„Enkalon"-fabriek in vol bedrijf
over anderhalf a twee jaar
Nieuw procédé geeft werk
aan vele handen
Prachtig katholiek initiatief
Staatsrechtelijke en financiële vragen
rond de wet Materiële Oorlogsschaden
Merkwaardige transactie
Wapens voor
Europa
Nederlands kader krijgt wapen
instructie van Amerikanen
Geen Engelsen
naar Wenen
ieid
Nieuw perspectief voor Zuid-Oost-Drente
Zondags - Evangelie
„Gen. J. H. MCrae"
gedebarkeerd
H.H. Missen op erevelden in Indonesië
voor de zielerust der gesneuvelden
Nazi-demonstratie
in Oostenrijk
Prof. Lieftinck probeerde handigheidje
maar de Kamer liep niet in de val
Buitenlands overzicht
Vliegend reuzenfort
neergestort
DE BEURS
ZATERDAG 24 JUNI 1950
hien en
chien
RDIGHE1D
ir van de
iden we
qorius de
wijdinq al
ander ver
is er zelfs
dat bij de
qebeden.
van de
erkende
riteit van
door alle
Kerk de
ambt van
had deze
eledige bete
plaats het
over een
tweede dat
over het
Benedictus
waardigheid
letekenis toe-
regeld in zijn
hoofdstuk 36
enedictus b.v.
abt betiteld
ier" en „Va-
zijn omge-
stus' plaats
ende hoofd-
ts uitvoerig
van de abt
wel, dat de
hoge opvat
deze waar-
is is bekend,
de vrijheid
ezen; in en-
illen maakte
k recht ge-
een bepaald
benoemen. Bij
["rente echter
kloosters, en
toen voor de
elf hun over-
teld.
bt ligt in de
taak, zijn
tan op de weg
iartoe de mid-
worden in de
van St. Bene
van de abt
regelen, ge-
nosterorde van
luidelijk om-
die als abt is
indachtig zij
aak het is, die
nomen en aan
tap van zijn
hebben af
het er meer
7an dienst te
eitijd van het
Middeleeuwen,
bisschop, de
jke en we-
zijn gebied,
st zijn zware
op geeste-
ite af te leg-
beheer van
die hij niet
of verkopen,
ook nu nog
hten heeft de
vele rechten;
zijn alle raon-
e gehoorzaam-
heeft hij als
ils vader des
ïjn onderhori-
zaamheden op
•hop heeft de
te dragen als
-rderlijke taak.
reeds in de 9de
recht om de
nt niet speciaal
ten voorbehou-
dat het geval
ng, handschoe-
dalmatiek, als-
aarbij was be-
ipte abten, dus
recht onder de
bestikte mijters
erwijl de niet-
jters van een-
f moesten ge-
alleen aan de
behouden, de
en te versieren,
et gebruik, dat
staf, ring en
legen, burger-
wens 't aragen
De abt nullius,
er een klooster
in een diocees
ïdgebied, mag
ledelkapje dra-
die de juris-
ooster bezitten,
ht in hun eigen
erk een Ponti-
e houden,
en van wijdin-
de abten nul-
cht, het Heilig
enen. De regu-
dat recht uit-
bij Pauselijk
ding van abten
voorbehouden,
el kan ook door
1 worden afge-
cunnen 't recht
;e consacreren,
paramenten en
vijden, alsmede
?enen, doch al-
lik van de eigen
ap.
moqelijk we-
nqen van het-
t die qewijde
door bij een
hten Gedenk-
eer te bewij-
dachtenis der
rt en Vorstin-
beqraven liq-
moeten wij
hebben voor
rinqen uit de
r het eerbied-
r qrafvlaats,
en liqqen van
en Helden, in
r de Landzaat
d en ontzien'"
roering van Mr.
nnep, in tegen-
an Z.M. Koning
houden op 14
ir het Kon. Ned.
Een AKU-fabriek die nylon-achtige ,,Enkalon"-garens en vezels
gaat maken, zal binnen anderhalf a twee jaar vlak bij het hart
van de gemeente Emmen in bedrijf zijn, zo deelt de directie
van het AKU-concern mede. Het besluit om het nieuwe bedrijf
te Emmen te vestigen is Donderdag genomen. Hiervan is mede
deling gedaan aan de ministers van Economische en Sociale
Zaken. Te Emmen is een gemeentelijk terrein van zeventig
hectare verworven. Hiervan zal voorlopig 30.000 vierkante
meter worden bebouwd. Aanvankelijk zullen vijfhonderd, later
wellicht duizend arbeiders hun brood in de nieuwe industrie
verdienen.
