Nieu.iv
KONING LEOPOLD arriveerde
hedenmorgen te Brussel
PJES
Een Koning keert terug...
Koreaanse haven vernietigd
Sociaal-Economische Raad
gisteren geïnstalleerd
TER
KROONRAAD
HEDEN BIJEEN
Gemeenschappelijke oproep
der Kerken in Nederland
kleding
EUW
/ERIJSELS
VGBLAD
W O L L E
■LKMAAR
m
EDITIES VOOR ALKMAAR, HOORN, DEN HELDER, SCHAGEN
Koning der Belgen
teruggekeerd
Veiligheidsmaatregelen
van uitgebreide omvang
Partijen thans
in evenwicht?
Generaal Dean
vermist
Domstad sluit
met drie ton tekort
Historisch ogenblik in geschiedenis der
publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie
K.N.I.L. hbudt op
te bestaan
Verbijsterende
vertoning
Scheepsberichten
Het enige
R.K. Dagblad root
sse ram.pri.is 15 cent.
Vat ze ook deden,
e dus in zijn ver
met het ons be-
itoortje te praten,
zen, waar zowaar
ze erg tevreden
de opperduivel,
zaam vals, dat ik
log nooit met een
hem gebeurd. Hij
>ls te geven! Kijk
gooide hij me ijs-
ig ik je!" „Ja,
deftige duiveltje,
de hem met een
rel uit die knorre-
verzekerde de
lopig toch streng
Abonnementsprijs f 4.50 per kwartaal, f 1.50
per mnd., exclusief incasso. Advertentie-tarief:
per editie 16 ct. per m.m., minimum f 2.50;
in alle edities 26 ct. per m.m., minimum f 4.J
familieberichten 20 ct., resp. 30 ct. per m.m.
Bij contract belangrijke korting. Directeur:
E.M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits.
Bankrelaties: Noorderbank: Neder!. Credietbank
HET FEIT
Buiten God, is 't nergens
veilig, (Vondel)
A
S
H
VAN HEDEN
Pagina I
Zaterdag 22 Juli 1950 46e Jaargang No. 11921
Kantoren: HOORN, Draafsingel 59. lel 4243, Grote Noord 77, teL 4362 g 2290: ALKMAAR, Ritsevoort 56, teL 2046, (2 lünen), g 2200: DEN HELDER. Keizerstraat 89, tel 2800 g 2230; SCHAGEN. Molenstraat 52, tel 459 K 2240
KONING LEOPOLD VAN BELGIË is hedenmorgen om 7.19 uur
uit Genève op het vliegveld Evere bij Brussel gearriveerd. De
Koning was in gezelschap van Kroonprins Boudewijn. Zij reisden
echter in twee afzonderlijke vliegtuigen, die tegelijkertijd ver
trokken. Prins Albert, de tweede zoon van de Koning, zat in het
vliegtuig van zijn vader.
Het koninklijk vliegtuig werd
geëscorteerd door negen jagers.
Te 7.35 uur vertrok de konink
lijke stoet van het militaire vlieg
veld Evere. Koning Leopold was
gezeten in een gesloten zwarte
auto. De stoet van acht auto's
werd voorafgegaan door motor
politie en radiowagens van de
rijkswacht, jeeps en gepantserde
auto's, waarvan er één een wim
pel met de nationale kleuren
voerde.
Het vliegtuig van de koning was
een militaire Dakota (nummer K
16), dat bestuurd werd door ko
lonel Burniaux van de Belgische
luchtmacht. Het landde te 7.19
uur.
Op het ogenblik, dat de koning,
voor het eerst sedert zes jaar, de
Belgische bodem betrad, zette het
muziekcorps de Brabangonne in.
Daarna had de begroeting door de
autoriteiten plaats. Zij werd ge
volgd door inspectie van de ere
wacht. De ceremonie droeg een
uiterst vormelijk karakter.
De koning ging saluerend langs
de troepen, gevolgd door zijn
beide zoons, die in lichte beige
zomercostuums waren gekleed.
Terstond daarna reden tien
zwarte auto's het platform op en
begon zich de stoet te formeren,
die de koning naar zijn slot te
Laeken zou brengen.
Langs de route van de konink
lijke sfbet van het vliegveld Evere
naar Brussel stond een vijfdui-
zendtal politiemannen opgesteld,
voorzien van wapens en traangas
uitrusting.
