Moderne geluidstechniek biedt oplossing
voor slechthorenden
RADIO
OP DE VLUCHT
Rubriek voor de vrouw
Net als met de bril".... Een geluk voor
de moeder en de werkende vrouw
RECEPTEN
Lustrum-congres
DAMPO
pOST UIT DE
BRIEVENBUS
voor de LIEFDE
PAGINA 4
ZATERDAG 19 AUGUSTUS 1950
WAT HEBBEN onze grootouders
een zorg gehad, als ze tot de ont
dekking kwamen, dat hun ogen
niet meer zo best waren! En zo
heel lang is het niet eens geleden
dat de mensen hun moeder liever
voor een tante aanzagen en een
motorfiets voor een auto, dan dat
ze toegaven, dat hun ogen niet zo
heel best meer waren. Toch merkte
men wel, dat bijziendheid en ande
re afwijkingen van bet gezichtsver
mogen zelfs het aantrekkelijkste
gezicht een vermoeide trek gaven.
ZIEKENKOSTJES
Een belangrijk punt bij de gene
zing na een ernstige ziekte is altijd
de voeding. Evenais een eenzijdige
voeding veel kwaad kan stichten,
kan een doelmatige keuze en be
reiding de genezing van een ern
stige ziekte bevorderen.
Ofschoon het wel noodzakelijk is,
dat men enige kennis heeft van die-
etën en hun bereiding, is het nog
veel belangrijker dat men stipt de
voorschriften van de dokter opvolgt
en de diverse variaties aanbrengt
binnen het kader van de geoorloof
de spijzen.
We kunnen in deze rubriek slechts
enkele, algemene recepten geven
b.v. Müszli (een rauwkost-ontbijt)
1 eetl. vlugkokende havermout, 3
eetl. water, sap van l<» citroen of
dl bessensap, 2 eetl, honing, 1 eetl.
melk, 1 geraspte appel mèt schil, of
150 gr. aardbeien of bessen of fram
bozen enz.
Laat de havermout plm. 12 uur
weken in het water, voeg dan op
het laatst het citroensap, de honing,
melk en de vruchten toe. Dien het
gerecht onmiddellijk op.
Bruine ragoütsoep (voor een zout
loos dieet). 1/4 1- water, 1 lepel zout
loze boter, 1 uitje, stukje wortel,
kruidnagel, laurierblad, peterselie,
1 lepel bloem.
Fruit de gesnipperde ui met de
gesneden wortel en de peterselie
in de zoutloze boter. Voeg de bloem
toe en laat ze lichtbruin worden.
Doe er het water en de kruiden bij
en laat de soep zachtjes plm. 20 mi
nuten trekken. Maak ze af met een
scheutje rode wijn.
Geschrapte biefstuk (voor een pa
tiënt met maag-darmziekte) 100 gr.
biefstuk, zout, 5 gr. boter.
Schrap de biefstuk met een mesje
tot al het zachte weefsel er af is
(en alleen het bindweefsel over is)
vorm hiervan een koekje met een
klein beetje zout en rooster het in
een beboterde koekepan snel aan
weerskanten lichtbruin.
Brillen werden alleen in uiterste
nood en liefst niet in het openbaar
opgezet. Tenslotte kwam men tot
een compromis: de „face-a-main".
Op de duur bleek daar zelfs zo
prettig mee gecoquetteerd te kun
nen worden en het werd zo'n on
misbaar onderdeel van het mode
beeld, dat er plotseling bedenkelijk
veel bijzienden opdoken!
De bril op d« markt
Het moderne meisje en de mo
derne vrouw weten van deze zor
gen van grootmoeder weinig meer
af. Hebben de ogen het nodig, dan
zetten ze een doelmatige bril op,
en menigeen zou er zonder hem
lang zo pittig niet meer uitzien.
Indertijd placht een boer zijn bril
op de markt te kopen en zo goed
koop mogelijk natuurlijk. De koop
man verschafte hem twee slordige
lensjes in een of ander onmogelijk
montuur. En inderdaad, door een
paar vergrotende glaasjes zie je de
letters van de krant duidelijker.
Maar de moderne opticien kan zo'n
primitief apparaat bezwaarlijk een
bril noemen. Die kan slechts ver
vaardigd worden na optische me
ting van het gezichtsvermogen.
Moderne oor-hulp
Zo is het vrijwel ook met de ge-
hoorbril, de moderne oorhulp. Na
de diagnose van de oorarts en diens
voorstel een boorapparaat aan te
schaffen gaat de patiënt op zoek
naar een „gehoorbril" en moet zij er
weer mee leren luisteren. Dat laat
ste is een niet te verwaarlozen on
derdeel van het gehele probleem
der zgn. revalidering van slecht
horenden of doven.
Het „hoort" nu niet meer om als
slechthorende, hardhorende of dove
door het leven te gaaij. Het is ook
niet meer nodig bij de stand van de
moderne acoustische techniek. En
dat is maar gelukkig ook, want de
ze technische oplossing komt pre
cies op tijd, nu bij de voortschrij
dende mechanisatie van de samen
leving het euvel der slechthorendr
heid toeneemt. Gelukkig zijn er
maar weinig echte doven in de we
reld, d.w.z. mensen, die helemaal
geen gehoorrestant meer hebben.
