Naaste toekomst is niet rooskleurig voor
de Nederlandse Zuivelindustrie
P.v.d.A. zou prof. Lieftinck
als lid moeten royeren
Leopold venit, van Zeeland exit?
DE BEURS VAN DEZE WEEK
DNTHARINGS-
FABLETTEN
erls - Payglop
ktberichten
Rapport de Jong voor Stichting van de Landbouw
Soepel verwerkingsapparaat
moet worden opgebouwd
Zondags - Evangelie
Meningsverschil bij de Ned. Spoorwegen
tussen personeelsraad en directie
Communist Hoogcarspel zegt:
Radiodebat Pv.d.A.-
V.V.D. herhaald
Buitenlands overzicht
DE BEURS
Nieuwe ervaringen van Hr. Ms. „Dolfijn
ZATERDAG 29 APRIL 1950
PAGINA 3
RljDAG
N KRANT
tnd met de Natio-
dag zal onze cou-
Vrijdag 5 Mei
chijnen. Aan H.H.
.ers wordt ver-
ertenties voor het
van Donderdag
in te zenden.
De Directie
'ERWACHTING
i door het K.N.M.I.
:eldig van Zaterdag-
ïdagavond:
ITER WEER
29/4 Aanvankelijk
t met plaatselijk eni-
r opklarend en zaeh-
atige wind draaiend
;e richtingen.
IN ER WEER
reldberoemde
ir kerkmeester
1 Zondag 30 April
I jaar geleden dat de
Koning te Beemster
Ixc. de Bisschop, werd
kerkmeester in de pa-
n de Doper te Beem-
iag zal door de fam.
ier zeker door de pa-
worden vergeten,
deze 40 jaar heeft de
zeer veel voor kerk,
"ochie gedaan. Tot zijn
dt Zondag een plech-
opgedragen.
e echtvereniging
RAS Onze plaats-
s Heinis herdenkt op
e dag dat hij voor 55
relisje Wledijk in het
ad. De plechtigheid
in de Zd. en Noord-
ilwaar de bruid was
>n achtereen was Hei-
molenaar in de Vroo-
imenteel woont hij "in
:elf, alwaar hij geniet
verdiende rust. We ge
lat het deze dag aan
5 niet zal ontbreken.
VAN BOERDERII
>ORDOOSTPOLDER
i van het Tweede Ka-
éer van dèr Weijden
ffende het pachten'v'an
in de N.O.-polder heeft
van Verkeer en Water-
iamens de minister van
volgende geantwoord;
iet te zeggen aan hoe
fden uit het oude land,
de N.O.-polder hebben
:legenheid zal worden
het pachten van een
deze polder,
gegadigden worden de
I, dat zjj met de exploi-
n landbouwbedrijf be-
l aan hun nader mede
lanciële eisen kunnen
moeten de leeftijd van
ben bereikt en mogen
jaar niet hebben over
hebben slechts:
iers (zij, die voor 1
D45 ten minste 2 Jaar
erkt bij het in oultuur
de N.O.-polder.
jherse boeren. Ten aan-
:chts voor deze laatste
eelt de plaats van her-
ol.
nd met het bovenstaan-
het geen aanbeveling
eisen voop minimum-
ellen.
SHARWOUDE, 29 April,
m 76, grote 70, 3000 kg
0, II 3.50, 4000 kg rabar-
5000 kg prej I 6067, II
witlof I 60—75. I B 65-
1, II B 57—64, IH 57—63,
ide kooi 45.1059,90.
IJK, 29 April. 1750 kg
20, 4000 kg prei 67, 160
9, 6000 kg witlof I 69—
5.
4HUIZEN. 3100 kg wit-
51—67, sort. 2 42—56.
-43. 2100 kg rabarber
28 April. Witlof, lste
0; 2e soort 2841; ra-
7; spinazie 25—34; stpof
5. kg; kropsla 1521 p.
lep 0874; asperges O8
js 6io p. bos; aard-
,04 p. doosje.
28 April. 12.000 kg wit-
II 63—68, III 57—61,
55000 kg bieten A 8,00
en B 4,00.
28 April. Aardappe-
,20; Sjalotten 5562,
-36; uien 55—64, witlof
irber 1320, andijvie 52
20, bloemkool 6192,
r 2545, perzik 3768,
13 p, stuk, goureinetten
athan 61118, present
52—70, Golden Delusius
terjan 2743, St. ReraiS
visie peer 3038,
ER. Aardappelen.
10—15, Witlof 36—76.
70—96, Spinazie 31—37,
Andijvie 4667, Rabar-
Winterpeen 821, Uien
l 26—59.
Gieser Wildeman
ïy 26—31, Winterjan 22
.RSPEL, 28 April.
tl of I 63—71; II 50—58,
IB f 60—68.
