Het vraagstuk van de volks-
fectuurvoorziening
Sneeuwstormen en gladde wegen
deden veel equipes stranden
IKE NIENHUIS IN DRACHTEN
door Rina Kooi geslagen
HERPROEF
37
Van Alle Dag
de
v;
1 te Alkmaar:
KELPAND
[RE RIJWIELEN
oer meter
2 06 1 79
2 34 2.15
.75 2.28 2.06
4.06
4.34
Langestraat
Het Katholicisme in
de Ver. Staten
Oplossing alleen door
onderlinge samenwerking
Rallye Monte Carlo
Eén Nederlands team zonder straf punten
Schoonrijden
en Langebaan
RADIO
De Beurs
H.H.IJ.C. wint
West-Europa Cup
Friesland beleefde een sensatie
DONDERDAG 26 JANUARI 1950
PAGINA 3
L TE DJAKARTA
voormalige speciale
lolitiekazerne van
binnengedrongen
:A, 26 Jan. (Aneta).
rode baretten van de
speciale troepen zijn
ar na vuurgevechten
;erne van de stad Dja-
igedrongen, aldus ver
van de zijde van de
DER WAALS
CHTCESTELD
NHAGE, 26 Jan.
isluit is afwijzend be-
le ingediende gratie-
;n behoeve van Anton
aals, tot de doodstraf
bij sententie van het
lerechtshof te 's-Gra-
ït vonnis is hedenoch-
:cn. Zoals bekend was
als V-man van de S.D.-
:ieder.
arktbericht
t 25 Jan., Exportvei-
l'of I 40—50, II 30—39;
;.7013; Savoye kool
groene kool 1932.50;
4567, II 28—40; boe-
5, andijvie 5878; rode
winterpeen 6.20—13,50;
—47; uien I 2635, II
6783; knolsoep 2025
16. selderie 7.508,50;
Present van Engeland
Wildeman 23—24; Win-
z
j HUIZEN, 26 Jan.
14.50; III 11.20-11.50;
36.20; gele kool 14.20-
rool 6.-14.80; witte kool
RWOUDE, 26 Jan.
Uien 34.10-37.10; grote
drielingen 34.10-24.20;
;en H 16.20; IH 11.30-
kg. Rode kool 6.30-
6.-7.; 27.000 kg. Gele
46.000 kg. Witte kool
N, 26 Jan. Overhou-
Vette schapen 70-95;
al veren 30-65; Graskal-
265; Gelde koeien 380-
koeien en verse koeien
'inken 325-500; Vette
•975; Paarden 400-7.50;
■45; Schrammen 45-55;
ens 1.50-1.65 kg. Konjj-
ïde kippen 1.50-3.-
Br. nr. 18801 aan
L.
.AT 18 - Telef. 522B
t, zonder opmaak
.OPENKATOEN
80 breed, wit
per meter
3HORTENBONT
80 br.. frisse dess
per meter
Vi vv KEPER
72 breed
per meter
HAKI DRIL
eurecht. krimpvrii
breed, per meter
OLCLANEL
90 breed
per meter
In het Franse Kath. Dagblad
„Le Monde" heeft Georges Es-
coulin een drietal interessante
artikelen geschreven over het
katholicisme in de Ver. Staten,
en in „De Groene Amsterdam-
nier vinden we een samenvat
ting daaruit, voorzien van een
commentaar.
Escoulin wiist er op, dat de
katholieken laat in de Ver.
Staten zijn gekomen en zo heb
ben zij geen invloed gehad op
de vorming van de Amerikaanse
beschaving. In de tijd, dat de on
afhankelijkheid werd verwerke
lijkt en de Amerikaanse consti
tutie werd afgekondigd, waren er
slechts een onbeduidend aantal
katholieken. De „toleration act"
van 1689 sloeg dan ook niet op
de katholieken en toen ook deze,
aanvankelijk Ieren, later ook
veel Italianen, zich in de Ver.
Staten vestigden, kregen zij geen
godsdienstvrijheid. Eerst na de
revolutie gold de godsdienstvrij
heid ook voor katholieken.
Belangrijk uit deze eerste pe
riode is nog het feit, dat duizen
den en duizenden Ieren naar
Amerika trokken, maar dat daar
bij geen enkele priester was. Er
was geen geestelijke, die met de
Ierse landverhuizers mee trok,
met als gevolg, dat al die duizen
de Ieren, die in de 17e en 18e
eeuw naar Amerika trokken
voor de kerk verloren gingen.
De gevolgen daarvan doen zich
voor de kerk tot aan de dag van
heden nog in hoge mate gelden.
Waren in die jaren een aantal
kath. priesters met de Ieren
meegegaan, het godsdienstige
beeld van de Ver. Staten zou nu
geheel anders zijn geweest. Aan
de vooravond van de revolutie
telden de Ver. Staten nauwelijks
25 000 katholieken. Nu anderhal
ve eeuw later met de Poolse
en Italiaanse landverhuizers gin
gen wel priesters mee tellen
de Ver. Staten 25 millioen katho
lieken, die daar momenteel op
het openbare leven een grote in
vloed uitoefenen. Dit laatste is
echter niet tot stand gekomen
zonder grote strijd en offers. Het
grote probleem van iedere emi
gratie is, dat de emigrant zich
acceptabel maakt voor de nieuwe
samenleving, waarin hij wordt
opgenomen.
