vierd door
n Hanze
Hoe wij de „jongens overzee" ontvangen
,U bent gewaarschuwdhet schip zal
straks in de lucht vliegen"
HnES DEKEN
Rijwielreparateur vertoonde
wonderbaarlijke kunststukjes
nnro electrische
hola Publico
LMAVOND
ika ontwaakt
Dr. Th. Regout
Soldaten varen thuis
Demobilisatiecentrum Amersfoort
verwerkt 5 a 600 man per dag
Finland 'n probleem
en een raadsel
Opinies uit
mijn dagboek
Zes mannen wijzigden de krachtsverhouding
Een tovenaar verscheen op het podium
Geheim in een kistje
Zondags-evangelie
Krasse verwijten
van „Merdeka
i Uv> bed
aaglijk met een
or babies en volwassenen
(Adv.)
SVERWACHTINC
d door het K.N.M.I. to
;ldig van Zaterdagavond
avond.
>udend zacht weer
14 Jan. Aanvanke-
wind met hier en daar
mist. Overigens meest
tvolkt, plaatselijk enige
n of motregen. Later ge-
at toenemende en langs
nkust tijdelijk krachtige
sen Zuid-West en Zuid.
d zacht weer.
ouwe poort-brug
„De Eenhoorn"
[TER. De oudste boer-
Beemster n.l. „de Een-
n de Middenweg thans
door dhr. P. de Heer,
s enige weken ontsierd
vaar bouwvallige poort,
s heeft men vergunning
mede namens >t Oudhejd-
mootschap ,deze histori-
rderij een bijpassende
te geven. Dit zal zeker
jn van de nog zo mooie
verfraaien.
Indonesië terug
TER. Verschillende
uit Beemster kwamen
j met de Asturias, in
i aan en vervolgens per
n woonplaats, het waren
3. Oudejans, E. v. d Hoek
wouder. Bij alle drie had-
mren voor een erepoort!
n het ontbrak zeker niet
gstelling. Bij de heer Ou-
d men zelfs illuminatie
ht. Kath. Thuisfront
een zwaar verzilverde
koker aan bij monde van
ter, de heer de Stroet.
De collecte door de
r van het Kath. Thuis-
nbevolen en uitgevoerd,
3 gulden op.
adat de artisten hun opj
leëindigd hadden, bleef
geruime tijd bijeen, on-
;oede muziek van de be
oand van Wim Stevers.
wmnniwfwi
LLJ DAG 20 JANUARI
ir, in 't Gulden Vlies
e vertoning in Alkmaar
ie prachtige kleurenfilm
jaar vervaardigd door
bekende ontdekkings
reiziger
nateurs vrij entrée;
né's f 0.50 (donateurs- en
nnementskaarten mee.
brengen s.v.p.)
■leden f 1.— (voorzover
er plaatsruimte is)
ebruari begint de 3de
us van Schola Publica
„De Nieuwste Opvat-
rn van 't Bijbelse Schep-
sverhaal" Cursusgeld
0 (niet-leden f 2.—) per
onden. Opgave aan de
itaris J. DOMINICUS,
oer Visscherstraat la,
Alkmaar
ZATERDAG 14 JANUARI 1950
PAGINA 3
(Adv.)
luo De Raaff en Schutte
laar Een optreden
vermaarde piano-duo An-
Raaff en Jacques Schutte
een muzikaal evenement-
jn beiden uit het „lichte
voortgekomen, en velen
herin een reden te moeten
i niet „serieus" te nemen,
men er naast is met dis
zullen de twee kunste-
ij gelegenheid van hun op-
n 't Gulden Vlies te Alk-
op 17 Jan. a.s. bewijzen,
i komen met een program-
arnaar jong en oud met
zullen luisteren,
opluistering de zangeres
>rter.
(Van onze redacteur)
AMERSFOORT. Tachtigduizend militairen uit Indonesië
komen dit jaar naar huis. Schepen voeren af, schepen keren
weer en meren aan de kade. Er zijn toespraken, er is muziek,
en er wordt voor gezorgd dat de mannen op de stoep van hun
huis, waar ook in Nederland, worden afgezet. Ze beginnen aan
hun repatriëringsverlof, twee weken voor ieder jaar tropendienst.
Maar het leger laat hen eerst los met groot verlof, wanneer zij
door de molen van het Demobilisatiecentrum zijn gemalen.