BROEK, 28 April.
jenheimers 3.30—3,50;
enheimers 3,40; Me*"
l, 2.500 kg; 1250 kg
-66,00; II 40,00—53,00;
18,00.
Onder presidium van prof. ir. W. de Jong werd in Juni 1948
een commissie ingesteld, die tot taak kreeg aan de Stichting
voor de Landbouw en aan de Algemene Nederlandse Zuivelbond
een rapport uit te brengen, waaruit een bestemmingsplan voor
melk xou kunnen worden opgebouwd. In een uitvoerig rapport
concludeert deze commissie thans, dat het opstellen van zulk
een plan niet mogelijk is. Zelfs keert men zich tegen een te
diepgaande ordening. Het oordeel luidt, dat een zodanige
minimumprijs moet worden gesteld als verenigbaar is met een
zekere bestaansmogelijkheid van de veehouders. Tot welke
producten de melk wordt verwerkt is volkomen afhankelijk van
de vraag naar zuivelproducten. Deze is uiterst variabel. Neder
land zal, aldus de commissie een soepel verwerkingsapparaat
moeten opbouwen, dat in staat is zich snel aan te passen aan
wisselende mogelijkheden van afzet.
Stimuleren van variabele pro
ductie moet echter mogelijkheden
tot goede beloning inhouden. An
ders is investeren in nieuwe in
stallaties en gebouwen voor de
zuivelproductie niet aantrekkelijk.
Daarom stelt de commissie, dat
de verantwoordelijkheid voor
productie en afzet met inbegrip
van baten en nadelen effectief zal
moeten worden teruggegeven aan
de zelfstandige industrieën. Men
wil niet weten van productiebe
perkende bepalingen omdat deze
tot verstarring van productie en
productiecapaciteit leiden. Met de
vraag naar zuivelproducten zal de
DE WEDERKOMST
DES HEREN
op de morgen van de derde
dag is Hij uit de dood verrezen en
heeft men Hem in een tuin zien
rondlopen."
„Je bent gek, Justus! Zulke din
gen gebeuren niet!"
„Voorzichtig!" waarschuwde
Justus, „dat ze ons niet horen."
Marcellus schoof zijn bord weg
en vouwde zijn armen op de tafel.
Zijn handen beefden.
„Als je denkt, dat Jezus in leven
ia", mompelde hij, „waar is Hg
dan?"
Justus schudde zijn hoofd, maak
te met beide handen een hopeloos
gebaar en slaakte een diepe zucht.
„Ik weet het niet", sprak hg dro
merig, „maar ik weet, dat Hij
leeft."
Na een ogenblikje keek Justus
wat opgewekter. „Ik kijk altijd
naar Hem uit", ging hij voort.
„Telkens wanneer er een deur
open gaat. Bij el'"o bocht van de
weg. Op elke hoek van de straat.
Op elke heuveltop."
Marcellus had grote ogen opge
zet en knikte begrijpend. „Ik wist
dat je altijd verwachtte, dat je
iemand zou ontmoeten", zei hg.
„Als je die gewoonte behoudt, zul
je je verstand nog verliezen".
Een tijdlang sprak geen van bei
den. Marcellus keek naar de deur.
„Meen je werkelijk", vroeg hij
voorzichtig, „dat je niet verbaasd
zoudt zijn, als Jezus nu hier bin
nenkwam en aan Shalum om
zijn avondeten vroeg?"
Justi s onderdrukte een glim
lach„Neen", antwoordde hg
vertrouwelijk, „ik zou in het ge
heel niet verwonderd zijn
In dit citaat uit het boek van
Lloyd C. Douglas „De Mantel"
komt heel sterk de parousie-ge-
dachte naar voren, de verwachting
namelijk van de spoedige weder
komst van de Heer.
In de eerste tijde van het chris
tendom leefde men in die verwach
ting, v, ure o.a. stemde op het
Evangelie van deze Zondag.
Christus zal wederkomen:
wederom een korte tijd en gij
zult Mij terugzien". De gedachte
aan de spoedige terugkomst van
Christus is de eerste christenen een
bron van vertrouwen en moed ge
weest, en al was de gemoedsstem
ming van heel het christenvolk niet
zó als in het bovenstaande te lezen
is d apostelen toch en vooral
S. Paulus waarschuwden tegen de
mening als zou Christus binnen af
zienbare tijd op aarde weerkeren
(H Thess. 2) toch vonden de
eerste christenen veel meer dan de
christenen van onze tijd in de
wederkomst van de levende, ver
rezen Christus kracht tot goedzijn
en tot getuigen. Wij Westerlingen,
zijn overtuigd van de Verrijzenis,
maar nog dit mysterie, noch de
Wederkomst van de Heiland zullen
ons drijven tot heiligheid of
heroïsch getuigen. Veeleer zal het
Dijden en Sterven van Onze
Meester ons een prikkel zijn tot
groot christelijk leven. Eerder zal
de leer, het voorbeeld, de liefde van
de Godmens ons inspireren dan de
werkelgkheid van Zijn Verrijzenis
en de zekerheid dat Zijn Verrijzenis
de belofte inhoudt van ons verrij
zen. En de Wederkomst van de
Meester maken wij niet levend mee!
daar bekommeren we ons niet om.