De grondstoffen voor „Enkalon"
zullen door de Staatsmijnen gele
verd worden; de machines voor
het vervaardigen van de draad zal
men goeddeels uit het buitenland
moeten betrekken. Het is de be
doeling, dat de fabriek te Emmen
zowel voor de binnenlandse markt
als voor export zal werken.
De energievoorziening zal door
de electrische centrale te Gronin
gen geschieden. Met het Oranje
kanaal zal een verbinding tot
stand komen, waarvan een der
oevers gemeentelijke loswal zal
worden. Voorts krijgt de fabriek
een aftakking van de spoorlijn.
„Werpt het net uit"
Op de glooiende oever van het
meer dringt het volk te samen. Om
beter verstaan te worden, stapt
Jezus in de schuit van Petrus en
vraagt hen een eind het meer op
te varen. Vanuit Petrus' vissers
bootje houdt de Meester zijn preek
en onderricht de menigte.
Als Jezus zijn woorden gezegd
heeft, verzoekt Hij Petrus het meer
verder op te gaan. Petrus doet het
wat graag, 't Water is zijn element,
en dat de Meester daar ook van
houdt, doet hem veel deugd. Hij
hijst het zeil en kalm schuift het
bootje over het zonbeschenen vlak.
Pan zegt Jezus; „Werp nu je net
ten uit ter visvangst". Rustig
klinkt dat, een eenvoudig verzoek.
Maar in Sint Petrus begint het te
s'ormen: nu de netten uitgooien?
Nu, rond het middaguur, met deze
warmte? Er bestaat geen slechter
tijd. Och, een demonstratie van het
vissersvak wil hij de Meester wel
geven, ook al is er nu procent kans
op een levend visje. Maar de
Meester moet toch begrijpen: wat
zullen de mensen op de oever den
ken! Nu het net uitzetten!
.Meester, de hele nacht zijn we
bezig geweest; van gisteravond af
tot vanmorgen toe; we wierpen h:t
net uit en haalden het binnen. Tel
kens leeg. Geen enkel visje. Zou het
dan nu iets uithalen? En toch"
Petrus moet zie' inspannen,
moet zichzelf, zijn beroepstrots
overwinnen'* en toch: op uw woord
zet ik de netten uit". Hij bukt
zich en zijn grote handen grijpen
de netten. Met Andreas, zijn broer,
zetten ze vakkundig de netten uit.
Na enige ogenblikken trekt het
langzaam voortdrijvend schuitje de
lange rij kurken tot een grote boog.
Petrus ziet de Meester aan: zo
doen zij dat. En dan tot Andreas:
maar weer inhalen? Niets ver
wachtend, vat htj met een hand het
net om het binnen te trekken. Het
gaat niet. Zou het vast zitten Ook
de kurken zijn verdwenen. „Help
eens, Andreas!" Met zrjn tweeën
krjjgen ze een hoek van het net
boven water. Vol vis! 't Net gaat
scheuren. „Hallo" roept hjj naar de
anderen op de oever, „kom helpen!"
Die hadden met verwondering
Petrus bezig gezien, en tot hun ont
steltenis de kurken zien onderdui
ken. In een wip wanen ze langszij,
en met man en macht aan het
werk. Ze smijten de vissen binnen
boord, alsmaar door. Tot aan het
gangboord hope- de vissen zich j,
en als de gescheurde netten binnen
zijn, moeten de vissers voorzichtig
varen om de schuitjes veilig aan de
oever te brengen. „Geweldig", zucht
Petrus, en met ziet hij de Meester
naast zich. Ook Jezus heeft mee
geholpen. Nu dringt het wonderba
re van deze vangst tot Petrus door.
Hij valt op zijn knieën: Heer, ga
weg. Ik mag niet in uw nabijheid
blijven. Ik ben een zondaar". Jezus
glimlacht. Hij legt zijn hand op de
natte schouder van zijn stoere leer-
'ing: „Petrus, dit is een afscheid.
Je gaat met Mij mee, je boot leg
.ie op. Je hebt nu gezien, wat je met
Mij en door Mij kunt. Van nu af zal
je mensenvisse.' zijn!"
Petrus heeft niet geaarzeld. De
wonderbare visvangst, wonderbaar
het aantal vissen, wonderbaar
om de vreemde tijd, heeft hem veel
geleerd, hem en zijn opvolgers. De
roerpen van het Schip der Kerk
hebben zij gehouden, en ten allen
tijde gingen de netten in zee, als
Je zon scheen en als de nacht over
"te aarde daalde, bij stormweer en
regen, terwijl het Scheepje kraakte
en wanneer het varen een plezier
tocht leek. 't Woord van de
Meester: „Werpt het net uit", is
nooit verstomd. De Grote Kapitein
gaf de opdracht: de matrozen sloe
gen hun handen aan de netten.