Bij de meesten is het eigenlijke oor,
dat is van 't totale orgaan het ach
terste, het binnenste deel, slakken
huis genaamd, nog ongerept. In dit
deel van het oor worden de ge-
boorsimpressies op tdonwaarde en
geluid ontleed en aan de hersenen
medegedeeld.
De moderne techniek maakt het
mogelijk de gehoorsindrukken, ook
wanneer de normale weg versperd is
tot dit deel van ons oor te laten
doordringen en maakt het tevens
mogelijk, dat het gehoorvlies door
electronische versterking wordt
hersteld. En wel zodanig dat precies
PROGRAMMA
ZONDAG 20 AUGUSTUS 1950
HILVERSUM I, 402 m.
8.00 vara, 12.00 avro, 17.00 vara,
18.30 vpro, 19.00 ikor, 20.0024.00
avro.
8.00 nieuw, 8.15 postduivenber.;
8.17 gr.muz.; 8.30 voor het platte
land; 8.40 voor militairen; 9.10
postduivenber.; 9.15 verzoekpro
gramma; 9.45 geestelijk leven,
causerie; 10.00 kamerorkest; 10.30
met en zonder omslag; 11.00 meis
jeskoor; 11.15 cabaret; 12.00 or
kestmuziek; 12.30 voor de jeugd;
12.40 orgelspel; 13.00 nieuws- en
weerber.; 13.15 gr.muz.: 13.50 even
afrekenen, heren; 14.00 gr.muz.;
14.05 boekbespreking; 14.30 ged. „la
sonnambula" opera; 15.55 film
praatje; 16.10 gr.muz.; 16.30 sport-
revue: 17.00 harmonie-orkest; 17.25
dubbelmannenkwartet; 17.40 gr.
muz.; 18.00 sport; 18.15 nieuws-
en sportuitslagen: 18.30 ned. herv.
kerkdienst; 19.00 kinderdienst;
19.35 bijbelvert.; 20.00 nieuws;
20.05 actualiteiten; 20.15 prome
nade-orkest en solist; 21.00 de stem
hoorspel; 21.30 amusementsorkest;
22.00 zang en piano; 22.35 gr.muz.;
23.00 nieuws; 23.1524.00 gr.muz.
HILVERSUM II, 298 m.
8.00 kro, 9.30 nerv, 12.15 kro,
17.00 ikor, 18.30 nerv, 19.45—24.00
kro.
8.00 nieuws- en weerber.; 8.15
gr.muz.; 8.25 hoogmis; 9.30 nieuws
en waterstanden: 9.45 gewijde
muziek; 10.00 gereformeerde kerk
dienst; 11.30 gr.muz.; 12.15 idem;
12.40 luchconcert; 12.55 zonnewij
zer; 13.00 nieuws- en weerber. en
kath. nieuws; 13.20 lunchconcert;
13.45 uit het boek der boeken;
14.00 radio philharmonisch orkest
en solist (ca. 14.25 naastenliefde
van de daad, causerie); 15.15 or
gelconcert; 15.35 strijkkwartet;
15.55 luitspel; 16.10 katholiek
thuisfront overal; 16.15 sport;
16.30 vespers; 17.00 kerkzang-
dienst; 17.45 studiodienst; 18.30
voor de strijdkrachten; 19.00 gr.
muz.; 19.15 voor de jeugd; 19.30
nieuws; 19.45 actualiteiten; 19.52
boekbespreking: 20.05 die zauber-
flote, opera (in de pauze: gr.muz.)
23.00 nieuws; 23.15 avondgebed e«
liturg, kalender; 23.3024.00 gr.
muz.
BRUSSEL, 324 en 484 m
324 m: 12.00 gr.muz.; 12.15 lich
te muz.; 13.00 nieuws; 13.15 gr.
muz.; 13.30 voor de soldaten; 14.00
manon, opera; 16.30 symphonie-
coneert: 17.35 gr.muz.; 17.55 sport
uitslagen; 18.00 gr.muz.; 18.30
godsdienstig halfuur; 19.00 nieuws
19.30 gev. programma; 21.30 actu
aliteiten; 21.45 gr.muz.; 22.00
nieuws; 22.15 gev. muziek; 23.00
nieuws; 23.0524.00 gr.muz.
484 m.: 12.08 gr.muz.; 12.35
amusementsmuz. 13.00 nieuws;
13.10 verzoekprogr.; 14.30, 15.00,
16.15 en 18.00 gr.muz.; 19.00 kath.
causerie: 19.15 nieuws; 19.30 svm-
phonieconcert; 21.05 gr.muz.; 22.00
nieuws; 22.10 dansmuziek; 22.55
nieuws; 23.00 gr.muziek; 23.55
nieuws.
MAANDAG 21 AUGUSTUS
HILVERSUM I, 402 M.