Een groot verschil in geesteshou
ding. Wij zijn Kerstmisvierderswij
leven en lijden met de Heiland mee.
melkprijs voor de boer dus moe
ten meewegen.
Ten aanzien van het vraagstuk
roombotermargarine merkt de
commissie o.m. op, dat bij hand
having van een relatief hoog peil
van de prijzen de zuivelproducten
in het binnenland tengevolge van
het duurdere geïmporteerde vee
voeder, uit een oogpunt van bil
lijke concurrentie ook de belang
rijkste vervangingsartikelen in de
zelfde verhouding in prijs moeten
worden opgetrokken. Indien vee
voeder met een heffing wordt be
last of de invoer daarvan op een
andere wijze wordt belemmerd,
moeten margarine, spijsvetten en
-oliën in overeenkomstige mate in
prijs worden verhoogd.
De commissie keert zich tegen
scherp bepaalde beperking van de
import van veevoeder. Krappe im
port leidt onherroepelijk tot stij
ging van binnenlandse prijzen
Toetssteen voor import moet zijn
of het ingevoerde veevoer lonend
in een dierlijk product voor de
export kan worden omgezet. On
voldoende krachtvoervoorziening
van het Westen des lands leidde
tot te kleine productie van con-
sumptiemelk waardoor kostbaar
transport uit andere productiege
bieden noodzakelijk bleek. Dit
leidde tot verhoging van kostprijs
van consumptiemelk en stijging
van de verwerkingskosten in wes
telijk gelegen zuivelfabrieken.
In het algemeen acht de com
missie het perspectief van onze
Nederlandse zuivelindustrie voor
wat de naaste toekomst betreft
„niet zodanig, dat in dit verband
van optimisme mag worden ge
sproken". Ter zake van de positie
in de naaste toekomst van de Ne
derlandse boter „schijnt voor een
ernstige bezorgdheid alle reden te
zijn". Vooral daarom mag „niets
worden nagelaten ter bevordering
van de afzet van boter en ander
zuivel- en melkproducten". In
verband hiermede dringt de com
missie aan op een verhouding van
het vetgehalte van de gestandaar
diseerde consumptiemelk en op
een opheffing van het verbod om
melk in brood te verwerken.
Wat de verbetering van de kwa
liteit van de zuivel- en melkpro
ducten betreft gaat zij ervan uit
dat thans, meer dan ooit, alles
zal moeten worden gedaan om de
kwaliteit op te voeren van de bo
ter, zoals deze de consument be
reikt. Niet alleen acht zij een
sterke financiële prikkel noodza
kelijk om boter te bereiden waar
van de kwaliteit aan de hoogste
eisen voldoet, maar tevens zal niet
mogen worden toegestaan, dat
boter door distribuant wordt ver
kocht die voor dit uitermate ge
voelige kwaliteitsproduct niet
voldoende zijn ingericht.
De kwaliteit van verschillende
zuivelproducten b.v. van kaas zal
kunnen worden verbeterd indien
de melk op de boerderij beter
wordt gekoeld, al blijft het twee
maal per dag ontvangen van melk
door de fabrieken van een nog
grotere betekenis.
Bijzondere aandacht schenkt de
commissie nog aan verschillende
besmettelijke veeziekten, die een
ongunstige invloed oefenen op de
kwaliteit van de melk. Een meer
doeltreffende bestrijding daarvan
zou eveneens productiekosten gun
stig kunnen beïnvloeden. Wat dit
laatste betreft wordt aangedron
gen op een meer algemene toepas
sing van de melkcontrole, een
doelmatiger selectie van het fok-
materiaal. een meer rationeel ge
bruik van de beschikbare arbeids
krachten, alsmede een verhoging
van de veevoeder, en melkproduc
tie per eenheid cultuurgrond.
Tenslotte acht de commissie een
verdere concentratie van bedrij
ven, zowel op het gebied van de
industrie als op dat van de export,
gewenst.
Behalve in ons land hebben we
tenschappelijk onderzoek en voe
dingsvoorlichting ook op interna
tionaal terrein een belangrijke
taak te vervullen voor de Neder
landse economie. De melk moet
worden beschouwd als een van de
weinige grondstoffen, waarover in
ons land in belangrijke hoeveel
heden kan worden beschikt. Het
wetenschappelijk onderzoek, dat
wordt verricht om deze grond
stoffen via industrie en handel
volledig aan de bevolking en aan
onze volkshuishouding dienstbaar
te maken is volgens het rapport
nog betrekkelijk te gering, terwijl
kan worden aangenomen, dat
nieuwe producten kunnen worden
gevonden, welke in gemakkelijk
te vervoeren en te gebruiken
vorm, overal ter wereld kunnen
worden geconsumeerd.
