ellende
Het St. Willibrord Apostolaat
in vraag en antwoord
Goede voorziening inzake volkslectuur
is dringend noodzakelijk
Heetgebakerde politieman
kostte het Rijk f 46.450.-
Bevolkingscijfers in ons gewest
Demonstratie
tegen „Monty
Invloed en bestaansrecht van 't goede boek
Middel tot vrije tijdsbesteding
KONINGIN WAS
TE DEN HAAG
Jubileumavond
Ouden van Dagen
Interessante en actuele cijfers
Fancy-fair
Jongen verlamd door schot in de rug
Marktberichten
RIJWIELGEBIED
moffelen of
grondig nazien
JAN BLOKLAND
cht van de Regerings
tings .Dienst .is .een
.ontworpen, .dat .een
>1 vormt van de voor
actie inzake de indus-
e. Deze affiche zal met
/an de volgende week
s schaal worden ver-
LANDER ONTSNAPT
vl NOORWEGEN
13 Jan. (NTB). De
der H. G., geboren te
am, heeft vandaag kans
ontvluchten uit de trein
ïdheim naar Oslo. G., die
nternationale politie werd
is enige dagen geleden in
m gearresteerd, daar hij
wordt van fraudes en
:ring.
komen er in Friedland
sporten kinderen binnen
in de Russische
k het kind, dat kostbaar
Gods aan de ouders,
n het communistische
immers geen enkele
tenzij het kan dienen om
rijk van Stalin mach-
maken. En daar dribbelt
u, eens met zijn ouders
Russen opgepikt en in
ip gestopt, later, als last
een kindertransport mee
westelijke zone gestuurd
n Friedland aangekpmen
;s dan wat hij zelf is en
n dat laatste is slechts
rnaam: Edgar,
schat het ventje op een
tien, zelf weet hij het
snmin als wie zijn ouders
ar hij heeft gewoond. Er
anders op dan voorlopig
ileegouders voor hem te
En ergens in de Rus-
ine of in Rusland vragen
er en moeder, als zij ten-
nog leven, zich in hun
evangenschap af, wat ei
i lieve kleine is gewor-
het enige antwoord, dat
op krijgen, is de kram-
tiin van hun verscheurde
rf.
laad mag Pfarrer Krahe
Bange vragen
van Friedland als de
le deutscher Not". Want
dland aangekomen, heb-
„Heimkehrer", na vier,
tns, als ze het pverleefd
acht jaren Russische ge
nschap, nog niet alle el-
chter de rug. Zeker, dan
vrij en dat is veel waard,
in komt de terugkeer naai
aar het gezin, met zijn
en geluk of.... met zijn
leed en teleurstelling.
1 het thuis zijn? Wat is
heel gebleven? Leven alle
oten nog? Zal er werk
et levensonderhoud zijn?
vader weer zijn oude
cunnen hernemen na zulk
'en? Heeft de vrouw de
kunnen opbrengen om al
•en haar afwezige man
te blijven? Heeft ze op
?wacht of zal hij er een
vinden? Het zijn enkele
vele vragen, die pas na
id worden beantwoord.
het grootste probleem,
geestelijk en moreel, zo
Dr. Krahe, zijn die terug-
Ie naar lichaam en ziel
ile meisjes. Zij vormen de
zorg voor de hard wer-
Duitse Katholieke Caritas,
es in het werk stelt om
„Heimkehrer" weer goede
ïappiileden te maken,
aar het lichaam en gaaf
e ziel.
/olutie schreeuwden. Maar
;edames van tegenwoordig
n bij voorkeur hun vingers
wespennest te steken. En
s best mogelijk dat Maggie
il verdronken was, eer zu
jevoeld had. Hoewel ik het
etwijfelen. Daarbij kwam
^an zich af wist te spreken,
j avontuurlijk, toegegeven,
litengewoon levenslustig,
liet voor één gat te vangen,
me niet voorstellen, dat ze
nor een gevernist uiterlijk
tuin zou laten leiden.
ben je in vredesnaam m
.ierennest geraakt?" vroeg
ie grond van mijn hart.
:ok haar wenkbrauwen op-
fde vraag kan ik jou stel-
ii ze.
r jouw toedoen," zei ik.
zonder jouw medewer-
antwoordde zij. „Als je ge
ld, had je je handen in on-
kunnen wassen." Ze haal-
itig haar schouders op.
t mij betreft is er geen
van vrijwilligheid," zei ik-
eenvoudig geprest."
daar houd je niet van, niet-
vroeg ze. „Je bezit geen
e strijdlust, wel?"
;lot van rekening wordt een
iét graag door een aardig
voor sloom aangezien-
(Wordt vervolgd)
ZATERDAG 14 JANUARI 1950
PAGINA 7
„Dat het kwijtschelden van de
straf schuld van een eminente be
tekenis is, blijkt uit het feit, dat
„men met deze schuld het rijk der
„hemelen niet kan innengaan. In
„het heilig jaar wordt nu een volle
„aflaat geschonken,In het
„heilige jaar echter is alles in Rome
„geconcentreerd, gekristalliseerd.
„Bedevaart naar Rome."
Hierop voortbordurend komt hij
dan tot de in het bijzonder op de
„porta sancta" („heilige deur")
toegepaste formule: „localisering
van de genade". Zo te schrijven
voor het gewone gereformeer'" - le
zerspubliek noemen wij zonder aar
zelen objectief misleidend. We ne
men, prof. Berkouwer kennend,
graag aan, dat het zo niet is be
doeld. Maar wat moet de doorsnee-
gereformeerde uit het geciteerde
juist bij zijn gereformeerde menta
liteit haast onvermijdelijk con
cluderen?
