Nieuw
»Laat Indonesië afzien van lrian«
Australië - uit eigenbelang
achter Nederlandse visie
DE STRIJD WISSELT
in het bruggehoofd Korea
BERLI JN STAAT EN STAD
Malik plaatste „Formosa"
op agenda Veiligheidsraad
Geheim
Consistorie
Onze delegatie
bij de U.N.O.
EDITIES VOOR ALKMAAR, HOORN, DEN HELDER, SCHAGEN
Studenten-convooi
naar Rome
Spender tot Moh. Roem:
De Regering heeft
niets beloofd
Australië werft
militairen
De M.U.Z. verhuist
naar Harderwijk
Westelijke Drie verklaren:
Geen soldaten?
Dan maar tarwe
Vragen over
Westerling
Nog stakingen in
Antwerpen
Dodelijk mijnongeval
Tito glimlachte
naar Oostenrijk
Listig Engeland
in lastig parket
Schaarste aan
militairen in de V.S.?
Engelsen geland
in Korea
Nieuwe storingen dreigen
y
Abonnementsprijs f 4.50 per kwartaal, f J.50
per mnd., exclusief Incasso. Advertentie-tarief:
per editie 16 ct. per m.m., minimum f 2.50;
in alle edities 26 ct. per m.m., minimum f 4.
familieberichten 20 ct., resp. 30 ct, per m.m.
Bij contract belangrijke korting. Directeur:
E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits.
Bankrelaties: Noorderbank; Nederl. Credietbank
HET FEIT
Buiten God is 't nergens
veilig. (Vondel)
A
S
H
VA Al H EDE Al
Pagina 5
Woensdag 30 Augustus 1950 46e Jaargang No. 1 1953
Kantoren: HOORN. Draafslngel 59. teL 4243. Grote Noord 77. tel 4362 K 2290: ALKMAAR. Ritsevoort 56. teL 2046, (2 lijnen), K 2200: DEN HELDER. Keizerstraat 89. teL 2800 K 2230; SCHAGEN. Molenstraat 52. teL 459 K 2240
H. K. H. Prinses Wilhelmina, die morgen haar 70ste verjaardag
herdenkt. Tot 4 September 1948 heeft zij, gedurende vijftig jaar,
met wijsheid en moed ons vaderland bestuurd. (Wij verwijzen
naar het speciale artikel op pagina 3). H. K. H. heeft voor deze
gelegenheid deze nieuwe foto vrij gegeven, die onlangs is
vervaardigd. (Foto M. C. Meijboom, Amsterdam).
's-CRAVENHACE. De Australische minister van Buitenlandse
Zaken, Percy Spender, die thans in ons land vertoeft, heeft na
zijn besprekingen met minister-president dr. W. Drees en de
ministers Stikker en van Maarseveen, een verklaring inzake
Nederlands Nieuw Guinea afgelegd.
De minister sloot zich overigens
geheel aan bij de mening der Ne
derlandse leden der gemengde
Nederlands-Indonesische Nieuw
Guinea-commissie. Ook voor de
verdediging van de Zuid-Pacific-
groep tegen het opdringende com
munisme achtte hij. het onverant
woord Irian aan Indonesië prijs
te geven.
„Nimmer beloofd.
Hij deelde mee; dat de Australi
sche regering niet in overweging
neemt, dat Indonesië enig geldig
recht heeft op Nederlands Nieuw
Guinea, welks toekomst van
hoogst en vitaal belang is voor het
Australische volk.
Namens de Australische rege
ring heeft hij, tijdens zijn bezoek
aan ons land, dit standpunt aan
de Nederlandse regering kenbaar
gemaakt. De Hoge Commissaris
van Indonesië heeft hem ontmoet
en de heer Spender heeft aan de
heer Roem ditzelfde standpunt
meegedeeld.
Geheel Nieuw Guinea, met in
begrip van Nederlands Nieuw
Guinea is in geen enkel opzicht
geografisch een deel van Indone
sië. Als het tot een speciaal geo
grafisch gebied behoort, dan be
hoort het tot dat deel van de we
reld, dat men vrijwel kan be
schrijven als de Australische con
tinentale groep.