Dat klinkt enigszins naar „op
de lange baan" schuiven, en
„van het kastje (met formulie
ren) naar de (administratieve)
muur". Maar als iets kenmer
kend is voor de sfeer van het
Demobilisatiecentrum, dat. tot 3
Januari jJ. in Huis ter Heide
was gevestigd en thans is over
gebracht naar Amersfoort, dan
is dat de snelheid waarmede al
lerlei noodzakelijke onderdelen
van het programma worden af
gewerkt, tegelijk de grondigheid
waarmede zulks geschiedt, en bij
dat alles tenslotte het begrip
voor wat de teruggekeerde sol
daat verwacht: geen overbodig
gezeur, doeltreffende en com
plete voorlichting en in één
klap alle rompslomp tegelijk zo
goed mogelijk afgedaan.
Daartoe heeft een vaste staf
van meer dan 800 man, de ge
heel verbouwde en opgekale
faterde barakken van het voor
malig concentratiekamp betrok
ken, <waar aan materiële dingen
alleen een wachttoren en de
kampbei nog aan het bittere
verleden herinneren, maar voor
het overige alles is verdwenen,
Wat het voor vele duizenden
een hel maakte. Er zit, zoals
kolonel G. Pruys, de directeur
van de Demobilisatie ons zeide,
een zeer treffende symboliek in
de omstandigheid dat de de
mobilisatie thans via dit kamp
geschiedt. Deze plaats is vier af
schuwelijke jaren lang het „Dur
gangslager" naar de dood, naar
de vernietiging, naar de ellende
geweest. Nu is hier de poort
naar de vrijheid, naar de terug
keer in de maatschappij voor
duizenden, die het vaderland
dienden, opdat orde en vrede
zouden heersen. Zo overwint het
goede ook hiér het kwaad.
Geen reden verder om lang
stil te staan bij de door de om
standigheden noodzakelijke keu
ze, juist van deze plaats. De
jongens die hier komen zullen
er ook nauweljjks tijd voor heb
ben: als het een beetje mee
loopt zijn zij in drie uur kiaar,
Nu al werkt de zaak op volle
toeren: per dag worden 5 a 600
man „verwerkt" en gaan de
deur weer uit en een burger
bestaan tegemoet: 7 a 8000 man
in de maand, met alle afgereken
de en herberekende en gespeel
iiceerde soldij, uitgaariskassen,
delegaties, verrekeningen, toe
slagen en wat ai niet meer in
klinkende munt op zak (per
maand gaat hier voor miliioenen
guldens om), met een ere-certi-
xicaat van de minister en een
complete wachtgeld-aanvrage, en
medisch goedgekeurd.
Medisch onderzoek
Dat laatste vooral is hier een
belangrijk deel van de tol die
het vaderland zijn zonen betaalt.
Geen man, die iets mankeert,
gaat, voordat de artsen zich met
zijn medische eindtoestand ac-
coord hebben verklaard, 't leger
uit. Ze worden aan de lopende
band doorgelicht en herkeurd,
maar dat klinkt nonchalanter
dan het in feite geschiedt. Er
varen artsen houden nauwgezet
controle, en de afdeling Medische
Gevallen, tot voor kort zelfstan
dig in Woerden gevestigd, maar
thans eveneens in dit centrum
ondergebracht, laat niemand
glippen die in lichaam of geest
de gevolgen van zijn Indone
sische jaren met zich draagt.
Uit Amersfoort hebben wij de
wel zeer stellige overtuiging
meegebracht, dat aan de totale
gezondheidstoestand van de ge-
demobiliseerden bijzonder grote
aandacht en zorg wordt besteed.
En dat geschiedt in een zeer
menselijke sfeer, die ieder zal
treffen die de kap. L. Schmel-
zer, het hoofd van deze afdeling,
over „zijn" jongens en zijn werk
heeft horen praten. Geen sol
daat is hier een stamboeknum
mer. Geen kosten zijn te groot,
geen middel te zeldzaam om ze
om het welzijn van deze man
nen aan te wenden. En dat ge
beurt dan ook overal in het land
in hospitalen, ziekenhuizen en
andere inrichtingen. Dat is, bij
alle ellende die aan het militair
optreden in Indonesië nu een
maal onvermijdelijk moest zijn
verbonden, een goed ding.
Niet alleen de medische en de
BUITENLANDS OVERZICHT
Morgen Zondag zullen in heel
Finland verkiezingen worden
gehouden ten einde het Finse
volk in de gelegenheid te stellen
voor de komende vier jaren zijn
staatshoofd te kiezen. Normaal
gesproken zouden deze verkie
zingen buiten de Finse grenzen
weinig aandacht hebben getrok
ken, omdat het zonder twijfel
vast staat, dat de huidige presi
dent, niet alleen in Finland zeer
populair is, maar ook in de
moeilijke en delicate verhouding
tussen dit land en zijn grote
Russische nabuur, de meest aan
gewezen man is om aan 't hoofd
van de Finse republiek te staan.
