Door de bomen der commissies zag men het bos der noodzakelijke hulp niet meer VAN HOUTEN Hoe een Kerkvader preekt voor het volk De auto-races te Zandvoort Pieter de Boer uit Drachten voor de Leeuwarder rechtbank Tragische situatie in Jeruzalem 1949 wai de Boerer Kinderbijslag voor zelfstandigen Een zeer voorlopige en beperkte oplossing Bezwaren van middenstand en landbouw Bekende Nederlandse autorijders met hun wagens aan de start Eis: I jaar en 4 maanden voorwaardelijk Christendom sterft langzaam maar zeker uit Ruim 82 millioeri winst in 1949 Bedevaart K.A.B. De preek in de branding De heer G. B mede-opri Geen Goudei voor S.R Ie herenkappc longen gevraaj NETTE ZELFST DIENSTBODE Flinke dienstboc MEISJE gevraagi PAGINA 4 DONDERDAG 8 |UNI 1950 kind en?,. Zo kan ook nog ccn zelf standige met f 3000,voor kinder bijslag in aanmerking komen maar dan eerst bij het dertien.de kind..! Ook het bedrag is maar de helft van de kinderbijslag voor loontrek- kcnden: Voor het derde kind f 0.23 en voor de volgende kinderen f 0,28. De regering berekent dat deze regeling, die evenals de ouder- domsvoorziening-Drees geheel uit de Schatkist betaald zal moeten worden, een bedrag van vijftien milliocn zal vergen. Dit bedrag toont aan. dat de voorgestelde re geling, hoe schriel dan ook, toch wel iets betekent. Een regeling, die alle zelfstandigen zou omvatten en ook aanvangende bij het derde kind zou de schatkist 28 milliocn kos ten. Prof. Romme heeft in de „Volkskrant" uitgerekend, dat 15 milliocn.60 pet. is van 25 millioen, zodat dus blijkbaar 60 pet. van de kinderen der zelfstandige werkers deel uitmaken van het huishouden van minimumlijders. Inderdaad een verschrikkelijke conclusie. Bete kent de voorgestelde regeling dus toch wel iets, onze georganiseerde middenstand en landbouw heeft (Van onze parlementaire redacteur) Het ontwerp „noodregeling kinderbijslag kleine zelfstandigen", dat bij de Tweede Kamer werd ingediend, poogt een voorlopige en nog zeer beperkte oplossing te geven voor een vraagstuk, dat al jaren aan de orde is. Twaalf jaar geleden, in '38 dus, sprak de Hoge Raad van Arbeid als zijn oordeel uit, dat de kleine zelfstandigen niet onder een kinderbijslagverzekering dienden te vallen. De desbetreffende wet beperkte zich dan ook tot de loontrekkenden. Maar het vraagstuk was hiermede niet van de baan. Minister v. d. Tempel gaf het, kort voor de tweede wereld oorlog, in studie aan de commissie-van Bruggen. Deze kwam tot een tegenovergestelde conclusie. Naar haar oordeel dienden de kleine zelfstandigen wèl in een kinderbijslagverzekering te worden opgenomen. De commissie-van Rhijn, die zich te Londen onder de Duitse bom menregens op de toekomstige ont wikkeling van onze sociale verze kering bezon, schoof onder deze conclusie en zeer brede rechts grond. Naar haar oordeel was de staat aansprakelijk voor het soci ale welzijn en de vrijwaring tegen gebrek van al zijn leden en in deze gedachtengang werd dus zelfs geen onderscheid meer gemaakt tussen zelfstandigen en kleine zelfstandi- gên. Na de bevrijding werd de studie op vaderlandse bodem voortgezet. De theorie van de aansprakelijk- hcid van de staat bleek velen niet te kunnen bekoren, maar ook de commissie, bestaande uit vertegen woordigers van de minister Yan Sociale Zaken en van de Stichting van de Arbeid kwam toch tot de conclusie, dat allen, die inkomen uit arbeid genieten, in de sociale verzekering dierwien te worden be trokken. De Commissie-Michielsen, ingesteld door het Centrum voor Staatkundige Vorming, dat in April '48 een complete proeve van wet op het verlenen van kinderbijslag aan alle zelfstandigen publiceerde, zag de rechtsgrond eveneens in de ar beid. Als algemene rechtsgrond meende de commissie te moeten aangeven, dat het rechtvaardig is een zodanige verdeling van het na tionale inkomen of van het natio nale consumptiefonds tot stand te brengen ten behoeve van zelfstan digen, die zich door arbeid een inkomen verwerven en wier gezin nen kinderen tellen, dat zij door dit inkomen „niet belemmerd wor den te voldoen aan hun natuur lijke plicht tot gezinsvorming Na deze