Voor de katholieke emigranten
was dit in de Ver. Staten heel
moeilijk, omdat toen zij kwamen,
de Amerikaanse samenleving
zich reeds geheel gevormd had
en wel op een protestantse basis.
De katholieken, die natuurlijk
deze basis niet konden aanvaar
den, werden aanvankelijk als
slechte Amerikanen beschouwd,
die volkomen afweken van de
American way". Dat is vooral
in Amerika een ernstige fout
tegen de gemeenschap, want het
was voor de grondvesters van 't
huidige Amerika een probleem
van „to be or not to be", dat uit
deze agglomeratie van lanver-
huizers een homogeen geheel zou
groeien.
Dat is deze pioniers met een
verbazingwekkend succes gelukt,
maar dit is niet tot stand gekomen
zonder sterke druk van boven af,
nl. van de staat, die vaak met een
ijzeren hand deze homogeniteit
provoceerde.
Men heeft nu lang in de Ver.
Staten de katholieken beschouwt
als elementen, die deze grote
Amerikaanse gedachte saboteer
den en zich niet als loyale Ame
rikanen gedroegen. Deze misvat
ting heeft geleid tot een sterk
anti-papisme in de Ver. Staten,
dat aanvankelijk gepaard ging
met buitensporigheden en geweld
pleging tegen de katholieken en
waarvan een actie als van „Ku
Klux Klan" nog is overgebleven.
Maar de katholieke emigranten
hebben eigenlijk tot de dag van
vandaag toe een taaie strijd moe
ten voeren tegen allerlei vooroor
delen in. De protestanten hamer
den voortdurend op hetzelfde
aambeeld, dat men niet gelijker
tijd goed katholiek en goed Ame
rikaan kon zijn en nog bij de
jongste polemiek tussen Kardinaal
Spellmann en mevr. Roosevelt,
werd de strijd voor de eigen kath.
school gekwalificeerd als iets on
Amerikaans.
De strijd tegen de verdacht
making, slechts tweederangs ka
tholieken te zijn, heeft bij vele
katholieken een soort minder
waardigheidscomplex doen ont
staan en dit heeft funest gewerkt.
Want voor een Amerikaan is geen
grotere lof denkbaar, dan te horen
dat hij „alle-Ameriean" geworden
is en geen grotere belediging kan
men iemand aandoen, dan door
Willen wij hrt een juiste voorziening inzake Katholieke volks
lectuur geraken, dan dienen juist die instanties zich op dit
probleem te beraden, die het eerst bij een goede volkslectuur
voorziening gebaat zijn. Dit zijn de landelijke en diocesane
organisaties, zoals de jeugd- en standsorganisaties, die tot diep
in het volk zelf wortelen en naast de behartiging van de ver
schillende standsbelangen een godsdienstige, culturele en
intellectuele verheffing van het volk nastreven.
Ongeveer een anderhalf jaar ge
leden reeds kwamen enkele voor
aanstaande figuren uit de verschil
lende organisaties bijeen om de
problemen rond de volkslectuur
voorziening te bespreken. Uit deze
bespreking is gegroeid de Bisschop
pelijke Adviescommissie in zake
lectuurvoorziening, die haar secre
tariaat gevestigd heeft oP het adres
van de Kath. Actie, Raadhuislaan,
Heemstede, Postbus 2.
Van meet af aan heeft het in de
bedoeling van de Biss. Adviescom
missie gelegen, elke 'activiteit be
treffende volkslectuurvoorziening te
doen steunen op alle instanties, die
bij het lectuurvraagstuk betrokken
zijn. Z0 o.a. de R.K. Arbeidersbe
weging, de Land- en Tuinbouwbond,
de Jeugdorganisaties, de Midden
standsbond, de Werkgeversvereni
ging, de Adelbertusvereniging, de
Bond voor het Gezin, de Vrouwen
beweging, de Onderwijsbond, kort
om alle organisaties, die het volk
in al zijn lagen vertegenwoordigen
en zijn belangen behartigen.
Hierbij heeft de Bissch. Advies
commissie ook die instituten niet
over het hoofd gezien, die zich spe
ciaal met de lectuurvoorziening be
zig houden, zoals de Bond van Kath,
Uitgevers en Boekhandelaren, de
Keuringsraden, de R.K. Openbare
Leeszaal- en Uitleenbibliotheken, de
Parochie- en Vincentius- en Derde
Orde bibliotheken. Juist door hun
jarenlange ervaring konden deze
instituten de Bissch. Adviescommis
sie van groot nut zijn.
Structuur.