De pers werd vervoerd in een
viertal autobussen. Journalisten,
die de bussen in particuliere
auto's volgden, mochten niet ver
der dan een punt op anderhalve
kilometer afstand van het vlieg
veld.
De manschappen van de rijks
wacht stonden langs de Lamber-
montlaan schouder aan schouder;
het publiek had zich alleen in de
zijstraten, op tien meter afstand
van de boulevard, mogen opstel
len. Slechts kleine groepjes men
sen zagen de stoet stilzwijgend
voorbij rijden. Op enkele plaatsen
werd „Léve de koning" geroepen,
meestal gevolgd door kreten als
„Abdication" van de zijde der
tegenstanders van de vorst.
Op het vliegveld van Genève
waren ruim vijftig personen, on
der wie de Belgische gezant te
Bern, aanwezig om de Koning
uitgeleide te doen. De Koning
droeg de uniform van veldmaar
schalk van het Belgische leger.
De vorst, die kennelijk diep
ontroerd was, nam op het vlieg
veld afscheid van Prinses de
Rethy en van Prinses Josephine
Charlotte. -»• -
In Brussel deden gisterochtend
geruchten de ronde dat de koning
reeds zou zijn aangekomen, daar
men dé gehele nacht het geronk
en de navigatielichten van vlieg
tuigen had waargenomen die in
formatie over de stad vlogen. Mo
gelijk gold het hier echter een
oefening voor de grote militaire
parade die gistermiddag in het
voor het publiek afgesloten Jubel
park werd gehouden, tijdens wel
ke formaties bommenwerpers en
gevechtsvliegtuigen boven de
voorbijmarcherende afdelingen
van het leger, de marine en de
politie kruisten.
De troepen defileerden geduren
de een uur voor de vertegenwoor
diger des konings, Prins Amory
de Merode die Donderdag tot
grootmaarschalk van het hof is
benoemd. Op de eretribune wa
ren vele parlementsleden en hoge
militairen aanwezig, benevens
talrijke vertegenwoordigers van
het Corps Diplomatique.
Na afloop van de parade ont
stond een incident, toen van de
tribune tegenover de ere-tribune
„Leve de Koning" werd geroepen.
De socialistische parlementsleden
die rechts van de eretribune had
den plaatsgenomen verhieven zich
onmiddellijk van hun zetels en
begonnen „Troonsafstand", „Leve
België" en „Leve de regent" te
roepen. Het incident duurde
slechts enkele minuten daar de
militaire kapel onmiddellijk de
Brabanconne inzette.
Aan de parade namen sterke
afdelingen gemotoriseerde politie
deel. Incidenten van enige bete
kenis hebben zich gisteren te
Brussel nergens voorgedaan. Don
derdagavond dansten de burgers
van de hoofdstad achter de mu
ziekcorpsen die over de Grote
Markt paradeerden. Onder de
vlaggen die ter gelegenheid van
de nationale feestdag van de ge
vels wapperden, plakten de socia
listen gisternacht hun proclama
tie, waarin zij zeggen het gezag
van de koning niet te zullen
erkennen.
Er waren sterke politiecordons
samengetrokken rond de St.
Gudule waar gistermorgen een
plechtig „Te Deum" werd ge
zongen, en bij het Koninklijk
paleis waar een socialistische
deputatie het adres van hulde
aan de Prins-regent zou komen
aanbieden. Deze liet zich echter
ziek melden, zodat de heren on
verrichter zake moesten terug
keren.
Het enige ernstige incident werd
gisteren gemeld uit Bergen in het
hart van het anti-koningsgezinde
Wallonië, waar twee bommen tot
ontploffing kwamen op tramlij
nen. De lijnen werden onmiddel
lijk hersteld.
KONING ZAL PARLEMENT
VANDAAG TOESPREKEN
Hedenmiddag te drie uur zal een
vergadering worden gehouden
van de Kroonraad, waarin de mi
nisters van Staat zitting hebben.
De koning zal vandaag ook de bei
de huizen van het Belgisch parle
ment toespreken.
Een liberale woordvoerder heeft
te Brussel verklaard, dat de libe-
ralen, in tegenstelling tot de
socialisten, bereid zouden zijn ge
volg te geven aan een- eventuele
uitnodiging des konings. tot het
voeren van besprekingen over de
voorwaarden van hun deelneming
aan een nieuw kabinet.