Donderdagmiddag had de officiële in gebruikstelling plaats van
het Coöp. Melkproductenbedrijf GA. „D.O.M.O." te Beilen,
het grootste bedrijf op dit gebied in West-Europa. Tijdens de
rondgang door het bedujf bekijkt minister S. L. Mansholt met
veel belangstelling de bereiding van melkpoeder. Achter de
minister directeur A. Ijbema.
Sedert het begin van dit jaar is
er overleg tussen de Personeelraad
en de directie van de Nederlandse
Spoorwegen over de opvoering van
de productie in verband met de toe
gekende 5 pet. loonsverhoging, meer
speciaal over de door de directie
voorgestelde maatregel: het aantal
diensturen in de hoofdgebouwen en
overige administratiekantoren tot
42 op te voeren. Deze besprekingen
zijn op een meningsverschil uitge
lopen tussen de Personeelraad en
de directie.
De Personeelraad gaf hiervan gis
teren bericht aan de hoofdbesturen
en de leden van de erkende organi
saties door middel van een circu
laire. Hierin wordt o.m. gezegd, dat
de directie de keus gaf tot invoe
ring van de 41 y„ -urige werkweek
ingaande 1 Maart 1950 of de 42-urige
werkweek ingaande 15 Mei 1950.
Bij een bespreking op 30 Jan.
bleek de directie van mening, dat
de werkweek op 42 uren diende te
worden vastgesteld.
De Personeelraad besloot diezelf
de dag in te gaan op de suggestie,
op 27 Jan. door de directie gedaan
tot invoering op 1 Maart 1950 van
de 41 -urige werkweek. In een
latere bespreking gaf de directie te
kennen, dat de Personeelraad het
ogenblik om te kiezen had laten
voorbijgaan en dat zij nu op de in
voering van een 42-urige werkweek
stond.
Nadat pogingen van de Personeel
raad om verandering in dat stand
punt te brengen geen resultaat op
leverden, heeft de Personeelraad na
drukkelijk verklaard, dat de beslis
sing van de directie niet door de
Raad wordt aanvaard. De beslissing
(Van onze parlementaire redacteur)
De naam van de heer Hofstra
(PvdA) was op de tweede dag van
het belastingdebat op aller lippen.
De heer v. d. Heuvel (A.R.) was het
met de socialistische woordvoerder
eens, dat gestreefd moet worden
naar een sluitende begroting. De
vraag of de ondernemingsbelasting
al dan niet gehandhaafd moet wor
den speelde z.i. in dit verband ech
ter geen rol. Desnoods andere be
lastingen, maar in elk geval geen
ondernemingsbelasting.
Wanneer de heer Hofstra moeite
heeft om zulks aan de arbeiders
duidelijk te maken, dan wil hij hem
graag een handje helpen. De onder
nemingsbelasting, zo moet aan de
arbeiders gezegd worden, was een
tweede inkomstenbelasting en dus
onrechtvaardig. Zij werd voorts ge
heven van een nijvere groep van
ons volk. De arbeiders, aldus de
heer v. d. Heuvel, zouden zeker be
grijpen, dat er ook ondernemers
moeten blijven. Ons volk kan nu
eenmaal niet alleen uit meesters
in de rechten en belastingconsulen
ten bestaan. En dan had de heer
v. d. Heuvel, die 's morgens bij de
inspecteur was geweest om zijn
eigen bezwaarschrift toe te lichten,
nog een derde reden: De onderne
mingsbelasting hield geen rekening
met de draagkracht van de betrok
kene. De Anti-Rev. woordvoerder
vertrouwde, dat de heer Hofstra
met deze argumenten wel zijn ar
beiders zou kunnen overtuigen. Ging
het niet, dan wilde hij ook zelf wei
eens komen praten! De heer Rit
meester (VVD) had het eveneens
op de heer Hofstra gemunt. Deze
woordvoerder betoogde, dat hij niet
zonder verwondering de heer Hof
stra voor het behoud van de onder
nemingsbelasting had horen pleiten
En om deze verwondering met be
wijzen te staven, las de heer Rit
meester een passage uit een boek
van de heer Hofstra voor, waarin
belasüne^de enereie vanTe'onto-'
stelling, omdat wij er trots op zijn
dat God onze aarde bezocht. Wij
zijn uiteindelijk humanisten. Laten
wij op deze manier heilig worden.
Als Christus dan weer komt, zullen
we bereid zijn. Al hebben we niet
naar Hem uitgezien.
P. C. DE HAAS, O FM.
Feestdagen in de komende week:
Woensdag 30 April H. Catherina
van Siëna.
Maandag 1 Mei H.H. Philippus
en Jacobus Apostelen.