Van het Koreaanse front. De
strijd in Korea heeft een wisse
lend aspect. Nadat de Noord-
Koreanen Zondagochtend hun
verwachte offensief hadden ge
opend, hebben zij slechts in de
sector Pohang en voor Taegoe vor
deringen kunnen maken, en dan
nog slechts geringe. In het alge
meen leden hun pogingen de Nak-
tong over te steken, in letterlijke
zin schipbreuk.
Nu dus de communistische
krachtsinspanning een pover re
sultaat schijnt op te leveren, heeft
het Noordelijk opperbevel weer
zijn toevlucht genomen tot een
tactiek, die in Korea altijd succes
beloofde. Infiltratie n.l. Op tal van
plaatsen bevinden zich groepjes
sluipschutters achter de linies der
V. N.
De Zuidelijken rukten weer wat
dichter aan op Kigje, hoewel
slechts enkele kilometers daar
vandaan, de communisten tot in
de buitenwijken van de haven
stad Pohang doordrongen. In het
Noorden werden de Zuidelijken op
de weg van Taegoe naar Pohang
3''2 km teruggeslagen.
Men kan zeggen dat de troepen
der V.N. de laatste uren tal van
moeilijke situaties weer de baas
zijn geworden. De Noord-Korea-
nen verzamelen zich echter reeds
voor nieuwe aanvallen. De Noord -
Koreaanse tweede divisie, die eni
ge dagen rust heeft gehad, is in
derhaast weer naar het front ver
trokken.
Heden ochtend startte in het ge-
Volgens de Australische radio
heeft Francis, minister v. lands
verdediging, Dinsdag de ope
ning aangekondigd van een
werfcampagne voor de vorming
van vijf militaire groepen van
diverse wapens. De minister
heeft eveneens medegedeeld, dat
de aanwerving voor Korea is af
gelopen, maar dat er altijd ge
legenheid is zich aan te melden
voor de reserve.
SLAPENDE INBREKER
OP DE DIVAN
Een achttienjarige dochter
des huizes te Eindhoven
ontdekte Dinsdagmorgen om
half zes slapend op een
bank een nieuwe huisge
noot. Zij waarschuwde haar
vader, die via de dakgoot
naar de buren kroop en de
politie belde. De politie
stoorde de slaper. Het bleek,
dat de man een portemon-
naie en de spaarpotten der
kinderen had gestolen en
zich over een grote doos
kersenbonbons en een pe
perkoek had ontfermd. De
kersenbonbons en de peper
koek hebben hem waar
schijnlijk onwel doen wor
den, waardoor hij op de
bank in slaap is gevallen.
bied van Taegoe een krachtige
Amerikaanse tegenaanval. Daar
entegen begonnen de Noordelijken
een nieuwe stoot in de richting
Pohang.
Volgens een bekendmaking van
het hoofdkwartier <tan McArthur
van Woensdagmorgen heeft de
tweede Amerikaanse infanterie
divisie in de nacht drie pogingen
der Noord-Koreanen om ten
Westen van Jongsan (29 km. ten
Noorden van Masan) in kleine
boten de Naktong over te ste
ken, afgeslagen. De zesde Zuid-
Koreaanse divisi bedwong een
infiltratiepoging van naar schat
ting 200 noordelijken. De achtste
Zuid-Koreaanse divisie sloeg
Dinsdagavond een Noord-Ko-
reaanse aanval in regiments
sterkte af. In de nacht werd een
Zuid-Koreaanse divisie uit Kigje
gedreven tot 300 a 400 meter ten
Zuiden van de stad.
DE HEER LAMPING
HEDEN NAAR INDONESIË
Naar wij vernemen, zal de nieu
we Hoge Commissaris van Neder
land in Indonesië, de heer A. Th.
Lamping hedenavond per vlieg
tuig naar Djakarta vertrekken.