jarenlange voorbereiding in de studeerkamers was het be grijpelijk, dat de Volksvertegen woordiging naar daden ging ver langen. Bij de begrotingsdebatten jn '48 werd van de zijde van de KVP dan ook nogmaals aandrang op de regering uitgeoefend. Gevolg was: Andermaal een commissie. Deze nieuwe commissie-van Rhijn werd in April '48 geïnstalleerd en al was de commissie-Michielsen dan inmiddels reeds met haar wenk gereed gekomen, bij de beraadsla gingen in de commissie-van Rhijn bleek toch wel, dat de practische uitwerking van het vraagstuk in een gemengde commissie heel wat meer moeilijkheden opleverde dan in een commissie van gelijkgezin den. Na een half jaar zwoegen kwam de commissie van Rhijn met een interim-rapport. Uit dit rap port bleek dat sommige leden ten slotte zelfs de rechtsgrond met aan vaardden. Deze leden achtten een kindcrbijslagregeling voor zelfstan digen in strijd met de maatschap pelijke functie van de ondernemer. Dit verzet kwam blijkbaar uit cie liberale hoek. Ook de sociale mede werker van het Alg. Handelsblad verzette zich onlangs tegen het principe „omdat de betrokkenen bij het aanvaarden van hun beroep uitdrukkelijk hebben verkozen alle risico's welke aan het verkrijgen van voldoende inkomsten verbon den zijn, zelf te dragen". Andere leden van de commissie achtten het daarentegen weer niet rechtvaardig om de ondernemer met kinderen in een ongunstiger concurrentiepositie te laten ten oP- ziehte van ongehuwde collega s of van collega's met weinig kinderen Maar ook zij, die het wel met het principe eens waren, vielen toen nog weer in drieën uiteen waar het ging om de practische uitvoering. De ene groep wilde verzekering, de andere uitkering van staatswege en de derde bleek een gemengde oplossing voor te staan. Deze ge mengde optlossing vindt men ook in de proeve van de commissie- Michielsen terug: De gelden zouden deels verkregen moeten worden uit premiebetaling en deels uit een bestemmingsheffing, bestaande uit een aantal opcenten op de omzet - en de omzetweeldebelasting. Met dit interim-rapport begaf de regering zich in de Raadkamer en naar in September '49 bleek, kwam zij bij dit beraad tot de conclusie dat de oplossing van het vraagstuk maar aan d0 bedrijfstakken moest worden overgelaten. De bedrijfs takken konden regelingen tot stand r brengen op vrijwillige basis en po regering zou dan wel zo bereid willig zijn om die later voor allen bindend te verklaren. Dat was wel aardig gevonden, maar het kon bij voorbaat duidelijk zijn. dat er op die manier weinig of niets van een kinderbijslag voor zelfstandigen te recht zou komen. In een bedrijfs tak met veel minder draagkrachti- gen of met verhoudingsgewijs vee! kinderen zou de beoogde regeling immers al te zware offers vergen. Andermaal kwam de KVP-fractie in het geweer. Prof. Romme sprak het zware woord, dat er een rege ling diende te komen, want dat an- ders zijn fractie de verantwoorde lijkheid niet langer zou kunnen dragen. Voor deze bazuin stortte de muur van weerstand en bedenkin gen ineen; het ontwerp „noodrege ling kinderbijslag kleine zelfstandi gen" ligt thans voor ons. Wij zeiden het reeds: Het onl- werp biedt nog maar een zeer voor lopige en zeer beperkte oplossing. De kinderbijslag wordt eerst ver leend bij het derde kind en het in komen van de zelfstandige mag niet hoger zijn dan f 2.000,Wel wordt deze inkomensgrens ver ruimd naar de mate waarin het kinderaantal stijgt. Voor zelfstan digen, wier inkomen meer bedraagt dan f 2.000,—, doch niet meer dan f 2100.vangt het recht op kinder bijslag aan bij het vierde kind. in dien hoger dan f 2100.maar niet meer dan f 2200,— bij het vijfde haar desondanks en terecht toch reeds beslist onvoldoende genoemd enmet name bezwaren gemaakt tegen de inkomensgrens en de op lopende schaal. Bij de behandeling in de Kamer zullen wij daar nog wel meer van horen. Wij hebben er echter, nog onlangs op gewezen, dat het inderdaad steeds moeilijker wordt om gelden voor nieuwe so ciale voorzieningen te vinden. Een bezwaar bij de voorgestelde rege ling lijkt ons ook, dat het inkomen telkens opnieuw zal moeten worden