Woensdag 3 Mei. Kruisvinding.
Donderdag 4 Mei H. Monica.
Vrgdag 5 Mei. Eerste Vrgdag.
belasting de energie van de onder
nemer doodde en een renteniers
mentaliteit bevorderde. Voorts had
de heer Ritmeester de vraag van
de heer Hofstra te beantwoorden,
op welke wijze, naar de mening
van de WD zou kunnen worden
bezuinigd. Belust op buit schaarden
zich op dat moment de heren Hof
stra en Suurhoff onder de kathe
der. Het werd een kleine herhaling
van het radiodebat, maar het ver
liep ook al even onbevredigend.
De heer Ritmeester betoogde dat
op de eerste plaats op de regering
de plicht rust om bezuingingen voor
te stellen. Blijkt deze hiertoe niet
in staat dan moet de Kamer ingrij
pen. Intussen had de WD zeker
bepaalde plannen in haar hoofd,
maar zij zou deze niet op comman
do van de P.v.d.A. ter tafel bren
gen. Het enige concrete punt dat
wij tenslotte vernamen was, dat er
f 250.000.aan de Spaarraad zou
zijn weggegooid. Al met al liep het
debat even warm. De heer Ritmees
ter beet nogal fors van zich af en
de P.v.d.A. hoonde. Het zelfde ge
beurde tijdens de rede van de com
munist Hoogcarspel.
De heer Hofstra, aldus de heer
Hoogcarspel, mocht zich dan te
genstander van de afschaffing
der ondernemingsbelasting ge
toond hebben, het was toch maar
een P.v.d.A.-minister, die zulks
voorstelde. Deze P.v.d.A.-minis
ter gaf wel cadeautjes aan de
ondernemers, maar als de com
munisten de oudendagsvoorzie-
ning wilden verhogen, dan was
er geen geld! Ware hij lid van
de P.v.d.A„ hij zou al lang een
voorstel hebben gedaan orn de
heer Lieftinck als lid te royeren.
Dat was politiek gezien, lang niet
slecht gespeeld. Minister Lieftinck
liep ettelijke malen rood aan en de
leden van de P.v.d.A. schoven wat
onrustg op hun stoelen. Wat het
wetsontwerp zelf betreft, met uit
zondering van de heer Hoogcarspel,
waren alle woordvoerders het daar
wel mee eens. Sommigen wilden
echter verder gaan.
De heer v. d. Wetering (C.H.)
niets werd gedaan. Vandaar zijn
voorstel om de termijn waarin de
fiscus nog met naderhand gebleken
verliezen rekening houdt, van drie
op vijf jaar te brengen. Ook wilde
hij meer doen voor de oorlogsslacht
offers. De heer v. d. Weyden (KVP)
vond het al met al nog maar een
sobere tegemoetkoming. Laat het
ontwerp toe, dat het over '50 ge-
investeerde kapitaal voor een derde
wordt afgeschreven, de heer v. d.
Weyden wilde zulks ook voor '49
doen gelden.
Minister Lieftinck maakte enkele
inleidende opmerkingen, maar brak
zijn rede om kwart voor zes af.
Dinsdag verder.
DEELARBEID
IN SIGARENINDUSTRIE
Op 1 Mei zal in de sigaren-
industrie, waar nodig, deelarbeid
worden ingevoerd. De minister
van Sociale Zaken acht verbre
king van de band tussen werk
gevers en werknemers in deze be
drijfstak niet wenselijk.
De arbeidsinspectie zal, voor
zover hiertoe reden aanwezig is,
vergunning verlenen voor verkor
ting van de arbeidsduur
De werknemers zullen door
gaans via hun werkgevers voor
de uren, die op de normale ar
beidstijd worden gekort, over
bruggingsuitkering ontvangen.
Deze regeling blijft tot uiterlijk
1 Augustus 1950 van kracht.
Van een balcon gevallen
De 46-jarige mevrouw F. van
M.K. uit 's-Gravenhage, viel
Donderdagavond tegen 9 uur van
een balcon. Zij wilde het wasgoed
binnenhalen, dat achter haar
huis naast het balcon van de eer
ste etage hing.
Met een ernstige hoofdwonde
en een zware hersenschudding is
zij in het ziekenhuis aan de Zuid-
wal opgenomen. Haar toestand
wordt beschouwd als een eenzijdige
beslissing van de directie, door haar
zonder medewerking van de Per
soneelraad genomen. In verband
hiermede heeft de Personeelraad
gemeend ook geen bemoeienis te
moeten hebben met de redactie van
de dienstorder en de raadpleging
van het personeel over de wijze,
waarop de meerdere diensturen zul
len worden ingedeeld. De Perso
neelraad betreurt de gang van za
ken. doch wijst elke verantwoorde
lijkheid hiervoor af, aldus de circu
laire.