KAMPEN. De N.V. Mjj. tot
uitvoering van Zuiderzeewerken
die Kampen tot centrum van de in-
polderingswerken had verkozen,
heeft onder druk van de aannemers
betrokken bjj de droogmaking,
moeten besluiten haar zetel v:
Kampen naar Harderwijk over te
brengen. De voornaamste motieven
voor de verlegging van de zetel
naar Harderwijk zjjn de betere
spoor- en landverbindingen.
In de jachthaven te Harderwijk
waar de drijvende kantoren ge
meerd liggen, heerst thans een
drukke bedrijvigheid.
BERLIJN (Reuter). De drie
westelijke commandanten hebben
Dinsdag medegedeeld, dat zij de
nieuwe constitutie van Berlijn,
welke deze stad „de juridische sta
tus zowel van een land (Duitse
staat) als van een stad geeft",
hebben goedgekeurd.
De commandanten zeggen in
een verklaring, uitgegeven ter ge
legenheid van de afkondiging van
de constitutie dat deze „een mijl
paal in de ontwikkeling van het
zelfbestuur in Berlijn" is en de
stad nog meer maakt tot „een
deelgenoot in de democratische
gemeenschap".
In een brief aan het West-
Berlijnse gemeentebestuur zeggen
de commandanten dat zij voor
behoud maken ten aanzien van
artikel een van de constitutie,
waarin wordt verklaard, dat Ber
lijn, de twaalfde staat van de
West-Duitse federale republiek is.
De commandanten zeggen, dat
Berlijns rechten nog steeds onder
worpen zijn aan het „kleine be
zettingsstatuut".
In een brief wordt verder ge
zegd, dat de Berlijnse gemeente
raad na de komende verkiezingen
Pakistan zal de Verenigde Na
ties mededelen, dat het niet in
staat is een gewapende macht en
militaire uitrustingsstukken naar
Korea te zenden, zo wordt te New
York uit gewoonlijk betrouwbare
bron vernomen. In plaats daarvan
zou Pakistan echter 5.000 ton
tarwe zenden. Het zou uitdrukking
geven aan haar steun voor de ac
tie der V.N. in Noord-Korea.
(3 December) de wetten van de
federale republiek na normaal de
bat en stemming kan aanvaarden.
De nieuwe constitutie werd aan
het begin van deze maand een
stemmig goedgekeurd. Zij was
nodig na de deling van Berlijn
in het najaar van 1948. De nieu
we constitutie gelijkt véél op de
grondwetten van de West-Duitse
deelstaten. De westelijke bezet
tende mogendheden hebben
slechts het recht van veto betref
fende belangrijke politieke zaken.
Van officiële zijde te den Haag
wordt, ter voorkoming van het
verder post vatten van onjuiste
meningen op dit punt, medege
deeld dat de Nederlandse regering
nimmer beloofd heeft het geschil
met betrekking tot Nederlands
Nieuw Guinea op te lossen buiten
inmenging van derden. Desbetref
fende berichten zijn volkomen uit
de lucht gegrepen.
Het lid van de Tweede Kamer
de heer Gortzak (C.P.N.) heeft
aan de minister-president en de
ministers van Justitie en van
Buitenlandse Zaken de volgende
vragen schriftelijk gesteld:
1. Is de regering voornemens
aan de Belgische regering de uit-
levering van oud-kapitein van
het KNIL, Westerling, te, vra
gen?
2. Is de regering voornemens
tegen Westerling ter zake van
het hem toegeschreven onmense
lijk optreden op Zuid-Celebes
een rechtsvervolging te doen in
stellen?
3. Is de regering bereid, in
verband met het in vraag 2 ge
stelde, het rapport over de ge
beurtenissen op Zuid-Celebes
openbaar te maken?
4. Is de regering bereid om
een rechtsvervolging tegen H^es.
terling te doen instellen op
grond van de gebeurtenissen, die
na de souvereiniteitsoverdracht
hebben plaats gevonden?