1. Dat het verdienen van aflaten
volgens de R.K.e leer onontbeerlijk
is om de hemel te kunnen binnen
gaan. En dan damt de Paus die
onontbeerlijke aflatenstroom gedu
rende het H. Jaar zo maar in bin
nen Rome
2. Dat gezien het onmisbare
van deze straf(schu".d)vergeving
die „concentrering" „kristallise
ring", of „localisering" een zeer
krasse pogingen betekent van de
roomse paus om God in Zijn gena
dewerking in deze wereld gebiedend
grenzen te stellen.
Scherp, opdat de objectieve mis
leiding duidelijk spreke, stellen wij
hiertegenover:
1. Het verdiener, van aflaten is
volgens de R.K.e leer volstrekt niet
onontbeerlijk cm de hemel te kun
nen binnengaan. Die zelfs na meni
ge biecht voor ons nog restende
„tijdelijke straffen" gevolg van
onze halfheid in de bekering, ons
tekort aan berouw en liefde kan
op talloze ^vijzen worden uitgeboet:
door boetvaardigheid, aalmoezen,
gebeden, kortom door alle daden,
bezield van liefde tot God, of tot
do mensen om God.
2. Gods genadewerking blijft
öök, of waarschijnlijk: juist in een
Heilig "aar overvloedig en on-
j'Onder redactie van de Paters Willehad Kocks O.Carm., drs.
Manfred Staverman OFM, drs. Amandus van Straaten OESA
en dr. J. L. Witte SJ. Vragen en correspondentie over deze
rubriek te richten tot deze laatste, pastorie Gelkingestraat 17,
Groningen.)
Vraag: H. P. te M. Door mijn
werk kom ik veel in aanraking met
niet-katholieken. Een paar dagen
geleden werd aangevallen van
wege de handelwijze van de katho
lieke Kerk bij gemengde verkering
en gemengd huwelijk. Men zei, dat
de niet-katholieke partij i de hoek
werd gedrukt öf gedwongen werd
om katholiek te worden. Ik heb het
standpunt v de Kerk zo goed mo
ge verdedigd, maar wil deze
moeilijkheid toch vel eens graag
behandeld zien.
Antivoord: Het standpunt en de
handelwijze van de Kerk op het
terrein van de gemengde verkering
en het gemengde huwelijk maakt
op de niet-katholick een onaange
name indruk, om maar geen ster
kere uitdrukking te gebruiken. Wij
doen er goed aan een open oog te
hebben voor de bezwaren vai. niet-
katholieke zijde, die voor ons welis
waar niet te aanvaarden zmaar
vanuit het niet-katholieke stand
punt toch doorgaans heel begrijpe
lijk zijn.
Vroeger begon men veelal met de
opmerking, dat de Kerk zich er niet
mee te bemoeien had. De Kerk en
ook de ouders moesten er buiten
blijven, vond men. Tegenwoordig
worden ook aan protestantse zijde
de nadelige gevolgen voor het ge
loofsleven in een gemengd huwelijk
steeds meer erkend, het gemeen
schapskarakter van de Kerk wordt
beter gezien en daardoor komt men
ook gemakkelijker tot het inzicht,
dat de Kerk zich hierin wel moét
mengen.
Men neemt het de Kerk echter
1 valijk, dat die inmenging zo ver
gaat. Als er dispensatie gegeven
wordt (in het aartsbisdom alleen
in zeer uitzonderlijke gevallen),
dan nog alleen onder voorwaarde,
dat de katholieke partij volkomen
vrij zal blijven om als katholiek te
kunnen leven (dit kan men wel
aanvaarden) én dat de kinderen ka
tholiek zullen worden opgevoed
(hier liggen de voetangels en klem
men). Voor een katholiek is dit al
les aanvaardbaar: de katholieke
Kerk is immers de enig ware Kerk
en de Kerk moet dus dit standpunt
wel innemen. Zo is het inde. iaad.
Maar voor de niet-katholiek is de
katholieke Kerk nu juist niet de
ware Kerk, en zeker niet de énig
ware Kerk en daarom kan hrj de
dispensatie-voorwaarden niet be
grijpen. De niet-katholieke partij
zal vóór het huwelijk de gevraag
de waarborgen dikwijls wel geven,
maar als dan na het huwelijk het
ene kir.d na het andere gedoopt
gaat worden en katholiek wordt op
gevoed, dan krijgt hij het idee, dat
de kinderen in een andere wereld
komen te leven dan hrj zelf. Wij
moeten wel begrijpen, dat dit pijn
lijk zal wezen voor de niet-katho
lieke partij en dat wij respect moe
ten hebben voor iemand, die des
ondanks zijn woord gestand doet.
U moet wel laten uitkomen, dat
achter de .ouding van de Kerk
geen machtswillekeur steekt, maar
getrouwheid aan haar eigen heilige
overtuiging.
Dwang mag op de niet-katholie
ke partij nooit en te nimmer wor
den uitgeoefend. Dat bij een ge
mengde "rkering de overgang van
de niet-katholieke partij vurig
verlangd ivordt, terwijl daaren
tegen de overgang van de ka
tholieke partij naar een niet-ka-
tholieke kerk streng wordt veroor
deeld, mag op ..et eerste gezicht
weer erg onbillijk lijken, bij nader
toezien vloeit ook deze stellingname
weer voort uit de overtuiging, dat
alleen de katholieke Kerk de Kerk
van Christus is.