vastgesteld. Het ene jaar valt de kleine zelfstandige er in, het an dere jaar er misschien net buiten. En welke regelen zullen er voor de bepaling van het inkomen worden gesteld? Dat is vooral voor de land bouw van belang omdat ook de in komsten in natura zullen worden meegerekend. Voordeel van dit wetsontwerp is, dat het ons eens duidelijk voor ogen stelt, dat er ook buiten de loontrekkers groepen zijn, die onze zorg behoeven. Wij hebben altijd graag de eis gesteund, dat het in komen van de werker niet beneden een speciaal verantwoord minimum zou mogen komen. De regering heeft zich in de afgelopen jaren beijverd om aan deze wens tege moet te komen. De kinderbijslag werd, in het kader van deze poli tiek reeds bij het eerste kind ge geven, de zgn. Jockes-gulden en de toegestane 5 pet. loonsverhoging moeten in dit zelfde licht worden bezien. Thans treden bij dit wets ontwerp echter groepen naar vo ren. die ook bij de voorgestelde nnderstand nog ver bij de loontrek kers ten achter blijven. „Het Vrije Volk" heeft er dezer dagen op ge wezen, dat een zelfstandige met f 2009.inkomen straks f 17,94 kin derbijslag in de drie maanden zal krijgen, een loonarbeider krijgt echter in de zelfde omstandighe den f 104,52. Cijfers als deze doen ons de vraag stellen of men onder die omstandigheden nog wel kan blijven eisen dat^het inkomen van eij bepaalde groep niet onder een sociaal verantwoord minimum mag dalen. Met het K.L.M.-toestel uit Curacao arriveerde gistermorgen op Schiphol, rnr. J. Klaasesz, gouverneur van Suriname. Tijdens het interview met de pers, v.l.n.r. mr. H. L de Vries, mr J. Klaasesz en de heer A. Jonkers, die in zijn functie van chef v. d. afdeling Suriname en Nederlandse Antillen van het Dep. voor Uniezaken ter begroeting aanwezig was. Zondagmiddag a.s. zullen voor do Nationale Sportraces der KNAC op liet circuit te Zandvoort bijna alle l>ekende Nederlandse autorijders in 5 verschillende klassen met hun wagens aan de start verschijnen. De indeling van het programma is als volgt: 13 uur: Start vap klasse B (750 tot 1100 cm3) 12 deelnemers, onder wie Reys uit Den Haag met een speciaal voor hem tn Tsjechoslowa- kije vervaardigde Skoda ,,1101", 1089 cm3. 13.01 uur: start van klasse A (tot 750 cm3) 8 deelnemers, onder wie de bekende Hoogeveen uit Haarlem in zijn Minor van 650 cm3 en Tiet Nortier, den Haag, in een Renault ,,4" van 717 cm3. 14.05 uur: start klasse D (boven 1500 lot 2000 cm3), 8 deelnemers, onder wie de Rotterdammer v. d. Tuyn met een door hem zelf in elkaar geknutselde BMV, 1996 cm3 gedoopt Cotura-BMV (Tu is Tuyn, co van „en Co", ra van race), waarmede hij het de geduchte Veri- tas-wagens van de Hagenaars Westhof en Langestraat moeilijk hoopt te maken. Voorts start in deze klasse de bekende Rally de Monte Cnrlo-rijder Verkamman van Keulen in een Mercedes-Benz. In deze klasse zullen snelheden van bijna 200 km mogelijk zijn. 14.06 uur: Klasse C (boven 1100 tot 1500 cm3), 9 deelnemers, ender wie 6 in MG's en de bekende Rally rijder Gatsonides uit Bentveld in een door hem zelf geconstrueerde wagen, Gatso „1500", waarin een 6 cylinder fiatmotor. Piloot majoor J. L. Flinterman, de Nederlandse re cordhouder in de lucht, verschijnt aan de start in een Simca. 8. 15.10: Start klasse E (boven 2000 <;m3), 10 deelnemers, onder wie Gatsonides zelf in zjjn Gasto „4000 sport", terwijl bovendien Baren- dregt en een thans nog niet aange wezen renner twee andere wagens, merk Gatso zullen rijden, de laatste de zwaarste van 4185 cm3. De heer Reichmann uit Huizen (NH) neemt in deze klasse deel met een niet minder dan 4482 cm 3zware Lago „grand sport". 