Een Britse en een Amerikaanse
kruiser hebben Woensdag een
vernietigende beschieting uitge
voerd op de Koreaanse haven
Jongdok, kort nadat deze in Noor
delijke handen was gevallen. Door
de beschieting ontstonden grote
branden, die twaalf uur later nog
vanuit zee zichtbaar waren. De
stad ligt 40 km. ten Noorden van
Pohang waar de Amerikanen een
landing uitvoerden.
Aan het front in Korea staan
thans drie Amerikaanse en vier
Zuid-Koreaanse divisies tegenover
zeven Noord-Koreaanse divisies
De Amerikanen houden boven
dien nog pantsereenheden van
hun eerste divisie, en gedeelten
van de 25ste divisie in reserve,
terwijl de Ncrord-Koreanen twee
divisies in reserve hebben ten
Zuiden van Seoel en de Han.
Aan het Oostelijk front her
overden de Zuid—Koreanen Jets-
jon, 10 km. ten N.O. van Taed-
jon. Zij rukten ook op naar Poeng-
gji, waar zij twee communistische
bataljons versloegen. De 24ste
Amerikaanse divisie blokkeert ten
Oosten van Taedjon de communis
tische opmars. De Noordelijken
maakten vorderingen ten Zuiden
Een ware wolkbreuk barstte gistermiddag los boven Alkmaar.
De riolen konden de wateraanvoer bij lange na niet verwerken,
met het gevolg dat nogal wat overstromingen optraden. Een
kijkje op de Laat, die in ëen kanaal was herschapen.
en Zuidoosten van Tsjondioe, dat
65 km. Zuidwestelijk van Taedjon
is gelegen. De 6e Zuid-Koreaanse
divisie zal slag hebben te leveren
tegen twee Noord-Koreaanse li-
visies die oprukken langs de
straatweg van Moengjang naar
Hamtsjong aan het centrale front.
BIJ DE STRIJD IN TAEDJON
Een Amerikaanse hulpcolonne
trachtte gisteren Taedjon binnen
te dringen, waar zich generaal-
majoor William Dean, bevelheb
ber van de 24ste Amerikaanse
divisie, bevindt, die Donderdag bij
de Amerikaanse aftocht werd ver
mist. Volgens de laatste berichten
is de hulpcolonne er niet in ge
slaagd zich een weg te banen
door de Noord-Koreaanse linies.
De Koreaanse tolk van de gene
raal is gisterochtend doör de
Noordelijke linies gedrongen en
heeft de Amerikaanse linie ten
Oosten van de stad kunnen berei
ken.
De tolk heeft verklaard, dat
generaal Dean met zijn officieren
en soldaten heeft gestreden voor
het behoud van Taedjon. Hij had
persoonlijk het installeren van
bazookas en de toestellen voor het
afschieten van anti-tankraketten
geleid en was tevens behulpzaam
geweest bij het evacueren van de
gewonden.
AMSTERDAM. Damstad
heeft een exploitatietekort, dat
wordt geschat op f 300.000.Bij
dit bedrag is inbegrepen een deel
van de gages der artisten alsmede
nog aan de gemeente Amsterdam
verschuldigde precario-belasfing.
De voorzitter van het Kalver-
straatcomité deelde ons mede op
een vergadering van winkeliers
te hebben voorgesteld, dat allen in
dit deficit zullen bijdragen op ba
sis van f 300.— per strekkende
meter winkelpui in de Kalver-
straat. Toezeggingen zijn reeds ge
daan, maar een beslissing is nog
niet genomen. Zondagavond wordt
Damstad gesloten.
Vier Belgische rijkswachters
verongelukt
BRUSSEL, 22 Juli (ANP).
Een vrachtauto, die rijkswachters
vervoerde, is Zaterdagochtend om
4 uur bij het Eeuwfeestpaleis om
gekanteld. Vier rijkswachters
werden op slag gedood. Anderen
werden gewond.
"H
Met landingsvaartuigen worden grote legervoorraden in de
Zuid-Koreaanse haven Poesan aan wal gebracht, en onmiddellijk
naar het front vervoerd.
In de vergaderzaal van de Eer
ste Kamer is gistermiddag de eerste
openbare vergadering gehouden
van de Sociaal-Economische Raad,
in tegenwoordigheid o.m. van de
ministers Drees, van den Brink,
Joekes, In 't Veld en Struycken,
en van de Staatssecretarissen van
der Grinten, Cals en van Rhijn.