7,00—24.00 VARA. (10.00—10 29
VPRO),
7.00 Nieuws; 7.18 Gramofoonmu-
ziek; 8.00 Nieuws; 8.18 Gramofoon-
muziek (9.309.35 Waterstanden);
10.00 „Voor de oude dag", causerie;
10.05 Morgenwijding; 10.20 Zweedse
volksdansen; 10,30 Voor de vrouw;
10.45 Voor de zieken; 11.25 Caril-
lonspel; 11.40 Voordracht; 12,00
Accordeonorkest; 12.30 Mededelin
gen; 12.33 Voor het platteland;
12.38 Gramofoonmuziek; 13.00 Het
Nieuws; 13.15 Voor de midden
stand; 13.20 Promenade-orkest;
13.50 Gramofoonmuziak; 14.00 Trio;
14.30 Populair wetenschappelijke
causerie: 14.45 Gramofoonmuziek;
15.10 „De redding", hoorspel; 16.00
Gramofoonmuziek; 17.00 Voor de
kinderen: 17.15 Voor de jeugd;
17.30 Orgelspel; 18.00 Nieuws; 18,15
Vara-varia; 18.20 Dansmuziek;
19.00 ..Mens en industrie", cause
rie: 19.15 Gramofoonmuziek; 19.25
Alt en piano; 19.45 Gramofoonmu
ziek; 20.00 Nieuws: 20,05 Actuali
teiten; 20.15 „Om de eenheid van
Europa", hoorspel; 20.45 Gramo
foonmuziek: 21.10 Cabaret: 21.45
..De Raad van Europa te Straats
burg": 22.00 Radio Philharmonisch
Orkest: 23.00 Nieuws; 23.1524.00
Gramofoonmuziek,
HILVERSUM II, 298 M.
7.00—24.00 NCRV
7.00 Nieuws: 7.15 Ochtendgymna
stiek; 7.30 Gramofoonmuziek; 7.45
Een woord voor de dag; 8.00
Nieuws en weerberichten; 8.15 Ge
wijde muziek; 8.45 Lichte muziek?
9.15 Voor de zieken; 9.30 Gramo
foonmuziek; 10.30 Morgendienst;
11.00 Gramofoonmuziek; 11.20
Voordracht: 11.40 Sopraan en pia
no; 12.10 Gramofoonmuziek: 12.30
Mededelingen; 12.33 Blaaskwintet
met piano; 13.00 Nieuws: 13.15
Lichte muziek; 13.45 Gramofoon
muziek: 14.00 Voor de jeugd; 14.30
Trio; 15.00 Omroeporkest en so
listen; 16,00 Bijbellezing; 16.45 Vo
caal ensemble; 17.00 Voor de kin
deren; 17.15 Gramofoonmuziek;
17.25 Volksmelodieën: 17.45 Rege
ringsuitzending; 18.00 Orgelspel;
18.30 Voor de strijdkrachten; 19.00
Nieuws en weerberichten; 19.15
Zigeunerkwintet; 19.35 Gramofoon-
muziek; 19,40 Radiokrant; 20.00
Nieuws; 20.05 Symphonie-orkest;
21,00 ..De Raad van Europa te
Straatsburg"; 21.20 Gramofoonmu
ziek; 21.30 Reisindrukken; 21.40
U.S.O., koor en solisten; 22.45
Avondoverdenking: 23.00 .Nieuws:
23.15 Vrolijke muziek; 23.45—24.00
Gramofoonmuziek.
BRUSSEL 324 M.
12.00 Gramofoonmuziek; 12.15
Lichte muziek; 12.30 Weerbericht:
12.33 Voor de landbouwers; 12.40
Lichte muziek: 13,00 Nieuws; 13.15
Gramofoonmuziek: 14.00 Voor de
vrouw: 15.00 en 16.00 Gramofoon
muziek; 17.00 Nieiuws; 17.10 Lichte
muziek: 1800 Gramofoonmuziek;
18,30 Voor de soldaten; 19.00 Het
Nieuws; 19.30 Symphonieconcert;
21.30 Omroeporkest: 22.00 Nieuws:
22.15 Verzoekprogramma: 23.00
Nieuws; 23.0524.00 Gramofoon
muziek.
BRUSSEL 484 M.
12.05 Gramofoonmuziek; 13.00 Het
Nieuws; 13.10, 13.30, 14.00. 15.00 en
16.00 Gramofoonmuziek; 17.10
Dansmuziek; 18.30 Gramofoonmu
ziek; 19,15 Nieuws; 19.30 Sympho-
nieorkest en soliste; 21.00 Gramo
foonmuziek; 22.00 Nieuws; 22.15
Gramofoonmuziek; 22.55 Nieuws;
23.00 Dansmuziek; 23.55 Nieuws.
die geluidsstrillingen. waarvoor het
orgaan minder gevoelig was gewor
den, ook naar evenredigheid wor
den aangevuld.
Niet direct
Het is echter niet zo, dat iemand,
die een hoorapparaat voor het eerst
gebruikt, onmiddellijk weer aan het
normale gezelschapsleven kan deel
nemen. Voor de een zal de weg
naar de wereld der geluiden wat
langer zijn dan voor de ander, maar
voor allen zonder uitzondering
geldt wel dat zij in deze tijd raad
en steun hard nodig hebben.Zo zijn
er tegenwoordig instituten, waar
men altijd klaar staat om ieder,
die met moeilijkheden zit te helpen
met allerlei adviezen en hoorappa-
raten „aanmeet" volgens de richt
lijnen van de medicus en acousti-
cus. De hoorapparaten van tegen
woordig hebben allen dit met el
kaar gemeen, dat zij een klein on
opvallend oorstukje hebben, waar
uit een dun snoertje naar het ap
paraat leidt, dat zowel op als on
der de kleding gedragen kan wor
den.