De plannen van de Biss. Advies
commissie komen in het kort liïerop
neer, om in iedere provincie een
provinciale vereniging op te rich
ten ter behartiging van de lectuur-
belangen in die provincie. Deze
'provinciale verenigingen zullen
weer verenigd worden in een lan
delijke vereniging, die de „alge
mene" lectuurbelangen zal beharti
gen en de belangen van de verschil
lende provinciale verenigingen bij
hogere instanties.
In bijna alle provincies is intus
sen deze provinciale vereniging tot
stand gekomen. Overijsel had hier
in de primeur; onmiddellijk volgde
hierop Noordholland. Het Overijsels
adres voor deze vereniging is;
Kath. Centrum Borne. Voor Noord
holland: Bos- en Vaartlaan 26, Am
sterdam. Voor Groningen: v. Bra-
kelplein 39, Groningen. Voor Fries-
landt Augustijnenklooster te Wit-
marsum.
Doelstelling en middelen.
De provinciale verenigingen stel
len zich ten doel om met uitsluiting
van winstbejag de belangen van de
bibliotheken in de provincie te be
hartigen op katholieke grondslag en
het bevorderen van het uitlenen van
goede lectuur in de provincie.
Dit doel zal zij trachten te berei
ken; 1. door het verlenen van hulp
en bijstand aan en het leggen en
verstevigen van een band tussen
de in de provincie werkzame katho
lieke leeszalen en bibliotheken; 2.
door het stichten en in stand hou
den van een of meer wisselmagazij
nen in deze provincie, waaruit de
aangesloten leeszalen en/of biblio
theken lectuur kunnen betrekken;
3. door het stichten of medewerken
tot het stichten van nieuwe katho
lieke leeszalen en uitleenbibliothe
ken; 4. door alle andere wettige
middelen, welke voor het doel nut
tig of nodig mochten worden ge
acht.
Door het systeem van een wissel
magazijn zal bereikt worden, dat
met een minimum van boeken een
z0 groot mogelijk" getal mensen be
reikt wordt. Het streven van de
vereniging zal zijn om de keuze der
boeken geheel aan te passen aan de
streek, waarheen zij gezonden wor
den.
Naast lectuur voor ontspanriing
en algemene ontwikkeling zal de
vereniging ernaar streven om ook
vakliteratuur te brengen op gebied
van landbouw, veeteelt, boekhou
ding, industrie, handel etc.
De voordelen, verbonden aan een
wisselmagazijn, zullen wij in een
volgend artikeltje bespreken.
Door de aanleg van nieuwe grote startbanen, waarvan er reeds
één in gebruik is genomen, blijkt het vliegveld Zuid-Limburg
bij Beek zeer geschikt te zijn voor uitwijkhaven voor het Euro
pese luchtnet. Het in aanbouw zijnde station van de nieuwe
Europese uitwijkhaven.
SANAPIRIN
TABLETTEN
keren een opkomende kon
of griep. Koker 73 et, 40 ct.
(Adv.)
hem toe te voegen, dat zijn hou
ding „un-American" is.
Grote inspanning en ontelbare
opofferingen heeft het de Ameri
kaanse katholieken gekost het
volle Amerikaanse burgerrecht te
veroveren en nu zij een groep
van 25 millioen op de 150 millioen
vormen, hebben zij deze erken
ning eindelijk veroverd. Zij zijn
een invloedrijke groep geworden,
die overal wordt gerespecteerd,
aldus Escoulin. De katholieken
zjjn verreweg de sterkste reli
gieuze groep, want de 40 millioen
protestanten zijn verdeeld over
niet minder dan 256 verschillende
secten.
Over de schaduwzijde van deze
strijd om zich te assimileren, ver
telt Escoulin ook interessante
dingen.
Daarover morgen nog iets.
J.H.
Alle teams, die Dinsdag in de loop van de dag Amsterdam als
controlepunt passeerden, waren van mening, dat de Rallye dit
maal wel heel gemakkelijk was geweest, ondanks de aanvanke
lijk wat sombere voorspellingen inzake vorst, sneeuw en mist,
om de gladde wegen niet te vergeten. Maar na Parijs is het niet
meegevallen. Zo werd Woensdagmiddag om 12 uur uit Lyon
gemeld, dat verblindende sneeuwstormen en spiegelgladde wegen
de deelnemende équipes voor grote moeilijkheden stelden. Er
werd ontzettend veel van het uithoudingsvermogen der rallye
rijders gevergd, voornamelijk ook, omdat de vermoeidheid zich
duchtig deed gelden.
VRIJDAG 27 JANUARI
HILVERSUM I: 7.00-24.00 NCRV
7.00 nieuws, 7.15 ochtendgymnas-
«ek, 7.30 gramofoonmuz., 7.45
woord van de dag, 8.00 nieuws,
en weerberichten, 8.15 gewijde
jnuziek, 8.45 gramofoonmuziek,
».15 voor de zieken, 9.30 gramo
foonmuziek; 10.30 morgendienst,
U-00 sopraan en piano, 11.30 ko
ninklijke militaire kapel, 12.00
™"0k°rkest, 12.30 mededelingen,
J3.33 metropole ork., 13.00 nieuws
13.15 Nederlandse liedjes, 13.45
gramofoonmuz., 14.40 voordracht
1500 kamerorkest, 15.40 voordr.