Voor een niet-katholiek kan de
kennismaking met een katholieke
jongen of meisje een aanleiding zijn
om zich in het katholiek, geloof te
gaan verdiepen. Gelijk de lezing
van een katholiek boek, het bezoek
aan een katholieke kerk of de om
gang met katholieke mensen, zo
kan ook de kennismaking met een
katholieke jonge of meisje een uit
wendige genade zijn. In de tijd van
voorbereiding op het doopsel, welke
niet te kort moet duren en grondig
moet wezen, kun* de motieven
tot de overgang naar de katholieke
Kerk uitgezuiverd worden en dan
zal de liefde voor de katholieke
verloofde in dit overgangsproces
J.aar de haar toekomende, zeer be
scheiden plaats worden terugge
dacht. Indien deze factor zou over
heersen en de overgang naar de ka
tholieke Kerk dus maar .medie
zou woiden, zal geen enkel priester
daartoe zijn medewerking verlenen.
M. S.
Vraag: j p. te L.: Een pro
testantse vriend las mij gisteren op
het kantoor een stukje voor uit een
artikel van Prof. Berkouwer in
„Trouw" van j.l. Zaterdag, 7 Jan.,
getiteld: „Porta Sancta". Daarin
spreekt de gereformeerde professor
o a. van een localisering van de ge
nade", een „concentreren" en
„kristalliseren in Rome". Het bij
bels begrip van „Vaderhuis", „Hei
lig jaar", en „deur" zou veel wijder
gehinderd uitstromen op alle plaat
sen der aarde. Geen enkele gebie
dende grens wordt door het Kerk
gezag gesteld aan Gods genade
mededeling. Het Katholieke Kerk
gezag, dat tot taak reeg geheel de
Christusgemeenschap naar Zijn
einddoel te leiden, heeft echter als
moeder der gelovigen met haar
paedagogie in het bovennatuurlijke,
aan bepaalde bow aangeduide
door liefde bezielde daden Haar
smeekgebed verbonden. Dezelfde
opvoedkunde ten bate der gemeen
schap kan het somtijds wenselijk
maken haar keuze van de meest
geschikte deden, waaraan Zij Haar
smeekgebed verbindt te wijzigen:
dit doet zij in het H. Jaar.
De termen „concentrering",
„kristallisering", „localisering van
de genade", zijn hier dus volkomen
misplaatst.
Wat die bijbelse begrippen be
treft: voor Prof. Berkouwer komt
het maar aan op de loutere copie
van het Bijbelse voorbeeld. De ka
tholiek weet, dat Zjjn Kerk door
Christus' Gees* oezield, nooit klak
keloos nabootst.- maar uit dezelfde
geest levend als de Bijbel telkens
nieuwe vormen schept. Diezelfde
geest wordt hier herkend in de
trekken van dankbaarheid, maar
bovenal van bt *e door Z.H. de
Paus aan dit Heilig ar bijzonder
opgedrukt.
J. W.
Vraag: N.N. uit Oosterhesselen.
„Het staat nergens in de Bijbel dat
een roomse geesteli|ke lange rokken
moet dragen. Waarom doet u het
dan? Ik hou mij aan de Bijbel!"
Antwoord: Bij mijn weten staat
inderdaad nergens in de Bijbel dat
«en roomse geestelijke lange rok
ken moet dragen Het woord roomse
geestelijke komt er zelfs niet in
voor. U heeft schoon gelijk. Maar
is het daarom verkeerd dat een
roomse geestelijke lange rokken
draagt? Er staat ook nergens in de
Bijbel dat u een zakdoek bij u moet
hebben om uw neus te snuiten,
maar daarom heeft u er toch wel
eentje? De bijbel regelt niet alles,
dat zult u toch met me eens zijn.
Dat wij een pij dat bedoelde u
met. lange rokken dragen, heeft
meerdere redenen. Vooreerst is het
een kwestie van traditie. In Jezus
dagen droegen de mensen in Pa
lestina lange rokken, opperkleed,
tuniek enz. Terwijl de kleding van
de mensen sterk aan de mode on
derhevig is, gaat er bij religieuzen
eeuwen overheen voordat er veran
deringen komen in hun kledij. Daar
komt nog bij dat men graag aan
deze kleding vasthoudt, omdat ze
ens doet kennen. Wij willen n.l
graag voor anderen weten dat we
kloosterling zijn. Insignes dragen
we niet. Onze pij vertelt genoeg.
Bovendien is deze kleding uitne
mend zedig! En is het werkelijk zo
gek? Schrijf dan aan de oosterse
vorsten en sommige westerse dat ze
hun statiegoed moeten afschaffen,
en laat de rechters weten dat ze
niet meer in toga moeten verschij
nen!
W. K.
Correspondentie-adres: Dr J. L,
Witte S.J., Gelkingestraat 17, Gro
ningen.
Beroep verworpen
EGMOND AAN ZEE Tegen
de beslissing der protest-commis
sie, die de uitslag van 10 in het
voordeel van Egmondia van de
wedstrijd WBSV I tegen Egmon
dia I, handhaafde, is WBSV in
hoger beroep gegaan.
Na behandeling in hoger beroep
is het protest van WBSV opnieuw
verworpen, zodat de uitslag 10
voor Egmondia blijft.
Bouw gegund
EGMOND AAN ZEE De bouw
van een woon- en winkelhuis aan
het Pompplein voor de heer L. v.
Duin, is gegund aan de Fa. Riz-
zi en Stor te Castricum voor de
som van f 23.024.
Schaken
EGMOND AAN ZEE. De uit
slagen van Woensdag j.l. luiden:
le afd.
J. de WaalA. Holtes V»'/i
A. v. EgmondA. Heere 01
J. KoopmanJ. Zijp 10
A. HeereJ. Koopman
J. ZijpA. v Egmond 01
2e afd.