I I-aten wij niet rustig blijven zit
ten Vooral in het hoge Noorden
ihpet iedere Katholiek een matroos
zjT-, die weet dat zijn leven als ka
tholiek een vreedzaam en noodza
kelijk net is, waardoor anderen het
Schip van Sint Petrus kunnen bin-
r'enkomen.
God geve U de moed en het ver
trouwen van die eerste Visser.
P. C. DE HAAS O FM.
Feestdag: Donder lag 29 Juni
Petrus en Paulus.
De „Enkalon"-fabriek komt on
der leiding van ir. F. Prakke. In
de komende jaren zal de proeffa
briek te Arnhem, die een beperk
te capaciteit heeft „Enkalon"-
garens blijven produceren.
Over de omvang van de toekom
stige garenproductie te Emmen
wilde de AKU-directie zich nog
niet uitlaten. Men is ervan over
tuigd dat voor de nieuwe garens
voldoende ruimte in de markt zal
zijn. Nederlandse tricotagebedrij-
ven en weverijen tonen grote be
langstelling voor het product.
Toen de Algemene Kunstzijde
Unie in October 1949 de fabricage
en verwerkingspatenten van de
Amerikaanse nylonfabrieken Du-
pont de Nemours verwierf, stond
het besluit, dat een grote Neder
landse fabriek voor het maken
van nylon-achtige garens en ve
zels zou worden gebouwd, vrijwel
vast. In samenwerking met de
Staatsmijnen is de studie over het
maken van deze volsynthetische
garens krachtig voortgezet. De in
Nederland aanwezige grondstoffen
maken het noodzakelijk, dat het
toe te passen procédé enigszins af
wijkt van dat van Dupont de Ne
mours. Men is erin geslaagd een
minstens evenwaardig product te
verkrijgen, dat niet nylon, doch
„Enkalon" zal heten.
Inmiddels zijn in overleg met
de regering in diverse gemeenten
onderzoekingen gedaan naar mo
gelijkheden van vestiging van een
groot bedrijf. Van regeringszijde
werd in het bijzonder de aandacht
op Emmen gevestigd.
Keuze viel op Drente.
Op zichzelf had Emmen voor de
AKU al een zekere aantrekkelijk
heid, omdat haar, door de erva
ring, die zij met haar bedrijf te
Emmer Compascuum heeft opge
daan, reeds bekend was, dat een
ruim aanbod van werkkrachten
verwacht mocht worden. Voorts
is „in verheugende mate belang
stelling en geschiktheid voor fa
brieksarbeid aanwezig", aldus de
AKU-directie.
Uit de vele studies, die sedert
1930 op de Zuid-Oosthoek van
Drente zijn gewijd is bekend, door
welke oorzaken hier zeer grote
werkloosheid is ontstaan en wel
ke maatregelen genomen moeten
worden om hierin principiële ver
andering te brengen.
Verschillende voorstellen en
plannen dienaangaande zijn door
de AKU getoetst aan de eisen, die
voor de plaats van vestiging van
een bedr;jf als het Onderhavige
gesteld moeten worden. De AKU
kwam tot de conclusie dat een
aantal van deze plannen uitge
voerd moeten worden om aan
haar onderneming te Emmen min
stens dezelfde kansen te kunnen
bieden als in andere gemeenten.
Besprekingen met regering en
met provinciale en gemeentelijke
besturen hebben er toe geleid, dat
die algemene maatregelen, die tot
de verdere ontwikkeling van
Zuid-Oost Drente zullen dienen en
die voor vestiging van de fabriek
van essentieel belang zijn, zo spoe
dig mogelijk zullen worden uitge
voerd. Daardoor worden de hin
derpalen voor vestiging van de
„Enkalon"-fabriek te Emmen weg
genomen.
Technische details.
In technisch opzicht zal het
nieuwe bedrijf zeer belangrijk af
wijken van de bestaande kunst -
zijdebedrijven der AKU. Rayon
garens en -vezels worden uit cel
lulose volgens een „nat procédé"
vervaardigd. In de fabriek te Em
men zullen de grondstoffen der
Staatsmijnen in hoofdzaak wor
den gesmolten en bewerkt om na
dien tot borstelhaar, garens of
vezels gespoten te worden. In te
genstelling tot de rayonfabricage
behoeft „enkalon"-fabricage geen
geweldige hoeveelheid water. Het
vereiste kwantum water voor de
„Enkalon"-fabriek kan te Emmen
gevonden worden.
Zeer binnenkort zal men met
het bouwrijp maken der terreinen
beginnen. De plannen voor het
fabrieksgebouw zijn nog niet ge
heel gereed. Waar bij nylonfabri-
cage bijzondere eisen aan tempe
ratuur en vochtigheidsgraad wor
den gesteld en het bouwbureau
van het concern ruime ervaring
heeft, belooft de constructie der
fabriek voor vaklieden interessant
te worden.