Er kan dan ook weinig onze
kerheid heersen, dat president
Paasivikivi niet met een grote
meerderheid Zondagavond uit de
bus komt. Wanneer ditmaal ech
ter deze verkiezingen, ook bui
ten Finland, belangstelling trek
ken, dan is dit in hoofdzaak te
wijten aan het feit, dat aan de
vooravond van deze verkiezin
gen, de regering in Moskou het
noodzakelijk heeft gevonden, nog
eens duidelijk te demonstreren,
dat communistische regeringen
van grote landen, er niets voor
voelen de souvereiniteit van
kleine volkeren te eerbiedigen.
En dat zij deze landen, zeker
voor zover zij liggen binnen de
Russische invloedssferen, maar
heel weinig zelfstandigheid to
lereren. Vandaar, dat de nota,
door de Russische volkscommis
saris voor Buitenlandse Zaken
op Oudejaarsavond aan de Finse
gezant overhandigd, het Finse
volk er nog eens duidelijk aan
wilde herinneren, dat het niet
moet menen een vrij en onaf
hankelijk staatshoofd te kunnen
kiezen, maar dat de vrijheid van
Finland alleen maar kan bestaan
voor zover het Moskou belieft.
Trouwens de vrijheid, waarin
Finland zich nog altijd voor een
deel mag verheugen, is niet min
der een probleem dan een raad
sel. Het is een van de weinige
landen, die geheel liggende bin
nen de Russische invloedssferen,
nog een deel van zijn politieke
zelfstandigheid heeft mogen be
houden en in dit opzicht zich
zeer gunstig onderscheidt van
Polen, Tsjecho-Slowakije, Hon
garije, Roemenië enz.
Wel heeft Finland zijn militai
re en strategische basissen aan
Rusland moeten afstaan en is
het met handen en voeten aan
de Sovjet gebonden, toch heerst
er in dit land van „de duizend
meren" nog een grote mate van
politieke en geestelijke zelfstan
digheid, welke Moskou tot nu toe
nog niet heeft durven vernieti
gen. Niet dat men dit niet gaar
ne zou willen en dat deze vrij
heid Stalin geen doorn in 't oog
is, maar de pogingen, onderno
men om deze vrijheid te niet te
doen, langs de bekende weg,
door een oppositie van hinrv
uit, is in Finland nog steeds niet
mogen gelukken.
Dit laatste is vooral te danken
aan het feit, dat de Finse rege
ring steeds angstvallig alles
heeft vermeden, waardoor het de
gevaarlijke buurman een aanlei
ding kon geven tot interventie.
Maar ook omdat men daarnaast
de Finse communisten nimmer
enig vertrouwen heeft willen ge
ven.
Toen enkele jaren geleden de
communistische minister van
binnenlandse zaken, - na de be
vrijding waren de communisten
door de Russische bezetter mede
met de regeringsverantwoorde
lijkheid belast, - bezig was de
politie in Finland communistisch
te maken, de methode waarmee
men in Tsjecho-Slowakije zo'n
succes heeft gehad, greep de
Finse Kamer onmiddellijk in en
nam een motie van wantrouwen
aan in deze communistische mi
nister, die moest aftreden. De
president ontbond daarop wel
het Finse parlement om de com
munisten het wapen uit de hand
te slaan, dat de verwijdering van
de communistische minister te-
Ken de volkswil geschiedde.
Want de nieuwe verkiezingen, in
volkomen vrijheid gehouden,
brachten aan de communisten 'n
ernstige nederlaag en hun frac
tie dunde zo in, dat zij geen en
kele aanspraak meer op een mi
nisterzetel konden aken
Dit was natuurlijk een leliike
tegenvaller voor de communis
ten, maar dank zij het verstan
dig manoeuvreren hier van de
Finse regering, kon Moskou hier
moeilijk tegen optreden.
Nu aan de vooravond van de
presidentsverkiezingen heeft
Moskou echter door een scherpe
nota nog even laten voelen, dat
de huidige Finse regering en
ook de aftredende president Paa
sivikivi niet meer het volle ver
trouwen van het Kremlin heb
ben, omdat zij z.g. „fascisten en
oorlogsmisdadigers" zouden be
schermen, wier uitlevering dan
ook door Rusland nu geëist
werd. Op zich zelf reeds een eis,
die geen enkele souvereine rege
ring kan aanvaarden. De rege
ring in Helsinki heeft op deze
uitdagende nota nog steeds niet
geantwoord. Blijkbaar wacht
men ook hiervoor eerst de uit
spraak van de kiezers af. Blijven
deze in overgrote meerderheid
hun vertrouwen stellen in de
president en diens beleid, dan
staat de Finse regering tegen
over Moskou opnieuw zeer sterk.
Al blijft natuurlijk, gezien alle
omstandigheden, de Finse vrij
heid een zeer bedreigd en broos
goed.