De minister-president wees in zijn
rede op de belangrijke drievoudige
taak van de raad, die allereerst
voor de regering het advies-college
bij uitstek zal zijn voor haar
sociaal-economische politiek.
De regering behoeft de voorlich
ting van ondernemers en arbei
ders en van de sociaal-economi
sche wetenschap. Anderzijds zal
de raad een beter verstaan van
de regeringspolitiek door ons volk
mogelijk maken. Met dankbaar
heid herdacht spr. de werkzaam
heid van de Hoge Raad van Ar
beid, een schepping van minister
Aalberse, die thans gaat verdwij
nen, en die van de Stichting van
de Arbeid, die een volgende fase
was in een ontwikkeling die thans
in de S.E.R. haar bekroning vindt.
Ook de Economische Raad, de
Nijverheidsraad en de Midden-
standsraad verdwijnen na voor
treffelijk werk, dat thans in één
adviserend lichaam zal worden
voortgezet.
De S.E.R. wacht vervolgens een
belangrijke taak als bestuurs
orgaan bij de publiekrechtelijke
organisatie van het bedrijfsleven,
die van grote en zegenrijke bete-
Het Koninklijk Nederlands In
donesisch Leger zal op 26 Juli
1950 te 0.00 uur hebben opgehou
den te bestaan.
Met ingang van 25 Juli 1950,
zullen wegens deze reorganisatie
eervol uit de militaire dienst bij
dit leger zijn ontslagen alle op dat
tijdstip nog in werkelijke dienst
van het K.N.I.L. zijnde militairen
waar ter wereld zij zich ook mo
gen bevinden. Dit zelfde geldt
voor de dienst- en reserveplichti-
gen van het K.N.I.L.
OP BERLIJNS S.E.D.-CONGRES
BERLIJN. Verbijsterende
tonelen hebben zich gisteren af
gespeeld op de tweede dag van
het S.E.D. congres. Men mag ze
typerend noemen voor de com
munistische minachting voor de
menselijke waardigheid.
Als eerste spreker trad n.l. op
de West-Duitse communisten
leider Max Reimann, die geen en
kele poging deed om zich te ver
dedigen tegen de ernstige critiek
die Donderdag door Pieck op hem
was uitgebracht. Hij gaf toe dat
„ideologische laksheid, opportunis
me en sectarisme" hun weg ge
vonden hadden naar zijn partij
en dat hij de politieke koers „dras
tisch" zou wijzigen. Hij werd
luide toegejuicht. Daarna kwam
Pieck weer aan het woord, en be
rispte diegenen die haar hadden
toegejuicht. „Er was geen behoefte
aan applaus", zo zeide hij: „er
dienden slechts lessen te worden
geleerd. Was de meerderheid van
het congres zich dan niet bewust
van de behoefte aan ernstige zelf-
critiek?" Toen Pieck was uitge
sproken werd ook hij luide toe
gejuicht. Reimann zelf juichte mee
en schudde Pieck hartelijk de
hand....
kenis zal kunnen zijn, indien de
bedrijfschappen en productschap
pen in redelijk snel tempo tot
stand zullen kunnen worden ge
bracht en het juiste evenwicht
kan worden gevonden bij het toe
kennen en hanteren van bevoegd
heden. Dr. Drees beklemtoonde
dat bedrijfsorganisatie niet in ^en
monopolistisch streven zal mogen
ontaarden. Het algemeen belang
is niet een optelling van groeps
belangen van de consumenten en
van hen die niet actief in het be
drijfsleven zijn betrokken, zal ern
stig rekening dienen te worden
gehouden.
De regering acht het van groot
belang, aldus de ministerpresident
dat ook de arbeiders hun deel in
de verantwoordelijkheid, niet en
kel voor het sociale maar ook voor
het economische -beleid dragen.
Dit zal nog meer zin en betekenis
geven aan het werk van de ar
beidsorganisaties tot vorming en
verbreding van haar kader en tot
een algemene culturele verheffing
van haar leden.
Nadat spr. er op had gewezen
dat de opbouw van de P.B.O. in
belangrijke mate in handen van
de raad is gelegen noemde hij als
derde punt van de taak van de
raad, de medewerking bij de uit-
voèring van wetten als b.v. die
op de ondernemingsraden.