Wat een onuitsprekelijk geluk
voor 'n moeder, die sinds lang de
stem van haar man en kinderen
niet mee, hoorde, dat zij nu weer
helemaal in het gezin is opgeno
men. Wat een uitkomst voor de
werkende vrouw, die zich al haast
uitgebannen voelde, dat zij het
werk, dat haar leven mooi maak
te, nu weer ongehinderd kan
doen.
In de wereld der geluiden zullen
zij zich weer thuis gaan voelen.
Niemand behoeft zich meer te la
ten afschrikken, ook niet de vrouw
die ondanks alles toch blijft denken
aan haar uiterlijk. Immers de „pol
lepels" behoren tot het verleden.
„SALVO" WORDT
WEEKBLAD
Verlies aan gestalte,
winst aan gehalte
Het geïllustreerde maandblad
Salvo, dat 3 jaar geleden door Ka
tholiek Thuisfront werd gelan
ceerd en dat zich speciaal onder
de Strijdkrachten overzee een
grote populariteit wist te verwer
ven, zowel onder de andersden
kenden als onder de katholieken,
verscheen dezer dagen voor het
laatst. Naarmate de demobilisatie
voortgang vond, versmalde natuur
lijk de basis, waarop dit maand
blad werd gesticht, met als onver
mijdelijk gevolg, dat het finanti-
eel tenslotte te bezwaarlijk is ge
worden de uitgave op dezelfde
voet voort te zetten. Dit betekent
intussen niet, dat Salvo nu geno
teerd moet worden op de lijst van
definitief gestaakte publicaties.
Het Hoofdbestuur van Katholiek
Thuisfront heeft namelijk zodanige
schikkingen getroffen, dat Salvo,
van magazine omgezet in week
blad. kan blijven verschijnen ten
behoeve van de Katholieke mili
tairen hier. Weliswaar zal het blad
in zijn nieuwe vorm bescheidener
van uiterlijk zijn en geringer in
omvang, maar de redactie die
toevertrouwd blijft aan Majoor-
Aalmoezenier J. B. van Groenen-
burg en Anton Erwich heeft het
vaste voornemen het verlies aan
gestalte te compenseren door winst
aan gehalte.
Aflevering no. 1 van het week
blad is zojuist, in een oplage van
10.000 exemplaren, kosteloos onder
de Katholieke militairen in Ne
derland gedistribueerd. Ingeleid
door Z. Era. Kardinaal de Jong in
Zijn hoedanigheid van Vicarius
Castrensis en warm begroet door
generaal Mr. Kruis, mag dit eerste
nummer, met zijn gevarieerde in
houd in aantrekkelijke opmaak,
werkelijk gezien worden.
Verzending van zeepost
Met de volgende schepen kan
zeepost worden verzonden. De
data, waarop de correspondentie
uiterlijk ter post moet zijn be
zorgd, tussen haakjes, achter de
naam van het schip vermeld:
Indonesië: s.s. „Grote Beer",
(2 September);
Antillen: s.s. „Baarn" (2 Sep
tember)
Suriname: m'.s. „Helena" (30
Augustus).
Post bestemd voor de
„Cameronia"
Post bestemd voor naar Neder
land terugkerende militairen aan
boord van het troepenschip „Ca
meronia", welke in een der tus
senhavens zal worden uitgereikt,
moet uiterlijk op 21 Augustus in
Nederland ter post worden be
zorgd. Behalve de gebruikelijke
gegevens moet het adres de ver
melding bevatten: „aan boord
van het troepenschip „Cameronia"
op thuisreis naar Nederland". De
naam van de vermoedelijke tus
senhaven mag niet worden ver
meld.
De Friese boeren hebben dit jaar een buitengewoon rijke
hooioogst, en deze wordt dan ook met alle ten dienst staande
middelen zo spoedig mogelijk binnengehaald.
Het zoontje van een Makkumse boer en diens vriendjes
hebben de bokken ingespannen om zodoende ook een steentje
in de hooioogst bij te dragen. Het is hooi van de derde snede.
CENTRUM VOOR STAAT
KUNDIGE VORMING
Deze maand zal het vijf jaren
geleden zijn dat het Centrum voor
Staatkundige Vorming zijn werk
zaamheid begon. Dit feit zal wor
den herdacht met een congres, te
houden op Zaterdag 2 September
in een der zalen van het Jaar
beursgebouw te Utrecht. Het con
gres zal te 14.30 uur worden ge
opend door de voorzitter van het
Centrum, Prof. Mr. A. L. de Block.
Daarna zullen achtereenvolgens de
Zeerëerwaarde Heer Mr. Dr. J. J.
Loeff en Prof. Dr. L. G. J. Ver-
bevne spreken over het thema
„katholicisme, verdraagzaamheid
en democratie". Eerstgenoemde zal
zijn zienswijze op het principiële
aspect van dat thema ontwikkelen,
waarna laatstgenoemde het histo
risch aspect ervan zal toelichten.
Het congres zal worden besloten
met een ontvangst van de gasten
en deelnemers door het bestuur.
Beproefde hulp bij
verkoudheid voor Va
der, Moeder en kind.
