges van advies worden opgericht. Ieder jaar vérder kreeg de wijde, wijde polder met zijn onafzienbare verten een ander aanzien. Steeds meer nieuwe gebouwen, plm. 350 boerderijen per jaar en talrijke schokbetonbedrijfsgebouwen vormen evenals reusachtige graanmijten en de beplantingen steunpunten voor de blik die zich enkele jaren gele den nog in wijde einders verloor. Öh wanneer over enkele jaren de opbouw van de polder zijn voltooi ing nadert, dan. zal een onderaards net van gangen ter lengte van.... 40.000 KM verborgen voor het oog, de ontwatering van deze onmete lijke vlakte veili„ stellen Ontvangst door landdrost. Volkomen m de stijl van de pol- derwerken metal de bezwaren en vreugden, ontving dr. ir. S. Smeding zijn talrijke gasten in de welver zorgde cantine van kamp Espeier- bocht. Onder hen bevonden zich ook de drie eerste greppelgravers Haverkamp, Dijkstra en v. d- Berg die een open doekje kregen toen hun namen werden genoemd en Bosma, een eenvoudig ambachts man, wiens naam aan de thans ge bruikte greppelploeg zal verbonden blijven. Voordracht ir. v. Steen. Hier hield ir. C. L. v. Steen een klare voordracht over de ontwikke lingsgang van de polderwerken. Hij deelde o.a. mede. dat het staatsbe drijf dat volgend jaar .30.000 H.A. groot zal zijn. in de daarop volgen de jaren zal inkrimpen, tot niet meer dan 3000 H.A. voor staats exploitatie zal overblijven. Daarna sprak ir. A. Minderhoud over de kolonisatie van het nieuwe land, die nog maar in het beginsta dium verkeert. Van de elf gepro jecteerde dorpen, zijn er nog maar vier in aanbouw, terwijl onlangs de 5000ste inwoner werd geregistreerd, terwijl op een bevolking van 40.000 wordt gerekend. Het tempo van de kolonisatie wordt bepaald door de snelheid waarmede bedrijven in pacht worden gegeven. Is alle grond uitgegeven, dan zal de N.O.P 1600 landbouwbedrijven en ongeveer 300 groente- en fruitbedrijven tellen. Volgens ir. Smeding behoorde het tot stand brengen van een goed ge leide kolonisatie tot een der moei lijkste taken. In antwoord op verschillende vragen deelde de landdrost voorts nog mede, dat de kernen van de Zuiderzeewerken en van de N.O.P. die men moet zien als de ruggegraat voor deze grote werken, in tact worden gehouden, zodat straks met gebruikmaking van de opgedane ervaring begonnen kan worden aan de bouw en ontginning van de toe komstige Oostpolder. Alvorens de plechtigheid rond het graven van de laatste greppel, ten einde was. werd de directie van de Wieringermeer van vele zijden ge lukgewenst en lof toe gezwaaid. WOENSDAG 7 December '49. Het befaamde Enqland- spiel", qevolqd door een „Schreieder-spiel" rond het beruchte boek van deze Duitse spion, dreiqt een oneindiqe teeks te worden. Er is nu ook al een „Ganzen-spiel" uit voortgekomen, want de lite rator Jac. Gans is met eniqa journalistieke en literaire kor nuiten (Aafjes, van Domburg. Blijstra, Gabriel Smit, Gom- pertz, Hoekstra en Sal Tas) in Amsterdam naar de uitqevers- zaak gegaan, die het boek van Schreieder exploiteert en hebben door ruiten met stenen inqegooid. Zij hebben daar mee gebroken met de traditie, welke voor critici als een wapenspreuk geldt, dat wie in een glazen huis woont, niet met stenen moet gooien. Dit is op zich een dom bedrijf, te verwachten van dom burqse q anz enMaar toch zit er wat in. Het is iets dat spréékt. Net als de stinkbommen van katolieke studenten in een vieze tentoonstelling en als de klap, die minister Mansholt eens gaf aan een criticus, die hem te na kwam. Zulke din gen worden echter weer qauw vergeten, men spreekt er dra niet meer ober, ook al gold deze traqi-comedie van de ge broken ruit de verdediqing van het Verzet. Maar wie spreekt er „überhaupt" nog excuseer het wóórd! over het Vérzet, vraag IK. OVERGANGEN VOOR VOETGANGERS Het juridisch