Bij de nieuwe fabriek zal een
vrij grote staf technisch weten
schappelijk en administratief per
soneel behoren. De gemeente Em
men zal extra bouwvolume krij
gen om dit personeel onderdak te
kunnen brengen.
De opbouw en ontwikkeling van
de „Enkalon"-fabriek zal in nauwe
samenwerking met het hoofdkan
toor en de proefbedrijven der
AKU te Arnhem geschieden. Een
zeer intensieve samenwerking en
uitwisseling van ervaring zal van
het begin af aan noodzakelijk zijn.
In stromende regen meerde gis
termiddag het 12496 ton metende
Amerikaanse s.s. „General J. H.
McRae" met 1400 repatriërende
militairen aan boord in de Schie-
haven te Rotterdam.
Onbarmhartig viel de regen op
de hoofden van de autoriteiten, die
ter verwelkoming aanwezig waren,
t.w. namens H. M. de Koningin
ritmeester W. F. K. Bischoff van
Heemskerk, namens de regering
de minister van Oorlog, mr. W. F.
Schokking en namens Prins Ber-
nhard, luitenant-kolonel P. H.
Lach de Bère. De verwelkoming
werd opgeluisterd door marsmu
ziek van het muziekkorps van het
depot pioniers. Onderweg heeft
men in Aden een militair met
acute blindendarmontsteking moe
ten achterlaten in een hospitaal en
bij Port Said deed zich een geval
van blindedarmontsteking voor, dat
zo acuut was dat aan boord geope
reerd moest worden. Deze laatste
militair was gelukkig weer zover
opgeknapt dat hfj te voet het schip
kon verlaten.
De grootste verrassing voor de bezoekers van de Internationale
Luchtvaart Tentoonstelling, die dit week-end in België wordt
gehouden, zal ongetwijfeld de Hawker P. 1081, Engeland's
nieuwste gevechtsvliegtuig, zijn. De technische bijzonderheden
van deze door Rolls Royce straalmotoren voortgedreven machine
worden echter streng geheim gehouden.
DEN HAAG (K.N.P.) Op
20 erevelden, verspreid over ge
heel Indonesië, rusten de licha
men der slachtoffers der voor
bije zware jaren. Soldaten rus
ten naast officieren, matrozen
naast leden van de landmacht.
De pastoors van de plaatsen,
waar de erevelden zijn gelegen,
zullen van nu af iedere week
op verzoek van Kath. Thuis
front een H. Mis opdragen voor
de zielerust van de gesneuvelde
militairen, die daar liggen be
graven.
Deze erevelden zijn: Batavia:
Menteng Poeloe, Tjililitan, Antjol;
Bandoeng: Pandu en Tjimahi; Se-
marang: Tillemaplein en Kaliban-
teng; Soerabaja: Kembang Kuning
met „Karei Doormanhof'; Makas
sar: Menado; Ambon; Medan; Pa-
dang; Palembang; Muntak: Tara-
kan; Balikpapan; Kupang; Bandjer-
masin; Pontianak.
Voorlopig zullen tot 1 Juli 1961
geregeld H.H. Missen in Indonesië
worden gelezen voor de zielerust
van de slachtoffers. Door dit prach
tige Katholieke initiatief, bestemd
voor onze gestorven broeders, lost
WENEN Volgens berichten uit
Graz heeft de Oostenrijkse politie
de hand gelegd op een aantal Prui
sische vaandels, die ter gelegenheid
van de „Sonnewendeplechtigheid"
van de „Bond der Onafhankelijken'
een nazistische jeugdorganisatie,
waren opgehangen.
In de Weense pers wordt hevig
geprotesteerd tegen deze demon
stratie, tijdens welke de jongelie
den een zwarte rijbroek droegen
met een wit hemd en een zwarte
das, zoals de uniform der nazi's was
voor de Anschluss.
Alle demonstranten droegen een
korenbloem, het symbool van het
pan-germanisme in Oostenrijk. Zij
zongen nazi-liederen.
(Van onze parlementaire redacteur)
Bij hef Kamerdebat over het wetsontwerp „Financiering weder
opbouw publiekrechtelijke lichamen" viel de nadruk, zoals uit
onze overzichten is gebleken, op een bijkomstigheid. De wet
op de „Materiële Oorlogsschaden" geeft ook aan welke uitke
ringen wel en welke niet bevrijdend werken voor de molest-
verzekering. Of deze bepaling duidelijk genoeg was? Minister
Lieftinck, die vreselijk knap, maar ook wel eens een tikkeltje
eigenwijs is, meende indertijd van wel. De goede raad van
senator Molenaar sloeg hij in de wind. Maar inmiddels is er al
een proces tussen de Staat en de betrokkenen aan de gang en
nu zit de bewindsman met de gebakken peren.