Als we iets geleerd hebben van
de Belgische politiek in de maan
denlange crisis rond de konings
kwestie ,dan is het wel dit, dat we
in de Belgische politiek nooit „hei"
mogen roepen voor we helemaal
over de brug zrjn. Wanneer we dan
ook uit Brussel vernemen, dat de
vorming van een katholiek-liberaal
kabinet nu zo goed als een feiLis
en dat nog Vrijdagavond laat dit
kabinet, dat noch onder van Zee
land n°ch onder Eijskens, maar on
der leiding van de katholieke Waal
de tegenwoordige minister van Eco
nomische Zaken Duvieusart zal
staan, gereed is, dan doen we ver
standig om bij dit alles toch nog
enige reserve in acht te nemen, en
rekening te houden met de moge
lijkheid, dat tussen het moment, dat
wij dit overzicht schrijven en onzo
lezers het onder ogen krijgen, weer
eens een kink in de kabel gekomen
is. Want de liberale leider mocht
dan gisteravond verklaren, dat alle
moeilijkheden voor de totstandko
ming van een nieuw kabinet nu wa
ren opgelost: zolang dit niet in het
Staatsblad is verschenen, kan er
nog altijd weer wat gebeuren. Bo
vendien: de verenigde zitting van
de beide kamers is nog niet bijeen
geweest en de wet, die op een vol
komen onware considerans koning
Leopold belette te regeren, is nog
altijd niet ingetrokken en de ko
ning zelf verblijft nog steeds in het
gastvrije Zwitserland.
Het politieke spel van intriges en
tegen-intriges, dat in België door de
politici vooral in de koningskwestie
zo onverbloemd is gespeeld ,is tot
gisteravond toe met grote harts
tocht beoefend, met als gevolg, dat
tot veler verrassing nu de heer Du"
vieusart als de nieuwe leider van de
regeringsploeg naar voren is geko
men.
Gistermiddag heeft het liberale
congres zich met 688 tegen 23 stem
men uitgesproken voor deelname
Het publiek heeft zich in de af
gelopen week vrijwel geheel afzij
dig gehouden, hetgeen wel ten dui
delijkste gedemonstreerd wordt
door de dagelijkse omzet in aande
len, die nauwelijks de 1 millioen
kon halen, ja, één keer zelfs maar
even boven de negen ton uitkwam.
In verschillende hoofdfondsen kwam
soms maar één notering tot stand.
Herhaalde malen is in deze ru
briek reeds op de oorzaken van deze
lusteloosheid gewezen en hierin is
nog geen wijziging ten goede ge
komen.
Na een aanvankelijk iets betere
stemming trad in het verdere ver
loop van de week over de gehele
linie een kleine reactie in, doch
grote koersverliezen kwamen niet
voor. De nieuwe actie op de Moluk-
keneilanden had weinig invloed op
de noteringen. Zo langzamerhand
schijnt men aan dergelijke acties
wel gewend te zijn en trekt men er
zich niet veel meer van aan. Toch
moet hieruit wel de conclusie wor
den getrokken, dat het daarginds
aan alle kanten gist en kookt. Van
daar dat men zich steeds meer en
meer van Indonesische fondsen af
zijdig gaat houden.
Koninklijke Petroleum opende
ca. 2 punten beter op 280 pet., doch
geleidelijk viel de notering op 274
ad 275 pet. terug, op welke prijs het
aandeel verder bleef schommelen
Aandelen Billiton Mij. II moesten
ook enkele procenten prijsgeven en
belandden op 235 pet.
Wat de Cultuurfondsen betreft,
trad na een kleine verbetering voor
alle soorten reactie in en werd op
de laagste prijs van de week ge
sloten. Amsterdam Rubber: 131"=,
135, 130 pet.; H.V.A.: 129 132''.,
129 pet.; Deli Mij.: 125, 127"=, 123%
pet. De minder courante soorten
over het algemeen een kleinigheid
lager. Cultuurbanken ondergingen
weinig verandering. Indische Han
delsondernemingen daarentegen
kwamen vrij wat lager af.
Binnenlandse bankaandelen on
dergingen niet veel verandering.
Scheepvaartwaarden lagen de ge
hele week flauw in de markt en de
koersen brokkelden dan ook gesta
dig iets af: Scheepvaart Unie: 132y4,
128"=, Kon. Paketvaart: 124 pet., 119
pet., Holland-Amerika Lijn 156 pet.,
152 pet.
Bij de grote Industriesoorten wa
ren de koersverliezen niet groot,
maar toch was het aanbod overwe
gend (wellicht dat we beter kunnen
zeggen, dat er te weinig vraag be
stond) Zo verloren Unilever plm.
6 pet. (214—208 pet.), Philipslampen
verloren plm. 2"= pet. (228'/, pet.
226 pet.), A.K.U.'s onveranderd op
171 y4 pet. Kon. Ned. Hoogovens
moesten ca. 2/ pet. prijsgeven (166
pet.163"= pet.)