Economisch Ver keerstechnisch College (Ned. Ju- ristenvereen. K.N.AC.) heeft zich met 'n concreet voorstel ge richt tot de Minister van Verkeer en Waterstaat, waarin wordt ver zocht, in analogie met de ter zake geldende bepalingen in de ons om ringende landen, bij de nieuwe verkeersvoorschriften een bevredi gende regeling te ontwerpen voor het verkeer op de z.g. oversteek plaatsen voor voetgangers. In Bel gië, Frankrijk. Engeland en Zwit serland worden de voorschriften dienaangaande bovendien in ruime mate gecontroleerd. REGERING LAAT 150 STRAALJAGERS BOUWEN Uifwerpbare stoelen nieuwste snufje De N.V. Maatschappij voor Vliegtuigbouw .Aviolanda" in Papèndrecht heeft van de rege ring opdracht ontvangen voor de bouw van 150 Gloster Meteor straaljagers. Ook voor België zullen 150 van dergelijke toestel len worden gebouwd. Aviolanda zal dus de bouw van 300 vliegtuigen ondernemen, in samenwerking met Fokker. Deze vliegtuigen, die een enor me snelheid kunnen ontwikkelen (ongeveer 900 kilometer p. uur), zullen worden uitgerust met Rolls Royce Derwent motoren, die in België worden gemaakt. Uiteraard vergen deze toestel len een bijzondere bouw. Zo zul len onder meer uitwerpbare stoelen worden geplaatst, die het mogelijk maken, dat de piloten, wanneer zii plotseling het vlieg tuig moeten verlaten, als het ware uit de vliegtuigen kunnen worden geschoten. Het normale uit een vliegtuig springen is na melijk bij de ontzaggelijk hoge snelheden, die worden ontwik keld, ten enenmale onmogelijk. 's GRAVENHAGE. De Ca nadese minister van Nationale verdediging is gisteravond na een reis door Frankrijk, België en Luxemburg tijdens welke hij besprekingen heeft gevoerd met zijn collega's op Schiphol aange komen en onmiddellijk doorge reisd naar den Haag. De Cana dese ambassadeur Pierre Dupuy bood de Minister gisteravond een diner aan waarbij ó.a. Z.K.H. Prins Bernhard, de ministers Spitzen en Schokking, Generaal Kruis en vele Canadese gasten aanzaten. In een onderhoud dat de heer Clacton had met vertegenwoordi gers van de Pers bracht hij de groe ten over aan het Nederlandse volk van zijn land en herinnerde aan de nauwe banden die de oorlog tussen FORT FRANCES. (Reuter). Een vruchtbaar landbouwgebied om zoomd door het bosrijke en rots achtige land ten Westen van Fort Frances zal het volgend jaar open gesteld worden voor Nederlandse immigranten. A. G. Gunn, hoofd van de afdeling Immigratie voor Ontario, voorspelde onlangs, dat meer dan 2000 Nederlanders zou den worden toegelaten tot een strook aan de grens tussen Canada en de V.S., die een oppervlakte be slaat van 404.000 ha. Gunn zeide, dat 100 boerderijen in het gebied, waarvan de grond 15 dollar per acre opbracht, betrokken konden worden. Het gebied zelf is een glooiend terrein, aan de Noorde lijke, Westelijke, Oostelijke zijde begrensd door meren en in het Zuiden door de grens. Canada en Nederland heeft doén ontstaan. Hij wees er op dat deze vriendschapsbetrekkingen na de oorlog werden voortgezet door het tekenen van het Atlantisch pact door beide landen. De minister deelde mede dat, bij zijn huidig be zoek aan Nederland zijn gedachten uitgingen naar H.M. de Koningin, die tijdens de bange oorlogsjaren in Ottawa vertoefde. Tevens vertelde htj, dat het de bedoeling is om een deel van de training van officieren van de luchtmacht der diverse lan den in Canada te doen geschieden. Momenteel is er een bedrag, dat 17 maal zo groot is als voor de oor log op de begroting van defensie uitgetrokken. De rol van Canada in het Atlantisch Pact zag de mi nister hoofdzakelijk op het terrein van de marine liggen. Op D-day werd bijna al het escortewerk donr de Canadese marine verricht. Hij merkte tenslotte op, dat onder het Atlantisch Pact in de eerste plaats gezorgd zal worden voor een groter