I. StikvoortJ. Valkering 0—1
A. RoozingK. Groot 01
C. Blok—H. de Vries 1—0
J. GroenC. Blok 01
W. de Graaff—A. Roozing 01
J. GroenKj Blok 10
K. GrootJ. Stikvoort 10
P ManteH. de Vries 10
Woensdag 18 Jan. a.s. speelt het
eerste tiental van De Egmonden
haar derde competitiewedstrijd
voor de N.H. schaakbond, afd. 3 E,
n.l. tegen MSC III uit Den Helder.
Indien deze gewonnen wordt staan
de kansen er uitstekend voor. We
vertrouwen, dat alle aangewezen
spelers aanwezig zullen zijn, ten
einde met zo'n sterk mogelijk tien
tal te kunnen uitkomen. Het twee
de tiental speelt diezelfde avond
tegen MSC IV. Vecht voor een zo
gunstig mogelijk resultaat.
ea veel minder stoffelijk zijn dan
het katholieke. Ik wist niet goed,
wat hierop te antwoorden.
Mag ik TJ eens om raad vragen?
Antwoord: Wij hebben ons ge
haast het artikel van Prof. Berkou
wer, getiteld „Porta Sancta", ook
eens te lezen. Het werd voor ons
een vrij pijnlijke teleurstelling. Prof.
Berkouwer staat bekend als vol
strekt niet anti-papistisch, al is hij
een geharnast strijder tegen de
R.K.e leer. In dit geval is zijn voor
lichting omtrent het Heilig Jaar en
wat er zo mee samenhangt, voor de
gereformeerde lezers en lezeressen
echter objectief misleidend.
Wel zegt hij, dat de aflaat alleen
kwijtschelding van tijdelijke straf-
schuld betreft (hij onde. scheidt
minder juist „zondeschuld" en
„strafsehuld", in plaats van: „zon
deschuld" en „zondestraf"), maar
«an begint de dwaalweg. Hrj laat
hier nl. op volgen:
I.
Het besef, dat ons katholieke
volk godsdienstig, cultureel en
intellectueel op hoger peil ge
bracht moet worden, is reeds
lang doorgedrongen. Maar nog
nimmer zijn wij er zo van over
tuigd geweest, als in deze fel-
bewogen tijd, waarin bijna dage
lijks het aanschijn der aarde zich
wijzigt. Niet het „aantal" katho
lieken zal in de toekomst meer
het grootste gewicht in de poli
tieke en sociale schaal leggen,
maar de graad van ontwikkeling,
welke het katholieke volksdeel
bereikt "heeft. En in het streven
naar dit grootse doel heeft naast
het katholiek onderwijs, radio,
film en pers, de volkslectuurvoor
ziening haar plaats gekregen.
De invloed van het boek.
Ais wij de waarde van een goe
de volkslectuurvoorziening t.o.v.
de algemene volksontwikkeling wil
len peilen, dan moeten wij eerstens
de invloed, welke een boek kan
uitoefenen, nagaan. Niemand zal de
invloed, welke een film of toneel
stuk op de toeschouwer kan uit
oefenen, durven onderschatten,
maar zo passief als een toeschouwer
dikwijls bij een film en toneelspel
is, zo actief is hij over het algemeen
bij het lezen van een boek. Hier
beschouwt de lezer niet enkel, maar
doet mee. Van zijn fantasie wordt
een zeer grote activiteit vereist.
De lezer kan zich ook midden tus
sen de figuren plaatsen, hetgeen bij
een film slechts ten dele mogelijk
is. Hij kan ook alle figuren uit
de omgeving, waarin de schrijver
ze geplaatst heeft, overhevelen in
eigen omgeving en dan de rollen
willekeurig uitdelen aan de hem
bekende personen, waarbij hij voor
zich zelf meestal de hoofdrol zal
opeisen.
Hij kan er nieuwe situaties om
heen weven en er nieuwe rollen
bijscheppen. De lezer kan dus met
de inhoud van zijn boek doen, wat
hij wil; hij heeft er de tijd voor
en immer zal hij aan de inhoud
van zijn boek een persoonlijke kleur
geven. De lezer staat zo ongeveer
tegenover de figuren uit zijn boek,
Belatable, zijn burgerkleding om
goede lectuur onder het volk te
kunnen verspreiden. Sindsdien zijn
de tijden alweer zo veranderd, dat
wie tegenwoordig nog enigszins mee
wil, all round ontwikkeld moet zijn.
MIDDEL TOT
VRIJE-TIJDS-BESTEDING
Ook aan de oplossing van de
problemen rond de vrije-tijds-be-
steding vooral naar gelang de in
dustrialisatie toeneemt, kan een
goed-geleide lectuurvoorziening in
vele opzichten het hare bijdragen.
Wel nergens lenen de lange winter
avonden zich zo geschikt toe als tot
het lezen van boeken. Deze nutti
ge vrije-tijds-besteding heeft ook
nog dit voordeel, dat zij de juiste
gezinsfeer, waaraan het tegenwoor
dig zo ontbreekt zeer ten goede
zal- komen. Men houdt het gezin er
mee thuis en naar aanleiding van
wat er in het gezin gelezen wordt,
heeft men ook voortdurend voldoen
de stof tot degelijke en aangename
gesprekken. Het boek-lezen kan
ook een dagelijks terugkerende be
zigheid zijn zonder dat het begint
te vervelen, hetgeen men van film,
toneel en andere niet kan zeggen.
In een volgend artikel zullen wij
uiteenzetten, hoe het met de lec
tuurvoorziening momenteel staat
gesteld en in een daarop volgend
artikel, hoe de verschillende orga
nisaties zich gedacht hebben om
tot een juiste voorziening inzake
volkslectuur te geraken en wat zij
op dit gebied reeds bereikt heb
ben. F. D.
R.K. Handbalvereniging D.I.O.