16.00 kamerkwartet en voordr.,
16.30 lichte muziek, 17.05 cello
en piano, 17.30 Friese voordr.,
17.45 „hier en nu", causerie, 18.00
geestelijke liederen, 18.15 „fi
nancieel en economisch allerlei",
18.30 v. de strijdkrachten, 19.00
nieuws, 19.15 regeringsuitzen-
ning, 19.35 gramofoonmuziek,
19.40 radiokrant, 20.00 nieuws,
20.05 gramofoonmuz., 20.15 radio
bnuharm. orkest en soliste, 21.15
.de pers in het parlement", cau
serie, 21.35 lichte muziek. 22.05
gramofoonmuz., 22.15 orgelcon
cert. 22.45 avondoverdenking,
33.00 nieuws, 23.1524.00 gra
mofoonmuziek.
HILVERSUM n: 7.00 VARA.
1000 VPRO, 10.20 VARA. 12.00
AVRO 16.00 VARA. 19.30 VPRO
21.00 VARA, 22.40 VPRO, 23.00
—24.00 VARA.
7.00 nieuws, 7.18 gramofoonmuz..
8.00 nieuws en weerberichten,
8.18 orgelspel, 8.50 v. de vrouw.
9.00 gramofoonmuz., (9.309.35
waterstanden), 10.00 „thuis".
causerie, 10.05 morgenwijding,
10.20 gramofoonmuziek, 10.30 v.
de vrouw, 10.45 pianorecital,
11.15 voordracht, 11.35 accor
deonorkest, 12.00 gramofoonmu
ziek, 12.30 mededelingen, 12.33
sportpraatje, 12.45 gramofoonm.,
13.00 nieuws, 13.15 lichte muz
13.45 gramofoonmuz^ 14.00 voor
de vrouw, 14.20 promenade-ork.
en solist, 15.00 boekbespreking,
15.20 fluit, hobo en klarinet,
16.00 filmprogramma, 16.30 voor
de jeugd, 17.00 trio, 17.20 muzi
kale causerie. 18.00 nieuws, 18.15
felicitaties, 19.30 „gelovige men
sen", causerie, 19.45 „een radio-
krabbel", 19.55 berichten, 20.00
nieuws, 20.05 boekbespreking,
20.10 verzoekprogramma, 21.25
„aether-forum", 21.55 buitenl.
weekoverzicht. 22.10 theater-ork,
en koor met solisten, 22.40 „van
daag", causerie, 22.45 avondwii-
ding, 23.0024.00 concertgeb.-
orkest.
BRUSSEL 322 en 484 m. 322
m.: 12 uur gramofoonmuziek, 13
uur nieuws, 13.15 orgel en zang,
1414.45 en 17 uur gramofoon
muziek, 17.05 nieuws. 17.14 mu-
ziekkroniek, 18.10 gramofoonmu
ziek, 18.30 voor de soldaten, 19
uur nieuws, 19.30 gramofoonmu
ziek, 20.15 filmrevue, 20.30 sym-
phonie-orkest en solist, 22 uur
nieuws, 22.15 verzoekprogramma
23 uur nieuws. 23.0524 uur
gramofoonmuziek.
484 m.: 12.05 gramofoonmuziek
13 ur nieuws, 13.15 gramofoon
muziek, 14.1515 uur kamermu
ziek, 17.10 verzoekprogramma.
17.40 viool en piano, 18.30 gra
mofoonmuziek, 19 u. symphonie-
orkest, 19.30 gramofoonmuziek.
19.45 nieuws, 20 uur omroep
orkest en soliste, 21.30 gramo
foonmuziek, 22 uur nieuws, 22.15
kamermuziek, 22.55 nieuws, 23
uur gramofoonmuziek, 23.55
nieuws.
Op de weg naar Lyon is het
Nederlandse team H. Engelsma,
S. L. Wynia en S. Kingma met
Austin A 40 tegen een boom ge
reden. Gelukkig kwamen de in
zittenden met de schrik vrij,
doch de wagen was zo zwaar be
schadigd, dat men de strijd sta
ken moest.
De Peugeotrijders Dubois en
De Cortanze, de Hotchkissrijders
Becquart en Secret en de Dela-
haye-equipe Trevoux en Lesur-
que hebben zich het eerst aan de
controle op de Boulevard te
Monte Carlo gemeld.
Degenen, die te Monte Carlo
arriveerden, deelden mede, dat
tussen St. Vallier en Grasse niet
minder dan 45 cm. sneeuw op de
weg lag.
Onze landgenoten H. Ch. Hei-
deman en J. B. F. Bosch Ridder
van Rosenthal met Vauxhall ver
loren 11 minuten bij Grassé toen
zij moeilijkheden kregen met de
sneeuwkettingen.
De équipes, die uit Lissabon
zijn gestart, hebben nog geluk
gehad. Volgens het tijdschema
kwamen zij na Parijs aan alle
controles het eerst door. Toen
zij Lyon hadden verlaten was
het nog droog, maar toen een
uur later de équipes, die van
Glasgow, Monte Carlo, Stock
holm, Oslo en Florence waren
gestart, kwamen binnendrup
pelen, begon het juist zwaar
te sneeuwen.