(Advert,)
ZILVEREN JUBILEUM
VAN DE MEMISA
Een Missie-hulpwerk
van de eerste rang
In October van dit jaar zal de
Memisa, het Nederlandse Medische
Missie Comité, zijn zilveren jubi
leum vieren. Op initiatief van des
tijds kapelaan Schiphorst werd
naar aanleiding van de eerste Me
dische Missietentoonstelling te Ro
me in het vorig Heilig Jaar 1924
en daarop aansluitend de eerste
medische stand op de Missieten
toonstelling te Rotterdam in 1925,
het permanent Medisch Missie Co
mité, genaamd „Memisa" opgericht
met als doei medische en hygiëni
sche voorlichting te geven aan alle
Nederlandse Missionarissen.
In 1927 werd te Rotterdam de
eerste medisch-hygiënische cursus
gegeven, die nadien met onderbre
king tijdens de oorlogsjaren, ieder
jaar wordt gegeven. Verdere werk
zaamheden van de Memisa sinds
dien zijn een keurings- en behan-
delingsraad, verstrekking van in
strumenten, medicijnen en verband
materiaal .uitgave van het Medisch
Missie Maandblad en het Medisch-
hygiëntsch Handboek voor Missio
narissen.
Ter gelegenheid van dit zilveren
jubileum wordt aan alle ongeveer
500 missieposten over de gehele
wereld een feestgave gezonden in
de vorm van medicijnen, verband
en instrumenten.
ROTTERDAM AHOY!
Op de onvolprezen Rotterdamse
tentoonstelling, Rotterdam Ahoy ge
naamd, waarop de hele geschiede
nis van de Rotterdamse haven te
volgen is. zijn, naast enkele voor
de jeugd wat minder boeiende sta
tistieken en een aantal zakelijke
stands, die meer hun nut aan de
handelsman kunnen bewijzen, tal
van plekjes, die een echte hollandse
jongen kunnen bekoren. Want alles
wat op het water en de zee leeft,
heeft vanzelfsprekend de belang
stelling van de jeugd omdat het zo
boeiend is en steeds weer nieuw
blijft.
Als je iets voor aardrijkskunde
voelt, dan zal het overzicht van de
Rotterdamse toegangswegen naar de
zee wel spreken. Je ziet dan, dat er
vóór 1872, toen Caland de doorgra
ving, nu bekend ais de Nieuwe Wa
terweg, tot stand bracht, heel wat
gesukkeld werd met een goede ver
binding tussen de havenstad en de
zee. Het was zelfs zo, dat men om
naar zee te kunnen komen hoe lan
ger hoe meer zuidelijker moest va
ren, langs de Zeeuwse eilanden en
uiteindelijk zelfs door de Schelde!
Nu, in 1950, nu er practisch iedere
zestien minuten een schip binnen
valt, wordt aan die narigheid niet
meer gedacht!
Wat ook aardig is, dat is de ver
zameling foto's over de geschiedenis
van de havenarbeid. Vroeger, toen
er geen kranen en hefinstallaties
waren, moest alles aan boord van
de schepen gedragen worden, een
hele sjouwpartij! Het gaat nu wel
even makkelijker, met die prach
tige hijskramen en elevators.
Naast een overzicht van de vroe
gere en hedendaagse matrozenver
blijven is de plattegrond van de
kustlicht-installaties mooi. Je ziet
vrijwel alle Nederlandse kustlich
ten op in werking. Ook een radar-
net in werking is er te zien, en als
je 's middag^ op een der SPIDO-
boten aan de mooie rondvaart be
zig bent, kan je die apparaten, die
langs de hele waterweg staan op
gesteld, in werking zien.
Oud en Nieuw
Alleen al de talloze modellen van
een bezoek aan deze tentoonstelling
ten volle waard. De mooiste sche
pen en scheepjes staan er opgesteld,
■maar dan moet je ook niet vergeten
de baggermolens te gaan zien. De
oude, van hout gemaakt naast de
meest moderne zeebaggermolens.
Een echte haven met fabriek en
varende schepen, die warden ge-
zie je in het klein bij de stand van
de Meteoor- fabrieken uit De Steeg,
een fabriek van een bijzonder soort
vloertegels.
Ook bet lossen en laden van steen
koolschepen, dat door een echte ha-
natuurlijk, van de Steenkool-Han
delsvereniging wordt gedemon
streerd, is de moeite van het be
kijken overwaard.
En dan komen we weer eens naar
onze aardrijkskundevrienden, die
ile loop van de Rijn van Zwitser
land tot Rotterdam op foto's kun
nen volgen. Voor dat we naar bui
ten gaan moeten we ook nog iets
vertellen van de kranen en eleva
tors in een echt haventje en van
de sleepboten-modellen, w.o. een
van de beroemde sleepboot „De
Zwarte Zee". Het grote bassin bergt
een 325 schepen, met een model van
de Willem Ruys, waartussen een
vijftal bootjes, heel vernuftig uit
gerust, rondvaren. Ook het drijven
de dok, dat laat zien hoe zeesche
pen worden opgenomen, is een mooi
stuk werk.
Van de fabrieksstands zijn die
van de suikerfabriek Puttershoek
met haven en al en de Blue Band
voor de jongeren het meest interes
sant.
Buiten is het net echt
Bulten, waar je allerlei ambach
ten kunt zien beoefenen in verschil
lende paviljoens, is het net echt.