BERGEN. Verleden Zondag
speelden onze senioren een thuis
wedstrijd tegen Excelsior, die in 'n
22 stand eindigde.
De junioren brachten die dag uit
Castricum een 31 zege mee naar
huis!
A.s. Zondag spelen zij in Heems
kerk tegen de ADO-junioren. Die
wedstrijd begint om 2.15 uur. Ver
trek om 12.30 uur vanaf de „Poort
van Kleef". De wedstrijd AOG 1
DIO is afgelast.
NAAR DE MISSIE
BERGEN De WelEerw. Fa
ther Dekker uit de parochie van
St. Petrus en Paulus te Bergen
is op 12 Jan. naar Engels Borneo
vertrokken. In de plechtige H.
Mis van verleden Zondag, waarin
de missionaris de predicatie hield,
hielden de beide kapelaans der
parochie een collecte ten bate van
de Missie van pater Dekker. De
collecte bracht bijna f 850.op
Goed geslaagde uitvoering
LIMMEN. Het Harmoniecorps
Excelsior gaf voor haar donateurs
een uitstekend geslaagde uitvoering.
In tegenstelling met de vorige uit
voeringen, stond deze avond geheel
in het teken van het toneel. Opge
voerd werd het lang niet gemak
kelijke toneelspel „Geef mij Uw
hand". Een tragedie van een ver
knoeid leven. Er werd uitstekend
spel geleverd. Voor spel en spelers
niets dan lof.
Naar wij vernemen is het de be
doeling van Excelsior om met Maart
nog een speciale muziekuitvoering
te geven voor haar donateurs.
H. M. de Koningin vertoefde
gisteren te Den Haag. In het pa
leis aan het Lange Voorhout ont
ving H. M. allereerst de burge
meester in audiëntie en vervolgens
de nieuw benoemde gezanten van
Zwitserland en Egypte, respectie
velijk de heren Secretan en Mo
hammed Ali Sadek Bey, ter over
handiging van hun geloofsbrieven.
In de middag bracht de Koningin
een bezoek aan de tentoonstelling
„Honderd jaar Noorse schilder
kunst", die in het gemeente
museum te Den Haag wordt ge
houden.
BERGEN Ter gelegenheid van
de viering van het twintigjarig
jubileum van de Vereniging auto
tochten voor Ouden van dagen,
was Donderdagavond in de Rusten
de Jager een bijeenkomst georga
niseerd door het comité, waarbij
de ouden van dagen waren uitge
nodigd. alsmede de medewerkers.
De voorzitter, de heer G. Hop
man, opende deze bijeenkomst en
heette allen hartelijk welkom. Hij
liet ons tijdens een korte beschou
wing zien, wat voor werk er alle
maal moest worden verzet, alvorens
een dergelijke tocht „start-klaar"
was. Hier kwam nog heel wat voor
kijken, doch het mooie doel voor
ogen, deed de organisatoren al die
moeilijkheden .overwinnen, en zo
kon elk jaar een gezellige dag aan
de oudjes worden verschaft. Hij
memoreerde de overleden bestuurs
leden en bracht hulde aan het be
stuur van heden voor zijn onver
moeide arbeid.
Hierna gaf de secretaris, de heer
Modder, een kort verslag over de
werkzaamheden door het bestuur
verricht over het afgelopen jaar,
alsmede een kort reisverslag over
de gehouden autotocht naar Val
kenveen; hierbij waren ingescha
keld vijf autobussen en 17 particu
liere auto's.
Tenslotte roemde hij nog de
grote activiteit van de voorzitter,
de heer Hopman, die de stuw
kracht was voor de vereniging en
onder wiens bezielende leiding met
onverflauwbare moed werd ge
werkt.
Vervolgens werd overgegaan tot
het vertonen van een smalfilm, die
een beeld gaf van de gehouden
autotocht in het jaar 1937, waarbij
nog grappige toneeltjes naar voren
kwamen en was te zien, hoe door
de ouden van dagen werd genoten.
Hierna werd wereldnieuws ver
toond, waaronder het journaal van
de opening van het Heilig Jaar.
Na de pauze werd nog vertoond
een smalfilm, die de autotocht
weergaf van 1949, eveneens naar
Valkenveen, welke ook.een groot
succes was geweest.
Al met al een geslaagde avond,
waarop het bestuur met genoegen
kan terugzien en die uit propagan
distisch oogpunt zeer zeker ge
slaagd mag heten.
m
EDAM.
Jaar: Aant. Inw.:
4024
1840
1872
1880
1890
1900
1905
1910
1915
1920
1925
1930
1935
1939
1942
1943
1944
1946
1947
5231
5600
6349
6452
6443
6569
7071
7454
7962
8210
8731
8941
9628
9836
10129
10519
10751
Toen. in
100,
129,9
139,1
157.7
160.3
160.1
163.2
175,7'
185,2
197.8
206,5
216.9
222.1
239.2
244.4
251,7
261,4
267,1
De Gemeente Edam omvatte op
1 Januari 1947, behalve de plaats
zelf, nog het Dorp: Volendam en
het Gehucht of de Buurtschap
Katham.
De kadastrale grootte der Ge
meente was op dezelfde datum
2271.0737 Hectare.
EGMOND AAN ZEE.
Jaar:
Aant. Inw.:
Toen. in
1840
1338
100,
1846
1495
111,7
1872
1810
135,2
1880
2025
151,3
1890
2292
171,3
1900
2584
193,1
1905
2652
198,2
1910
2835
211,8
1915
2992
223,6
1920
3182
237,8
1925
3135
234,3
1930
2982
222.8
1935
2962
221,3
1939
3047
227,7
1942
3233
241,6
1943
3192
238,5
1944
326
24,4
1946
2645
197,6
1947
2971
222,
Op 1
Januari 1947
was de ka-
dastrale grootte der Gemeente
Egmond aan Zee 178.0884 Hectare,
EGMOND BINNEN.