16 Januari a.s. hoopt de be
kende Leidse pottenbakker
Herman Zaalberg zijn 70ste
verjaardag te vieren. Tevens is
de heer Zaalberg 50 jaar pot
tenbakker. Op het ogenblik
werkt de krasse pottenbakker
veel voor export naar het bui
tenland, vooral naar Amerika.
De heer Zaalberg achter zijn
draaischijf.
financiële afwikkeling zijn in
Amersfoort in „De Boskamp
zoals het hier nu heet, aan de
orde. Er komen natuurlijk ook
heel wat andere papieren aan te
pas.
Iedere man heeft aan de boot
zijn instructie gekregen, zijn
abonnement voor 30 dagen vrij
reizen, zijn boijjien (óók die
voor de kolentoeslag van één
gulden), zijn voorrangsbewijs
voor het tegen sterk gereduceer
de prijs voor hem verkrijgbare
kamgaren costuum (mét 70.—
om het te kopen) en de 100.
z.g. Indië-premie. Zoveel moge
lijk in de vierde week van zijn
verlof reist hij naar Amersfoort
(en het geld voor die dienstreis
krijgt hij terug), stapt in de bus
naar het kamp en krijgt er zijn
demobilisatieboekje (dat wij op
de modernste manier door zeven
juffrouwen in elkaar hebben
zien typen) waarmee hij, aan de
lopende band, na de keuring, al
lereerst de sociale dienst pas
seert die een belangrijke novi
teit voor hem in petto houdt,
het sociaal paspoort, een formu
lier in zevenvoud, dat alle
wegen effent voor het aanvra
gen van wachtgeld.
De wachtgelden
Die wegen liepen vroeger van
hot naar her langs allerlei in
stanties, zodat het vele weken
duurde eer deze in vele geval
len noodzakelijke overbrugging
van het militaire naar het bur
ger-inkomen, de man kon wor
den uitbetaald. Dit is nu ver
beterd, waamede de belangen
van de gedemobiliseerde ten
zeerste zijn gediend. Het wacht
geld bedraagt voor gehuwden
eventueel 6 maanden 80 van
het militair inkomen en 6 maan
den 60 (voor ongehuwden zijn
die termijnen 3 maanden). Na
tuurlijk moet aan zekere ver
eisten zijn voldaan. En het houdt
op, als de militair hem aange
boden passende arbeid weigert.
Het absolute minimum van het
wachtgeld voor een ongeschool
de, ongehuwde militair van 21
jaar of jonger die practisch nog
geheel ten laste van zijn ouders
komt, bedraagt 14.per week,
en daarboven zijn er allerlei
mogelijkheden op grond van
verschillende sociale factoren.
Het maximum is 75.per
week. Daarnaast kunnen dan nog
bij de minister aanvragen wor
den ingediend tot het ontvangen
van studietoelagen bij wijze van
renteloze voorschotten (tot 1200
gulden per jaar) en vakstudie-
toelagen tot een bedrag van 500
tot 700 gulden, a fonds perdu, en
ineens.
Van de Sociale Dienst draait
de Amersfoortse molen verder
voor een gesprek met de aal
moezenier of de predikant (en
men kan zich de velerlei soor
ten van problemen voorstellen,
die zich zowel daar als bij de
Sociale Dienst voor bespreking
lenen, ook al zal de man de
daadwerkelijke hulp vooral in
zijn woonplaats van de geweste
lijke kantoren van de Sociale
Dienst moeten verwachten) en
als de soldaat dan verder de uit
slag van het doorlichten heeft
vernomen en bij de fourier ziin
kleding en uitrusting heeft in
geleverd 1 (ook daar merkwaar
dige vraagstukken: hoe komt een
soldaat uit de tropen aan acht
officiële kledinglij sten waarop
in totaal acht winterjassen voor
komen?) is het proces voorbij,
staat zijn demobilisatieboekje
vol parafen en liggen de wegen
open voor het burgerleven.
Zo, en met nog honderden an
dere details meer, wordt in
Amersfoort onder leiding van
overste B. Klomn, zélf een Su-
matra-veteraan, die het ons alle
maal gisteren uitgebreid vertel
de en liet zien, iedere Neder
landse mannelijke en vrouwe
lijke militair (op het marine-
ZATERDAG 14 Jan. 1950.
Dit was het dan, wat ik giste
ren wilde beschrijven, toen
Vrijdag de Dertiende alles
goed afgelopen? er tussen
kwam: de strijd om bon 544.