Naar bekend mogen alleen die
deelnemers in de proef van
Vrijdag starten, die geen straf
punten gedurende de tocht van
ruim 3000 km hebben verkregen.
Het ziet er naar uit, dat men
gauw met die test klaar zal zijn,
want officieus deelden de orga
nisatoren te Monte Carlo mede,
dat bijvoorbeeld alle teams, die
te Glasgow waren gestart, reeds
geen blanco strafregister meer
aadden.
Een wolkbreukachtige regen,
welke de gehele dag reeds te
Monte Carlo viel, maakte het
verblijf op de Boulevard Albert
I verre van aangenaam. Het
wegdek was glibberig. De offi
cials waakten met bizondere
zorg over de chronometers, die
de acceleratie- en remproef-tij-
den moesten registreren.
Deze proef werd onmiddellijk
na aankomst van elke deelnemer
afgelegd. Maar het aantal teams
dat op tijd te Monte Carlo bin
nenkwam was niet zo groot. Of
ficieus werd bekend gemaakt,
dat van alle equipes, die te Lis
sabon waren gestart slechts de
rijders Louis Chiron en Louveau
met Ford Vedette zonder straf -
punten zouden zjjn aangekomen.
De Nederlandse equipe van
de heer en mevrouw Van Blaa-
deren, die met Delahaye te
Glasgow is gestart, is van de
weg af geslipt op het laatste
gedeelte van de route en in
een ravijn terecht gekomen.
De wagen viel 15 tot 20 meter
naar beneden, waarna enkele
bomen de val braken. Onze
beide landgenoten kwamen er
wonder boven wonder goed af,
al bleek later wel, dat zij wat
kneuzingen hadden opgelopen.
Het damesteam, dat het eerst
te Monte Carlo arriveerde, be
stond uit de Francaises Rouault
en Gordine met een Simca 8.
De Rolls Royce van de Engels
man Cooper, die in Nederland zo
veel opzien had gebaard met zijn
cocktailbar en zijn barometer op
het stuur, heeft de strijd 15 km
na Valence gestaakt na een slip
partij en een aanrijding met een
wagen.
De acceleratie- en remproef,
welke na de aankomst in Monte
Carlo moest worden afgelegd,
heeft sommige deelnemers nogal
wat hoofdbrekens gekost. De En
gelsman Allard aan het stuur van
zijn fabriekswagen viel op door
de snelle tijd, die hij maakte, n.l.
19 seconden, 2 seconden sneller
dan de handige Trevoux. De
meeste teams noteerden een tijd
van 24 tot 30 seconden. Toch
schiet Allard niet veed op met
zijn schitterende prestatie, want
ook hij is in de Alpen geslipt,
•waarbij een van zijn spatborden
plus koplamp er aan moest ge
loven en voor beschadiging van
de wagen krijgt men strafpun-
ten.
Naar wij hedennacht ver
namen zou zich onder de tien
of vijftien teams, die zonder
strafpunten zijn binnen geko
men slechts een Nederlandse
ploeg bevinden, namelijk het
team M. Geatsonides en K. S.
Barendregt met Humber Su
per Snipe. Van de 57 Neder
landse teams hebben er 34 de
eindcontrole bereikt. Wat de
damesteams betreft, mevr. A.
J. Gravin van Limburg-Sti-
rum-Van Vredenburch is met
veel vertraging te Monte Car
lo gearriveerd en men neemt
aan, dat de Conpe des Dames
ditmaal wel in Franse handen
zal vallen.
Onmiddellijk na aankomst
moesten de deelnemers nog de
acceleratie- en remproef afleg
gen.
De snelste tijd werd gemaakt
door de Engelsman Allard, met
een wagen van die naam met 19
sec., gevolgd door Croveto,
Frankrijk, met Delahaye in 21
sec. De derde was een Nederlan
der, dr. Hille van het team W.
de Jonge met Ford in 21,4 sec.
Deze tijd werd ook gemaakt
door de Engelsman Potter met
Allard. Op de vijfde plaats kwam
Imhof. Engeland, wederom met
Allard in 21,7 sec. en daarna de
Spanjaard Giro met Ford in 22
sec. Hierna kwam J. Kreisel met
22.1 sec., maar hij kreeg onmid
dellijk 20 strafpunten toegewe
zen omdat hij zijn Renault niet
op de juiste wijze over de lijn
had gezet. Barendregt deed er
22,7 sec. over en eindigde met
deze prestatie op de 11e plaats.
Een goede prestatie verrichtte
ook nog ir. A. Paulen met Che
vrolet in de tijd van 23.2 sec.
Aan het slot kan dus worden
medegedeeld, dat ten hoogste 15
wagens Vrijdag a.s. de regelma
tigheids- en snelheidsproef zul
len afleggen om het definitieve
resultaat te bepalen. 1
Aan het wedstrijdprogramma van
de schaatsenrijders voor de komen
de dagen zijn de volgende wedstrij
den toegevoegd, die onder auspi
ciën van de K.N.S.B. worden ge
houden:
Heden 26 Januari: Langebaan-
wed'strijd in De Lier en wedstrijden
schoonrijden te Dordrecht.