Jaar:
Aant. Inw.:
Toen. in
1840
920
100,
1846
984
106,9
1872
1250
135,8
1880
1280
139,1
1890
1388
150,8
1900
1528
166,
1905
1596
173,4
1910
1743
189,4
1915
1915
208,1
1920
2029
220,5
1925
2192
238,2
1930
2323
252,5
1935
2495
271,1
1939
2618
284,5
1942
2656
288,6
1943
2621
284,8
1944
2094
227,6
1946
2577
280,1
1947
2668
290,
Op 1
Januari 1947
was de ka-
een .jeugdig persoon, tengevolge
waarvan de Staat ruim f 46.500.
Sn-dVm^faend%rnl^gen\epeetiTirs schadevergoeding moet betalen,
Een heetgebakerde opperwacht-1 chaam van de getroffene levens-
meester der toenmalige Staats- J
politie heeft op 27 Mei 1944 zwaar
lichamelijk letsel toegebracht aan
tegenover de door hem uit te beel
den figuren uit zijn spel.
Hieruit blijkt wel de ontzaglijke
invloed, welke een boek tengevolge
kan hebben zowel ten goede als ten
kwade. Hoe dikwijls zijn wij in de
geschiedenis niet getuige geweest
van de invloed, welke één boek op
een heel volk uitoefende.
BESTAANSRECHT
VAN HET GOEDE BOEK
Uit de invloed van het boek,
is reeds het bestaansrecht van het
„goede" boek gebleken, vooral in
deze tijd, waarin ontwikkeling zo
brood en brood nodig is. Niet ieder
een is het gegeven allerlei scholen
of cursussen te kunnen doorlopen,
maar bij een goede lectuurvoorzie
ning zal het wel iedereen mogelijk
in handen te krijgen. Vroeger was
zijn ieder nuttig boek onmiddellijk
het anders, maar reeds meer dan
een eeuw geleden verkocht b.v. de
stichter van de H. Familie Henri
aldus deelt de minister van Jus
titie mede in een nota aan de
Tweede Kamer naar aanleiding
van het ontwerp van wet tot
wijziging van de begroting van
Justitie 1949.
Op 27 Mei 1944 bevond een
opperwachtmeester der toenma
lige Staatspolitie zich op een
openbare weg, toen een vracht
auto naderde, waarachter enige
jeugdige personen zich per rijwiel
lieten voorttrekken. Op een teken
van de politie-ambtenaar stopte
de vrachtauto, waarop de jongens
loslieten en de auto links pas
seerden. De politieman sommeer
de: „Halt politie, afstappen", en
loste onmiddellijk daarop een
schot uit zijn vuurwapen. Een der
jongens werd door het schot in
de rug getroffen. Na verloop van
tijd is gebleken dat dientenge
volge de benen en het onderli-
Door de Rijksverzekeringsbank
zijn de dokterskosten voor het
slachtoffer voldaan, terwijl hem
tevens een definitieve rente is
toegekend. Daar de werkgever
van het slachtoffer voor de ver
zekering tegen ongevallen van
zijn arbeiders was aangesloten bij
de Centrale Werkgevers Risico
Bank, zijn door de Rijksverzeke
ringsbank de contante waarde der
definitieve rente ad f 42.470, de
uitbetaalde bedragen aan voor
lopige rente en de dokters- en
verpleegkosten, tot een voorlopig
totaal van f 46.450.21 aan ge
noemde bank in rekening ge
bracht. Deze heeft op haar beurt
het Rijk aansprakelijk gesteld voor
de door een zijner ambtenaren
toegebrachte schade.
De politie-ambtenaar, die het
letsel veroorzaakte, is deswege
strafrechtelijk vervolgd. Uit een
uitgebracht psychiatrisch rapport
bleek, dat de verdachte op .grond
van epileptische karakterverande
ring niet toerekeningsvatbaar kon
worden geacht voor het gebeurde,
zodat hij is ontslagen van rechts
vervolging.
Betrokkene is vervolgens uit de
politiedienst ontslagen op grond
HEERHUGOWAARD ZUID. Vrij
dag 20_ Zaterdag 21, Zondag 22 en
Maandag 23 Januari a.s. wordt in
de zalen van de heer v. d. Heiligen
berg een grot Fancyfair gehouden
ten bate van het mannelijke jeugd
werk in de Parochie v. d. H. Dio-
nysius en de R. K. Voetbalvereni
ging SVW. Wij hebben eens een
kijkje mogen nemen in de voorbe
reiding en hadden hiervoor een on
derhoud met Kapelaan B. C. Hooge-
veen.
Op Vrijdag 20 dezer heeft de offi
ciële opening plaats door de Burge
meester. Een ere-comité is gevormd
bestaande uit de vooraanstaande
personen in Heerhugowaard.
Wanneer op Vrijdagavond de
fancy fair is geopend, zal begonnen
worden met de vertoning van een
revue. En het is werkelijk een revue
n.m. elk wat wils, xylophonist, tele-
phaat professor Marcello en zijn
sprekende pop. De sportscene van
SVW-Hugo Boys en KSV. Deze re
vue duurt ongeveer drie kwartier,
waarna de stands worden open
gesteld. Het zijn er een 20 tal waar
onder het bekende rad van Avon
tuur. Deze keer eens niet om pa
ling of gebak, maar om fraaie grote
prijzen, n.m. wollen dekens, ontbijt
serviezen, teddy beren, nylonkousen
merk dupont, kisten sigaren enfin,
wat er nog meer is, een pracht.