Dat beseft hij blijkbaar ook zelf
wel, want hij had nu een listig-
heidje bedacht om zijn fout snel
en wat nog plezieriger zou zijn
ook bijna ongemerkt te kunnen
herstellen. Waar deze kwestie toch
ook bij de „Financiering weder
opbouw publiekrechtelijke licha
men" geregeld moest worden, laste
hij te elfder ure een toch wel nodig
gebleken duidelijker formulering
in, die zowel op de gevallen, die
genoemde wet regelt, als ook op
de gevallen van de wet op de
„Materiële oorlogsschaden" van
toepassing zou moeten zijn.
Of de Kamer dit met het staats
recht op gespannen voet staande
handigheidje ook zonder steun van
derden zou hebben ontdekt? Feit
is, dat de Kamer op 6 Juni een
blanco eindverslag over het ont
werp uitbracht, waarin dus met
geen woord over de zaak werd ge
rept. Wei verscheen er op 12 Juni
een artikel in de „N.R.Crt.", waar
in er op werd gewezen dat een zo
gewichtige en ook omstreden wijzi
ging van de wet op de „Materiële
Oorlogsschaden" maar niet zo onder
een andere wet mocht worden ge
schoven. Zij behoorde als novelle
de gebruikelijk weg te volgen:
Eerst voor advies naar de Raad
van State en dan de schriftelijke
en openbare behandeling door de
Kamer.
De minister dacht er kennelijk het
zijne van. In zijn antwoord wees
hij zowel op het blanco eindverslag
als Op het artikel in de „N.R.Crt.".
Was het geen goed gebruik in het
parlement om slechts over onder
werpen te spreken, die ook in de
schriftelijke stukken waren aan
geroerd? Toen wierp dr. Korten-
horst zich echter als advocaat van
de Kamer op: De Kamer had slechts
een blanco eindverslag uitgebracht
om de openbare behandeling niet
te vertragen, maar de minister
mocht daaruit zeker niet conclu
deren, dat er nu ook niet meer
over een te elfder ure aangebrachte
wijziging zou mogen worden ge
sproken. De Kamervoorzitter had
kennelijk zelf plezier in zijn on
getwijfeld geslaagd verweer, al nam
dat dan het bezwaar niet weg, dat
de minister nu niet van tevoren
was aangekondigd waarover het
zou gaan.
Maar een man als minister Lief
tinck, dat bleek overtuigend uit
het gevoerde debat, is ook zonder
een dergelijke aankondiging wel
slagvaardig. Hij had pijlen genoeg
op zijn boog. Het ging slechts om
een verduidelijking, zo betoogde
hij. In de bedoeling van het ge
stelde werd geen wijziging gebracht
en met die bedoeling hadden toch
ook de heer Gerbrandy (een van
zijn felste tegenstanders in dit
debat) en de zijnen door him aan
vaarding van de wet op de „Mate
riële Oorlogsschaden" ingestemd.
En wat het staatsrechtelijk bezwaar
betrof: toen de minister zijn voor
stel om de ondernemingsbelasting
te verminderen in een algehele af
schaffing had gewijzigd, was er ook
niet gezegd: Ho, dit moet nu eerst
eens worden voorgelegd aan de
Raad van State. Integendeel, de
partijgenoot van de heer Ger
brandy, de heer v. d. Heuvel, had
toen betoogd, dat men daarover
niet moest zeuren1
Hoe puntig vooral deze pijl ook
mocht zijn, zij stuitte af op het
schild van de heer Hoogcarspel,
ongetwijfeld de knapste kop in de
communistische fractie. Hij kon
zich op de borst kloppen en zeggen,
dat hij ook daar tegen was ge
weest, ja, hij had zelfs gewaar
schuwd, dat zulks een precedent
zou kunnen scheppen. En ziedaar,
nu was het al zo ver! Men ziet
het, dit was een steekspel, waarin
ministers en Kamer de scherpte
van elkanders geest konden meten.
Zoals reeds gemeld, de minister
verloor. De Kamer mocht bij an
dere gelegenheden inderdaad wel
eens milder geoordeeld hebben, dat
nam toch niet weg, dat de minis
ter wat het feit zelf betreft, staats
rechtelijk zwak stond. En dan komt
het er maar op aan welke bij
motieven er spelen. In dit geval
was dat bij sommigen ongetwijfeld
de wens om de gelegenheid te krij
gen ook nog eens aan de bedoeling
van het artikel te kunnen tornen.