De rede van dr. Drees werd be
antwoord door de voorzitter van
de raad, prof. F. de Vries die uit
voerig de ontwikkeling schetste
van de beginselen, die in de wet
op de bedrijfsorganisatie zijn neer
gelegd.
Bestuurbare projectielen
LONDEN, 21 Juli Vandaag is
te Washington een overeenkomst
voor de duur van 25 jaar tussen
Engeland en de V.S. getekend be
treffende het gezamenlijk inrich
ten en gebruiken van een proef -
terrein voor bestuurbare projec
tielen op de Bahama-eilanden.
Ad interim. Vandaag keert ko
ning Leopold terug naar
zijn volk. dat verscheurd is door
haat. Welk een tragische terug
keer. Daags nadat gevierd is de
onafhankelijkheid van België,
die honderdtwintig jaar geleden
werd uitgeroepen toen onze zui
derburen zich van ons afscheid
den, dreigt een nieuwe schei
ding. Want het is 'n thuiskomst
waar nauwelijks de helft van
de Belgen zich op verheugt. Op
nieuw wordt bewezen, dat de
volksgunst grillig is. Vandaag:
Hosanna, morgen: Kruisig hem,
geldt ook voor een Koning.
Wanneer wij een artikel aan de
ze thuiskomst wijden, dan stel
len wij voorop, dat wij ons niet
het recht aanmatigen om te oor
delen of de Koning wel of niet
mocht terugkeren. Dit is een
kwestie, die. nu het tot een zaak
van het volk is geworden, door
de Belgen zelf moet worden op
gelost. Voor ons is de Konings
kwestie alleen interessant.^ voor
zover daarbij de democratie, het
staatsrecht en vooral ook de
staatkunde een rol spelen. Be
schouwd uit een oogpunt van 'n
gezonde democratie is de Ko
ningskwestie wel buitengewoon
onverkwikkelijk geworden. Het
hanteren van het stakingsrecht
kan men hier nog wel van
een recht spreken? voor een
politiek doel is beslist ongeoor
loofd, dat is door vele vooraan
staande socialisten steeds met
klem betoogd. Maar de hetze
tegen de Koning onder leiding
van Spaak en Busset in de ver
enigde zitting van Kamer en
Senaat gevoerd, ging wel alle
perken te buiten. De vergade
ring werd een grote scheldpartij,
de democratie zo onwaardig, dat
wij er volkomen mee zouden
hebben ingestemd, indien de
voorzitter deze „democraten"
met de zweep uit de zaal had
laten ranselen. Bovendien en
laten we dat vooral niet veree
ten de agitatie tegen de Ko
ning werd een hetze tegen de
Kerk. De anti-clericale kliek
zag haar kans schoon om haar
haat tegen alles wat Katholiek
is uit te spuwen. De ware aard
van de „democratische" socialis
ten kon toch niet verborgen
blijven.
Maar onze afkeer van dit
„democratisch" gedoe mag
toch onze ogen voor de feiten
niet sluiten. En dan is het voor
ons onmogelijk in te zien, dat
Leopold nog makkelijk Koning
der Belgen kan zijn. Daarvoor
zijn de voorwaarden, waaraan
een constitutioneel vorst moet
voldoen niet meer aanwezig. De
allereerste voorwaarde is, dat de
Koning werkelijk onschendbaar
is. De Koning moet gerespec
teerd worden, ook door de prin
cipiële tegenstanders van de
Monarchie. De Koning moet
buiten alle politieke geschillen
worden gehouden. Hij dient te
zijn het werkelijk samenbindend
element van de natie. En dat
kan alleen, wanneer enerzijds de
Koning in het openbaar zich
nooit uitspreekt over politieke
zaken anderzijds Volk en Volks
vertegenwoordigers nooit trach
ten de Koning voor hun poli
tieke karretje te spannen. Na
tuurlijk kan en zal de Koning
er een eigen politieke mening
op na houden, die misschien
verschillend is met die van de
minister. Maar 's konings mening
dient voor de buitenwereld
steeds verborgen te blijven. Hoe
Koning en minister bij een
eventueel geschil tot elkaar ko
men, gaat de buitenwereld niets
aan. De verhouding Koning en
minister dient dan ook steeds
geheim te blijven.