Er is een echt zeilschip, dat bezich
tigd kan worden. Er staat ook een
afdeling spoorwagons, die van A
tot Z bekeken mogen worden en je
kan er ook zien hoe de masten van
een schip worden bediend, hoe een
commandobrug er uit ziet en welk
een nuttig gebruik de zeeman van
de radio en de radar kan maken.
En dan als klap op de vuurpijl de
tocht door de Rotterdamse havens.
Als jullie nog"Vit mogen moet je
dit vast eens zien. Maar reken er
op, je moet er een dag voor uittrek
ken.
ONTMOETING OP JAVA
I
Visite in de van Brakelstraat
Tussen Utrecht in Nederland
en Solo op Java liggen verschei
dene duizenden kilometers en
kapitein Verkoren, die in het
najaar van 1947 met een regi
ment infanterie door de oerwou
den en sawah's van een, de Ne
derlanders niet meer vriendelijk
gestemde streek oprukte, zal er
wel weinig reden toe gehad heb:
ben over de ontmoeting, die hij
in zijn kampement had, erg ver
heugd te .ziin., Waarom dat zo
was. zullen we in de volgende
hoofdstukken vernemen. En dan
moeten we, om alles eens goed
uit de doeken te kunnen doen,
terug gaan tot het jaar 1938.
Zoals gebruikelijk sloot het
kanto'or van de Directe Belastin
gen om 5 uur en Mijnheer Ver
koren. die de hele dag hard had
gewerkt en met de inspecteur
besprekingen had gevoerd, was
blij, dat de dagtaak beëindigd
wa's. Hii fietste kalm naar huis
en maakte, om even te luchten
zoals hij dat noemde, een klein
omweggetje. Dat deed mijnheer
Verkoren altijd., het kostte maar
een kwartiertje en je zag nog
eens, wat er al zo .in de stad
omging. Deze middag reed hij
over de Catrijnesingel, de Ma-
riaplaats, onder de Domtoren
door, over het Achter St. Pieter,
zo naar de Burgemeester Reiger
straat en vandaar door de Mgr.
van de Weteringstraat naar huis.
Schuin tegenover zijn woning
aan de van Brakelstraat reed
juist een verhuiswagen weg en
hii wilde zich juist afvragen,
wie er in het huis, dat zo lang
had leeggestaan. zou zijn komen
wonen, toen "zjin oudste zoon,
Pieter, een lang blond kereltje
van een jaar of zeven hem al
tegemoet kwam met de mede
deling, dat er Indische mensen
waren komen wonen. „Met van
die leuke kleine bruine kinder
tjes".
Het waren inderdaad leuke
bruine kindertjes en de kinde
ren van mijnheer Verkoren wa
ren ook de eerste, die met - die
vreemdelingetjes vriendschap
sloten. Ze werden betrokken in
alle spelletjes van de buurt en
niemand had er na verloop van
enlcele weken meer erg in, dat
Kemal, de oudste jongen, en Ad-
ja uit de vreemde kwamen. Ze
spraken vrij goed Hollands en
wisten zich uitstekend aan te
passen aan hun nieuwe omge
ving. Zo was het ook met mijn
heer Irdiz, de vader van de Ja
vaanse kinderen, afkomstig uit
Soerabaja, die in Nederland was
gekomen, zoals hij vertelde, om
zijn studies af te maken. Met
mevrouw Irdiz was het echter
anders. Die maakte van de nood
een deugd, maar liet geen gele
genheid voorbijgaan om op te
merken, dat ze toch liever in In-
dië zat. Waarom ze liever in In-
lië zat, wel omdat ze bang was
voor de Hollandse winter! Nou,
als dat alles was! En de buren
begonnen haar goede raad te
geven 'over de verwarming, de
kleding en moeder Verkoren,
die een flink gezin had en aan
haar vijf kinderen heus de han
den vol had, wist nog tijd te
vinden, om voor de kleine Ja
vaantjes warme wollen kleren
te breien.
Dat werd door mijnheer Irdiz
dankbaar aanvaard en toen de
familie Verkorjen een tijdje later
op de Indische rijsttafel geno
digd werden, was het ijs tjjssen
de beide families Voorgoed ge
broken.
Deze vriendschap duurde tot
de zomer van 1939, toen moest
de familie Irdiz plotseling terug
naar Indië. Waarom, dat was
iedereen een raadsel. Wel was
mijnheer Irdiz klaar met zijn
studies, maar hij was eigenlijk
van plan om in Nederland 'te
blijven. Zijn vrouw echter, van
wie verteld werd dat ze lid was
van een of andere Indische ver
eniging, had er op aangedron
gen dat ze terug gingen en zo
was dan op zekere dag in Juli,
het afscheid gekomen. Na het
avondeten kwam de familie Ir
diz voor het laatst bij de Verko
rens. En de volgende morgen,
nadat de Irdizzen, die gelovige
Mohammedanen waren, hun ge
beden hadden 'opgezegd, trokken
ze weg, uitgeleide gedaan naar
het station door Pieter Verko
ren, die zijn twee jaar oudere
vriend Kemal node miste.