Na de revue zal er ook weer
op het toneel in groepjes gedanst
kunnen worden.
Een waarzegster uit Amsterdam
heeft zich bereid verklaard deze da
gen aanwezig te zijn. In de kleed
kamer komt het levende lijk.
Aangezien de R.K. Voetbalver
eniging SVW deel uitmaakt v. d.
organisatie zal op Zondag 22 Janu
ari 1950 na de voetbalwedstrijd
SVW 1—WGW 1 het R.K. Fanfare
corps Hou en Trou met muziek mar
cheren vanaf het Gem. Sportter
rein naar v. d. Heiligenberg, alwaar
de fancy-fair wordt gehouden. Er
zal geprobeerd worden om het de
bezoekers zo aangenaam mogelijk
te maken.
Op het balcon wordt een theetuin
ingericht. Wie dus een genoegelijke
avond wil hebben, verzuime niet
naar deze fancy-fair te gaan, want
ook het doel waarvoor 't wordt ge
daan, n.m. de mannelijke jeugd in
deze parochie verdient aller belang
stelling. Wanneer we de affiches be
kijken dan zien we met vette let
ters staan: Fancyfair, Dansen. Re
vue.
K.F.C.-keuringen
ALKMAAR: Alkm. Biosc. Thea
ter: Stad des doods, 14 jaar:
Cinema Americain: De zaak
Paradine, 18 jaar; Harmonie:
De verstrooide professor, volw.
Victoria: Gunga Din, onbek.
DEN HELDER: De Witte, Het
geheim van Mayeriing, Volw. met
rijpe ervaring (C3). Het brandende
vraagstuk, Ontoelaatbaar (D); Ti-
voli: Pinocchio, alle leeft. (A).
SCHAGEN: Royal: De nieuwe
avonturen van Don Juan, 14 j.
en La Traviata, 14 jaar.
WIERINGEN: De Haan: Blue
Skies, 18 jaar (Cl); Spionnen aan
de Theems, 14 jaar (B).
LUTJEBROEK: City: Mijnheer
de Gouvernante, alle leeftijden.
van zijn geestelijke ongeschikt
heid, waarna hem een invalidi
teitspensioen is toegekend. Van
gehele of gedeeltelijke inhouding
der schade op zijn pensioen is
afgezien op dezelfde gronden als I scheepse
waarop hij is ontslagen van rechts- organiseren.
dastrale grootte der Gemeente
Egmond (binnen)2879.2186 Hect-
Terwijl de Gemeente, behalve de
Dorpen Egmond Binnen en Eg
mond aan den Hoef nog omvatte:
de Gehuchten of Buurtschappen:
Rinnegom, Egmondermeer en
Wimmenum.
Wimmenum, dat eerst een zelf
standige gemeente uitmaakte,
werd later met Egmond Binnen
verenigd. (Wet v. 13 Juni 1857,
Stbl. no. 58).
vervolging.
V.Z.V.-iiieuws
't VELD, Uitslagen van 8
Januari 1950
Alkmaar 1—VZV 1 1—3
VZV 2—SEW 2 3—3
VZV 3—Con Zelo 2 0—3
Het eerste elftal heeft de reis
naar Alkmaar ondernomen en heeft
zoals hun plicht was, een over
winning weten te behalen. Er mag
ook geen enkele nederlaag geleden
worden om naar de bovenste plaats
te komen. Bravo jongens.
Ons twêede elftal bond de strijd
aan tegen SEW 2. En zoals we van
hun gewend zijn hebben ze goed
partij gegeven, maar wisten het
niet verder te brngen dan een ge
lijk spel. Een overwinning hadden
jullie wel verdiend. Volgens mij
had SEW niet over geluk te kla
gen. Het derde elftal kreeg 'n be
hoorlijke nederlaag te slikken en
gingen met liefst 30 ten onder.
Een volgende keer heter jongens,
er zat niet veel verband in jullie
spel, jammer voor de goede spelers
die jullie er bij hebben.
Programma 15 Januari 1950
Zeemacht 1VZV 1 2.30 uur
VZV 2—Valken 2 2 uur
VZV 3—Sint Boys 1 12 uur
WGW jun. a—VZV jun a 12 uur
Wat de uitslagen de volgende
week zullen zijn is moeilijk te bepa
len, want als Zeemacht op oorlog
sterkte tussen de krijtlijnen ver
schijnt, is het niet zo gemakkelijk
om te winnen. Wat het tweede be
treft deze hebben het tegen de Val
ken ook niet gemakkelijk, maar
geef je geheel van het begin tot 't
einde, dan geef ik jullie een kans.
Het derde krijgt Sint Boys op be
zoek, maar als jullie het niet beter
doen dan tegen Con Zelo gaan de
punten wel naar St. Maarten. Onze
jun. gaan naar deii Helder om daar
WGW partij te geven. Het zal voor
jullie niet gemakkelijk zijn jongens
dat wijst de stand in de Nop wel
aan. Maar jullie weten natuurlijk
van geen wijken en komen met de
punten naar 't Veld. Tevens komt
dan het kampioenschap aardig in 't
zicht. Tot Vrijdagavond.
A.N.P. GAF LONDEN VAN
DUIKBOOTRAMP
HET EERSTE BERICHT
Eerst 80 minuten nadat de „Tru
culent" door de Divina was over
varen, kreeg de Britse admirali
teit een telefonische mededeling
over de ramp. Zij wist het toen
echter al, dank zij voortreffelijk
werk van het Nederlandse pers
bureau A.N.P. waar te 21.35 Ned.
tijd in de radio-kamer de melding
van de „Almdijk" over de redding
van vijf overlevenden werd opge
vangen en onmiddellijk naar Reu
ter in Londen doorgegeven. Dank
zij deze activiteit was het de Ad
miraliteit mogelijk direct groot
reddingspogingen te
Reuter heeft het
ENKHUIZEN.