Vrijdag 27 Januari: Kollum.
Friesland, 500, 1500 en 3000 meter.
Oud-Beijerland: proefwedstrijden
over 500, 1500 en 3000 meter.
Zaterdag 28 Januari; Kralingen,
Rotterdam: provinciaal kampioen
schap van Zuidholland over 500,
1500 en 5000 meter. Aalsmeer: wed
strijden over 500, 1500 en 3000
meter. Amersfoort: kortebaankam-
pioenschappen van de provnicie
Utrecht- Kwintsheul: kampioen
schap van Zuidholland, schoon
rijden. dames, heren en paren.
Zondag 29 Januari: provinciaal
kampioenschap van Friesland op de
lange baan te Heerenveen
Dinsdag 31 Januari: Steenwijk:
provinciaal kampioenschap Over
ijsel op de lange baan.
Nederlandse pelgrims
naar Kevelaer
KEVELAER (K.N.P.). Keve
laer rekent ook dit jaar op een
grote stroom van pelgrims uit
Nederland. Men verwacht zelfs
een groter aantal dan het vorig
jaar,
VERDEELDE MARKT
AMSTERDAM, 25 Jan. Ook
vandaag heerste er niet reel animo
op de Amsterdamse Effectenbeurs.
De handel verliep vrij traag en in
geen enkele hoek kwam het tot
drukte van enig belang. Bij de In
donesische fondsen werden Amster
dam rubber gevraagd, mede in ver
band met de gunstig beoordeelde
statistische positie van rubber. Dit
fonds verbeterde twee punten. Dc
meeste tabaksfondsen lagen prijs
houdend, de suikerwaarden bleken
eveneens goed op peil te zijn. Aan
delen Verenigde Vorstenlanden Cul
tuur blijven zich in de belangstel
ling verheugen. Vandaag kwamen
weer in iedere tape noteringen tot
stand, gisteren werd een omzet van
76,000 gulden nominaal bereikt.
De industriemarkt lag overwe
gend lager, olies liepen onder enig
aanbod van 295": naar 292, tegen
slot trad een licht herstel in tot
293V?. Ook Unilevers waren een
tweetal punten lager. Philips was
nauwelijks prijshoudend, Aku's wa
ren op 184'/» onveranderd.
De scheepvaart bewoog zich van
daag ongeveer op hetzelfde niveau
als gisteren, hetgeen eveneens ge
zegd kan worden van de beleg-
gingsmarkt. Hier waren de trans
acties zeer beperkt, alleen in in
vesteringscertificaten gingen enige
flinke posten om.
Ook vandaag lag de Amerikaan
se markt enigszins gedrukt. Het
Agio met New York werd op on
geveer 6 procent geschat tegen 15
a 16 procent by de aanvang van de
handel in het begin van dit jaar.
Shells werden vernomen op 37 3/8
tegen gisteren 38, Rep. Steel gold
261/4 (26 5/8j.
IJSHOCKEY
H.H.IJ.C. (Den Haag) heeft voor
de derde maal door een 81 over
winning op de Racing club de Paris,
waarmede tevens revanche werd
genomen voor de destijds in Parijs
geleden 21 nederlaag, de West-
Europa Cup in het bezit gekregen.
De tussenstanden waren: 10, 41,
30.
Direct na afloop reikte de voor
zitter van de Nederlandse IJshockey
Bond, de heer Bierenbroodspot, de
cup aan het Haagse team uit!
De stand in de competitie luidt:
1. H.H.IJ.C. 14 12 0 2 24 82—32
2. Brussel 12 8 1 3 17 72—47
3- Luik 11 7 2 2 16 75—54
4. Racing Paris 10 7 1 2 15 49—32
12
12
5. Ijsvogels
6. Antwerpen
7. Lions de Paris 9
8. Tilburg 11
De wedstrijd tussen
Luik van Zondag 22
niet medegerekend.
4 3 5 11 53—57
3 0 9 6 41—79
1 1 7 3 24—55
0 0 11 0 30—70
Brussel en
Januari is
(Van onze Friese schaatsmedewerker)
Dat was wat in Drachten. Voor het eerst sinds jaren kon de
drievoudige kampioene Ike Nienhuis geen beslag leggen op de
eerste prijs. Eerst had jantje Bosscha uit Wolvega haar het vuur
na aan de schenen gelegd, door in de tweede rit met nauwelijks
een meter te verliezen. De grote sensatie kwam echter in de
finale, toen zij voor de prachtig rijdende Rina Kooi uit Wie-
ringen de vlag moest strijken.