uitrusting. Canada leverde reeds een belangrijke bijdrage voor de uitrusting van het Nederlands leger. Gino Bartali. de Italiaanse wie lerreus, heeft de geruchten, als zou hij het wegrennen er aan ge ven, teneinde zich op baanwed- striiden toe te leggen, met klem tegengesproken. Om te bewijzen, dat hii dergelijke plannen nooit heeft gekoesterd.voegde Bartali er aan toe. dat hii er op rekent volgend jaar aan de Tour de France te kunnen deelnemen. Wat de naaste toekomst betreft, deel de Bartali mede, dat hii binnen kort naar Zuid-Amerika zou rei zen voor een tournee door ve* schillende staten. FEUILLETON OORSPRONKELIJK VERHAAL VAN HERM. ANTONSEN 68. Mijnheer Graaf kwam met een karaf aandragen. „Juffrouw Vro- mans", zei hij, „U zult het me ho pelijk niet kwalijk nemen, dat ik zo'n beetje voor gastheer speel. Ik zie, dat u aan iedereen uitleg van uw schilderij geeft. Wat mij be treft, ik vind hét schitterend mooi." „Maar u vindt toch, dat het uit leg nodig hééft", zei Emmy met èen ondeugend lachje. „Volstrekt niét! Volstrekt niet! Dat bedoelde ik niet. Ik wilde al leen „Ben je nou helemaal belazerd?" vroeg een schorre stem. „Lorre, nu dek ik je toch wér kelijk toe", riep tante Dina, met een sjaal naar de kooi gaande. „Ik dacht, dat je dergelijke taal was afgeleerd." „Karei komt hier 's nachts om Lorre op peil te houden zei Em my plagend. „Dat heeft hij me zelf verteld. Hij staat er expres voor op. Enfin, als we getrouwd zijn, zal ik een kom met goudvissen voor hem kopen. Laat hij maar eens proberen, die aan het praten te krijgen!" Cornelia kwam het atelier bin nen. „Iemand voor u aan de telefoon, juffrouw Vromans", zei ze. „Dank je, Cor. „U wilt me wel even excuseren?Ik ben dade lijk terug." Ze haastte zich naar benéden. Karei ging naar Cor toe en vroeg haar rustig: „Hoe gaat het met Jan, Cor?" „O, heel veel beter, meneer Vro mans. Hij blijft nog liefst op onze kamer.om tussen bekende din gen te zijnmaar hij is nu over de eerste schok wel wat heen. Ik geloof, dat er een heel pak van zijn hart is, nu de hele zaak goed en wel voorbij is. Hij weet nu, dat ik alles ook weet en dat ik het volkomen begrijp. En dat maakt alles veel gemakkelijker voor hem. En het schijnt zelfs, dat zijn blind heid daardoor dragelijker voor hem geworden is." „Wat ben ik daar blij om", zei Karei oprecht gemeend „En nou niet er tegenop zien, me te vra gen, als ik iets voor je doen kan. Als jullie een van beiden wat dan ook nodig hebt, kom er dan gerust mee bij me." „U bent al veel te goed voor ons geweest, meneer, en juffrouw Vromans ook." Op dat ogenblik kwam tante Di na het atelier binnenhollen. Ten hoogste opgewonden. „Ze hebben het aangenomen!" riep ze uit. „Ze hebben het aan vaard! Ik kom er te hangen!" „Bij ons hangen wê geèn men sen op, juffrouw Vromans", zei mevrouw Kusters. „Och wat! Mijn schilderij! Mijn schilderijl De leeszaal heeft het aangenomen. Het komt tegen de muur in de hal te hangen. Daar ziet iedereen het dadelijk bij het binnenkomen. Ik ben toch zo blij! Het is mijn eerste schilderij, dat ergens komt te hangen!" „O, Dina.... wat heerlijk... van harte gelukgewenst!" riep Emmy uit. „Wat 'n prachtig suc ces!" „Dat is het zeker", zei Karei „Tante, mijn beste gelukwensen Ik voel me er nog gelukkiger mei dan u." Hij zag, dat Emmy hem van ter zijde aankeek. En ze trok zijn hoofd omlaag naar zich toe, hij gaf haar een kus. „Nee", zei ze, „dat was mijn be doeling niet. Maar in elk geval was het toch wel eén goéd idei van je. Vertel me eens, waarom jij zegt, je gelukkiger te voelen dan tante Dina?" „Omdat, liefste", fluisterde hij haar in het oor, „als het bestuui van die leeszaal het niet aanvaard had, zij het ons als huwelijksge schenk gegeven zou hebben." EINDE.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1949 | | pagina 3