16.30 uur: start van de interna tionale wedstrijd voor de 500 cm3 renwagentjes door 14 deelnemers, onder wie 7 Engelsen, 4 Belgen en 3 Nederlanders. Onder de laatste bevindt zich uiteraard de van ver leden jaar reeds bekende Beels in zijn Beels-J.A.P., die voor de twee andere Nederlanders, Richardson en Dillenius, een tweede Beels-J.A. P. en een Cooper-J.A.P. heeft ge construeerd. De deelnemende Bel gen zijn Van den Brempt (VSM- Fiat) A. Hanlet (Telna-Sarolea) Van Ark el (Cooper-J.A.P.) en Van Houwen in een wagen, waarvan het merk nog niet bekend is. Uit de indeling van het program ma blijkt al, dat van de eerste 4 klassen telkens 2 klassen met slechts één minuut verschil starten. Om te vermijden, dat de deelnemers aan de laagste klas- ste klasse in de sportwagenrace worden ingelopen door de wagen met een grotere cylinder-inhoud, heeft men besloten de zwaarste wagens eerst te laten starten. Zo zal het publick dus om 13 uur de races kunnen zien van de B en de A-klassers en ruim een uur later die van de D en de C-klassers. Ten slotte zal men in de zwaarste klasse., de E-klasse van boven de 2 liter, het overzicht gemakkelijker kunnen krijgen, omdat deze klasse alleen rijdt. In al deze 5 klassen moeten de wagens 15 ronden afleggen. Het circuit is ruim 4193 meter lang, zodat doe totale afstand voor iedere race 62,895 km bedraagt. Na de sportwagenrace volgt dan tot slot de internationale wedstrijd voor de Lilliputwagcntjes, die niet vallen onder de categorie „sport wagen", doch als officiële race wagens geklasseerd zijn. De start van deze wedstrijd is bepaald op 16.30 uur. Deze Lilliputwagentjes, allen voorzien van motoren, waar mede normaal slechts motorrijwie. len worden uitgerust zullen niet 15, doch 17 ronden, in totaal dus een afstand van 71,281 km afleggen, KINDJE VERDRONKEN DELFZIJL. De familie T. de Boer te Geefsweer kwam tot de ontstellende ontdekking dat de kin derwagen, waarin zich een baby van 3 maanden bevond, in een sloot was gerold. Helaas bleken de levensgeesten van het kindje reeds geweken. Ter verkrijging van grote vaardigheid beoefenen de piloten van de Amerikaanse luchtmacht geregeld met hun toestellen lucht- acrobatiek. Hier ziet U Lockheed F-80 straalvliegtuigen, die met een snelheid van 960 km.'per uur in dichte formatie, practisch j vleugel aan vleugel, boven de Nevada woestijn vliegen. LEEUWARDEN Toen gisteren voor de volle kamer van de Leeu warder rechtbank de zaak tegen Pieter de Boer uit Drachten in openbare behandeling kwam, had den we op de publieke tribune meer belangstelling verwacht, om dat deze zaak veel rumoer in de kringen van de leden van de Bond van Mobilisatie-Invaliden en hun nabestaanden en van de Stichting „De Nederlandse Soldaat", had ver oorzaakt. Als raadslieden van de verdachte, aan wie verduistering van f7.000,ten laste is gelegd, treden op mrs. J. Vis en P. E. van Krevelen. Uit het verhoor van ver dachte blijkt, dat hij sinds 1926 een salaris als propagandist genoot van f3.000,per jaar, maar dat dit bedrag niet steeds werd opgenomen, omdat de middelen ontoereikend waren. Hij heeft het tegoed ge raamd op ruim f20.000, Herdenking verschijning van Margareta Maria Alacoque Op 16 Juni a.s. is het 75 jaar geleden, dat Christus verscheen aan de H. Marga reta Maria Alacoque en aan deze eenvoudige zuster in het klooster der Visitandi- nen te Paray-le-Monial Zijn Goddelijk Hart toonde. „Hier is het Hart, dat de mensen zo zeer bemint, dat Het uit liefde tot hen ver teerde. Als dank ontvang ik echter slechts ondankbaar heid". Van Paray-le-Monial uit verbreidde zich de verering van het Goddelijk Hart en het eerherstel over de ge hele wereld. Het jubileum feest van deze verschijning zal met grote luister worden gevierd. Vele bedevaarten worden op die dag ver wacht en ook Kardinaal Ro- ques, aartsbisschop van Rennes en Mgr. M. Feltin, aartsbisschop - van Parijs, zullen aan de plechtigheden deelnemen. President: U hebt nog kans ge zien tijdens uw detentie f5000, certificaten te verzilveren ten eigen bate. Verdachte: dat is niet juist; het bestuur moest over contanten be schikken voor mijn verdediging en vroeg daarom een machtiging; de Bond zou gedeeltelijk de verdedi ging bekostigen. Als verdachte voor de tweede maai een uitval doet naar de rechter-commissaris, bijt de president hem verontwaardigd de woorden toe: De Boer nog een maal en de zaak wordt zonder U verder behandeld! In de middagzitting werd de voor malige boekhouder Veenstra ge hoord. Hij verklaarde dat er kas- verschillen waren geweest, de boek houding was slecht verzorgd. Er was een auto en een