De Staatsfondsenmarkt was goed
prijshoudend en wist hier en daar
fractioneel iets te verbeteren. 3 pet.
dollarlening 1947 trok Vi Pet- aan
en kwam op 98% Pc'- Obligaties
Indië 1937 A onveranderd op 95/,
pet.
Ook de Amerikaanse markt ver
toonde, in navolging van New-York,
slechts geringe koersmutaties.
De Emissiemarkt, evenals vooraf
gaande weken, geheel verlaten. Dat
er voor geldbelegging van behoor
lijk gehalte en voldoende rende
ment nog wel belangstelling bestaat,
blijkt bij de uitgifte van f 1.000.000
4 pet. obl. ten laste van het Diako-
nessenhuis te Leeuwarden, welke
lening reeds na twee dagen geheel
voltekend bleek te zijn. C.
AMSTERDAM, 28 April. De beurs
stond vandaag geheel in het teken
van berichten omtrent de devaluatie
in Indonesië. De tegenspraak van
het hoge commissariaat in Neder
land was ter beurze nog niet vol
doende bekend. Cultures reageerden
scherp met een openingsverlies van
3 tot 5 punten en beïnvloedden daar
mede ook het koersverloop in ande
re sectoren. Unilevers trokken even
eens de aandacht. Verkooporders
deden dit fonds dalen tot 203. waar
mede een verlies van 5 punten ge
boekt werd. De stemming was
eningszins nerveus, waarbij nog
komt, dat de beurs niet opeirt vcor
Dinsdag a.s. Na de lagere opening
volgde een licht herstel, doch hier
na liepen de koersen weer iets ach
teruit, zodat de openingsverliezen
vrijwel gehandhaafd bleven. Al met
ai was de activiteit vandaag iets
groter dan voorheen, doch grots
transacties bleven achterwege.
De voornaamste cultuurwaai den
boekten verliezen van 4 a 5 punten.
Ook dt incourante soorten waren
flauw Olies wisten zich aanvanke
lijk le handhaven. De slotnotering
was ruim een punt lager dan giste
ren. Bij de voornaamste industrie
papieren waren de verliezen zeer
klein.
aan een regering, die de wet van
1945 zal opheffen en de koning
naar België zal doen terugkeren.
De koning zal dan enige tijd, de re
gering tijdelijk aan kroonprins
Boudewijn overdragen, maar dan
volkomen vrij blijven zich te ves
tigen waar hij wenst. Alleen sprak
het liberale congres de wenselijk
heid uit. dat de koning, tijdens het
bewind van prins Boudewijn niet in
het zelfde paleis zal vertoeven.
Ging dus. wat de koningskwestie
betreft, de liberale partij nu geheel
en al met de voorstellen van de
koning mee: het zou toch de libera
le Belgische partij niet zijn geweest,
als hier weer geen addertje onder
het gras stak .Dit giftige beestje
bestond uit en appendix van deze
motie, waarin als eis werd uitge
drukt, dat onverwijld 't demission-
naire kabinet Eyskens moest terug
keren. De heer van Zeeland was dus
onaanvaardbaar. Dit scheen een
..conditio sine qua non" te zijn voor
de liberalen. Ze gaven zich gewon
nen, maar als prijs daarvoor eisten
zij het politieke hoofd van de heer
van Zeeland, die zich de haat der
liberalen op de hals had gehaald,
omdat hij steeds moedig hun sabo-
tage-politiek had getrotseerd en elk
ogenblik bereid was, zonder hen.
alleen met een kath. ploeg gesteund
door enkele niet-politieke liberalen,
de koningskwestie op te lossen.
Maar tegenover deze eis van de
liberalen, stond het gistermiddag
opnieuw genomen votum van de
Christelijke Volkspartij waarin een
stemmig het vertrouwen in de heer
van Zeeland werd uitgesproken.
Waar in de koningskwestie zelf de
C.V.P. reeds zeer belangrijke con
cessies had gedaan was het voor
de kath. partij een prestige kwestie,
welke het haar onmogelijk maakte,
nu ook nog de heer van Zeeland,
die zich steeds een krachtige ver
dediger had getoond van het door
de kath. groep gewenste beleid, aan
de liberalen te offeren. Zo stonden,
nadat in de hoofdkwestie volledig
overeenstemming was bereikt, de
beide partijen nu weer, op een zeer
ondergeschikte personen-kwestie
weer tegenover elkaar.
De liberalen speculeren er op, dat
de katholieken op dit ondergeschik
te punt het compromis in de ko
ningskwestie niet zullen laten val
len en daarom pasten zij hun be
ruchte chantage-politiek weer toe,
om aan hun onredelijke eis vast te
houden.