Daarbij vergeleken was de
strijd om de Matterhorn maar
een peuleschilletje! Iedereen
trekt aan bon 544, voor diverse
uitstekende weldadige doel
einden. Ik dacht, dat was voor
de aalmoezenier van Ede ook
wel wat, maar ik wilde dat
niet in het openbaar zeggen,
omdat er al zoveel liefhebbers
waren. Laat nou iemand „uit
z'n eigen" twee bonnen stu
ren! Nou, toen heb ik gedacht:
dan moet het maar. En nou
dacht ik zó: de krant kan
natuurlijk niet eeuwig blijven
doorgaan met die kader-aan
bevelingen op pagina twee,
maar.... er moet toch tenslotte
ook een beetje knap bedraq
uit komen. Misschien kunnen
de bonnen een handje helpen.
Er zijn natuurlijk altijd van
die boffers, die hun kolen al
binnen hadden vóór de prijs
verhoging. Die kunnen hele
maal zonder bezwaar dat din
getje opsturen naar ons, be
stemd voor het militaire te
huis in Ede. En weet u wat
het mooiste is: bij ons behoeft
u ook niet in de rij te staan en
u behoeft zich ook niet aan het
letterschema te houden, zoals
bij de postkantoren!Alle
maal afdoende redenen, om
dat nummertje 544 uit te knip
pen en naar ons op te zenden,
dacht IK.
DE SANERING IN DE
TABAKSHANDEL
Ingevolge zijn ter zake tijdens
de mondelinge behandeling van
zijn begroting 1950 gedane toe
zegging heeft de minister van
economische zaken aan de voor
zitter der Tweede Kamer doen
toekomen het rapport van de com
missie sanering detailhandel in
tabak en tabaksfabrikaten met het
verzoek dit stuk ter vertrouwe
lijke inzage door de leden der
Tweede Kamer ter griffie te wil
len deponeren.
TRAMBESTUURDER
OVERLEDEN
Vrijdagmiddag is de trambe
stuurder J. Beijst in het Wilhel-
mina Gasthuis te Amsterdam
overleden. Hij was de bestuurder
van het tramstel van lijn 10, dat
Woensdagmiddag j.l. nabij het
viaduct op de Zeeburgerdijk in
botsing kwam met een tankauto.
Aanvankelijk leken de verwon
dingen van B. niet zo ernstig, doch
zijn toestand werd echter steeds
ernstiger.
Tijdens een zitting van de Veiligheidsraad stelde de Russische
vertegenwoordiger, Jacob Malik, de eis, dat de vertegenwoor
digers van de Kwomintang uit de Veiligheidsraad zouden worden
verwijderd. Anders zou hij zelf de zitting verlaten. Malik ont
ving alleen steun van Joego-Slavië. De afgevaardigde van de
Chinese nationalistische regering, dr. Tingfu F. Tsiang, kon
blijven en Malik was degene, die de zitting moest verlaten.
Bovenste foto: kwaad staat Jacob Malik op. Onderste foto:
Malik verlaat de zaal.
in Amersfoort
personeel na)
ontvangen.
Een toegewijde staf personeel,
volop „in the game" vanaf de
buschauffeur, via de koks, de
typistes, de administrateurs en
alle anderen tot overste Klomp
toe, verricht aldus op een plaats
waar onnoemelijk werd geleden,
voortreffelijk werk voor de jon
gens die terugkeren van overzee.
40.000 ziin er al door: er volgen
nog 80.000 man
IN DE NACHT van 18 op 19 December 1941 drongen drie
Italiaanse tweemanstorpedo's door, tot in de haven van
Alexandrië. Ze stelden het slagschip Queen Elisabeth 15 maan
den buiten gevecht, haar zusterschip Valiant 5 maanden en ze
vernielden de stuurinrichting van een groot Marine-tankschip.
Tengevolge hiervan was de krachtsverhouding in het Oosten
van de Middellandse Zee ten gunste van de Italianen gewijzigd.
Het valt te betwijfelen of ooit in de geschiedenis van de zee
oorlogen zes mannen zo'n ingrijpende actie konden uitvoeren.
In de Engelse „Sunday Express" troffen we het verhaal van
Frank Goldsworthy, de vroegere intelligence-officier in Gibraltar
en Italië.
Het was ongeveer 3 uur in de
morgen. Aan boord van de Valiant
in de haven van Alexandrië zag
de wacht twee mannen langszij
zwemmen. Het waren de Italiaan
se luitenants De la Penne en
Biandi. Ze werden aan boord ge
haald en ondervraagd, maar geen
van tweeën deed een mond open.
Ze zwegen op iedere vraag die
hen werd gesteld.