kampeerwa gen gekocht voor geld uit de kas, f 11.000.Het bestuur had hiertoe machtiging verleend. Requisitoir De officier mr. Hollander ver klaarde, dat geen Haagse instantie zich met deze zaak had bemoeid. Dat het vooronderzoek lang heeft geduurd heeft verdachte aan zich zelf te wijten. Zeer brutaal vond de officier dat toen verdachte gedeti neerd was hij zich weer aan ver duistering schuldig maakte. Hij kocht een klasse-wagen en een weduwe moest met f 2000.min der toe en dat alles met geld van dc vereniging. Hij wilde rekening houden met het vele goede, dat verdachte voor de organisatie heeft gedaan en eiste een jaar gevange nisstraf, waarvan 4 mnd. voorwaar delijk. Een deskundige op het gebied van de problemen van het Midden Oosten, die al jaren lang in Jeruzalem woont, heeft tijdens zijn bezoek aan Rome in een interview aan de Romeinse correspon dent van het K.N.P. een beeld gegeven van de treurige situatie, waarin de stad Jeruzalem zich bevindt. „Jeruzalem", zo zeide hij, „biedt op het ogenblik een tragisch beeld, vooral wat betreft de Katholieke en Christelijke instellingen". In het nieuwe gedeelte van de stad, dat onder Joods bestuur staat, en drie kwart van Jeruzalem omvat, is in deze eens zo bloeiende instellingen zo goed als iedere ac tiviteit lamgelegd. Zo hebben zowel het Franse als het Italiaanse zieken huis, waar vroeger het aantal bed den te klein was, geen patiënten meer, daar er geen Arabieren meer in deze wijk verblijven, terwijl de Joden over eigen klinieken en zie kenhuizen beschikken. De zusters van deze zeer modern ingerichte ziekenhuizen zijn daardoor tot werkloosheid gedoemd. „In de „oude stad", die onder bestuur staat van Koning Abdul lah van Transjordanië, liggen de arbeid en het handelsverkeer stil. Immers, Amman, de hoofdstad van Transjordanië, ligt in het centrum van dit koninkrijk en heeft alle handel cn nijverheid tot zich ge trokken, terwijl Jeruzalem een grensplaats is geworden en de scheidingslijn vormt tussen het Arabische Transjordanië en het Joodse Israël." „Ofschoon de Katholieken der gehele wereld veel op charitatief gebied voor de Palestijnse vluchte lingen hebben gedaan, en nog doen, heerst bij de bewoners van de oude stad het gevoel, dat het poli tieke vraagstuk vvi Jeruzalem zo veel mogelijk door de Katholieken vermeden wordt. Jeruzalem is nu reeds een dode stad en de bewo ners van de oude stad voelen zich veriaten door het overige deel der Christelijke wereld. Zij hebben alle hoop opgegeven, dat er spoedig een verbetering zal komen in hun situatie. De eens zo talrijke bedevaarten, die naar de H. Plaatsen trokken, zijn verdwe nen. De bevolking is ervan over tuigd, dat mettertijd ook de bede vaartsplaatsen in het oude gedeelte van Jeruzalem in Joodse handen zullen komen, wanneer de open bare mening zich niet sterker voor de toestand in Jeruzalem gaat in teresseren. Zij is va.n mening, dat alleen een internationalisatie van Jeruzalem. DE „KONINKLIJKE" In het thans verschenen jaar verslag van de N.V. Kon. Ncd. Pctroleum-Maatschappij wordt o.m. vermeld, dat de netto-winst over 1949 bedraagt f 82.643.956 tegen f 83.090.610 over 1948. Dit winstcijfer maakt het mogelijk een dividend uit te keren van 4 pet. op de 1500 preferente aan delen en van 9 pet. op de ge wone aandelen. zoals deze door Paus Pius XII reeds bü het begin van het conflict is be pleit, dc oplossing kan brengen. Doch niemand in het Midden Oosten gelooft nog, dat de Vere nigde Naties haar besluit in daden zullen omzetten. Het langzame af sterven van het Christelijke Jeru zalem zal daarom voortduren. Daarbij zullen zowel de Joodse als de Transjordaanse autoriteiten uiterlijk een zeer tegemoetkomende houding tegenover de vertegen woordigers der Kerken aannemen. Het is voor hen immers niet nodig zich door anti-Christelijke maatre gelen te compromitteren, omdat zij weten, dat bij een dergelijke hou ding van het Westen de tijd toch wel voor hen zal werken". 