De beide vrienden beloofden
elkaar te zullen schrijven en
zouden elkaar nooit vergeten. En
toen mijnheer Verkoren 's avonds
van kantoor thuis kwam, lag er
een grote dikke brief, gericht
aan de heer en mevrouw Verko
ren, waarin de heer Irdiz, mede
namens vrouw en kinderen nog
eens extra dank bracht voor de
vriendschap en de hulp, van de
familie Verkoren ondervonden.
Kon het aardiger?
Veel tijd om over het verlies
na te kaarten was er niet. Er
waren grote gebeurtenissen op
til, de mensen werden door gro
te koppen in de kranten steeds
ongeruster: Er dreigde oorlog
en op een gegeven dag moesten
er militairen opkomen. Ook
mijnheer Verkoren, die eens ooit
sergeant was geweest, moest op
komen. Hij trok eerst naar Lei
den, toen naar Gouda, dat was
al weer wat dichter bij huis, en
toen de toestand schijnbaar geen.
gevaar meer opleverde, dat was
in de loop van December, werd
hij naar Utrecht overgeplaatst,
zódat hij vaak thuis kon zijn.
Maar zo zou het niet blijven.
Wat er in de volgende maanden
gebeurde, zullen we zién in het
tweede deel, hoofdstuk", „Ver
koren verdwenen". Dus allemaal
tot de volgende week.
Er zijn schijnbaar weinig le
zeressen en lezers, die er toe
kunnen komen in hun vacantie
een brief te schrijven naar Oom
Ludo, die iedere week met span
ning de postbode afwacht. Ook
deze keer zat hij de hele morgen
al voor het raam te turen en
toen de postbode kwam, met een
heel pak brieven in de hand,
was hij al blij en liep hij de goe
de man al tegemoet, maar de
meeste brieven waren voor an
dere mensen en Oom Ludo moest
zich troosten met een stuk of
vijf brieven, waarvan er nog
een van de Belastingen kwam
en niet in aanmerking voor de
Jeugdkrant komt.
Die belastingbrief slaan we
dus maar 'over en dan komen
we aan die van Henk Lj, uit S.
toe. Nou, die Henk, die is me
ook een mooie, die denkt dat
Oom Ludo alle lezeressen en le
zers van de Jeugdkrant persoon
lijk kan bezoeken. Dan zou Oom
Ludo twaalf maanden vacantie
moeten hebben en dan kwam
hij nog niet klaar. Nee, beste
Henk, dat gaat niet hoor!
En Jan de V. uit W. wil van
mij weten, wat hij na de va
cantie moet gaan doen. Ja, dat
weet ik zo maar niet Jan. Heb
je er al met je ouders over ge
sproken, dat lijkt me om te be
ginnen het beste. Zorg in ieder
geval, dat je wat leert, want
anders kom je er niet vriend
Dus ik hoor nog wel van je?
Dan Marietje van H. uit L.
Dat is me nog eens een forse
brief. Marietje weet van alles te
vertellen over haar vacantie en
schrijft over haar bezoek aan
Amsterdam, waar ze Artis heeft
bezocht en over de treinreis door
verschillende plaatsen. Ja, je
ziet, Marietje, dat je aan zo'n
reis heel wat hebt als je goed
oplet. Ik zal je brief bewaren
tot na de vacantie, dan zullen
we zien, of we er niet een aar
dig stukje van kunnen maken
voor de Jeugdkrant. En als er
geen betere binnen komen, dan
maak je zeker kans op een
priisje.
Öe laatste voor vandaag is on
ze Pietje de B„ die we bijna
iedere maand hier zien. Ja, die
Pietje is een trouwe klant hoor,
daar kunnen veel lezers een
voorbeeld aan nemen. Hier aan
de krant kennen we zowat Piet
jes hele hebben en houden: dat
is wel leuk hoor en we vertel
len niets verder. Alles bliift on
der ons, wat jou Piet! Tot de
volgende keer hoor!
FEUILLETON
48)
Het enige,
wat jij ervan begreep, was. dat
je vader plotseling zijn betrekking
was kwijtgeraakt. Dat je in een
winkel niets meer kon krijgen, zon
der het direct te betalen. Je hebt
het zelfs een keer meegemaakt, dat
je zonder de boodschap, die je voor
je moeder doen moest, mee te krij
gen. de winkel werd uitgestuurd."
Thea begon te kreunen en Rob
schudde glimlachend het hoofd.
„Die winkelier had er erg spijt van,
Thea. Hij vroeg me, of ik je zijn
groeten wilde overbrengén en je
zeggen, dat het hem nog heel veel
verdriet deed, dat hij je zo behan
deld had."
Zijm linkerhand omvatte haar
rechter en hield die innig vast.
„Je hebt die tijd nooit vergeten,
Thea. Heel diep in je bleef die
angst levendie angst voor
werkloosheidvoor gebrek aan
geld. Na de dood van je vader
kreeg je moeder nog geregeld die
uitkering van de levensverzeke
ringsmaatschappij. Maar na haar
dood hield die uitkering open
toen kwam die herinnering aan
vroeger weer bij je opdie angst
voor gebrek aan geld, gebrek aan
levenszekerheid.... En dat wa9 de
voornaamste reden, waarom je met
Simon Ronk bent getrouwd, is het
zo niet?"
Ze gaf geen antwoord en hij boog
zich dichter over haar heen. En
met grote kalmte zei hij; „En toen
is Simon Ronk gestorven".