5. Mocht op bovenstaande vra
gen ontkennend worden geant
woord, is de regering dan bereid
om de reden bekend te maken,
waarom de uitlevering van Wes
terling niet gevraagd zal worden,
c.q. waarom niet tot vervolging
zal worden overgegaan?
Gistermorgen was slechts een
vijfhonderdtal havenarbeiders in
Antwerpen aan het werk. Het
aantal militairen, dat te werk
is gesteld om de aan bederf on
derhevige goederen te lossen,
bedraagt thans 500.
De haven Hvordt, nog steeds be
waakt door de rijkswacht.
De toestand is rustig. Er heb
ben zich geen incidenten voor
gedaan.
In de staatsmijn Hendrik is
Dinsdagmorgen de 53-jarige ge
huwde houwer O, Oldenburger
uit Brunssum door een bedrijfs
ongeval omgekomen.
Aan de kop van een opbraak
'op de 636-meterverdieping raak
te hij bij het op de kooi plaatsen
van eeri banddekplaat, met zijn
hoofd bekneld tussen die plaat
en de remhefboom van een op
braaklier. O. werd hierbij op
slag gedood.
OVER NIEUW DOGMA
VATICAANSTAD (K.N.P.).
In welingelichte kringen houdt
men het voor zeker, dat bij gele
genheid van het Geheim Consisto
rie op 30 October a.s. geen kardi
naalsbenoemingen zullen plaats
vinden. Op 30 October zal de Paus
de Kardinalen in het Geheim Con
sistorie slechts onderhouden over
de verklaring van het dogma van
Maria Tenhemelopneming.
Dezelfde Vaticaanse kringen
houden het voor zeer waarschijn
lijk, dat in de aanstaande maand
December en voor de sluiting
van het H. Jaar nogmaals een ge
heim consistorie zal plaats vinden
en dan met benoemingen van kar
dinalen. Behalve de titularissen,,
van de buitenlandse aartsbisschop
pelijke zetels, die in de regel met
het purper worden vereerd en dit
nog niet hebben verkregen, zoals
Mgr. J. Beran (Praag), Mgr. S.
Wyszinsky (Warschau) zullen ook
enige prelaten van de Romeinse
Curie en van de Pauselijke Di
plomatie tot kardinaal worden
benoemd.
DORDRECHT PROTESTEERT
TEGEN SPOORWEGEN
In de raadsvergadering, die gis
termiddag is gehouden, heeft de
burgemeester van Dordrecht een
ernstig protest doen horen tegen
de directie der Nederlandse Spoor
wegen, in verband met die zijns
inzien onvoldoende beveiliging der
overwegen in de onmiddellijke
omgeving van Dordrecht.
GRAZIANI VRIJGELATEN
Ëx-maarschalk Rodolfo Gra-
ziani, de laatste minister van De
fensie van Mussolini en ex-onder
koning van Abessynië-is Dinsdag
morgen vroeg uit het ziekenhuis
van de militaire gevangenis van
Rome vrijgelaten. Graziani was
wegens collaboratie met de Duit
sers tot 19 jaar gev.straf ver
oordeeld, doch kreeg bijna 14 jaar
kwijtgescholden door amnestie en
andere maatregelen
De correspondent van de
Daily Telegraph bericht, dat
marschalk Tito van Joego-Slavië
Maandagnamiddag bij verrassing
een bezoek gebracht heeft aan de
Seeberg-pas aan de Joegoslavi-
sche-Oostenrijkse grens.
Gemotoriseerde lijfwacht hield
tijdens Tito's verwijl de toegang
tot de pas aan Joegoslavische
zijde bezet. Tito toonde zich op
gewekt en maakte een aantal
foto's. Hij onderhield zich in het
Duits met de Oostenrijkse grens
beambten. Op de vraag van een
van hen, wanneer „het prikkel
draad van de pas eens verwij
derd zou worden", antwoordde
Tito glimlachend: „Een dezer
dagen".