0 Tegeltableau voor hef Koninklijk Instituut van de Marine (Eigen bericht) DEN HELDER Aan de be kende kunstschilder en glazenier Alex Asperslagh te Den Haag, is opdracht gegeven een groot te geltableau te vervaardigen voor de hal van het Koninklijk Insti tuut van de Marine te Den Helder, als blijvende herinne ring aan hetgeen de marine voor ons vaderland deed in de jaren 19401945. Dit tegeltableau zal ongeveer half September a.s. door de Kon Ned. Vereniging „Onze Vloot" plechtig worden overgedragen aar de comman dant van het Marine-Instituut. De K.A.B.ers uit de kop van Noord Holland gaan op Zondag 11 Juni hun jaarlijkse grote bedevaart houden naar O. L. Vrouw ter Nood te Heiioo. Als intentie heeft men dit jaar gekozen: De algehele te rugkeer van de mensheid tot God en de Kerk. Hier is dus aansluiting gezocht met de intentie van het H. Jaar. Uit de dagindeling vermelden wij: 10 uur plechtige Hoogmis met Algem. H. Communie; 12.45 Sa menkomst bij de Kruisberg, met toespraak; 13.45 Plechtig lof met processie. De deelnemers welke per trein komen kunnen om 9.47 bij het ge nadeoord uitstappen en om 15.50 weer vertrekken. De geestelijke leiding berust bij de Zeergel. Heer Dr. F. Holthulzen uit Alkmaar terwijl het organisa torische gedeelte verder verzorgd wordt door de Districtsbestuurder, bijgestaan door ordecommissarissen vanuit de Gewestelijke Kringen aangewezen. Alle plaatselijke besturen zijn volledig ingelicht omtrent de dag indeling en verdere regelingen, zo dat verwacht mag worden dat deze bedevaart een waardig sluitstuk zal worden van het actieseizoen 1949- 1950. Het Nederlandse merk met Wereldreputatie PUDDINGPOEDER KOFFIE THEE I'l (Advertentie! Zo zjj misschien al geen strlkt- wezenlük element is van de christelijke eredienst, dan is de preek er toch een onmis baar cn aanvullend onderdeel van. Wij kunnen ons geen plechtige godsdienstoefening voorstellen zonder dal daarbij in een of andere vorm Evangelie-verklaring, cate chismus-uitleg of behandeling van een meer algemeen on derwerp het woord tot ons wordt gericht. Dc prcdicatic draagt bij tot de plechtige viering van een feest cn zij is in de ogen van St. Augus- tinus eenvoudig een plicht. „Want het eerbetoon van onze tong mag niet onthouden worden aan Hem, die de gave van alle talen aan ongcletterdcn geschonken heeft, die de tongen der geleerden van alle volkeren &an Zich onder worpen heeft gemaakt en de uiteen lopende talen der verschillende volkeren heeft samengebracht tot dc eenheid des geloofs." de persoon van degene die tot ons voor ons, katholieken, zo gemakke- Wat men verwacht. De preek staat bij ons, katholie ken, in het middelpunt der belang' stelling. Een priester wordt beoor deeld mede vanuit de gezichtshoek der preekstoel: preekt hij goed, of maakt hij er niet veel van? Naar het wekelijkse Lichtbaken van de radio luisteren velen en de Italiaan Pater Lombardi trok evenals in andere landen van Europa ook in Nederland allerwegg de aandacht. Wie de gesprekken opvangt of dag blad en menig tijdschrift inziet, wordt al spoedig gewaar, dat men reeds bij -voorbaat de preek met critisch oor beluistert. Niet iedere predikant is begaafd met bet schone of vlotte woord en al is voor vele toehoorders dit een belangrijke toetssteen, voornamer is nog wat er gezegd wordt en hoe het wordt voorgedragen. Wat men terecht van de preek mag verwach ten is de verdieping van het inzicht in 't liturgisch mysterie dat ge vierd wordt, de verduidelijking van het begrip omtrent het geloofspunt dat men aanneemt, de opwekking en aansporing om te handelen in dc richting die de goede is. Het komt op de eerste plaats niet zozeer aan op de vorm waarin iets wordt voorgehouden, en wie dit doet, als wel op datgene wat er gezegd wordt. Het gaat niet om spreekt, het gaat om datgene wat hij ons verkondigt. En dat is Chris tus, dat is God en Zijn woord. Dui zenderlei kunnen de wijzen zijn, waarop de prediking geschiedt en de ene predikant kan van de andere verschillen, zoals de ene ster van het andere hemellichaam. Wij zou den hier een zo ruim en zo breed standpunt moeten innemen als St. Paulus, toen hij van de verschil lende, allen niet even welsprekende en onbaatzuchtige verkondigers van het Evangelie zei, dat dit alles hem om het even was, mits Christus maar