Nu de minister met een apart
ontwerpje moet komen is daar alle
gelegenheid voor. Onderwijl heeft
de minister van zijn kant de ge
legenheid om het veto-wapen al
vast klaar te leggen
Hoe aardig dit debat voor de
fijnproevers ook mocht zijn, er kwa
men ook andere onderwerpen ter
sprake, die feitelijk toch veel be
langrijker waren. Welke schade
loosstelling zullen de particuliere
ziekenhuizen ontvangen? Twee
katholieke afgevaardigden, mr. de
Haas van de K.V.P. en mr. ten
Hagen van de P.v.d.A. braken in
de avondvergadering voor deze in
stellingen een lans. Mr. de Haas
wees op de mogelijkheden die art.
Katholiek Thuisfront een grote ere
schuld van het Nederlandse volk in.
Een ieder, die .daartoe wil bij
dragen, kan zijn giften storten op
giro 7033 t.n.v. Katholiek Thuis
front te Den Haag, onder vermel
ding „Voor 'H.H. Missen".
VERZENDING IN VERSNELD
TEMPO
Vier en twintig schepen worden
thang gebruikt voor het zenden van
Amerikaanse militaire goederen
naar Frankrijk, Engeland, Italië,
België, Nederland, Luxemburg, De
nemarken en Noorwegen.
In diplomatieke kringen te Was
hington verklaart men, dat zes
dezer schepen met een totale lading
van 5000 ton oorlogsmaterieel naar
Belgische havens op weg zijn en
dat het merendeel van de wapens,
die zij vervoeren, bestemd is voor
het Belgische leger. Van nu tot
half Juli zou een zending van ong.
172.000 ton moderne Amerikaanse
wapens in West-Europa aankomen.
Het verzenden heeft in versneld
tempo plaats.
Het deze week via *t persbureau
Reuter uit Boedapest doorgegeven
bericht, als zou het Hongaarse
Episcopaat om onderhandelingen
met de regering hebben verzocht,
dient voorlopig nog wel met meer
reserve te worden bejegend dan
b.v. het Dagblad „Trouw" aan de
dag legde, toen het zijn lezers aan
kondigde „dat ook het Hongaarse
Episcopaat voor de Staat is ge
zwicht".
Zolang geen nadere officiële be
vestiging uit Rome is ontvangen,
valt het moeilijk over de draag
wijdte van de bisschoppelijke be
slising een oordeel te vellen, ge
steld dan altijd dat een dergelijke
beslissing inderdaad is genomen.
Het is immers bekend dat de dic
tatoriale regeringen, nadat ze de
pers volkomen hebben gemuilkorfd,
er geen been in zien om allerlei ten
dentieuze en onware berichten te
verspreiden, wanneer ze daar pro
pagandistische waarde in zien. En
het zou helemaal niet onmogelijk
zijn, ook al meldde Reuter dat zij 'n
bevestiging van dit nieuws in Kath.
kring had ontvangen, dat de feiten
toch anders liggen dan ze in eerste
instantie zijn bekendgemaakt. Want
de communistische bewindhebbers
hebben er alle belang bij, gezien de
grote waardering welke de fiere en
moedige houding van de Katholieke
bisschoppen in Oost-Europa over
heel de wereld heeft uitgelokt, door
valse berichten aan deze reputatie
te tornen.
Wat daarvan zijnadere inlichtin
gen uit officiële Kerkelijke bron
mag men wel met de grootste be
langstelling tegemoet zien!
Ontijdig gepubliceerd en voor de
Amerikanen niet erg prettig is het
bericht over de ruil-overeenkomst,
welke tussen de Amerikaanse en
Hongaarse regering zou zijn geslo
ten inzake de vrijlating van de
Amerikaan Vogeler, die in Honga
rije zogenaamd wegens spionnage
gevangen zit.
Bij deze ruil zou overeengekomen
zijn, dat de Amerikanen de H. Step-
hanuskroon aan de Hongaarse re
gering zouden uitleveren, waarte
genover dan Budapest de heer
Vogeler zou vrijlaten.
Ook al zou men kunnen toegeven,
TOKIO (Reuter) Hot geal
lieerde hoofdkwartier te Tokio
heeft bekend gemaakt, dat een
Amerikaans vliegend reuzenfort
type B 29, met een bemanning
van elf koppen aan boord, wordt
vermist. Het vermiste toestel
was Donderdag van het eiland
Goeam vertrokken voor oefe-
nings- en bombardementsvluchten
boven het eiland Okinawa.
Een vliegtuig heeft later ge
meld, vlotten ontdekt te hebben
met negen overlevenden aan
boord.
In het kader van het militair
hulpverleningsplan hebben in de
afgelopen 12 maanden 450 Ne
derlandse officieren en onder
officieren van zeven verschil
lende wapens en dienstvakken
509 cursussen van verschillende
aard gevolgd bij het Amerikaan
se bezettingsleger in West-
Duitsland. Voor het komende
jaar heeft het Nederlandse leger
ingeschreven voor 325 cursussen.