GOED ZO, EXCELLENTIE
De 48-jarige Belgische oud
minister van landsverdediging
Henri Moreau de Melen heeft zich
aangemeld voor het Belgische
vrijwilligerscorps, dat in de loop
van November naar Korea xal
vertrekken. Moreau de Melen is
reserve-kapitein.
Als vertegenwoordigers van
Nederland naar de op 19 Sep
tember a.s. aanvangende vijfde
algemene vergadering der Ver
enigde Naties zijn aangewezen
mr. D. U. Stikker, minister van
buitenlandse zaken, hoofd van
de delegatie, mr. G. J. van Heu-
ven Goedhart, hoofdredacteur
van het dagblad „Het Parool"
oud-minister van Justitie, lid
van .de Eerste Kamer der Staten-
Generaal, plaatsverv. hoofd van
de delegatie; prof. mr. dr. L. J
C. Beaufort O.F.M., buitenge
woon hoogleraar aan de R. K.
Universiteit te Nijmegen, lid van
de Eerste Kamer der Staten-Ge-
neraal; D. J. von Balluseck, per
manent vertegenwoordiger van
Nederland bij de V. N. te New-
York; dr. C. L. Patijn, chef van
de directie internationale organi
saties van het departement van
buitenlandse zaken.
De naam van Prinses
Elizabeth's baby
De baby van de Britse prinses
Elizabeth zal Anne Elizabeth Alice
Louise worden genoemd.
Z. H. de Paus heeft dezer dagen een jubileumbezoek gebracht
aan drie Romeinse basilieken: n.l. van San Giovanni, Santa Maria
Maggiore en San Paolo fuori Ie Mura. De Paus zegent de
menigte voor de basiliek van Santa Maria Maggiore.
LAKE SUCCESS. De Sowjet-Russische voorzitter van de
Veiligheidsraad, Jacob Malik, heeft Dinsdag bij de opening van
de vergadering medegedeeld, dat hij de verklaring van de
Chinese communistische regering, waarin de V.S. van agressie
in Formosa beschuldigd worden, in de agenda opnam.
De Amerikaanse afgevaardigde
maakte er bezwaar tegen, dat de
kwestie-Formosa besproken zou
worden onder de titel „agressie
door de V.S.' maar zei, dat hij be
reid was er over te beraadslagen
indien de kwestie alleen bespro
ken zou worden als „klacht met
betrekking tot Formosa".
De Chinese nationalistische af
gevaardigde had er bezwaar tegen
dat de kwestie besproken werd,
daar zijn regering „niets weet van
een agressie van de zijde der V.S."
en geen klacht had.
De Veiligheidsraad plaatste de
kwestie-Formosa echtej" op zijn
agenda, ondanks de oppositie van
de Chinese nationalistische afge
vaardigde. Het agendapunt werd
genoemd: „klacht inzake een ge-
Het ontbreekt in Zuid-Korea vaak aan voldoende vervoer
middelen voor troepentransporten naar het front. De treinen
die naar het front rijden worden niet alleen met soldaten
volgeladen, zelfs de daken der treinen zijn bezet.
President Truman heeft in een
brief aan Tydjmgs en Vinson, de
voorzitters van de commissies voor
de gewapende diensten van Huis
en Senaat, de hi-op uitgesproken,
dat het congres tot Januari 1951
zal wachten met het in behan-
ling nemen van de wet op een
algemene militaire opleiding. Tru
man is van mening ,dat een alge
meen opleidingsprogramma niet
„in de onmiddellijk nabije toe
komst" kan worden ingevoerd, als
was hij er nog steeds even sterk
voor als ooit te voren. Hiervoor
zouden vele materialen en dui
zenden ervaren militairen beno
digd zijn, die op het ogenblik ten
gevolge van de Koreaanse situatie
niet beschikbaar zijn, aldus Tru
man.
NEDERLANDSE STUDENTEN
TE ROME AANGEKOMEN
De meer dan 600 studenten uit
Nederland zijn Dinsdagavond te
Rome aangekomen. Wij geven.de
zer dagen van de aankomst een
uitgebreide reportage
wapende invasie op Taiwan (For
mosa)", zulks op voorstel van
India.