Captain Morgan (de latere vice-
admiraal Sir Charles Morgan) gaf
bevel het tweetal op te sluiten
onder in het schip, vlak boven de
ilaats waar hij vermoedde dat ze
iet gevaarlijke projectiel hadden
bevestigd. Twee en een half uur
zaten de Italianen stil met de lip
pen op elkaar geklemd, totdat, om
kwart voor zes, luitenant De la
Penne de commandant te spre
ken vroeg. Toen hij bij captain
Morgan werd gebracht, zei hij
alleen: „U bent gewaarschuwd.
Uw schip zal spoedig in de lucht
vliegen".
Morgan commandeerde officie
ren en bemanning aan dek en
liet de waterdichte deuren sluiten.
Om tien minuten over zes stelde
een zware ontploffing de Valiant
buiten gevecht. Bijna op hetzelfde
ogenblik maakte een daverende
explosie het slagschip Queen Eli
sabeth tot een wrak en geraakte
een tankschip van de Navy stuur
loos.
Niet een van de zes Italianen
die deze ravage op hun geweten
hadden, wist te ontsnappen. Twee
„vernietigingsmanschappen", die
hun rubberpakken na het tot zin
ken brengen van hun torpedo
hadden uitgetrokken, werden om
5 uur in de morgen door een
Egyptische politie-agent gegre
pen. (Morgan's commentaar was
later: „Dat een Egyptische politie
man om 5 uur al wakker was, mo
gen we een wonder noemen. Maar
het is echt gebeurd!") Het derde
tweetal werd bij het verlaten van
het havengebied opgemerkt door
een kroegbaas, die de militaire
politie waarschuwde. Ook zij wer
den gevangen genomen.
In 1944, nadat Italië als partner
voor de Duitsers verloren was
gegaan, keerde De la Penne uit
gevangenschap in India naar zijn
land terug. Opnieuw ontmoette hij
Morgan, die toen bevorderd was
tot admiraal en belast met het
commando in het Adriatische Zee
gebied. Nu was De la Penne heel
wat spraakzamer. Hij vertelde de
admiraal dat hij inderdaad geen
kans had gezien zijn projectiel
tegen de kiel van de Valiant te
bevestigen. Hjj had het op de
bodem van de haven achtergela
ten. Op zijn aanwijzing had het
schip naar veilig water kunnen
varen. Maar hij hield zijn mond.
Op het- podium van de zaal van „La Bordelaise" in Apeldoorn
geheel met belangstellenden gevuld staat een man, in
grijs colbert gekleed. Rondom hem staan twee tafeltjes, op het
ene een vaas met levende bloemen, op het andere een pot
bloemen en twee glazen water. Voorts een stofzuiger, een fiets
met hulpmotor en, bovenop een eenvoudig houten kastje, een
althans naar het uiterlijk te oordelen Philips bestra
lingslamp.
echter voldoende, om de vaas weer
tot stilstand te brengen
Daarna beweegt hij de schake
laar van de stofzuiger. Er gebeurt
niets, geen wonder, want hij is
niet met een electrisch snoer ver
bonden Doch nauwelijks giet de
man wat water uit het ene glas in
het andere, of de stofzuiger be
gint te snorren en laat zich ver
volgens op normale wijze in- en
uit-schakelen. Totdat de man een
slok water uit een der glazen
neemt en de stofzuigermotor op
houdt met draaien.
Op het achtergordijn hangt een
groen houten bord, waarop enige
tientallen rijwiellampjes een
vraagteken vormen. De moderne
tovernaar steekt een cigaret op
en het vraagteken brandt. Doch
even een beweging met het staafje
nu boven en der glazen, en het
licht dooft.
Dan komt de beurt aan de da
mesfiets. De. standaard wordt om
laag geklapt, even een trap op
het pedaal en de motor loopt.
Doch alweer zijn enkele bewegin
gen het stokje en linkerhand,
voldoende, om de motor stop te
zetten niet alleen, maar ook om
te beletten, dat hij nog weer op
gang kan worden gebracht. Het
aansteken van een lucifer blijkt
echter vodoende te zijn, om dc
ban te breken en de motor weer
op normale wijze te laten rea
geren.
De man, die al dat geheimzin
nigs bewerkt, was de heer A. D.
J. B. Sinneghe Damste, wonende
aan de Soerenseweg te Apeldoorn
waar hij een rijwielreparatie-
inrichting heeft.
In de rechterhand houdt de
man een rond houten stokje
een gordijnroetje uit de oorlogs
jaren. Even zwaait hij ermede en
plotseling gaat de lamp branden.
Een enkele handbeweging en zie,
de lamp is uit.