Thea trachtte zich op te richten.
Haar gelaat was doodsbleek gewor
den. Rob voelde haar schokkende
adem in zijn gezicht. Haar mond
vertrok zich pijnlijk.
„Dat heb ik gedaan! Ik verlangde
naar zijn dood. Het was mijn
schuld dat hij stierf",, kreunde ze
en trok haar hand uit de zijne los.
Ze verborg haar gelaat in haar han
den en begon heftig te snikken.
Rob haalde heel zachtjes en ver
licht adem. Het laatste stukje van
de legpuzzle paste. Dit was het
beslissende feit. Het was de op
lossing. En hij dacht bij zichzelf;
„Ik had dit moeten begrijpen, want
ik kende haar en ik was van alle
leiten op de hoogte. Waarom heb
lk het dan niet doorzien?"
Hij boog zich naar haar toe en
trok haar handen voorzichtig en
zacht van haar gelaat weg.
„Nee, Thea! Nee, dat is niet waar!
Dat mag je niet zeggen!"
Zij herhaalde echter met koorts
achtig gejaagde stem: „Het is wel
zo! Ik verlangde naar zijn dood en
daarom is hij gestorven. Toen ben
ik uit Goes weggevlucht en daarna
heb ik jou ontmoet en ben tot het
besef gekomen, dat ik je liefhad...
maarmaar dat was onmogelijk
dat kon niet. Het zou
„Niet waar!", zei Rob heftig. Niet
waar! Zo is het volstrekt het geval
niet, Thea!"
Weer schudde zij het hoofd, be
slist en afwerend. Hij greep nog
maals haar handen.
„Denk nu toch eens verstandig
na. liefste! Je hield immers eerlijk
en innig van Simon Ronk? En hij
was zo hartelijk en vrijgevig voor
je, is het zo niet?"
„Ja, Ja, dat is waar", riep Thea
tussen haar snikken door. „En ik
ikwilde ook eengoede vrouw
voor hem zjjn. Dat had ik me
toch zo vast voorgenomen".
„Juist. Je bent dus met hem ge
trouwd, omdat hij zo goed en
vriendelijk en hartelijk voor je was
en omdat hij je een bestaanszeker
heid verschafte. Maar er was nog
iets.anders ook, Thea."
Ze hief haar hoofd naar hem op.
En Rob vervolgde; „Hij herinnerde
je ook aan je vader. Misschien juist
om het grote verschil tussen hen
beiden. Hij was goed en hartelijk;
dat was je vader ook. Maar je va
der was niet voortvarend en had
daarom weinig succes in zijn leven
gehad. Simon Ronk bezat alle goede
eigenschappen van je vader en bo
vendien nog die, welke jë zo graag
in je vader gezien had en die hij
miste. Is dat zo niet? Denk nu
eens goed en eerlijk na."
„Ja", zei Thea, na een poosje voor
zich uit gestaard te hebben. „Ja,
dat is wel zo."
„En aan die dingen heb je ge
dacht, toen hij je naar Limburg
achterna gereisd kwam en je ten
huwelijk vroeg. Je mocht hem
graag en je waardeerde hem hoog.
Je maakte het voornemen, een
goede vrouw voor hem te zijn, maar
je voelde geen echte, warme liefde
voor hem. Je hield niet van hem,
zoals een vrouw van haar man be
hoort te houden niet op die
manier, waarop jij en ik elkaar lief
hebben. Jouw liefde voor hem was
die van een dochter voor haar va
der. Een kinderlijke liefde. Over
echte huwelijksliefde had je zelfs
niet gedacht.
Ademloos staarde Thea hem aan.
Zijn woorden schenen haar een
openbaring toe.
„Je dacht aan hem, als aan een
oude man", vervolgde Rob. „Net
zoals je je vader beschouwd had.
Maar zo bekeek hij zichzelf niet
Daar had hij geen reden toe. Hij
zag in jou niet zijn dochter, maar
zijn vrouw, en toen dat tot je door
drong, toen je plotseling voor dèt
feit stond, toen beving je de angst,
die de grondslag van dit alles
vormt" Hij bleef een poosje zwij
gen, om haar gelegenheid te geven,
de waarheid van zijn woorden in
te zien. „Thea, denk toch eens terug.
Toen Simon Ronk zo plotseling van
je weggerukt werd, veroorzaakte
dat jou een diepe, grievende smart.
Dat weet ik zeker. Maar er was nog
iets anders. Er drong zich een an
der gevoel aan je op
Haar oogleden trilden en ze fluis
terde: „Ik wilde zo graag een goede
vrouw voor her| zijn. Dat had ik
mezelf beloofd.dat bad ik Simon
beloofd. Hij wist, dat ik hem niet
echt liefhad. Ten minste niet,..."
Haar hand maakte een veelzeggend
gebaar. „En dat begreep hij. Hij
was toch zo goed en zo hartelijk.
Hij nam het me niet kwalijk. Hij
verweet het me niet, dat ik zo met
hem getrouwd was. Dat kwam later
nog wel, zei hij. Hij deed zo zijn
best om vrolijk en jong te zijn, in
de hoop, dat ik van hem zou gaan
houden, zoals hij het verlangde.
Maar hij was nu eenmaal niet jong
meer en ik.ik kon het niet.
(Wordt vervolgd).