Bovendien zijn 56 cursusplaat
sen aangevraagd in de Verenigde
Staten zelf.
De cursussen in Duitsland zijn
bedoeld om de Nederlandse offi
cieren en onderofficieren te her
scholen en vertrouwd te maken
met de wapens, die vanwege het
militaire hulpverleningsplan door
de Ver. Staten aan Nederland zul
len worden geleverd. De cursussen
in Amerika behandelen de tactiek
der verschillende wapens. Zij die
de cursussen hebben gevolgd, zul
len op hun beurt in Nederland ais
instructeur optreden.
De Nederlandse cursisten krijgen
les van de beste instructeurs van
het Amerikaanse leger, dat al het
mogelijke doet om deze cursussen
het hoogste rendement te doen op
leveren. Over hun Nederlandse
leerlingen zijn de Amerikanen zeer
tevreden. „Skilied and smart sol-
diers" (bekwame en flinke solda
ten).
Behalve door Nederlanders wor-
102 van de wet op de „Materiële
Oorlogsschaden" biedt, maar hij
kreeg van de minister wel een
vage maar zeker geen definitieve
toezegging.
Hoe benauwd de minister is om
zich te binden, bleek wel uit zijn
houding ten opzichte van het amen
dement-ten Hagen. Dat wilde vast
leggen dat ziekenhuizen, bibliothe
ken, leeszalen en dergelijke een
zelfde gunstige regeling zouden
kunnen deelachtig worden als de
publiekrechtelijke lichamen. Maar
de minister zwakte het amende
ment zodanig af, dat hij er alle
kanten mee uitkon. Mr. ten Hagen
voelde daar aanvankelijk niet veel
voor, tenslotte legde hij er zich
echter toch bij neer.
Een krachtiger houding zou ons
liever geweest zijn, maar hier
stonden betrekkelijk jonge afge
vaardigden tegenover een minister,
die niet de naam heeft dat hij
zich gemakkelijk om de vinger laat
winden. Ook de omgeving werkte
niet inspirerend. De avondvergade
ring begon met heel wat minder
Kamerleden dan persvertegenwoor
digers. Het moet ons nog eens van
het hart, dat dit toch geen schouw
spel is, dat het parlementaire hart
sneller doet kloppen. Hoe dat ver
der zij, wij moeten nu maar hopen,
dat minister Lieftinck inderdaad
art. 102 van de wet op de „Mate
riële Oorlogsschaden" zal willen
toepassen, een artikel dat de moge
lijkheid biedt om de ziekenhuizen,
evenals de kerken, in aanmerking
te doen komen voor de vervangings
waarde onder aftrek van 35 pro
cent
den deze cursussen ook gevolgd door
Belgen, Denen, Fransen, Grieken,
Italianen, Luxemburgers, Noren en
Turken.
Militair bij oefening verdronken
Tijdens een militaire oefening
op het Drongelse afwaterings
kanaal onder Drunen is Woensdag
een roeiboot omgeslagen waar
door de dienstplichtig soldaat J.
van Hoof uit den Haag van het
Bosse 4e Infanteriedepot is ver
dronken. Gisteren werd hij op de
R. K. Begraafplaats te 's-Herto-
genbosch met militaire eer ter
aarde besteld.
ZWEMMEN
LONDEN De Britse Zwem-
bond heeft besloten geen ploeg
te zenden naar de Europese
zwemkampioenschappen, welke
van 20 t.m. 27 Augustus in We
nen worden gehouden.
Dit besluit is genomen, omdat
men vreest, dat de ploeg niet
meer zal mogen terugkeren van
achter het „IJzerer. Gordijn".
De secretaris van de zwem-
bond verkaarde, dat het Britse
ministerie van buitenlandse za
ken heeft geweigerd om de ver
antwoordelijkheid voor leden
van de ploeg, welke in de Rus
sische sector van Wenen aan de
Europese kampioenschappen
zouden deelnemen, op zich te
nemen.
dat de Amerikanen formeel het
recht daartoe hebben, dan zon toch
in alle beschaafde christelijke krin
gen grote verontwaardiging moeten
ontstaan over een dergelijke min.
derwaardige transactie.
Zeker: kroon en juwelen zijn
eerst door de Duitsers in Budapest
gestolen en door de Amerikanen
weer bij de Duitsers in beslag ge
nomen, zodat zfl formeel behoren
tot de oorlogsbuit, waarop de Ame
rikanen in elk geval de geallieerden
rechten kunnen doen gelden.