In België is deze verhouding
niet geheim gebleven. In de
oorlogsdagen van 1940 brak er
De kerken stellen het zeer op
prijs, dat het Nederlandse volk
bij het eerste lustrum van de be
vrijding in de gelegenheid wordt
gesteld, door het kopep van een
daartoe uitgegeven postzeigel,
deze te helpen aan de wederop
bouw van de in de oorlog getrof
fen kerkgebouwen.
Vooral in de hongerwinter 1944
1945 hebben de Duitsers talloze to
rens en kerken in troosteloze ruïnes
herschapen, terwijl ook in de laat
ste ronde van de strijd nog veel
kerken zijn verwoest. En in die
zelfde hongerwinter is het de ker
ken een voorrecht en vreugde ge
weest door het 1KB (Interkerkelijk
Bureau Noodvoedselvoorzieningen
en Kinderuitzendingen) voor talloze
kinderen, zieken en ouden van da
gen te hebben kunnen zorgen. Het
1KB heeft overal waar nood was
Indrapoera, Djakarta-Rot
terdam, passeerde 20 Juli
Elba Cape (Rode Zee).
Garoet arriveerde 21 Juli te
Rotterdam, terug van Dja
karta.
Nelly, Djakarta-Amsterdam,
vertrok 20 Juli van Port
Said.
Tabinta. Djakarta via Aden-
Amsterdam, verm. 21 Juli
van Djakarta vertrokken.
naar vermogen hulp verstrekt.
De afbeelding op de zeer geslaag
de postzegel herinnert ons aan de
verwoesting der kerken en aan de
hulpverlening. De hulpverlening
wordt in herinnering geroepen door
de afbeelding van de gelijkenis van
de Barmhartige Samaritaan, die van
zijn ezel stapte en de uitgeputte
door rovers overvallen reiziger laaf
de en verzorgde.
Moge deze postzegel een symbool
zijn van de wil om samen te bou
wen, wat door de oorlog werd ver
woest en van wat het is de naaste
te helpen, alleen omdat hulp nodig
is. En mogen velen in ons land,
door deze postzegels in de tijd van
17 Juli15 September te kopen, op
hun beurt een kleine bijdrage ge
ven voor de wederopbouw der
kerkgebouwen.
De Ned. Herv. Kerk,
Dr. K. H. E. Gravemeijer
Mr. H. M. J. Wagenaar
De Katholieke Kerk.
Joh. Kard. de Jong
De Geref. Kerken,
Mr. Dr. J. Donner
Dr. J. Hoek
De Chr. Geref. Kerken,
Ds. M. W. Nieuwenhuyze
De Evang. Lutherse Kerk,
Ds. J. P. van Heest
De Herst. Ev. Luth, Kerk,
Prof. Dr. J. E. B. Blase
De Doopsgezinde Gemeenten,
Dr. W. F. Golterman
De Rem. Broederschap,
Ds. F. Kleyn.
De Oud-Kath. Kerk,
Dr. A. Rinkel.
De Unie v. Bapt. Gemeenten,
Ds. K. Reiling.
De Bond v. Vrije Ev. Gem„
Ds. P. van Vliet.
een openlijk conflict uit tussen
Leopold en zijn ministers. De
Koning weigerde zijn ministers
naar Engeland te volgen. Hij
verkoos als opperbevelhebber bij
zijn troepen te blijven. Of dit
de ware reden voor zijn wei
gering was, kunnen wii niet be
oordelen. Wel herinneren wjj
ons, dat de Koning in de Mei
dagen van 1940 als een defaitist
werd betiteld. En voorts lijkt
het beroep op het opperbevel
hebberschap ons staatsrechtelijk
gezien, wel wat gekunsteld. De
Koning is primair staatshoofd
en de functies, die hij er bij uit
oefent, zijn van lagere orde
Mogelijk is ook, dat de Koning
weinig vertrouwen had in de
geallieerden. Er waren er meer
in de eerste oorlogsjaren, die 'n
Duitse overwinning als het
meest waarschijnlijke beschouw
den. In ons land was het zelfs
de grote Colijn, die een bro
chure schreef, getiteld: „Op de
grens van twee werelden",
waarin hij betoogde, dat, hoe de
oorlog ook afliep, Europa in de
toekomst beheerst zou worden
door Duitsland's hegemonie, een
voorspelling, die gelukkig niet
is uitgekomen. En we zullen
over onze de Geer maar niet
spreken, evenmin over de vele
burgemeesters, die hun baan
kwijt geraakt zijn, omdat zij op
het verkeerde paard hebben ge
wed.
klaar hoe het ook zij, wat men
'VI Koning Leopold kan of
wil verwijten, het doet er niet
toe, want beslissend is niet wat
men de Koning verwijt, maar
dat men de Koning becritiseert.