wordt verkondigd, Zaaiers van het Woord Gods. Volgens zijn eigen getuigenis was de Apostel voor de eerste maal on der zijn aanstaande christenen ge komen niet met de praal van wel sprekende woorden noch met de vernuftigheden van menselijke wijs heid. Hetgeen nog niet wil zeggen dat de christelijke predikers ver zorgde taal en stijl zouden behoeven te versmaden. Maar zij zijn, naar het woord van de grote redenaar die de bisschop van Hippo, Sint Augustinus, van nature en krach tens voorgaande opleiding was, de „zaaiers van het Woord Gods". Al tijd immers zal het Woord Gods de spil van de prediking dienen te zijn. Augustinus' eigen prediking draagt een uitgesproken bijbels karakter, Schriftuurtflksten vormen er het uitgangspunt, middelpunt cn eind punt van. De H. Schrift levert hem stof voor al zijn preken, die daarom bijbels zijn in de volste zin van het woord. Hij was zich dit uitdrukke lijk bewust en heeft dit opzettelijk gewild. Want het was zijn diepste overtuiging, zoals hij zegt, dat alles wat men buiten de H. Schrift vindt, als het schadelijk is, daar wordt veroordeeld, als het nuttig is, daar wordt gevonden. Hierom al, nu het Bijbel-lezen lijk is gemaakt door de verschillen de prachtige uitgaven van de H. Schrift door de Uitgeverij Het Spectrum, zouden wij belangstelling moeten hebben voor de uitgave van Sint Augustinus' Preken voor het volk, die als eerste deel van de niet genoeg te prijzen reeks „Monu- menta Christiana" eveneens bij Het Spectrum zijn verschenen. Ónder de belangrijke geschriften uit de christelijke literatuur, die door deze reeks voor de eerste maal onver kort en van verklaringen voorzien in Nederlandse vertaling worden aangeboden, nemen juist de Preken of Sermoenen van St. Augustinus een vooraanstaande plaats in. Rond de 700 staan er op zijn naam, waar van de wetenschappelijke kritiek ongeveer twee derden als echt er kent. Hieruit nu zijn er door mej. dr. Mohrmann 62 vertaald, die ten dele handelen meer uitsluitend over de H. Schrift, ten dele meer litur gisch over het eigen van de tijd volgens het Jaar des Heren. Snelschrijvers of stenografen heb ben destijds, toen Augustinus op de kansel stond, de tekst van zijn meeste toespraken stenografisch vastgelegd. Wij kunnen er niet dank baar genoeg om zijn, want heel onze beschaving vereert hem als haar grote vader en voornaamste grond legger. Heel het Westen is aan hem verplicht. En toch leefde deze mees terlijke man die een blijvende in vloed heeft gekregen als welhaast geen ander, in een zeer kleine om geving van wel zeer eenvoudige mensen, wier geestelijke horizon even beperkt was als hun zorgen en bekommernissen van meer stof felijke aard groot waren. De Voor zienigheid heeft gewild dat oen van de grootste geesten uit alle tijden zijn leven moest doorbrengen te midden van een volk waar hij zo ver boven uit stond. Maar de bis schop van Hippo miste te enenmale de hoogmoed van de geleerde, die meent dat zijn wetenschap zo hoog en zo diep is, dat zij voor de een- voudigen een gesloten boek moet blijven. Met een bewonderenswaardige eenvoud, met veel beleid en een onuitputtelijk geduld tracht Augus tinus zijn simpele, bescheiden kudde deelgenoot te maken van de inrich ting in het Goddelijk mysterie die hij als wetenschappelijk denker en als theoloog voor zichzelf had ge wonnen in de stilte van zijn mon nikscel. Hij is begenadigd kansel redenaar, hij spreekt uit de volheid van zijn hart, uit de volheid zowel van zijn godsdienstige ervaringen als van zijn wetenschap. Hij kan abstract zijn in moeilijke kwesties als het gaat over dc heilige Drie eenheid; maar ook dan leeft zijn gehoor intens mee en het gebeurt niet zelden dat dit warmbloedige Noord-Afrikansc kerkvolk de pre dikant applaudisercnd bijvalt of zelfs voorkomt. Zijn gelovigen han gen aan zijn lippen en barsten elk ogenblik in luide toejuichingen uit. Het is omdat Augustinus hen weet te pakken; hij heeft contact met zijn toehoorders. Er bestaat tussen hem en hen ook zo'n grote vertrouwelijkheid. Hij was een bis schop die met en voor zijn gelovigen leefde. Hij stond hen bij in al hun geestelijke