Zestien rijdsters kwamen aan
de start en de loting was zoda
nig, dat de beide rivalen Ike
Nienhuis en Rina Kooi elkaar
eerst in de finale zouden ont
moeten. Voor het zover was had
Rina het vrij gemakkelijk ge
had, terwijl Ike zich feiteliik al
leen tegen Jantje Bosscha be
hoefde xn te spannen. Tine de
Vries, uit Kortezwaag kreeg in
de eerste omloop tegen Ike geen
schijn van kans en ook Rina
Kooi had met Anna Windstra niet
de minste moeite. Foukje Dille-
ma stond ook op de lijst, maar
zij bleek op de spikes beter thuis
dan op de schaats.
Zij verloor van mevr. Van
Dijk. Rien van der Mei, uit Lan-
gezwaag reed Renske Schevel er
met glans af en Jouke Haanstra,
een meisjes-kampioene, die voor
het eerst tegen de vrouwen rij
den moest, versloeg Renske Lux-
walda een meisje uit Haarlem.
Mej. Van Loon zou haar geluk
ook in Friesland beproeven,
maar tegen Derkje Kiers kon zij
niet op.
Jantje Bosscha had het tegen
Anna van der Meer vrij gemak
kelijk. Maar Aaltje Terpstra, de
bekende korfbalster uit Siegers-
woude, had aan Saakjo de Jong
uit Heerenveen een kwade te
genstandster. Zii bereikte met
de grootste moeite de tweede
omloop. De tweede rijdster, die
Rina aan haar zegekar bond was
mevr. Van Dijk, terwijl Lien
van der Mei in drie ritten van
Jeltje Haanstra won. Ike Nien
huis en Jantje Bosscha wonnen
in twee ritten van resp. Dirkje
Kiers en Aaltje Terpstra.
OP DE VIER.
Evenals Zaterdag in Bolsward
werd in Drachten volgens het
prestatie-systeem gereden en al
le rijdsters gingen met geld naar
huis. De afvalsters van de eerste
omloop kregen f 5.De win
naressen f 12.50 en vervolgens
werd voor iedere gewonnen dub
bele rit f 20.betaald. Rina
Kooi moest eerst de strijd aan
binden met Lien van dér Mei,
die zich geweldig weerde, doch
Rina niet kon kloppen. Jantje
Bosscha zette tegen Ike Nienhuis
alles op alles. Tot op de helft
van de baan kon zij het tempo
volgen, maar toen nam Ike reso
luut de leiding om deze niet
meer af te staan. In de tweede
rit was het verschil nauwelijks
een meter.
RINA'S GROTE KANS.
Om de derde en vierde priis
werd niet meer gereden. Toen
kwam de grote kans van Rina
Kooi. Het ijs was zo hard als een
bikkel, juist goed voor de met
een lange streek rijdende Rina.
Ike startte zeer fel en had dade
lijk al een kleine voorsprong, die
ze tot op de helft wist te behou
den. Op dat moment kreeg Rina
een „miszetje" maar zij bewaar
de haar tegenwoordigheid van
geest. Inplaats van met kleine
streekjes te trachten, de ach
terstand weg te werken, scha
kelde ze over op haar bekende
lange streken en toen gebeurde
er iets waar niemand op reken
de. Ze liep haar achterstand in.
Fel vocht ze door en vlak voor
de finish kreeg ze Ike te pak
ken om met enkele centimeters
verschil te winnen. In de twee
de rit kreeg de kampioene nog
maals de kans, maar ze wanbof
te dat Rina thans eveneens zeer
snel van start ging. Deze kreeg
daardoor zoveel zelfvertrouwen,
dat zij met forse streken op de
finish af ging. Met een meter
verschil was de ongenaakbare
kampioene geslagen. Het Friese
publiek beoonde deze prachtige
prestatie met een hartelijk ap
plaus. Rina ontving f 72.50 en Ike
f 52.50.
Staking te Makassar
opgeheven
De persdienst van de Stoom
vaart Maatschappij „Nederland"
deelt mede, dat volgens een uit
Makassar ontvangen telegram de
staking onder het personeel van
de loodsen en de laadkoelies is
geëindigd. Over de lonen in de
havens van Makassar zal nog
nader overleg worden gepleegd.
FEUILLETON
v
Uit het Engels door
Clarence Budington Kelland
42
De sporen leiden verder naar
de rotsbrug. Er schijnt iemand
ons bespionneerd te hebben. Eén
stel sporen was het maar."
„Zou Jenner kunnen zijn," zei
ik.
„Ik geloof eerder dat het er één
van Rancho Paloma geweest is,"
vond Straight. Hij snoof. „Rancho
Paloma! Welke behoorlijke kerel
zou zijn ranch zo'n naam willen
geven! Walgelijk! Een zwembad,
en kellners om je te bedienen."
Voor een tenger persoontje als
zij legde Maggie een behoorlijke
eetlust aan de dag. Zelfs Bunny's
gebraden rundvlees schrok haar
niet af. Ze kauwde tenminste
geestdriftig. „Ik heb een hekel
aan raadsels," merkte ze op, tus
sen twee happen door.
„Wat voor een raadsel zit je
dan dwars?" vroeg Straight.
„Initialen," zei ze. „Ik kan ze
maar niet uit mijn hoofd zetten.