Toen het conflict tussen Leo
pold en zijn ministers in 1940
openbaar w;erd, was er een bres
geschoten in de constitutionele
Monarchie. En 't stond vast, dat
deze bres heel moeilijk gedicht
zou kunnen worden. Was de
Koning nu maar onmiddellijk
na de bevrijding, met of zonder
wet op het Regentschap, naar
België teruggekeerd, dan was
hij waarschijnlijk met algemeen
gejubel ontvangen. Maar dat
verkoos hij niet, daardoor zijn
'tegenstanders de gelegenheid
gevende hun grieven tegen hem
*e - I?,erhaien» grieven, die uitein
delijk groeiden tot een haat zo
groot, dat een verzoening on
mogelijk werd. Inmiddels wer
den te Pregny tal van conferen
ties gehouden, waarop de Ko
ning ook zijn tegenstanders uit
nodigde. Meermalen is Spaak
bij de koninklijke banneling op
bezoek geweest. De Koning liet
de beslissing over zijn terugkeer
aan zijn volk. Daarom wilde hij
een Volksstemming, waartoe
met de stemmen van zijn vijan
den tegen, werd besloten. Door
het houden van een Volksstem
ming werd echter weer een
staatsrechtelijke foüt gemaakt.
Het is onjuist om te stemmen
voor of tegen de Koning. Men
kan het volk laten beslissen oij
het een Monarchie of een Repu
bliek wil, zoals sommigen in ons
land het wilden tijdens de voor
bereiding van de Grondwets
herziening van 1922, indien er
troonopvolger meer zou
zijn. Maar het volk laten oorde
len of een Koning al dan niet
juist heeft gehandeld is lijnrecht
m strijd met de constitutionelé
monarchie. Immers door de
Volksstemming werd de persoon'
van de Koning «pnieuw in heï
geding gebracht.
^E Volksstemming was geen
succes voor Leopold. Zeker,
het percentage voorstemmers was
groter dan de Koning als mini
mum eis had gesteld voor zijn
terugkeer maar er waren toch
42 van de 100 Belgen, die zich
positief uitspraken tegen de
Vorst. De Koning deed 'n com
promisvoorstel. Hij was bereid
tijdelijk het bewind over te dra
gen aan de kroonprins, doch de
tegenstanders wilden ook daar
met aan. De Kamers werden
ontbonden, nieuwe verkiezingen
volgden, die een meerderheid
brachten voor de C.V.P. Vooral
na het onverzoenlijke standpunt
va? de socialisten hebben da
katholieken terecht gebruik ge
maakt van hun meerderheid en
de Koning keert terug. Maar
wat nu? Socialisten en de mees
te liberalen hebben verklaard
de Konmg niet te zullen erken-
nen. Stakingen en betogingen
zullen opnieuw plaats hebben
Weer ondemocratisch maar dat
alles vinden we nog niet het
belangrijkste. Staatkundig ge
zien is alleen van belang of de
Koning in de toekomst een re->
gering zal kunnen vormen, die
m het belang van het land is
Het landsbelang kan eisen, dat
de socialisten en de liberalen in
een kabinet zitting nemen. Nu
kunnen de katholieken voorlopig
wel weer alleen regeren. Maa>-
voor hoelang? En hoe zal het
gaan indien de Koning .zich in
het openbaar vertoont? Zullen
de vijanden van de Koning aan
sturen op een scheiding van het
'and? Het zijn vragen, die de
toekomst zal beantwoorden Wij
achten het mogelijk, dat de Ko
ning zich uiteindelijk zal op
offeren en eigen belang zaï
achterstellen ljij de toekomst
van het land. De eenheid va
het Belgische volk zal moeto
worden hersteld. De Belgen zul
len, vooral nu de gevaren uit
het Oosten zo dreigend zijn hui
binnenlandse geschillen zovee
mogelijk moeten oplossen. We-
Europa kan zeker nu geen bir
nenlandse tweedracht verdrr
gen. Mogen onze zuiderburc
waarmede wij door zovele ba>
den verbonden zijn straks ge
schaard zijn achter een Koning die
niet alleen 't respect, maar ook
de liefde van zijn volk geniet
M. P. J.