Maar men mag toch ook niet
over het hoofd zien, dat deze voor
werpen er hun grootste waarde aan
ontlenen, dat zjj kostbare en gehei
ligde relieken zijn, waarop aller
eerst de Kath. Kerk in Hongarije
aanspraken kan doen gelden. Meer
dan duizend jaar lang is deze gewij
de kroon de waarborg geweest voor
het wettige koningschap van de
Hongaarse koningen.
Wie door de vorst-primaat van
Hongarije met deze heilige kroon
was gekroond en daarna gezalfd
en omhangen met de andere relie
ken was de wettige koning van
Hongarije tot aan zijn dood.
Deze kostbare schatten waren
voor iedere Hongaar heilig en een
onvervreemdbaar bezit van het ge
hele Hongaarse volk.
Het argument, dat door deze
transactie de kostbare relieken
weer terugkomen bij het Hongaarse
volk, gaat in dit geval niet op, om
dat de huidige regering noch wet
tig is, noch de facto het Hongaarse
volk vertegenwoordigt. Zij is niet
gekozen door het Hongaarse volk,
maar dit door de vijand, die het
land bezet, opgelegd, nadat de wet
tig gekozen volksvertegenwoordi
ging naar huis, of beter' gezegd
naar de concentratiekampen ge
stuurd was. Bovendien zal de com
munistische regering, deze kostbare
relieken niet anders gebruiken dan
als een waardevol materieel bezit,
misschien wel om zichzelf later el
ders een veilig bestaan te verzeke
ren. Bovendien: als Moskou mor
gen zou eisen deze kostbare stuk
ken aan Rusland uit te leveren, zou
geen communistische regering in
Hongarjje dit durven weigeren.
Overigens wezen wij er reeds op,
dat ook de Kath. Kerk in Hongarije
grote rechten op deze relieken
heeft. Vandaar dan ook, dat het
Vaticaan direct toen het van deze
transactie hoorde daartegen heeft
geprotesteerd.
Op al deze gronden hopen we nog
dat de Amerikanen, hoezeer we ook
begaan zijn met het lot van de heer
Vogeler, niet tot deze onwaardige
ruiltransactie over willen gaan. Het
is bekend, dat men zelfs de vrijla
ting van Kardinaal Mindszenthy
had kunnen krijgen als de Hon
gaarse kath. geestelijkheid en het
Vaticaan deze kostbare juwelen
van de Amerikanen hadden terug
gevraagd. Men heeft dit echter ge
weigerd en juist aan de Amerika
nen gevraagd deze kostbare relie
ken te bewaren, totdat betere da
gen voor Hongarije zouden zrjn aan
gebroken. Ze nu wel te bestemmen
voor een Amerikaan, zou millioe-
nen katholieken bitter ontgooche
len.
LUSTELOZE STEMMING
AMSTERDAM, 23 Juni. Het
vele bedrijfsnieuws, dat van
daag en gisteren gepubliceerd
is, vormde geen stimulans voor
de Beuis. De bijna verdubbelde
winstcijfers van het Uni Lever
Concern deed deze papieren
openen op 20414, drie punten
hoger dan gisteren. Hiervan
moest echter ruim een punt
worden prijsgegeven. Het on
veranderde dividend op de ge
wone en preferente aandelen
Philips richtte in het geheel
niets uit. De openingsprijs was
dezelfde als de slotkoers van
gisteren, maar vandaag moest
zelfs een punt worden prijsge
geven. De kunstzijdepapieren,
zoals Aku en Nyma, bleven on
bewogen voor de op te richten
nieuwe fabriek van Enkalon
voor eerstgenoemde en de ope
ning van de nieuwe rayonfa-
briek voor de Nyma. Hét he
denmorgen gepubliceerde ver
slag van de Deli Maatschappij
was ter beurze nauwelijks be
kend. Pas tegen slot ontstond er
enige belangstelling, waardoor
certificaten Deli een winst van
ruim een punt wisten te beha
len. De grote belangstelling op
de Java-tabakinschrijving en de
hoge prijzen hadden geen en
kele uitwerking.
Olies fluctueerden gedurende
het eerste halfuur nauwelijks,
doch gaven tegen slot evenals
het merendeel der industrie
aandelen een fractfoneel ver
lies te zien. De cultuurwaarden
bleven vrij goed gehandhaafd
H.V.A. wist zelfs een kleine
winst te boeken. De scheep
vaartmarkt, waar gisteren inci
denteel vrij behoorlijke verlie
zen vielen, lag vandaag niet on
vriendelijk.
Bij de firma Petit en Fritzen te Aerle-Rixtel (N.B.) wordt met
koortsachtige haast gewerkt aan een carillon voor Chicago, waar
het op de First National Trade Fair zal worden geplaatst. Het
carillon zal 3*5 klokken en 3 luidklokken bevatten.