Net zoals je wel eens hebt met een
versje. Heel de middag hamert 't
al in mijn hoofd."
„Wat voor initialen dan?" vroeg
Straight.
„Y.M.UJS.", zei ze. „Als ik pro
beer een krant of een boek te le
zen, dan zie lk die vier letters
voor me over het papier heen dan
sen. Als lk wil nadenken of sla
pen, en ik doe mijn ogen dicht,
dan zie ik ze als sterren voor m'n
ogen wentelen."
„Maar wat is er dan mee aan de
hand?" vroeg Straight.
„Ik geloof," zei Maggie, „dat ze
de sleutel tot de hele puzzle vor
men."
Straight wees met een duim
over zijn schouder naar Butte-
rick's ranch. „Bedoel je die?" zei
hij.
„Die bedoel ik," zei Maggie.
Straight was een van de men
sen, die iets kant en klaar voor
zich willen zien. Als hij het een of
andere probleem beredeneerde,
zette hij altijd cijfers en tekenin
gen op een stukje papier. Nu deed
hij hetzelfde. Hij likte aan een
stomp potloodje en schreef op;
„Y.M.U.S.." Vervolgens bleef hij
op het woord zitten staren, om
het daarna langzaam te spellen.
Dan sprak hij het uit als een
heel woord. „YmusYmus
Ymus". Hij maakte een snorkend
geluld. „Wel sapperloot," zei hij.
„Maar dat is doodeenvoudig, ge
loof ik."
„Eenvoudig?"
„Zeker. Spreek het maar uit.
Guaymas. Ymus. Practisch het-
zelfde
„Nou," zei Maggie ongeduldig,
„en?"
„Guyamas," zei hij. „G-u-a-y-
m-a-s. Een stad in Mexico. Zó
spreek je het uit. De G hoor je
haast niet. Ligt ergens aan de
Golf van Californië. Er wordt veel
gevist."
Maggie staakte haar gekauw en
keek Straight met grote, ronde
ogen aan. .Mijnheer Straight,"
zei ze. „U bent een geschenk van
de hemel. Komt een van jullie
morgen in de buurt van een tele
graafkantoor?"
„Misschien," zei Straight.
„Jij moest maar gaan, mijnheer
Strawn," zei ze tegen mij.
„Moet je me beslist „meneer
Strawn" noemen? Zouden we on
der de gegeven omstandigheden
niet een beetje minder formeel
kunnen doen?"
„Goed," zei ze, „maar „Perci-
val" vind ik afschuwelijk en „Per
cy" past niet bij jou. Ik geloof dat
ik je maar „Mike" noem."
„Ik lijk anders niet op mijn va
der," zei ik.
„Misschien breng je het nog
ooit eens zover."
„Niets liever," gaf ik te kennen.
„Maar wie en wat moet ik eigen
lijk telegraferen?"
„Je vader," zei ze. „En maar 2
woorden: „Onderzoek Guaymas."
„Moet ik jouw naam niet noe
men?"
„Helemaal geen naam, alsje
blieft."
„Verroest," zei ik. „Wanneer
schei je eens uit met raadseltjes
op te geven?"
„Een mens kan beter helemaal
niets weten dan iets half," ant
woordde Maggie. „Van wat ik ge
zegd heb, heb ik vaak spijt ge
had, maar nooit van wat ik ver
zwegen heb."
Na het eten ging ik op de ve
randa zitten roken. Ik hoorde
Straight en Maggie de achterdeur
uitgaan, zeker om een eindje te
wandelen. Voor mijn part kwam
ze niet meer terug. Ik heb een he
kel aan puzzles, vooral wanneer 't
vrouwelijke puzzles zijn. Ik had
er genoeg van. Ik wilde er niet
eens aan denken. Ik wilde Maggie
totaal vergeten. Maar helaas, een
mens kan zich wel dwingen zijn
aandacht op een bepaald onder
werp te concentreren, maar hij
heeft niet zoveel macht over zjjn
brein, dat hij een herinnering of
een gedachte uit kan schakelen.
Het duurde een uur, eer het
tweetal terugkwam. Zij zag me
zitten en wenste me welterusten.
Ik antwoordde niet. Ze ging naar
bed en Straight kwam bij mij zit
ten om nog een sigaret te roken.
Daarna trokken we ons allebei op
onze kamer terug.
Ik werd in het donker wakker
door een geweldige slag. Ik schud
de met bed en al, en ik hoorde
een bord tegen de grond aan
scherven vallen. Een aardbeving,
was mijn eerste gedachte. Ik
sprong uit bed en trok een broek
en schoenen aan. In de huiskamer
was Straight bezig een lamp aan
te steken. Maggie verscheen in 'n
witte peignoir.
„Wat was dat voor een dreun?"
vroeg ze.
Straight had een pistool in zijn
ene hand en een zaklantaarn in
de andere. We hoorden buiten
kreten en haastten ons In de rich
ting van het lawaai. Het scheen in
de buurt van de boorinstallatie te
zijn en we zochten half lopend,
half struikelend onze w»g.
(Wordt vervolgd)