Dan buigt hij zich voorover en
kust de potplant. En kijk, de vaas
met bloemen op het andere tafel
tje begin snel in het rond te
draaien. Een klap op de plant is
Openlijke strijd heeft de
Italiaanse Marine in de jong
ste wereldoorlog steeds ver
meden. Toch hebben de
Engelsen heel wat zorg
gehad om de Italiaanse
tweemans-torpedo's, die van
een klein vaartuig of een
vaste basis werden te water
gelaten en zich onzichtbaar
op hun prooi konden rich
ten. Nadat een getempeerd
projectiel van grote explo
sieve kracht aan het vijan
delijk schip was bevestigd,
moest de tweekoppige be
manning maar zien hoe ze
zich redde. Ze kon de tor
pedo laten zinken en zwem
mend proberen aan de
vijand te ontkomen.
van de geallieerden. Hij nam deel
aan gecombineerde Brits-Italiaan
se acties tegen de door Duitsland
gecontroleerde scheepvaart bij
Spezia, waarbij een kruiser en
een onderzeeboot tot zinken wer
den gebracht.
Voor diens optreden in geal
lieerd verband probeerde admi
raal Morgan een Engelse decoratie
voor De la Penne los te krijgen.
Maar formeel was Italië nog steeds
in oorlog met Engeland en dus
werd de decoratie geweigerd.
In Maart 1945 ging kroonprins
Umberto naar Toronto, om de
Italiaanse Marine-eenheden in
dienst van de geallieerden te in
specteren en onderscheidingen uit
te reiken.
Luitenant De la Penne moest
voor het front komen om een
gouden medaille in ontvangst te
nemen, voor betoonde moed bij
zijn actie tegen de Valiant. Um
berto wendde zich tot de aan
wezige admiraal en riep: „Vooruit
Morgan, de eer is aan jou!"
Admiraal Morgan, voormalig
commandant van de Valiant, nam
de medaille en speldde haar op
de borst van de man, die drie jaar
en drie maanden tevoren het En-
HET WONDER VAN CANA
Lezers, onlangs ben ik de „Al
bums van de Blijde Boodschap"
rijk geworden. Men kan ze prenten
boeken noemen, als men daar ten
minste niet iets heel kinderlijks on
der verstaat. Ze zijn zeer interes
sant. Laat ik U verhalen hoe in het
eerste deel het wonder te Cana in
kleine, kleurige tekeningen wordt
uitgebeeld.
Een blij en opgewekt feest, 'n
Liedjeszanger houdt de stemming
erin, en een grappenmaker danst
rond met een boom vol druiventros
sen. Ieder mag smullen, gratis. De
hofmeester, een gezellige dikkerd,
stapt statig door de feestzaal, knikt
goedkeurend naar het orkestje en
informeert of mevrouw nog iets no
dig heeft. Daar opeens snellen twee
bediend en de zaal in, vliegen op de
Hofmeester af en fluisteren hem
iets in het oor. „Wat zeg je!" en
even later zit een ongelukkig man
netje zielsbedroefd voor een tafel
waarop een omgevallen lege fles:
„Er is geen wijn meer... geen wijn
meer! Wat een schande voor mij!"
Maria merkt het ongemak. Ze
gaat vertrouwelijk bij Jezus zitten:
„Luister eens, Jezus... ze hebben
geen geen wijn meer". „Wat kun
nen wij er aan doen, moeder? Mijn
ogenblik is noj niet gekomen".
„Jezus, ik heb alle vertrouwen in
je". Maria stapt naar de twee be
dienden van daarnet en zegt: „Doet
al t Hij u zal zeggen". De twee,
een lange dunne en een korte dikke
kijken elkaar aan, en als Jezus van
tafel opstaat, oppert de lange: „Hij
is misschien wijnhandelaar?" Ze
gaan Jezus achterna, die hen zegt
zes lege grote kruiken te vullen met
water. Nogal een karweitje! Maar
de twee kunnen een grap waarde
ren; ze voelen er wel voor de gasten
te tracteren op water: „dat ver
teert beter". „Schep er nu wat uit,
en breng dat naar de hofmeester!"
„Wat blieft u?" en vol betekenis
wijst de lange naar zijn voorhoofd;
de dikke echter vindt het prachtig
en presenteert de hofmeester ele
gant een kop van dat water.
„Met wie spot je?" buldert deze.
Toch proeft hij. „Water?? maar ze
hebben niet gekeken! Het is wijn!
En wat voor een wijn!" Verheer
lijkt, zalig, zucht hij. „Voor-tref-fe-
lijk!" Om de kwaliteit van de wijn
weer te geven, kijkt de tekenaar
even door de ogen van de hofmees
ter: de trappen schommelen en de
pilaren maken een rondedansje.
Licht verwijtend klinken dan de
woorden: Meester, wat hebt u ge
daan? Gewoonlijk wordt de beste
wijn in het begin van de maaltijd
opgediend, en u bewaart hem voor
het einde!" Onderwijl stormen de
bedienden de feestzaal in: „Jezus
heeft een wonder gedaan Jezus!!"