Van Zeeland verklaarde zich gis
teravond bereid zich terug te trek
ken en heeft van dit voornemen
aan de prins-regent mededeling ge
daan. Maar de katholieken waren
niet bereid voor de liberalen te
hukken. In deze situatie is toen de
heer Duvieusart naar voren geko
men. De liberalen zagen af van
Eyskens en de katholieken van v.
Zeeland, en beiden vonden elkaar
op deze Waalse katholiek, die voor
de katholieken aanvaardbaar was,
omdat hij in trouw aan de koning
en ook inzake een oplossing, des
noods zonder de liberalen, steeds
een der sterkste steunpilaren voor
de heer van Zeeland was geweest.
En óok de liberalen kregen hun zin.
Van Zeeland niet de leider, hoewel
er in politieis tussen beide candi-
daten geen enkel verschil was. Als
onze lezers dit overzicht onder ogen
krijgen, zal waarschijnlijk 't kath.-
liberale kabinet Duvieusart reeds
zijn benoemd. Gisteravond half tien,
kwam het demissionnaire kabinet
bijeen en algemeen was de ver
wachting, dat ditzelfde kabinet nog
gisteravond laat, de prins-regent
gepresenteerd worden, maar nu on
der leiding van Duvieusart. Eys
kens zou dan naar financiën gaan.
De socialisten zijn intussen bezig
hun gezicht te redden. Want de ko
ning kom terug, maar met een gro
te parlementaire meerderheid, en
daartegen met politieke stakingen te
gaan ageren zou uit een oogpunt
van democratisch-socialisme toch
al te opzienbarend zijn.
De vakverenigingsleiders gebrui
ken uog wel grote woorden, maar
het heeft er alle schijn van dat dit
een geblaf zonder bijten wordt. In
tussen heeft het liberale gemeente
bestuur van Brussel de grote socia
listische 1 Mei-demonstratie, waar
Spaak in eigen persoon zou spreken
verboden, omdat men daarvan sen
verstoring van de veiligheid en de
orde vreesde. We zijn intussen
nieuwsgierig hoe de socialisten zich
zullen redden uit de netelige positie,
waarin zij zich de laatste maanden
op zulk een koppige en ondemocra
tische wijze vastgewerkt hebben.
merkte op, dat er voor de N.V.'s was gistermorgen redelijk wel
handicap is heeft de commandant
diverse middelen beproefd, o.a
de uitlaatgassen van de motoren
gebruiken om deze snuivermast
te verwarmen, tiet is een pro
bleem, dat door (de technici van
de Koninklijke Marine nog moet
worden onderzocht.
De „Dolfijn" is tot ruim 77
graden N.B. geweest en dit is
iets bijzonder voor deze tijd van
het jaar. Er stond steeds een
storm met een windkracht van
vijf tot zeven. De golven sloten
vaak de snuiver af. Hiervan on
dervond de bemanning hinder,
doch met lichamelijke gevolgen
ging dit niet gepaard. Eenmaal
echter is de snuiver gedurende
enige tijd dichtgevroren geweest
Toen nien dit merkte, heerste er
in de onderzeeboot dezelfde toe
stand, als in een vliegtuig op 5
a 6000 meter. De bemanning
kreeg hoofdpijn en oorbloedin
gen. Een der leden verloor een
ogenblik het bewustzijn. Toe
voer van verse lucht herstelde
het euvel onmiddellijk, waarna
men diep dook en warme water-
lagen opzocht teneinde de snui
ver te ontdooien.
Na een reis van ongeveer zes
weken keerde gistermorgen de
onderzeeboot Hr Ms „Dolfijn" op
haar basis in de Waalhaven te
Rotterdam terug. De comman
dant, luitenant ter zee tweede
klasse C. W. Wolderling vertelde
o.m. dat het doel van deze reis
was om „snuiverervaringen" in
koude streken op te doen. „Wij
hebben diverse nieuwe ervarin
gen op dit gebied gekregen" al
dus de commandant, „en ook op
radionavigatorisch terrein. Een
en ander wordt aan de leiding
van de Koninklijke Marine ge
rapporteerd, zodat van deze on
dervindingen bij de bouw van
nieuwe schepen gebruik kan
worden gemaakt."
Op 23 Maart begon men met
het „snuiveren". „We zijn hier
voor naar de Noordelijke wateren
gegaan", aldus de commandant,
„omdat een lange koudeperiode
een eerste vereiste is voor de
proefnemingen". „Wat verwacht
was", zo vervolgde de comman
dant, gebeurde. De snuiver-mast
bevroor, doch op een plaats waar
wij dat niet gedacht hadden."
Daar bevriezing natuurlijk een
De Nederlandse onderzeeboot „Dolfijn", die onder commando van luitenant ter zee tweede
klasse, C. E. Woldering, een reis maakte naar de Noordelijke wateren, is gisteren bij de
onderzeebootbasis in de Waalhaven te Rotterdam teruggekeerd. De uit 62 koppen bestaande
bemanning van de Dolfijn inzet de commandant.