Jaar: Aant. Inw.:
4988
1840
1855
1872
1880
1890
1900
1905
1910
1915
1920
1925
1930
1935
1939
1942
1943
1944
1946
1947
5444
5461
5774
6328
7021
7426
7751
8402
8615
8456
9190
9571
9634
9857
10011
10218
10193
10342
Toen. in
100,
109.1
109,4
115.7
126.8
140.7
148.8
155.3
168.4
172.7
169.5
184.2
191.8
193,1
197.6
200.7
204.8
204.3
207,3
De Gemeente Enkhuizen omvat
te op 1 Januari 1947, behalve de
plaats zelf, nog de Gehuchten of
Buurtschappen: Oosterdijk en
Westeinde.
De kadastrale grootte der Ge
meente was op dezelfde datum:
1624,1212 Hectare.
Kort voordat Montgomery gis
teren het Vondelparkpaviljoen zou
verlaten om zich naar het Rijks
museum te begeven, hadden zich
in de Tesselschadestraat en op de
brug naar het Leidseplein bij het
Leidsebosje een honderdtal de
monstranten verzameld die met
pamfletten en spandoeken met de
woorden „vrede" daar waren op
gesteld. De politie moest enkele
malen krachtdadig optreden.
Montgomery zou van deze demon
stratie niets hebben bemerkt.
Voorts hebben communistische
personeelsgroepen van enkele
Amsterdamse bedrijven aan bur
gemeester d'Ailly telegrammen
gezonden, waarin geprotesteerd
wordt tegen het bezoek van-
Montgomery.
Vaticaanse munten voer
verzamelaars
VATICAANSTAD (KNP).
Een beperkt aantal series van de
Vaticaanse munten van het jaar
1936 tot 1947 zijn door het Vati-
caan voor verzamelaars verkrijg
baar gesteld. Elke serie bevat het
gouden muntstuk van de nominale
waarde van 100 lire.
K.V.P. vergadering
LANGEDIJK. De afd. Lange-
dijk van de KVP vergaderde Don
derdagavond in de Burg De voorz.
de heer Jae. Weel deelde mede dat
Prof. Romme voor de afdeling
komt spreken. Deze bijeenkomst
moet worden gezien als een verga
dering voor de gehele omtrek. De
datum zal nog nader worden be
kend gemaakt.
Als voorlopige candidaten voor
de verkiezing van leden van de
Prov. Staten werden door de afd.
gesteld de heren: Jac. Groen Av„
C. P. Jong, P. Lurjcks, J. Stoop Pr.
en Jac. Weel.
Als voorlopige candidaten voor
'n lid van de Commissie v. Advies
werden aangewezen de heren P.
Bergen Av. en Jac. Bruin Dv. en
Voor lid van de Commissie van Toe
zicht. de heer KI. Bekker Hr.
Tijdens de rondvraag werd de
contributieregeling nog besproken.
De minimum contributie bedraagt
f 2.50 voor man en vrouw. De con
tributie wordt bepaald naar draag
kracht
ALKMAAR 13 Jan. witlof 1
3040; II 1626; rode kool 6
11,30; savoye kool 69.50; groene
kool 13.5028; spruitkool I 35—
57; II 2030; boerekool 1537;
andijvie I 55—82; II 42—54; Bra
bantse Bellefleur 17; Bramley
Seedling 13—19; Goudreinette 26
—41; Groninger Kroon 17—26; Jo
nathan 2633; Present van Enge
land 1832; Zoete Winterkroon
1522 «gare bieten 6; winterpeen
610.90; waspeen 2039; uien I
2129; II 1119; prei 2149; soep
1517; knolsoep 1328.50; win-
terjan 613.
BEEMSTER, 13 Jan. Witlof 16
44, Bloemkool 1320, Rode kool
615, Witte kool 5: Savoye kool 10
13, Groene kool 19: Spruitkool 22
—67, Boerekool 1324 Andijvie 31
—98* Rode bieten 57,' Gare bieten
11—16. Winterpeen 59, Waspeen
13. Uien 1828, Uien Drielingen 12
—23, Uien Nep 815 Prei 2654.
Appels: Brabantse Bellefleur 5—
18, Bramley Seedling 619, Cox
Orange Pippin 1063, Glorie van
Holland 28, Goudreinette 1045
Groninger Kroon 518, Jonathan 13
—44, Present van Engeland 838
Ster-appel 1217, Zoete Campag-
ner 818, Zoete Ermgaard 17, Peren
Comtesse de Paris 624, Doyenne
du Comice 46,-86 Fertilon 712
Gieser Wildentan 619, Kamper
veen 310, Winterlouwtje 6—12.
Winterjan 414.
GROOTEBROEK, 13 Januari
2.2000 kg rode kool 6—6.90; 4.000
kg gele kool 7.60—9.20; 5.000 kg
groene kool 2028.20; 650 kg sprui
ten 2333; 18.000 kg uien grof
30.50—31.40; driel 30; afw. 16.10
17.20; 60.000 st. bloemkool I 24-
37; II 14—24; afw. 8—18.
A.N.P. een dankbrief gezonden.
Wij zijn speciaal op
Daarom heeft dit
ook onze volle aan
dacht.
Laat nu Uw rijwiel
De prijs valt mee
Wij hebben nog aan
te bieden:
2e HANDS DAlVfES-
HEREN- en KIN
DERRIJWIELEN
LUTTIK OUDORP3
bij de Bierkade
ALKMAAR tel. 3485