Nog even komen de farizeeërs
om de hoek, als altijd: Banaias
en Lyssonphon, die constateren
dat ze hier niet thuis horen.
Meesterlijk getekend, overvol hu
mor, brengen deze Albums het le
ven van Jezus dichterbij. Men heeft
ze wel genoemd „beeldroman van
Jezus' leven", en deze naam is ka
rakteristiek. Ze zijn niet louter het
Leven van Jezus in platen. Ze zjjn
meer, ze beantwoorden aan de mo
derne dorst naar sensatie. In wer
kelijkheid: ze zijn een geslaagde
poging de beeldroman te kerstenen.
Met een uitbundige fantasie
heeft de jonge kunstenaar de heili
ge gebeurtenissen getekend. We
kunnen gerust toegeven dat die uit
bundigheid soms te ver gaat. U
kunt het reeds bemerken in de
Bruiloft te Cana, maar een grote
winst is toch dat we door deze boe
ken de gewijde Geschiedenis reëel
lezen zien. Zij kunnen 'n voortreffe
lijk middel zijn met verve de ge
beurtenissen van het Evangelie aan
onze kinderen en onze leerlingen te
vertellen. Tijdloos is het Evangelie.
Juist het detail werkt bijzonder mee
't Evangelie actueel te maken. Met
veel vrucht zullen volwassenen en
grote kinderen deze Albums bekij
ken en ervan genieten.
Uitgave CastermanDoornik
(België).
P. C. DE HAAS O.F.M.
FEESTDAGEN VAN DEZE
WEEK.
Donderdag 17 Jan. H. Antonius Abt
Vrijdag 20 Jan. H.H. Fabianus en
Sebastianus
Zaterdag 21 Jan. H. Agnes.
DE KWESTIE WESTERLING
a
gelse schip buiten gevecht had
De la Penne koos nu de zijde gesteldJ. T.
Het geheim van de uitvinder
Tot nu toe had hij zijn wonder
lijke prestaties slechts in huis ge
demonstreerd en daarmede velen
in verbazing gebracht. Gister
avond was het de eerste maal, dat
hij hiermede in de openbaarheid
trad.
Hoe dit alles mogelijk is? De
heer Damste geeft als verklaring,
dat hij na jarenlang zoeken een
apparaatje heeft vervaardigd
geen z.g. electrisch oog en even»
min een foto-electrische cel
waarmede hij op enige afstand
electrische stroom in- en uit kan
schakelen en benzinemotoren
stopzetten.
Dat laatste kan hij zo zeide
hij ook reeds op enkele tien
tallen meters afstand doen, het
geen hij, met nog enkele andere
demonstraties, volgende week
Donderdag zal laten zien. Hij is
ervan overtuigd, door versterking
van zijn apparaat, die afstand
zelfs wel tot 10 a 15 km, of wel
licht nog meer, te kunnen uit
breiden.
Op welke principes zijn appa
raat dat in het houten kastje
zat geborgen berust en hoe het
precies functionneert, is echter
een geheim, dat de uitvinder niet
wil prijsgeven.
IIs
DJAKARTA, 13 Jan. (Aneta).
Het dagblad „Merdeka" schrijft
in een hoofdartikel over de
kwestie-W esterling„Westerling"
schijnt een immuniteit te heb
ben. die aan alle wetten van de
Nederl.-Indische regering ont
glipte en alle Nederlandse mili
taire wetten tart ondanks het
feit, dat zijn schuld klaar als de
dag is. Men heeft zijn krachten
nodig: hem werd een militaire
taak gegeven in West-Java,
waarbij hem de kans gegeven
wordt onder bescherming van
zijn immuniteit zijn program in
dit gebied uit te voeren."
Omtrent de bekendmaking
van dr. Hirschfeld zegt het blad'
„Dit betekent, dat de hoogste
Nederlandse vertegenwoordiger
in Indonesië zich tracht schoon
te wassen van hetgeen Wester
ling nog zal uitvceren Nu is het
de zaak van de regering der Re-
publik Indonesia Serikat snel en
juist te handelen, opdat geen
dingen kunnen gebeuren, die wij
niet wensen en die de staat en
het volk schade kunnen berok
kenen.'"
NOTARIS LUYKS
OVERLEDEN
Gisterennacht is te Hilversum
op 72-jarige leeftijd overleden
notaris mr. J. B. Luyks, die vele
leidende functies heeft bekleed in
verenigingen, die werkzaam wa
ren op maatschappelijk en chari
tatief terrein. Ook had hij zittinf
in de landelijke hoofdraad van de
St. Vincentiusvereniging. Hij was
ridder in de Orde van Oranje
Nassau en ridder in de Orde van
de Heilige Gregorius de Grote.