De Engelse vertegenwoordiger,
Sir Gladwyn Jebb zeide, dat wat
Tsiang ook verklaard had, het een
feit was, dat het grootste gedeel
te van China beheerst werd door
de communistische regering. De
raad zpu daarom „nauwelijks zijn
plicht vervullen", indien de kwes
tie-Formosa niet op de agenda
werd geplaatst. Zoals bekend,
heeft Engeland de Chinese rode
regeHng erkend
Malik diende een motie in, vol
gens welke een Chinese commu
nistische delegatie uitgenodigd zou
worden om de discussies over
Formosa bij te wonen. Hierop ant
woordde Warren Austin onmid
dellijk, dat hij een dergelijk voor
stel „prematuur" achtte.
De Britse gedelegeerde ver
klaarde, dat, hoewel zijn regering
„gaarne een vertegenwoordiger
van het communistische China zou
zien", hij zich van stemming zou
onthouden. Het voorstel werd ver
worpen met de stemmen van In
dia, Yoego-Slavië, Noorwegen en
de Sovjet-Unie vóór.
Malik verdaagde de zitting daar
op tot Donderdag 18" uur (Ned.
tijd), de laatste dag waarop hij
voorzitter is.
TWEE BATALJONS
NEW YORK Twee batal
jons Engelse manschappen zijn
van een Engels vliegkampschip
in Korea aan land gegaan, aldus
te New York ontvangen pers
berichten van het Amerikaanse
legerhoofdkwartier. Zij zijn sa
men 2000 man sterk.
Bij de aankomst in een der
Zuid-Koreaanse havens werden
deze bataljons, bijgenaamd de
„Diehards", die Vrijdag uit
Hongkong vertrokken waren,
door een Zuid-Koreaans orkest
en koor begroet.
OPEN BRIEF VAN TRUMAN
AAN MC ARTHUR
President Truman heeft een
open brief over Formosa aan Mac-
Arthur gezonden en geeft daarmee
de gelegenheid tot een openbaar
antwoord, waarin MacArthur de
kans zou hebben argumenten voor
zijn meer „agressieve houding" in
zijn politiek ten aanzien van For
mosa aan te voeren.
Een dergelijk openlijk debat,
aldus Reuters correspondent, zou
ongerustheid brengen in niet-
communistische landen, die reeds
verdeeld zijn met betrekking tot
de kwestie-Formosa.
'N HALF MILLIARD
VOOR TANKS
Naar gemeld heeft president
Truman zijn goedkeuring gehecht
aan een program voor het bouwen
van tanks ten bedrage van 500.000
dollar. Vinson, de voorzitter van
de huiscommissie voor de gewa
pende diensten, heeft na een on
derhoud op het Witte Huis ver
klaard, dat het congres in Januari
verzocht zou worden deze fondsen
goed te keuren.
(Van onze weerkundige medewerker)
Het weer schijnt de laatste tijd wel erg van uitersten te houden.
Is het nog maar kort geleden dat de wind in de vorm van
windhozen ontzettend veel schade aanrichtte, thans is het de
regen geweest die b.v. in de stad Groningen op de typische
Groninger feestdag 28 Augustus, de mensen van de straten
spoelde en die daarbij de straten en de kelders van de huizen
vol deed stromen. Den Helder bereikte het ook nog steeds hoge
bedrag van 31 mm. Gisteren trok de storing die voor al deze
regen verantwoordelijk \vas, via Noord-Duitsland naar Dene
marken, ook hier zware regenval veroorzakend. Daar gisteren
tevens de luchtdruk boven Frankrijk vrij snel begon te stijgen
gaf dit aanleiding tot grote luchtdrukverschillen, wat hier
merkbaar was aan de harde wind, terwijl in de instabiele lucht
nog weer regen en onweersbuien voorkwamen. Vandaag zal de
buiigheid en de wind wat afnemen maar nieuwe storingen
dreigen al weer, zodat het weer waarschijnlijk nog steeds een
wisselend karakter zal houden.