en materiële noden. Zo was hij voor hen als een vader ge worden en daarom vertrouwen zij zich zonder enige terughoudend heid aan hem toe, ais hij tot hen spreekt. In zijn preken tot het volk voelt men de hele Augustinus terug, Augustinus zoals hij concreet en levend is geweest, de mens met het grote hart, die zijn wetenschap ge heel stelde in dienst van zijn liefde. Want deze laatste was in zijn oog een grotere gave dan de eerste. De figuur, de persoon en het werk van Sint Augustinus zijn op vele, telkens andere wijzen te beschou wen. Meesterlijk is hij wat de vorm betreft, waarin hij zijn taak in dienst weet te stellen van de chris telijke prediking. Meesterlijk ook wat aangaat de inhoud die hij daar aan vermag te geven vanuit zijn beste weten en kunnen. En dit alles biedt hij aan in eenvoud en liefde. Augustinus boeit altijd. Zijn Pre ken voor het volk, in deze sierlijke uitgave van Het Spectrum, mogen het doen voor vele lezers, die op hun beurt zijn geestdriftige toe hoorders zullen worden. H. J. TUITJENHORN van de Directeur de he dijk kwamen de leden leenbank in vergaderir het jaarverslag van ds heer Jac. Burgen bleé bank ip 1949 goed was dank zij de gunstige b( ten in de tuinbouw. D op 31 Dec. 671 spaarde: handeling van rekenir drong de heer C. Bro verhoging van de sa. kassier en Directeur. E werk verzet en dat wc doende beloond. De s: gulden voor de voorzi gulden voor de kassie dien de financiële re toelaten, zeker worde Namens de kascommisi heer N. Baas verslag klaarde alles in orde ti vonden. Met algemer werd besloten, wegens elders, het iidmaatscha gen aan C. Meijles, W J. J. Vos. De heer C. met algemene stemmi als bestuurslid. Tot lid van Toezicht, wordt ir van de heer G. Boeke] het overschrijden van grens had bedankt, gek C. Entes. De heer I hierna door de voorzitt Ruim 48 jaren geleden, Boekei één der mede o de bank, die toen mei opgericht. Sindsdien w tijd bestuurslid der ba S.R.C.—V.Z.V. SCHAGEN. Wc toen het zonnetje nog veld stond te pikken ontmoeting plaats tus: rivalen SRC en VZV. gen kwamen met enige het veld. De Schaginez met een technische heid maar wilden het mooi doen. De Veldtur tegen probeerden het halen en hard spel wi ook de overwinning b Reeds na 5 min. o: hachelijk moment voor doel als de keeper uit lokt netjes omspeeld w Moei redde op 't nipp later eenzelfde geval i leiding gaf. Ofschoon nisch de meerdere ble< den zij hun tactiek nie- rust met stand 01 in Na de thee was het gezakt en met een briesje werd de match met steeds hetzelfde Hachelijke momenten doelen on VZV steeds een scrimage voor he wist VZV handig te 0—2. Dat namen de niet en aanval na aanv dernomen maar ook 1 tuna was niet met d< Toen hij een VZV-aan' land de stuitbal verk< deelde en weer werd was het lot van SRC 1 Gevraagd: prima Geen seizoen. Salon garo, Geesterweg Alkmaar. voor alle werkzaam! den. Loon f 20.Ca Rést. „Duinvermaal Bergen N.H. Terst. gevr. NETTE R BAKKERSLEERL., b 16 jaar, v. g. g. v. bakkerij H. M. v. d. G sen, Nieuweweg 93, T K 2233 345, Anna Pc lowna. Gevraagd voor direct R.K. doktersgezin mei kind liefst boven 20 jr. v. d n. Mevr. RAYMAKEi Gabr. Metsustr. 12, A sterdam. Direct gevr. voor zomerseizoen v.d.e.n Goed kunnende kok lft. pl.m. 20 jaar. M. van Baar, Café-Rest: rant „De Kroon", S tionsstraat 911, Zaï voort. Loon f 20.Intern. E ven de 18 jaar. Ce Rest. „duinvermaa: Bergen N.H. Gevraagd een net flinke r. k. hu: IN DE HUISHOUDII liefst boven de 20 ja voor dag en nacht'n gezellig huis. verke Grote was buitensh. inet ml. onder nr. 12( bur, van dit blad. Gevraagd: meisje „i y.ri',daK en Zaterd or fhnk dagmeisje vc iedere dag. Beemsfc Houttil 40, Alkmaar. Gevraagd: R. K HUI HOUDSTER, bij m alleen op boerderij. Uitgeest1" DOrreSe( Meisje gevr. v. d. ,e; n- .voor winkel huish. bij n. Stet, zi bcharwoude, tel. 481. Gevraagd NET MEIS, be ochtenduren 1 Wed. C. Suiker, Jan G1 waarct 53' ke6rhufi TE KOOP aangeb.: W leniaker, merk Martin, beste staat, werkt prirr Pnjs f 275-, P. J. de W Uitweg 3, Krommenie.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad : voor Alkmaar en omgeving | 1950 | | pagina 4